Summa philosophiae D. Thomae Aquinatis doctoris angelici. Ex varijs eius libris in ordinem cursus philosophici accomodata. Auctore R.P. Cosmo Alamannio Mediolanensi Societatis Iesu theologo. Hactenus in Galijs desiderata, nunc demum canonicorum regul

발행: 1639년

분량: 161페이지

출처: archive.org

분류: 철학

111쪽

consistens, hoe suricie. licet partes

fluant,& ra fluxnt , ad hi ' . ut dicatur idem nunicio vivetis petitiaiicrcu: Ioco vitae tempore.

Umm visens au tatur secundum omnes partes. eis: l i. quod vivens non auseat ut secundum

- V omne, Dicit iniim Philosophus p de

i nodo non

Ad primori ergo dicendum, quod aristimentationem, ut dictum duae ia Licationes coi curriant,ntinuum addicio quantitatis. 5e ex .e'so. si eonlideretur prior mutati . sola caro praec iff. iri licitui in gin, si vero consideretur P licitor a lataUι. mam caro, quae addicari it mea utraque fit unirinviupi s.cinus ii iunci pati l cundum toriirain au-gaut per cateusionen a maiorem cluantita: in . ut dictuin et .

ilibet parii eius, quia augetur, aliquid adda- l pecjatur per acrioneni calatia : di ita inultiplic atatve vel id , *aod additur, quo jicitat vivens i materia vis auxia mKatula, quae pertinet ad specierra.

augeri, ei corporeuna, vel incorpoleum , separatium lextendit propυrtionabilitet tota iuniat etiam in maio- ab omii inruatit irate corporali. Non seciandum.quia i rein quantita cin. Non tamen ua augarentatumraucis imposito, te est, quod materia sepaia su 1 magar- riae enis, quod curtilita paui aia tectae aliquid adda--dine S prael ea,quia i is incorporeum , t cur, clara rieque queli z pars ima eviae malui, sed esset quantrum in. Vnde tui appositione no: fa- j quaedam destitu consumpta, scilicet per eal ieim, occetet niatus secundan quain: Mena. Nemae pciniuria, luaedam actu iri Asic a ,scilicet per nuti an emii in; a tua sequeret ut duo corpora eis: simul iii eodeni lo- oriza non oportist incorpoream et re, neq: ieelsecor .co,t iniit si corpus quod auge ut,&corpus aciat uni, poream omnino siri nil, neque eorpus qui d uini auget; non eiuna paces dici . quod collocetuet tulis: vacuum: quia non manus sitit ut . quod Leltitiaitur ocrum corpus, quod augetur, & c rei pus, quod au- l per alime auum, quanΛιιl,quodivit pei caloton eon gra, quaa oportet a. dat trie irinui fiet cinhbα pari ijsia mpturi . Vistus anna caloris natus ali , quae perat in mi vis, quod auetciat In possiae autem est quo lici ad speciem, restituit id in locum eius,*aod petit: si corpora sint simul in eodem Ioeo, ergo non augetur autennsueruptus , quod ex alinuritogo:ctatuni est. viuens si cum uiri ozunes partes. vitius niuuialis extendit id in naaiorem quantitatem 3 Pix: et ea si quaelibet pars augetursequiiue in sin- secundum ab aliam dimensionem, S ita occupat ma gulis a tigia cnetri vitiari, e .istic, niaiuificii. quod est tmem locum. Sed quia species semper malis,neces.*pctzc com a expcricia iam, ergo vivens non augetar se est dicere,quod cuilibut pactitarinae,vel speciei ali- secundum omnes pa: es. 'cudad lenit.&quaelii et autetur. N , propcertioer 'μοῦ Φυε Sed conica est, citioil Philosophus p. degen.t .s x. iequaut duo empora esse in eodem loco, mala sorint, esca ouod quaeli triti ars uiuentis auget ut . t &ipecies non debet ut locus, nisi ratione materiae, in

sicut nee qualibet ite isti pia per ait libet

iuia fundatur, quae estpcoprie Linctam quantitatis

innensiliae.

Ad te cium dicendam, quod non quaelibet pars, quq augeri u eth minit . cuin non augeatur quaelibet pati materiae; ea toronae species. ut dictuin est; debreta.men quaelitui pars, quae auget ur.esia1ensbilis, vidi-Quir, icimpcc P. de Reu. t. 3s. Addo quod neque ouod ad litui, temper est tantum, quantum est 1ii, quod per calore i turalem resolutumst, sed ali auando

minus,ut qualido fit diminutio. dc decrementum.

112쪽

96 Secunda Secundae Panis Surn. philosoph.

I iis,qua tritia specie ethi e la , tam , cauae incura ollis et 1 exeo,quod tale hinni iam non rei auratur. Cum igitur omne illud,in quod ali metum e tueriiciu post consam prioiaem testaurari possit,ut ictu .quod nutri-n.entiun ii, id , ct uod proprie na uran nu taci pirat

3 Plateria illud, quod petet incia naturam niuiui

duol Me. mento, a sen permano, sed seinper sturi testuit, , ut patet ex inde gen .ergo quod L et Mut ex alimen isto, non spectat ad nituitam Quirit . Plaeterea si alimentii trittanstri iri natii tam niuit i. in iliarito deperditur , test iurari posta; se. niori holminis vel iri gratia non accidit nisi pet d peiduionem alicuiu : possct igitin hamo per sum-r Z s '' nionem alimenti in perpetinim se contrx in Orien

tueri.

s Pimeteas alii nentiam in natnmetri u ruentis tran-Mr .nihil essct in ruente, quod non poli eL recedere, ct repatari . quia id, in homine generatur ex alimento . diis reparari potesti saerno aiu lueret, sequereriar . Jacii nihil, quod in eo suu matrii litet in pture pio suae generationis, finaliter re-2 P. z s. . maneret in ipso: & sic non esset idem vivens nuntes 'g Io perictam suana vitacia : eum ad hoc, quo Hi dein nuc Io, requiratur idemnavinaceoae, hoe autem est

iliconiicirietis. Non ergo alimentiam conuertitaui iluatviana ab i.

