장음표시 사용
121쪽
De bapistandis pueris fluestrium incolarum. cap.r6. Eaesi multa de idololatris extremi orbis Septentrionalis,& eorum superstitioso culm dicta sint, de
quomodo spes est,ut aliquado audita diuini verbi vera praedicatione, ad comunionem Christi fidelium accedere non tardarent: tamen pia praeualente exhortatione Catholicorum sacerdo tum, magna pars Hluestriuhominu inducta est, maiorq; spes oritur,ut amodo, sedatis alibi erroribus, unanimiter inducendi accedant. Qubd verb tardare videntur, causa est,& cuidenti si ma, quod maximὶ distant, ducentis scilicet δc amplius miliaribus Italicis ab Ecclesiis Christianoru : ad quas ob eam immensam distantia rarius valeant appropinquare. Veruntamen qui Christiano ritui sese subdiderunt,obedientissimi reperiuntur: licet enim praedicta sit distantia, semel tamen, aut bis in anno suas visitane
ecclesias baptismales, liberosq; lactentes, cophinis seu corbibus impositos, post tergum ligatos secum baptizandos comportant,aliaque pondera, dc munera perulium
pro signo mercedem petituri demonstrant: quam ocberalissima largitione, pari sagittarum numero Vib stiae fuerint interemptε,compensant.Ita Ac de reliquis animalibus damnosis, in tota Septetrionali plaga obseruatur,saluo qubd pelles grandium Vrsorum, praeserristi gini tim alborum,scabellis sacrorum altarium, ne frigus facerdotibus noceat, substernuntur.
122쪽
Iium, praesertim pretio sarum, sacerdoti loco decimaru distribuenda. Sed non mod5 Bothniensium versus Septentrionem, vertimetiam Verinorum versus Occidentem habitantium, haec distantia & incommoditas conuertendorum hominum ad fidem, est deploranda. Et ob id rarissimὸ presbyteri, nunquamque Antistites, solitudines illas , ob invia loca Periculorum plenissima, accedere possunt. De conuersione Finlaudiae Septentrionalis,oe Orieηt lisae maxima hospitalitate. cap. 37. FVit olim haec ultima Aquilonaris regio, quemad' Fhmos mamodum plures vicinae terrae, pagana superstitione limos i. seducta: & ideo a via veritatis aberrans, Deo contume lolatrias Iiosa,& proximis extitit violenta. At postquam duo s. Ericus
clarissima lumina de sanctissimi viri, Ericus suetiae nis Rex,& beatus Henricus Vpsalensis Archipraesul, fidei s. eis,
Christianae & regno Suetiae circa annum salutis iis . cm praesul praedicatione verbi diuini, paceque oblata ac contem' ad christipta victoriosa manu subiecissent, ac templa extruxis--renissent, sacerdotesque eidem genti praefecissent facta est uerterum. praecipua omnium Virtutum amatrix , praesertim liberalitatis,& hospitalitatis: qua incolae eius in aduenas ct peregrinos per summam beneuolentiam utuntur. sunt inter se benigni & modesti, atque ad iram tardi: at si diu prouocati fuerint, tarditate magnitudine vindictae compensabunt. Habitant vicatim in parochias de villas distincti. Ecclesias magnifice constructas habent, nouisque erigendis magnopere student. Sacerdotibus summam venerationem exhibent, decimasq; r rum omnium praestant:& rursus ab eis ita in lege diuina, interprete in ambone ex more adhibito instruutur, ut pristinis erroribus extirpatis, ad honesta queque sequenda, quadam mentis ingenuitate, promptissimi ae ouid lex alacres efficiantur. Nec his dissimiles incolae Occi- illa natura
dentalis Bothnia: reputantur: qui deficientibus scho- Iis qua dis lasticis disciplinis, naturali lege ita instructi sitnt, ut cant vitia detestentur, & virtutes amplectantur. Depre- flet nivi hendunt enim omnibus bonis eos affluere, qui rectὸ libiti.
