Aristotelis Stagiritae Organum, hoc est, libri ad logicam attinentes, Boethio Seuerino interprete, nuper ex optimis exemplaribus Graecis recogniti. Cum scoliis, argumentis, ac uarietatibus lectionum recens additis

발행: 1559년

분량: 667페이지

출처: archive.org

분류: 철학

521쪽

dualdursola luiturio par est ad deprehendenda ratia sumere pro nomise orationem et tis quod dies est,solis latio superterramenam tunc manifesum quod quisolis latione ver terram dixit,fllem dixit,quare utiturfisequi die utitur. Ru sum,si eo quod ediuerso dimitur,id quod essitiemas.loc . so diuiditur definiuit. Vt impar est, qui unitate

decla τι-- paresmul enim natura, quae ex eodem genere ediversio diuiduntur, impar autem Oparediuerso diuiduntur:nam ambo, numeri dissere

, , lo uti αδ smiliter silium oesi per inferiora, stiperiora deela alio. Omisito parem numerum, qui biparties feratur:aut bonum,habitum uirtutismam et bipartit umptum esta duobus,quae pariasunt, O ui ιM,bonum quoddam est,quare inferiora haec qua: istasiunt: est autem necesse eat qui infimribus utitur,o illis uti: nam oe qui uirtute utitur, bono intitur,eo quod bonum quoddam virtus: similiter autem O qm bipartite utitur, O pare utitur, eo

quod in duo sicarisignificat bipartite secari: duo

autem paria sunt.b niuersaliter igitur dice , u- nus est locus non per priora notiora fecisse oras .loeus. rionem p rara autem eius:ea quae dictasunt. cadeelaratio. dua aure,si res cum sit non ponitur ingenere. ain omnibuου huismodi peccatum est,in quibus no. ,..bl pri ponitur in oratione,quid esse ut corporis de est finitis,quod habet tres dimensiones:aut si quu hominem definiuit,auod est sciens numeraremo.n.ῶ

ctum est quid est,habere tres dimesiones:uel quide Ut numerare:genus autem uult quid es' - ξ . A gnificare:

522쪽

TOPICORVM. et 26 gnificareret primum apponitur eorum in definitione dicuntur. mptius, si .rdplura cum dia is locu eatur id quod definiturmon ad omnia assignauit. Vt se grammaticen, scientiam scribendi ouod profertur,nam indiget, quod legendi: ngilo enim nam scribendi quam legendi auignat quide=nit,quare non alius,sed qui utraque haec dicit, eo qu)d plures non contingit eis de definitiones esse. In quibusdam profecto ecudum ueritatem st habet,ut dictum est:in quibu1da autem no, ut in quibustunq; non per se dicitur ad alioq;, ut medicinam, ientiamsanitatem, agrisuinem escadi:nam de illa quidem per se dicitur, de hac auteper accidens simpliciter enim alienum medicina,

ritudinem asscere. uare nihil magis desinit Mit,qui ad utruq; assignauit, quὰm qui ad alteruuerumfortasse est deterius, eo quὸd is reliquoruquilibetpotest aegritudinem escere. Ampliui, si declarati non ad melius sed ad peius Uignauit, cum sint plura ad quae dicitur quod definitur. Nom omnudisciplina est potestas, optimi uidetur esse.vrsum si non positum est in proprio genere quod didirium est , considerandum extu quae ad generasutis elemetis:quemadmodum est dictum prius. sum se transiliens dicit genera. Vt qui iustitia i .loeunaqualitatis habitum essectivum, uel distributisu des' timaquisnam transilit,quisic de it,uirtutem: relinquensu itur iustitiae genus, non dicit quid es esse cnam Iubstantiam unicuique es in genereo est auvini hoc ide ei quod es no in proximo genere pom

