장음표시 사용
221쪽
mant alius plus, alius minus. E 18 Et mensi simi ad mens iram gomor nec qui plus collegerat, habuit amplius: nec qui minuS Paraverat,reperit minus: sed singuli juxta id quod edere Poterant, congregaVerunt.' 19 Dixitque Moyses ad eos: Nullus reli
ao Qui non audierunt eum, sed dimiserunt quidam ex eis usque mane, M scatere coepit Vermibus, atque comPutruit. & iratus est con tra eos Moyses. 21 Colligebant autem manὴ singuli , quan- . tum sussicere Poterat ad vestendum: cumque incaluisset sol, liquefiebat. . et et In die autem sexta collegerunt cibos d plices, id est duo gomor per singulos homnes evenerunt autem omnes Principes multitudianis, & narraverunt Moysi. a. 3 Qui ait eis : Hoc est quod locutus est Dominus: Requies sabbati sanctificata est D mino cras. quodcunque operandum est, ite :qHae coquenda sunt coquite : quidquid tem reliquum stierit, reponite usque in me. 24 Feceruntque ita ut Praec erat Moules,& non computruit,neq; vermis inventus in eo.
F Dixitque Moyses : Comedite illud li die, quia siubarum est Domini: non invenietur
16 Sex diebus colligite: in die autem leΡti mo sabbatuiti est Dni, idcirco non inveniemr. 2 Venitque sePrima dies: & egressi de po-Pulo ut colligerent, non invenerunt.18 Dixit autem Dominus ad Moy1en : Uia quequo non vultis custodire mandata mea, &legem meam Z iri
29 Videte quod Dominus dederit vobis lab-
222쪽
CAPUT XVII. IT 'batum,& propter hoc die sexta tribuit vobis cibos duplices : maneat unusquiseue apud seme ipsu,nullus egrediatur de loco suo die septimo. 3o Et sabbatizavit Populus die sePtimo. 31 Appellavitque domus Israel nomen ejus Man : quod erat quasi s en coriandri aliam, gustusque ejus quasi simila: cum melle. 31 Dixit autem Moyses: Iste est sermo,quem GPraecepit Dominus: ImPle gomor ex eo,& custodiatur infumras retro generationeS, Ut n
verint panem, quo alui vos in solitudine,qua do educti estis de Terra AEgypti: 33 Dixitque Moyses ad Aaron: Sume vas unum, & mitte ibi Man, quantum potest c
Pere gomor : & reI ne coram Domino ad se Vandum in generationes vestras,3 Sicut praec it Dominus M si. Posuitque illud Aaron in tabemaculo reservandum.
3ue ' Fiiij autem Istaei comederunt Man
quadraginta annis , donec venirent in terram
habitabilem di hoc cibo aliti sunt, usquequo ζ. tangerent fines terrae Chan . dith. 36 Gomor autem decima Pars est E i. CAPuae XVII.
riam murmurantibus in Raphidim ob aquapenmriam siliis Israel, dat Dominus quam de aetra: Ama Dcisa inυadunt Hebraeos , sed pugnante Iosue , ct in
monte Moyse extensis manibus orante, vincuntur.
