장음표시 사용
11쪽
Prodiit haec Synopsis evangeliea primum anno 1851 stimim sedimnutata 1854), secundum anno 1864. Cuius secundae editiovis exemplaribus bis mille inter paucos annos divenditis duintare non possvinus quin multomun adiuverit studia, uuiue primis iuventuti Malemigae profuerit. Cui usui in posteriam quoque prospecturi, libenter hanc tertiam disitionem curavimus. Qu0d eo libentius secimus Naum ea quibus BVRΠ-ge mun harmoniam ac fidem his proximis annis tam acriter Impugna tant, eam mentem, eam fidem, qua primum opus Suscepimus, non m Hodon labefecerint sed etiam eonfirmaverint. Nec Vero PIisquam MemeVangeli0riim perspicere potest nisi satis perspexerit quo singula inter se vincul0 cohaereant, ut libris synopticis docetur. In adornanda hac nova editione opera lata est ut vecta Graeeaste eas leges conformaremus quae re critica tam Imrabiliter audist xime obsereandae videntur: redegimus igitur et textum quem mcunt et apparatum, licet a pleniore auctoritatum notatione pro libri instituto abstinendum esset, ad editionem Novi Testamenti nostram vIn criticam Raa0rem, cuius pars eVangetica Superiore anno absoluta est Data etiam est opera ut emendaremus simae ad chronologiam pertinent evangelicam, etsi eam in rem hoc laco non 8 tilius inquirendum videbatur. Quod igitur maxime desideramus a. 1e Speramas, hoe est, lare utSD10psis haec evangelica iuvenes Strenu0s doceat, evangelistarum fidem, rati0ne illam viiidem non artifidio nitentem, narrationum Varietate haud
Meludi, atque vitam Cluisti ita sin illis tradi, ut sanas pietati a litterarii in luce nihil timendum sit.
12쪽
nemadmodum autem libriIm, eo anno Pio priuiunt prodibat, animi testamii caussa fide ac dilectione coniuncti ad viriun misi de ecclesiaeVRDgelica egregie meritum atque etiamnum merentem, ADOLPHUM DE HAR SS, ita eidem hac nova occasione data animum Venerabundum deditissimu lue non possum quin denuo testificer. Dabam Lipsiae mense Octobri anni salutis 1870.
13쪽
Ι ax Mo inde nascentis ecclosias rempore marituor evangelia summo loco habompublicamat donari auctoritate coepta Sunt, non defuere Di horam oVMigeliorum varietatem ad unitatem Oaandam ovangelicam rovocarent, qwaSi unum exm1attuor facientes. Quas res tantum abest ut ecclesiae Insnti repugnaverit, ut convenerit maxime: neois enim illa recepisset un*Iam evangelia quattuor
nisi in ista varistato ipsa 1 inesso unitatem porsuasum halnaissot. Sed non una Omnes via duxit. Ipsi sero primi qui eiusmodi opus susceperunt differs. bant so viod alter, T a t i a n ti s Syrins circa a. 170.3, id ipsum aggressus est ut unuIn conscriberet ex Dattuor, quod Elisobio tosto Diatessaron appellavit,
ania med. Saec. teri.), satis latinast uni Matthaso pro norina delecto triti reliquorum locos vel f 3nsus prout similitinio forest adnectoro uas disserentia non modo ad forinum instituti sed etiarn rationsm pertinebat. Idem senim studium quum longo mulsoriis saeculorum intervallo post illoriam exemplum in ecclesia invalosceret, hoc inprimis intererat maOd alteri consensum singuiomam evangelistarum urgebant, et si quid unus vel alter aliqwo modo proprium haberet id alterim compisero ponebant, unde servati S Omni lara uniunfieret; altori vpro in sex linia omnium *1attuor conse tono pro ea quRB Singulorum ossot libertate non deesse maod Esserest ilicebant. Atque alteromam
Syros magno in risu erat, dudum petat, nec Tatiani eat quae nostris temporibus, harenonia evangelioriam praeposito illius nomine Latine eclita est. Error inde ortus est ma Od Victor Capuanus saeculo sexto, quum .forte' hamontium evangelio nin codice versionis vulgatae nunc Fulciensi , absente titulo invenisset, stique quis Veteriam tale opus composuisset Eusebio consulto itidicisset, Ammonii vel, quod malebat, Tatiani opus in manibus tenere sit i visus est. Cf. Euseb. epist. ad Carpianum, quae sic incipit: Ἀμμυ'viω μ λ ὀ 'Αλεξαυδρῶσ πολλὴv
14쪽
historiae evangelieae tiarinoniani ut unum omnium ordinem faceret si turnonnullius orinnem luctaret, i. Quod ut fieri posse credorset, quum revera eSSet utris POSSe, semersa qwasdam de divina evangelistarum inspirations opinio iacit.
