장음표시 사용
381쪽
o De conjugii Neeestate. commoditate & solatium. pondit, pro patria mori non
Juvenis save vetulam du- dubitare. cas, senex cave juvenculam B A RL. At ego,salva pace ducas. vel duc uxorem vir, Epaminondae, rogatus, quid qui juvenis fuisti, & senex utilitatis caperet vir conjux, nondum es. responderem , pro generis Ηoo FD. Phoroneus le- humani salute vivere & vi- sistator moriens fratri dix- rum se praestare. isse fertur: Nihil mihi ad ' HOOFD. Quia magnum summan voluptatem desu- apud te est precium poeta-
isset,frater, si uxor defuisset. rum, qui cum Appolline EBAR L. Forte malam ha- tripode loquuntur, eorumbuit. si bonam, non fuit vir in conjuges maledicta rese- honus Phoroneus. ram. Apud Juvenalem legi: HOOFD. Protagoras ro- muliersaevissima tunc egi, cumgatus ob quam causam fili- fimidos odio pudor admovet. am dedisset inimico nup- B A R L. An non suavius tam , respondit, quia nihil mulier blandissima tune egi, cum illi poteram dare deterius. BAR L. At ego illud Arbitri oppono : nihil esse, quod homo masculus liben. simulos thalamo vissubdit,
inter amantvm Vivisin amplexus , iraeque, minaeque fusum. Hoc FD. Senecam audi: tius adspiciat, quam bellam Sed dux malorumfemina oesce- uxore.aut ergo,quod bellis- Ierum artifex obsedit animos. simu deterrimu est, aut Pro- BAR L. Claudianum au-tagoras pseudagoras suit. di: Nascitis adfructum mulier, HOOFD. Epaminondas prolemquefuturam.
rogatus quidnam utilitatis Hoc FD. Quam illud .caperet vir innuptus , res- Horatii Emphaticum lSie tibi Penelape frugi est . quae si semel uno
De sene gustarit, tecum partita lucellam,
Ut eanis a eorio nunquam absterrebitur uncto.
Et quam illud tritumi easa HAR L. Quam illud ve-ἐs, quam nemo rogavit. rumi me casa es , de qua
382쪽
mentiri fama veretur. quo nupta jacet. minimum dor-Hoo FD. Semper habet ILimitur in illa. tes altemque jurgia lectus, In BAR L. Sic retorqueo: Semper habet risus altemaque gaudia lectus, In quo nupta jacet. multum domitis in illo, Noe querisur satiatus amor. Hoo FD. Iterum ad Iuvenalem provoco: Si verum excutias, facies, non uxor amasuro BAR L. Et ego ad Senecam in octavia provoco: Probitas Mess- conjugis, mores , pudor, Pticiant marito. HOOFD. Contra uxores pronunciat Naso: ms fefellis amans aliqua novitate maritum. Plauditur,' magno paIma favore draur.
BAR L. At pro uxoribus t est, pater, eos magnificare, qui Plautus in Sticho Pudieisia i nos serias sumserunt sibi. HOOFD. o quam eruentus feminas simulat dolor, cum patuis una pellici oe nuptae domus sBAR L. Iustissimus iste dolor est. sed contra: Exemplo junctae tibi sint in amore eolumbae, Mascidus . totum femina conjugium. Hoo FD. Nec minus πυρ, νων γυνη κακα Graecoram aculeis punguntur coniuges: θ', inqui maa. aliquis, οικω, πῆμα. BAR L. In media editi- Iactura mulier est domi. one legitur : Θάλαμα,
, mnae, tria pulchra sunt. Felix, ΗΟOED. Θαλαμα,3inquit Propertius, Admeti eon jure re lectus ri sis, Et quaecunque viri femina limen habet. Hoo FD.
383쪽
Ho FD. Redeo ad dilemmata mea, ut potentius disputem. Aut fecundam duces, aut sterilem. Si fecundam, quantam ibi miseriam videbis, nati filii , natae filiae alia cura. Si steri-
Iem , simplici sarcinula gravaris, & infensam sibi Lucinam queritur uxor.
B A RL. Si fecundam,be nedictione divina impleris. Si sterilem obsequiosam habebis & humilem. Sterilis flet& tacet. Meministi ne
uxoris Helcanae Ηoo FD. Aut pudicam nancisceris, aut impudicam. Si pudicam, metues, ut non semper talis maneat. Si impudicam , populi fabula es,& uxorem non tibi, sed alteri habes.
