장음표시 사용
31쪽
Disposita illico praelii munia , atque incitati
milites ad operam strenue navandam . Nec modicum discrimen, ob parem navium multitudinem, fuisset, ni mirati Thraces, unde hoestibus tantum roboris, & animorum, Naupliς portum , antequam prope deprehenderentur , intrassent. Ad ostia tamen sinus Veneta Classis perducta , crebris ictibus hostem evocans ad pugnam . Cunctantes Maurocent facinus erexit; qui loci difficultate minime detentus, ultro acta quinqueremi , diu totam hostilem classem, non injucundo spectaculo, tormentis exagitavit. Vicit tamen pervicacia barbarorum, pr lium turpiter declinantium. Captum inder consilium ab Ioanne Baptista, Grimano, D. Marci Procuratore, qui summa cum laude Imperatorio munere fungebatur , ut, qui aequo marte deduci in certamen haud potuerant , Per insidias ' aliquando ad pugnandum vel inviti
Cogerentur. Itaque percurrentibus vario itinere ea maria Venetis, Praefecti navium vicem
per aliquot menses Franciscus sustinuit , paratus ad bellum, ni casus dimicandi vota distulisi sent. Sed nunc ventus, interdum locorum Ορο Portunitas , ubique fortuna subsidio barbaris fuit. Ille nihilominus quietis impatiens, Naupliς incolis tormentorum muralium Vi perterrefactis, ad Hellesponti fretum vertit iter; quo sexdecim Turcarum triremes, in AEgςum erupturas, in fugam conjecit. Continuo pelagum
32쪽
L I B E R PRIMUS. ITgum maXima, quacunque pergeret, Turcarum I Tclade denuo permensus, trajecit in Cretam. Illic probatum navalibus prςliis animum, non I 8 imparem terrestribus quoque, res gestae demonstrarunt . Strepebat ea potissimum tempestate
sub Cretς moenibus bellum : Siquidem Thraces 'extructis passim aggeribus, fossisque in ingentem
profunditatem excavatis, urbi propinquanteS, eo rem redegerant, Ut inter acerrimos aggressionum conatus diu , noctuque certamina exarderent . Nutavit prae caeteris salus Cretensium diurno quodam Giscrimine, cum per disjecta murorum irruentibus catervatim barbaris, stationes, prim L que ordines a moenium custodia depellerentur . Advolans opportune Maurocenus aci mur*scum aliquot nobilibus viris, quos Avior tumultus e : civerat, recedentem turbam continuit. Exinde, ε
qua in testudinem conglobati hostes ultra progredi nitebantur , proliliens, ut suis simili in periculo par animus esset, brevI in aciem cunctos redegit. Tunc , instaurato prςlio, Turcae , torrentis instar , qui perfracto aggere obvia
quaeque populatus, interventu montium abrumpitur, paulum substitere. Mox, cum acrior im1laret erecta Maurocent vocibus multitudo, *da adeo illorum cςdes facta, ut non modo qui ruinam ascenderant, sed de qui propius accedebant eodem exitio involverentur. De his Aloysius Leonardus Mocenicus, D. Marci Procurator, Imperatoriam dignitatem paulo ante constaco cutus,
33쪽
Iσ48 cutus, ad Senatum scripsit, tanta Maur enio. commendatione: ut non modo in Francisci iam des effunderentur Patres, sed etiam, datis ad ducem literis, honorifico testimonio eundem ornarent, quod virtutis ejus illustre monumem
