장음표시 사용
1쪽
2쪽
AD GRAVIssIMUM PRAESULEM PRINCIPEM ILL V, STRISSIMUM IULIUM MEDICEM CARDINALEM VICE CANCELLARIVM ET C. IO. GENESII SE/PVLUEDAE PRAEFATIO IN INTERPRETATIONEM LIBRORUM ARISTOTELIS DE ANIMALIBUS. QUI VULGO PARVI NATURALES APPELLANTUR ONVERTI PRIDEM E GRAECO
in Latinum sermonem decem Aristotelis Libros pertinentes ad Natura assectionesus animal tu quos vulgo latini Philosophi ex singulorum breuitate Paruos naturales appet lanticum sint nulli maiores si ad materiam spectes utilitatem philosophantiu. Est. n. opus uarium et multiplici doctrina rcfertia.
et quod possit.ut altissima ingenia exercere patre sui sic alia legentium animos tenere. quod opus qua nostru est. tibi dicamus IVLI MEDICES Crauissime Praesul .ae Princeps illii strissime. Cui tibi potissimu reddeta causa est sed ta paucis.si multis est notissimu hoc ossiciu iapride a cn nctis litteratis debeti ac piae staά uestrae Familiae solere . quae de litteris litteratu studiosis olim tam bene mereri nune intermittit ut quod omnes discipli nae quae in sentia uergebant ato adeo hominu incutia quae Principii aua
riciae comes est paulo minus interciderant. se erigere parentia memoria et lacertos ut aiunt.motare coeperint uobis debeat acceptu referri. quotus. n. qui scis teporibus his bonas attes coluit iuuit .sin uos coluetat et uicissima uobis adiutus et honori habitus laesit Testatut hoc innumerabilia opera uobis cu locupletissimis uestrarum uirtutum testimoniis a suis autholibus consecrata. Hoe. n. qualecu est certe maximia est documen tu gratuet amantis animi. quod scriptores perhibere possint, si cui scripta sua. ceueharissimos libetos locante nuncupauerint. Et hercle costat plerois mottales huius genetis munere ab amicis donatos fuisse imortali tate. Na Mabeelii Victorii memoria non futura fortasse alioquin eius uitae superstes.ta diu durabit .du Quintiliani oratoriae institutiones extabui. P.Siluini no menta multis notum est. si Columellae opus de Re rustica. at quis eum
fuisse scire posset.nis Columella ad eum scripsisset Caetervin ut huiulmo
3쪽
di homines sc iptorum nuncupatio uel sola uel potissimum a mortalitatis iniuria uindicauit sic aliis in magna rerum gestarum claritare ad perpetuae
memoriae causas haec accessio nec ea quidem ita magna facta est. quorum numero Medicu familia censeri ad te certe scribens minime dicere. nisi cie stri generis claritas et rerum gestarum magnitudo inuidia iam olim uicta
qua neu uestri laudationem ab omni adulationis suspitione uindicasset. Non ob id tantu quod quidem permagnu est quia hoc tempore ex uento potiis uru genere Leo Decimus ob singulares suas uirtutes dei hominu
consensu in ea arate qua unu pauci Summo Pontificatu auctus es . in cuius immatura morte res humanae iacturam magnam nuper fecere. sed etiaquia maiores uestri longa ac perpetua temporum serae tam strenue .ac pradenter Florentinorum Rem p. administrarunt ac moderati sunt ut mihilo arctioribus terminis gloria uestra si Floret in orta nomen cohibeatur. Nee possint Florentinorum florentis Rei p. res gestae a multis annis memoriae prodi.ut uos non primas paties occupetis. Qua gloria cla post et is satis esse eontenti illud tamen quantulucul est docto tu uirorum grati animi ossi cium haud estis aspernati. non iam uobis sed mortalibus in comune cocisulentes. Ne praeclara ingenia tot uolumina adiuuandam mortalitatem mi
ris laboribus graece et latine frustra se ipsissent. Si nullo p incipe studia so/tiente tam bonarum artium deessent magistri si discipuli no inuenirentur. Τu uero illam tuorum maiorum gloriam tantu abest ut in te residere patiatis ut ingentibus uit missius illustriorem cumulatiotem reddideris ac in dies reddas. Quae uirtutes mihi ante quo notae fuerant multorum sermone qui te familiariter coluerunt tunc uero oculata fide perspectae. cum tres ab hinc annos ab hispanorum bononiens collegio res ipsius procul, tutus transeunte Florentia Ioanne Emanuele Caecatis Legato ad te missus sum . Quo tempore illud de te uel in primis sum demiratus quod cu mari/mum principem. et cuius nutu tantariam rerum momenta uersantur. non
nisi per magnas difficultates adeundi copiam mihi posse cotingere animo praecepissem neo aliter nisi ubi per confertos satellitum globos tande eua issem adeo cuncta praeter opimonem reperi .ut ne unum quide in frequentissima familia offendetim.qui armis fastum domini referret. nullum qui
metum caeteris inferendo. eius quem timendum faceret timorem argueret.
