Johannis Raphaelis Moxii ... Methodi medendi per venae sectionem morbos muliebres acutos, libri quatuor. Quibus succedit Spicilegium eorum, quae a variis sunt scripta de curandi ratione per venae sectionem febres, quas humor putrescens accendit .. Io

발행: 1612년

분량: 204페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

11쪽

menta varia, siue analogica , & per similitudines aliquas parta. in hac d nnitiosu' genus istud contrahasur p. r propciam illam diis rentiam , citra expe- Iientiam, sub qua haud dubie analogiam fuit am- . plexus. N cc ratio dissicilis; quia cum omnia , quae requiru atur ad faciendam mcdicinam duplici tantum in gano imi niantur, ex Galeno pallim, Se pra sertim libro primo Aphorismorum, sententia prima,

Iatione, dc cxperictilia, hac semota, nec citatio rantum aderit ratio. hinc, eodem mcthodi capite G lcnus paullb insta inquit, Indicatio est qui diuid ab experientiasiunctum est: quali ratio , S indicatio

an Vnum conueniant, ut aperte illustrar Galenus libro tertio Prognoiti c. sentent. trig tima noua. Vnde Medici opprime rationales vocantur , ex usu indicationum in therapeutica methodo , & ab Empy-1icis,ac Dogmaticis exinde distin puum ur;tanquam X tri lite hi rationem respuentes , , tota contcnta Ob-s ruatione,aut analogia. Indicatio igitur ratio est, seu mentis actio disci, riitia. Istud praeter Galeni testimonium , ex Lb. praestri im de sectis,capite rertio Mquinto,peti T. acuta valemus nos ratio De demonstrare. In omni Indicatione, quamprimum in mente indicaris concipitur, mox ad indicatum statim ita conuertitur e qaibus una comprehensis illico hoc indicati indigere illo altero indicato conci dimus, i me ut conseruetur natura in parte salubri, quod fit per similia, siue ut depellatur morbus iuri, Prapeutica , quod itidem per contraria. Sed hoc ex Aristotele apprehendere , videlicet, & concludere est ratiocinarie ergo indicatio amplectetur IMtiocinium nectitata d.

Quod

12쪽

ti a

Q d si dicant istud unico intellectus motu fi

ri citia discursum, ac elicitam conclunonem , n gabimus , ceu falsum. nain cum actu comprchen

dantur diuersa, & inter se distincta, siue opposita

sint,sive secus, N. haec nece flatio componamus ad unicum artis finem , transeundo ab indicante ad indicatum ipsum,quae compositio, ac trantitus, cum necellario requirat discursum, ncces arib fatendum in Indicatione actu este ratiocinium. culus ctenim uilitatis esset, mente indicans & indicatum comprehendere, si istud ad illud non referrem usuum inti inuicem non connecteremus ad unam elici cndam conclusionem. Hanc rem cum obseruassa Fabius Pacius comment. in lib. 2. capite Trausus fuit affirmaro indicationem non solum ratiocinium

includere,verum& demonstrationem else, quia uti demonstratio suis constat principiis, ita de indicatio . haec etenim vice primae propositionis, quae ex Aristotelis libro primo de demonstrat. capite secundo,Ni principiis constat, & suo fruitur principio , quale in Thorapeutica est, contraria sanantur contrariis, in salubri ver b similibus gaudet natura,& conseruatur. hac in mente praeposta propoliti ne , mox alteram quam primum componit ex vi indicationum elicitam, qua inuenit , & exprimit genericam ves specificam oppositionem , vel similitudinem. oc tandem ex his praemissis concluis dit : ergo hoc, vel illo contrario , aut simili exapungendus morbus , vel seruanda nasura. Caeloorum haec quamuis acute sint dicta , nihilominus tantum non tribuerem indicationi , ut demontionem caniciem : cum dc plurima requirans.

