Corpus scriptorum historiae byzantinae Constantini Manassis Breviarium historiae metricum

11쪽

ordinem quid in ubique eo nodum Servaret. IIanc ego molem indigestam augere Codices novos conquirem onolui: usulae aptare Possem Volui tentare.

Scinti. Berosint idibus Octobr. a. I836.

14쪽

καὶ πάντα ποαγματευεται προς το τυχεῖν του πόθου

- δέ, φυχὴ βασίλισσα καὶ φιλολογωτάτη, αει διφωσα γνωσεως καὶ λόγου καὶ παιδείας,6 βίβλοις ἀεὶ προστέτηκας, ἐπεο φυς τοῖς λόγοις, καὶ γίνεταί σοι τῆς ζωῆς ἄπας ο χρόνος λόγος.

COMPENDIUM CHRONICUM,

AB EXORDIO MUNDI

IO. LEUNCLAVIO INTERPRETE.

Ut cupidus remun terrestrium animus ita ipsis inhiat. et omnem lapidem Ilio et, citio potiret ano desiderio poagit, ita tu, doni ina, regi. niln prae clitii et eruditae doctraiiao Miloiosissima, semper aliquid cognosceris ac percipere gestiena libria ine ambia, ex scriptis e litor 1in voluptatem

15쪽

4 DNSTANTINI MANASSIS

--ν πτόν σοι καὶ σαφῆ γρας ἰν ἐκπονηθῆναι, τραεῶς ἀναδιδάσκουσαν τὰς αρχαιολογίας,

10 κε ὶ τίνες ηρξαν απ' αρχῆς καὶ μέχρι του προῆλθον

καὶ τίνων εβασίλευσαν, ἐτῶν δε μέχρις πόσων,ἡiuῖς ἀναδεξόμεθα τυ βύρος τοῖ καμάτου, κἄr di περες κἀν ἐπαχ ἐς το πρῶrμα, κἄν ἐργῶδες ς αραμνθουνται γὰρ ημῶν τοῖς εν τοῖς λόγοις μόχθους 15 ι ἱ μεγαλοδωρίαι σου καὶ το φιλότιμόν σου,

καὶ χυν του κόπου καύσωνα καὶ 2ῆς ταλαιπωριας

αἱ διωρεαὶ δροοζοτσι κενουμεναι συχνάκις. Καὶ ταυτα μῖν ενταωθί μοι καὶ μεχρι τούτου στητω, μη πως κολακικώτερος δός); τισὶν υ λεπις,20 καὶ τυν nκοπὸν καταλιπὼν ἄλλην ἀκουσy τρεχειν. πολλῶν ιστορηsύντων δε καὶ χρονογραφησα των, καὶ Ππουδασύι τευν μεν εἰπεῖν ὀρθῶς καὶ φιλαλήθως, ἀλλήλοις ανομοίως δε ταντα συγγραφαμένων, ἡμεῖς προχειρισύμενοι τοὐς μάλιστα δοκοῖντας

25 tῆς ἀκριβείας ἶχεοθαι καὶ μῶλλον ἀληθευειν,

τὸ κατὰ δυναμιν Φῶν ἀποπληρώσομέν ποι. του θεου παντέλειος καὶ κοσμοκrίστωρ λόγος τυν Ουρανὸν τον ἄνασrnον παρήγαγεν ἀρχῆθεν, ἀπλέτι ν κάλλει λάμποντα μαρμαρυγῶν ἐνθίων,

s ritur ut alumna doctrinae postulasti a me tuum In usum conscriDI IIbeIlum perapicuum et intellectu facilem, qui clare tradat res priscis gestas aeculis et oui initio potiti rerum fuerant, quo uAque progress , quabus nationibus, et ouamdiu imperio praefuerint, Exponat, sane onus Illitii in nos recipiemus, tametsi rem nos difficilem M avem et operosam

moliri non ne ciamus. nam labores in perficienda continentatione nostros munificentia et liberalitas tua recreat, et aestum lassitudin s Re Rerumnae munera tua crebro repetita velliti roris cuiusdam resperSIone N It ganti Ae de his ouidem dictum hactenus esto , ne forie. eoin Parata Moeatur ad fidsentandiam oratio, neve relicto scopo e stgno stlio Peri Iheatur. eum autem con plures literas mandarint historias ac Rnnales, et recte quidem Vereoue cuncta narrare eonati fuerint, diversa tamen Ia VIa moclo-Gue DrRestiterint . nos eorum auctoritatem flecuti qm Ccurato Inaram studio usi ad voritatem accedere proxime videbuntur, exspectation o- totiue tuo pro viribus fiatifisecimus . . . ....