Nihilominus Osiam ri Oxomplum illius astatis housinibus tantopore placuit ut mitti fidoliter eius vestigiis insisterent; qui 1 Uod mox ipsum magistram
Superamant, quum qwas duas ille historias pas*1s solas, ulteram do evulsis Spicis, alteram de sanata manu arida, apud Matinaeum extra contExtum potitas concessissset, eas triginta fere annis post Molinaeus et C Od Ornantis, persectae constantias caussa, pro diverso Matthaei et Liucat Marcique ortatae ipsa rodivorsas proptoreamis bis ot divorsis locis in hamonia Oxhibondas esse diuerrunt. Quorum a rations antimauaram satis dissensiss0 tostis est August inus, Ut in libris sis quattuor mios de consonsu evangelistarum scripsit multo maiorem siri Miloriam liuortat sui in tradenssis Christi robus fuisso statuit, no*10, ut exemplo utar, ad Osiandri modum novom)Potri abnogationos roconsuit spit tres 3. Quam Ai 1stini rationem post mille fore annos recepit Gerson, vidi magm1s ipSaUIBaetate Ua vixit maior, Naik evangElistas, Osippo non mutua conspirationB sed divina inspiratione locutos, concordissimam viandam dissonantiam eiscere
ingeniose dixit, itistincto triplici nareationis oresine, rei gestae, anticipationis,
rememorationis. t cf. Harin . evang. praef. pag. 5. Conteaut enim ex quatuor evangelistis unicam per petuam sibique aptissime undiquaνιe cohaerentem historiam . ea diligentia atque industria, primum ut nullius verbum ullum Onuseram, de meo autem nini omnino praeter quasdam partic las coniunctivas eaSque paucissimas addiderint .... psStμ- no ut nullius ordinem inverteram, sed unumqtιenique eodem quo ipse scripsit ordine,
excepto uno tantum Matthari loco vide Elenchum libri primi cap. 47. et 48. , tu- serueram: ida tamen ut nihilominus tibi revera eadem scribunt concurrant sitique ubique ad amusrim consentiant. Id stilod duplici ratione consequutus sume una quod cicatrices, tibi a singulis aliquid consulto est omissum et ouasi eaeectum, diligenter investigatas alior ni verbis commode inserendis iterum uiduai: altera quod ea quae supertorrem seculo mim theologi satis imperite confuderant et pro iisdem acceperant. iterunt distinat eaqrιe diversa esse idoneis amunie itis edocui.
CL V, 1. Nunc tam videamus ea quae quattuor evanyelistae de Christo scripser ut, quemadmodum si bl atqDe inter se congraιant; ne quid eae hoc Dι βde Chrissianaos niculi pareantur qui curiosiores quam capaciores sunt, quod non utcumque perlectis sed quasi diligentius perscrutatis evangelicis libris inconvenientia quaestimet repugnantia Se deprehendisse existimantes, mastis ea contentiose obiectanda quam prudenter considerarida esse arbitrantur. e . Estrinon. evang. Basu. 1561. fol. 127. Verso.