rae auem: 1,5 sic is eri quod prava. 7 P xtu ea uatura sicit unu auodque faciliora in redo, mr eci potest; Deus Mitem multo ordiri aliut, qt Atra natura operatur. Ciam igitat facilio nodus augendi aliquia sit per multiplicationem materiae, causa pereoniueisionem alto vis in id, Piod aegetur, Ddetur, quod iste modus diuinae providentiae comperat . t scilicet eoi us viventis augeattit nullo exteriori in illud traii iuuiare, scii sola ei natura multi. plicata

contra est, quod secundum Philosephum p.

de Du. . s. nihil nutrit orneret, nisi ciuod est poten . tia e to ,sed omne quod est in poteritia ad aliquid, rnu inii in id peractionem mus,quod est actu, ergo nutrimentum in illam ornena, quae ad natur in vimenti, Ied coarta. Pettinet, tanta sita II.

2 Pr mei ea nullanientum in principio est dissimile, ted in fine est simile, calanni Eil nisi tuo sinuli nutria. tur,d: soueatur. Sed illa sunt similia, citiae eandent sor-

sit, videtur,iluod illud, mi od nutrit in finem ad natu .ram ip sius nutriti pei ducatur.3 P aetero scinem ex quo fit genervio. n axime'idetur nuaraim viventis perit te: sed scinen iecian- duim Plii.olophum is . de animalibras ei de stipuisti. io

alantenci, ergo Malunetitum conuertitur innati Lam

Reli ondeo dicendum.quod secundumPhilosopliu

veritatena iratiatae alicinita . quod est de constitinio, init viae ipsuis. Sed nariara duplicauet c sis derat, potest tVno inodo in eonan vini secunduin i ari rani specti . V P LAlim modo iecundon qximi creti cin indiuiduo veritatem initiir naturae alicuius in eommuni eo se, ritae pertinet Minra, & inateria eius in commaritie cepea: ad vetitatenn autem naturae in hoc pallacillinconsideratae pertinet in Meria individualis forma per huiusmodi rixat etiam indauiduaza. Sieae. n. de veritate humanae nMulae in con Musu est anima hii tria na, corpus: ita de velitate humanae nniit rin Petto 3: Martino est haec anima,& hoc corpus. Sunt aute ira cI .laedam, quonam sormae ii ii pos stsiluari nisi in una materia, sciat latina solis non ph. tests,luasi n: si ita naa etia, qtiae ac u t.b ex ecinis. nurui. Et iecundunal unc modun aliq n positentra. quod tarn alitui an a non potest siluata iiiii in iv κe.

tia quadana signa a quae rei licet a principio si1:it li tana sol irrata in primo ho mane:ua vi quidquid ali upieret illi id, quod ex primo pate iue in posteros dei

uatur, additu in sierit, noli periineat ad veteri ennaturae humanae, non Vese accipia torniani humanae natura: sed illa matelia , cinae in plin otia mine sotini humanae it sibiem, inseipsam illi ,.s cetiit. Et ho nodo inquiunt nullit ido nitri an nil n

eundum hos alimentum non conuertitur In uti ita tein humanae nMMae , Sel dicitari . quod ali niti si riaecipatur.vt qi oddam tamentu in natiuae, id est vite.

siil l .ictio ii caloris naturalis, ne consumat hionida radicate, sciat plii intiam,vel sta innum aediunxi H it. genzo,ne conuartiatur per ii em: sed lixe polii intrarit.tiplici: eortationabilis Ptiino quideria, quia olis delia lationis est, quod aliqua scitaria possit fiet iii alia materia. k quod possit propriani mater tam de tete ideo , N: agetierat ilia si iecori intibilia,S: Ecduoso. lanasei uni est aute in , quod forma humilianc teli defic se ab hae itine ii ., quae ei stibiicitur .alio'

tu corpii, humat .um corruptibile non esset. Vndercliniitriis , c; ira dcatu inniateria aut leti ire possit, xlicatio alio in veritate ni Filimnae irati rix te 2ris euic secundo quia inniannii vis, quotaicii mazecia 11 Iieni cur tota sub uno indiuiduo, non est nisi unxim incitui-

diiuna in viis specie, sic ut patet in Sole. 5: Liuia,&lituum odi ; Sie igitur non esset nisi uni manda adi ahun ana speciei.Tertio quia non est possibile, quoa

inultiplicario uiat ci 12 attendatur, nisi .el irim dum luη 'titatem tantum . sciat accida in rarefactas, qii 'iurn nraici ia suscipit titii:αω dimensori es r vel etiam iucundum lubi antiam matelax. Sola autem eadem substantia interiae manente non poecth dici quod s: multiplicata, ruiti adtin did se ipsi ni tisi constitinet mul' itudine ni , eiura nec et se si omnent naultior neri ex aliqua diuisione caelitari Vndeo pollet , quod a Igal alia ibi,staiulaniateriae adueniat, vel per cre4tio en vel per conuersioneni alietius in ipsum. V nae relin- luitur, quod non potet aliaua materia muli plicari, nisi vel per rarefactionern . nc ut eum ex aqua se a G. Vel per additionem alterius rei, sic ima biplica ri R. a s per addicionem lignorum, vel per creationem mater te. Sed maius. mirries multiplicatiotium m4:c tiae in hiiii ianis corpora is non accidere pet raresa ctionen e uvix sic corpora hoininum per istae a cisent imperfectiora , quam corpora puerori Nec