IT Gitur prosecta omnis multitudo filiorum ΑI Istael de deserto Sin per mansionessuaSήUX-ta sermonem Dni, castrametati sint in Raphia dim, ubi non erat aqua ad bibendum Populo. a ' Qui jurgatus contra Moysen, ait : Dast nobis aquam, ut bibamus. Quibus res,ondit mer. Moyses: Quid jurgamini contra me cur ten- ς' talis Domnum Z
223쪽
3 Sitivit ergo ibi Populus Prae aquae Penuria,& murmuravit contra Moysen,dicens: Cur fecisti nos exire de AEgreto, ut occideres nOS,& liberos nostros, ac jumenta, siti λB 4 Clamavit autem Mo ses ad Dominum,
dicens: Quid faciam populo huic adhuc Pa lutum, & laΡidabit me. 3 Et ait Dominus ad Moysen: Antecede Po-Pulum, & sime tecum de senioribus Isiael : de virgam qua ' Percussisti fluvium, tolle in m
6 En ego stabo ibi coram te , sima Petram V . .. Horeb: Percutiesque Petram, & exibit ex ea .rs, aqua, ut bibat Populus. Fecit Moyses stac 2 Gρ -ram senioribus Israel: Et vocavit nomen loci illius,Tentatis,' mer jurgium filiorum Istaei, & quia tento rimi Dominum , dicentes: Est ne Dominus in
nobis, an non ZC 8 8 Venit autem Amalec :& Pugnabat co tra Issaei in Raphidim. ς ' Dixitque Moyse, ad Iosue: Elige viros regressus,mgna contra Amalec: cras ego st di fh bo in vertice collis , habens virgam Dei m -
io Fecit Iosue ut locutus erat Moyses, M3. Pugnavit contra Amalec: Moyses autem de Aaron & Hur ascenderuntsi1Per verticem collis.11 Cumque levaret Moyse, manus , vincebat Israel: sin autem Paululum remisisset, s Perabat Amalec. D ra Manus autem Moysi erant graves: sumen- res igitur lapidem , possierunt rubter eum, in quo sedit: Aaron autem dc Hur sustentabant manus ejus ex utraque Parte. Et factum est ut
224쪽
manus illius non lassisentur usque ad occastim solis.13 Fugavitque Iosue Amalec, & mPulum ejus in ore gladij. 14 Dixit autem Dns ad Moysen: scribe hoc ob monimentum in libro, & trade auribus I sue : delebo enim memoriam Amalec sub cά. is AEdificavi que Moyses altare: & vocavit nomen ejus, Dominus exaltatio mea, dicens: 16 Quia manus seli j Domini, & bellum D mini, erit contra Amalec, a generatione in ge
fe hrososer Moysi uxorem eum filiis ad eum re est auditis Dei operibus, cum Dominum Laudasset eiques crisse se, sanum consilium Mysi dedi, constitue dis iudiciorum ma strati su, qui minora diJudicent.1 Umque audisset Iethro,s erdos Madian, Acomarus Moysi,omnia quae secerat Deus Moysi, & Israeli populo suo, & quod eduxis. sit Dominus Israel de AEgyPto:
1 Tulit Sephoram uxorem Moysi quam re miserat: 3 Et duos filios ejus , quorum unus V ab tur Gersam,dicente Patre ἰ ' Advena fili in tem 'in aliena. Alter vero Eliezer: Deus enim , ait, P tris mei adjutor meus , & eruit me de gladio Pharaonis.
3 Venit ergo Iethro cognatus Moysi, & filii ejus, & uxor ejus, ad Moysen in desertum, ubi
erat castrametatus juxta montem Dei.
6 Et mandavit Moysi, dicens: Ego Iethro
cognatus tuus venio ad te, dc uxor tua, & duo
filij tui cum ea, Qui egressiis in circursum cognati filii
225쪽
ravit, de osculatus est eum : salutaveruntque mutub verbis pacificis. Cumque intrasset in bernaculum, B 8 Narravit Moyses cognato suo cuncta quae fecerat Dominus Pharaoni, & AEgymiis Propter Israel; universumque laborem, qui accia disset eis in itinere, dc quod liberaverat eos Dominurus laetatusque est Iethro super omnibus bo- .nis, quae fecerat Dominus Istacti, eo quod eruisset eum de manu AEgyPtiorum. I o Et ait,Benedictus Dominus, qui liberavit vos de manu AEgyptiorum,dc de manu Pharaonis,qui emit PQpulum seum de manu AEgypti. II Nunc cognovi, quia in aus Dominus p seper omnes deos: eo quod ' superbe egerint contra illos. o. e. I 2 Obtulit ergo Iethro cognatus Moysi h 3. O. Tq. locausta&hostias Deo: veneruntque Aaron ,& omnes seniores Isiael, ut comederent Panem
Is Altera autem die sedit Moyses, ut judicaret DPulum, qui assistebat Moysi a maneusque ad vesPeram. 14 Cyod cum vidisset cognarus ejus, omnia
scilicet quae agebat in Populo, ait: id est hoc quod Scis in Plebe 3 cur selus sedes , dc
omnis PoPulus Praestolatur de mane usque ad vesperam Θ
iue Cui rei ndit Moyses: Venit ad me P
Pulus quaerens sententiam Dei. 16 Cumque acciderit eis aliqua disceptatio, veniunt ad me ut judicem inter eos ostendam Praecepta Dei & leges eju
. a 7 At illi: Non bonam, inquit, rem facis:
226쪽
CAPUT XVIII. I 81 18 Stulto labore consumetis & tu & Ρορο-lus iste qui tecum est: ultra vires tuas est negotium , ' solus illud non poteris sustinere. I9 Sed audi verba mea atque consiliain erit in LDeus tecum.Esto tu Populo in his quae ad DeuPertinent, ut reseras quae dicuntur ad eum: zo Ostendasque Populo ceremonias & 6- tum colendi, viamque Per quam ingredi d beant, dc reus quod facere debeant et I Provide aut de Omni plebe viros Po- Dientes, & timentes Deum, in quibus sit vertitas , & qui oderint avaritiam, & constime ex eis tribunos, & centuriones, & quinquagen rios, dc decanoS, 11 Qui judicent populum omni temPore et quidquid autem majus fuerit, reserant ad te,& ipu minora tantummodo judicent: levius que sit tibi, Partito in alios onere.
