Scriptum Oxoniense in quatuor libros sententiarum. Doctoris subtilissimi R.P. Ioannis Duns Scoti, Ordinis minorum, theologorum principis. Nunc denuo in commodiorem formam, ac facillimam methodum, quae communis est scriptorum ratio, redactum. Per P.F.

발행: 1598년

분량: 641페이지

출처: archive.org

분류: 철학

11쪽

quaedam cognitio accesserit.Testantur id a te edita monumenta ea varietate e doctrina,ea elegantia & artificio, ut possint in omni genere do ct in cum ipsis

veteribus Historicis, Philosophis, atque Theologis certissima cum laude conte dere. Sed ista laus communis fortasse tibi erit cum aliquibus, paucissimis quidem, sed aliquibus tamen,haec vero tua est,& praecipua; quod,cu nitus sis nobilissimus.

nemo tamen ullam in te arrogantiam, maximum nobilitatis malum, ve scripsit Sablustius,deprehenderit,nullum in tanta,tamque sublimi fortuna factum, & reliquorum contemptionem,nullam in tanta doctrina confidcntiam,animique elationem obseruarii. Sed ea semper fuisti modestia,integritate,continentia, ut cum te nat ra finxerit praestanti totius corporis habitu ,procera statura, ingenuo, & venustissimo ore,uiuacibus oculis,& ad lummam honestatem compositis, nulla in tota vita

tua libidinis,atque voluptatis vel leuiter impressa vestigia apparuerint. Ipse vultus, status, incellus, sessio, accubatio,ornatus, comitatus,sermo denique ipse plenus modestiae,plenus grauitatis, summa humanitate conditae, plenus benignitatis, plenus officii, plenus Christianae pietatis,sic Sanctissimς Religionis te,fauentibus bonis, inuidentibus iniquis,qui nunquam desunt eximus, pretestantissimisque vim tutibus adnitentibus illis, quos Reipublicae cura tangebat,optantibus, quos durior egestas premebat, te,nihil tale eXpectante, nedum ambiente in amplissimo dignia .iatis statu constituit,eoq; e uexat magnitudini , α gloriae, quo peruenire, ut tibi contigit, summae felicitatis est; sin aliter, summae calamitatis.Haud enim ebest procul a ruina & exitio, qui non virtute,sed ambitione, non meritis, sed alieno fau re ad summos honores,non placide,& tranquille peruenit, sed temerario, ac caeco impetu irrepsit. Nam cum te Phili pus Rex omnibus,quae in illam personam cadein re possunt,ornamentis atque virtutibus,supra qua dici possit, admir,bilis, unum potissimum ex magna, eclectissima multitudine elegit,cui instituendi,& ad omne

Iaudis, virtutisque genus informandi Philippi Principis curam,existimationem, ψε

totius orbis Christiani committeret,dedit illud profecto non generi, non mai rum tuorum ossiciis, non gratiae,non beneuolentiae,sed soli tuae admirabili, exceruIentique virtuti. Non qqod illa omnia sapientissimus Rex aspernetur; sed qi. od, nisi cognita probitate, testata viri ute, spectata fide, probata multis, durisque cabbus industria cόmendentur, negligat prorsus,& abiiciat. Quid quod,ita, non doctus,sed factus es a natura, non institutus,sed imbutus,non tam a maioribus tuis.

quam a prςceptis Christianae Philosophiae instructus, ut neque honores expetas,

cum eorum spes astulgeat; neque ambras,cum proponantur; neque magna facias,

cum deserantur; nec insolescari cum obtineas; nec tam te ab illis ornari,quam illos a te illustriri contendas.Testis est Archiepiscopatus Toletanus, cui te cu summa dignitate Catholicus Rex praeficiendum curauit. Quo in munere ita te sessisti, ut nemo vetcres illos,atq; Sanctissimos praesules,qui uniuersum terrarum orbe n minis sui fama, atque gloria compleuerunt, iure desiderauerit. Non dubitat Ag memnon quin si decem Nestoris similes viri in exercitu Troiano reperirentur, breuissimo tempore Troia caperetur.Hispania vero omnis no dubitat si aliquot tibi pares, aut non admodum dissimile diuino & numine.& munere nanciscere. tur Praesules, quin ipsa,vbique victrix.& de insensissimis hostibus, atque accerrisii is preciariis i me triumphans,in eo staret gradu,qui, amicorum praedicatione. α laetita hostium assentione dueeretur felicissimus. Habet igitur rarissimum tuum ingenium, tua in bene agendo perpetuitas, tua benefica, ct liberalis natura coris

