장음표시 사용
61쪽
cendium, quod Catanae studiorum gratia degens aspexit, Verticem , Craterem , quos ante trienniu, iterumque post. Crurutionem praesenS agnoverat, adamussim descripsit. Fjus autem opusculum Italiee vertit Leonardus oriandinus, rerumquς varia
aceessione auxit . Nec diu post Thomas Fagellus in , a, δὲ eximio suo opere de Reblls Sieulis Decadis Primo, AE . Eθαι Libro H. De Monte AEt is, ct ejus ignitas plura coniani.η - : gessit , summumque etiam verticem , ac illius Regiones . quas diligenti studio lustraverat , posteris
cluυerii de I, 3III. Saeculo decimo septimo inennie, Philip-AE ψ, Cluveriusi vir Gallus, summo conatu .universam siciliam docta. regrinatione obivit , sin laque ejusdsm loca, improbo labore, pede emeusus, Irinam quoque MDntem ex imo ad supremum tumulum invisit ; Hinc iusta Sicilio Aviiqua sedulam , dignamque ingenio suo Atinae Montis imaginem . ,ruit , Incendiorum historiam, caussasque Libro
primo Cap. VII i. Cumulato , atque erudite exposuit: Complura etiam ad id spectantia Humbertus costo sab Goligius, & Leander Albertus, ille de Sicilia , hieberti dcAE R universa Italia , ejusque Insulis disserens , sub idςiu tempus seriptis mandarunt. Tribus subinde
libria ἴφtru4 Carrera anno Mocxxxv. Atuae descria cinera AEt- PtiODe adorn/Vit, in qua Praeter Parias res memora-ur descripti biles, Incend iorum continetur Historia, ac tu eorum
caussias inquiritur; mira denique thaumaturgi Velicat nensis Virginis Agathae Virtute patrata enaris rantur. Praecllirum hoc opusculum latine redditum a Sige reo Avercimpo habes inter Siculos Historicos sumptibus petri Vander Aa Lugduni Batavoruna recusos . Idem Carrera Tomo primo Memor. Hist. Urbis Catanae libro ii. rursiis Isitnae ideam optime pxpressam dedit, ut vix aliud
62쪽
Uoptare queas. IV. Jam vcro memorabilis Incendii, quod nisis δει
anno MDCLXIX. erupit, occasione, nonnulli pro- de anno
diere libri illius Historiam vulgantes , veluti Tho- ι669. Mi. mae Te de schii Notitia , Caroli Mancini Enarratio, hinetus Cataclysimus Francisci Monaco. Eminet autem prae caeteris Ioannis Alphon si Borelli Primarii in Messauens olim Academia Artis Me- Borem dicae, ac philosophiae professoris Meteorologica Historia , de qua inferius. Novissime Joannis Andrcae Massa Societatis Jesu Mons AElna in prospe-
ctu anno MDCCI x. Iucem aspexit, quo doctissimus Author, ac de sua Catana meritissimus , aliis, qui de hac re scripserunt, longe antecelluit, omni- 'ρ 'ξ umque conatus si peravit, ut nec postremus in e rum numero, nec ab aliis relictus videri possit. Lusere dc mum phalerisque poeticis AElnam exornarunt nedum laudatus Carrcra , sed et Henricus
Scipio Ode Italica , quae inter ejus opera legitur, m. pac loseph Magara lepidissimo Poemate , ut Viginti- mentiores millius de Siculis Poetis testatur. V. Quum porro in igne illo perpetuo,que intra viscera mons gignit, alitque , felicibus ingeniis stadium velut quoddam , in quo quisque pro uirili decurreret, disposuisse Natura videatur; hinc praeter huc usque enumeratos Fagellum , Clu- verium, Carreram, alii& bene plures sunt , qui Philosophice AEtnam perscrutantes suum de illa iudicium variis lucubrationibus tulere. Et ut Vereres hic omittam, quorum praecipuas authoritates Cluverius fuse expendit; nec non Laurentii Bo- Mu' de