1 3 Si hoc seceris, implebis imperium Dei,&PraecePta ejus poteris sustentare : & omnis hic populus revertetur ad loca sua cum Pace.
14 Quibus auditis, Moyses secit omnia quae ille suggesserat.1ue Et electis vitis strenuis de cuncto Israel, constituit eos principes populi, tribunos, Mcenturiones, & quinquagenariob & decanos. a6 Qui judicabant Plebem omni temPore: quidquis autem gravius erat, reserebant,d eum, faciliora tantummodo judicantes. 27 Dimisitque cognatum seum qui reversis abiit in terram se .
227쪽
qui ctificari jubetur, ut desicendat Domisus in si . gure tonitru, coram omni plebe μου Iocuturus.
A 1 1 Ense tertio egressionis Isiael de Terra Num. sis bEripti, in die hac venerunt in solitu-33- dinem Sinai. a. Nam prosecti de Raphidim, & perve
nientes usque in desertum Sinai, castrametati sunt in eodem loco, ibique Israel fixit tentoria
Acr. 3 8 Moyses autem escendit ad Deum, voca vitque eum Dominus de monte,& ait: Haec diat' ces domui Iacob, de annuntiabis filiis Israel: , ' Vos ipsi vidistis quae fecerim AEgyptiis,
quomodo portaverim vos suPer alas aquilarum,& assumpserim mihi. 3 Si ergo audieritis vocem meam, &cust dieritis Paetio meum, eritis mihi in Peculium s P se de cunctis populis : ' mea est enim omnis terra. . χ3. 6 8 Et vos eritis mihi in regnum sacerdotale, i & gens sancta. haec sint verba quae loqueris ad patri. filios Isael. 7 Venit Moyses: & convocatis majoribus v natu populi, ex seit omnes sermo S MOS -
8 Respondisque omnispopulus simul: Cuncta quae locutus est Dominus, faciemus. Cumque retulisset Moyses verba populi ad Dnm, ς Ait ei Dominus : Iam nunc veniam ad te in caligine nubis,ut audiat me Populus loquentem ad te, & credat tibi in perpetuum. Nunti vit ergo Moyses verba Populi ad Dominum. I o Qui dixit ei: Vade ad populum: & tactu fica illos hodie & cras, laventq; vestimenta fia. ii Et sint parati in diem tertium: in die enim tertia destendet Dominus coram omni Plebe super montem Sinai.
228쪽
CAPUT XIX. 7 183 1 1 Conmmehue terminos Populo per cir- Ccuitum, & dices ad eos: Cavete ne ascendatis in montem , nec tangatis fines illius: omnis*mb. qui tetigerit montem, morte morietur. 13 Manus non tanget eum,sed lapidibus ΟΡ- Primetur , aut cω dietur jaculis: sive jumentum fuerit, sive homo, non vivet, cum coePerit clangere buccina, tunc ascendant in montem.
