장음표시 사용
741쪽
l te Inaequales erunt. Achae quidem captipne i aliter etiam explicari possunt. Cum enim plural haee nomina ambo & omnia declarent , fit, 't eam ii dein dieamus & negemus nomen tamen alii atquei est,quam significet accommodemus , in quo nullai reprehensio est. Sed illud perspicuum est,si qua res; una uni eonuenire , aut non conuenire significetur interrogando , non plura semel quaerentur ex nobis 3 nos re sidendo nihil incommodi esse' suscepturoN
i Nugationis di soloecismi titutiones. Cap. H.
i Vod autem attinet ad eas captiones , quae eo deducunt nos, ut idem iteremus ver- -- bum, illud perspicuum est, non esse concei denda per se ac separatim aliquid significare ea no- mina, quae eum aliquo conferuntur. Cuiusmodi est duplum, quod solum sine verbo simpli nihil tagnificat, eropterea quod in simplo inest . Nam Moctem in iis,quae uno dempto decem sunt, intelliguntur, verbum: facio in hae oratione, non facio, & omnino in nugatione assirmatio. Sed tamen non si quis dicit quippiam non esse album , pro pterea ipsum album esse confirmat . Duplum a tem per se nihil sortasse deelarat. sciit nee id quod in Implo intelligitur, quod si sorte significat, at eerte non idem quod cum simpli verbo eoniun-
οum, Ne ars quidem in specie quid significat, ut Aa a a cam
742쪽
νή, An a svor g LIs E VEN. cum medicina ars esse dicitur , in quo reis voca hulum totum est ι in illo autem ars es scientia eius est, quod sub scieritiam 'cadit scientia . In ijs au tem nominibus , quibus alia definiuntur, hoc diaeendum est, non idem per se significare id, quo uti mutiis defini endo, quod in oratione . Nam comeatium promiscue& passim idem in simo & in oblis quo declarat contulictum autem cum ijs , ut illud cum maris , hoe cum cruris verbo conlahgatur , nihil prohibet significare . Nec interest , virum dicas nasiim G .an Gasumconcauum . Praeterea in his verbis non est concedenda in recto dicendi ratio. Est enim salsa: quoniam, ut hoc verbo utar. sinistas non est nati s concauus I sed nasi quaedam quas affectio. Quapropter non est alienum , nares smas nare esse , quae concauitatis na
xlum habent ἰ ibus autem de causis soloecismi fiant, supra diximus. inuemadmodum autem diastuti , dissoluique debeant in ipsis captionibus intelligimus . Omnes enim , quis lubjciam, seloecisimum facere volunt. An quod vere dicis, id vere est ais autem quippiam esse lapidem: est igitur quippiam lapidem . Sed dicere lapidem,non est dicere aliquid quod neutrius, sed quod maris
genere declaratur. Quocirca si quis roget.An quem nominas, vere hunc Est 3 non Latine loqui videbutur, sicut nees quis requirat, hiccine est quam es friucis Vtium autem lignum hic , an ea, quae nec marem nec foeminam significent, nihil interest. Itaque non fit loecismus in hac argumenta
tione . An quod ais esse, id lignum est lignum autem ala. esse: dignum igitur est . Lapis autem, de hic maris habet inflexionem. Quod si quis inter- Toget sitne hic haec 3 Deinde rursus quid num hic Coriscus inZtum dicat, Est igitur hic haec: n con . : cluserit
743쪽
.-.I B E R S E C v N D V s Icluserit soloecismum, ne si Corisci quidem verbum foeminam significet: modo id non dederitis, quieontra disputabit, sed hoc ante quaerendum est. Si vero sit illud, nec ille dederit, certe is nec vere,
nec contra eum, qui rogatus est concluserit . Eodem ergo modo illic lapidem huius vocabulum d clarare debet Sin minus, nec alter id dedit significare, non est appellenda conclusio: sed videtur esse,propterea φ dissimilis casus nominis similis apparet. Verune est, hanc esse id, quod eam ais esse esse autem eam aspidem ais: est igitur haec aspidem.
Sed non necesse est, si aspidem non id significet:sed aspis & aspidem hanc nec Quod ais esse, id hic est rais autem esse Cleonem: est igitur hic Cleonem. Dictum est enim, quem ais hunc esse, hic est, nori hunc. neque enim Latina sit interrogatio, si hoc modo proseratur. Scin tu hoc .est autem lapis: scis ergo lapis. Sed non idem significat in interrogatione, Sin tu lapidem quod in assumptione, est autem lapis. Sed in illa est accusandi casus,in hac re'cti. An cuius scientiam habes,id scis,lapidis autem scientiam habest scis igitur lapis. Sed cum dicis, cuius,lapidem in gignendi casu intelligis: cum autem id, lapidem in accusandi casu,& maris genere. Datum est autem,cuius scientiam haberes, id scire te,non eius: ita non lapidis,sed lapidem. Atque ii
Ud quidem perspicuum est,ex iis quae diximus, haec
argumenta non concludere soloecismum, sed speciem quandam prae se ferre conclusionis , & quemadmodum eis sit occurrendum.
