Thomae Linacri Britanni De emendata structura Latini sermonis libri sex. Cum indice copiosissimo in eosdem

4쪽

TANNI

De emendatastructura Latini, sermonis libri sen

6쪽

De emendata structura liber primus, siue de octo partibus.

ARTEs orationis in lingua Laeutina publice ab idoneis autoribus receriptae uni octo, Nomen,pronomen,Uπbu, Participium,praepositio, Aduerbium, ininteriectio,coniunctio. Veteres ut uideriatur sex erunt contenti, qui Participium Verbo, er Interiectionem Adverbio a numerarunt. Sed ex his octo, inclinabilis flexiles que fiunt quatuor, N cmen, Pronomen, Verbum, Cr Participium. I mobiles, inflexilos, reliquae, Praepositio, Adverbium, Intem iectio, coniunctio. Accidunt inclinabilibuε omnibus, numerus Cr persona. Nomni autem,pronomini Cr Participio,praeterea casus Cy genera. Verbo Cr participio etiam tempus. Uni Verabo OLL

DE NOMINE.

MEN est pars orationis, quae ea bus infre xa significat aliquid sine uda temporis, aut certae personae adsigni icantia. Nominum uaria suntlibe Nomisis bries,aliae a uocibus, a rebvi sumptae. A' uociabus,principale,ut candidus er deriuat , ut candidior. Etiam Simplex,ut pes:Cr compositam, ut bipes. Deriuati generis, aliud Denominatiuum 6t,quod uidelicet a nomine ducitur, ut a

7쪽

s DE EMEND. sTRVC LIB. I. lapis,lapillus. Aliud verbale,quod a uerbo, ut ab amo, amator. Aliud Participiale,ut Agitans, petens. Aliud Aduerbiale,ut aeras,erastinus. Sit Cr Pronominale aliud, ut a noster, nostras,

nisi certim adsignificet personam. A' rebum sumptae steries sunt, Proprium, Appellatiuum, Crquod generali appellatione Adiectivum appelles licet. Pr minum, prium est, quod rem non multis communem, sed uni indiuiduo propriamygniscat, ut Nam,Roma, Tγberta, caucasus, Bria: p Qin ψη mnis Iluiiu quatuor sunt genera, sic Prisciano distin Praenomen. Praenomen,quod uel difrentiae causa praeponitu uel uetei ristu: quod Romani postquam Sabinos asciuissent in ciuilitem, eorum nomina suis praeposuerunt, inuicems sabini ipsorum.

Talia erat Auluser Publius,Cr Marcus,multas alia, quae non ante pueris,quam uirilem togam sinerent: puellis,quam nuberi Nomen. ren Tito Probo autore, sunt imposita. Nomen, quod suum γ0m . cuique est,ut Paulus, Tullius cognomen, quod cognationis est commune,ut Scipio,Graccbu Fabius.Ηoc tamen cum de plurinometa ribus dici posit, abusive dici proprium uideri potest. Agnoismen,quod ab aliquo euentu est impositum, ut Asticanus, Isauriricus, Germanicus. Diomedi nomen est, quod Prisciano coagnomen,Cr contra. Ait enim, Nomen proprie est gentilitium, id est,quod originem gentis vel familiae declara ut Portius, cornelius,IHius. cognomen, quod uniuscuiusque proprium est, er nominibus gentilii s subiungitur, ut cato, Scipio, caesar. Ego quod sciam apud eruditi seculi scriptores agnomen non legi,sed pro eo cognomen: ut Sallustius, Masinissa rex Numiridarum in amicitiam receptus a Publio Scipione,cui possea Micano cognomen ex virtute fuit, multa Cr praeclara rei militaris facinora fecerat. Et cicero de Senectute, Tes non cognome

tum solum Athenis depondisse, sid humanitatem Cr prudentium intelligo. Varro de re rustica, Nam eo praelio hostes ita ludit de Iugcuit, ut eo Nerua praetor, impcrator sit appellatus, Cr auus

cogno

8쪽

DE NOMINE. 'eognomen inuenerit,ut diceretur scropia. Vergilius,cui nune cognomen Iulo. Vbi tamen Serum cognomen pro agnomine '

positum censet.

Appezatiuu in est, quod rem mustis communem significat, ut animal,homo, candor, color. Appellativorum uim obtinenter adiectivorum Neutra: ut in illo Sallustij, Quibus diuitiae bono ira να Cr honesto potiores erant. E t Vergili , Dulce satis humor. Et eiusdem, Triste lupus stibulis. Item, Quis, Cr Quod, ut , Terentius, Quid illic rerum geriis Idem, Quid hic tibi negoriiij est s cicero ad Atticum, Ego ad Publium Lupum ex calumcoponium praetores msi, ut se vobis coniungerent, er militum quod haberent,aduos deducerent. Et Quodcunque,ut Idem, Vos hortor,ut quodcunq; αιIιtum contrahere poteritis,contracthatii. Non num vim obtinent, siue appellativorum, siue uti inae nomina terius cxlusquam generis malis , interim I in initi uerborum modi, ut, Scire. in illo, Scire tuum nihil est. J nterim I nfiniti Ingulis λων.