Haec Cretae agebantur , cum ingens seditio Byzantii exorta: quam tamen Hybraimi cςdes brevi composuit. Iam enim , urgentibus belli incommodis, plurimi Turcarum inopportune violata pacis jura ab Hybraimo conquerebantur; aegroque animo ferebant, Regem incuri sum domi, bello infaustum, per omne Vitiorum genus Ottomani exercitus pericula negligentersiectare. Nec Rex crebris populi tumultibus flectebatur, nam studiis inertibus ultro impellens inquietos, regiam domum ita exornare inc perat , ut non gemmae, aurumve in ea miraculo essent, sed insolita prorsus, dc tantum ex immani sumptu pretium nacta quaereret, ut ad ea comparanda immenso stnore cives exhaurirentur . Igitur barbari aversati Regnantis luxum , cui caeterae libidines cedebant, de caede Mah.. .- ipsius cogitarunt. Hybraimo supplicio laquei, resis, se ut mos, affecto , eiusdem Filius Mahometes ,
sere nescius nondum enim par administrando Imperio ob aetatem erat ) ad solium evehitur . Interim, cum ad Regiae primores rerum summa transiisset. hi, vel captandς gloriar studio, vel timore licentiae militaris, quip
34쪽
pe absente exercitu tutius imperitabant, incho, I 8 tum opus Cretae excidio absolvere constitu runt. Igitur alii alio consilio, omnes bellum moliri : Rovocatisque ob invidiam a munere , quos Hybraimus terrestribus, maritimisve copiis praeposuerat, novis ducibus ubique provi-1um. Inter hos permulti ex proceribus sponte
armorum ossicia subeuntes, non Cretae tantum,
sed & oppidis Superi Maris, ipsisque principis
urbis qstuariis exitium se allaturos minitantes, Venetis curas audierunt. His de causis, cum summoperer cordi esset Reip. ut adversus hostium conatus seduli ingenii, exactςque disciplinae dux deligeretur ; Francisco Mauroceno I σψ9 Adriatici Sinus Custodia demandata est. OG
eium Praefecturae , arcere 4 finibus Italiae , adi Stais, A. que Illyrici Thraces; Piratas cohibere, ne in Reip. atque Ecclesiae bona manus inferant; curare demum, ne ab hostium navibus, quas praedandi libido allicit, Christianorum commercia distrahantur. Hinc novi muneris occasio eximias Mauroceno peperit laudes. Cum e nim in propellendis Turcarum motibus strenue desudaret, non modo optime se de Rep. meri tum civem accurato tutandorum finium studio praebuit; verum etiam longe a Piceno, finitimisque regionibus, barbaros exturbare adnixus eth. At, cum dejecti, ob rei difficultatem, a prioribus consiliis Turcae praecipua navalis exercitus vi Agaeum mare infestarent, satius ei
35쪽
quoque visum intra Mediterraneum, Agarum mcum classe detineri, ut cum firmandae 1ubsidiis Cretae, tum debellandis barbaris praesto esset. Neque inutile consilium, dummodo navale discrimen Turcae non detrectassent. Bis ad pugnam provocati, totidem vecordiam fuga consitentes, in latebras se recepere. 1sso His fortiter mari, terraque gestis, salutis anno millesimo , sexcentesimo , quinquagesimo Quinqueremium Prefecturam Maurocenus adb
altius erigens, ubi annona, armis, ac remige traditam sibi classem instruxit, per Agarum . discurrere , explorare insulas, onerarias hostium vi capere, eam demum belli rationem scictari, ut collatae in se Praefecturae Patres minime: p niteret. Verum neque Thraces per inutiles cunctationes tempus conterebant. Quippe inopinanter adoriri Cretam molientes, instaurata praeter omnium spem, auctaque celerrime classe, intempesta adhuc hyeme trajicere ad extremam urbi vim inferendam decreverant .