744쪽
Mari facili, & dissicili , acuta oratione. m. N,INtelligendum est autem, facile esse herspicem
in qilibusdam argumentis, in aliis diincile, qua de causa & qua in re auditorem capiant atque decipiant, cum saepe eadem haec sint quae illac Eadem
enim argumentata captiosa vocanda sunt omnia, quae ex eodem vitio nominantur. idem autem argu mentum captiosum alijs ex verbo, alijs ex attributis & accidente quibusdam ex alio videtur existere propterea Dcum quicque concluditur, non idem. declarare videatur. ut ergo captionum earum,quet ex homonymia oriuntur, quae ex omnibus maxime silet usurpari,partim cuiuis perspicuae ac notae sunt omnesq; captiones ridiculae fere in verbo versantum cuiusmed hae sunt, Vir vehebatur curru per scalas ubi venit seruus apud Caeream Et Boreas purusne :non aequidem interfecit enim mendicum & emptorrem.An non Euarchus,sed Apollonides aliatq; eius generis plurimae,sic partim eos etiamqui in capti, cibus diu multumq; versati sunt& exercitati, fallunt fugiunt. Idq; ex eo intelligi potest, quod fere verbis dissentire& discrepare solent . velut umini idem significet in rebus omnibus unum& id, quod est, an aliud. nonnulli enim unum & id , quod est , idem declarare existimant. alij Zenonis & Parm nidis rationem explicant, propterea quod unum, R id quod est plura significare: videantur similiter
eae captiones quae in accidente alijsque rebus ce nuntiar , eam vim habent, ut in aliis facilius , in
aliis disiicilius perspici possit re genus ipsum c
Ptionis , &sit necne reprehensio. Difficilis a tem&grauis est argumentatio , quae eam vim h beta
745쪽
. 2IBEP SECUN DYs bet, ut animi dubitando in contrarias partes distrahitur . ferit enim haec, pungitq; maxime . Dubitatio autem duplex est et quarum altera in disputationibus dialeeticorum vertatum, cum dubitamus quod potissimum rogatum sequamur, altera in iis cernitur , quae pugnandi midio comparantur, cum in quo captionis genere propositum a
gumentum versetur, ambigunt. Argumenta autem
dialecticorum tum demum ad refellendum difficillima erunt , si ex iis,qui videntur quam maxime probari id, quod maxime probabileest euertent & cω
firmabunt . una enim , cum sit argumentatio, tamen contraria & contradicente enunciatione translata omnes ratiocinatiόnes sui similes obtinebit: quippe cum futurum sit semper , ut ex probabilibus item probabile infirmet & confirmet, ut ambigeredi dubitare animis necesse sit. Ac difficilis quidem
illa maxime est, quae interrogationibus parem, ac similem facit eonclusionem . Necundo loco ea,quae
ex similibus omnibus progreditur , quae facit item, ut dubium sit, utrum rogatum negandum sit, id quod difficile factu est. Nam & infirmandum est ,
di tamen virumst, incertum est. harum autem,
quae certandi studio comparantur, ea primum difficillima est, quae cum primum trabata est, dubium est rem , necne coneluserit & effecerit, & utrum indistinctione ac falsitate illius consistat explicatio. Deinde ex reliquis ea, cuius explicationem perspicuum est vel in falsitate , vel in distinctione versari, sed dubium est utrius rogati eversione , aut distinctione sit dissoluenda , quin etiam virum in con ,
clusione, an in altero rogato explicatio quaeri debeat. Ac interdum quidem facile est argumentum ex quo nihiI effectum est tum cum nimis improbae
biles aut filsae sunt assumptiones, interdum autem non
746쪽
6 ARrs TOTELIS ELAEN. non est negligendum. Nam & cum aliquod roga. tum deest, in quo illa vis inest , Ut in eo verseturout ex eo ducatur argumentum,neque id assumptum est, & tamen tractatum est & explicatum argumentum, inepta ratiocinatio est, & cum aliquid praetermissum est eorum , quae extrinsecus ad rem quae proposita est confirmandam assumuntur, non facile contemni negligique debet, sed argumentum faciale est,&is qui interrogat, non praeclare suo functus est numere. Explicatio autem alias ad totam argumentationem, alias ad eam,quaerem quaeritae ad rogarum, interdum ad neutrum eorum referri potest. Eodemqtie modo quaerere licet,& tracta. re argumentationem tum contra id, quod venit in disputationem, tum contra eum , qui respondet, tum contra tempus, cum plus temporis clasiderat explicatio,quam quantum datum sit ad disserendum contra explicationem.
ii Epilogus omitium praecedentium libro- rum, di eorum quae his duobus dise. classierunt. Cap. VIII.