lani esuidem argumenti opusculum, quod perul- se dolemus, illosque praeteream cursim de , inqis ignibus agentes , Athanasium Κircherium cum primis recenseam , qui in Mundo subterraneo Tomo
63쪽
Drologia Borelli Opusculum Campalludissertatio
primo lib. rv. multa de illis congerit, testisque Ocu- Iaris A tnaensis Crateris anno Mnc xxxv III. latissime de concepto in iis cavernis incendio disseruit. Gaspar subinde Schol in Magia universali Pamte Prima lib. r. qui & ipse non semel ad igneos rimandos effectus Catanam venit, complura etiam ingeniose, solideq. in id argumentum disputavit. Jam tertius cjusdem Societatis Joannes Baptista Masculus, dum Vesuviani Incendii crudite explorat naturam , AEliacensis etiam voliit ex instituto rimatur caussas. Scipio Portius Catanensis duodenis Iustris in Patrio Gymnaso Philosophiae Interpres, mox in opere physiologico Qvqsito secundo Ignibus /s tuae, eorumque causis scripsit . Dominicus Bolonus Siculus Leontinensis hinc integrum Librum tertium Drologiae edisserendis ejusdem In cendii mirabilibus, quae cum Baucinae Duce Coram
inspexit, sedulo adhibuit; post quem Alphonsus
Borellus jam laudatus librum dedit, cui titulum fecit: Historia, ct Meteorologia Elnae usis Incendii anni MncLxix. Demu Vir summus, Siculusque Philosophus jure optimo appellandus, Τhomas Campa illus Muticensis patricius dissertationem in hac rem nuper edidit, in qua Borelli de voraginis profunditate errores ostendit, refellitque , ac magno rationum pondero, eximioque ingenio deia Ignis Materie, Accensione, & Multiplicatione . disserit. VI. Ex horum itaque scriptis velut e limpidissimis sontibus haurire poterit, quisquis absolutissimam AElnae imaginem, intimamque cupitiaequi notitiam. Nos interim ad alia properamuS,
64쪽
CATAN E ILLUSTRATAE. LIBER PRIMUS
AEvUM POETICUM, . SEU FABUL Hi CATANAM, EJUS . FINES spECTANTES
D Eorum Acitas Graecis poetiS celeberrima,
qua decurrente frugum messibus annos computabant; adcout Auream etiam illam nuncupata
plerique velint a frumcnto , quod vere mundi Aurum , Deorum rictvo apud AEgyptios, si Vico a) credimus , respondet; atque in orbis conditi Sqculum nonum supra decimum incidit, quod post Diluvium seculum creditur secundum . Eodeplanc tepore Idololatriae Epocam statuit Blanchinius b) & Mythicam seu fabulosam Theologiam a Varrone' & Augustino memoratam υ) incrementa accepissc , credunt Eruditi. Ab hac aetate Gentium Historia sumpst exordia ;quotquot enim fabulae olim a poetis inventae, dedit ista traditione, circumferuntur , nonnisi Urbium , ac Populorum facinora reptaesentant, atquct Gentium Fundatores eorumque gesta , quodam veluti areano velo obducta exprimunt b Poetas enim, qui primi Gentium Sapientcs merito appellati, non I a Omnita
65쪽
sa LIB. I. CAP. I. omnino mentiri solitos, sed figuris obscurasse, quediccbant , Lactantius advertit. a) Et Eusebius Priwam AEgyptiorum Thaeologiam veram 'ille Hψο-riam fabulis 'interpolatam perspicue tradit. Hinc Censorinus b) apud Bianchinium, libros, qui
prophanos Deorum ritus coplectebantur, Histori qmonumenta a Mysiis servata appellat, & Evclmerus a S. Augustino ibidem commendatus: Omnes
Deos non fabulosa garrulitate , sed historica diligentia homines fuisse, mortalesque , fatetur ; Ipse dc-mum Augustinus robalas confictas , ait, ex occasione Historiaram , quae res veraciter gestas coutinent.