523쪽

L I A E VI nere. Um qui in proximoposuit , omnia sese

ra dixit:eo quὸd omnia superiora genera de ins rioribus praedicantur. are aut in proximo genere ponendum,aut omnes disserentias superiorigeneri addendum,per quas definitur proximumgenussc enim erit nihil praetermissum ,stapro no mine,im oratione dictum erit inferius genus: qui ueris ipsum superius genus dicit, non dicit est inferius genus:nam qui plantam dicit, non dicit arborem. vrsum in disserenti' similiter consideran

dum, si disserentias dixit generis. Nam si rei non θecialibus definiuit disserentiu , aut si etiam

omnino aliquid huiusmodi dixit, quia nullius contingit disserentiam esse s ut animal, aut substantiam manifestum quoniam non definiuit, nullius enim disserentiae,quae dicta sunt. Videndum autem et se est aliquid quod ediuerss diuiditur dicta disserentiae. Namsi non est, perspcuum quoniam non erit quae icta es generis distierentia: nam omnegenus lys cqua ediuerso diuiduntur) disserentiis diuiditur,ut animauresibili,σuolatili,

aquatili, oe bipedi ut se est quidem ediuers di

uisa disserentia, non uerificatur autem degenere. si non, nifestum quoniam neutra erit generis disserentis,omnes enim quae ediverso diuidutur differentis,uerificantur de propriogenere.Simtiliter autem οβ uerificatur quidem at nonsarit opposita generi,steriem. m manifestum, quod non erit haec specima disserentia generis, naomnis Pecima disserentia cum genere: Dcie'--

524쪽

rOTI CORVM. 262cissi autem haec non es disserentia, nec quae didrain:quis haec ediuerso diuiditur.Amplius, si negatione diuidatgenus.Vt qui lineam definiunt longitudinem sine latitudine esse: m nihil aliAdsigniscat,sine latitudine,quam quod non habet latitudinem: accidet igiturgenus participare speciem. nam omnis longitudo sene latitudine, aut latitudinem habens es:quia de omni .rmatio uel negatio uera fit:quaregenus lineae, citim longitudo sit,sne latitudine,aut latitudinem habens crit: at logitudo sine latitudine speciei est ratio: similiter auremer longitudo latitudinem habens , nam sine latitudine, ct latitudinem habens:disseretiae fiunt: ex disserentia autem effr genere, est y eciei oratio: quaregenus suscipiet speciei orationem, similiter autem et isserenti eoquod altera distarum differentiarum ex necessitate praedicatur de genere. autem dictus locus utilis ad eos, qui ponunt ideas esse, nam si non est ipsa longitudo, quodammodo praedicabitur de genere quod latitudine habet,aut sine latitudine est, oportet enim de omni longitudine alterum eoru uerificari, se quidem degenere uerificari debeat.hoc autem no accidite sunt autem Osine latitudine, O latitudine habetes logitudines,quare ad illos solos titilis hic locus quicunq;genus unum numero dicut esse: hoc aut faciunt qui idcxsponunt.Nam ipsam longitudi- , nr,et inum anima genus dicut esse. Fortasse aut in quibusdam etiam necesarium est negatione uti desin intem, ut in priuationibus: nam caecum en

525쪽

33.loet s. declaratio. 34. locus. declaratio.

3s.locus. declaratio. declaratio.

LIBER VI.

quod non habet usum,quando natum est habere. Dissere autem nihil negatione diuideregenum,aut huissemodi a rmatione, quam negatione necesso

est ediuerso diuidi ut si longitudinem, habens lati

tudinem definiuit,eam habente latitudinem ediaue, D diuiditur,non habensiatitudine, neq; aliud quicquam: quare negatione rursum d uiditurgenus. Rursum silpeciem ut disserentiam asignauit. Vt qκt conularum,iniuriam cu irrisione domuitinam irrisio iniuria quaedam est,quare non differetia sed θecies es irrisio. mptius, si genua ut differentiam dixit. Ut uirtutem habitum bonum,ud studiosium:nam bonum est genin uiristrin, n nagenus est bonu*ed disserentiasquidem uerum est quod n5 contingat idem in duobus generibua esse non continentibu4stinuicem nam neq; bonu continet habitum, neq; babitus bonum: non.n.Omnis habitra bonum, neq; omne bonum habitua uerunt profecth genera ambo. si igitur habitiuge nus est uirtutis,perspicuum bonum Ggenus, sidmagis diserentiam esse. Amplius,habitus quia

quid est uirtus significat: bonum autem non quid est,sed quale quid est: videtur api disserentia quale quid significare. Videndum aut si non quale quid sed ipsum quidsignificatasignata disserentia.' am uidetur quale quid omnis disserentius gnificare. Uderandum aut in si secvadum accidens ines definitio differentia. 26m nulla disserentia est eoru,quae secundu accidensissunt, u nes genus: non enim contingit disseretiam in