BAR L. Si pudica con-jux est , stude, ut talis sit semperi Erit, si ab octo sibi
caveat, a spectaculis, a virorum coetibus, a choreis &Sibariticis mensis; si domesticas curas obiicias, pensa, colum , acus , telam , &quicquid feminei est operis. Si impudicam,sile vel fuge,
vel ulciscere. Neeeg ιate. Hoo FD. Aut facunda continget, aut silentiaria. Si facunda, videbitur marita infantiam exprobrare; si silentiaria, suam profiteri. BAR L. Si facunda,videbitur a viro facundiam illam didieisse; si silentiaria, videbitur modesta, & viro Iouendi gloriam partesq; du
Ηoo FD. Ecce supervenit disputationi nostrae,prO- lixae nimis, uxor. Silendum suadeo. Nec enim expedit matronas scire, qu1m sint
illae principia autumant. B A R L. Nec expedit coniugem tuam scire,te pro pejore parte stetisse, & multa in conjuges seminas,& conjugii suavissimam copulam, qua soIa vigent & valent, dixisse. Η o o F D. Dialecticu egi,
tantus sum conjugii cultor& antistes, ut ad secundas nuptias felicissimis auspiciis transierim; cum tu harsites adhuc & fluctues dubius, an secundis nuptiit poenitere sustineas, an gaudere.
384쪽
refers & peregrε adventare videris. Faciem Borealem candidamq; adussit Sol. Pi-Ieum tibi, quale Baiagethoolim & Solymanno fuit.
mentum imberbe prorsus, at labrum superius, extensis hinc inde capillorum apicibus,minacissimum est. latus ense falcato & acinace strinxisti. totus Asiaticus es. SIN A P. Venio e Turcia, Baiiare, jam iam exscendi. B A R L. Ita videtur. nam naut m oles , & picem. Si
placet, deflectamus in istam Solis domum, ubi hederam foribus suspensam vides. Vixisti inter Lunaticos homines , quibus pro insigni Luna est. Commodum hics I N A P I U S. se offert diverticulum sub insigni Solis. Gaudet fratri Phoebo, post longiorem abissentiam,jungi Luna.
de enim desidero de cocta Cerere bibere , quae apud Syros & ad portam Otto-
mannicam non bibitur. BAR L. Quam multa nΟ-va narrare habes Batavis tuis. alius namq; illic populis victus est,alius ami cius, alia aedium forma, alii mores. fructus a nostratibus diversi& religio & imperii forma. aer quoq; & tellus & aquae discrime faciunt. Legebam hesterno die apud Mosen nuptias Iacobi patriarcharcum Lea & Rachele. Subibat de Polygamia quaestio. quam inhonestam judicamus nos; Turcae, Syri, Per
385쪽
46 Dialogus, de Pol gamia. sar, ut & Gaetuli &Thra- BAR L. Sine me thesinces, ut honestam, eXercent.
SINAP. Ut honestissimam. tot unicuiq; habere uxores licitu, quot eos alere permittunt census operi;
nec uxoribus contenti, concubinis insuper gaudent. Praetorium est Imperatori Turcico, illi Serasium vocant , in quo quingentas &ultra uxores e gente sua se- Iectas, magnificἡ alit,praeter Concubinam agmina,quet fatigado exercitui suffecerint.
BAR L. Mihi Polygamia displicuit semper , utpote sacris literis adversa & rectae
rationi. Si NA p. Et ego monoga mus esse malim, quam polygamus. moribus nostris vivere amem,& Christianae gentis religione. Legi super hac re autores pravissimos, Beetam & Ocninum, quorum ille plures uxores simul haberi vetat, hic permittit . Uerum, ut, quod res est, dicam, non carent colore omni Ochini argumenta , licet exercitatiori Theologo grave non sit illum detrahere. meam , MPolygamiae contradicere. Ego mox copiam tibi faciam , ea omnia pro Polygamia dicendi, quae voles sidque προς γυρινασιαν s& ne, malo more, flagellandis amicoru vitiis teramus
Sis Ap. Assentior. BAR L. Illud primum contendo, repuguare polygam iam conjugii finibus,ad quos illud institutum ab ipso creatore. Sunt autem illi tres: prolis generatio, conis
victus sive domestica societas, & inhonestae libidinis castigatio ac testinctio. Qui pluribus uxoribus se viros praebent,minus viriliter singulis debitum solvunt, spirituum & naturalium & vi.