113쪽

E D. Thorn. Doctrina . sp

e undum animam vetera i leni . sesauctetur , etiam corpora an:mal min. D platataruni non multiplicantiit pol eonuersionem alii unti in corrus ninta. tum; sed per quanda lavi illi plicarionξ.cinae non potest et seriaturalis . curei sensi secundum in intra nisi v sit; ad cena quatietatem . nec iter uri iii ie-i,iatur al:qind pertatefactio-iteri .vel coniicis mic alterius in ipsa. Et se totu opus fenera tuae. & nutriciuπ. quin dicuntur vires ιia uestia es, esint imita cillosiunt , quod est omnino inconuetuens. Vnde alii dixerauit . yiod socii aliun ana potes quidem fieri de n ni ui aliqua alia mate da, si consideretiac natura huniana incoinmuni, non autem si accipiatur prout eit in hoe indiuiduo, in quo et ima hiati alia fixa manerin quadam imatella delecti inua, cui primo Diipi inartii in peneratione huius iii dividui, ita quod illa o imateriam nia quam . si lite ad ultimaminis:u diri corin 1oncm,& hanc matellarii dicitiit pritu ipaliteri vcti:arem humanae naturae. Sed si ita hinusniodi niueita non susticit ad

ii: diuidui sed ad quantuatena lana vecta sqii id

sgura: non auterra manet quantuin ad materi 1. quia illa carnis .in olla talis forma erat muS, coi

Ad primum dicendunt , quod non est glacia caro

se nil dum ni it ei taetri distinis . quae dicitur ealo se p. 4 . cuniluni nisi e lata , ik caro secundum speciem; sed eadem secundum numerum caeto dicitur secundumqucient inquar tum paetticipat soci iam, Ac proprietates consequentes specitara, sectandum materi anxili- cuuii quaa,tum ex inaruria consau. di mimilite sit intellectus Aristo elis, pateriua, ex vestris Corni aentatotast xpolitariis hoc modo, turn ex vel bis Philosophi in liri ei a posivis, d citenim Itioci hoc modo est distinguete quini est iccuiritum speciena . N icciiii-duin imate Iaira in carne, dc osse, sicut & in viamiuo caue alio, quod IaabG tarciiana inn a etia. coiista auteni quod talis distinc stio non potest fieri in lapide, de aqua, ut dica u. pars iecundii spe e m. quae ex piluinas genetainibi is tracta xii , N: pars secundum ma in terram, quae ex niui zi et tu adi: enit, S ita patet,iluod Dec in ea iiu , A ,sse hoc ii telligendunt est, ted ni do praediaturivi de obiecti procedit ex malo intelle- quora. 2 3. stuvet bot uni Phil resophi Dicendum ignes est quod p, p p q allincti rim L H lieni lari in earnem,qua est secundunt My Rr i, leni , id stonae habet speciena, non tanacriua, suod alia ei tum fiat species carnis . sed hi cariumn tera a tata xtae citius potest dici, cauod conueri cui in c. Diem, catiniaturai ci ruat etiam,& non quanti in ad

Adsecillidum dicenorin quod secvndum medicos .h init dana, quod ex prinus ecitem inibita trahitur, non pias o 'ortet , ut dieatur radicate, quia senapcr maneat disti ictai, se induin materiana, & proprietatem ab hutrit do munimentali, leu ex alitncnta, aggenerato, ted qina calor natu tali, in illo hun uso prius ex Hae. alii id ,quod ocimilcetur. non participat speciem . nasi ex viritae illius humidi, eat pernit se eius. Vnde est catias radiu tinuis illvis, cautia pastimodum ex attinento convc tilus, non au et oica , quod vitrumque humidum postfii em digestionis vitiatae distInctum lenia ianeat, sed to:unt perii ixturi accipit unam proprietatem, utraque ritate ii alcilices, quae pinas suberatri molium do,& semando adue inenti, aequaluet se iobet ad latic quod trani eat.&ad hoc, cimia virl te in speciei pateticipα. Nee dicitur consutari hun)iduni ta licale peoptet discessititi talis invectae , s apropter hoc, quod non tinti unet proprietas , quan totum mixtuna habebatur virtute pii nu hum idi . tunsenini non potest fieri rei aut tio, qui xviri ius species

non manet, sicin etiam scivia manus ain pluetua,non relli utatur per nuarii rentum . quia non mλnec via it

speciei det crini nata huic organo , dc propita hane

emani causina dicuntur quaedatri ri emota ex humido radicali composita, non quod nihil nutrimenta in Iubstantiam illorum trauseat , ct in quod libelli in brum corporis piopotatonabiliter audeatur. sed qma in illis membris principaliter Virius speciei con .sistit .maae est ex hii do indicati. N ee pinest xliqua abscesso ab eis fieri , quin auferatur virius spe

eici quantum ad aliquam partem determinatam,& ptopter hoc etiam talia membra decisa non sanantur.

114쪽

Se in i i Seci in diae pariis Suni. Plailosoph.

subst. t utare, quae efficitiit via amares acu prae exi tanti, per hoc, aliud ei adiung:tuet aa sustinenssali an.

exta an euin , 5 propter hoc permixtum ei. pia is erat,eii causa de vilitatis varietius, sicut aqua ae. mixta v. no. ut ponit exenipluua philosophus in lede ideo ad vitii num oportet q:uod sequatur ili.

Ad septiniuindicendum, quod motus isse. talia. eet per milita plicatiori ein materiae non est possit,ilii.

ad miliasi Murae, quae quonIam non secundum iri tarii agit, sed secuti dum imam tantatri , ideo multiplicat tant uiri forniani, dc non materiam in propita i Dc , Ut opust . tutae serii asellit, oportuit modunnsῆiii diligitiento et se, qui vitilici natiliae comm

ARTI CVLVS V.

illi si utile , ctgo alimetitum non est sanie nurti-Praeterea si ante non patitur a simili , ut d.

assi

3 Praeterea id, quod nataliut, est actu animatum, tria, an liticar: in proprie natitur , quod noen participαvi--utant, ut iniquit Plii losoplius v. de ani ira. t. 6. se, alinata itum non est actualia maria in se stat trini in pote tia, in diei: Philosophus ibidem, & p. O t. t. ergo id et D quod . prius. Plaeto a similitudo axis: menti. SI nuttin iniueiaecipue apparet in igna. qui. igni, habet plus ,rtanaa,quari alia elenaei ta .re est poeteiitior invitanteactilia; Vnde per hoc , quod manifeste alia conne: et i in se, videtur nutriti,& δugera , ignis non D

ea coiitta est, mois Philosophus P. degen. t. t.

quiluisti gilis appositi. alia coiis iuramur, quia Ilia iiqiloa aduenit . sen perellicitur via iit cuinco, quoa dic:t, quod ei triis est notiens,inquantum conuellitiit P

. Dixerat: Z magis cis i ii tanto , si ficia conitrii Hio

nturit o.