sensus. Voco autem Insiniti sensum, Infinitum ipsum cum suo accusativo: ut in hoc sermone, Apparet hunc esse seruum dominni pauperis miscris: pars illa hunc esse scruam domini pa peris. simιli modo er in quos Infiniti sensius soluitur: ut in eo Martiati, Hoc scio, quod scribit nulla puella tibi: illud quod nulla puella scribιt tibi. Scire tamen licet, tum haec infitiata uerba, quae nominam vice unguntur, tum sensus in quos sol nuntur, usitatius uel in recto usurpari, ut tu iam dicto exema plo Scire tuum nihil est uel in accusitivo, ut in hemistichio quod sequitur Nisi te scire hocsciat alter. Cr in illo caesaris,

Damnatum poena sicqui oportebat, ut igni cremaretur. Rarius in ablativo. Sallustius Audito regem in Siciliam tendere. Plia Audi αnius,Totito quoniam potum in ursinam rabiem agat. I tem in genitivo. Plinius, Flores vero odoreses de die in diem gignit. Nagna,vt palam est, admonitione bonanum, quae spectati, me foreant, celerrime marcescere. Videtur enim illud c celerrime a I marce

9쪽

ro DE EMEND. STRVCT. LIB. I. marcescere,quae, ταὶ in gignendi casu posit- pro is γαλλ

cor φ . Ex appellativis collectivum est, quod singulari numero alia quam multitudinem signisicat,ut populus,gens, turba: quibus contrarium naturam habent, quae in multitudinis numero rem unicam signiscant, ut Athenae, moenia, in nominato hactenim

li., Adiectivum nomen in uniuersin id uoco, quod sine altero,

eui adhaereat, conshlere in oratione non potest. Eius uaria sunt 1 ecies, quas strictim hic presequemur. Sunt igitur aliae a firmatae alleolionιs uel negatae, quae proprie Adiectiva dicunmtur, ut albus, par, dodrantalis, centum, Romanus, caecus, impaprudens. Accipiatur enim breuitatis causa, alyctionis uocabuisium latius hoc Ioco. Aliae quae de tali assectione quaerunt, quis Interrogatiua dicuntur,ut qualis,quantus,quot,cuius. sunt requae eum neutris horum mea sententia γ connum ri queant, Synmutor, quae sIncategoremata dicu3, tu modi sunt Partitiau, Particuism . laris,er Universalia. Adiectivum proprie dictum, aliud commune est, quod a Dctionem multis communemsigniscat,nec potest ut dictum est per se citra proprium uel appellatiuum in oratione consistere, ut albus,alba,album. Aliud Proprium, quod alyctionem uni inis , diuiduo propriumsignificat, ut Gradivus, Marti: Enosigaeus, Neptuno: Quirinus,Romulo. sunt er quae inter iam dicta genera, id est Appellativa er his . Adiectiva,medium obtinent naturam, quae Ambigua uocant, ut rex,ciuis,consul,paterseruus,histrio,Cr uerbalia in tor ex trix. finita: quippe quae modo appellativa sunt, quoties nimirum ueli per se bu istunt, uel alia hustinent, ut in illo Terenth, Regem Hegantem narrM. Et Ouidius, Utam meretricis amore. Nodo adiecti , quoties uidelicet ulteri innituntur, ut in illo Vergili:, Hinc populum lute regem bellos superbam. I dem in M oreto, Excubi

10쪽

DE NON INE. Exeastor diem cantu praedixerat ales. Mart. Nee odit exaplaratores nubila massa feos. cicero, Quum ex personancti

ardere oculi hominis hiarionis viderentum. Et Horatius, Verum ira risores ita commendare dicaces conueniet Saoros. Et Lumean. Uictrici viscera dextra. cicero ad Atticum,Quo autem die

casei uictrices literae in senatu recitatae sunt. I nterrogatiuum est,per quod de re quapiam quaerimus. Est inimφνω. autem duplex,aliud substinti per quod de propri appellatia μῆμμ'

xo uel demonstrativo pronomine quaeritur , ut quis, uter, nun quis, ecquis, pro niam aliquis. Aliud Accidentis, per quod de adiectiuo quaeritur. Hoc autem multiplex est. Nam aliud de qualitate quaerit, ut quatis: aliud de magnitudine, ut quantus: aliud de numero: ut quot: aliud de ordine, ut quotus: aliud de possessore,ut cuius cuia cuium:aliud de patria sedla ue, ut cuius: 'aliud de modo ratione ue, ut cuiuRodi: aliud de uno multipliis culo,ut quotuplu ,CT aliter quotuplex: aliud distributivum diari potest,ut quotenus cicero ad Atticum,an ripa nescio quotein norim iugerum. Quanquam hic pro quot er infinite accipitur, ut mox apparebit. Aliud de annorum naemero quaerit, ut quom rennis. Ηcc vero, sicut omnia fere, quibus aliquid interrogarimus,sive nomina siti siue adverbi interdum nihil quaerunt: sed . aut eum suo uerbo, uerbis aliis subqciuntur, Cr eorum transeram excipiunt, funis infinita: ut Scio quid conere. Dic quid iuelis. Vocenturs ideo G libet quo ab alijs, de quibus agedum

est,discernantur, Insinita subiuncta. Aut nos ad aliquid notum, insinuasu, uel certe in oratione prius positum remittunt, esciunturs Re latis olim Prouocabulla dicta. PDuo ut Restrantur autem Relativa haec ad e de quibus, cum late rogatiua sunt,quolint. Quae substititiae relativa sunt ad appet latius,propria, Cr demonstrativa pronomina, ut homo, vel S crates, vel iste qui ad nos uenit. Nam quis,cum relatium filis amituit.