123쪽
vivunt ac nemini nocent: &econtra ob detestanda crimina fornicationes scilicet ὀc adulteria, furta,homicidia admissa,aues et bestias,nemora ac pisces,aquas e rum frequetius reliquisse, nec anteaquam orationibusae benedictionibus sacrorum ministrorum ostensa diuinitas placata fuisset,rediisse.
Finii Libri quartuo LAI MAGNI GOTHIARCHIEPISCOPI VPSALENSIS
de septentrionalium Gigamibus.
De Gigantibus. cap. LT S I sacrae pro fanaeque historiae maxima gigantum atque pugilum gestaeuidenter comemorant, clareq; quid, quoue tempore &loco orbis ea egerint,aut quomodo vixerint attestantur: inutile tamen non erit aliqua his
superaddere, quae a cautibus , saxis Septentrionalium regionum sunt eruta,ac palam uniuersis latius per orbem reddere manifesta, que ab antiquissimis iisq; rarissimis scriptoribus in libros sunt re, lata. Regiones igitur extremae alias in Charta mea Go'. FnD. thica annotatae, videlicet Finmarchia, Biarmia, scri 339' snnia Flelsingia,&c. adeb euidentia munimeta, giganssus csa. tum curiosis seu studiosis inspectoribus ubique exhibent, ut admiratione praeuia credere cogantur, ta sub limem saxorum molem, tamque immanem colliu congeriem,nullo naturae compendio, sed portentosis hominum viribus fuisse congestam ac absolutam: etiam in campis, sylvis, ac montibus regnorum suetiae, G ν-- thiae,ac Noruesis,ubi similia saxa cospiciuntur. Quid saxo Gram verb saxo Grammaticus, Danorum diligetissimus himaticin. storicus, de sua tellure Danica in hac materia asserat. euri
124쪽
eurionis Lector praefationem historiarum eius quat nus libuerit circa finem inspiciat: comperietque Danicam regionem giganteo cultu quondam exercitam, prout eximie magnitudinis taxa veterum bustis ae speluncis affixa testantur. Quod Κquis vi monstrosa patratum ambigat, quorundam montium excelsa suspiciat, dicatque si callet, quis eoru verticibus cautes tantae granditatis inuexerit. Inopinabile nanq; quiuis miraculi huius aestimator aduertet ut molem super plano minimὸ vel difficile mobilem, in tantii montanae sublimitatis apicem, simplex mortalitatis labor, aut usit tus humani roboris conatus extulerit. Vt ni verd i lium rerum autores post diluuium gigates extiteri fit, an viri corporis viribus ante alios praediti, testatur se parum notitis ex Daniae antiquitatibus inuenisse. Forte si superioris Suetiae atq; Gothiae cautes & Laxa examinasset, praeclarissima veterum gesta mirabili suo ingenio ad posteros transtulisset: cum Suetia & Gothia, mille trecentis septuaginta annis , Reges & Principes habuerint, antequa Dan primus Rex in Dania regia re coepit: quorum magnifica gesta saxis insculpta, nostri temporis curiositas intuetur. Distinguit tame ipse Saxo,triplices quondam sub specie gigantum ac pugialum mathematicos extitisse, atque inauditi generis mi acula, discretis praestigiis exercuisse. Primi fuere monstrosi generis viri, Gigantes dicti,humanam magnitudinem corporum granditate superantes. Secundi Physiculatores artem habentes phythonicam:qui quatum superioribus habitu cessere corporeo, tantum vivaci mentis ingenio perstiterunt. Inter hos & gigantes, a Gsiduum bellorum de rerum summa certamen erat,donec Giganteum genus armis subigerent, sibique & r gnandi ius , et diuinitatis opinione consciscerent. T: iij verρ ex superiorum copula pullulantes, naturae eorum, nec corporum magnitudine, nec artium exercitio
respondebant. His tamen apud delusas prastigiis metes,diuinitatis accessit opinio. suetia crmihia.
