Aristotelis Stagiritae Organum, hoc est, libri ad logicam attinentes, Boethio Seuerino interprete, nuper ex optimis exemplaribus Graecis recogniti. Cum scoliis, argumentis, ac uarietatibus lectionum recens additis

발행: 1559년

분량: 667페이지

출처: archive.org

분류: 철학

511쪽

I loetis.

declaratio. Σ.locus. declaratio.

ARISTOTELIS

LIBER VI. De locis desinitionidus. cap. I. IVS autem quod est circa teml minos negoti,,partes sunt quinque . Ttam aut quod omnino nouerum est dicere de quo nomen, orationem c oportet enim hominis desinitionem de omni homine Meridicario aut quod cum sit genus non po-Juit in genere, uel non in accommodato genere posuit coportet enim eum qui desinit in genere ponetem disserentias adiungere:nam maximὸ eorum quaesunt in definitione, genus uidetur desinitisubflantiam significare aut quod non propria es desinitio coportet enim desinitionem propriam esse quemadmodum prius dictu est antsi omnia quae dicta sinunt is qui fecit, no definiuit,neq; dixit quid in esse rei disinite:reliquu autem prater is, qua dicta sunt, si duiniuit quide at non bene definiuit. Si igitur non uerificatur de quo nomen et oratio,ex 's quae dicta sunt in accidente locis , considerandum. 2Dam ct illic utrum uerum uel nonne rhm Jmnis consideratio sit: quando enim quod ines accidens dri utamus, quod uerum est dicimus:quando alit m quod non est, quod non veru . Si heris non in accommodato genere poseuit, aut si

512쪽

TOPICORVM. 2 3 non propria es asy nata oratio: ex iis qui sunt ad genus σ proprium dictis locis, prospicisndum.

Reliquum uero si non desimust,aut si non bene desiniuit, aliquo modo aggrediendum dicere.Primui itur in utendum si non bene defutuit. Nam facilius est, quodlibet fecisse, quam benefecisse: manifestum igitur quoniam peccatu circa hoc plusculum, eis quod laboriosus, quare a limentatio facilior quae circa hoc, quam quae circa illud fit. Sunt autem ei: quod non es bene, partes duae. Vna quidem , ob stura interpretatione uti. Oportet enim definientem ut contingit)quam clarissima interprstatione uti: eo quod cognoscendi gratia assignatus desinitio . Secunda autem, si amplius dixit in d finitione, quam par sit: nam omne quod stuperadiectum est in definitione superfluum est. De definitione , loci alq.

Cap. II. autem utrunq; quod dictum est, Nin plures partes diuiditur: unus autem locus

eius quod objure est, si sit aequiuocu alicui, quod dictum est. Vt quod generatio est ductio ad sub-

Rantiam, Cr quoi auito comm curatio calidorum rigidorum: nam aequisloca est ductio, O commensuratio: immanifestum igitur utrum uult dicere eorum qu e sigmficantur ab co , quod multipliciter dicitur.similiter autem' si cum definitum multipliciter dicitur, diuidens non di-

.locus.

declaratio. s.locus. declarati 6. locus. declaratio.

513쪽

gnarsit , contingitq; calumniari uelut non conuexrente oratione ad omnia quorum definitionemosi nauit. Maximὸ autem contingit tale quippiam facere, clim latet aequivocatio. Contingit

etiam cum qui diuidit, quoties dicitur id quod in definitione assignatum est , yllogismum facere: nam si ecundis nullum modorum si cetenter dictum est: manifestum quod non definierit illo

modρ. . Elius si Aecundum metaphoram dixit. Vt licientiam indeciduam, terram autem nutrice, aut temperantiam contionantiam : nam omne obscurum,quod ecundum metaphoram dicitur, contingito etiam metaphora loquentem calumniar tanquam non propriὸ dicentem: non emimcongruet dicta definitio, ut in temperantia, nam omnis consonantia insonis. Ampliaues est gentiri consonantia temperantiae:in duobuῬ gener bus erit idem, non continentibis seinuicem:na neque consonantia uirtutem, neq; uirturi continet cofuvantiam. .κmpliud, si non positis nominibus

