Fabulae Aesopicae collectae ex recognitione Caroli Halmii

2쪽

SUMPTIBUS ET TYPIS B. G. TE NERI.

MDCCCLX.

3쪽

0. eo

4쪽

furn ab honestissimo librario invitatus essem, ut sabulas quas vocant Aesopicas in corpore scriptoruni Graecoruin et L lino ruin, quod acerrimo studio edere ingressus est, publicarem, ut haud invitus negotium suscepi, ita novam editionem paraturus stati in in magnam difficultatem incurri , cum incertus haererem, quae collectio ex tribus quae hoc saeculo in lucem emissae sunt . typis repetenda esset. Sed quo diutius rem me eum reputabam, eo magis in eam sententiain deducebar non unani aliquam universam hodie repeti oportere, sed novam ex tribus concinnamiam esse. 9uam enim Franci cus de I 'uria anno 1810. publicavit collectionem, eam iam propterea, ut alia omillain, integram repetere nolui, quod inter sabulas 199, quas ille ex codice Florentino odidit, aliae interpolationibus ineptissimis foedatae, aliae sermone plane barbaro conseriplae sunt, quae eaedem in aliis codicibus multo emendatiores et puriore setanone compositae exstant. Hae eedilio repetita est in flereotypa ΤavelinilZiana, quam qui curavit nec ipse innumerabilia vitia, quibus Florentina Scalet, corrigerescivit nec audisse videtur ingentem viliorum numerum, editor Florentinus in suo exemplo pallenter toleravit, iam ali litotannis ante cura Corais et Car. Ern. Christoph. Selaneideri, qui emtionem molentinam L ipsi ae a. 1810. iterunt, Vulgavit, reeleemendala suisse. Post editionem Francisci de Furia eo deui anno Parisiis prodiit amplissimum sabularum Aesopicarum corpus quod Corais curavit. Haec editio quamquam omnium Optima merito habetur, tamen ita est instituta, ut neque tolum corpus repeli neque u uin novae Uitionis undamentum fieri potuerit. Nam Corais ago tulas, litum diversis codicibus editae

erant, in unum et sis costis, usum criticum ille quidem apparatum copiosissimum congessit, sed minus legentium iucunditali prospexit; nam pauci erunt qui unam eandemque sabulam quinquies sexiesve narratam et haud raro aliam alia delerius sine taedio lectilare possint. Neque delevius ex hac una editione fieri poterat, sed simul tertia collectio, quam D. Goret.

5쪽

Sesineiderare ex codice Augusteo bibliothecae 'Volsenbulleianae a. 1812. Vralistaviae publieavit, adhibenda erat. Haec enim, quae 231 fabulas continet, eo nonaine praedicanda est quod haud exi a sabularum pars reliquis eiusdem argumenti aut inventionis aut orationis laude multum praestat. Ex his igitur iribus collectionibus novam ita adormaVi, ut si quain sabulam a compluribus auctoribus harratam inveniebam, eam quae Optime narrata vel minime vitiata videretur eligerem, et ubi operae prelium Videbatur, eiusdem sabulae aliam narrationem, quae aliquam insignem aut in argumenti tractatione aut in elocutione diversitatem haberet, sutiungerem. 9uoniam autem ex tribus diver sis collectionissius nOVa componenda erat, ne Vetus quidem sabularum ordo, quippe qui in quaque collectione diversus sit, servari poterat. 9uae res cum ita se haberet, optimum duxi titulorum ordinem at pliabeticum sequi, quo facilius quaeque sabula in mea oditione inveniri posset. Sed alia praeterea difficultas superanda erat, quae mihi qui- 'dem tanta videbatur, ut quidquid saceres male laetum videretur. Nani constat Franciscum de Furia sex et triginta sabulas, quas apud alios auctores non invenerat, ex codice Vaticano primum edidisse, quarum quidem pleraeque tam manifesta chol natiorum vestigia prae se serunt, ut non interpretationem aut paraphrasim Battrii poetae, sed ipsos eius versus ac mullos ne solutos quidem ante te habeas. Duod si editor Florentinus antimadvertisset, ut Niebularius primo aspectu agnovisse dicitur, fortasse nune integrum Balarium haberentus; nam codicem morentia Romain remissunt iam Ni ebulirius ibi frustra quaesivit, cum incertum est quo salo deperisset. Iam postquam complures sabulae, quas D. de Furia ex codice Vaticano primum publicavit, iteruna ex codice Babrii in monte Athoo reperto editae sunt, quid faciendum erat tolum corpus sabularuni pedestrium iterum edituro 3 Cum enim

quod unum mihi probati ut Erpes rivii i illae in n0Vam editionem reciperentiar, Ario earn displicuisset,

quod Babri uni edendunt priis Selinei lexvino commiserat eundemiue poetam bis typis exprimere noluit, mihi aut pars sabularum Vaticanarum prorsus omittenda nam semichol iambos nemo iam ferret, cum plenos choliambos nune ex alio sonte habe- almus), aut saliena aliquot Balarianae recipiendae orant. Re autem diu mecum repulata tandem eam viam ingressus sum, ut in iis