125쪽
DE sEPTEN. GIGANTI B. O Lim in regno Heliingorum qui nunc parent Re
gi Suecorii versus Septentrione) gigas erat Hare. benus nomine,tanta praeditus magnitudine, ut nouem ibitis dimesio logitudinis eius protenderetur. His batque duodecim athletas contubernales, quorum ii signis proceritas dimidio inferior videbatur. Alter quia dam Starchaterus.toti Europae olim ob crebras ut inferius dicetur victorias nominatissimus. Similater &Arngrimus,ac Aruerodus: de quorum etiam excelle tissimis gestis infra dicetur.Ne tamen a solis veteribus seculis exempla magnitudinis aut fortitudinis mutu re videar,viros aliquot moderna memoria tam a mineralibus, quam alijs Suetie dc Gothiae prouincus addueere congruit, tanta fortitudine praeditos, ut quisque eorum in humeros subleuatum equum vel bouem inaximum,imi, vas ferri sexcentarum, octingetarum, aut
mille librarii quale & aliqua: puellae leuare positit ad pluras adia portaret.Visus est etiam quidam equitem armatum subito obuium, non agilitate xanthm, sed viribus in terram deiecisse vel detrusisse. De sobfietate Gigantiis, ae digilum
Μ corporis ita cranimi fortita dine clam frugalita tis, continetia,in alia
Asierit cIarissimus Danicarum rerum scriptor Saxosuperius allegatus , ac inferius frequenter allegandus, inter alios Septentrionales sortissimos viros , gigantea magnitudine & fortitudine praeditos, quenda fuisse Starchaterum Thauestum: cuius admirandas dc heroicas virtutes ita dign) extollit, ut raros sui aevi similes vix habuerit in Europa, aut toto orbe, nec forsitan adhuc habet, vel habebit. Cumque eidem excelsi spiritus viro , permultas virtutes accommodat, i ter alias ipsam sobrietatem, fortibus: viris summhnecessariam, huic relationi peculiariter statui apponendam, utpote speculum prurientis aeui nostri nuc attentius intuendum. Erat enim eodem Saxone teste eluiadem Starchateri fortitudo frugalitatis amatrix ab immoderato dapum usu auersa. Semper voluptate omissa,virtutis respectum egit, vetusto, cotinentiis mores
126쪽
res imitans: ac rusticioris escae paratum appetens, coenae sumptuosioris impendium fastidiuit . Igitur pro- fucam dapum indulgentiam aspernatus,fumidoq; ac rancido cibo utas, me eo capidius, qub simplicius pepulit, ne Verae Virtutis neruos externarum deliciarum contagiGne,tanquam adulterino quodam dulcore r
mitteret,aut priscae frugalitatis normam inusitatis gulae superstitionibus abrogaret. Caeterum indignanter ferebat assam dapem,& eani elixam,unius coenae Gur ptibus erogari:edulium pro mostro accipiens, quod culinae ardoribus delibutum, fartoris industria multiplicis temperamenti varietate perfricuit.Igitur ut Dani- ωοπι cum luxum,Teutonum ritu unde estoeminati fierent mi mintroductum auerteret,inter alia patrio carmine, mul Ci m ntis dimissis,sic cecinit: 'Sta aleri carmen de frugalitate. Fortium crudus cibus est virorum: Nec reor lautis opus esse mensis, Mens quibus belli meditatur usum Pectore forti. Aptius barbam poteras rigentem Mordicus presso lacerare dente, Quam vorax lactis vacuare sinum , Ore capaci. Fugimus lautae vitium popinae, Rancidis ventrem dapibus fouentes.
Coctiles paucis placuare succi Tempore prisco. Discus herbosi vacuus saporis, Arietum carnes dabat, & suillas. aeemperans usus nihil immodesto
Lacteum qui tunc adipem liguris, In duas mentem petimus virilem: Esto Frothonis memor, & paterni
Occidet nequam pauidumque pectus: Nec fugax fati stimulum refellet, Valle condatur licet,aut opacis Incubet antris.