utitur. Vt Plato cilii bye oclitum, aut aran uputrim0rdax,aut medullam Osistentum dixit: naomne ob curum, quod insiuetum cs. uui edam aurem usq; siccuudum aequivocationcm,ve ' icundum meta horam, neq; pro rie dicuntur. Vt lex men lira, uel imago corum qitie natura iussa μηt: sitivi autem huiusinodi deteriora, metaphoraenam

metaphora ficit quodammodo notum quod designatum es per similitudinem omnes enim in taphora

514쪽

TOPICORI M. 236pbora utentes, Aecuudum aliquam similitudinem ea utuntur at quod tale est, non facit notum: naneq; similitudo est siccundum quam mensura , uel imago lex est,neq; dici olet proprie: quapropter se propriὰ men Iuram, uel imaginem legem dicit effe, veritatis cst expers: nam imago id est, cuius generatio per imitationem est: hoc autem non ines legis autem non propris, mani esum quod obscure dixit, atq; deterius quolibet eorum quaesecundum metaphoram dicuntur. .Zmplius, si non to . locus. manifesta est contrari' oratio ex hoc quod dicitur. declaratio. am quae bene a si ignantur, contrariis commanifesant. Aut si per sie dicitae: non sit manifestum cuius est definitio: sici quemadmodum ea quae sunt bantiquorum sicriptorum,nisi quis super ripsisset: non cognosicebatur quid unumqHodq; si igitβη non , i.loeu, . clarὰ ex huiu modi est in piciendum. Si igitur su declaratio. permum in termino dixit, primum quidem considerandum,si aliquo uctus est, quod omnibus insit uel simpliciter i s quae sunt, uel ses quar sub eodem

genere siunt definitorum. lam superstuam dici necessarium id est:oportet enim gemss abal, s superare: differentiam autem ab aliquo eorum qu e sunt in eodem Ievere, atqui quod omnibus quide ines simpliciter, a nullo Iipa rat, quod autem om nibus quae 'b eodem iunt genere inest, non fit a rat ab ty quae Deti in colem gencrc: quare Iupcim uacaneum Gotaρρο uis. Alit se es qηi cm pro , a. locus. prium quod appositu M est,ablato aut in illo, cst declaratio.

reliqua definitio propria est, ct indicat s buan

515쪽

L I B E FL VI. . tiam. Vt hominis orationescientia 'Reptiuum appositum, superfluum: nam ct eo ablato, reliqua oratio propria est,eir incidat utilantia: simpliciter autem dicendo, omnesuperfluam, quo ablato,reliquum manifestu ficit id quod desinitur. Talis authm en et animae terminus, si est numerusi est ipsum mouens: m quo e sum mousi est

. anima, Ccu Plato definiuit,an proprium quidem quod duitur: non indicat autem Iubstantiam in rerempto numero.ntrouis igitur modo se habeat, di cile est ut explicet.Vtendum ergo in omnibus talibus ad id quod expedit: ut est phlegmatis ter, minus, humidum primum a cibo, viduesum,unnm fH. mprimMm non multa, qua resuperstuum india sum apposivum:nam hoc ablato, reliquaerit propria is finitio:non enim contingit a cibo σaliud quiddam primum esse . non simplici- ter a cibo phlegma sit indigestoru primum, quare addendum es indigesummam illo quidem modo dicta non uera erit definitios quidem non omnium primum est. Amplius, si quppiam eora quae sunt in oratione non omnibus inest, quae int' loeu,. eadcinspecie. Nam talis peius definiuit, qua declaratio. qui usi seunt eo quod inest omnibus quae sunt: namissis,si reliqua propria definitio,inlota propria. erit: simpliciter enim ad proprium quolibet addito vero,tota oratio propria Datucro si aliquii eorum quae simi in oratione, non omnibus insit,