cessu optimi, di notentis imi Regis latissimos, & amplissimos campos, in quibus libere excurrat,& lare vagetur.Habet Rax Philippus, in ς uius prudelia, consilio,

grauatate

12쪽

grauitate,remam gerendarum experientia, tractandorum peritia animoriam,max mam regi; muneris partem laboremque deponat; ipse vero mirifice leuatus peti eunde conquiescat.Habet Hispania procuratorem diligentissimum grauissimum intercessorem, ad quem confugiat, cuius auxilio nitatur, cuius coliti s adiuuetur; cuius non modo verbis & oratione,sed re etiam,& Distis ad omnem honestatem persectamque vivendi normam e citetur. Habent literae & litemiti certissimum subsidium, paratissimum perfugium, Meccenate dcnique vetere Mecinnate,vid ctrina, moribus, vita meliorem, ita iuuandi generis humani studio , exercendae

pietatis, lendae iustitiae, augend que Hispani gloriae cupiditate clariorem. Et quidem postrema loco laus tua est; sed cura & amore prima,atque praecipua, adeo, ut Quos antiquitas, tanquam beneficentissimos Doctorum hominum patronos, miris laudibus celebrarit; is omnes in unum collati, vix in litic genere laudis tibi pares esse posse videantur. Non est hcc res obscuta, aut ignota ita posita in elatissima totius Hispaniae lucae, in amplissimo terrae orbis theatro, in omnium ge-tium,& apribus,& oculis constituta. Hac ductus fama,spe allectus, & ipsa verit tis Voce plane compulsus, Doctoris subtilissimi Ioannis Duns Scot , clarissimi Theologi,& disputandi solertia, atque acumine omnibus antelati, Theologica monumenta in A. libros Sententiarum, a me incredibili labore, acerrimo studi b: Iinfinitis vigiliis,& lucubrationibus, quo ad mihi licuit, emendata, expolita,& elegantiore, ni fallor,& iucundiore, facilioreque ratione digesta, tibi doctissimo viro,&glorioso Doctorum hominum Patrono, dicanda,atque consecranda duxi, ut & hominis undecunque doctissimi scripta, selicissimi ingenij, ratissimi acuminis,abstrusae,reconditaeque doctrinae, nominis tui amplitudine, & claritate , quasi multorum incuria, plurium iniquitate obsoleta,veteri nitosi,ac celebritati rest, tuantur, inter mortua reuiuiscant, tractentur manibus, legantur, ediscantur; dimet labores illud praemium ferant, quod maxime expetiui,quodq; omnibus, qui aliquem habeapi sensum humanitatis expetodum putaui, nimirum, ut meis studiis, quaecunque illa sint,lucubrationibus atque exercitationibus optimarum artium

studiosi,&praecipue Theologi ς candidati aliquos percipiant fructus; testatumque relinquam consequentibus seculis vixisse me non mihi soli, sed patriae,sed lateris, sed ijs etiam,qui alienos labores,communis boni gratia susceptos iacium usum

velint, utilitaterru conuertere. Amplectere igitur Mecoenas clarissime, acutis simi, atque doctissimi eologi monumenta,tuo studi C foue; tu a charitate comarlectere iberalitate subleua; authoritate protege, atque defende. Concede hoc ominis, studio veritatis eruendae multis,& grauissimis laboribus perfuncti, manibus, concede totius Franciscanae Sodalitati precibus; concede omnium sudiosiorum notis, ut hilantes nimis diu aliquibus,propter adeundi flammas difficultates, aut propter vias salebrosas,& impeditas clausi, tuo ingeti beneficio,cuetis pateat,

Iargisnme manent, in omnes oras, partesq; terrarum deri uentur; quando, ut puri.& perIucidi, qui antea turbidi,&aliquo coeno inquinati,minus placebant, dein ceps fluant, eologiae campos irrigent, illisi; dent eam faecunditatem, quae sperari a tanta ubertate atque perennitate,videtur posse, meo labore,&sudore emceri contenderim quidem certE.

