장음표시 사용
431쪽
E Gimus in genere de tremore corporum libro De Vi Percussionis ν , modb exponi debent caussae, Se modi mechanici , quibus inimalium tremores , tum spontanei, tum involuntarii , 3c convulsivi fiuno. P R C Ρ Ο S. CCXIV. Luomodo voluntarii tremores Iara in animalibus expone . si rCVm tremor nil aliud sit, quam successiva , & frequens agitatio ad paristes oppositas, Videndum prim , , a qua caussa , 2 quibus orgius voluntarii tremores fiant. Et patet, qu bd cum manum concine e tremulo motu Volumus , tunc musculi antagonistae successivi, unus pcd litum a v luntatis imperio citissime, δι frequenter contrahuntur, non 'ecus ac in Bilance aequilibrata duabus manibus, modi, unam, inodb aliam lancem dein primimus: Sic pariter in lingua cum literam R proferre volumus contra huntur fibrae muscullisae antagoni stat ejus, quibus flectitur ad partes opinpolitas frequentibus vibrationibus .Et in hisce motibus tremulis Iupponit ut manus, aut lingua aequilibrata ab aequalibus contractionibus propriis, Sematuralibus macn inularum componentium musculos antagonistas, qui P stea a voluntariis tractionibus, s Elis per displosiones , superius enarIatas, successi, e, agitantur, 3c tremorem efficiunt.
Luemodo involuntarius tremor fieri post a relaxatione , O eonstria mons machinularum , quibui musculorum componuntur . Tab. I 8. Fig. I 6.
DIctum est supra, qudd scut oscillatio sine. penduli seia potest naa
turali eius displolione , re vi gravitatis, sic quoque Arcus, aut coniniimilis machina flexibilis , At resiliens tremulo motu agitari poteth oh solam structuram materialem machinae. Cumque fibrae musculo lae sint catenae compositae ex machinulis ad invicem connexis, facile percipimus, qubdoscillatoria quadam vicissitudine modd relaxari, modo contrahi possune frequentibus , δι aequi temporaneis agitationibus: Utque modus, quo tremor essici potest aperiamus, Sit Columna, vel os AB annexum ossi subj Ho CD .8t convertibile circa nodum B : sintqus duo funes musculo li AC, M AD alligati in summitate A , Se connexi in terminis C , D contrapolitis ossis subjeSi. Manifestum est , qudd si funes contrapoliti summa vi tracti essent . ut nil prorsus relaxari Posient, proculdubio columna ΑΒ i, tonica tractione firmata, immota staret, neque ullam concussionem pateretur ι atquia machinulat, ex quibus catenae musculosae ΛC, AD componuntur, sunt
compressibiles , dc resilire possuut, Hinc fit , ut nunquam funes eanta vi
432쪽
tracti sint, ut nequeant aliquantulum relaxari . Et in tali statu si sorte ima pulsa, la inflexa suerit colum a1 AR versus la , necesse est, ut distrahatur funis AC, M tantundum relaxetur contrapositus funis ΛD : Majorem ergo vim faciet foliis AC ob violentam distraetionem machinularum ejus, quam fanis AD ob relaxationem machiuularam tuarum . Quare postqvim extinis Sus est ille impulsus , Oecesse est, ut major Vis, quam exercet funis .ΛCreducat columnam M versus illum perpendicularem, 2 quia in motu re gregiis acquiritur novus i in tus contraxius priori, fit, ut columna ylterius in pulsa Baetatur versus C , diltrahendo funem AD, Sc relaxanda funemi AC : Igitur ob eandum causia in reducetur columna, α flectetur secunda vi ce versu q3 . Et sic repetitis alternis reflexionibus frequentibus , tremorem
illi dia, iuves AC, Se AD . in hi verificari debere certum eit, licui ventus sit cotim' us . & uni flarinis: quia ab initio ii facies vexilli dextra parum inclinata eulpit ictum. venti , dirig tur , Ic deinceps ad partem oppositam flectetur ob impetum a quili turea, Se sileb exponetur eidem vento facier sinistra;& sic deinceps alternas flexiones repetendo undulatione serosequetur. Eodem modo in animalibus , articuli a caussis externis mille modis impelli possunt, ideb musculis antagouillis vicissim relaxatis, A contractis,
