장음표시 사용
11쪽
DE EMEND. s TR Vc T. L IB. I. Quae accidentis βιnt, adsui generis adiectiva. Quantas, da
magnus,paruus, bicubitus, bipedala: nt, Statua magna, quanta erat Rhodi mod,ad duo,tria, quatuor. Quotus,ad primus, secundus,tertius. ut Venerat tertius,quotus tu. Q volent,ad bianctemi,quaterni. Quotuplus, ad duplas, triplus,quadruplus. Quotuplex, ad duplex, triplex, quadruplex. Quotennιs, ad biennis,trientus,quadrientus. I tem ad bimus,trimus,quadrimus: quibus adnumerari posse videntur annotinus Cr ornotinm,praeruterea annuus er anniculus. Plinius, Vetistis oleo taedium asstri,non item Cr uino,plurimum I; statis annuo est. I dem de cari pris, concipiunt Nouembri mense, ut Martio pariant, turgem scentibim uirgultri,aliquando anniculae, semper bim in trimari tu inutiles. I dem,E rgo putaria instituunt,anniculusq; transstrarunt, Cr iterum bimus. Ad cuius cuia cuium, tum prohontina posse, tua,meus,tuus: tum nomnum genitivi,vt Meliboei,Aeg rus. caper Aegonta,mia est uitula. Redditiuum est,quod resutiua ipsa uel praecedit, vel sequitur. ut Talis erat Hermolaus,quilo erat Theodorus. Quot homines, tot sententiae. Sunt autem nu mero haesitalis, tantus,tot, huiusmmodi,eiusmodi,istiusmodi,Cr ad quotus,totidem. ut Plin. in X I. Nurium iecuscula fibrae, ad numerum lunae dierum in mense congruere dicuntur, totidem inueniri quota ni lumen eius fit. Caeterum Redditiva, quoties indicantes quippiam bis utimur, Demo ' Demonstratiua sunt,ueluti si quempiam digito demon rutis io eum,Tulis erat Theodorus. aut, Non tanti aestimo: indicans campissum. Saepe etiam admirantes, s utimur, in illo, Tantae molis erat Romanum condere gentem.
Posse, tuum nomen est, quod aliquid significat ueluti posis dentis, uel eius ad quod stectat quippiam, ut Euandriam, pulcra
Materiale est, quod aliquid ueluti ex materia significat, ni saginus,ilignus,abiegnus,colurnus,lapinu toticeus rureus. Locale
12쪽
DE NOMINE. 13 Lorali siue adiectivi genus quod Graeci insωιυ ον vocuo est,pod aliquid ut ex loco significat, veluti hortensis,marinus,
Patrium nome est, quod aliquid ex patria significat,ut Ebοα
racensis, Romanus. Est enim patria, ut Nonitos Marcellis cerast urbs uel ciuitas parentum. Itaque Vergilium noue illud prointulisse ait, -qui sanguine nobis Hanc patriam peperere suoreum de Latio id dicat. Gentile est, quod aliquid ut ex gente uel natione significat,
ut Graecus, Latinus,Britannus,c prius. Illa enim,ΗiDanienis
sis, Siciliensis, Romanensis, corinthiensis, insωμή a potis quam gentilia dixeris, cum non tam aliquid bis gentibws orrum, quam in js uersutum significent, ut Hi aniensis negotiator Cr exercitws iret genere sint Romani. Numerale varias habet'ecies. Est enim cir cardinale,quod C diηM . numerum absolute significat, ut unus,duo, tres. E t Ordinale, Oxφηλ'ς quod numerum in ordine,uel ut apte Laurentius praecipi quod 'ultimum eius numeri significat, ut primus, secundus, teritis. Et Diui uum siue distributivum, Graeci - κορι uocant, Diuisiuim quod singulis multorum eundem numerum diaribuit, ut singuisl bis terni,quaterni,ut non immerito oratoribus in multitudianis numero eorum Irre sit usus. Plinius de ceruis, octonis menassibus 'unt partus. I dem de canibus,Gerunt in uteris sexageanis diebus. Et de equis, Partum in eo genere undevis mensibus frunt, gignunt duodecimo. Et de iisdem, Uiuunt annis qui quagenis. Rarius singularium ut,Idem in decimoseptimo,Tr duces Gallica cultura binis utrinque lateribus, si pars quais
geno distet spatio: quaterni, si uiceno, inter se obuij miscentur. Idem uicesimoquinto, Altera maior folijs lateram modo inclusa, quia septena est. I dem uigesimosexto,septuageno coitu durarare ad libidinem rictu berbae, cuius nomen speciems non ponit. Sunt er qui diuerse rei, quam appellativi, quod cum bis corastruituti
13쪽
x DE EMEND. s TR Vc T. LIB. I Numeralia in 'ruitur,numerim indicent, in rius terminata, ut ternarius, quaan- ternarius,quinarius.Lapta centenarius,qui est centum librari . Homo centenarius, qui est centum annorum. Grex centenarius
qui est centum capitu. cohors quadringentaria, quae est CCCC. militum. Sunt er-un m in se multiplicatum significant, ut duplam, triplum,quadruplum, quae ad numerum,uel pondus proprie reseri Prisciano placet. Partitiuum est,quod uel mula, fingi utim,uel unu ut ex mutilis significat. Mulci fingissutis, ut unusquist, quisque,utes,
neuter. Unum ut ex multis,ut alter,alius,caetera,er reliquus.
