장음표시 사용
51쪽
fluviolum, anaissoque priori nomine , Chrysas a Veteribus, Dictainus hodie appellatur, fluctisque longo tra ui, Symetho unitur. Jam tertium caput ad montem Aydonis initium sumit; hinC Camiae hospitium, cujus ibi nomen induit, praeterlabitur, Gabellamque hospitium aliud, longo atque obliquo
cursu , excurreus, agrum irrigat Catanensem, postuque Di Dinum in Symqthm institur ... XI. Sed quem hucusque descripsmus f vium , Fagellus, Maurolycus, Bon filius, phil theus , Aretius aliique ex Siculis scriptoribus T riam appellant, fictique Maronis authoritate, qui lib. AEneidos ix. crevisse Arcentem scribit : iΘMerbia circis i i 2 nivrina, tinguis ubi, ae placabilis ara Palici Symethum s. Pauli flumen credunt . Cum Teri, am traieceris ad quatuor Am. Samethi fluvii Uian occurrit, inquit Pagellus ta) Appella aν hodie is a hi Si Pole. uuimνe fontibus mu Auge a Mena Urbe ex.
is post in lucem edidit . νηής Palici dicti, quasi ex
terea renari , ct pro Diis o veteribus Sieulis sunt ha biti, qaibas ct Lacum ae Templem ad verticem bu-jus fluvii astantia ac mir6uda plura, cissecravie Antiquitas. Authores hosce nihilominus longe ae η Vero aberrasse essicaciter Cluverius ostendit,ac post lib. a. cap. s. illum Careera ilisqui toti sunt, ut evincant, Symethi nomine Catant fluvium vcniro ; Teriam vero
52쪽
Leontinensem esic amnem a S. Leovardo, Reivamque aliter appellatum , ad cujus ostia bis Athenia ensium Classem Thucydides lib. v. appulisse testatur . Strabo enim sa) Sita sunt, ait, Centuripasu- ta pra Catanam AEtnaeos montes attingentia 9 Symethii μ sit Orbis sumeu, qMod tu Catanensium agrum defluit . plini- si mus Symethi ostium Teriae praeponit b) Colonia C ιὶ
tana, flumina Symetbum , Terias, intus Laesto onii Zris in. σmpi, oppida Leontini, Megaris, Ovidius se)Syme h P Τ, thi aquas in mare illabi tradit, quod de S. Pauli Vinumine intelligi profecto nequit, quippe Catanae Fast. lib. q. amni circa Symethi campum unitur. Campus hic, ubi olitia vidulum ejusdem nominis, ad australem
Denique Virgilius prope Symethumaram esse Palicorum poetice scribit , celebrior enim amnis eo in agro non esiluebat Symetho , quin & Palicii lacus aquas in Symethum illabi fortasse noverat: Quid quod Palicos Crateres vere ad Symethum in agro Paternionis extitisse non inani conjectura inferius dicemus3 Sed Sole clariora haec sunt, ut in iis immorari, non levis esset temporis jactura . Caeterum Ptolomaeus ex errore inter Catanam & Tauromenium Symethum locat: Catava
colonia, Binthi fluminis ostium, Tauromenium co- Ionia: Perperam quoque S dax in Periplo post Leontinos Symerhuin statuit : Urbes a Peloriade Grecae sunt istae Messana cum portu , Tauromenium, Naxus, Catana , Leontini , Somethus amnis ct Urbs Megaris. Videsis laudatos Cluverium, ac Carrera. XIII. Acis Fluvius apud Catanam , inquit Hesychius; e monte AEtna in mare decurrit juxta Vibium in Catalago Fluminum, nomenque sortitur ab aquarum celeritate . Acis Fluvius celeriter δε- evi , ct ipse a sagittaria casside nomeu accepit.