Perseeuia ille dei sermo, rerum opifex omnium, ab initio caelum Heribus orans, et immensa tamen ventutate radiorum Plane ai Inorum

16쪽

30 καὶ γην την παντοθρέπτειραν, καὶ συν αντη τὸ φάος. η γῆ δ' ἀπερικόσμητος αδρατος υπῆρχε,

καὶ σκότος ἐπεκύθ ο βαθυ Τοῖς ταύτης νώ ἔοις. του δἐ φωrὸς απύσαντος καὶ πανταχου χυγέντος, καὶ λευκοπέπλου λυμπρατγοις ημέρας γενομένης, 35 ω θη τὰ πριν ἀθέατα, καὶ σκότους η στυγνότης ἐφυγαδευθη τιδ πυρσω των φωτοβολωάτων. ἐν τουτοις Ουν παρίδρυμε των ἡμερῶν η πρώτη.

τον Ουρανον τὸν δεύτερον ἐσφαίρευσε πανσόνως,

ωνόμασε στερέωμα θεὸς ὁ καλλιτέπης,

ἐπει γὰρ ἐξεκέχυτο κατὰ τῆς γῆς ὁπύσης

μενον ν δωρ Α cum RB. l. e. Regio utroquenligens, una eum terra et lueo eondidit. orat autem id temporis tellit omnis ornatus expers, et eerixi lion poterat, illeuinbentibus illi em18NFει-mis tenebria. at ulsi lux orta so passiin diffunderet ao dies exstitisset, quae Prius erant inadspeetabilia, oerili coeperauit, et trista, illa caligo per radios ilicidos ox pilisa fuit. hoe modo pminus dies esiliὲxit. Hinc alteris illucescente ei lum geminitum in or ran globi inque FG lerier redegit, quod universis ter renis rebus ceu tectum mi oddaiu oml, et Rin, opin x ipse strinanientiain appellavit, divereum Oninino R Prior 1idemini e Perto globo . tutio ot stlix lini aspiarunt naturain et abVM a Rεe invicem separavit, ae partiin quid sin aurauim ad sublimitatem mei tis intelligentia nequa Nain coinpretiensibileni subvexit, partivi in te a reliquit, utrisque caelo, tan imam septo muro tu solido, intoriere . Ita die sociando praeterlapso certius effulsit; cino marsurg opifex ill sapiens aliis Oondendis intentus erat. nain quia super unive illit terri usini is infera libarequo ali ia dissusa superfieioin otiis quasi r inguabiae.

17쪽

καὶ nαν τὸ πρόσωπον αυτῆς ἐκάλυπτε λιμνάζον, πῆσαν την χυσιν εἶς ταυτὸ συνήγαγεν ἀθρόως, 55 ως ει τις γάλακτος λευκοῖ νοτίδα γλυκυχυμου

ωφθη τὸ πρόσωπον τῆς γῆς, ἡ μόρφωσις ἐφανη

και των πετρῶν και των ορῶν καὶ λίνων βαθυκρημνων.

60 ἐντευθεν τὸ μὶν σύστημα σύ παν τὸ τῶν υ)ύτων Θάλασσαν κατωνόμασε ' τῆς δε ξηρῶς τὴν φxσιν,οπόση πετροστοίβαστος, ὁση λιπαροβωλα ,

γῆν ὁ τεχνίτης κέκληκε θεὸς ὁ παντεργάτης. τὴν δ' ωπερφέρεισαν αἰτῶ δυναμιν ἐμφανίζων,65 μήπω λαμφύσης τῆς αὐγῆς του γίγαντος ηλιον παντοδαπὴν ἐκέλευσε βοτάνην ἐκgυῆναι, τὴν μῖν προς μόνην η ὁον, και τέρψιν τῶν βλεφαρων, την di και λυθρέμμονα καὶ τοῖς ἐν γῆ χρησίμην. τότε τὸ πρῶτον στολισμοῖς ἡ γῆ κατηγλαισθη