115쪽

Aliis videri r . si mei; tum oporto esse coiitrarium ei, avitii alitur,a ad lime inducunturi dua. bus potissinni in ratam nlriri, primo loco si pro allatis, quartan prior summa rex contrarietate, quant orar-tet esse inter mutationis te iminos .pineri et autem ex conetrarietate. qnari u ponet esse inter agens, &ν-Liens. Venim vita liue aliquo modo dictatu recte, R

aliquo modo nomene Adctarias euidentiam sciendliquod alimetituin necessari Sebra essEin potentia ad hoe , ut sit vivens cadantum cum enim vitacias per timent vim fiat maliis, necessario delut alitnentiam, quo vivens augetur esse In potentia viuem quamum, nisi secutulam laod est in potentia vii eius, pilistae to, nutria. inquantam vero est 11 Potentia quanta caro auster. Quor iram vero, quod est in potentia aliquid, ne ecliuitio deber esse actu aliquid aliud, propterea alimentum,quod est in pixentia ad exini, si, stantiam , Δ: quamdaten . debet esse aliquid aliud actu, quam caro , putri panis, quod aliternestae ualiquus .non ficali uti,aci quod est in potenta , nisi per priotis corruptionern , & sequentis gentiat oncni: unde oportet ausi retitum, & niuria e tuiti fieri cot- napto eo, quod alimentu in pnus erat actu, puta pane, ic gene . to emaci quod erat Di poterula, puta eaine I vi de is, ut dupliciter possit alia elimina considen i xφ'-vnouit,lo ante cinicoctionem , alteratiorum,&digestiolisna,Mqua adeo a principio alteratioisi MAlio incido post decoctaoneri ,& digestionem. xt qtie adeo in fine alterationis ; utroque enim modo sui septum vel edicrari alimetitum. Si consideret ut alimentrum priore modo, debet est e dissimile nuturio,&illi contrariumι hoc enim est, civica patetur,& inatatutavi: te siet etiam . ut non suisci xi ratioticii, alimenci , ininci sic quomo locunque contrarium nι-ttito; nam oportet au Mi sit de contrinitliabent editerationen .se inuicem, nutrimentum rium c 5ucititur in sibstantia umisti. Vnde cun wie conciaria tulit in lubstalitia iecianduin quae fiunt alterationes ad inuicem dc norixei erationes , non pertinent ad rationem alimenti, non .n licranus, quod infirmum iis nur timent una sani, vel album m-tri, aut Mimiid huiusntirili. praetrata oporim, quod tu de illis colatanis, cp ix augmentum suscipiunt ex tantaeem, quia ad alimentuna utiletur sequi avst. nientum. Si vero consideretur alimentum posteriora

modo; se alcitur sunt te simili: agens enim assimilat sibi patiens; unde in fine paegionis opoαα passurii es.se finule agenti,dc per hunc modum potest augmequod alitur. Vnde manifestum est.qiuia utraci, opinio quodammodo veta est, quodammodo salsa, Ac ex his patre ad obiccbi verius lue panis , nam Mnecta Primae parari ain: i inprobant quod nutrimemum iapi incipio alietarionis ei se dissimile , ieeiis vcto in fine. Obiecta vel o iccundς panis tamum peto.bant ali ineritu ni in litie liciacionis de t ella

simile nutilio, utauit pie autem Uzium cst.

QUAESTIO XXXIX. ,

Deinde consideranditria in de nonnullis

pertinentibiis ad motum generationis, Neorruptionis in communi, mo-riimau menti, & alterationis, quae sunt quatuor, contactus, acti O, Irachio, mix

Vl3etur quod agens, & pariens non neebstario p ilege. i. 34e alii esse simhil, at se tanget e. Drint enim Philosophus p. de genetre. e. 7 .suod non soluistignis tangens oleiacit, sed et lim si sit longe distans natus est agere, Geto non est necesse quod agens tangat passum .&st simul cum eo. 2 Pix te adicit Philosophiis p.de tenes.t d p.d P i illa se tangunt, quonam erit ema sitiat simul. 'di petconsequens. qWae fiant mianta , nam tactus est in lia-Minibus postionem, positio vero est in habenti xlocum, locus alitem de rite rvione quantit alis: inasiibstantiae spicitnales .ut an eli.& Deus carent quam litate, ergo Altem ista non te Pitente mactum ad hoc ut agant 3 Plaeterea a tanto aliqum agens est viriuosius,tanto magis distans eius actio proeedit, sed ira Moninia a entia dari:r unum viriuo fias alio, ergo ad hoc ut agens agQ in rassum , non nece statio Iequituur illo-

nim criniam .

ut escit Philosophiis x. phys 6. itein stellae supe- f

ptessionem dictatum qualitatum,& sic idem quod

s Praeterea sphaera caelestes si ecialem effcctum piaatdil. 4prodacunt in elementis,quae non tangi int; nam si)hς-ta solis est nata molitae ignem , si aeta veto iunx quam, de alia sphaeraeqmnque planetarum aerem,& iduo aeram diuersis minibus mouetur . est enim in aere frigus eongelatilium ex spi in Saturni, de aestus ex sphaera Mariar,-tξpenes in catulo ex sphae.ta Iovis, temperies in lagido, ex sphxta Veneris, commiscibilitas, passibilitas Deilis G sphaeta Metelini, & sphaera S. stellarum fixanim , in *aa sent altae imagines, & figurae. mouet terram et unde de in ipsa figurantur imaginet multae in generat Mied sphaerae praedictae, ut patet, non tingiuit passa, 'in quibus producunt suos effectus, ergo non est necesse. vi agetis , & patiens sint itina,& se tan

gatia

gene ante, ut dicit Philosophus i. pii, Le. 3 phIΗ

nerans non sirenil est eum genraato , quando move tiit, quia potest fieri, ut trunc non amplius sit in rerum natura, t pMN et go non est necesse, ut mouent, minum, de consequenter, ut ageres,& pasi um letangant. & sumi sint, dum illud agit.& hocpa

tauris

sum I sed nitrum stactum a magnete est loeo distans g P. . ab illo, vi etiam patet, ergo agens, S patieiis nol necessariose tangune. T. p ΤΠ.1.