14 Descenditque Moyses de minite ad POP tum , dc stactificavit eum. Cumque lavissint
vestimenti sua, aue Ait ad eos: Estote Parati in diem te cum , & ne arer inquetis uxoribus vestris. I 6 Iamque advesierat tertius dies , & mane inclaruerat: & ecce coeperunt audiri tonitrua, ac micare fulgura ,& nubes densissima operire montem,clangorque buccinae vehementius Per strepebat:& timuit Populus qui erat in castris. i Cumque eduxisset eos Moyses in occursum Dui de loco castrorum, steterunt ad radi
18 8 Totus autem mons Sinai fumabat: eo Dqubd. descendist Dominus saper eum in igne,& ascenderet fumus ex eo quasi de fornace:
eratque omnis mons terribilis. 'isi Et senitus buccinae paulatim cresectat in majus, & molirius tendebatu*: Moyses loquebarur, & Uerus res debat ei. la' I stenditque Dominus seper montem iSinai in ipso montis vertice, & vocavit Moy sea
in cacumen ejus. Quo cum astendisset, et i Dixit ad eum: Destende , & contestare PoPulum: ne forte velit transtendere terminos ad videndum Dominum: & pereat ex eis Plurima multitudo.
229쪽
22 Sacerdotes quoque qui accedunt ad D minum, sanctificentur, ne Percutiat S. 13 Dixitque Moyses ad Dominum: Non poterit vulgus ascendere in montem Sinai: tu enim testificatus es,& jussisti, dicens: Pone ter minos circa montem, Sc sanctifica illum. a Cui ait Dominus : Vade, descende: accendesque tu,& Aa' on tecum. sacerdotes autedc Populus ne transeant terminoS , nec asce dant ad Dominum, ne sorte interficiat illos.
aue Descenditque Morses ad Popultun, dc
omnia narravit eis. CApuae XX.
Aneelus vice Detex Sina monte decalogum pro Dgat toti sto do, sied is maυUt Myse i ternimcio ma data Deisibi evρoni: Moy sies solatur hopulum; ae te retim aut lapide m de insiectis lanidibin aliave farere jubetur, ad quod non sit per gradus ascendendum.
A 1 T ocutusque est Dominus cunctos sermo nes lim: ἡ Σ ' Ego sum Dominus Deus tuus, qui ed D VL xi te de terra AEgypti, de domo servitutis. γλ. 3 habebis deos alienos coram me. e. i. ' Non facies tibi sculptile, neque omnem Lev similitudinem quae est in caelo desuper, & quae, in terra deorsum, nec eorum quae runt in aquis sub terra. q. c.Is 3 Non adorabis ea, neque coles: ego Dominus Deus tuus sortis,etelotes, visitans inu,su' quitatem Patrum in filios, in tertiam & qua tam generationem eorum qui oderunt me: B 6 Et faciens mitaicordiam in millia his qui diligunt me; & custodiunt Praecepta mea. Lev. ' Non affinies nomen Domini Dei tui in ' 'vanum, nec enim habebit insontem Dias eum
g.Q.m assu serit nomen Domini Dei sui frustra.
230쪽
8 - Memento ut diem sabbati sanctifices.s sex diebus operaberis, & secies omnia Λει f.
1 o Septimo autem die sabbatum Domini InfDei tui est: non facies omne reus in eo, tu, & 3 filius tuus & filia tua : servus tuus & ancilla tua , jumentum tuum, & advena qui est intra io. b.
11 - Sex enim diebus secit Dominus caelum& terram , & mare, & omnia quae in eis sunt, 'Gen.& requievit in die septimo , idcircd benedixit 2. . Dominus diei sabbati, & s ctificavit eum. 11' Honora Patrem tuum & matrem tuam, ut ssis longaevus seper terram, quam Dominus Deus tuus dabit tibi. Ma t. 13t Non occides. I .s.414 Non moechaberis.1ue Non furtum secies. 16 Non loque is contra Proximum tuum .c.2I. salsum testimonium. Rom. I Non concupisces domum Proximi tui, 7 b T, nec desiderabis uxorem ejus, non semum, non ancillam, non bovem, non asinum, nec omnia 'equae illius sunt.18 Cunctus autem Populus videbat voces& lampades, & senitum buccinae , montesv-que fumantem: & Perterriti ac Pavore concussi, steterunt Procul, 19 Dicentes Moysi: Loquere tu nobis, & audiemus: non loquatur nobis Dominus , ne
ro Et ait Moy ses ad Populum: Nolite tim
re : ut enim Probaret VOS Venit Deus,& ut terror illius esset in vobis, & non Peccaretis. Heb.