uniuersale nomen est, quod totam naturam eius, cui additur, . verbo subiicit,ut omnis,cunctus,nemo, aus,nibi Idem Aerunt aliquado Cr Infinita ea, quae ex simplicibus ii terrogatiuis funt,uel geminatis,ut quisquis, qualisqualis,quat iusquantus, quotusquotus, uteruter, quotquot. Vel adiectione, ns,ut qui iis,qualiscuns, quanti scutis, quot iis,qu ' fuscunq;. Vocentur autem uniuersalia infinita. Huc quodamin Totus. modo referantur uniuersus er totus. Quorum totus,ad quantia a sto: dum contingam, sicut omnis ad discretam refertur. Vniuersus pro simul totus,uel simul omnis,accipitur. Particulare nomen est, quod appellatiui, mi additur, partem aliquam, non totam eius naturum verbo subqcit. Aliter, Quod minus certam definitams rem exhibet, quam proprium: ut alia Quidam, quis,quisquam, quiliam, v M, quidum. Quorum postremo, rein nobH aliquo modo certam, incerte significamin. ut Terentatius,Fuit olim quidam scirex mercator,nauem is fregit apud Anaedrum insulam. Idem,Interea mulier quaedum abbine triennium ex Andro commigrauit buc uiciniae. RursusEt fingunt inter sequandum nune allacian ciuem Atticum esse bane. Reliquis uero rem tanquam nobis etiam incertam, incerte . pronuntiamus. Terentius, Atque aliquis dicat, nihil promoueta
14쪽
DE NOMINE. Unanain quidam boni sunt, quidam mali: uri aliqui boni, aliqui inali. Cicero, Dicimus grauedinosos quosdam, quosdam tortia tiosos. Non quia iamsintsed quiasaepe. Diuersi ab his generis particularia sunt, nec nomen adhuc sortita, quilibet Cy quiuis. Quilibet. Significant enim proprium unum e multis, sed indiserenter in q, 'hunc uel illum. Vocentur aut si libet particularia in finis. Policularia Additur his alteruter,quod unum simili ratione ex duobus tarn cat. Plinius nut.bist. Alterutrum βre in causa, hoc est plerinilunium aut interluniis, id erit dubium. Lucanus: Placet aleasti alterutrum mer ura caput. Cicero, modβ in alterutro te
cundum sit. VEx hii nominis generibus, ea que comparationem recipere principam possunt,positiones uel absoluta, ua principalia dicuntur,ut eandidus aetus.coparativa vere,quae excessim absoluti fiucunius pluriam se
restectu significant, solvis possunt in absolutum eam adverbio magis,ut doctior illo,uel illis:id est magis doctus. Superistiua vero, quae excessin positionis suae significantis'mpers restinu plurium quam duorum. Soluuntur haec in a solutum cum adverbis,maxime,ut Doctifimus poetarum, id est
maxime docius. DIC TvΜ Es T ACCIDERE nomini genu casiam, Graemnumeram. Quorum genus in sex diuiditur: Masculinum, foemiis nisum, neutra', com ne, epicornum, dubium Horum mata in iis ιsculinum est,quod solis maribus debetur, is ijs que sexus diseriamen recipiunt,ut Theodorus,viri poeta. Vbi uero sexus discibmen abest, quod uel masculini generis adiectivis, vel propriis, πpestatiui34 e masculinis, in publico Latinae linguae Gu, conis iungi solet,ut lapis,nige qui. Iocmininum est,quod solis debeatur foeminis,ubi scilicet sexus discrimen adest,ut mulier,podiri cornesia. I nalijs, quod foeminini generis adsectivis,lici proprijsiqnstativi ne formininis iungi solet, ut petra, nixa,qum iis quibus .