13쪽

r DE CvRAT. FEB. PUR. ur in demonstratione constituenda, quae quidem in ipsa indicatione non concurrunt , etsi suis principiis non destituatur. Demonstratio

namque ex Arist. citato loco necellarib constat ex verIS,ImmediatiI , prioribus, notioribus, dc caussis conclusionis : in accurata demonstratione rursus

mediii est definitio edecialis subiecti: porro omnes propolitiones demostrationis sunt vel in primo vel secundo modo dicendi per se,coclusio perpetuo in secundo modo,ex codem Aristo t. citato lib. cap. 4. Haec cuncta longe recedunt ab ipsa indicationei cum simplex sit enthymema, simplicique connOtatur comprehensione indicantis, & indicati. quia

quod nec adest in ipsa subiecti definitio,immo nec

ac ipsa paratur stientia, cum res non definiatur pets in caussam. hoc autem ad methodum ration lem spectat,quae palatur non solum ex obseruatione diuersarum indicationum , & a ssidentia scopo Inm:quae omnia cum in consilium vocentur, hinc naturae de auxilii materie adaequata deliberatur. cuius dexter usus alios itidem requirit scopos , quantitatem, qualitatem, utendi modum, & occasionem,& istud a Galeno li. II. meth. c.I. auxilium proprie dictum, appellatur, tanquam immediatum auxilium. Quare cum intellectus absolute rem per simplicem indicationem no definiat, cum liqc tantum terminos univcrsales attingat, simulque at quam mentis operationem circa eosdem terminos

connotet, haec hauddubie non gignet scientiam qualem parat hauddubie demonstratio.Quod forte auctor libri adThrasybulum cum obseruallet,lianc videlicet inchoatam, ac imperfectam mentis ope rationem , in ip .a indicationis definitione extra

14쪽

PER VEN. SECT. SPICI LEGIUM. tymentem Galeni, ac veritatem, illud citra ratiocianium adiunxit: cui haud quaquam assentiri qui-mu S cum non polentIa,veitim Sc actu omnis indiscatio cum ratiocinio procedat, neque ad hanc actualem mentis operationem necellum est , mens

suis obseruatis analyticis praeceptis, syllogismum, aut salte enthymema componat: cum sumciat distincta,& varia cognoscat, & exinde ratiocinando concludat: & proinde Galenus in illa exacta desinitione solam experientiam expungit. Hanc Galeni definitionem unice amplictitur insignis Doctor meus Ludovicus Colladus in sua Isagoge cap. 9. ad faciendam Medicinam, cum solam experientiam ab indicatione etiam respuat, & alteram reserens auctoris ad Thrasybulum nullam facit ceu negligendum de ratiocinio mentionem. Quare & arguendus Saluus Seianus,qui lib. . Arr.Med .sent.3F.

ratiocinium nullum esse in indicatione retur,ex eos quia brutis est illud notum citra rationem,contra Ita contrariis curantur. Verum cum bruta nutu

quodam naturae operari videamus, & plurima quidem prudenter analogice, ut censet Ari st. libris de hist.animal .passim,idque citra prudentis habitum, quid mirum naturam indoctam , conferentia d cuisse ad illorum commodum Zquid quod, & vi instimationis,quae respondet nostrae cogitatiuae, plurima operantur & ipsa, quae operationes inferioris notae sunt,quanis ipsa facultas inferior. Damnanda igitur illa auctoris ad Thrasib. definitio, ceu caleno aliena; cum ab ipso lib. . meth. cap. I. qui quid tantum ab experientia seiunctum est, id i tum indicatio appelletur. Porth indicationes duplicem dicunt respectum.

15쪽

16 DE CURAT . FEB. PVR. aut alterius ad alteram,aut Indicantis ad indicatum, ex alterius respectu ad alteram, dicuntur contrariς discordes, aut rui sus coindicante S,Sconcordes inter se indicationes. verum respcctu indicantas ad aliud quod uis indicatum, dicentur potius prohibentia , vcl consciitientia dii ut indicatum elicitum a proprio suo indicante prohibetur ab altero adstante indicante , vel ipii alicia litur potius . nequaquam admittenda contra indicantia, quae tantum cx aliorum lententia ad mitit Galenus lib. 9. meth. c. 7. Sed de hoc instrumento methodi fatis, cum scopi dis. putatio iam nos alio advocet. , Scopus itaque . qui ex Auctor, c. 9. introductori, cst, id quod artifex appetit, quatenus non contingit,