13쪽

CROSANCTAE THEOLOGIAE

A EST Uis &natur, humane mentis,ut dissicillima quςq;& obstira quorum notitia necess,ria iudicat, Se inagni esse momanti agnoscit, qua dia ea ignorat,in maxima cuia Sc solicitudine versetur. Na si petas ab liquo, ut aperiai tibi ac diuitici, quid dormiens, & aliis limo miseno correptus lutei pes nodi scientio somniaueris, nihil aliud illii prster mortem, nisi rem attigerit, ctati natus; tion dubium est, quin anxius is, S maxime solicitus vivat, dum agno scit se in himmo vite periculo consti tutum. Ita contigisse narrat.sacra Scriptura Aritat, .ct Magis Chaldi orsi, quos Nabuchodonosor Rex Babylouis ita consuluit. Ut imperaret eis, viso innium suum edisssererent,& explicarent, sed etiam, quod captu ut superabat hominum, ut somnium ipsum, quidquid ipse somniauero. coniiceresit, ac ilia inarent, uani & idipsum Regi prorsus subterfugerat: nullo alio proposito prςmio prcto necem crud elissimam . nis quod ipse sonniasia sit, aperirent . Hotum plane Magoriun licitudinem. non exi suam ivl sse ex eo coniectarς licet, quod de eorum capite ageretur; veruiu titul to magis an&ium & solicitum suisse thronum contemplabatur librum scripturi intus &foris, sigilatum fgilli septem, necnon clamantem voce ni acta Ah geluinos quasi in ilitantem omnes, tam qui in cςlo, quam qui in terra e sub terra fiant, ad libidini sum, si possetiti aperiendum. iii hunc modum. Quis est dignus a perire libris, S solume signacula eius cun q; nemo hiae ophri par esseti serec xpit amari s ii ne bea 3μs Enangelista, Mi potς lati ζ tos. & vehementer exoptans, vivuleta-

Scoti nostri,imu quatit sine sanimo verbotuin honores nominIndi que primum traditastitab eo, dum Magi ster in catliedra it celet,& nunc a Doctoribus aerus doctrinaui prosileutibus edocetur. C 'dicem plane si natum sigiliis septuin, hoc en summis dissimi ratibus limbo tutum nam in Sacris leni ei lario mira erit lliue istas propemodu rerum designatur θ qu

niam prodiret. Duo sane eaque aduersa in ipso Diui Ioannis volumine cernebantur, via utra erat dulcedi uis & gaudi j. quod scilicet is liber coinpositus lana esset, & exaratus manu Dei in Ecclesiς utilitatem. Alterum morioris & tristitie, nimiru quod scriptura eiuς leWi neni aquam posset,lot seris,ac fgillis circuites usa; atq; hoc secundum grauius ei fuerat, & maei e testuin, siquidem tristitia huius secundi eaecellens , primi illius gaudium superabat. Id

14쪽

quoil idem Euangelista alibi Innuere visus est, nam eum oblatus esset et ab Angelo liber,

ut illum comederet, ait.Et accepi librum de manu Angeli, & deuoraui illum, & erat in ore meo ta nouam mel dulcis, Se cum deuorassem eum, amaricatiu est venter meus. Non dubia

es . quin hoc secundu de libri amaritudine ad eius aissi ullaten sit resere dum, ni nituquJdesset difficilis concoctionis. Duo alia consimiliter in hoc Scoti volumine reperi utur. Quid