tremulus motus creari potest. e . -
' Rumnosio defectas virium tremorem. inducat Uperientia docet, qudd languidi, & extenuati ob inediam, ob infirmam
valetudinem , ob senectutem, se ob puecedens laboriosum exercitium, manibus sultiuere aliquod mediocre pondus non possunt absque tremore. Qiada verb talia passio contingat ex defitu facultatis, scilicet ex defectu se ciditi tuost, qui per nervos communicaturo suaderi potest ex momentane resectisne, quam eruit: vini, aut cardiaci liquoris potio, quae vites altior staurat, ut deinceps absque tremore pondus i Ilud sustineatur. Modus vero , quo fit talis tremor , est, quia ob penuriam laedi spLit Ganori possistit exiervis continenter effundi guttula: true, quae requituatur, uti a musculis explosiones. , 2 turgentiain contintiata MProducere postini, sed oportet, tu frequetntes morulae intercipiantur, in quibus musculi relaxantur, A fi .acchisunt ; 2 Meἰ, vicibus frequenter interruptis, suspensio ponderis no gligitur 2 re vatur. Et hinsoriti se mouis tremulus. Hoc conficti a tur x eo, quta viri silioquin robusti pondus propeil bra chii extensi sustinere noli possunt, continuat actione per horam integram absque tremore . uria nempe ob continuatam effusionem ex iisdem nervis taeei spirituosi cnssipantur , bc deficiunt, & proinde interruptis vicibus , κα inutis stillicidiis exprimi Possunt. . .
433쪽
Quara sonor , O frigiditas fremorem inducat, exponere . ia ad musculorum actionem continuandam re uiritur perenne stili cidium succi spirituosi, qui cessare potest, tum G inopiam, tum etiam,' quia impeditur ejus diffusio, M adventus , talis autem accessus succi spirituoli ad musculos inflandos impediri potest triplici modo; Ptimb, induridia quiete in ipsis succis spirituosis . Secundb, agitatis motu contrario, neminpe fugiendo versus cerebrum . Tertiti , obstrusis viis, & orifici ii ductuum nervosorum. Qubd frigus ex sui natura torporem. k quietem afferat, omnes scimus. Quia frigus nil aliud esse videtur, quam privatio, & de Ruscalaris,& proinde frigus inducet desectum , & inopiam caliditatis, seu Maecipuae
caussae motivae Λnimalium . Quapropter mirum non est , qu bis adveniente improviso frigore sistatur, aut la item retardetur motus spirituu ny iritia mustulos ; 2 ideo displosiones in eis fiant periodo interrupta, ex qua Merr ptione tremor suboriatur. AIPostea . qubd timor sit fuga quaedam spirituum ad intra, odniicitur expallore faciei, oculorum ossulcatione, Vocis exilitate, M interruptione, vi xium defectu, ex tremore artuum, ὀc ex cordis valida , & frequenti palpitatione , quae omnia symptomata contingunt in stafu integro pei secta sanitatis Animalis, dum sviritus abundant. Ergii subsequuntur ex retractione, Afuga spirituum , quam inducit apprehensio periculi, 2 mali imminentis. Igitur mirum non est , qu bd dum spiritus in tali perturbatione retrocedunt parce instillari possint intra musculos, & idet, vicibus interpolatis displosi nes fiant, a quibus tremula Vacillatio oritur,
P R O P O S. CCXVIII. causam tremoris morbisci, qui in Paradisi, sobribus, O senis
ΡRnter tremores superius enarratos, qui a spirituum desectu, vel ab imis