53쪽
o CATANAE, I r. Scribit Eustathius in Homer usa)Et Theocriti seliolia. 'i, stes: Acis fluvius Siciliae sic dictus, quia fluenta ejus fastitiae sunt similia . sb) Illum cum Acesinc in agro
'in Tauromenitano male confundit Fagellus . A quam ἔρ- ρ esse , quae ad Regitauam esuuit, Opinatur Cluverius ; sed vcrior illorum sententia , qui cum Camrera & Blanditio sc)sub excolsa rupe , cui Acis Opidum hodie insidet, in Jonium mare illabi putat,
D. , p.ie. ubi Agus Grandes ab Opidanis appellatae, ingenti Se patria copia, ac rapiditate erumpunt. de eo alibi.
54쪽
. i B Ulyssis appulsu denominatumi I Catanae portum k olita ad duo circiter millia passitum ab ea recedentem , te statur Plinius, . qui orientale Siciliae latus describon a)Colonia , inquit, Tauromeniam , qaae antea Naaο a Flumeu Asines P Mons AElna nocturnis miras incendiis Scopuli Des Cyclopam, Portus Ulussis , COA-aia Catana. Homerus quippe Ulyssem suum ad Aunae ditiora deduxit, ubi Cyclopum terra, ac Polyphemi antrum , ut infra contra Cluverium probabimus a Quo etiam & Virgilius Trojana classem, duce AEnea, appulisse docet. Uterque autem Portus meminit, & ille quidem in Od Oea lib. Ix.
Iu Ea Portus opportunus , ut non opus senisur fit, Neque anchoras ejicere , neque radentes, alligare, Se qai analerint, manere aliqvadiu, donec na taru . Aulinas voluerit, ct aspirarent vel ti . . Virgilius vero AEneidum lib. Hi . . - Interea fessos ventus cum Sole reliquit, - Ignarique viae Cyclopum allabimur oris . Portas ab accessu ventorum immotas , ct ingens
Ipse, sed borrificis juxta tonat Ttna ruinis. II. Non inficior , alibi ad Erycem monte in Drepanensi littore portum ab Ulysis appellatum
etiam extare; eo enim, per Insulae oras aberrans a
pulit quoquc Ulysses , ut ad Pachinum ; at poly- iphemum hic sub H tua lumine orbatum decepit. Hinc Vibius Sequester in Catalago fluminum de Acis
amne non longe a Portu fluente loquens: Acis, ait, ex moute AF inu in mare decurrens , ex eHEs ripis
Pol beruus saxa tu indissem egisse dicitar. Inde etia
55쪽
Seopuli ipsi a Cyclopibus appellati, Acisque cum
Polyphemo ob Galatheae amores inimicitiae eodem in littore a Poetis finguntur. Non ergo ab Euripi- de , aliisque vetustis Homeri Commentatoribus, accepere Virgilius ac Plinius, ut tradit Cluilerius,
a) quod hic steterit Ulysiis portus; Ille enim Si
steti. aui. ciliam, Azinaeque oram vidit, ac diu in ea vcrsatus bb. p. cap. s. est, ut in ejusdem vita Donatus testatur, & Georgic: lib. I. ipse scribit: . ζ. 'i -
Puoties Cyclopum effervere in agros Vidimus undantem raptis fornacibus atram, Flammarumque globos, liquefactaque volvere saxa. Plinius vero pauca , huae de Sicilia edidit, ex probatis excerpsit Authoribus; nec Insulae littora, Romae diu versatus, publicisque perfunctus ossiciis, ac Classi aliquando praepositus, ignorare potuit, ut aliud pro alio vocabulum obtruderet. Denique Strabo ter Ulysiam in Siciliam appulsum refert; , AElnaeo igitur seu Catanensi , Drepanitano , & Ρachina Portui potuit ab eo nomen appingi. III. . Jam vero Atheniensium Classem bis centum triginta Navium sub Nicia , Lamacho , &Alcibiade hunc aliquando tenuisse Portum ex Thucydide de Belo Pelopon. & Plutarcho in Nicia colligimus , atque in eo non semel hyemasse Graecos, indeque ad Syracusas obsidendas profectos Script