tegebat, roponto ii quidam hane naturam non aliter coegit, ac si iis Coa lili vi constringens caseum ex eo conficiat. . in hunc moit in e . detractii viae prius ter rao cpiasi luminit,iis officiebat, superueie8 et is Ru te lamna consporta sitit, una cum Niptibus montibus ot praerii PUS libyis. inde totum illini a suarum corpus at coni pagem ni e ni ineupa , diceam Vero Iuuliram, si vo lapideam sivo glebosam, terram appetia '. tinxit 2Xilniani viin potestatemquo susin Joe arrans , tamois neeuxin, εο ιηεPlei dor exsisterol, omnis poneris hori,ani nihilolii inius o terra Pro entro ix Ffit, parti in milius voluptatis et oculor in delectationis callFa , Parciniud animalium pastuin ot tori a in incolentium . utilitatem. tunc primus te a fiuis est oratainentia oorulecomita splolidi ius cluain pnolla tenera PU-

ulissulue Viro desponsa, iluae auro ot unioni lius intertexta 'veste u gerent lebi lit Venusino violae viversoriini colomirn, nin imun nliae purPu reae, aliae sui, stiluae; itidem aliae rosae purpitrea conspiciebant Ir,

aliae subalbi coloris . nec iuvoa deerant lilia nec magal liues nec

18쪽

COMPENDIUM CHRONICUM. 7

ωύκινθος δνέβαινεν, ην καὶ ναρκίσσου κάλλος καὶ πῶν τῖ πρωτοφόρημα των Ιαρoc χαρίτων. 80 ἀπεραυδευντο στάχυες βαρουμενοι τω σι .εῖρπε κισσὸς μελάμφυλλος κορυμβους ἐπισείων. Bκαλα τα παντα, δροσερά, κάλλους αυγὰς nλovτουντα καὶ γην ευωδιάζοντα συγκράτοις ευοδμίαις.

ἔστρωτο πόα μαλακή, Πρασίζουσα, βονθρέμμων,85 ιππος ορβὸς καὶ βουκολίς, δροσωδης, λειμωνία. τοιουτον στόλιον η γῆ παντόχροον ἐφόρει,

ησαν καὶ φάλαγγες φυτῶν, ἀνέτελλον καὶ δένδρων καλλίφυλλοι καλλίκομοι κλῶνες ὀπωροφόροι. 90 ην καὶ μηλέας ευαυξης ἴρπηζ αγλαοκάρπου, ἐλαῖαι τηλεθόωσαι, γλυκάγουσαι συκέαι, πίτυς λιπαρομέλεχος, ἐλάτη, δρυς, Πτελέα. προσέβαλλε τῆς πίτυος ἄν μος τοῖς nετάλοις, καὶ γλυκιον φιλύρισμα τοῖς νύλλοις ἐνεποίει.

95 ἐκεῖ καὶ κέρασος καλὴ καὶ φοῖνιζ μελιτόεις, ω βοτρυομήτωρ ἄμπελος, ἴρχατοι κληματωων, καὶ βότρυς νεκταρ νος ξρτητο των κλημάτων.

τὰ πάντα τελειόκαρπα, παπιέλεια τὰ πάντα '

πυδεν γαρ παρίτωτον Ουδ' ἀτελὸς παρήχθη.100 - τουτοις ἔδυ καὶ τὸ φως ημέρως τῆς τριτάτης, ελαμπε δὲ τὸ πρόσωπον τῆς μετ' αυτὴν ημέρας,

einthus nec narcissus, nee quicquam eorum omnium primo quae VeroproVeniunt. spicas erat cernere quasi striatas et onustas mim iito z hedera serpebat nigria praedita soliis, eor) nibos quatiens. oninia perput olim rorida splemlida erant, terrantidie temperatis odoribiis fragranten rectiletia iit. 1ierba passim mollis ac viridis hiuni strata bouni, emtori tu, niniali uin ceteroriun usit ias fierviebat . praeter iiiiiiismodi telluris ornatum quasi luct vestem olegantissimam, aderat etiani Platit ariun sopi R, TR nuque artiorum venustis onusti soliis at pie mictibus. orat videre pul- citra In cerasum, melleam palniain, fecundam malum, florentes olivas. dul-Gescentes ficos, pinus pingues, atrietes, quercus, utinos. Vent is in ra mo8 Pineos delatus sua issimum quo Nam inurinur in foliis efficieibat. erat cernere vitem racerii oriun matre in , et palmitum ordines. uva Fuc eum nectaretim continens palmitibus adhaerebat. oninia fructus naturos habebant, o Iunia Persecta erant. non exstat,at quippiam expers gratiam Venustatisque suae, non illuc tuam imperfectum.