pedito eorum concursu Oriuntur, dari alios tremores. qui a mori,ifica caussa dependent, manifestum est. Videmus enim, quM laesis nervosis, Riendi nolis extremitatibus articulorum, paralytici quidam tremores producuntur ἔ insuper in passionibus epilepticis , & in paroxysmis febrilibus vehementissimo tremore artus concutiuntur 3 minori tamen vehementia I rae perturbatio tremores affert. Hae omnes passiones proculdubio ab aliqua causa morbifica irritante produci debent, cum praeter voluntatem contingant , nec a potenti vi moti a spirituum animalium impediri, 2 leti aenari possint. Tales igitur vehementes concussiones articulorum factae invita faculi te animali, convulsivae vocari solent. Quae producuntur ab irritatione , κmodificatione nervorum , Se membranarum , ob quem moletium sensum dolorificum exprimuntur ab eis intra musculos succi spirituosi, displosiones continuatas efficientes, a quibus contracti retinentur , R ideo articuli flexi,
vel dilatati Persistunt. At Diqitiaco by Corale
434쪽
At In fremore paralγtico fiuiit quoque convulsivae illae nervorum moti CAP.am. dicationes, non 'uidem continuatae , sed pausis interpositis , . ut contingat Delir diquaedam frequens oscillatio, ad instar fun penduli. Quod contingere potest mor/ α- ex eo, quω succi salini, & mordicantes, aut intinnantur intra nervo , non nimialis... fluxu continuato ad instar senticulorum , sed guttatim 3 vel potius, quia , 'peristallico quodam motu compressis nervis , agulei latini intra nervos insi- .nuati 'pungere possunt per vices libras, & membranas neryeas . Ouod pristerea confirmatur, quia tales iraitationes excitantur, vel augentura turbulentis lpiriti uia agitationibus, ut contii it in Paralyticis, qui dum ein candeicunt, vel contristantur QVehementicis tremunt Et in lanis hominu. bus motus Irae artuum tremorem inducit: quia nempe in tumulento spiri- tuum motu puncturae illae vehementes excitari possunt. Omnium tamen validistima ess concullio tremoris, quae in paroxysmis . quartamae iebris contingunt, α quae in spinali medulla molestillimalia pas sionem .i inlucunt ., ubi nimirum succi salini a prae denti fermentatione separati, 'nisi icati es illas dolorificas creauis ut filo loco dicem S. Taiuleetaoimilis tremor licet. consimilis sit affectiqial Pgralyticorum, a iuvatur ni Iulominus valde virium M spiritu uin desectu . . . ' Verum tamen est , cubit in quolibet motu tremoris itus, 2 reditus, sero aequitemporanei esso debent- eL lcge oseillatoria , ut dictum est, quatenus
fabulosae narrationes passim circumseruntur: una est de Torpedi.
nir Piscis vi V eo enata, quae manui Pila toris, hasta mediante, e oo
inltera est Hystricis, quae cutim tendendo, spinas illas praeIongas, qui- hus dorsum eius tegitur, longius eiaculatuῆ. De utroque aut mali babo
ea, quae propriis oculio Vidi ,
Est Torpedo Piscis latus , similis Raiae , molIi .tamen cute tectus haec digitis compressa , tremore Hst vehementi Concut ur, Ut manum contro. .. Santis molesta torpore desorifico assiciat, sere simili spasmo illo , qui prod citor 1 ςubiti concul ne super mensam . Tali . energia stupefactiva notioritur a lacultate , Vel.aura ulla venenosa . Nam Primb si tanhatur, contreae turmae Torpedo eo temporo, quo quiescit, manum prorsus . non laedit. Menodb , eodem apto tempore ε quo piscis concutitur, ii extrema eius pars lateralis disitis contrapositis stringatur , manus nil laeditur . Ex quo evistis .citur , qudes piscis ille nullam auram Venenatam emittit. Verum est tamen, ubd digitis compresso eius thorace prope spinam , ubi frequentissimi ne vi , Ω musculi adsumis iunci consussio Vehemens illius animalis manum contrectantem stupefacit, & almo quodam assicit, Hanc passionem adeli exaggeravit nobilis Anathsmicus Anglus, qui tremore paralytico vexaba- tu , ut amisi verit colam Sorenissimo Ferdinando Magno Duce inituriae
sbi molestum dolorem brachii per duos dies intulisse torpedinis illius mi H Ee. tactum.