4 Angustinus multus est in tractanda trina Peret neotione l. I. III, 22-26. Quae est inter singissos de altem abnegatione differentia, eam sic expedivit: Liquido tamen colligitur, collatis de hac re oni nibus evangelistamini testimoniis, non ante tanuam secundo Petroni nestasse, sed intus in atrio ad ignem; Matthaeum autem et Marcum,
qui commemoraverunt exiisse eum foras, regressum erus brevitatis causa tacuisse. CL concordia evangeligiariun alvo monotessaron in opp. to m. o. p. 90 sq. Hame
Comitum 1728. ubi est: suis enim nesciat spiritum Uhristi potuisse sub uno eodem-
15쪽
Ρostea utrius*1s Uxtio, quum Osrsoni sana et docta tum Osiamtri assoc-tatis et perversa, pr opagata Risae exculta Bst a pluribus. Quomam in numero eminent calvinus, Chemnitius, Bengstius, a Gorgoni illi mitiisera partibus stantes. Fuerunt etiam qui, ut Ian Senius, utrammis viam commi- Seorent. TMnen vero tot pericula, in *sidias saepe instituti miam perficiendi ratio praestabat, non alitiam eventum habuerunt Piam ut, quo tempore non solum iudicandi sed etiam dulsitandi licinita viros orbis Christiani doctos occupabat nec sero nisi qes libros sacros ad communem legem humanam exigendos iacebat sapere videbatur, do harenonia evangeliorem plerimas desperandum putarent, almis satis historent si comparationis instituondas caussa oxs-geticas almae criticas trium priorum evangeliorum loci gomini cum Ioannsis paucis iuxta positi ederentur. Ad Ῥ1od evangolicarum synopsium genus etiam illa vim hababant qmas de trium prioriam ovangelioriam Originθ mutuavis ratione ab eodem sero indo tempore, i. o. post medium saeculum octavum doeunum, apini theologos itisputari solabant. Iam quid fecit aetas nostra, tot i oriun tantaeῬas omnium saeculorum doctrinas heres7 Non de hamonia ovangeliorem, sed do ipsis ovangeliis do- speratum est a multis. Qua in ro feriri tulis Oauedam constantia vel potius prooeSSio conspicua est, Oaod mane diversa at*1s inter se inconvenientia dudum Visa sunt, ea tand0m, Oaum aut unum aut nullum asse iuberentur, a vero aliena iudicamini. Sed, ut fers fit, ax tanta fidei clado nova ficisi vis novusque studii ovangolici mor prodiit. Hoc *1um multis mattorum laboribus tum eo nuper est pribatum quod plures harenonias evangelieao opus spretuIII atm1e abiectum revocarunt nee mediocriter promoverunt. Praetereetoros carolus V 1essi erus viam eiusmodi insit quae ad veros eventus, ad malo 'Qui omnibus priorum studiis probabilitatoni ducorst. Quod stsi plano sentio, tamen haud pauca sunt quibus ab eo GH discedondum vidsbatur. quas ut et ipsi et aliis, mu nec pietatem assectant sino severo si usio ne doctrinae laudem sine pietate appetunt, non prorsus improbentur vehementer opto. Quibus ex prima huius libri oditione, quae anno 1851 prodiit, repolitis non possum quin addam - ut iam in altera editions anni 1864 factum est - eis quas I. Clar. Conr. de Hohnann doctor clarissinius Erlangensis testo Iacobo Inchisnsisini de concinnandis narrationibus evangelicis praeque penuus verborum sententiarumque conteaelu tractidisse steratO1 um s/ιor In verbo-rmans te salutarem historiam7 Sed mim mamio sacranienti mustemo M bi placuit subrua ni concorrissima si ita dici possit J nissonantia mentes fidelium commovere ad umiliorem vigilantiorenisue nec non multipliciorem investigatio rem veritatis, Palam-φ- fleres quaruor evangelistas non mutua conspiratione sed divina impii alione fuisse