Auctor consilii Archipirata quidam, Nicolaus In nomine , Natalis Foro Juliensis filius; qui ob
proditum impio scelere Principem , Hurataque 1acra Christianorum, ad summam Navium Praefecturam evectus, maximam de se expectationem Byzantii excitaverat. Adeo sςpe apud immanes barbaros nefaria religionis abdicatio plus habet opinionis, quam inter crebra discrimina
36쪽
mina praeliorum elaborata prudentum consilia. IGIOIs, cum Pars Venetae classis abesset, quam navium reficiendarum gratia patrii portus exceperant, ubi se haud dissicile metiri maria posse
animadvertit: magni facinoris ducem se exhibuit contra Fideles; ratus, summum flagitium, cui cum periculo accingebatur, ingenti cum gloria, praemioque se mox perfecturum. Itaque ostentans, quantum emolumenti matura profectio esset allatura, atque una edocens barbaros cXtruendarum navium artem, qua longe Thraces Veneti antecellunt, brevi omnes in hujuLmodi sententiam pertraxit. Redactis igitur in M.,ώ, unum LXVI. triremibus, XXV. Navibus , ac VI. Quinqueremibus, quas minorum naVigi rum ingens numerus in varios usus sequebatur; in modum triumphantis meditatum iter exorsus est . Chium profectus, sexdecimque naVbbus, quas Asiae, Graeciaeque Praeses hi collegerant, accitis, tutiorem, qua elabi ab hostibus posset, viam sectabatur. Inter haec Mauroce-nus , adjunctis reliquae Clam Quinqueremibus, apud Cytheram insulam, quae inter Cretam , H .i; Peloponnesumque sita est, cum summo mari iura'
timarum, ac terrestrium copiarum Imperato- , re Aloysio Mocenico detinebatur; a quo Virtu MMontestis , gloriaeque socius, vocatus fuerat. Locum Praecipue elegerant, cum ad excipiendas ab Lealia copias, tum ad hostium iter praepediendum aptiorem . Verum, cum, trahente fato ,
37쪽
12 L IS E R P RI MU s. paulum inde navigia dimovissent, in hostilem
classem omnino validiorem, quam antea comJectaverant, inopinanter inciderunt. Subitum discrimen impari virium apparatu adiri, fere nemo erat inter duces, qui tutum censeret. Nam nostrorum classis XXIV. tantum triremibus, XXVII. navibus, ac VI. quinqueremibus constabat . Idcirco Imperator ultro provehebatur , intentus, ne barbaros provocaret, neu barbaris certamen detrectare videretur. At Deus, secundum jus, Sc fas victoriam daturus, Venetis animos quoque addidit ad pugnandum. Exinde
repente omnes ita erem sunt, ut tantum virtute barbaros , quantum hi Venetos navium , dc numero , dc robore, superarent . Nihilo tamen minus Turcarum Pr ectus, cui statuti praecipua itineris cura erat, transitum sedulo, non bellum adornabat: biduumque circa gari insulas actus, tandem occupatus a Venetis inter Cycladas Paron, dc Naxon invitus ad n cessitatem pugnae pertractus est. Die tamen im clinante, cum Pr lio locus non esset, in prox, mam lucem dilata contentio . Summo itaque mane supra Paron utraque classis in conspeci usuit. Turcς utrinque cornua curvaverant: Voneti tripartita acie procedebant. Tunc ex Mamrocent ordine Quinqueremes duae, quibus loysius Thomas, Sc Lazarus, Mocenici praee rant, prime omnium pugnam audacter cons runt. Multae post has , quae partim ex is
38쪽
L I s E R PRIMUS. 23peratoris, ac Praefecti classis Marci Molini , partim ex Iosephi Delphini Navium Praefecti,
ac alterius ejusdem nominis Francisci Mauro. ceni, Adriatici Sinus Praefecturam gerentis , acie erant, paribus votis hostem invadunt. Sed barbari, ingenti clamore sublato, quem ma gnus tubarum, ac tympanorum strepitus adjivabat, necessitatem in audaciam Vertentes, non minore vi in objectas naves feruntur. Inter hos Praefectus ipse sex triremium ope suffultus , cum Laaari Mocenici Quinqueremi congrisus, diu cum eodem luctatus ancipiti marte Quae prope illum navigia erant, alteram A-Ioysii Thomae Mocenici Quinqueremim in prς- 1ium excepere. Sed dispar Ducum fortuna fuit. TraiQuippe LaZarus, quamvis atroci Vulnere con--με. flictatus, undique circumveniretur. ita hostem sustinuit, ut demum undique quassatum in fingam conjecerit. Aloysius vero, dum post diuturni certaminis laborem, occupans Thracum Mocenicus
conatus, alperiorem pugnam molitur; plumbea glande trajectus, victoriae suae non 1uperfuit . Ducis nex barbaros rursus ereXerat .