8 Praeterea proiecta mouentui 1 proiiciente, sed ph 423. dum moueritur , non simul sum proiectuna , N

i is

116쪽

roo Secunda Securuiae Partis Sum. Pl illosoph.

agens, de patiens iis aut sint. l Di,&inci 111 uvora quod augelut fit orno nos PCeterea si ad actionem agentis in past in alec; iu- l untini inini eo quo auget V, hoc

reret' it contactis, sequere ut, u li detur aer, in t entiri traiistin preexincias vii de necillita, ut sic illi scirem,ctuasi redietas sit c liga, dic allega toedi vias praesen , atq Lec sit tuum .s uaniani set iam ell,quas stigida , una pars non ὸgeret in aliam , quia id corra- opone agens debet larnuleisecum pariente.

tri oportet miois paries sint conqanx, inlicit Phi- ' pili mini ergo dicendum, quod quando ig: isto phiis p. degen. t. ε 3. & &-quod ag titii emotum. lion est causa proximae uis quiniantias,& patiens t. eben esse vim si . A non con intra, sed teni a. ut distini est. quia id cii odest concinuum . noti est palmi le,p He- Λd secun eam dicendarin, mouenta imma- irea, tima Philosoplios se dem ait, quod agens, & ρο-tien debente ise simul, eontinua veto non fiam sis sa mobilis pet vltimum virtutis egi ediciatis abelle rvdi, scit unum,ut dicunt s. physi. a. illae vero partes ulnatu si aeq ra di audi, nil saeris vel serti, sunt conii, iux,ut&: i,n qilia si sititii mo ulla sin pliciter,ut substamiae sepa- contailuae; sed a D en patet. quod lupines inui- ratae .non Lalbe ire vitii vani. si velo sunt abhin , Wir

obiecta externalianti. Misa uisecti ita sensitio: turn exi- , it tutas; figens vero corpor vim tangit pallianuacia fiat stentium insensibus et stassensis. dc oblecta externa quantitativio. Ella item triplod ii timentiri et vitu- non se tangsint, nec si in ili irit . ut pater, ergo in Gimieta seni; nam prirmat auii vita uiod, quod ei in- agens. N palsini lioneii neceua illiseontactiis, divisibile potesti ai gete diu sibile quod in t actit cor.ri P caeterea sol,lluini natattea' coiitiguum terraerpotet non potet accidere. Secundo tactiis quamna . sine medio, quia in illunii natione vi a paranae dii non eis est sol utri secundi na vi:inaa. Maiate in viri lium nataliain i, nee qualitas exit ens in vi a Raue ei, est ad imum it rodi rigizur. Tettio intactu qMaiis potest elliprincipium actaonis in alia,ri rates ex Phi- titatis, sui fit secundum extrema oporteriai gens esse iosopho de sen c. . ergo agens, Spariens norine- extrinsecuti ei. mi odia, situr, e n. n potest incede. etsitio debent i e tangereti repetipsi in eis inpeditur ab eo: c ct is au eiri vir-Seileontia est, inca Philosoplius p. degen .r. . tutis,qui coni petit substant: 'iiitu aiioli ,citarata ad *ι , inti ina, acit subitarura in tangecen esse Lutarii, o od equiticiit c macti M. tanetitia , & incedentem per ipsarix abi. ue impedii Pimetea dien Philosoplaras .pli 1 st. o. quod merito. novens, Si in Mutri debenteile iiiiiiii .dc ie tangete; AE tertium dicendurm, qaod ianuius agentis rias, Magens pliysci,n agri crin iras tu, ut uictum es ,er-,tumcunque vitreos actio procedu ad aliquod diitansno agetas phulicula, di alten' ecet contactu, ad hoc ut nisi in*iantum in illud pernae ita agit. Unde illud. is M inrasian . quod agxt per tuam absentiam . non est causa prox. - Respondeo diceniali cluod necesse ei dicere, quod ma eius. quod fit , sed remotas vivus enim ibi .s i gens,& patiens qu dou Nuc debri testu simul,&serprinu, impriinitur iii corpote sibi coniuncto, N: ue angere vel tactu cli iantata inio, si lita gelu eorporea. deiticeps usque ad ultimum. Hoc alitem ad triaxima

et tacta vici in is, si lit incorporeum . curiusno- Dei virtvtena peltinet, quod inini edrate in I rubus

i est lubi antra spiratuitis,ut Delis, S anzeli. potest agri: Vnde nihil est distans ab eo quasi in te illud Deli

ait ein hoc esse nulli iplicit ei malu testum, re prinio non habeat: dicunt ut tam citrea dutate a DeoJret disiuidem experieiicia, nam in actioni is physicis, sic simili uidinem nam x vel gratiae, sicut ac licet se

ni igni spirituri Philosophus p. degen.t. 78. primo per omnia pet excellentiam suae ita irae. aleiacit ara in proximiim, turn rem utra: tiarn in Ad quacturn dicendum,quod intus solis primo in .icti inubus intemionalibus, nain obieci una visus, piata l ptin itur in corpore sibi conitincto.& se deinceps vc cilcirpnus im nnacae tem p Ox in uin, tum oculii ira i que ad vita iniura , licet non eoidem eff.ctus habeat mi lii antem, duia Phali, sopitus 1 de iii .e 7 . secvn- vitobique. i, loratione, A Primi ina lxiidem . ca ita quod iriue t Adqiurantum dicendum, quodv:itutes si Pototum is enseti praesens carauin vi is uortini effecti urit,etiis i steIlIruinptii: s recipitauriri ininc dras o q: a'n intonsi poeest derivare ad alia nisi illo media: e, licut in iii feci otibus corpinibus,quamuis non eoiis eroci o at et inductione. licen in vi incitiua non im ciuet alia inis habeant. Ut enim dictuinci . caeliam ageti,ihaeenenabia nisi naedrante corde: liuius autem rcitui illa infeliora. non solum petinorum,oc lucena,s.deiuna