16쪽
cepit Wisseteri rationem ac meam passis merulam usilii visum esse, ut in
mii nec singulis auctoribus vim faceret et unitatern officerot tantum quanta ad salvam evangelii fidem satis ossot, undo multum proficerent vitam Iesu diligenter percepturi; tum voro quae locorum geminorum ex criticis Inois leMNIS Tratio eSset, ante oculos poneris cupiobam: ῬIa re setiani d0 evangeli-omani origine et necessumi inst Naaerentes adiutum iri sperabam. Scriptores potiores qui in conscribsenda evangoliorum haranon ita
Vel synopsi opseram collocariant foro hi sunt. Tatianus Symis. Opus Oaod scripsit, τὰ δια τεσσάρωv, dudum periit. Cf. Supra Pag. VII. Accurate de eo conamentatus est Soniis cli in libolloviem inscripsit: Tutiani Diatos sar on. I ratis . 1856. Itoni T li s o p h i i ii s Anta ochonus, Tatiani aequalis, harmoniam evangelicum composuisse videtur. Ab Hieronymo enim Bp. 151. ad Algas. Paaest. 5., quiattuor eVangselistariam in unum opus dicta compingens ingenii sui monimenta reliquiss0 dicitur. Praeferea vero nihil do eo opero posteritati
I s Ammonia Aloxandrini sun psi evangelica BXpOSitum est Supra pag. VII. Ipsa porta*; sed conformavit ad eam Eusebius Cassari sensis docem canones suos, qui puriter Ris1B AInmonii particulae ab ipso maario indosaeculo in codices plerosias et GTascos et Liutinos transierunt. Augustini liiuri IV do consensu evangelistamin fero toti sunt in constituenda Naadani ovangeliorimi hamnonia. Nec prasetereia lus est Epii Curiosiores scripta huius generis longe plura discere possunt ox Fabricii bibliotheca
Graeca, ecl. Hii ies, tom. IV. P. 880 sqq. et ex libro notissimo Caroli H e. querninscripsit: Das Leson Jesu, est. 5. 1865, p. 23-31. Frustra est, ut iani dixinius, quod viris doctis nonnullis Ammonii vol etiam Tatiani harmonia evangelica in Latinis codd. Sang 1llensi Fuldensi aliis reperta esse visa est. Qua de re vide qua recte iam du Pin in editione opp. Gersoni Bagmia IV p. 87. adnotavit. Nec dubium est quin Hieron3 ni circa Liatinam Novi Testamenti interprotationem studiis utatur. Iam pridem identidem publicatam nuper adiecta translaetione vetera Francica edidit J. A. Schmeller. Viennas 1841. et nuperimo Ed. Sievers. Padectormas 1872.Jδ Idem ab Hieronymo in catalogo scriptoriam eccles. cap. 81. libriana τεμ υ τωvευαrrct υ δια*ωυ ασ scripsisse piali it,etur. Simili certe argumento utuntur Quaestiones eius evangelicae . iiiias edulit Ang. Mai in PΡ. nov. bibl. fom. III. p. 219 sqq.Pertiust huc etiam Hesychia Hierosolymitani saec. VI.) συμ ωviα ευαπελικ . cuius epitonien Cotelerius exhibuit, in NOnum. eccles. Gr. rem. III. inscriptam:
17쪽
Phanius, qui haeresium libro II. plura do chronologia sevangelioriun otoureationum evangelicariam ordine scripsit. Quatuor evangelioriam consonantia, ab Ammonio AleXandrino congesta ae a Victore Capuano episcopo irranslata. Ita certo in titulo libri est, maiprodiit Moguntiae a. 1524. et iam antea. Est autem stulern illa evangelio In hamonia d0 Ῥaa modo diximus, a Victoro sino auctoris nomino Latino ut mihi cuin Lachmanno videtur, non GTae 3 repecti, atwe exculta, in1-niorito vero Ammonio vel Tatiano adscripta. Io. Gerson: Concordia oviingolistarmin sivs Monotossaron. Vide Opp. G0rsoni editionis Haganae tom. IV. Primum circa, annum 1471. Coloniae prodiit.)A Irit r. O Sin, niter: Harinoniue svan relicus libri VI irasce et Latine, Ba