526쪽

sc alicui, O non inesse. mplius,si praedicatur de 37 locus. genere disserentia, uelspecies, aut inferiorum ali 4ςςὶδ xi . quid speciei,non erit desiniens. m nullum eorut quae dicta sunt, contingit de genere praedicari, eo quod genus de quam plurimis omni dicitur.Rur 44ezii, junisi praedicaturgenus dedit serentia. P a node disserentia sed de quibus disserentia,genus uidetur praedicaruut animal de homine, et boue,et de alijsgresibilibus animalibus, non aute de ea differentia,quae despecie dicitur:nam si de unaquaq; disserentiarum animalpraeditabitur, multa animalia de*ecie praedicabunturmam disseretiae de specie praedicantur. Amplius, differentiae omnes, aut species,aut indiuidua erunt, siqui id sunt an malia:nam unumquodq; animalium,aut species, aut indliuiduum eae Similiter autem lassicie tu et 39.locus.

si species,aut inferiorum speciei aliq d, dedisseretia praedicatur.Imposibile.n. eo quod de pluribus disserentia,quam ecies dicitur.Ite accidet disti ventia speciem esse, siquidem praedicabitur de ea aliqua specierum: nam se de disserentia praedicatur homo, manifestum quoniam disseretia est homo. Rursum si non prior est disserentia specie. m, genere quidem posteriores4pecie autem priorem

disserentiam esse oportet. Considerandum alitem 4i .loeus.

i Osi alterius generis es dicta disserentia, neque declaratio.

I . contenti,neque continentis. Nam non uidetur eat dem disserentia duorum generum esse non conti-i nentium seinuicems aut non, accidet et speciem eandem in duobus generibus esse non cotinetibus stinuicem: ' '

527쪽

tiniusterminfert enim unaquaq; dissemimri proprium genua,ut gressibile o bipes animato eru uare si de quo disserentia O generin utrunq; , manifestum utiq; quoniamspecies in duobus erat generibus non continentibus seinuicem. An non impostibile eandem differentiam duorum generum esse non continitium seinuicem, sed addendum neq; utroq; sub eodem existente e nam rosibile animal,O uolatile animal, genera pura non continentia sieinuicem, ct utriusq; eorum est bipes differentia:quare addendum est, neq; Ab eodem,utroq; existentemam haec ambo sub animali sunt.manifestum etiam quoniam non necesse sdisserentiam omnem,propriumgenua inferre, eo quod contingit eandem duorum generum esse continentiumstinuicemsed alterum tantum es inferre, superiora omnia:ut bipes, gressibile, uel uolatile infert animal. Videndum autem

ct si inaliquo disserentia aβignarit sussiatia2 a uidetur dijerre substatis a substatia i o quod alicubi est, quare et eos quigresibili,et aquatili dirudunt animal increpant, tanquam sibile Dubit rip. alicubi significet. An in ijs quidem non reliὸ increpant φ non enim in aliquo, neq; ali issignificat aquatile, O terrestre,sed quale quirina cpse in sicco 'similiter aquatilest liter aut O terrestre, o si in humidost similiter sed non aquatile erit,attamen si quandoq; signibrat in aliquo disserentia,manifestum qμonia per

loeus.

declaratio.

528쪽

. TOPICORUM. - am omnis assectus cstm magis fit, detrabit d . substantia:disserentia autem, non huiusmodi est, εμ nam magis uidetur saluare dissereηtia, id cuius

est differentia: simpliciter impossibile est singu

lum quodq; esse me propria disseretia: nam cum non est gresi ite, non erit homo:oe uisimpliciter dicamus siecudum quacunq; alteratur habes, nihil eorum disserentia illius est.nam omnia huiusmodi cum magis fiunt , detrahunt a substantia , quare si aliquam huiusmodi differentiam quilpia Uignauit,peccauit:simpliciter enim non alteramur secundum disserentias. Et si alicuim eorum loci quae sunt ad aliquid, non aliud quid disserentiam declarati assignauit. Ham eorum quae fiunt ad aliquid, o. disserentiae ad aliquid:ut O in disi ipsina, contemplativa enim,stactiva, ct essectinέ dicitur, unumquodq; autem horum, ad aliquid significat:

contemplativa enim alicuius,stactiva alicuius, O essectiva alicuius . considerandum autem O' s ad quod natum est unumquodq; eoru quae suηφ. ad aliquid, asignauit desiniens. Nam in quibusedam quidem ad quod, natum est singulum quodq; eorum quae sunt ad aliquidsolum est uti ad aliud autem nihil,ut uictu ad uidendum fotum quibusdaautem O ad aliquid aliud ut dolio sane hauriar aliquis,attamen si quis definiuit doliu,instrumentum ad hauriendum, peccauit, no enim ad hoc natum est:terminus autem est,ad quod natum est,ad

quod sane utitur prudens qua prudens: qua circasingulum quodque propria cin disciplina.

529쪽

6.locus. Declaratio. 4 .locu declaratio.

L I B Ε VI. Amplius,si non primum assignauit, quando contingit ad plura dictum es e.Vt prudentiam uirtutem hominis,aut animaeroe non rationalis: priamum enim rationalis virtus,prudentia: nam 'si di hoc, o anima homo dicitur prudens.

Amplius si non sineptiuum est eius cujus dicitur aseditis,uel dispotio, uel quodvis aliud, peccauit. am omnis dispositio, uel assectus in illo natus est fieri: cuius os dissositio, uel assectus: ut mentia in anima, disposimo existens anima. aliquando autem peccant in talibus, ut quicunq; dicunt quod mnus est impotentia Uus. G dubia

ratio aequalitas contrariorum ratiocinationu, σdolor separatio naturalium partiu tu uiolentiarmim neq; Νmnus inesspsui, oporteret autem inesse si impotentia sensis est. Similiter autem neq;

dubitatio contrar se ratiocinationibus inest, neque dolor, naturalibus partibus: lebunt.A. inaRI-ta,si dolor eis inest. Talis aut sonitatis desin tio. siquidem commensuratio calidorum, filiadorum est,necesse est n. sana esse, calida o sistida nam cuiusq; commensuratio illis inest, quoru es t commensiuratio: quare sanitas inerit utiq; ipsis. Item id quod sit,in essectivum,aut econueiD, accidit ponere,sit definientibus non enim est dolor,se paratio naturalium partiused essi simu doloris: necsomnus,impotentia ensus,sed essectivum alterum alterius:aut.n.propter impotentiam dormiamus,aut propter *mnum impotentes sumus. Simiditer autem, ' dubitationis uidebitur essedimum

530쪽

esse,cimtrariarum aequalitas ratiocinationu: qua docunq; enim ad utraq; ratiocinantibus nobis similiter uidentur omnia secundum utrunque feri, dubitabimus utrum agamus. mplius, fecudum εξ locus. tempora omnia,considerandum sicubi dissonet ut se immortale definiuit, an imal nunc incormptibi . . te esse. 2Vam nunc incorruptibile animal , nunc simmortalc erit. An in hoc quidem non accidit e nam anceps secundum amphiboliam est nunc incorruptibile e se: aut enim quoniam non corrum- .pitur nunc,significat, aut quoniam non pol Sibile corrumpi nunc: aut quoniam huiusmodi est nuc, ut nunquam po Sit corrumpi r quando igitur dicimus quod incorruptibile nunc est animal, no hoc dicimus, quod nunc tale est animal, scd ut nun- . . . quam possit corrumpi: hoc autem immortali ideerat,quare non acciti,nuc idem immortale esse. Sed tamen sicubi accidit quod secundum definitis nem quidem asignatum est inelse nunc uel prius, quod uero siecundam nomen non inest, no erit Herutendu ergo hoc loco quemadmodu dictum est. i a

Diciendum autem O si fecundum aliud quippia deelaratio. magis dicitur quod definitur, quam secundum Uygnatam orationem. Visi iustitia potest is aequi distributiva est iustus enim magis es, qui eliguaequum distribuere, eo qui potest: quare non erit iustitia potestas aequi dinributiva: nam O iustus esset maximὰ, qui posset aequum distribuere. Amplius,si res quidem suscipit magis,quod aut secundum orationem a Signatur non suscipit: aut contra,

SEARCH

MENU NAVIGATION