Secundum liaec mei tertii ux occulit, et quartus post eunt exoletua.

19쪽

t. ita 're mirsns opora iussaque sua dens institiin, mandans tit eae lum stellis litiasi corona quadani cingeretiir. qtia propter illiid sideri mPulcitriti reline ibit Exornatii ni , instar pepli margaritis clistincti, VeFila Duro iut rtextae, panni liici lis peinniis decorati . tune prii num illuxit Oeelliis i lle diei sol, magitus illo lucerna vltvin nittriens , fons lu- Cis inexi alistus, ignis nanterloi ox oriis domi filium. tunc priinum fam PlaSi Pitrita in caenaleus illo globus tundo, integro Ilioens circulo, nocte neo illistram coepit. tune pri iiiiiiii deni pie in caelo erat videre siderR Π R-gna, lytilesima orial,lis ini lusa. seeii in invicem certantia, caelii in ipsum te ex Drnnntia ut priuis flores ornanionio sunt. Saturniis nigrio bat colore pili inbeo et Iuppiter simit argentiani splendebat; Naers naininet fi Conspi 'ioliarii ret Sol instar auri puri puti lucebat; Mermirtus instar aeris ru-li 'liair liina in morem glaciet pelliteida suam et ipsa luconi en istebat.

tetra erat, qualis livacinthi color est; Iuppiter ut liliuni syli iidebat, Mara Dis tiroci C Ooste

20쪽

νάρκισσος καλλιπέταλος ἐφαίνετο σελίμη. τοιαυτη τις ἀνθόχροια τον οτρανον ἐκόσμει 130 τοιαυτη τις ἐφίζανε τοῖς στρανού προσώποις ποικιλανθὴς χαρίεσσα καλλιλαμπῆς τερπνοτης,

ἐδουλιτσε κελευσματι τῶ et oὐ πεποιηκότος καὶ μυσας συνετέλεσεν ημέραν την τετάρτην.*τω μἐν Ουν τετελεστο τὰ κατὰ τους αστέρας,140 καὶ τέτακτο μἐν ξλιος ἀστὴρ ἡμεροκράτωρ, τὸ δἐ σελήνης βλέφαρον ἐπύρσευσε την νύκT . ζῶον δ' οὐδἐν ἐν τοῖς τῆς γης ἐστρ*Go πλατεία δε-χ προπόρον, οὐ πεζόν, αλλ' Ουδ' ἀεροδρύμον. ἀλλ' ὁ πανtέλειος θεος τη των τδύτων φυσει 145 I 0ν ἐνθεὶς φυχώτριαν καὶ δύναμιν γονίμη ζῶσαν ψυχὴν ἐκδεευσεν ἐκεῖθεν ἐκραγῆναι υ

ut Viola, sol aureus ni rosa pii urea, Lucifer ut alia noris , Mercurius mi tinctus rubellino nos, luna ut pilleliras conspicitus foliis narcisSns. eiusmodi et uno lani varietas caeliina exornabat, et tam florida, tam ele-Mns, tφini stilendida luetinditas in caeli sp clamito seni et osserebat, emei et fi liortlini ex eo sideribus consitum, citius ipse dotis auctor et cultor erat. ipsae siderii In faces plantas, germina, flores infitilli prope coloris referebant. tune pri inlini sol fuloens et lucem g iam emittens, COMI' - usuue tanquam oritantonium caeli et diei pulcliritudo, illius imperiosem ni a via eonditus suerat, et oculo liliasi clauso diem fluariu ui absolvit. Sio i itur sidera perfecta fuerant, ac sol quidem ordinat is est velut imperator diei, luna vero tanti iam noetis collustratrix. necdum in am-Plis terrae spatiIs animal cfluuidam versabatur quod vel a tu Penetraret et Pelles incederet vel aera perinearet. enlnivoro perficiens Ille cuncta deus siluarinii naturite indita vi animante ac facultate procreatrice , iussit ut anima laute viva scateret, iniuiuam fetus recens e parturiente, ianiquo