6쪽

tabulis Vaticanis, quae non haberent nisi versus Balarii solutos. ipsos v sus choliambicos darem, in aliis, quae verbis liberius immutatis in codice Vaticano exstant, interpretationem pedestremeligerem. 0uoniam autem ali suot sabulae Babrianae a nova editione excludi non polerant, eliam longius progressus illas quoque sabulas Babrianas reeipiendas existimavi, quarunt nulla exstat interpretatio pedestri serm9ne composita, ut nova editio totum thesaurum sabularum, qui ad nostraui aetatem pervenit, modico

Volumine complecteretur.

Resiat ut locos indicem, qui milii coniectura sanandi videbaigur, qua in re multa leviora quae correxi silentio praetermittam itemque plerosque eos locos, qui conaparatis aliis sabulis eiusdem ar menti levi negotio emendari poterant. In fabula I, quae est una ex Vaticanis, codex liabet: καὶ ταγαθα ηρωτησαντον Αία, πῶς εἶναι μετα ανθρώπων. Putabat Corais εἶναι ex ειηcorrupturn esse; ego malui δεῖ inserere, unde cliani sequens infinitivus επέρχεσθαι pendet. - Sub finem sabulae 5 pro eo quod cod. Augusteus habet ,,καὶ γαρ ησαν ἔτι πτηνοι ατελεῖς scribendum duxi: ἔτι απτῆνες οἱ αετιδεις, cum sit in edit. Neveletiana: οἱ ἀετιδεῖς ἀπτῆνες ἐτι τυγχάνοντες. - In sab. 8 sere paenitet non scripsisse τὸ ωκύπτερα pro τα οξυπτερα, quamluam diversi codices, quibus haec fabula continetur, in hae voce omnes consentiunt. - Ιn sab. 12 scripsi παραβάλλων pro παραβαλων, quod sequens ἐκ παραλληλου positum περισωρεύων requirere Videbatur. In opinaythio eiusdem sabulae cod. Augusteus corrupte habet ενα. . συνίζεσθαι τας φιλίας. 0uid taleat nescio, fortasse ἐνιζε- σθαι vel συνενίζεσθαι; sed dedi προσεταιρίζεσθαι, quod salieni sententiae conVenit, quamquam ne ipse quidem verum iudico. In sab. 12'' scripsi γελαστος pro γελάσας, ut liaud scio an etiam apud Balarium 45, 12 pro γελοῖος corrigendunt sit. - Fab. 16 in editionibus sic orditur: πιρνις δε ποτε, quod mendum sie eorrigendum erάl: χρνις ὁποτε. In posterioro enim graecitate δηποτε sere promiscue pro ποτε in usu erat, ut exstat item in initio sabulae niun. 25', 152 , 362 , 383 ed. Fur. Contra vilio sum δεποτε est ibidem num. 119, 120 in nostra edit. 21' et 303), 196, 198, quae menda ne Corais quidem sustulit. - In sab. 21' pro τίς --την ἐγγημει scripsi: τίς αυτην ἐγγημη, ut salieni soloecisimus tolleretur; sed num ipsum-sanum sit, adna Oduni dubiuin videtur. Paulo post Corais acule coniecit φαιδρος pro σφορο