117쪽

c d alternis.& ratio est agens ag t iccundia ni Scrositionein pasti. Ad nnnuit .lta endum, quod dux patres erucleans corporis si,nte canti inixi lira ione quantitatas , sed initatura cti, ut rictuni est i & hoe senicit ad hoe, ut possint arcte a d inuiccm..it ut1 Ad decinatim vicendum, quod in actione obiecti, cauae est intentionalis,& non realis, verian est. qi oci reo litariareomactus inter agens, di patiem. color enim, ani est obiectunt visus, ut dicit Philoso

aeteria, cla liniuid huiusnodi.& ab hoc mouetur leti. si ivuna, id cin orgalium visus siciit a corpore sibi

comi uualo; cor pota enim non se immutant nisi sciata gant iι. Ad vμdecimum licendium , quod totum medium litto soleira , c tetran ei vilia: nii luminatum, vnx Illi inar a iis non auteni plutare tu ala ala,cti lures it

Iuni in ali n. s.

Q. VAESTIO XL.

Deinde considerandum est de actione.

ARTICVLVS PRIMUS.

1 Plaeterea philosophus s. Ibyi t.

cit, quod idcira noli pinci ei in ens,& imor. i. n.: rivalie,cum niquantun est novens, si tacta, nili a trini moria it sit ii, potetu: a. idem simul erit olidalti, J non calidulia . quod linplicaz , et o id in quod prius 3 Pr Vel ea aeteris let ut esse aliquo nunto dissi inite patienti panaiielsent om uno silmilia, noli est et ii 1-iotrat ocur unum ageret, S alteriam pataretur; sed

idem neqtie est simi; e. ne que dissimile sibi, sed alteri. ergo idem non potest ita seipstitit.

Praterea'. n M. t. t . definittir potentia activa. . quod sit principi nn transi a Letalionis in alio Pr at est

T illud; ted ident non potest ess: alnid Deipso, idem nena potest agere nieipsum. , Piaeeterea iussi ipMientis ad stilens esti elatio I I, ' ' rea: rs, di e conueiso, lea relata oceatis requitit terminos te aliter distinctos, ut dimo est, ergo idem non potest in sui piuio; eius lena enini ad seipsum non est relatior olla.νhystii , 6 P caeterea phalosoplius 3 leariim . . p. ex eo, quod

'aut v x. opolaeta gens est e liuei lumi patiente. Qina illud stii o nobilius, itani hoe habet rationena matenae, illud efficieiicis, quae duo nunqtiana in idena . &numeto coincidunt, discet tu MIinia esse intellectum agentem. 6: pat entem. dene. l. 3- 7 Pix to 1. dc gen. t. 14. dicitur, quod aratra

cst pni. S moueti; irini: et eantem A sacrae est alte ratis p Tenciae, ergo id ei ta non rodest agere ins p um. alici pii noteria, & cfiiciens coinciderent in iden, ΠύΠ ero, quod nepat Pn losophiis. Soleontra est quod philosophus '. est una potcntia actima, , passi in: Scit en: ni alicatus dicti ut poteturam patu i die quod hallet potentiarii . ut aliud patiarii x ab ipso. sea ex eo crumi aliquis habet potent an ha et preentiam, ut aliud pniatur ab ipso, ergo ea- di ira et it potentia activa , 5 passiis. M pet eoias quens idem erit ageras,&patiens, dc scidei aget in seipsurn. a Praeterea dicit Philosophus animat. 4'. Dcie n otii animal .c. 3. quod tilem potest initi ire. N au- '. pete se , sed nullitio 3: augmentatio sunt actiones demota an qu dan . ergo talem Dotest asere in se piserri.

o ivnt , moia Ouuc per se, alia n, ouentvt i I 'ipiis, sic lat animata: alia vetorno lentur aliis . sicut inani nuta ergo taetra potet pati at ipso. 4 Piae icai qm se te ducit ad pristinani scis ista. tena, sed talis reductio fit peractionem , erco idem potest agere in i et psiliri.s Pix et ea inandi petista si eadem qualitasse auuet, uri ac in grandine, quae generat ue ob circunii n- na calorem , que iii iis ens scisus se ieivim auger.' Hirili .erlia calce quae eineuescit iure infusa aqua, dciliri ex ea pli ias viri pro ra pote ist, ergo idein potest agere in se ipsum. Reli)ondeo sinendum, quod id c niseeundum 1 Iem 3.νb, .l' .unoli po cit esse agens,& patimis, sed ine cestario debet agetis. M patiens inter se diu et te, quod in ultiplicuee potest ustu ina austum, & priin uiri quulein ex cuto-nuassionis, actionis; nati, Ic ratione aia otiis este te acturo ab aeente in aliud; de raettiane vel opi Opnqpallionis est esse ainina huius ab alio. ii ut pari euiuseipere aluauia ad alio, utem alitem non potest ellealiuia 1 se qua te nec taeni poterit est e sici palata is cuiuit imi sciri. praeterea ex rarione pritentiae activae, 'ε 5: patrii uae: haec muri est principiti ta i aDeu si ab alio, illa voci principili irati sui audi a lxitii: ideo vero non