15쪽
rs DE EMEND. s TR Vc T. LIB. I. quibus utro sexus scite discernitur, siquae uocessiunt,que martibvi pariter focimmis conueniunt: communis duum generis me rito sunt,ut bossus. At in quibus obscurior dis retio est, altero saepe genere, utrunq; sexum confudit iisus, appessauits huius epicoenum. indi uoces pro scui generi ,Graeci Mn Mi ρὸ uocant,ut passer,
induus,quae sub masculino: aquila, insistela, quae sub seminino,
utrunq; genus compraebendunt. sunt contraria quae nulla ratione, sed solo autorum arbitrio, ab alijs masculine prostruntur, ab alijs faenunine. Ideoq; dubii generis appellantur, ut margo,cortex,dies. Neutrum genus est,quod nec muri nec foeminae proprium est, quod in communi loquendi Uu, nec marium, nec foeminarum
adiectivis appellatim ue, scd sibi proprijs iungi solet, ut μα
commune trium,lici communifimum genus est,quod uocibiaeuiusq; generis iungi potest,ut Melox alis,potens.c A s v s , si ad uocem spectes, Gr finem declinataru ab uno
nominatiuo uocum variarum, in uno numero reperientur pluriamum quatuo ut in secunda Cy tertia declinationu formis,d n minatiuo Dominus, mini,domino,dominum,domine. A' nomis natiuo Lebes, lebetis, lebeti, lebetem, lebete. in reliquis pluriamum tres,ut a nominativo plurali Poet poetarum,poetis,poeatas. A' nominatiuo Nanu manu manum,manu. ae nominatiuo
Dies,die diem, et sis ad res,siue personus quas exhibent omge plures. quod docti ueterum fomlbe videntes,dutiuo omuum, ablativo septimum adiecerunt,sicuti alijs 'nisse Atos,sed quo.
rum appellationes ad nos non uenerunt. Nos eorum duirinufex, quae publice recipiutitur,descriptiones quasdam ponemus Nominatiuus igitur est, qui rem significat absolute, citras omnem circunflantiam: ac semper uel finitis uerbis a priori lanis gitur, uel ei, quod elasimodi uerba praecedit, sub eiusdem pes me ratione innititur. Hic nisi prer nominatium multituadinus
16쪽
. . D E NON INE. - xν ditiis,easa non diceretur,sed rectusscia reliqui omnes,obliqui: Rristis. Genitiuus est, qui rem significat, ut cutim sit quippiam: p tests in posJeflua subinde uerti. ut Filius heri, bctilis silivi ensis 'φ'U' 'Euandr Euandrius ensis. Hic Cr patrius er gignendi casus diaestu priscis etiam interrogandi casus dicebatur. Datiuussiue dandi casus est, qui id significat, cui damnum, Da ngratificatio,nufio,paritatis vel aequalitatis collatio, denique ac resis '. Sub huius uoce aliqui omuum comprehenderunt. o quem tam incidere uolebant, cum quod alius per Acusativum cum praepositione usurpabant, per hunc casum proferebant, ut in illo,It clamor cala. Accusativus, qui etiam incusativus vel causativus dicitur, est Aecusativus. qui rem significa tum infinitu verborum a prior tum activo rum transitioni accommodatam. Vocativus,qui er salutatorius dicitur, est qui uocandis appes vocativo. Iandisve personis est accommota ut Tiore. lungiturq; uocandi adverbi Aut heus Angelsio Hermola unquam uerbo,ideo sabsolute semper conficti quasi cum aduertentiam esceri osscio defunctus. I-etiam sentus in sermone vicem obtinet. Ablativus est,qui aliquid significat,t quam in quo,cum quo, M 4 vel abs quo. item periuri propter quod aliquid fat. Et est pus suorum personae agenti, item pretis,cause,Cr in strumento, βαgnificandis accommodatus. Hic, Latinus et sextus Cr compar tiuus dicitur. E undem nominum, items pronominum casura,
aliqui septimum dixerunt,quando scilicet, ut Priscianus restri, sine praepositione legitur.