enim suauius in doctrina Scoti, qua audire, ut alia innumera taceam Dei param virginemi inmunem prorsus suisse a labe originalis peccati, etiam in ipso primo instanti conceptionis, qua neetat sanctificatam suisse, sed potius immaculatam esse conceptam toto pectore cotendit 3 Quia vero e conuerso magis inspidum, qua tueri rem tantam, praeter omnium sere Doctorum opinionem, quam tamen ipsa Ecclesia Catholica amplecti videtur, & ad eam tutandamtela accipere ab ipso Scoto sinuius dimicultatibus praepedito Non immerito ieitur venteraniaricatus eli eis, qui cum bactenus edidicerunt, & quasi deuorarum, inii evero tandem suauis eisecius est,ac dulcis opera huius alumni immeriti, qui eum conatus est elucidare, itaque manducandum & facile concoquendum exhibere, ut quisquis poli hac e- eius lectioni incumbat, non amplius amaritudinem eXperiatur , fiatque in eo plane, quod Sacrae literae narrant accidisse Ezechieli Propheis. Cui cum Angelus volumen comanducadum propinasset, ait. Fili hominis venter tuus comedet, ili viscera tua complebuntur volumine isto, quod ego do tibi. Et conaedi illud, inquit Propheta, & factuni est in ore ineo, sicut mel dulce.Talis est sane doctrina Scoti hoc volumine Theologicarum disputationii colenta, ut cum animum omni doctrinae genere repleat, det quidem memor te soccundita tein intellectum instituat S instruat,ac voluntatem insana mei. Nec est me sura, de qua Clirinus apud Lucam ait. Mensuram bonam,& consertam, es coagitatam, Ic superfluentem dabunt in sinum vestrum. Nos vero matris amantissimae munere hac parte sere functi sumus,

ea enim de salute si ij,& incolumitate admodum solicita solet cibum solidum exhibere primansum &concisum, ut ne ipsi nocere possit, sed ab eo facile concoquatur j ita nos conati sumus his nostris eluci dationibus ipsum Scotum facilem 3c peruium tyronibus Theologi cis .atque adeo uniuersis Theologiae candidatis osse re . Et re vera nisi omnibus c si erium esset Angelos ipso s.celestesque intel ligentias nullo modo indigere doctrina Sc eruditione Scoti Meta phr sica,ac s.lbillisi in a.asseruerim solis ipsis conscripta esse haec volumina , da recondita de ob musa ratione nobis sunt eXhibita. bi visque ubi Deus optimus maximum

initio temporis cunctas res eorporeas condidit, reliquisset eas tunc, sicut primo creatae suerunt, sub massa illa rudi,&incomposita quam ipsa Sacra Biblia vocant tu si terram, liuii aquam, tum abyssum propter varias eius rationes, atque uniuersa Philosopliorum Scola

Cliaon appellat inec deinde paulatim distinxisset res in suas species &forni ut mo qsunt, quid utilitatis &ornameli essent allaturς uniuerso frustra certe Sc in cassu suisset' pus uniuersum Verum is, qui numerat multitudinem stellarum,& omnibus eis nomin vocat,cuncta singulari artificio, ita disposuit, ut ipsis corporibus caelestibus suos cursus cista tuta loca praefigens, his quoque rebus inferioribus certas quasdam spec; , ac proprias formas tribuens, nihil plane ad decorem&persectionem totius orbis βmplius desiderari posse videatur. Scotus vero noster in explicandis Theologicis ita se gerere visus est,ut pri-inus eius scelus prodierit vel uti Chaos quidam,du inculia dc incoinrosita tradidit omitia, que tamen post inodum distinguere S essor mare non potuit, siue quia methodum omnino neglexit, siue quia morte inmatura praereptus e vita migrauit. At quod ipse non praestitit, ego tamen Dei misericordia fretus, qui dat omnibus assuenter, coiintus sum iuxta itinenti mei captum esscere, hoc est monumenta eius Theologica methodo optima Sc dilucida componere, & quasi in varias & distinctas rerum species formasque distinguere ; nam id unum

maxime apud Scotu desiderabatur ad usum eoru ;n communem omnium utilitatem, di e-

nis. Nam quia paulo ante obscure nimis locutus fuerat Propheta de Christi mysteriis, ae gloriosa eius Resurrectione, eX quo non ita perciperetur, proinde iubetur clarius Sc apertius loqui, quo ab omnibus intelligatur id quod pr stare non posset, nisi stylo hominis fieretur qui prius subliini, hoc esst Angelico Sc pene diuino usus fuerat. Cogiturereo ad alliicidationem stylo hominis uti,hoc est, vulSari Sc captui discentium accoinodato. iiiii styluingenu.