127쪽
Vndecim quondam proceres eramus, , Regis Hachonis studium secuti. Hic prior Helso Begathus resedie Ordine eoenae: Hie famis primae stimulum licebat Aridis pernae natibus leuare: Ventris ardorem rigidi domabat Copia crus i. Ossulam nemo vapidam petebat, Quisque communes celebrabat escas, Simplici tantiim stetit apparatu Coena potentum, Vulgus externum fugiebat esum,
Nec fuit summis epuli libido: Ipse Rex parub mEminit modestam
Nellet temnens speciem saporis Combibit tostum Cereris liquorem: Nec parum coctis dubitabat uti Asia perosus. Mensa perstabat modico paratu, Exhibens sumptum tenui salino, Nequid externo variaret vis Docta vetustas. Amphoras nemo paterame quondam Intulit mensis:dolio profudit Poculum promus: nec erat catillis.
Nemo trans acti venerator aeui Cantharis iunxit teretes diotas, N ec cibis lancem cumulauit olim Comptus agaso. Non breui concha cyathoue leui Prandium vanus decorabat hospes, Nunc recens morum facies prudenter
Omnia praesiit. TAlibus itaque argumentis,plurimos ad temperaritiam & sobrietatem,caeterasque virtutes induxit, ridiscipiat. ut plerique inuenirentur qui nunquam ebriosa potione indulsisse dicantusine praecipuum fortitudinis vinculum
128쪽
eulum continentia,luxuriae viribus eluderetur. Tamq; remotus ab omni lasciuia eorum animus erat, ut pen ius dedignarentur spectatores esse mimorum aut scum rarum: nec delicatam dapem parare,aut lautiori industria aliena culina paratam appetere, aut oblatam de- ... gustare: nec cuiquam pernicios ae voluptati, animu aut vires et eminados offerre: ne verae virtutis neruos, aut bellicam claritatem aliqua vitiorum contagione commacularent.
De Unutibiu sinissimi Staniam. cap. .HAbendo sobrietatςm ut proximὲ praedictum est
quam aptὸ ad caeteras virtutes vinculum ampdi re potuit, omnes qui gentilium operationes intuentur, agnoscunt:elariorque famis fuisset in meritis, si Chri' sis acui doctrinae, sicuti natiuitati eius, vicinitatem habuise serim Iet. Peregit tamen trium hominum secula fortis &in' tria seia
uictus pugil. monstruosa dc incredibili quadam virtute si .
praeditus, supra communem hominum staturam longe euectus, gygant eam quandam molem pre se ferens, ita ut corporis magnitudini, virium robur dc animi fortitudo responderet, δc nulli mortalium virtute cedere putaretur: cuius tam late patens claritas fuit , ut adhuc quoque celeberrima gestorum eius ac nominis opinio perseueret. In omnibus enim Aquilonaribus regnis de eis vicinis, speciosissima sibi peperit monimenta. Primum in Vichari Nomegiae regis iugulo, deorum fauom facinorum suorum principia dedicauit: deinde piraticam agens, profligatis late prouinciis, Russiam inua- regemque eius Floecum superauit, dc ingenti thesauro spoliauit. Ob haec tam praeclara militiae princi- FAc. Rusepia, ab athletis Biarmiensibus , qui tune praestantissi- se rex am habebantur, accitus: cum plurima apud eos mento- Stamiat. ratu digna edidisset facinora, Sueonum fines ingredi- Iopera M.tur: unde septem ni militia peracta, ad Dan iam se con- tulit, deinde in Hyberniam, ne vitinax rerum humanarum mansiopes, ab eo intactae consisterent: ubi eum duobus praestantissimis athletis congressus , victor euasit. Moxia Orietalia Russi contra eximiae opini
129쪽
nis gladiatorem Visinnum properauit. Is enim Visn- enus vicinas longinquasq; prouincias omni iniuriae genere vexavit, illustriurnque virorum coniuges, maritis His8M spectantibus,raptas ad stuprum pertraxit. Cuius scele otidiὰιον vis Starchaterus Vt alter Hercules) rumore excitus, tot Iendi autoris gratia Russiam petiuit, raptoremque ad singulare certamen prouocatum oppressit. Deinde Ia- . tius ad Orientem progressus,Byzantium peruenit, ubi inuictae opinionis gigantem, Tannam nomine, corporis viribus fretum, colluctando deuicit, ignotasque tern rarum partes proscripti titulo petere coegit. Igitvr cui ' nulla fortunae saeuitia vires eius victoria fraudare po- Φρη qi' ς tuisset, Poloniae partes aggressus, eximium athletam Vasthe, vel Vasgam, duelli certamine superauit. Nec lo
1t g A post, elim Hama pugili,apud Saxones gymnicis Palrigm4 4 mi, elarissimo congreditur: cuius Hamae pugno pri' gg IDr iniim ita obrutus memoratur, Ut genibus nixus humus mento contingeret: quam corporis nutationem egre-oat distς gi, ultione pensavit. Nam Vbi resuscitato poplite, ma num expedire,ferrumque distringere licuit, mediii Haἄσηρηei mae corpus dissecuit: eaq; victoria, Saxones Danorum Maroqi- subiecit imperio . Quo ad eb seuere abusi sunt, ut pro ri s quolibet cubitali, indicem seruitutis stipem quotan- secti, ni, pendere cogerentur. Sed non diu violentum durauit imperium. tartyfacit.