7쪽

δρῶς corrigendum videri, quae haud scio an necessaria sit emendatio. - In sali. re scripsi αυξυνθεῖσαν pro αυξα χαν ex L. achinania emendatione. Cuin enim iam exemplum sabularum a. me correctum Lipsiam misissem, ex amplissima Lachmanni bibliotheca emptionis iure comparata ad me pervenit editio Selineideriana a. 1812, in cuius marginibus homo in paucis ingeniosus aliquot egregias emendationes notavit. Non idem subsidium praebuit editio Corais, quam ex eiusdem bibliouieca possideo; in hac eniin nullae emendationes, sed haud pauci. locis vestigia metroruin, quae in sabulis in pedestrem sermonem dissolutis in-Veniuntur, sis: nificata sunt; uno tamen loco v. ad sab. 280 pag. XI egregiam emendationem suppeditavit. - Ιn sata. 30 a siue si elegebatur: T 'ἐεύματος ταυτην θην ἀλώπεκα) εἰς μέσον κα- τα ραντος, καὶ των λοιπῶν, παρα την οχθην εστηκυιῶν, προς αυτην εἶπον, μη ἐάσης ημῆς, αλλα στραφεῖσα υπόδειξον την εἴσοδον, δι' ης ακινδυνως δυνησόμεθα πιεῖν. Ἐκείνη απαγομένη

ἔλεγεν ele. Restitui verborum compositionem, quae nulla erat, εἰπουσῶν pro εἶπον scribens; apparet enim apodosim a verbis ἐκείνη απαγομένη ἐχεγεν incipere. - In sata. 41 reliquit Ι. C. Selinei derus vitiosam scripturaim cod. Augustet των αρνῶν ενα λαβομένη, quanaquain cod. Horent. habet των αρνίων ξν λαβομένη et auctor ipse infra scripsit τιθηνοῶμαι αὐτο et deinde ην μη ἀφῖς το αρνίον. Sed sic denatiui absoluta erit emendatio, si mecum scripseris: τῶν αρνίων αναλαβομένη, ut item in ed. Flor. restituendum est. Cf. sab. 47h. - Ιn sati. 43 , quae una est ex Synlipae παραδειγματικοῖς λόγοις, qui omnes pessi inain graeci latem habent, dubito num rectuna sit eπὶ το αυτὸώδοιπόρουν, videturque ἐπὶ τω αὐτω scribendum esse, quoniam exemplum codicis Augustei in mea ed. num. 43) ἐν τω αὐτῶ ὁδοιπορουντες habet. - In epimythio sabulae 45 scripsi αυτοῖς επιχειρεῖν pro eo quod est in cod. Augusteo ἐγχειρεῖν. - In sab.

47 ident codex habet: οῖα κεφαλη θκέφαλον κ ἔχει. Matina: οῖα κεφαλη ' ἐγκέφαλον δ' Ουκ εχει. - In sab. 53, quae item una est ex Synti planis, intacta reliqui verba φόβου ευθυς καὶ χαρας ανάπλεως γίνεται, quamquam exspectes φοίβου pro φόβου, sed

nescio alibi ne hoc vocabulum substantivi vicem gerens inveniatur. - Ιn sal . 57 scripsi pro πότερον κυνὸς cum Lessingio πότωρον λυκου, cuni lectio librorum a sententia sabulae prorsus abhorreat. - In sab. 63 προς αυτὸν emendavi in προς αυτην, ut

8쪽

στηλη intelligatur. In sali. 84 Babr. 2M videndum est ne inversu extremo, cum codeX ex monte AuiOO ποσότ α habeat, verius sit ποσσότητα i. e. granditatem, quam quod ex eod. Vaticano Laeliinannus recepit ποιόττα, quod Corais in πιόττα mulare

Voluerat. - Ad sati. M. De avi noctivaga incertae significationis βωταλὶς nisi nomen corriiptum est; nam in aliis eodd. βούταλις scribitur) v. Cor. p. 416 et Iz G. Schneid. p. 170. In eadem sabula cuui codex Aug. habeat συνεληφθεν, malui scribere συνε- ληφθην et deinde ἐσωφρονίσθην, quam prius vulgatum συνε- ληνθη recipere. - Fat inlex 87 nune primum accessit, ut etiam specimen mythographiae BFZantinae exhilberetur. - In sab. 91 Babr. 2) scripsi: καὶ την δίκελλαν απολέσας ανεζητει, ubicodex habet ἐγει, Laelin annus autem απολέσας ποτ' ἐζήτει do-dit. CL locum simillimuni Babriae 23, 2: Tαυρον κεράστvν ἀπολέσας ἀνεμει. - Ιn sab. 94 sustuli μεν ante νης οψεως et scripsi ἐξαγριουμενη pro ἐπαγριουμένη, ut est infra ἐξαγρια- σιν. In sati. 97 dubia videtur forma ανε κόθη, pro fori. ἀνεζω scribendum est; reliqui tamen scripturam ob id quod Lobeckius ad Bulinianni graminat. maiorem Vol. II, p. 192, not. 3 adnotaVit. - In sata. 100 seripsi: τους γὰρ oφεις καὶ τα λοιπα ερπετα συλλαμβάνων ἀναιρεῖν, ὁ ορνιθοθηρας ἴφη, ubi cod. Florentinus vitiose habet: αναιρεῖ καὶ ὁ ορνιθ. ἔφη. - In sati. 103 pro eo quod habet cod. Au sleus δεσμία κομίσαι posui δέδμην σωμίσαι, ciunnec numerus pluralis nee vocabulum ipsum serendum videretur. Aecedit quod infra codex ipse habet: λύσας την δέσμην. - Ιnsab. 107 invita loci sententia legebatur: απῖτει τον συναχθέντα μισθόν. Correxi τον συνταχθέντα μισθον, quae emendatio facilior videbatur, quam alia quae item locum habere poterat: τον στοιχηθέντα μ., ut est in sab. 107 , in qua αυτὸν ante ἐνωπι, delendunt pulavi. In eadem sabula dubito num vertim sit ἐζητει τὸν G. μισθον, cuius loco cum in sab. 107 απητει τὸν σ. μισθὸν inveniatur, hic quoque ἰξητει scribendum videtur. Deinde cod.