15쪽

In 'enue tenuerunt In di sputationibus Tli Eologicis scriptores insignes,quorum monumeniata ad nostras manus deuenerunt,Doctor Irrefragabilis Alexander Alensis, Doctor Seraphicus D. Bonaventura, Doctor Angelicus D.Thomas Aquinas, Doctor solennis Ricardus a Medi auilla,&atri complures, solus Scotus alioquin subtilissimus ab hoc stylo abhorruit, quae res eum maxime dissicillem & obscurum reddidit.Scribatur igitur stylo humano & familiari, & tunc eque ac alij intelligetur, nam stylus optimus vice comentaria esse solet, &maximam lucem quibuslibet monumentis afferre consueuit. Que res ex eis deni verbit Prophete luculenter apparet .nam quod eo loco nos legimus stylo hominis, testatur Litanus in translatione Ch1ldaica haberi ,expositό.Ceterii gratia elario est methodi neglectae ab Seoto extant loca quidam eius ab aliis praue intellecta, atq; praeter eius sensuin accepta, quod quidem ignorantiae Doctorum, qui eum forte nunquam legerant,aut salte obiter. & quali aliud agentes, non malevolentie adscribe dum putor neque enim id contigit solis exteris,& qui aliter sentiunt, cuiusmodi sunt Thomist x, veru & alicui ex nostratibus, qui se eius doctrint sectatores fatebantur. Cui libet verὀ istorii, qui audacter & arroetanter contra ipsum Scotum loqui &scribere no verentur, potest conetruere illud Iob,ubi Dominus Deuς pro ipso innocentissimo & patientis imo vuero contra Heliu superbum, & elatum homine in haec verba prorupit. Quis est iste i nuoluens seiaterias sermonibus imperitis Monumera Seoti Theologica sunt planὰ sublimes &pen ὀ diuin et sentetiae, quas tamen sermonibus imperitis inuoIuereno erubuerunt aliqui Doctores: quorsi testimonia aliquot non grauabor

in medium afferre. Dominicus Soto in .dist. i. q. s. art. s. suspicatur Scoti sententiam esse, baptizatu in ab haeretico non recipere Sacramentum, si baotizatus consentiens cum haereti-

eo velit eius fieri discipulus. Id quod salsissimum est, siquidem Scotus latum negauit talem non recipere effemina Baptismi. e veritas est Catholica, & habetur a Scoto in 'dist. . q. r. ad primum. Dominus item Caietanus super D.Tlaoma. 3. p. q. 6 .art. 7. putauit sens sse Scotum Angelum de lege ordinaria baptizare posse, id quod falsissintum etiam est, Si quidem Scotus in .dist. 6 q. I. aperte fatetur bonum Angelum ex Dei pricepto baptizare posse, quod est verissimum imo & malus Angelus, si costat et de praecepto Dei,haud dubie veru conserret Baptistia, quae est eadem sententia D. Thoinae. Ato; ab hae calunmia nostrum Scotum contra suum Caietanu vindicat ipse Dominicus Soto in A. dist. I. q. s .art. . Idem etiam contigit Gregorio Arimine si, Gabrieli Bieli in a.dis .i6. Tu etiam Guliel inooeamo eius discipulo & nomitialium Principi. Hi omnes decepti sunt existimantes Sc tum tantam identitatε collocasse inter essentit Augeli. & eius potetias, necno Inter essentia animae rationalis, & eius potetias, vi assereret ea re ipsa & formaliter ide esse, quod ne somniauit quidem Scotus, imo ver3 ingenue fatetur in et . distin .is.& in . dist. a. eas inter se esse idem realiter tantii, sed formaliter dist niui. Adde etia quod Thomistae omnes imponunt Scoto errorem Pelagii asserentis, hom nominem absque speciali Des auxilio amare Deum sapet omnia. Quod quidem non absolute asseritur a Scoto, sed cum distinctione, nimirum quoad substantiam actus . non tamen quo ad modum, siue quoad intentionem precipientis,nam hoc secundum citra speciale Dei auxilium praestare nemo potest. Huiusmodici alias Scoti sententias inuoluerunt qua pluri ini sermonibus imperitis, eo quod deterriti eius lectione propter difficultatem, qua neglecta methogus inserebat; essent pardm, aut nihil sorte versati in eius doctrina .His itaque tenebris difficultatis effugatis progreditur hodie Scotus in lucem splendidis, linam, stylo sacili & methodo dilucidissima ornatus, ut positi ab omnibus ipsis etiam vespertilionibus, & qui sunt obtuso ingenio, nullo negotioci labore comprehendi. In quo non possutii non satis mirari negligentiam S desidiam discipulorum eius, qui usque ad hanc diem passi sunt eum in tantis tenebris iacere, ci hac lueem natura quidem splendidissimam nubibus interiectis obscuratam. Nam vi erant doctissimi & versatissimi in Sacris,atque adeo In omni scientiaru genere, existimarim eos id me- Iius qua me esse facturos, & facilius multo stituere potuisse lumen hoc super candelabrs, ut luceret omnibus,qui in domo sunt,sic enim precepit Christus Dominust &plane tanquam lucerna in specula constituta splendesceret tranantibus vastum &immensum Sacrae Theologiae pelagus variis dissicultatum & contentionum quasi procellis expositum. At ii omnes acutissimo ingenuo fuerunt,ut facilὰ Scoti discipulos, &aluinnos agnosceres. Sed haee subtilis doctri ita fuit plane velut Aurora e urgens.& paulatim excresces, donec dies elarissimus elucescat, & otiatur in eordibus nostris .Quem nobis concedere dignetur is,qui nec noctem expectat, & quem tenebrae nunquam consequcntur.