ο) Non inficior sub his ipsis fabulis uni crsa etiam Philosophiae praecepta veluti sub quibusdam integumentis latere , atque arcana dogmata ad mores recte informandos, vitamque honeste instituenda Veteres comprehendisse . Hinc illud Eusebii- d Non ignoro esse nonnullas fabrelas apud Graecos homi-vibvs Eriles . Adeo ut illas edisscrendo , quae ad Patriam nostrum ejusquc fines pertinent, inci instituti partes esse duxerim , clim Historiae veritatem tum mysticas fabularum significatiuncs quambre viis me exponere . Ex his vero nonnullas , ut ingenue loquar, quae rebus nostris accensentur, vix Congruere , resque alibi gestas quoquomodo confundere , tam evidenter constat , ut Ego , exscriptis Authorum verbis , qui fabulas hujusmodi patriae adjudicant, mox landere , quomodo res sc schabuerint , minime dubitaverim . . . '
66쪽
listoria 'fabulisque petitis demonstrari Vicus sa) &Bianchinius bin rectissime consent. Ipsum Varro Romanorum disertillimus origis appellavit, atque ab alio solius AEgypti, quod Faraonis ejusque cxercitus in Mari rubro submerso passim creditur, distinxit . Graeci universae terrae Cataclysmum a Deucalione dixerunt, ac tertium in Attica indux re , cujus in Historiis mentio nulla ν adeout consi ctum omnino passim velint Authores, meritoque suspicantur Deucalionem ex AEgypto, aut ςx Asia in Atticam delatum circa mundi saeculum luintum atque vicesimum, facta unius aut alteriusiluvii enarratione , Graecis Poetis, ut tertium ob truderent, a se etiam nuncupatum in Attica, ansam dedisso, ut advertit Blanchinius. Sed iam de Deucalione , quae ad nos spectantia Circumferuntur, ex Hygino audiamus . G s
Cataei mus, quod vos Diluvivis vel Irrigationem dicimus, cum factum est, omne genus humanum interiit , praeter Orrhais ct Deucalionem , qui in montem AElnam , qui alti fimus in Sicilia esse dicitur, fugerunt . Hi propter solitvrivem, cum liuere voti posui, petieruut ab sue , ut aut homines daret, aut eos pari calamitate afficeret . rim suis. ljulsit eos lapides post se jactare . Pνει Deuealisu Iactavit, viros esse just; quos Pyrrha, malieres. Ob eam rem Laos dictus. Laos enim graece lapis dicitur. Hucusque Hyginus. Cujus narrationi notas aliquot subdere placet a Thoma Munchero adornatas , quae ad ronostram pertinent. Deucalion) Promethei ct Pa dor.e filius fui se traditur ab . Hesiodo Apollonio lib. 3. V. Io 8 s. ad quem versum consule Scholis, ct Lucianum die Dea Syria. Unde disces, Deacalioni , quae tribulintur , ea maximam partem convenire Ma-υ
67쪽
prorsus convcnientia quod Muncherus aduerti d. Natalis Comes in sua My thologia c* variis cum Ρο tis , tum Historicis congcrat ) In quadam alem peta, arca rebus neccssariis co comportatis , scrVatinmisso , quumque terra multos dios sub aquis latu-isper, ut expcrirentun , an aqtite decrevisse iit , -- lumbam quamdam , quam secum habebant, emisisse : hanc qUia non inccnisset ubi consisterct, cito πd arcam ovolasse , q ulm qise demum em is a am plius non rediisset, siccum jam ulicubi, nec longo, terrae , solum illos intes levissc ; cgressosque Thentidis oriculum , 'quae tunc in monto altissimo responsa dabar; adiisse, ut, quo pacto posset huma. mpna geni v ropurari I sciscitarentur. Haec & alia sabulis quidem intermixta , historicae nihilo minimneri rati sunt consona ; 'Rc enim v cra Denicalionia, vim integritate ψ ac crga Dcos. immortales reves ruptis cae cris praestans hominibus, Univcssalis Dilui ii historiam 'ab . gyptiis'edoctus cum Gre. cis communicavit, quoς ru3es', a elut illapideos; omliisque religionis cxpcretes , mori S , Duorum que Cultu informavit, atque ad humanitatis studi, re Vocaros:uotati ino homines convcrrit. Subdit
clarissimus Joan. Andreas Massa se) Dencalionis fabula poeras innuisse. , ab hominibus non long VJ . post
68쪽
post Diluvium in AElna monte ejusque finibus sedes fuisse locatas; Et sane Deucalionem omnium primum Urbes condidita Diisque templa exaedificasset aulior est Apollonius . Condidit hie primus Urbes, se templa Deorum Quod vero Iapides cum uxore Pyrrha jactando, illos in homines converteret, videtur plane signia ficare , quod e petrarum caveis, ac montium speluncis, ubi primi post Diluvium homines inhabitarunt , gradatim ad plana colenda loca ab ipsis
fuerit genus humanum revocatum .