veluti ii contingat finis potius, in domina Galeni duplici ratione sumitur, aut pro intenti One,qua appetit artifex finem aliquem consequi , quod pro- prie scopus est : aut pro praeposito , cum quo intendit deliberare de accommodato medio ad finis consequutionem. relicto priori modo,cuius lati sIamus est campus, cum indicantia itidem & suos habeant scopos, suos itidem indicata, suos tandem &methodus, & cuiusque huius pars, qui nihil aliud sunt quam fines in intentiona artificis, mouentes eius animum ad consequutionem alterius externi finis. Lubet modo de)altera scopi significatione ad nostram consili, rationem multo magis spectante verba texcre. Sumitur itaque scopus hoc modo pro pri posito, quo intendit artifex decernere de accommodato medio ad finis consequutionem. Sed rem illustremus exemplis, finis , quem intendit me- ldicus in therapeutica est, morbi sublatio , quo mediante viti malum ipse snem consequitur arcis, sani- ltatem

16쪽

litem videlicet. Ad consequendum illum finem proposita libi methodo, dc aesti malis cunctis in. dicationibus, dc una scopis proprie dictis,qui quidem insinuant attifici languinem , verbi gratia,

mittendum este, indicante morbo magno, concotadibus pariter exi stentibus reliquis coindicationibus, aut saltem plurimis, aut dignatione maioribus, postulantabus itidem scopis indicantibus,

aut revulsionem magnam, aut vacuationem, quibus apte satisfaciunt scopi materiei auxilii, cum venae sectio & reuellat, & vacuet perbelle. oportet tamen adhuc, ad deliberandum in hoc consilio de hac materie auxilii aduocare,ac praeponere,qui dem manti scopos alios requisitos ad exactam eiusdem auxili, deliberationem, quale venae sectici est, hos cum Hippocrate Galenus tres esse connumerat,aut si mauis.duos, morbi magnitudinem,ui rium robur, aetatem florentem : his enim praepositis adstantibus necessarib vena secanda. non qubdhi scopi indicent hauc sectionem: sed quia quod

ex methodo elicitur, si adsinr,confirmant,quasi iudicis menti assidentes. Quare hi scopi sunt ad deliberationem materiei auxilii, sub ratione magni tudinis: ad usum autem eiusdem dexterum requiaruntur & alij scopi seu intentiones, quae maletiem auxilij suis quibusque lineamentis exornant ac perficiunt , hi autem sunt quantitas, qualitas ἐviendi modus, & occasio, quae omnia requiruntur necessariis ad congruum cuiusque materiei auxiliorum usum.

Ex his innotescit palum quod indicario, & sc pus mentis sint species , & materialiter idem tu . cum nostris logicis loquamur cum quod scopus

Di ii ipso by Co le

17쪽

est, per alteram rationem formalem dicatur indicans , & contra: dc proinde saepe haec duo nomina confunduntur , & promiscue recipiuntur . ut videte est passim etiam in Galeni libris, praesertim libro nono methodi, capite decim septimo: tum septimo de compositione secudum genera,cap. primo: cum & ipse deliberationes methodi etiam

indicationes aliquando tam P ως Vocet. Distinguuntur tamen per hanc rationem sor malem,

quod scopus est propositum in artificis speculatiuo intellectu, ab obiecto exortum , seu indica te , quod moveti illum simplici motu, & apprehensione , citra rationis discursum , obseruationem, & analogismum : indicatio autem , quatenus huiusmodi intellectus cognitio elicitur ab indicante &. indicato, idque cum aliquo ratiocinio : quae indicatio ενδιξις Graecis , quasi digito quodam monstrans, aut τευωων, seu certum ac indubitatum signum, unum perpetuo significans, appellatur. Exposita indicationis definitione in genere,oportet penitius eius partes singillatim declaremus, hae aurem sunt indicans,& indicatum. Indicans igitur est quidpiam existens in nostro corpore actu : dc definitur, notum quidpiam , seu manifestb in corpore subsistens ac permanens, utile quid repraesentans , aut ad sanitatis conserinuationem , aut ad rei praeter naturam ablati

nem a

Indicatum porrb definitur , id quod indicante cognito,tanquam utile apprehenditur.quod in par

i te

18쪽

te therapeutica est auxilium, seu auxilij idea, in salubri res illae sex non naturales. Indicantia rursus sub ternario praecipue continentus numero, quorum ex his duo per diuersas rationes ad vitamque Medicinae partem apposite reseruntur, qualia sunt indicantia a viribus , tum a natura: aliud therapeuticam tantum spectat partem, quale indicans est a morbo. Aer autem ambiens