quin immo tam facilis mihi. ut caeteris. ad te patuit accessus. ut saepe abs illius interpoliatione te adeundi copiam natus sm. quo indicio principis humanitatem, magnitudinem animi, recte factorum conscientiam haud
4쪽
scio an aliud possit manifestius arguere. Nam ut nemo criminis conscius tranquillo animo esse potest sic qui arma cum potest non ostentat. diligi se ac amari cognoscit. Quis porro princeps a suis ciuibus diligitur nili qui iustitiam in singulos seruat. Rem p fortiter Ac sapienter moderature iam uero in iure reddendo quis referre queat si prudenter duas res inret ipsas di versssmas praestes ut te simul amandum simul retenta dignitate colenduexhibeas Qua animi aequitate importunorum molestias feras e nec feras modo sed humanissima indalgentia leues. Memini cum te ultimo de ne gotio illo inibi iniuncto allocaturus adirem nec sine sotmidine.ne tibi moleste sedulus esse uiderer non modo me mille a te humaniter exaudirum. sed hispania etiam uerbis gratissimum responsum accepisse. ad quam comitatem quid adiici possit non uideo iam uero quid de animi tui magnitu dine dicam equae cum alias multis est testata documentis tum maxime nu pet Bello Mediolanens .cum in oppugnatione unius oppidi exercitum eccles asticum tari diu haerere non ferens aduolas et summa industria ac stre
nuitate in agru mediolaneiam rapis agmen. non ignatus uidelicet In uno Mediolano caetera oppida expugnari posse. secutus mortis nullo recusa to periculo mirate toto exercitu et partim plogredi recusante. amplissimae urbis et firmissimo praesidio munitae pociis infestus ades. Hostibus ante tuum adaetum exultantibus metum incutis. quid plural cxteros non damno Aui foliasse non tam suo arbitratu si ad maiorum praescriptum rem gerebant certe.quod constat exercitus qui tribus circiter mesibus haud gran de oppidum obsessum frustra oppugnarat. idem te duce maximam urbem momento tempotis expugnauit. Sed de his hactenus. ne enim historiam selibo . etsi ad hanc rerum a te bello pacein gestarum materia no Parce suppetebat. Redeo ad instituti mei rationem. Mihi ergo meas tibi lucubra
tiones consectandi ea caula cum caeteris fuit communis. ut tributum de/bitum litterarum fautori evolverem . rei munusculo pro mea exiguitate quantulocun in possem colerem. illa peculiaris quod cum caetera Aristote
lis opera quae a Ioanne Argyropolo Viro non mediocri doctrina. et utri usin lingam petito conuersa fuerant partim Laurentio. partim Petro Me dicis condicta . immo me hercule ipsorum iussu traducta cernerem. nefas putaui aliqua huius philosophi opera a me latinitate donari ut tibi non bonam patiem cori dicerem. tuo p Nomini consecrarem. quem philosoflphum maioribus tuis placaetie suis auspiciis parte difficili ma detegila tinis hominibus. qui ante uix umbram in ea patie Aristotelis habebant.