Florent. Inance habet: ἀναβλεψασα τοίνων ἡ γραῶς ουδεν των προσόντων αυτη ἐθεάσατο ἐν τη οἰκία αυτης ' Aς ουν ἐπέμενεν ὁ

ἰατρὸς etc., quem locum ex cod. 0Xoniensi, in quo prior pars sabulae sere ad vere una cum eod. Flor. conspirat, SuppleVi. In sati. 112 et 112' pro διετέλρι πολλα ποιούσα ex fabula eiusdem argumenti in cod. Flor. , quam propter mamas quas habet inlerpolationes recipere nolui, fortasse rectius διετέλει πολλα τελουσα

9쪽

scribendum erat. Deinde scripsi in sab. 112: ου μικρον βίον πορίζουσα, ubi cod. August. barbarismum habet: ου μικρὰ βιοπορισθεῖσα. Sed possis etiam Ου μικρὰ τω βίω πορίζουσα corrigere. Nec Verba quae sequuntur θεασάμενος δέ τις αυτην ἐκ . των δικαστηρίων - sana videntur, ubi ἀπαγομένην post αυτην intercidisse videtur, nisi sic corrigendum est: θεασάμενος δε τις αυτην των ἐκ του δικαστηρίου. - Ιn epimythio sabulae 131, quae

Synlipam auctorem habet, adhuc Vulgabatur: οἱ περιττῶς καιανοητους κτώμενοι φίλους, ubi necessario ανον τους corrigendum erat. - In sali. 138 codex Aug. habet: μεν ορυξαντες σπη- λαιον ποιησουσι, quam lectionem I. G. Schneiderus egregiam nominat, quami Iam ego non Video, qua ratione cum argumento sabulae conveniat. Ceriam medicinaui asserimi aliorum eodicumlscliones qui habent: πλέον ὀνησωσιν vel o*σωσιν vel οἴσωσιν. His ivlsumptis hanc novam effinxi: μεν ὀρυξαντες πλεῖον ποιησουσι. Sed nescio quo pacto laclum ut πλεῖον, non πλέον seriberem, quod a Lachmanno in margine reclius pro σπηλαιον substitutum

postea Vidi. - Ιn sab. 148 pro ,,διὰ του ἄρχου habet codex Aug. διὰ τας αρχὰς, alii codd. , in quibus est eadenti sabula, διὰ

του οχλου. Illud quod I. G. Selinei lerus invenit recipere maluiquam C. Fr. Hermanni conamentum διὰ του ορρου v. Mus. Blien.