435쪽
CAP.a I. laetum. Nescio an opinio malum auxerit. Dicam ego bona fide , quae em De m tu pertus sum . Quotiet cunque digitis non flexis , sed in direBum extensis lGexcirmh- vi conatu thoracem Torpedinis stringebam , tunc absque ulla molestia illius scentiae ' piscis tremorem tolerabam: at quando articulis extremis incur alis polli- fibrilis . cis praecipue, excipiebam perpendicula iter percussiones tremulas pilcis, tunc spalmum patiebar. unde cognovi , qabd in tali calu tendines nostri, Seligamenta articulorum, nervosa, δε sensu exqui illo donata , valide contunduntur ab ictibus repetitis, saetis a piscis concussionibus , qui proindaspalmum producere possunt similem ei, qui a cubiti percussioue prod
Ηγstrix verbnon eiaculatur spinas suas praelangas , sed tantummodb eas . arrectas retinendo , tremula concultione agitat, 2 vibrat. Hoc quidem citur a pelle musculosa , Ω ὲ musculis semilunaribus, quibus Intetna cutis Ripata est, qui radices spinarum erigunt, x concutiunt. . . - . . Deberet modo subjungi Theotia aliarum innumerabilium motionum momificarum, de quibus Medici copiosissime disseruerunt. M quia metanti non facto , ut meliora Proferre valeam , ideo solummia, pauca subisjusgam . . -
De Mors Excandescentia Februis.
AGam de motionibus Excandescentiae febrilis, quae licet nostris sensibus
expolita sit, Ad quam frequenter nol ra malo experiamur , nihilom Nus earum caussae , & modi mechanici, quibus efficiuntur , quamvis sumisano studio 'quaesiti fuerint usque ad nostra tempora , adhuc humanam sag citatem fugiunt ψ cum non vereantur Doctissimi Medicorum ingenue profiter adhuc febrium naturam se assecutos non fuisse . Si ergo in re tam aris dura recondita nil profecero , non magis mihi, quam Caeteris vitio ver tent Eruditi Lectores , Quibus aliumla ingratum non erit, nova methodo, a principiis longe divertis ab iis, quae traduntur in communi schola, ea me dedux isIe, δε expressisse. ', . '
. P R Ο Ρ Ο S. CCVII. . Vulgata se is definitis affertur , ejusque defectus in uantur. Nomen febris ab hominibus impositum suisse , constat , passioni Gidam excanden scentiae motus cordis , Se arteriarum non quidem ima itat ae ab ira, M vehementi corporis motu . sed spontaneae, & permanentis cui associati solet fervor , 3e caliditas totius corporis, eamque Consequuntur alia sumptomata , languoris , debilitatis, doloris , 3e alia plurima . Sed brevius definiri solet febris , qu bd sit calor accensus in corde. Febres postea subdividuntur ι aliae enim intermittentes , aliae continuae sunt aliae perio dicae. aliae irregulares; aliae incipiunt cum rigore. x frigo '; aliae ab initio incalescunt , aliae ardentissimae sunt 3 aliae minimum i ncalestunt, quae M
436쪽
quando perniciosae valde censeri solent. . CAP. II Circa caussas excandescentiae febrilis, putant, essicientem, esse natiis minaravam cordis caliditatem ι materialem esse languinem, copia, vel qualitate excandε- peccantem, qui non secus ac ligna, pabulum incendio subminii lcat, 2 quia Pentia ut plurimum febres habent certas periodos durationis, Se intermissionis, ut febri licdeterminatis temporibus exactius, quam horologium renoventur, Oportet, ut in sanguine generetur, aut aliunde ei communicetur aliquid , quod ad singulas periodos febriles in stata mensura , 2 aequali proportione , ae tempore possit febrim denub reaccendere . Hoc autem erit, Iuxta eorum lenintentiam, humor aliquis excrementitius . Si corruptus , in m mera aliqua dein litescens, re sensim augmentatus in stato tempore , ut inde sanguis assicia. tur, Se fermentescat. Talis minera , sed lacu v in vulgari sententia ponitur in venis mesera icis, vel alibi , materia Verb sunt quatuor humores vulgares . Sed haec profeRb sententia meritb rejicitur, post languinis circulationem detectam, cum sanguis nec in meseraicis, nec alicubi ilagnet, nec re iacessus, aut, specus pro mineris usquam in corpore animalis excogitari pota
scit absque tumore insigni, aut abscessu aliquo . Et proinde tota haec fabuli
Non a Deo, vel fermento in corde ex sente, fibris accingitur.