patitui aliquAl 1 se ipso , quia, ut dicit Philosophus

v iisque i int giri eratio . M alteratio. A qui leni si motu ani. loquari ut de senetainane, mani scaetrix est , quod ui-hil potestic ipsi: in generate, ut dicit Plutosophus a. de anI L. L bc rataocst, quia quod generat iam est, quod vela cinerat ut ii oliduni est, in possibile auidesti leni sinul este, Z rion esse. SL vero loquam de alteratiotis , cuni l .aec duplex st, perscctava, Mcori aptiua . si sein o sit de peIiecti . cuiusmovi est illa, qua eletati trium recuperat pristinaria qua licatena deperditam, ut a P stigiditatem, quam percalefactioneni atriiserat, liciat lclusa od alteratio,H q- . dicta est,nsi fit propae peract. c. vel transmutatio. μ'

lix, cu qua caincn Omnis actio cinporea c6iuncta est,

ut dicturi est, ted i ct naturalem quandam resultantiam, sic a ex uno naturalitet rclestat at id, ut ex liue color: ita neque etiarn exigi pro eat relut d. quod si agens, 5: patiens. Nolue veto daci potest

actio directa, qua Uaalitas in subiecto persectute saalliciet se augendo, quia i alluna accidens actior et

118쪽

Secunda Secundae Pariis Sum. Philosoph.

i , t una poeteiitia realit et, quia poten a activa. crassiua, ut dicii Pt ilosophai I. in et L 2. Sinde geri. . p. vi K in diuulsis su biectis. Ait se, una an dicendulo, quod vivens dicitur te nu lit e. N augere, a latenus contici tu in se ali meiNun . in ca iod agit, ipsum atretando,& dis ponendo ad petae.

A ii tertiana dicendum, quod motiis localis non est actio, de qua agitanas, ve dicito p. det Lin. .

Philosoplitis dieit. quod mouere est quid sit petie

ad agere. riana ori ne agen .est na Esnon tamen oni ne imouens eii agens .c uiusmodi est mouent loc luet.

Vel dic, quod etiana in imotu locali versi est, laodiderii non poteti mouere Lipsum saeundum totvin. ζrobat Palloi opimis r. plays it o. daa is rationius,& primuin qu deni, quia inouentis seipsim si .mul, & semel est unus numero motus, si igitur Poe

si utituet, quod alii uis satiabit, oc ian ab tau ieeundum una in ,& ea:icitara ivx rara sanitatem. Deinde, quia id. quod n ouetur, est mobile in potentia existens, qui quod imouetur, inquamurm est in pote mlia, & nou in actu , n ouet . Ex hoc enu mouetiualiquid, quod cuna sit in potentia tendit nactuit . nec tamen id, quod mouetur, est ita in pote uia, ut nullo modo sit in actu, ininus ipse est quidam actu, ni obitas, incnaaiatum mouetur, sed etianuvia pelli . Osς .ctu laeti actus cauo, inquant inaeth ad Kue inpo- i .ira: sedi suis , quod iam imouet .iam est inaei i n5 ei lini te duci a quod est in potetitia in actu rei nisi peti d. quod est a iii, hoe autem e. imouent, sicut ealesa.cit calidum. N. generat illus, quod habet speeiena senerativani: i ut ii Nunem scia erat,quod habet spe-ere in hunia nato,& sic de alita. Si ergo totum moueae se toti in .su qui ut, lilod idem secundana idem inultit eali duro re non calta una, qt laua quali uinei mouet et,ctat actu ea lidnim, inquantum n inum, erit calidi: na in poteretia 5 sinnii: et ei in Omnibus aliis .

cons querit et quod ideiri si acta, & pinei uta, quod est in possibile Ad ii uarium dicendum,miod te ductio amam ad pii stina rasile dicate in non fit per veram.& prppriani

actionem, sed pet nauic aleni cluandani Iesultanti an , ut est.

Λd qu inuni dicendunt , quod grando non fit per

auginei iti in stigotii, i d per vapore ira sicciun inelu- tu tii a lita dentata exco, quoa proptet cuculi stantiari caloris gintae actitae vivunt . Inclusa vero alia calci constrangunt, Ze uniciu exhxtario in calce incli: fa, illa: at usu eo nitatiuin,& Haec ludum, ne ex

habet, fit autent acl:ia infusa talis praeclusio. qura in rixia a parie calcis fit quasi gliuen Ee calx actis habunt ultamcxlaalatione in , quia fit abi ine,& est in materia sicca, & saepe ealefacit ictu aqua sine loe . a uod si paulatim illabati it aqua noti et Icunabulcalx; cluale ex alia pacte euolat exhalatio. liae ix venas , & dii solvia patiani at dra, anussa exhalatione 'Unde calx subcineritia plus ardet,&habet plus exhalationis. alba vero habet plus aeris, qui Lacu H-bedincin, ut patet in i uina . Vel die quod scin lu- iii inicia reflectetiu ex opacuate coryotis solitat. Qiod M, Diua densitate oblitis illuniinationi. ita de aliae qualita tes obiecta contrairx qualitatis renectuntur,x semet

actionem testexam aullen

119쪽

E D. Thom. Doctrina . to 3

ARTICVLVS II. Ud nsit agere in si 'rile.

t te se Lνν. π ruetur quod sinite non possit agere in simile Dicit eni in philosoph p. de ren.t. qii odsmile a simili nullum pati potest, propterea quod

unu ni non magistrabet rationem agentis,quam aliud, neque E contia Vnum halbet magis rationem patientis, quam aliud, ergo simile non potestatere in s.

aia a P taetra ea si sit,ile agit insta ule, ubi inaiotest similitudo, ibi maiores ratio actionis.& passionis, sed nihil est similius xlteii, quam utem silai ipsi. ergo idem a seipso patietur.&scipium eorrumpet, ii d. est falsum . ergo simile ii an potest pati a si