5쪽
Nam illa antiqua ad uetbum ἰnterpretatἰo. qua ante Argyropolum lartini Philosophi utebantur. tot erioribus mentes humanas inuoluerat. ut expolitotes pleracp perperam enarrarent .caetera diurnarent magis.q intelligerent.Sed quid speres si uerba larina. immo pleraq3 mehercule Barbataphrasi ac figuris graecis commitas nisi ut monstro similamum sermonem nec graeci agnoscant. et latini iurent ad se nihil pertinere. Quasi parum esset uerbis et phtas non dissentientibus abstrusos sensus eruere. Cum eas igitur difficultates Ioannes Argyropolus maiorum tuorum auspiciis ma gna expalle fuerit demolitus Aquum est quae ab ipso ommissa a me confluetia sunt et me tibi offerrest te oblata no aspernari. Scio in tanta doctissimorum uirorum turba qui Vestrum nomen celebrarunt meam famam
in obscuro esse. nec meis sicliptis possie memoriam uestram iuuari. Sed hoc impelius te etia at et oro. patiaris aequo animo ea tuo nomine decorari. Hax enim est fiducia operis haec, ut ille ait. indicatura. Quod si qua no/Rrum est. i. qua latinitate donarum te indignum uidebitur cu memineris
ipsius authorem esse Aristotelem philosophorum facile principem. nul lius dignitate putabis insei 3. Et si quando a maximarum rerum cura animo relaxato haec legere tanti putabra inuenses. sat scio. quae ipsa mare ianon displicebunt. Ego ueto quantum in me fuit dedi operam. ut latinitas aures tuas si minime offenderet. Et in uertendis hoc tenui temperamentu. ut non uerbum uerbo tedderem moleste sedula et iam olim a doctis uiris. explosa fidelitate. Nec rursus ut paraphrastis more di Iatarem nimis com pressa.et iusto diffusota resecarem. Sed Aristotelis uestigiis insistens.quae unum simplicem sensum habere uisa sunt.haec uerborum non admodusollicitus latine et ornate si maxime possem e nunclarem. Lubrica uero. et ancipitia loca. quae in diuersos sensus trahi possen ta uerti ut latina ora tio eandem multiplicitatem integram ingeniis reseruaret. Haec quidem cette uolui. an praestiterim aliorum sit iudicium. illud certe testari possum multu me in hoc opere laboris exhausisse. quippe ad comunes interpretii disticultates illa mihi non parua accessit quod salebrosa uia nec ea breuis sne duce peragenda fuit.qui priorum interpretu labore idcirco iuuari noci potui.quia omnia partim barbate partim et perpera interpretati sunt.quaedam maxime interpretatione indigentia non intelligetes graeca uerba lau/nis ebaracteribus si ista reliquerunt. quo factum est ut qui latine comen ratios in ea opera ediderunt longissime pleri Φ a sensu Aristotelis abfue rint . qui ut alia ex aliis coniectantes interdum uera diuinant. sic pleriano
6쪽
Viri alioquin doctissimi uicio interpretis cecutietes in magnos errores praecipitatur. Qua ratione ductus dissicillima quaedam loca quae nulla fideli interpretatione satis poterat expediti appositio scholus explicate tentavi. quihus adiuta interpretatio diligente et ingeniosum Lectorem comentariorunecessitate magna ex parte ut speto leuabit. Ne I uero si qui Iuniotu haec
eadem uno tempore expetii latina facere editionem Occuparunt protinus edit labor nostra iret tus et haec interptatio latinis Philosophis minus utilis cenienda. illi. n. ut mihi quide uidetur Aristotelis sensus tot tantisin erroribus deprauatunt ut uel hoc ipso nomine interpretatio nostra sit inpii mri expeteda. quod in praetactione Libri de incellia animaliu quem ad AD herium Pium Gominum et Patronum meu conuerti.testatus sum. quae si diligentius illi perpendissent.accurativiqi interpretati forent consuluissem labori meo. qui ob hac causam libros quoq; de Generatione et interita laboriosum Opus conuerti .cui ne ante maturitate emittatur. Iampride Otiudamus. Et nunc metereologicolu libri sint in manthus quos ex uoluntate memorati principis una opera interpretamur et iustis comentariis ex grae/cotu potissimu fontibus haurietes enarramus. Extat. n. Alexandri Aphrodisti. Io. Gramatici Olympiodoti l hos libros graecae expositiones quibus utinae c5Patatae ridiculae sane uideantur et monstris insignes. Vale.