Lil recentiores cum Cartesio aiunt, sanguinem in febri ebullire, stfervescere ex calore contracto in corde, manifeste evinci ab experien
tia, scilicet expulsu grandi, & vehementi, &ex aestu intolerabili in praeis eordiis, At ex siti ardentissima. Ponunt postea praecipuum sanguinis fermen istum in corde ipso , quod focus caliditatis est. Sed contra hanc Ortesianam imaginationem res Ipse clamat 3 nam in 'vivorum anatome non observatur in corde fervens illa caliditas, quam tantopere exaggerant; immb irritato animali doloribus, 3t crueiatibus acerbis, dum secatur , proindeque in excessu rabioso iracundiae ejus t quae ex tul nais tura caliditatem in cordet auget i satis molerata caliditas in corde eius reis peritur, nempe eiusdem gradus , ac habent viscera, se reliquae partes interis nar animalis 3 scilicet non superat gradus 4o. cerm ametri, icilicet est aequa lis caliditatis solis in ivl. Postea in corde non reperiuntur Vasa , frementum continentia et nil enim aliud ibidem conspicitur , quam cavitates carneae, consistentes mundae, Mahstetis , quae continenter abluuntur a simplici tranti tu sanguinis, nec saporem aliquem acrem, acidum, aut alterius naturae, quam purissima sanguini convenit, quisquam reperiet. Ex his ergo, M ex aliis rationibus , quae contrὲ Cartesium ab aliis adduisci solent, satis evincitur, caliditatem , aut focum cordis , Vel ejus fermen. tum, non esse caussam excandescentiae febrilis. - -
437쪽
mcudem accinditur febris a sanguine alterato , fermutatoque , neque obscentia mordacitatam ejus cor irritatum febrium excande-
febrilis . . - scentiam efficit. . Non desunt tamen Praeclari Authores , qui adhuc antiquorum prati
diciis praeoccupati , cunient , ianguinem Principem locum obtinere in hac scena. Λjunt enim, sanguinum, Vel ob copiam elus, Ic iurgenis hiam , vel ob admistionem humoris alicuitas fermenticii , alcerari, set me uia tari , M corrumpi facile posse , Ex quo fit, ut motum, fervorem , caliditatemque contrahat sangu S ab ipiam et aestuue fermentativa, sicuti videmus, herbas contusas , maceraratque, Sc Vi Da nova servere cubuit ire , motum,
agitationemque vehementem maxima cum caliditate contrahere . Eraeterea
postquam sanguis ex fermentatione jam dicta , acrimoniam , M pungitivam quandam naturam contraxit, ne ellu est inquiunt , ut in tracin qu ejus percoc mot dicet ,& pungat stamina fibrosa cordis, non secus , . ac in corde
avulso a conlaetu succi mordicantis, ut aqua: fortis, renovatur', augetur ' que extincta ejus pulsatio 3 ex qua punctura Cor Vehς mentissime Commoveis
xi, M pultare debet cum ingenti ardore, ac caliditate produe a ab ipso coris de , vel potius a sanguine virtute Propriae caliditaetis . Vel excitatae a seris mento ipli sanguilli superaddito .