talium fontes exsiccant. mistorem vitae nostrae fontem;
humidumque, quod primigenium vocant,atterunt e nauriuntque, unde corporis
totius nascitur imbecillitas,& prolis inde genitae minus firma valetudo. Etiam minus placide & pacate vivi
386쪽
tur ubi pIures imperat con- mis tace. cum institutatae juges. Aristocraticum hoc conjugia, ut uramur minus.
regimen est, ideoque litibus Nec stat intra conjuges duas& dissidiis ob plurium sen- tresve amantium audacia. tentias obnoxium. Non alit Cum ab una abit, vagatur eadem domus sine strepitu per plures, & ab his ad con- canes duos. Idem regnum cubinas, mox ad scorta &non fert tyrannos duos. Ea- prostibula deflectit. dem respublica non seri eX- Sis Ap. Ut rixis occur-puatores duoS, nec ide mu- ratur inter plures uxoreS, unus a duobus aeci; ambitio- na materfamilias est, penes sis recte administratur. Ad- quam est rei familiaris cura damus, nec unam familiam & gubernatio admittere sine incommodo ΒΑ th L. At haec ipse res imperatrices plurimaS. P0- primaria litis causa est , pri-Iygamus erat Abramus, sed mus scopulus, in quem im-
bus, sed rixantibus sorori V pomum. citiuSconiabus, Lea & Rachele. Polya 'sictoria componat philogamus Elcana, sed ingenti iispuu , quam mulieres de
aemulatione a se metuo a- γυναικοκραliae disputan, versis, Anna & Phenenna. tes. Nunc alterum arguis nec fortuita haec sunt dissi- mentum audi: primae condia, sed ex plurium uxorum jugalis copulae institutioni convictu per se nata. ne9ue repugnare polygamiam. Dis enim corrivalium femina- cit Dominus, faciamis homi-rum alia aliam pati potest, ni adjutorium, non adjutoria. non magis, quam faber fa- Dicit Adamus, me es os exbrum,figulus figulum. De- ossibus meis , non haec sunt nique plurium uxorum usu ossa. quin addit: & adhaere-&admissione, plus urimur, bit vir uxori suae, non uxori- accensa amoris ab illaru di- bus suis. Erunt duo,non plu- versis blanditiis & poppys- res, in carne una. Potuisset sane
387쪽
o Dialogus ae Pol gam a. t sane Deus eadem facilitate, rum illud , a Mose dici: tua ex costa Adami unam tuam condidit, condidisse lures, si pluribus opus esse omini judicavisset. Et cum genus humanum multiplicari necesse esset, felicius illud , integris Adami viri-hus , duarum pluriumque
fuisset, quam unius, si quidem hoc Deus honestum
putasset. Si NA P. Fortὲ ea fuit Evae, primae matris viri- potentias ut una explendis Adami desideriis suffecerit. Et ab unitate ad plures ire convenientius , ut eosdem omnes parentes haberemus, quotquot post primorum creatione gigneremur. Et quamvis Scriptura duorum meminerit in matrimonii institutione, non propterea Videntur excludi plureS. nam& eum duodecim Apostolis coenam instituit &sumsit Christus, nec eropterea
vetitum cum pluribus coenam sumere. Cumq; mandat illa, ut diligamus proximum, non prohibet nos diligere proximos . Nec Ve- Erunt duo in carne una. duo non est in textu. Apud Euangelistam Matth. cap. XIX. ait Servator noster: Ubi duo consenserint supra terram. nec tame hinc recte inseras, non licere pluribus, quam duobus consentire. Et quid vetat virum cum uxoribus esse unam carne consensu, sicuti multitudinis Act. I v. XXX II.