8쪽
IX LIBER ARISTOTELIS DE SENSU. ET SENSlLIBUS. INTERPRETE IO. GENESI O SED ULVEDA CORD VBENSI.
tu, orsum deq; ipsus singulis potentiis disset tum 3 i iam est.proxima est cc metatio de animatibus., P aede oibus quae VITAM muri f.quae sunt Propriae . quael communes. eorum Rctiones. Quae igitur de anima dicta sunt posita sint. et ad reliqua sermoem accomodemus. acptimude primis dicamus.Maxima uero tum comunia tum propri/, qaialibus inlunt. PROM SCUA esse aiae corporis uidentur. puta sensus memo M.tra cupiditas, ac demum appxtitus. Adde uoluptatem ac moerorem. Hata. n. fere cuncti x suppetunt animatibus. P rerea qu aedam comunia sunt omnibus.quae uita patrio cipant quaectam cretis animalibus coueniunt . Ex quorum praeecipuis quattuor omnino suine coniugationes .uigilia et somnus. iuuenta et senecta. RESPIR ATIO et eκpitatio ulta et mori. de cibus singulatim disserendu est qd sint. et quas ob causas cotin gant. Ad natatae quo studiosiim pertinet dispicere prima principia secundae et aduersi ualetudinis. Quibus affectionibus ten tari nequeunt Auibus est uita nega ta. Quo fit ut magna pars eorum,qai timantur si creta naturae. in medicinae cosyderationem finem faciat et medicorum qui sapientius artem capessunt. a na/turalibus comentationibus medicinam auspicentur. Cuncta ue
ro quae dicta sunt animae cum corpore comunia esse. Inde pate scit quod omnia partim cum sensua attam per sensum coringui. quo rudam uero alia sunt allectiones H VI VS alia habitus. sui.qConseruent nitenthmp. sunt quae corruptionem priuationem moliatur. Iam uero sensam per corpus animae contingere.ratio declarat. et hac semota experimento comprobatur . Sed de sensuae de sentiedo diximus in librio de anima. reddita causa. cui haec affectio animalibus accidat. Singulis autem animantibus qua animantes sunt.adeo sensum insitum esse necessa m est . ut Hoc argumeto animal sit aliquid .ao no animal deliniamus. Propria
ctabuntur. Promiscua.coisane c. n.Plinet ad coepus L m. nec rursus
aiae Ppria sunt. sed utriusta coia. Respiratioesta e ptio spus. expirati est redditis eiulari Huius . sensus.Ampctiones. ut sonus αuigilia. Naqs uul/c passione. 5 polittiores affectione uel affectu uocat. & anici qs illi pati. Hahi
9쪽
sensum sal est .sia uero quae neeessatio singula eomitantui animalia , tactus sunt et nv 'μ gustat ille ob eausam a nobis in libro de anima reddita. gusta tus alimenti gratia . quippe qui cibum dulce suavem . a tristi et
amaro discernit . ut huc caueatillam sequatur. ac omnino sapor affectio est eius partis quae obtinet nut iendi facultatem . Setis Per externa.no tan uero qui PER externa operantur comites sunt animaliu incede
Sed --4 δὴ fium puta olfactus auditus uis suis tu is gratia dati sunt ani 'μ' milibus omnibus in quibus habentur. t praesentiedo salutate cibum sequantumn utiliast quae nocitura sunt. declinelit. Iam quae prudeliae haud in expetita sunt. eum quo fructum ab his sensibus capiunt.ut sese beneae comode habere possint.dum eo/plurium differentiarum' ab ipsis admonerituri ex quibus differentiis Effcitui prudentia eognostendarum agedatum* rerum. Sed Per se. l . si si φb' inter hos sensus ad uite necessasia uis is praestatior est .et PE R se. tipti, CYebe tati': ad intelligetiam autem ex accideti auditus. uisus. n. facultas pluuinstruatur.'ilus n6 mas ae omnifasias diminias idcirco renunciat qa singula quae 2 os ε Iairi Est corpora colore participant. Adeo ut sensilia comunia uisu mari getiIpstatior e audi me percipiantur.Comunia appello figuram magnituclinem motu. qaltea utit OP . rum statum .diumetum: Cum auditus strepitus duraxat discrimiqdeos ti ad priε na referar.uocis etiam .sed paucis. sist ex accidenti auditus mari ita sed ex accidenti. mum sit momentum ad sapie m. Nam sermo qui exauditur. disciplinae caua existit .non pee s sed per accidens. quia conmem nominibus que sigri notae sunt. Quo fit ut inter eos. quinati sunt ptiuati hisce seu libus eaeci a si muti sardissi prudeliores sint.Sed qua facultate tinguli sensus ualeant dictum iam est.