Nituntur pollea confirmare, ex sanguinis corruptela febrem oriri, pro piete a qubd passim in febribus mina alteratur , corrumpiturque , cumque urina ex sanguiue in renibus segregetur , secum deferre cogitur particulas impuritatum , quibus iungat S coinquinatur , 3c tandiu urinae alteratae peris
severInt, quantiam febres patiturant , quod uil lignum indubitatum corruptelae sanguinis. Contra hanc plausibilem , Sc 2 magnis Viris receptam sententiam, nonnulla militare videntur , quae examini doStiorum operae pretium erit e
Et primd, non quia urina frebricitant in m alterata est quoad colorem,ia consistentiam , sequitur , quis sanguis, cui urma commina fuerat, sit quoque corruptus . Fieri enim poteti, ut non a sanguine, sed ab alia caussa, Urinae alteratio , Se perturbatio contrahatur. S c ut ab oleo purissimo, Se tuasi pido , a quo aqua commista separatur , pollibile eli, ut dulcorem, vel acredinem amaram , quam aqua secum deseri, a contactu sacchari,vel rhabbatis hari contraxerit, non ab olea in lipido .Qu,ue , et ii urina alterata in febri-hus sanguine scparetur , non licet concludere, san Suinem eadem corruinptela asse luna esse, Se caussam efficientem fuisse alterationis urinae. nisicerib const i terit, quod a nul la alia caussa liquor urinae contaminari potue-xit. Quis enim scit, an in itomacho, vel intestiuis, aut in glandulis me senterii reperiatur humor, sal, aut fermentum, a quo effici potuerit talis urinae conturbati MEt hoc aliunde evincitur, quia si urina alterata,& corrupta indicat eo ruptelam actu existentem in masia sanguinea , a qua febris gignitur, Ergo dum perleverat alteratio urinae, perseverabit quoque malitia sanguinis , re
438쪽
diebus, & horis paroxγsmi febrilis , sed etiam toto telnppre quietis, M in- C, AP.1I.
termittentiae a febre vi tertianariis, 2 quartanariis . Igitur malitia sangui- De motunis etiam diebus vacationis , R intermittentiae perdurat , & tunc quoque eXcand sanguis per cor continenter transit, circulando , proindeque accensionem in Icorde excitaret , & sua acrimonia cor vehementer concitare deberet: ergo febra u. diebus intermittentiae febris accendi debereth Et propterea febres tertianae,& quartanae omnes essent continuae, absque ulla intermissione , quod est fabsum : igitur hypothesis assumpta falia quoque erit. Secundb si nulla alia de caussa aegritudo tam perniciosa , qualis febr IS est, accenditur , nisi quia sanguis alteratione , 2 putredine contracta , val-dh recedit 1 statu ejus naturali, proculdubio sanguis febricitantium valde differret a sanaui ne sanorum , licut insigni differentia vegetabilia , M animalia putrida non putridis diverso colore, odore , sapore consistentia, κfacultatibus activis distare videntur: At nos videmus, quhd sanguis per phlebotomiam ex sanis hominibus eductus nil fere differt a sanguine febri incitantium , etiam in acutis 3 in uisoque enim separatur pars livida candi eam , albumint ovi similis, quae in igne concrescit, a parte musistenti rubicunda ue eundem saporem , atque Odorem in sanis, M aegris retinent: C Iores verb lichi aliquantulum differant inter se in febricitantibus, ea dein disserentiae pariter observantur in Cruoribus hominum perfecte sanorum. Igitur dicendum est sanguinem se icitantium non esse putrefacta in Com Ptumque, proindeque Verum non erit, qudd a sanguine corrupto febris accenditur, δε lavetur. Tertib, videmus, qudd ex apostemate in extremo pedis , libris excit eur ; idemque contingit in fluxionibus articularibus, in his tamen sanguis
Quarib, in fluxionibus Catharra Iibus , asmaticis , Ω epilepticis , febres excitantur non quidem ii sanguineῆ sed a fluxionibus cerebri.