N V Μ B RI D v o S v N T, singularis, qui unam dura,
π t significat, ut pater. Huius uim habent cr quae pro nomini. -' ' 'bus sumuntur,uerba infiniti modi, ut scire, uelle: Cr sensius quia
da ut quod lagis,uel legas,ut scribas.E t quae Mnes, vel τεχνια κiri accipiuntur, ut T ullius: in illo, Tullius est cognomen. σPergama:in i 'Pergama est plurale.Multitudinis numerus est, Piurassia
17쪽
ii DE EMEND. STRVCT. LIB. I. qui muta significat, ut patres. Haim uim merito obtinent Laud plura propria, uel appe aliua,copulativa coniunctione concisa:u Socrates Cr Plato,igmi Er aeriquo minus mihi figurautae uiderentur huiusmodi eo tractiones, Socrates Cr Plato Dacent, nisi coli uctionem in uocibus naturaliter d)ectandam tirem.- bήc re alibis e plura.
Pronomia. R ONOMEN est pars orationis, quae in lixaea bus indiuidui maxime essentiam signiscat, ne ulla quidem temporis, sed nunquam sine definitae personis disterentia. Aliter,Pronomen est pars orsa ionis, quae calibus inflexa, certius aliquid quam propriam noriinen significat, i ueluti demonstratum, rclatum, uel possisa sum,cum aliqua semper personae differentia. Species pronominii fiunt qμatuor, Demonstrativa, Relatis Possesiua,Cr Gentilia uel patria. Demonstrativa pronomina sunt, quae aliquid ueluti indieatis tum flignificant. sunt autem numero octo,ego, tu, hic, iste, ille, ex ipse: er unum in obliqui sui. Ex ijs, Ego oquentem mistum indicat personam. Tu,ad quam sermo dirigitur. Reliquoiarum tria Hie, i ste, I de, tertiam omnino persona demons, rari non tamen eandem: sed Hic,praesentem ei qui loquitur:se,praeis sentem ei ad quem sit sermo. Similes loci disterentias demono . strant localia ab Vs declinat Ilisistbicibine,inbinc huc libue. Terentius, Tu si hic sis,aliter sentias. Vergilius, Per equi hoc iuro. cicero in Anton.Remoue pausister istos gladios. Quinisque uero cam uno composito, idem,in relativa transeuntduanaedo scilicet aliquid, quod in oratione praece, it, repetunt. Vm etiam, Ipse,quod alioqui discretionem quandam ab alijs persorinis adnotat, trium personarum APiscution ret emit Pri
18쪽
DE PRO NOMINE.in ita Vergili, Quaeq; is miserrima vidi. secundae, ut in illo Ouid , Nil imbi restribas,attamen ipse veni. Tertiae tit in illo Tereiij,Ipsus siefili haud ego Hoc Graeci Epiregina ticon vocari Donatus subiectivum,qu)d reliquis omnibws prota nominibus subjci potest, supers nominibus, tum propriis, tum appellatιuis,ut iam patebit. Et pronominibus quidem: ut, Ipst ego cana ligam tenera Iunugine mala. cicero in Tusc. Tibi ipsi pro te erit maxima corona causa dicenda. Idem, sed quia prasitentur ipsi illi, qui eos scribunt, se nes distincte, neq Ae ganter,nes ornate scribere,iectionem sine uda delectulone ne. gligo. Terentius,Atq; lithuc ipsum nihil pericli est. Vergiliis, Ipsi te fontcs,ipsa haec arbusti vocabant. Cicero in Tusc. At id. ipsum odiosum est,sine sensu esse. I d ,Ex tuo ipsius animo coniecturumstreris. Idem, cum uero perstimum sit, nihil posse in
eo esse, qiu is non sit, quid potest esse in eo odiosum, qui nee
eareat,nec sentiates Proprijs autem er appellativis:ut Idem,sed uideamus Herculem ipsum, qui tum dolore frangebatur, dimis mortilitatem ipsam morte quaerebat. Omnibus personis iungi potest er compositum,id .Prim ut cicero, Atque idem contatendo cum ad naturam eximiam, σα Serandae, ut Terentius, Tu tamen idem has nuptias pergescere ira ut scis. Tertiae ut Vergilius, Atque idem iungat vulpes,Cr mulgeat hircos. Restit ex demonstratiuis unum, nempe, sui, Reciprocum a quibusdam dictis, quod transitum a tertia persona in ipsum rursis resectit: qua ratione tertiae etia personae merito est,quod solius eius transitam remittit. Eadem ratione Cr obliquos si
emat recipit,utis quod non nisi in transitu personae Litur. Sunt qui relativum putent, m errore, cara sensim a priore
Posse ius pronomina sunt,quae aliquidem postidentis signia
pcant. Sunt autem quinque,meus,tituom noste uester.