3 Praeterea dicit Philosoplitu p. t. 68ν ἐφῖt.l. patitui leuit et olidum; excedenti caltilo, n6 inquantum sent similia in calido .lia inquat:luria ex cedent est magueali suin,& alii rei, quia exceditiir, est magis stipido permixtum, ergo si te noΑ potast agere an famae. Praetere assici Philosopias p. degenera Fo quod gens, re patieris conitati a sinu, ica contraria liliat dissimilia secundum speciem, ut dicatiat ibiden . licet sim suntia. & Oilein periete, e go idein quini

prius.

i. , Pi d pauens ad causam amaterialem reduci. tur, quia materia passua est, agens veto ad prinopium unde motus, se ri. dum qu n axit, quamque vult communicare aget 'do, hoe en ni est ascivi sed simile in qualitate,& Etadu, licet Misimile in p. celitia. quia sellii et est den iunnon plures , quam aliud simile.1 ed tarum , ergo noli potetit sinule as Ic in sa-

in Nam 7 Plaetere siest Philosoplitis de n otu 1nimali iurilia in virtute minuo agarri .ergos mile non poeest age re in simile.;t i ij. Sed contra ea, quini P hilosophus p. de gener. t. ρ. dicit, quod id, quod est omnino alaetum . M nul-lMenusuem .nonas it in alterurn, ergo agens,&patiens debent esse similia , & ita sitnile atet in simile.1 Praeterea ex duobus lumnaribus x*ialibus fitri levia timensius , sed hoc non poeest est O , nisitaria a1. Unum agat in aliud, ergo simile porcst agere in si mile. hις Lis 3 Pinterea iseit Pliilosophus p. degen. t. 46. quod milius, siue magnus inius cotriin pi paritum ignem. quia sunt similes,&vniis naturae .eIgo simile potest agere in sinisse.' Praeterea scitum ignitum con lautit stuppam in He ran. lulam, sed serrum ignitum est corpus habens tantum at d n aliquas proprietates ignis, ergo sinu lepc est agere in simile in nativa,&L adu. IQ,s, s Praeterea dicit Philosophus s. phati t. go de sI. quod in maiore quantitato et maior vitriis, & ita si augeatur quantitas aeris, habebit aer maiorem vi autem,quam idem Hr in inmora quantitate xistens, scillae m. aior. 5 minor possunt e re similes in qualitate 5 gradu. et go sinule potest agete in simile . etiam si

Respoi3 leo dicendam . cli1od ali aiioinodo simile agit in simile. aliquotii octo non . Ad cuius eui sciviam sciendi i m. quod quia non quaecus ove anta nar is sua itagete , dc pati inuicena , lectiolum illa. q. aesianet contraria . vel habent e traiicia eiu . nec est ei quod agens, & patient in genere nati itali sus e. Merit.& similia, seu quo laninaretra conam .ntaeii Dyos sibile entin est, quod ea, in e non coi 'Imunica H in materia, agant,& pariairiui ad inuicen , vet pate uiri inducti odie in naturalibus; quia eniim linea,& albus non coininuiueam in matella, in passi ollia suiu ad inuicena, nisi soaepe accidetis, scut qaxndo linea fit alba, vel nigra: Acratio est, quia ilia, quae nonsulit cout ratia, nee ex contrariis, non tarismutant se ad inuleem , ut dicit Philosophus p. da ςenc . t. ι'. contrari veto debent c6uenue in materia, liacet iii aper corturcionemvilius coii tarii alteruri a ctione per Actain abiicit una informana, realia inii uit. ps aeterea, debent esse similia , M diuersa specie,& c cratia, cruod sini luee patet, tum inducendo in singuli corpus muni n. at si ei l pati a corpore. quod est elusideria generis in substancia, sititnen coturiraii ieent in materia: sinit iter& saporatatus ei patia capore, Scaloria a late, quae sunt ei uiae in peliciis in qualuate,

icuit senipei adici illare sibi paukin, ei corii pi ncipio actionis deba eil. distin, ille; de in fine a ctioni, sinite,

ut inani seste constat in auariaen atione uiui nil I. ut dio cham et . de naui actitia actio agentis, nazuralis pro- qportionatur natuix aperitas , tama enim procedit 'bis, 1.

calciactio , ilia atu is est calor , nullum eni in agens qδιυ iuaturale niticiar ad agenduin id quod excedit tuanasse 'cultate rei. V nde naxnifestum est, quod sui te non potest a seie in G, ile: soluenda tanten sui et obiectaut1rusque partis, ut videatur quid probetu. Ad primuinci gop. p. dicendunt, quod si ovile in J talitate, dc gradu. atriue adco onii in simile nona'otest agere in sim te, ut dictum est, de hoc probat p-l.i, auctoritas Philosophi, eodemq; modo siccitum ad i. sunt enim haec duo obiecta Pnilosophorum allerent una agens,57 P. Pens debere esse omnino dis Anailia,

quo turn positio eate litas non est vela, qua ei rus in a gente,&patientu considerataeriam tantum Ieri 'rinlin,&sarmini;siem Ecoiittaastcruretes agili , de patiens lebete eise similia, eonsidet auetum eadein Diuium secti inlunarii 1tertam; cum tamen oporteat considerare naturam activorum, de passivolum exuria lite PλNe . scilicet tana ex panet et inoriin , quam ex parie subiecti, siue tam ex parie materiae .cinam cc

Ne solata , quod ideira est, di ex his patet citam ad

Ad tertiani diee uiri, quod obiectio procedit In . habentibus contiaciuin de exiit simoi, ait, aut, iiiiiii, ν' τε . gens, dc patiens debem esse dissimilia sic titulupi speciem, dc quod latio agenti est colacarietas fornia, quod Ueriana est. Λc primum 1 p. 4aeen luna, quod Philosopl iis lo--ἀ

120쪽

1o Secunda Seo indae Pari is Sti iri. philosoph

De reactione.

Deinde considerandurn est de re

actione.

SEARCH

MENU NAVIGATION