Diximus ex quot quibusque nascantur captio
nes in disputando, & quemadmodum eum, qui mentiatur indicemus, impellamusque alterum ut admirabilia quaedam ω contra opini nes omnium dicat. Ostendimus praeterea, ex quia bus essiciatur ratiocinatio & quae nam sit interr gandi ratio, & quis nam sit interrogationum o cio. Illud etiam docuimus, quis sit usus horum a gumentorum. Diximus de ratione & disciplinarespondendi, & quemadmodum argumenta Ca-
ptiosa dissolui debeanta Reliquum est, xt de insti-
747쪽
elisi nostra ratione enumerantes , nostiumqire ser monem coneludentςs .pam a dicamus. . Proposi tum nobis fuit, rationem: quandam de omni rerpro .
polita disserendi ex ij x quaei maxime probarenis tur invenire hoc enim ossicium in diauectices. Mi eius rationis , quae periculi faciendi causa compara ta est. Quoniam auteni ante confirmauimus pdira lecticen propter sophistices quam sequutae struici nitatem,non solum posse probabili sectetiam neces sistia ratione , dissererer tib eam causam non solum eius officium in eo posuimuς, ut ea instrini arguamenta sumere, sed etiain. tirgumentis resillantra; usam differendi iis afferendis quaci maxime item
probabuntur defendere possimus . Cuius nos mo-.dix quae causa esset dixissius,ob eamque causam So-erates quaerere selebat, non respondere, quippe Oi nihil se seire Tateretur. . quae quidem facultas ad quas res esset utilis ,& quibus quotque rebuRcom parari posset , atque knde harum rerum nobiς magna suppeteret copias in superioribus libris demonstrauimus. Illud etiam exposuimus, quae eiaserinterrogandi ratio & ordo, quae respondendi, quomodo explicanda argumenta . Caeterat tiam ostendimus qliae ad eandem rationem disserest
di pertinent . denique', ut etiam supra dictum est,ta captios;& fallacibus argumentis diximus. ia Quae cum ita sint, certe hinc instituti nostri ra tio commode habebit, terminum. Quod autem iam de quae agitur arte usia venerit, ignorare minime debemus,eorum omnium quae inueniuntur,partim
cum prius ab aliis percepta & comprehensac essent, . & sigillatim elaborata , opera eorum qRi. P si rius accepissent, progressa esse longius, partim aprin a origine paruam primum progressi ostem fa- .cere selent, sed multo utiliorem ea, quam asi
748쪽
quuntur ex his, amplifieatione . Cum enim M. ma est principio totius rei vis, ut dicitur, tum dis ficultas maxima. Quo enim maior est in eo vis, eo
oniam pereximium est , difficilius cadit se, aspetium, hoc autem inuento, facilius est reliqua addereti conducere . quod etiam in libris de ciuiliseientia contingit, ac sere in caeteris artibus omni. bus '. . Qui enim artes imienerunt, omnino paa
Ium aliquidprocesserunt, ii autem, qui nunc in honore habentur, cum a multis quasi haereditario i m , iis, qui vicissim propagarunt, accepissent, se auxerunt. Tisias quidem primus sueressit. Tisiae Trasymachus , Trasymacho Theodorus , multii, multas partes contulerunt. ut hane magna esse artem,nihil mitu esse videat,At vero huius artis noti paries aliqua persectae erant, initio aliae erant , sed ne una quidem omnino suberat. Nam eorum , qui disputationes eas, quae certa i studio instituebantur, meretae docebant, similis erat disciplina Gorgiae instituto. Nam eum orationes alii ad dicendum, alij quae ad quaerendum de interrogandum va-larent, darent ediscendas, in aura utrique tape maluis sermonibus incidere solebant, fiebat, ut diruscipuli celeriter illi quidem, sed sine arte, perciρο-rent . quae ab illis traderentur, praesertim cum ita demum se instituere & doeere existimarent , si non artem , sed ea, quae artis essent traderent, ut si quis artem se traditurum profiteretur, qua pedum do lori mederemur,deinde non artem doceret calceo rum conficiendorum, nec de haee paretur trad ret, suppeditaret autem vatia genera calceorum ais certe, ut adiumentum ad usum adferret, artem tamen non traderet. Et eloquentiae quidem multa profecto & veterum praecepta extiterunt, dia
rectices autem nullum omnino habemus an
749쪽
ta aliud quam longo usu quaerendo multum temporis consumpsimus. Quod si vobis in bsc ipsa in tuentibus non videtur haec ipsa disserendi ratio ex iis,que ab initio suppetebant, satis praeclare constituta esse, prae caeteris artibus , quae hqreditario quodam iure ad tantam amplitudinem elatae sunt, hoc profecto unum reliquum est vobis , aut in .m a
dient officium,ut si qua praetermissa sint; ijc qui praetermiserunt veniam detis, de si qua iuutata inventoribus gratiam habeatis.