IN QVIBVs autem eo o is sensoriis fiant, non ulli P coe
porum elementa uestigant. qui cum quinq; sensus ad quattvotelementa referre nequeant de quinto solliciti sunt. Sed omnium eonsensus uisum ad ignem refert ob ignorationem causae cuius dam affectionis quonia amito moto* oeulo resplendens ignis apparet. quod in tenebris contingit aut si genae contegantur . natue quo In teneb is fit. erum eκ hae altera manat dabitatio.
Naessi uisle sentientem uidentemqi latere no potest. necessie est. ut oculus ipse se uideat. Cur igitur hoe quiescenti no usu uenite Sed huius re ato dubitationis cam. et cur uisus ignis esse uidea Leuibus. itilla leni tu hinc licet aestimare. Rebus LEVIBUS natura tribuit ut i te
10쪽
nebris reuideant. non tamen .ut lumen Deiant. At ea pars oculi quae NIGR V M appellata in medio consisti, metri esse eonnat. haec igitur ideo cernitur oculo agitato quia quod unum est. vetlut duo feri cotingit ob motus oleritatem. quae facit ut aspicies ab aspecto diuersum esse uideatur Nec. n. it nisi hoc cito et in tenebris eontingat. Nam leue in tenebris lucere aptum est.ut quo8rudam piscium capita et sepiae atramentum. Cum si lenitet ominlias com Matut non accidat ut cernens et quod cimitur.duo smul et unum esse uideantur.Sed illo superiore modo oculus. ut et in refractione . se ipse uidet. Nam si ignis est ut empedoclea asserit; et lN TIMEO scriptu est ac exeunte ceu de lucerna, lumine uiso fit .quid obstat quo minus in tenebris uisus ceri eretialeat Et enim causantis quod exeudo. in tenebris extinguatur, ut tunaeus ait uamsprorsus ratio est . Na quae obsecro e luminis isti otinctio.li calidum et siccum in humido et frigido extinguturciat in carbonum igneae flamma uidere est ι quotum neutrii lamini adesse cernitur quod si adest quidem utrun . fallit tameob exiguitatem certe VR INANTIUM lumen interdua extin Saere r.es in .glacie maxime uisus caligaret quod flammae et ignitis corporibus usi ueni unc uero nihil tale cotingit. Empedocles igitur ut dixi mus interdum in hac fuisse persuasOe uidetur. Dasionem fieti exeunte Iumine ut explicatum est,qui sic ait, Vt cualiquis iter facturus p noctem hybernam et tene hrosam acenso agne sic in larema lacernam adaptat ut uentorum impetus excludat alumine et status auertat lumen uero quo plus distianditur. hoc magis Prosilit ac pellaternam domitis radiis lucet. sic ignis antiquus membranis inclusus, uelut linteis tenuibus, per pupilla in orbem diffunditur. quae lintea profundum circuit cis aquae sustinent. Sed ignis quanto latior est tanto magis foras prodit. Sic igitur Empedocles uisionem heci interdit ait. quado defluctiones causatiar quae proficiscantur a rebus uilis. Uemocritus uero ut reae opinatur.qua uisum ad aquam refert ta.cum dicit uisonem esse apparetem imagunculam, uehemeter errat. Huius n. causa est occuli leuor quod alioquin non in oculo.SED in uidete positum est. Cum haec affectio reciprocatio si.Sed omnino apparentium imaginum .ac reciprocarionis ratio. quantum coniicere darur non erat satis explorata Democrito. Quam simiae
de marmoribu νη . Nuru appel. de nisgro oculi S cxteris eius partibus uide Arist. li.i. de na. ant. cap. ix. iuxta Theo/dori editionem. In timeo. Timeus aps Platone ait.lut me uilioe ab oculo
exire. sed i teneruis illud extingui. Vtin. qis aqua sis
tes dicunf. et subtraa quam interdiu eran ut sine incomodo.
Sed inuidete . si nullus alterius oculum aspiciat nulla sitias lis imago. qppe ea imagiuncula inconstans est.& spetiem