De patrocinio quod tulit oppressis.
AB Helgone Noruegiorum Rege qui cum nouem eximiae fortitudinis pugilibus, ipso nuptiarii die
sub duelli prouocatione sponsam rapere Volentibus, congredi debuerat suppliciter rogatus tanto dimcrimini auxilium afferre, tam prompto animo precibus assensit,ut Helgone ad Iocum pugnae praecedente, interiectis aliquot diebus prosectionem orsus, tantum locorum diali itinere pedester emensus probatur, quatum praecedetes diebus duodecim equestres peragrasse dicuntur. Interrogatus a pugilibus,an ei dimica di vi tus suppeteret, Non Unum tantum, verum quotlibet
admissos excipiendi certisiuras sibi vires extare respo-
130쪽
dit. Sequenti die cum contemptu aduersariorum ea pum ingressus,sub montis cuiusta cliuo sessione quε- sta,aduersis ventis ac niuibus corpus praebuit. Tune ac si verno tempore apricandum esset, deposita veste, demedis operam pulicibus dabat. Purpureum quoque , amiculum quo nuper ab Helga id erat nomen Regiae
sponsae donatus fuerat,sentibus iniecit, ne contra Laeuientia grandinis tela, indumentorum Vmbracula mutuatus videretur. Tunc athletae montem ex oppo to subeuntes,auersum ventis sededi locum petunt: a
censoque igne frigus depellunt. Deniq; non viso Stam chatero,quendam ad montis fastigium immittiit, qui
tanquam e specula eius contemplaretur aduentum. Isin devexa montis parte senem prospicit,scapulis tenus nivali desuper respersione contectum: quem percontatur an is sit, qui promissas pugnae partes agere debeat. Cumque se esse hunc Starchaterus astrueret, superu nientes caeteri, pariterne omnes ,an singillatim excipere statuisset, interrogant. At ille: Quoties,inquit, mihi triste canum agmen oblatrat, simul, non vicissim eos abigere soleo. Ita se cum uniuersis, quam singulis con- Staerebar sigere malle significans,prius aduersarios dictis quam rus Drusarmis contemnendos putabat. Inito conflictu, sex e contra narum absque mutuo vulnerum receptu prostrauit: tres aem. vero residuos, quanquam multis vulneribus ab eis affectus, fratrum exemplo consumpsit: quae quidem vulnera soli ruricolae filio,ob Otach venerationem, crediadit restauranda. Is enim euulsas stomachi partes pristi- restituit, elapsamque extorum congeriem, nexi Ii viminum complexione perstrinxit. Ne autem in- donatam iuuenis humanitatem relinqueret, chlamydem vepribus iniecta oblatae dignationis praemium /De exercitiis eiu dem Barchauri. cap. 6.DVm aut starchaterus apud Rege Getie militaret, intellexissetq; Dame Rege Ingetlu Prsus petula Inrigustiis.Iuxus illecebris mancipatu, vitiasi; pro Virtute c6- Dumaeris