16쪽

QUID IN HAC EDITIO.

NE SIT PRAESTITUM.

ntinio sep rares. Nine res auri item ac dubium me Zebus aliquot te it, reiiceremne AE Zritium, in sese is

18쪽

DILIGENTI SsIME

s' o A N N E S Coenomento Duns ab opp do, natione Scotu , natus In viterIori Britania ad Calcedoniam sylva, ordinis minorum Obseruantissimus, Guliel mi Varroni, Anglici eiusdem instituti Oxoni j quondam auditor, docti ina de religione sotuit anno Domini 13oo. Na in omni genere Philosophiae, ac Theoloeti e immortali co laude versatus adeo excelluit latoque suit instenti logiae immortali co laude versatus a deo excelluit latoque suit ingeni j acumina

iudici i vi, memoriae felicitate,& disse endi praestant a, ut a nemine in disputatione vinci potuerit. In quo cum caeteris palmam praeriperet, ob id Doctori, subtilia nomen sibi Uendicauit. sic ali omnibus iure appellatus, ct Thcologoru Principis nomine merito donatui. Hie primum Oκonte in Anglia operam dedit Gulielmo Varroni, cui concedenti Lutetiam Parisiorum in cathedra Theologi e successi I. cuniq; ibi at i quo tempore docuisset ingenii pri stantia. ae sabillitate disserendi tantam sui famam ct admiratione excitauit, ut ad Parisios etia sit euocatus ubi Laurea mis sterii accepta cathedra Theologit sumnia auditorum x tilitate 3e frequentia tenuit per annos ali tu ,t. donec Coloniam Agrippina apud Germanos, quae ciuitas est Vbiorum ad ripam Rheni, visendi, docendi i te gratia pergens, ibidem a popleκia correptus obiit die 8. Nouebri, anno Domini ixo s. auauis a plerisque e Nistiti et ur vivus esset sepultus. Feriit enim diem totu & ampliu, immobilem interdum sedere solitum, sensibus sopitis,ac mente in alti silmam rerum contemplation εelata. atq; ita demum ab hominibus eius rei insciis fastinato sanere pro mortuo habitu, ac sepulturi mandatum. Eius maxima a Pietatem & religionem cum summa eruditione coniunctam hoc factum mirabile ostendit. Cuenim nocte quadam ipsius natalis Domini ad Deum supplex oraret, apparuit ei Dominus Iesus, ut infans recens natus, in cuius amplexibus mirifice recreatus est. Nec mitu sit filium deosculasse dignus, qui matri addictissimus praeter ceteros costantissime & perinde efficacissime defenderit omni eam macula suisse immunem,etiam labe illa originalis peccati, qua sacram virgiginem Dei genitricem in ipso sol uni instanti primo suae concepitanis insectam suisse coinuni, Titeologorum schola affirmare non veretur, parum id esse iudicans ; Scotus vero noster pro integritate &candore virginis, ne minimum quidem id tribuere audet, sed potius primo illo instanti a labe originalis peccati linmune prosus suisse tauqua sumpto contra alios vexillo contendit. Hunc quasi duleissimo & foecundissimo sapientiae la cte complures enutri sie discipulos memoriae proditum est, sed qui in eius doctrina magnos secer ut pro et cessa , maXimeque inter alios excelluerunt, hi fuisse traduntur. Franciscus Maronis, Petrus Aureoli, Antonius Andreas Aragonius, Aluarias Pelagius Hispanu . Ioannes Canonicus. necno Guliel mus Ocamus, qui auctor fuit secti nominalium, quorum omnium intenti, quantu Philosophia ac Theologia fuerit