credentium erat unum cor πα-nima una . Et nonne impurus scortator fit una caro custorto, etiamsi uxorem habeat matrimonio sibi junctam
BAR L. Illud quod Evae attribuis per sorth, solvitur
per non sorte . Nec video, cur convenientius sit primos parentes duos tantum
esse, quam plures, nisi ob hanc causam, quod honestum judicaverit Creator, Adamo unam assignari uxorem & non plures. Cum Christus cum duodecim Apostolis coenam sumsisse dicitur, historiae circunstantia
Hinc in Genesi mandati formam habent haec verba:
388쪽
Dialogus de Erunt duo in eame una . & Vir adhaerebit uxorisuae. Quoties monemur diligere proximum, vox proximi singularis est numeri, si Grammaticam singularitate spectes , non si Logicam. Est enim vox proximi universalis , quae rem significat aptam pluribus inesse, & de pluribus dici. Et licet expresse
non sit in textu Hebraeo,Erunt dito in carne una, est tamen per aequipollentiam. cum plures non essent,quam duo. illud expressium: Viν adhaerebit uxorisuae. at vir &uxor sua duo sunt. In Graeco codice novi Federis legitur illud duo: , m εσοντα δυο εἰς σάρκα μiαν. Nec prohibet , dari consensum
plurium & animorum con-1pirationem in terris. At corporum conjunctio, qualem conjugium exigit, fine grandi incommodo dari nequit. Non infitior scortatorem cum scorto fieri unam carnem, sed nego, quod rei caput est, illum tunc cum
uxore sua manere unam carnem , quia adulter est, & ad Pobgamia. 69
alteram transiit. SINAP. Magnum momentum esse putas istorum verborum , adhaerebit uxori
suae . sed frustra est nonne monemur quisq; servare &custodire domum suam &supellectilem unde math inferas , non posse alicui esse duas domos,quas custodiat, aut duplicem supellectilem. ΒΑΚ L. Alia est ratio custodiae domus & ssipellectilis, alia uxoris . plures do-mOS , plures supellectiles
curare potest unus. at uXores ab uno curari & bene haberi sine manifesto alterius incommodo non possunt. Non vult Apostolus, ut alter conjugum alterum defraudet . at cogitur defraudare, si eodem tempore plures uxores maritale ossicium exigant. Militat etiam pro mea sententia ista ratio, quae ex verbis Salvatoris sumitur. moechari illum, ait, qui dimisa uxore, non ob adulterium , aliam ducis. Certe, si plures habere uxores licet, transitio ad secundam, dimissa priore, adulterii nomine venire nequit. D SINAP.
389쪽
so Dialogus de Pohgamia. SI N A p. Qui uxorem di- cupit. Concubinarum permittit , non adulterii causa missio a metu adulteriorum occasionem praebet adulterii dimissae uxori. BAR L. At Christus utrumq; dicit,& illum, qui
uxorem repudiat non ob adulteriu facere ut illa moechetur, & si praeterea uXO- rem duxerit,moechari. Et apud Marcum est, μοιχατα επ άυὶην. moechatur in ipsam . Nec puto solidius refutari potvgamos , quam
viro junctet non singulς prorprium habent, sed communem alteri. Accedat autoritas humana & Imperatorum sancita, Diocletiani, Maximiant,etiam Arcadii & Honorii qui ne Iudaeis quidem polygamiam permittunt. Si NA p. At iidem Imperatores concubinas habere permittunt.
BARL. Uxorum plurium prohibitio a matrimonii r*verentia & sanctitate est, quae Imperatorum animis insedit. At haec duos necti& majoris mali formidine profecta est, quanquam &1psa improbanda. Canones quoque sacros vide. illi dua. bus nuptiis implicitos aut pluribus συμ net lo=lας arcent ab Ecclesiae benedicti
SIN A P. At Canones vetustiores & purioreS , nec prohibent digamiam, nec dissolvunt.
BAR L. Ab authoritate lnegativa hon valet illatio. etiam de incestarum nuptiarum diremtione non determinant sacri Canones. quia i
ad civile magistratum pertinebat sub imperio Romano leges ferre de divortiis ;& Ecclesiasticae animadver isiones in polygamos, ossicii sui hos admonebant abunde. Postremo, invisa semper res fuit polygamia sapientibus . Quam severε illam redarguit Euripides in Andromache, ubi Hermionem ita loquentem introducit :
390쪽
-- non est honem V m visam habere habenas duarum uxorum. Sed intuens in unam lecti fetam Venerem set contentus, quicunque non vult male habitare. Et rationem addit,
Invidiosa quaedam res est feminarum sexus, Et nuptiarum sociis insegia maxime semper. Quam etiam illa emphatica sunt & plena majestatis:
Nunquam geminos Lectos lavdabo mortalium, Neque liberas, qui habent diversas matreι, Litem aedium, Et iri fles dolores. Martius in nuptiis mihi si contentus uno Lecto viri mn communicato cum aliis. D a Cau-