Effloruit Deucalion Saeculo quinto supra vicesimum ut Blanchinius ostendit a quod a Diluvio septim v. 01
At cum Noe characterem exprimat , atque hinc a Decad. 3. nonnullis optimae notae authoribus cum eo Confundatur, jure merito avi hujus primum occupat lo-Cum , nec incongrue ab Eruditissimo Vico AEtati Deorum praeponitur, inque. saeculum decimum septimum rejicitur. Videsis Cluverium Germanr AUtiq. lib. p, cap. xxxi I. Joanne Ravisium in Osis Brietium lib. v. cap. XI. ac BOcacium lib. IV. cap. XLVII. qui tamen ad Parnasum Deucalionem delatum , cum Ovidio, ac Theodontio scribit; quamvis illum Promethei filium indubie adstruens nobis quodamodo favere videatur ; Pausanias enim AEtnaeum Promethco genitum dicit, qui nomen fortassie Monti indidit, aut ab illo accepit.
III. GIGANTES SUB AETNA DAMNATI
Jovi hellum inferre avs Gigantes, Deosque caelo pellere conati, dignis affecti poenis, hac illac detrusi sub altis montibus dicuntur. De Typhon in Hyginus sb) Tartarus ex Terra procreavit Typhθnem
imwani magnitudine, specieque portentosa, cui cem 'b. V. Isa. tum capita Draconum ex humeris evata erant. Hic
I Ovemprovocavis, si vellet secum de regno certare
69쪽
36 LIB. L CAP. I. sevis fulmine ardenti pectas ejus percussis; cui, cum flagraret, Montem At nam , qui est iu Sicilia , δε- per eum imosuit , qai ex eo ardere dicitur Typhon alii Typhoeum appellant, ac Titanis fi-
Iium faciunt) tanta corporis magnitudine fuisse fertur, ut quum tota Sicilia tribus constet promou-toriis, supra ejus corpus injecta , seu posita a Poetis fingatur; quumque ex uno in aliud latus volvitur onusque detrectat, insula e fundamentis excutia-
FU- ορ- 4 π jurei vostr super ora Typhoeos AEius Cuius anhelaniis ignibus ardet humus. Et alibi Fusius V a Gigantaeis injecta est insula Membris Trinacris ct magnis sibi edium molibus urget, AEthereos ausum spectare Typhoea sedes Nititur ille quidem, pugnatque resurgere sepe: Dextra sed Ausonio manus G subjecta Peloro , Leva Pachue tibi, Libbao crura premuntur. Degravat alva caput, sub goa res ivus arevas Eiectat, flammainque fero vovit ore Typhoeus; Saepe remoliri Myatur povdere terrae, Oppidaque, 9 magnos devolvere corpore moutes; Iude tremit tellus, Eadem habent inter Graecos Pindarus b) aliique, quamvis Virgilius, Lucanusque Typhoeum alibi damnatum sub Inarine Campaniae monte fabulentur. Virgilius: Tum sonitu Pronitu alta tremit, duruque cubile Inarine Bois imperiis imposta Dphaeo.
70쪽
damnatum Enceladum appellat. Enceladum etiam dixere ex Graecis Orpheus in Argonauticis, Calliinacus, Oppianus , atque ex Latinis Seneca, Co nelius Severus in Poemate de Elna, Sydonius,
Fama est Enceladi semjustam fulmine corpus Urgeri mole hae, ingentemque insuper Hinam Impositam, ruptis flammam expis ure cavernis; Et fessum quotiens mutat latus , intremere omnem Murmure Trinacriam , ct Caelum subtexere tumo. Virgilio accinit Claudianus e AEt na Giganteos numquam tacitura triumphos , Enceladi bustam , qui faucia in bra revinctus Spirat inexhaustum flagravit pectore fulgur 'Et quoties detrectat onus cervice rebelli, In destrum lavamque latus, tunc insula frudo Vellituri, is dabiae nutant eum moenibus Urbes. Et sanE non alium a Trphneo Enceladum esse dixerim , nisi illos diversos Horatius ostenderet id ut Boccacius advertit; inquit enim poeta: Sed quid Typhoeas ct validus Minas Aut quid miraei Porphyrion flux; Puid Rhecus, evasisque truncis Enceladus jaculator audax Contra fonuntem Palladis fluida Possent ruentes λHinc Philostrati, quem sequitur CluverIus , sen tentia in Vita Apollonii minime arrider ubi scribit r viant Typhoeum quemdam, seu seceladum sub AElna monte ligatum, montique obtacta tem hunc ignem anhelando emittere . Nam & porphyrionem quoque , ut ex Divo Hieronymo discimus , Κ et