locupletata eorum pre lara scripta apertissime testatur. Hos secuti sunt Ioannes Bassolis, Goliaetius,Vigerius, Paulus scriptor, Petrus Tataretus, Fraciscus Lichetus, Bargius & si niles qui Scotum columentantes maximam luce doctrinae Scoticae atrulerunt. Adde etiam recentiores Andream Vega,Iosephu Angles .Paea, Chaldersi, de consimile . Caseripsit etiam Scotus quamplurima volumina in utraque Philosophia ac Theologia sic ra. quibuι literatorum Schola magnum sumpsit incrementum. Nam cu investigande veritatis studio menti, aei εpaulo altius qua alii intenderet, nouas rationes do argumenta inuenit, peculiares difficultate, exeogitauit. alias opiniones prctet communem disertissime taetur,& aliorum dicta atq; ratione, subin-Μetiplis sicam Arist. atq; collectioitem conclusionum Metaphysicarum. Scriptum Oκonte se supee qua tu ,r libros Setentiarum cum 'u'libetis. Scriptum Parisiense super eosdem libros Sententia tu, quod Reportata appestat cu Collationibus Parisiens bus. Librum de primo rerum principio. Librude cognitione Dei,Theoremata,Tetra gramata quq dam, Sermones de tempore 3c de sanctis, Lectur1 super Genesm, Commentarios super quatuor Euangelistas, ct Commentarios super epistolai Pauli circa epistolain ad Romanos, atq; alia plurima. 'uς vetustate periere. Versici vero prima libroru dei saeta Hiera chia Diony lii Areopagit e,quae in stibitur Ioanni Scoto, non est huius nostri. sed altera, in Melii Benedictini, qui amplusquam quadringentis annis aetate antecessit.

19쪽

FOl. r. col. ain. 4. lege cnon deter in te, solio. 3. col. 3. lin. r.3mprὀportio, 'e, in pro pecto

L .col. ain. 3. omnibus, lege, hominibu . sol. z. col. i. iiii. 3. lege,& itae uidetia. col. r. li. 36. propossibilis, lege, proportio; is Gol. .lin. 3o propositi O,lege, otio postia, sol. II. col. i. lin. 3 . illum notione, legeti luminationis col. 3. lin. i 6. Vnitarum, lege, veritatena,sol. 2I .col. et sin .r .c si siderationem, teste,conditionem. col. ain. i. cist l, num moraliter, adde, sicut intellectio potest esse

Ic6. col. .lin. i. itine, illius persectionis, s .i si col. i. lii'. IS. Vnitatem, lege, veritatem . . t 63. col. e. lin. I . voluntatem, lege, bonitate in .coi. --lii'. so lege, Πς pcrii c. s. iret .col. 3. lin. 39. formatur, le

evis elix. I9 . deest titulus articuli. 7. f. I99 AOl. -lin, 33 lege, ininus principalem. f. eco .col. r. lin. ' sibi leae, sive . s. ror. col. 3. 3 in. 17. lege, cuius plicRpδ a zz6. col. 4. lm. 26. Eo, lepe, Non. s. eos.

Iin . propr; a,lete, proxiina. f. 223αol. 3. ii as imperiςctionem ege, periuctionem . . r e .col. 3. li. -6 le .notat quasi speciem circuplectiva hypostas con, S persona eriani notabit speciem specilli T. f r, col - lin i . aedificatum, lege, plurificatum, colo 4 iiD. 49, p/s iuum,lege, positi uni prius. l. 228 .col r lin. . per se, lege, per esse. i. 229 col. z lii . 6 communi diem. lege, communicabilitatem. - 1-- li -- leoe, ita iam substantia non erit substantia faue 7.cul. 7. li. vlt. lege, intrinsecam rationem diffiniti. i s.col. ruin .s 2. lege, refertur rςl IiQΠς, non quid pia essentia refertur, istasti. col.