i quae Iuni siub eadem Jecie, imposissile est totam

516쪽

eabitur de re,ut animalgressibile bipes quadricubitati:namhmoi oratio non conuersim praedicabitur de re,eὸ quὸd non omestas inest, quae sub eadem specie sunt)quadrimbitale. Drsum si idem

frequenter dixit. Ut qui concupiscentiam appetitum delectationis dixit, nam omnis concupiscentia, delactationis est, quare in eidem concupissentiae delectationis eriti' igitur treminus concupia

fientis appetitus delectationis nihil enim dissere

concupiscentiam dicere,aut appetitum delectationis o quare utrunq; eorum delectationu erit. An

hoc quidem nihil absurdum ' nam homo bipes est. Auare ct idem homini, bipes erit. est autem idem homini, animal gressibile bipes,quare an mal gressibile bipes, bipes estJed non pr hoc, absurdum aliquid accipit.non.n.de animali, flum resibile bis bipes praedicatursic.n.de eodem bis Ues praedicatur, si de animali bipedea resibila bipes dicitur, quare ei tantum bipes praedicatur. Similiter autem oe in concupistentia: non

enim de appetitu id quod est delectationis esse

praedicatur,sed de toto:quare semel oe hic praedi-eatiosis. 'n est autem bis dicere idem nomen , aliquid absurdum: sed frequenter de aliquo idem praedicari,sicut Xenocrates prudentiam definitiva in contemplativam eorum quae sunt, dicit esse:na definitiua,contemplativa quaedam est, quare bis idem dicit,addens rursum, O contemplativam.Similiter autem O quicunq; refrigerationem,prilisve eias quidem caloris,qui seonda varum est,aec d Ant

517쪽

a Z I BJE R VI dicunt esse: nam omnis priuatio eius es, quoqsecundum naturam est: quare superfluum in addere :ecundum naturam: sied fuscit fortasse dice: ra pristationem caloris,eὸ quod ipsa priuatio, notumficit quod eius si quod secundum naturam dicitur. Dr sum si uniuersali dicto addidit et particulare. Vt si clementiam imminutionem, pedientiam et iustorum:na iustum expediens quippiam est,quare tontinetur in expediente . sive

suum igitur iussu: na qui dixit uniuersale, addidit particulare,ctsi medicinam disciplinam sanatiuorum animali et homini aut lege imagine eoru quae natura seunt bona ct iusta: na iussu bo num quippia,quare sirequenter idem dicit . utruigitur bene an non bene definiunt: per haec o huiusnodi perspieiendum. De definitione,lociali'. Cap. IIL

T uerὸ definiuit, O dixit quid est esse,

V an non ex bis. Trimum ergo si non,per priora o notiora confecit definitionem. Nam terminus assignatur eius cognostendi gratia quod dici tui .cognostimus autem non ςx quibuslbet,sed ex priorgis,notioribusq;,quemadmodum in demosrationitus: sic enim omnis doctrina, ct omnis

ciplina se habet: manifestum igitur quod qui

non per huiusenodi definiuit,non definiuiis enim definiuit,plures erunt eiusdem definitiones. mmanifestum quod O qui per priora , ac notiora, iterum melius definiuit: quare utraq; erunt d finitiones

518쪽

.P TOPI ORVM. aues mitiones elusi me tale autem non uidetur: nam

unicuiq; eorum qua sunt, Mum est esse idipsium quod est: quare se plures erunt eiusdem definitiones, idem erit definitis,esse quod quidem secudum

utrunq; definitionem senocatur.haec autem noeade sunt,eis quod definitiones diuerser mani fessum igitur quoniam non definiuit,qui non per prioraiatqknotiora definiuit. Igiturper non notiora quidem terminum dici, dupliciter est accipere . Aut enim η simpliciter ex ignotioribtis,aut si nobis ignotioribus,contingit enim utroq; modo: sempliciter igitur noxius quod prius est, posteriore: ut punctum linea, est linea superficie, Oβι- perscies solido: quemadmodum θ' unitas numero e priua enim ct principium omnis numeri: δε--luer autem G elementum syllaba. 'bis autem econuerso quandoq; accidit: nam maximἡ