Quinti, , si ponatur corruptio sanguinis, caussa excandescentiae sebrilis, salvari non poterunt periodi febriles, quae statis temporibus circuitu laetoxenovantur in intermittentibus de non esse ad esse, ut in quotidianis, tertianis, 2 quartanis contingit. Quod satis suadetur ex eo, qudd ipli nequeunt sal are tales effectus assignando illos diversos gradus alterationis corruptionis sanguinis, a quibus periodi febriles producantur , sed coguntur
recurrere ad mIsteria motus lunae , ad numerorum lacultates , 2 ad ii miles machinas. Praeterea si sanguis putridus , dum transit per cor ipsum irritando, aut Uenifica qualitate afficiendo , febrem excitat, quomodo celsare Pe siodus febrilis potet ρ Quia , inquiunt, in paroxysalo humor peccans con coquitur, Si a natura expellitur per poros , aut elicitur e locis principalibus ad intestina, vel alib, tanquam ad cloacas . Sed si hoc verum est , qu ire post certum tempus intermissionis redit febris 2 Munt, remantim, fermentum, quo denub languis corrumpi potest in determinato tempore , u lic denubcreare poteti sebrilem excandescentiam . Verum, quia consecto paro. sin fermentum labrile subitb agit, inchoando novam alterationem massae lan
guineae continenter augendo corruptionem per gradus, continuato, lion Ve- xli inrerrupto motu , ut constat experientia in fermentationibus vegetabialium , & humorum , 9 cum tali iuchoata corruptela sanguis per cor C.
439쪽
CAP-2I. tinenter cIrcuit, proindeque cor assiciet suo gradu malitiae, x putredinis De motu acquisitae: Ergo semper febris perseverabit, nec daretilr perfecta quies , tae canino lutermissio totalis a febre, sed haberet periodum continub crescentem scent Ρ usque ad excessum : ὀc hinc continuato profressu decresceret usque ad ina febriui. mum terminum, in quo non quiesceret, sed interrupto motu denub augeretur: ut contingit in oscillationibus fune-penduli, M in stuxu, k refluxu
maris , eo quod temper Viget caussa motus , aut auementi ejus crescenti. cassa , vel decrementi, dum caussa motus diminuitur. Cum igitur hoc ni fallum, perseverat enim si ies a febre per plures horas, Sc dies integros; nota igitur corruptella in massa sanguinea generata, Sc augmentata morbosam motionem iebrilem creare potet .
Si postea supponamus cum aliquibus Authoribus, sermentationem fieri, ὀe asservari in aliquo specu . 3e angulo corporis animalis, hoc quidem in
anatomica experientia refellitur, nusquam enim in corporibus febricita elum tales specus, seu cloacar repletae humoribus putridis conspiciuntur sed in omnibus visceribus, vasis, Sc carnibus, sanguis, Se humoreucontinuo, Se non interrupto motu euunt, Se refluunt M licet aliquando adsint abscessus , 2 apostemata interna , tamen hoc rarissimum est , R ferὶ se inper febres accenduntur absque ullo abscessu ι im sub aliquando a limplici intemper in calida . aut frigida, a vigilia , ira , aut tristitia excitantur febres periodicae quotidianae . Se tertianae, in quibus nullum internum.apolle ina reperitur. Linde constat, quod febres humorales Don semper excitantur a sanguine malς affecto, k cotua minato a commistione susci alicujus fermentitit, c. servati in aliquo specu corporis animalis.
Non aeranssitur febris δ ebis alima uatura A frneuise, qui ferme tationem , ebullitionemquo ejusdem sanguinis inducat . SEd antequam ulterias procedamus, opprae pretium erit expendere do. Stinam doctissimi Neotherici de eodem argumento. Supponit ipse,
subd vere sanguis corruptus febrilem excandescentiam per se essicere potest , quotiescunque spiritus , ὀc pars sulphurea sanguinis exaltata , δε esterata caeteris sanguinis partibus supereminet, E cum iis coniungi nequit, elistit luctam ouandam, quae ebullitionem . δc effervescentiam febrilem creata Ait praeterea, qu bd fermentum , a quo sanguis alteratur , de foris advenit. nempe est succus nutritius sanguini aetherogeneus, Se proinde et Vre assimia Iari potest, qui ad plenitudinem in vasis congestus, fermentationis motum, ehu Ilitionemque inducere potest . Quia Verb praeviderat maxime negotium facessere intermittentium febrium, Sc periodorum renovationes, nititue dissicultatem hac ratione declinare . Licet confecto paroxysmo , succus nutritius sanguini aetherogeneus subitb paulatim eidem sanguini admisceatur, non proinde febris subitb accendetur , sed expectandum est , quousque vasa repleantur, At turgeant, ut ebullitio vehemens febrilis fieri possit: nons cus ac cerevisia, vel vinum novum utribus infusum, ge stricte occlusum, ut evaporare nequeat, licet fermentestat . tamen sine servore , R impetu ibi.