Exinde navigio propius succedentes, undiq; eidem servitutem intentabant. Nec inani coepto , ni opportuna ope festis militibus Praefectus Quinqueremium Maurocenus subvenisset. Hic namque Turcas a tergo adortus , post breVe --, certamen, consternatos inde submovit. Iamque clastes undique concurrerant, Per- α
39쪽
IC I mixtaeque triremibus naves, ut cuique hostis obversabatur, confligebant: cum acrius ea parte discrimen exortum, qua Maurocent Quinqueremis Praetoriae Turcarum navi hac Archipirata vehebatur ) sese objecit. Ubi namque spes victoriae ipsius animum accendit, strenue circumstantium triremium milites hori tus, ut gloriam simul, pr damq; ob oculos haberent , in hostem haud cunctanter invectus est.
Clangor tubarum , ac tormentorum fragor , dimicantium mentes ita incitaverant, ut nullum extremae fortitudinis intentatum opus reliquerint. Exinde varia fortuna multiplicem pugnς faciem exhibebat. Acuebat Venetos victoriar magnitudo: barbaros impellebat desperatio. Utrisq; versa in rabiem fides, & mutuis cesibus
peniata molimina. Sessicum plures horas prςliam lium aestus absumpsisset, aegre passus Mauroc nus longius disserti conflictus eventum, Turcarum navi propius accessit, ut certis ictibus eosdem lacesseret. Tunc , eodem imperam te. cum militum aliquot in hostilem turbam sese projecissent; multi secuti eXemplum , per tela, per Vulnera in Turcicum navigium ce tatim transiliebant. Ubi rebellis, se arctius d prehensum sensit, quam ut effugere posset; ignominia, ac pudore flagrans, mortemque sibi servitute potiorem ratus, in extremos impetus
cum suis essusus est . Hinc immixtus militibus primum se Venetis objicere, in eam partem ,
40쪽
qua pronum magis prςlium erat, effundi , ho--rstilem demum gladium quaeritare. Tanta erat scelerum conscientia, ut quam impia proditi ne meruerat, sibi lubens necem consciscere exoptaret. At fefellit hominis astum Mauroce-nus, qui ab Superis Proditorem servatum intellexit, ut maioribus suppliciis improbitatis poenas persolveret. Quamobrem, ubi, interfectis barbarorum quamplurimis, in tuto victoria fuit non est permissa ulterior pugna morituro. Temperatum igitur a cςde; continuoque alii, cum deditionem detrectarent, catenis Obruti: reliqui virtuti victorum ultro se permisere Navigium exinder diripiendum militibus datum, conlectusque in vincula rebellis, in quo victoriae summa vertebatur . Nihil Venetis' eo eventu laetius : cum praeter subactam Imperatoriam Ottomanorum navim, infensissimo pro ditore capto, tot illata Reipula damna , per nefarium illius caput Franciscus ultus sit. 'terum quingenti hostium cςs; totidem ferme In Iervitutem redas i. Tormenta bellica LXXV. inventa: Regium praeterea vexillum, ac reliqua opulentissima ornamenta, quae in perditi hominis commodum barbari admirabili prodigalitate congesserant. Tanta onusti milites praeda ad classem revertebantur, cum victoriae ultima manus ab aliis quoque imposita. Cum enim Thraces , qui nos rorum aram evadere contendebant, fuga passim arrepta , Peri uor