- tibi teste.per se sup nos tum, realiter autem est se Pp situri naturae L. 24 .col. 3. lin. et . intellectionem, lege, terminum .is. 24 Aol. 3. lin. et s. vi tu , lege nullius C: I. Ol. 3. lita. 3o. lege, licet non sit. Lot; coi lin i 9 reisl epo u , teste, rei time positiu , f. sq. Ol. zain. 7. Netationem, lete, eri erante Crs 6. col. 3. lin. 36. gignitur, lege, igit uias. 26λXOl. .lin. II.omnia in seipso lege. omnia, sicut si tu, formaliter declarat omnia seipso, .col. I Iin. 2I. post Potentiae, adde. dilli motus a v Iuntate sub ratione talis poteritiae, L 269aol. .lin. 6. lege, non ens ei A. 279 CO.2sin. I. leae, ut ali Nao ente, necesse est imperfectius esse in alio cute, & hoc, Sc. ita. 2s. I. cO.3am. s. lege tibi uni sit

si qui alii errore, deprehenduntii sitam leues sunt,ut facile per se quisque corrigat.

20쪽

SCRIPTUM OX ONIENSE

sENTENTIARUM.

Doctoris Subtilissimi R. P. Ioannis Duns Scoti. -

rum Theologicarum Auctor, & Magi lier Petrus Lombardus in Prologo, quem ad Sacram doctrinam prae- inittit, Rhetoru more auditore Theologum beneuolum , doliis lem, & attenta reddit; Beneuolum, dum ait se ex charitate. dc desiderio proficiendi aliis has Theologicas Sententias collegi si e; Docilem , dum dicit eas desumptas ei te ex bacra scriptura , dc sanctorum dictis; Attentum, dum monstrat dissicultatem , ct prosunditatem huius doctrinae, cum utilitate coniunium. Circa Prologum igitur more Philosophico iuxta quatuor causarum genera quaeruntur quinq;. Primu speciat ad genus causae efficietis, de necessitate huius doctrinae: Sit ne prster doctrinas natura-Ies viatori necelsaria . Secudum spectat ad genus causae formalis, de sus ientiabulus doctrinae: Sit ne sufficienter tradita in Sacra sci iptura. Tertium spe fiat ad se nus causae materialis, de subiecto lini ui

doctrinae: Sit ne de Deo, tanqua de subiecto primo. Quartum , ct quintum spectant ad genus causae sinalis, de qualitate huius do tranae: Quartum est generale de praxi, ac scieria pracii a: Quintii est speciale, Sit ne Theologia practica.

AESTIO PRIMA

spectat ad genus causae e scientis, de necessitate huius doctrine reuelatae. Diuiditur in . articulos. Me . I. Vtrum homini γ istori ρω statuim GH sia cunisio naturiam r. Utrum necessarium Ar Iomisi res

ARTICULI S. I.

i. Qyia Philos oblius 3. de ani f i,nia dixit, qud di mellectus agest est, quo est omnia facere;& intellectus pol sibilis est, quo est oninia fierii LX lioc argui ut se . Actiuo natu rati di passivo debite approximatis. &non impeditis nece stario sequitur actio; quia non dependet essentialiter nisi ab eis, tanquam a causis prioribus: Acti-uum autem re pectu omnium intelligibilium est intellectus agens, & passi uu est intellectus possibilis; v ligi sunt naturali ter in anima. nec sunt impedita: Patet ergo quod virtute naturali istorum por stsequi actus intelligendi, respectu cul*scunq; i intelligibilis. Confirmatur ratior omni potenti passive naturali coirespodet aliquod a linii naturale ; alio lum vi deretur potentia passiua ei Ie frustra in natura, si per nihil in natura post t reduci ad actu in t Sed intellectu, possibilis est potentia passiua, Ac naturalii respectu quoruncunq; init Pigibilium: Ergo correspo- dct sibi aliqua potentia activa naturalis. sequitur ergo propositum. Minor patet.

per scientia

di cogant

letae intel

redi in par misi ri.

SEARCH

MENU NAVIGATION