iam continetur, sed multiplicatis vaporibus ibidem cohibitis tota massa
440쪽
urget, ebullit, 2 aded in ligniter fermentescit, ut vas utris dissiliat dilium. CAP.a1. Paturque , quae operatio perficitur , eo teturque stato tempore , veluti in De motu
antermittentibus febribus. excand
Contra quam doctrinam aliqua dubia proponam . Primum est, quod senti ex eo, qubd in febri sanguis agitetur, A calescat serventissime, non sequi- febrili tur, talem servorem produci tanquam a causia ab ipsa sanguinis firment tione, & ebullitione, cdm talis essectus agitationis sanguinis produci possit
ab aliqua alia caussa. Quod aliunde ex eorundem verbis colligitur : conceis dunt enim , ex mordicatione , M titillatione ipsius cordis produci posse v hementem commotionem cordis, & consequenter sanbuinis commoti nem , quae ebullitionem aemulatur . Igitur non est necesse , ut e contra s Iummodb sanguis ipse sermentatus iit primaria caussa , excandescentiam i titilem producens. Secundb, videmus in actu serventissimae iracundiae excandescentiam omninb similem febri, quoad vehementem sere convullivam .cordis, 2 aDteriarum pulsationem , quoad aestum , ardoremque circa praecordia , quoad fervorem , excursionemque sanguinis per universum Corpus, quoad iitim,
vim a roremque oris, quoad commotionem viscerum, tremoremque extrem
xum partium, & tamen sanguis primaeVam temperiem suam naturalem re tinet , est dulcis, nullam acredinem , nec signum abundantiae salium , aut sulfuris exaltati ostendit : Constat ergo , produci posse excandescentiam fe-htilem ab alia caussa , longe diversa anzuine fermentato. Tettib cum asseritur, in motu febrili spiritus, x sulphur sanguinis exaltatum . M esseratum esse, ita ut caeteris sanguinis partibus superemineat, Secum iis conjungi non possit, & ideb luctam illam abullitionis inducat, sunt haae s si id , quod sentio, proferre licet verba metaphorica gratis , Ω confidenter prolata , quae caussam commotionis fermentativae languinis non declaranr, neque ejus existentiam probant . Dicerem potius, in mistis reperiri iῖnis innumeras particulas, 2 praeterea alias, quae aptae natae sunt lponte se movere: hae verb varie nectuntur, di vinculis constringuntur , ut in calce igniculi retinentur , quae si contin- at ab humido, vel a consueta motione interna, vel externa, ut vincula di Lolvantur, partes illae Vi motiva praeditae, libertatem nactae, suam indolem
exercent se movendi ἔ Ω ideli reliquae inisti partes ab illis agitantur , 2 vari Erevolvuntur, commiscenturque : hoc autem in vino , calce, M aliis simili-hus patet, fieri posse , tum ob facilitatem dissolutionis , tum ob abundanistiam spirituum , seu igniculorum , aut hisce analogorum; in sanguine v rb non videtuν, tam grandis effervescentia fieri posse, cum non adsit copia olei, sive spirituum , ut in vino: & illi spiritus aeres, qui per distillationem a sanguine eliciuntur , dubium est , an opificio , & commixtione ignis ue In calce immiscyntur geniti sint , quod in multis casibus doctisIimus Boyle animadvertit. Quartd . circa modum , quo nititur idem Author Divare renovationem Paroxysmi in intermittentibus , observo, qudd exemplum musti conclusi Intra utres , & ihi dem bullientis, quod ob nimiam turgentiam vae distitie, male adaptatur sermentationi sanguinis intra venas . a qua pa xysmus is Milis renovatus in intermittenti ai quia mustuta Inclusum intra utres,