sub quo regio , anni tempus , & coeli status comprehenduntur in indicans non est per se , sed

aut Una cum morbo, aut natura, aut viribus in-

dicare dicitur . quasi per aliud indicet. Indicata verb nequeun ub certa numeri lege contineri , cum tot sint, quot morborum ideae , ac reliquorum praeter naturam , aut secundum nais tutam in salubri) affectuum. In methodo curati ua morbus est a quo prim b indcatio sumitur ex Galeno, libro nono methodi, capite decimo.vnde haec indicatio ορ πειον , Graecis appellatur, quasi mcthodi incitamentum. Sub morbi nomine eius caussam , ac symptomata contineri autu

Caeterum in salubri methodo haec eadem prima indicatio pariter , sanitate petitur. Reliqua cuncta , quae concurrunt in utraque m thodo , coindicantia potius appellantur , quia haec pet se nihil , sed una cum morbo, aut natura indicant. Ex quibus quaedam sunt conco dia , alia discordia : illa hortantia, seu consentientia vocantur , haec verb dehortantia; & haec perperam ab aliquibus contra indicantia nominantur , cum nullatenus contrarium quid

19쪽

indicent, ab illo primi, indicante , immo dehortantur tantum , ac diiIuadent, quod prima illa indicatio postulari Tandem est non leuis dissicultas, qua ratione dictum sit supra , omnem affictum praeter naturam indicare sui ablationem per contraria, idque ex na tura rei: nam nulla res est in tota natura, quae sui corruptionem indicet , ac exoptet , cum Potius cunctis rebus sit 1 natura tributum , sui omni studio intendere & appetere , non speci- .ficam solum conseruationem , verum & i

diuiduam . . . I a

Satisfaciemus huic dicendo, indicationem non esse rem naturalem per se existentem , sed mentis conceptum, concipit autem mens assectum illum er se existentem, nou in genere, ut ens est naturae, & per consequens bonum , vera n ut res praeter naturam alicui priuatae naturae noxia, & infausta , per quam rationem formalem aestimat aufe- ferendam , quod si auferenda, cum contraria nata sint vincere ac destruere suum contrarium . ex Datura affictus indicantis connotat mens auferen-ἀam este suo contrario, tanquam apte nato illam vincere. perit namque, ac destriat ux quoscunque a contrario, & in contrarium. Hinc cognita re praeter naturam, quae iudi uiduam lacescitur naturam, statim citra ullam experientiam , aut

analogismum, sed simplici ratiocinio cognoscimus eius contrarium valens esse illam corIumpe

re, ac destruere; & hac arae iugiter sanitatem efficere squod cst ultimatus artis hnis. proinde Galenus lib. Arr. Med.cap. 34. auxilia quae morbos euin- sunt, causas appellant sanitatem efficientia, etsi Per

20쪽

PER VEN. SECT. S ICILEGIUM. 2Iper accidens,ac secundarib hoc praestent, remouendo videlicet morbum, eam exoluentem.

ui morbisubi olantur methodo ad quam

sntellectus partem hae me

Morbi in uniuersum in duplici sunt dissereno

tia, alij quorum naturam ratione assequimur, alij verb haudquaquam, sed ceu nobis occulei siti experientia, de obseruatione. consultissimus Naturae Auctor cum disponat cuncta silauiter, herisque pariter summa prouidentia adaequata auxilia praevidit: morbo nobis ratione manifesto, auxilio iugiter manifestae facultatis occuriit, quo valens fit illum undique eruerer rursus morbo o culto, cuius naturam ratione consequi nobis sesnon est, similiter praebuit auxiliu abscondirae faculo talis , quod roto genere, Vel tota substantia operari inquit Galenus. haec sunt praesertim alexi pharmaca, alexiteria, & cathartica, quorum Omnium syla a praegrandis. Illa occurrunt moIbis toto genere deleteriis, altera animalium venenis, ultima tandem humores prauos e corpore educunt. Cae terum veluti illarum causarum essicientium sanitarem facultates nobis delitescunt, ita ut, testante Galeno libro sexto, de symp. med. L. cap. de abro. impossibile sit has ex ratione inuenire , praeter

SEARCH

MENU NAVIGATION