solidum,magis sub sensu cadit: quam 'per exsuperficies autem magis quἀm linea, linea autem segno magis: quare multitudo magis huismodi cognosiit, nam illa quidem quomodolibe baec autemsubtili, foecudo intellectu comprehendere oportet: simpliciter igitur melius per priora,po seriora tentare cognoscere,nam magis mentissitate est. Veram ad eos qui impotentes sunt cognoscere per talia , necessarium fortὰ per ea qMeiliis cognita seunt facere oration me sunt autem talium definitiones qua et puncti et lineae, et si erficiei omnes enim per posteriora,priora indicant:

nam illud quidem lineae sam autem superficiei,

519쪽

I I B ae 'VI. banc uero solidi fines dicunt se 'n oportet autem latere quoniam sic definimita non contingit quod quid est esse desinitio nicare :nis contingat ide nobis notis esse, O simpliciter notius: squidem oportet per genus O disserentias desinire eu,qui bene definit,hac autem simpliciter nomtiora, . priora punt specie: interimit enim genus et disserentia speciem,quare priora haec specie.Sut autem notiora,nam ecie quidem nota necesse est gentiis disserentiata cognosci: qui homine enim cognoscit, ct animal gressibile cognoscit: ac genere oe differentia notis,non necesse est O speciem cognosti: quare ignotior specics. Amplius, illis qui secundum ueritatem huiusmodi definitiones dicunt esse quaesunt ex in quae unicuiq; Iunt nota

plures: eiusdem accidit dicere definitiones esse,na alia alijs,est non omnibuU eadem contingit notiora esse: quare ad unumquenq; erit definitio vim

Wnanda,se quide ex ιν quae singulis quibusis sunt

notiora, depnitione oportet facere.Ampliua,esdem alia interdum alia magis nota:nam a principio quidem sensibilia,instructioribus autem ms,contra: quare neq; ad eundem semper ad ea de definitio Uignada, s qui per ea quae singulis quibusq; sunt notiora definitione fatemur a ignata es: manifestu igitur quod non definiendu perra quae huiusmodi sunt,sed per simpliciter notio- rama solo mo sic una et eate definitio semper fiet. Fortasse aut et quod simpliciter notum, non est id quod omnibus notum, sed quod bene distositis intellectur

520쪽

iis qui bene assectsi habent corpus: oportet unu quodq; talium diligenter peruolare cingi autem .dissutantes ad id quod expedit. Maximὰ autem sne dissensione interimere contingit definitiorum: se neq; ex simpliciter notioribus , neq; ex in qua nobis,contingit definitionem feri. Vnus igitur 'Iocus est eius quod non per notiora,quod per po- seriora,priora indicat: quemadmodum prius diximus. Arius autem,si eius quod est in quiet et definitione,per indefinitum, quod in motu eii , . assignata est oratio nobis. Prius enim est O no- rsaoeu tius quod manens es, or definitum. eo quod indeia declarario. sinitum oe in motu est.Eius autem qBod est rio ex

prioribus,tres sunt loci Primus quidem, si per oppositum,oppositum dem i. si per malum,

Bonum.ymul enim natura opposita,qnonnullis etiam eadem disciplina utrorums uidetur e se: quare non notius altemum altero. portet aut

non latere quaedam fortasse allier d miri no posst,ut duplum sine dimidio, et quaecunque per se ad

aliquid duuntur: nam omnibus huiusmodi,es

esse ei quod est ad aliquid quodammodost haberra .r aquare non ei' possibile sine altero alterum cognt . . . here,eo quod necessariu e m alterius oratione coassumto altera.Ergo cognoscere quis vortet huiusmodi omnia:uti aut eis in his ut uidebitur eue Melaratio. dire..Alius,se eodem usus est ei quod definitur. tet aut,cum non eodd definiti nomine utitur: ut si

SEARCH

MENU NAVIGATION