res tradunt. Navalis autem apud Plutarchum mentionem fieri credit Careera , atque ex illis Ilii lorici verbis deducit: Atheniensibus plerumque in Urbe Catava commorantibus, statuisse amicos Syracusanorum , cum hos advenire cernerent, simul se portas occupare, ct Navale incendere . Sed ubi legitur μ- male juxta Carrerae editionem , alibi, & rectius, habetur Classem iscendere, ut suo loco adnotabimus. Tresdecim nihilominus turribus instructum Navale
56쪽
eo loci extitisse scribit Archangelus, & ex eo tradunt Carrcra , & GrossuS . OccUrrit porro etiamta. penes alios aevi posterioris Authorcs ejusdem Portus mentici , ut apud Christianum Arabum in Siciliae descriptione , quod passim per Annales, atque in Historice decursu Lector advertet. IV. Quonam vero tempore 'Stnae incendiis nobis ereptus, incompertum me habere profiteor . Petrus Bombus, qui diu Messanae versatus, ut Lascarim audiret, Montg conscendit, ejusdem describens ignes: sa Inter maxima, ait, prosta- via longe memorabile illud est , qaod paulo ante n stram aetatem, usque intra Catauum decurrem , nouparvam Urbis partem incendio populavit; qui Lia etiam Portum eum, de qua ait Hirgilius :Portus ab accessu ventorum immotus, ct ingens
se , sed borrisicis juxta tonat 4Sina ruinis . ita impletere fluento clitu a, at jam errasse Virgilium putes , quod Portum ibi esse uigentem dixerit , qui pene nullas s . Audivit Bembus in Sicilia Laiscarim circa finem sicuti xiv. Fagellus & ipse prorsus similia habet b) Inter memorabilia AEt nae in
profluvio longe illud ess pnecipuum ,. quod aetate Pa- Dec. p. tib. a. trum nostrorum decurrens per XXV . ferme passuumillia usque ad mare Logvinaepervasit algae iheutem Portum, cujus Homerus , Virgilius , ct Plinias meminerunt, ita implevit, ut ballueinatos Poetas plerique si ut arbitrati, tuis vulta prorsus vet Statio ibi hodie appareat . Scribebat Fagellus circa annum
V Carrera arvo longe superiori id accidi se in AElnae descriptione tradit, Saeculo nempe a Christo nato tertio Glo luens enim de Incendio, quod post Virginis Agathae Matryrium anno ceOU. Catanae fines invasit. Tam rerribiis, inquit, hoc
57쪽
fuit Incendium, ut quum igne peritura crederetvir cita ua , per duo ferme milliaria discesserint Cives . Unde rustici accurrentes ad Sepulcbram S. Agathae , eiusdem rapuere Velam , quod quum queis opposuissent torrentibus , qua rectu versus Urbem pergebant, coegere easdem flammas ad Duam flectere manum , ita ut iter Portum versus interirint, illumque compleverint universum , amplam ibidem relinquente; e iam montanorum , ct aridorum , quae ibi hodieque vi .vtur, faxorum. HactenuS Carrera ex Rucr eampi latina versonet, qui Bembum Consequente ac Fagellum falsitatis arguit. Vcrum in Historicis Catanae memoriis , sa) re maturius Considerata , a-ob. Σ. αμα, aliud fipssc. incendium scribit, quo maritima ora, Portusque devastatus , post Rogerium nempe hujus nominiS primum, ante Alphonsi Aragoniae &Siciliae Regis aetatem i, qui primus extruendi Mo- Iem, Catancnsbus facultatem fecit. Hinc Grossus
in annum M CecvIII. exitium hoc incidissc opinatur ; Id tamen , quum vix historiae congruere animadverterem, tui Annalibus improbavi conjecturisque agendo, Incendium, quo portus lapidea
Ttnensi materie completum, anno MCCCLXXXI.