Gentilia vel Patria pronomina fiunt, quae non solum natioαb α nem
19쪽
,o DE EMEND. s TR Vc T. LIB. I. nem uri patriam, sed etiam partes sectam ue significant, ut noesyria Cr uestri:s,quae ideo inter pronomina sunt posci, quod ceratae personae di brentiam secum a Prunt.
Genera prono GENERA pronominum sunt quatuor, Mascultam, foro mininum, neutrum, a commune duum. Masculinum est, Iuod . uel marem demonstrat, ut ego, quam uir loquitur: uel musculiatus iungi solet, ut meus. FGnaniniam uero, quod seminam deis monstrat,ut ego,quum 'ninna loquitur: uel cum semininis iungi solet, ut mea. Neutrsim est quod neutrum aliquod timonis strat,b nominibus neutrii iungi sole ut illud. commune duim ut nos bras,uestras. PERso NA duplex est adtera sermonis,altera consi,uctioin ius. de hac alibi agemus. I ila triplex est. Prim quae rem tantum ut loquentem demonstrat, ut ego. I taque nihil miri si quae uerisba ad ea pertinent, quae omnino loquela careant, prima denirituuntur. Huiusmodi sunt quorundam activorum pusiua,ut ar tur,arantur. Indicio est, quod taliam reram, cum per Prosopora poclum finguntur loqui, non dubitant autores etiam uerbis,quae iis proprie debentur,primas personas tribuere.
Secunda persona est,qVx rem significat, ad quam sermo diria
gitur,ut tu. Qua ratione ejicitur,ut tum omnis uocativus secundae sit personae, cum quicquid vocamus, id omnino alloquamur: non tamen contra, quicquid alloquimur, id continuo uocemus
Tripho. quae res frQbe Triphonem Irfellit, qui pronomen, tu, tantum es e uocativi casus putabat tum ad quae sermo dirigi non potest,ea prorsus uocatim careant. Eiusmodi nomina sunt interrogatiua, relativa, in iusta, partitiua Cp particularia. Nam unia uersalium quibusdam praesertim eorum, quae sic proprie dicunis tu nescio cur uocatiuim desit: fordisse etiam nec particularium quibusdam do,ut in illo Vergilii, Exoriare aliquis nostris ex Uibus ultoriPronomina vero elasimodi sunt,ego,Cr quae tertiae personae punt primitiva. Intro enim ciceronis, O' nox illa quae tenebis
20쪽
tenebras attulisti: non tam demonstratio aliqua quae prepHapi pronominibus quam nobilitatis siue manentis indicatio quaeadam significatur. Simie quid uidetur in illo T ibulli,i dem, si Asest,mos precor ille redi. Tertia persona est, quae aliquid pgnificat, ut de quo sermo murris
habetur. Sub hae comprehenduntur omnia nomina, etiam prois '' nomina Cr participse,praeter ego Cr tu,Cr uocativos. Quo a mini Graecis pospositium articulus dicitur: a Latinis,alijs prouocaribulum,alijs pronomen insinitum, alijs relatiuu nomen est enim substititis relatium nempe, qMLqus,quod. Ideo inter prono* Qes,quae, mina a Latinis grammatici 6ὶ coniectum, quod fortasse iccirco quo inter nomina ponendam non Gnfuerunt, quod Cr quoruniam pronominum declinationem inuictur, Cr Graeci articulo pro eo utantur,nec eius unius causa numerum partium augendum exiis stim trent. Dijdit tamen a pronomine, quod nussam in se certam
personae de rentium includit quod proprium, ut Ari)tircho Afissa uim placet, pronominis est sed omnibus coniungi promiscue potest, unde cr infinitum pronomen a ueteribus appet latum est,ad Inae Cur Infinitum finiti uerbi similitudinem, quod item cum nullum personam haes Γ ψης φη ψ, bea omnibus iungi personis sine discrimine potest. caetera cum multis nominibus apud ueteres appellatur, nos interim prouoineabulum qui,uel relativum qui, distinguentes uidelicet ab alijs, tum sub tintiae relativis,qualia fiunt pronomina:tum accidentis, qualia sunt qua s Cr quantus,claritatιs causa vocabimus.
ERBUM est pars orationis,quae modis er teriae verbum quid. poribus inflexa, ese siliquid agere ne, aut pati βαgnificat. Aliter,uerbum est pura orationis cu tertiis pore Cr modis significativa.
Verborum, quod ad signiscationem Jhemi, tria sunt genex v. si