haolus, is continuavit, hie poriacit. Haml, 1704. Tomi m. Tomus primus ipsius Ohomnim studiis dobstur ac primum prodiit curanis P. Lysero Frraneos. 1593.3G. Calixti vitatuor evangelicoriim scriptor lan concordia, Halberat. 1624. Ex eius dictatis ipso invito edita sisti T. CR xt IV righ t: Hannonia evanta. commentario analytico, metapla aStico, practico illustr. Anistet. 1627. etc. Lightfoot: Harmony, Chronicis, and Orator of tho N. T. Lond. 1655. Marnionia, ordo et chronicon N. T. Ultraj. 1699. Item iam lanteis, Lond. 1644. B. L a In y: Harmonia sivis coneordia quatuor evangolistarum. Par. 1689. Εiu Sd6 In comment. cum apparatu chronologico st goographico in lὶ τ'
18쪽
contonant la vis do nouo So nour. Suivant la Insithodo et avec les notes
I. R. Rus: Harmonia evangelistariam ita adornata, ut inussisata sedulo toxius cohaorantia nullus versus sive traiiciatur siv0 praetorsatur sinobrovi ac succincta explications. Ionas 17 27 sqq.Ιoh. Αl 3. Bongol: Richtige Hannonis der vior Evangoliston. Tubingen
I. Machnight: Harinony of the laur Gospois, in Which this natural orator of pach is preservΘd. L.ond. 1756. sic. 1822. IV. N o xv como: Hamony of the Gospeis, in Whicli ths original tori is dis- posed after is Clorcs gonserat In nor. Dulil. 1778. Andovor 1814. 18 34. I. I. Gries bach: Synopsis evangelioriam Matthaei, Marci et Lucae, una cum iis Ioannis pericopis viae historiani passionis et resuresectionis I. Chr.complectuntur. Halis Saxon. 1776. 1797. 1809. 1822.
Si in uno vi cs: evangelii Chr. vetα ομ. o IV eo. concordantia. Vindob. 1792.
19쪽
Evangelion. Tu ng. 1842. Fris di isti: Quatuor ovangelia saerii in lut Oniivm rodacta. TeXtum cum codico Ephraismi Syri regio i nunc demum accurate contulit et variis lictionibus tuni ali Oriun cdd. tum vulg. editionis recentiorumpas editionum prasestantissimarum adiectis recognovit. Vrratisi. 1847. Chr. Kra fit: Chronologis und Harmonis der vior Evangeliem Aus 80inem Nucidass horaiisgegoben von Burger. Erlingen 1848.
angor: Synopsis evangoliorum Matthasi Marci Lucas cum locis Uai Supersunt paralipsis littorarum si irraditionum ovangelicurum Irenncto antiquiorum. Ad Griesbachii ordinem concinnavit, protegomena, Sele tam ScriPturme varietatem, notas, indices adiecit. Lipsi as 1852.
i. e. ex editione mea codicis Epitraenii Lipsiensi 18 3ὶ.
20쪽
Iam brovitor dicendum est de los' bus quas in constituando rorat Insvangolicarum ordine ObSΘrvandas duximus. Quattuor apostoli non sine divini spiritus auxilio maattuor composuere ovangstia, Ptibus Isesum oss0 ClariStum ex ipsius vita probarent. Hoc ratum est, etiamsi non praesutatur Sinspala, eos chronOlOMeo oolino consori psisse Quid suini si ex ro visum fuerit similia Paneque componere quo Inuiorem coniunci a vini Uiberent, vel si aliud in caussa fuerit ut ratio tomporis aut Ordinis remm gesta n non Sumno logo poneretur 3 Αc tamen si miis ali cuius vitam deseripsit, per Se non est PaOd eum sinPila aliter atque exmio gosta sunt oratino trix lidisse putemus. Quae quum ita Sint, vidΘndum est num evang0listae alimsid olusino si prascopserint ex mao libros suos pensari Vellent; sin minus, num OX ipSis sevan-goliis manifestuan fiat uinam auctores ex ordinΘ Omnia scribere Voluerint nisent.
alibi lentur, ae non ita diversum a simplici ἐξησ, secundum in iram deis Pssignificaro, nsenio negat. Dici autem et do tomporo ot ds loco satis doconti Ita etiam Aet. 18, 23.