statui; Anceps animo nihilominus sum, an acui, ut dici assolet, rem tetigerim . VI. Illud hic non omittam , quod suo etiam loco adnotandum censui , male a Bembo vulgari, Elnaeo Incendio non parvam Urbis partem absorptam; nusquam enim ante annum a MDCLXIX. Catanam , ejusque moenia ignis impetiit,
profluviumque, quod ongiae portum diripuit, ad mille: circiter passus ab Urbe septentrionalem pri- and regionem, subinde portum , cjusque fines invasit, ut intuentibus manifestum . Quod nulla Porro Naviiun Statio appareat, ubi olim portus, ut scru
58쪽
vis angusta hodie sub ongiae turri scul specula existit, unusque relictus vetusti Portus non obscurum praebed indicium. Caeterum Cluverius perperam ad meridionalc Xiphonii 'ὶ Promontorii latus Portum statuit . . Gisu Portus iis eo fuit m ad me-σrionale Promontorii larus , is quo vuxe Tureis seu Specula vulgari vocabulo dicitur Lognina post promontorium enim Insula , az tres Cyclopum Sc -puli, juxta quos Stario lingua vernacula Trizza Subinde ingens ominet moles lundique praerupta , maturae profecto opus , cui Acis Arx insidet, su ceditque ad Orientalem oram Statio Oustiae , ubi -olim Portus. t i , . Vf. Hic porro ad Leuc heae Mnesi, ubi hodie vicus Canalichio, sinu quidem amplissimo, ut mediterranea diffundebatur, qui & fluvium excipiebat ab eadem Leucothea appellatum . Hujus aquae hodie sub Fasani, & Leucotheae collibus ingenti quidem copia emanant, atque in Urbem deducuntur; a lucus vero nedum in patenti proxima regione, sed prope Triwisteri opidulum , ubi finaeorum lapidum congerie occupatur, evidentissime dignoscitur. portus fauces ab ongia' ad Gaytum extendebantur bis mille passivum spatio; in ipsis vero Insula crat, quae Portum ab omni ventorum impetu immotam, tutissimumque reddebat , de qua& Homerus locis laudatis.
59쪽
Insula deinde brevis a Porta oblevditar Terrae Cyclopum vθν prope , Neque remota , Disos. In ea vero caprae iusiuitae nascant Sylvestres; neqκe enim frequentatio bominu prohibet Haec bis mille ctiam passibus ambitu patebat, unde duplex ad Portum aditus navibus erat, ad cujus initium juxta eumdein Homerum fluebat limpida aqua c fonte sub specu , circumque Alni nasce--bantur . . Fons hic juxta Carreram hodie prope Ga -ytum frigidas ac lucidas emittit aquas. De Idalio Castello prope Portum sito , cujus Dio - .dorus meminit, superius dixi; deongiae Templo ae Sepulchro alibi disserendum. Quod de annulo
ferreo demum ac vetustissmo muro sub Leucotheae colle vulgus enarrat, traditione naajorum accepi
mus ; scd ejus hvdie vestigium extat nullum .
60쪽
I Vum nihil Sicilia R ina mirabilitain se contineat,totique Insulq atq: ab una ipsa ingens celebritas , decu 1que obveniat, eo congruentius illius descriptio hoc in Apparatu expeti vidcbatur , quo non modicam exinde Urbs nostra gloriam nancisceretur, quae ad ejusdem radices jacens, ipsius non immerito sibi vindicat dec ra , suaque vicissim cum illo ita Communicat, ut unius notitia alterius censeri possit Historia . U
rumentinuero actum me agere animadUertens, postquam tam multi, magnique nominis Scriptores spartam hanc exornaverint, horum dumtaXat i
xere Indicem mihi proposui; praesertim quod ab
eorum singulis adeo pro merito susceptae provinciae sit desudatum , ut vastum hoc argumentum pene exhaurire videantur; nec si genio etiam meo in
Patriam propensissimo vellem liberius indulgere, aliquid, quod de novo hoe loci promerem , suppe
II. Celcbratur igitur AElna eum philosophis , rerumque naturalium Scriptoribus, tum Historicis , oratoribus , Poetisque ferme omnibus Graecis , Latinisque, maxime autem Cornelio Se ,- ivero, qui de AEtua praeclarissimum edidit Poema. Scripsit subinde circa seculi xvi. initium de AEtna Dialogum Petrus Bembus dignitate, ac scientia in-hi notissimus, ubi quae ipse vidit, Montis Cacumen Habis, ascendens, literis consignavit. AElnae Topographiis νοῦ ,, Antonius Philotheus de Homedeis Siculus mox publici juris fecit, nec minus erudite , quam accurate illius faciem exibuit, atque anni ΜDXXXVI. In cendium