ωelelceri et Rilschelli V, p. 621) aut Volgeri διά του ὀχετου in

Praes. ad Fab. Aesop. p. XVIII ed. Lips. 1811. Sed male in eadem sabula Selineiderus αν ante verba αυτην εἰσαγάγη adiecit, quod inducendum esse invenitur enim in aliis codd.) laui Corais intellexerat, cuius sententia lectione codi eis Aug. confirmata est. Deinde Lachmanno auctore codicis lectionem ,,ῶν ἔτερον μοι ἐπεισέλ retinui; acule enim intellexit membrum Virile significari, quam obscenam significationem qui ignorabant Ερως pro Riρον inepte substituerunt. - Sub finern sabulae 150 Selinei demina secutus αλλὰ ante verba μέχρι γονάτων inserui, sed .incerius sum rectene id fecerim; nam potest μέχρι γονάτων etiam glossema Verborum εἰς παν το σῶμα haberi. - Ιn sab. 165 quod ante me vulgabatur ,,ὼ δειλότατον θηρίον, που σου η προ- λαβουσα ἰσχυς C. Ern. Clirist. Schnoiderus in Indice Graecitatis sic interpretalus est: tibinam est vis illa sua, quae antea alu- tulit I se. oves; vel intellecto ἐαυτ se: isti est vis illa, Dae sibi magna videbatur Z Mihi cuna neutra explicatio ne in tali quidem scriptore habet enim labella Synlipam auctorem) serenda Vide

10쪽

retur, scribendum putaVi προσβαλοῶσα pro προλαβουσα r tisi est fortitudo, piae istum impetum 'cit , ut est supra: λύκον θεασάμενος προσβάλλοντα τη ποίμνύ. - In sati. 166 perperam legebatur καὶ ουτως ἐπυνθάνετο, quod mulavi in καὶ ώσαυτως έπυνθάνετο. Sic enim vel καὶ Ῥοί- es. sab. 173 9 scribendum fuisse sententia ipsa docet. In extrema aulem sabula συνευξωμαι pro συνεύξομαι correxi. - In epi mythio sab. 167 malui pro eo quod cod. Augusteus habet ράδιον φέρουσι, corrigere ἐῶον φέρουσι quam ex cod. Florent. ιαδίως sumere; illud enim sententiae magis convenire videtur. Contra in epirnythio sab. 187 sere paenitet non scripsisse: ράδιον παραινεῖν α πονειν υπῆρξεν αδύνατον, pro ραον κτλ. - In sal . 168 adlime Vulgabatur: προῆλθεν ωχρος

και μόλις ζῶν. Correxi μόλις βαδίζων, id quod confirmatur Ba-brii sab. 75, 10: προῆλθεν ωχρὸς, τοῖς ποσὶν μόλις βαίνων. Intactam reliqui in eadena sab. lectionem δεινὸν ηπειλουν τους ἰατρους πάντας, 4uamquam vix sana videtur. - In sab. 174h lectionem vulgatam μύλον αντὶ μάχης ἐλάμβανεν ita eniendavi, ut μυλῶνα restituerent, id quod necessarium erat, mun inserius idem legatur: αντιλαμβάνω τον μυλωνα τῆς μάχης. - In sab. 185 scripsi του χειμῶνος ἐνισταμενου pro του χ. ἐφισταμενου; cs.sab. 173h in. - Ιn sab. 187 scripsi τί δὴ λοξὴν ete. pro τί δε i., reclius, opinor, quam Grais , qui δὲ delevit. - In sab. 196 malae Maeci latis, quam de Furia ex cod. M. Plui. LVII bibliothecae Mediceae edidit, quod codex habet απελθὼν καὶ ὁ κλεπτης mutavi in ἐπελθὼν κ. ὁ κ. - In sab. 200 legitur: Γλαυξ δε μόνη

ἐπιγνοῶσα, τὸ εαυτῆς αφyρεῖτο τον κολοιὸν, καὶ τα αλλα πράττειν ανέπειθεν. Addidit Corais ουτρος post πράττειν; al, ni sallor, haec est sententia: et reliquis νιopus avsinu permaMι, in Suum qimepse reposceret. - In eo, quod legitur in sab. 200'':

δπως τον ώραιότερον πάντων καταστήσs ἐπ' αὐτους βασιλέα,

haud scio an ἐπ αυτοῖς emendandum sit. - In sab. 201 pro τῆς

ἐξ αμφοτέρων διαίτης correxi: τῆς μετ' αμφοτέρων διαιτης; cs.sab. 201 ' et 202. - Ιn sab. 207λ' vereor ut rectinn sit o μως πέπονθας, sed non suppetebat probabilis emendatio. - In sab. 215 malint ὁ καιρὸς Ουκ ἐφῆκεν pro ὁ κ. ουκ αφῆκεν. - In fabula SFntipae num. 223 dubium est, num Verum sit μεγίστη συνολκὴ καταπεπωκε, et fortasse scribendum est: μεγίστη συν ὁλκῆ κ. In eadem sabula, ubi codex habet αδεκάστως, vulgatum est αδικά- στως, quam Corais ακριβῆ διόρθοσιν vocat, quani tuam bona