장음표시 사용
21쪽
x, DE EMEND. s TR Vc T. LIB. I.
icut edo: declinatum,ut e urio. Terminationis ratione tria ni xime,lii o,in rier in m significationis pariter er terminationis rest ectu,quinque: nmpe activum,pasillum,neutrum, ne,er deponens. constructionis ratione duo,absolutis, ut si iis gco: transitiuum it um.
Actiuum est quod o, finitum, ab agente in aliud ceu patiens
transfundit actionem, transtositus patiente in nominatiuum, Cr agente in ablatiuum cura a,uel ab praepositione undem sensum non repugnante publico dicendi usu, pasiua uoce reddere Midorii tres potest. Uabeis tres siue gradus,si uestecies, genera ue dicere P Alia enim pastuum interpretationem in omni persona Cr numero recipiunt, veluti e quorum actio in rem praeditam loquela siue rationalem recipitur, uel ut Priscianus interpretari
iur) quae fieri potest id, quod in se sit, ut doces, uel docet me,
doceor a te,uel ab illa. Alia in tertia duntaxat utrius lue numeari: ut eu,quorara actio in id aentum proprie transit, quod loqui non potest. docti 'imira Theodorus, οπιν Una uocat. Sicuti
stro aviam Cr agros aratur ager, itur agri Navigo Tγπheri rum aequor, Cr Tγrrhenum squor nauigatur a me. Poto fineo poto fumina: potatur flumen, Cr potantur flumina. Cicero, Orgo in genere etiam in republica multa peccantur. Lucanus, Tires cinerum Haemoniae sulcis reduris aratur. Ovidius, Quot piscibus unda nantur. Haec tamen in Prosopopoeia primaue ersecundas personas accipere possunt. Alia in tertia duntaxat finis gulari talem interpretationem admittunt,ut ea, quorum actio in
aliquid cognatae tantum significationis transit, quo modo tertia persona quorundam, quae aliis neutra absoluta sunt, pustuant interpretationem recipit, ut curritur stidium. quanquam nihil prohibet, quo minus haec quoque, si opin sit, plurative promrantur. Tames Diomedes repugnat, sed nulla nixus ratione. cur enim non curruntur Radia,sicut curritur Hri , dicassAliter,er breuius Actiuora triplex est ratio. Alia quae in tres
22쪽
msonas transe,ut amo,docta,me,lci . Alia quae in testim duntaxat,sed utriusq; tumeri,ut aro campum,m campos. Territia quae in aliquid cognatae significatisius tristi modo in quid Drumstat explicetum,ut caeno stadium, uiuo vitam duram: humanusi activum est.
Potuum est, quod si filium transtositis perso,iis interpre
mi retro activa noce possi: fGDocemur a praeceptore,praece pior docet nos. Postvorurn,sicuti Miscrim,mifex qt ordo. Patauoniurii Vnus eorum, quae a primo activorum genere ducuntur, quae oti Py Q mnes personas Cr numeros recipiunt,ut iaceor.Ad quem ordian illa quoq; signiscatibnii saltem gratia rcfrantur,Vapulo, mi ita pinveneo, fo, liceo, quae neutralia pastua priscianus vocat, Graeei μμ ά--ἄκmκα. Alim eorum quae a secundo, quae tertius utriusq; meri personas halen ut aratur,arantum: quae etiam per prodi
Dpopoeiam ut dicium cst primas G siccundas recipere ροί LTertius eorum quae a latio, quae tertium fre singularcm rectae Impere a plant,ut stitur, curritur , matur. Impersonalia ideo dim, quod fine patientibus personii a stonie expr*ti fre leguntur. commune est, quod o finitura aliivoris, pusiuorunq; βαgniscationem complectitur,ut v ncrcr,moror. Neutrum est,quod 'vel m,sinitum,nihil ut in patientis pcra sonum transfindit. I nq, nec reciprocum interpretationcm pasa suum recipitin scuti paulo ante dictum est. Sunt aute nemtirorum uarisDecies, s utilitiae una, nempe tam es est. Alio sum. raeorum, quae Graeci αώπου; α dicunt, Latini absolum, uel Absoluta, a obsoli tilia: sic Mis appellantes,quod per sesensium absoluant. zz: μ' si ' M' Veteres, ut Diomedes restri, supina uocarunt. Talia sunt dua Ahiotu dis
plicia. Alia, quibuι actio ipso uerbo completa significatur, ut W' ' curro,ambulo, pruit. Q ria ratione quaeculis uerba ad quaestioonessctas per,ago uriflcio,redduntur, cuiusculis alias sint gmneris, huiusmodi uerborum naturae sunt: quod si e ui licet sola uerbi actione, satafctum qgaestioni uidetur: u Quid agis, uri
23쪽
a DE EMEND. s TR Vc T. LIB. I. seis Amo, scribo,loquor,disco. Alia quibus pasto in ipso uerbo
eompleta, significatur, quae Isi Graeci uocant, ut pulleo, rubeo. Talia fiunt Cr pluraque eorum,quae ueteres inchoativa uocarunt. L aurentius Ualla continuatiua,ut pallesco, nigresco D ph Deponens est, quod or finitum, uri activi signi'cutionem obtinet,ut tueo contemplor,loquor:uel neutri,ut philo ophor, labor. Absolutum uerbum quid sit,iam dictum est. Tr natiuum, Transitiuum id dicimus,quod in aliquem casM 'tu diue sium ab eo,qui ipsum praecesit,ut Iego,egeollaceo,careo.
μμ οῦ-biis. quem 'tum π questatem appetarunt persona, numeTemp 'lii rus. Tempus esto, quod certam actionis qualitatem secundum v prius er posterius demonstrat. Diuiditur grammatico in resspartes, praeseris,praeteritum, Cr futurum. Actionu nomine hoc loco er pusionem Cr neutram allictionem intelligi postulo. Praesens. Praesens tempus,quod Cr institis grammaticis dicitur,est quo i - amo nune grem signiscatur,ut scribo. Praeteritu est,quod pro Tripi x p - terisse actionem signiscat. Huius triplex est ratio. Num aliudispcifectum. imperfictum dicitur,quo prius quidem aliquid agi fignificatur, non tamen absolutam perstminue actionem esse. Aliter, Quo continuatio praeteriti alicuius,non pescito signiscatur,ut vergilius, Hic templum Iunoni ingens s donia Dido condebat. Erat enim adhuc in opere. E t Plinius in prUtione,E t ea,quae mirando non satiamur, pendente titulo inscripssse, ut Apri es sciebat,aut Pobcletus: tanqua inchoata semper arte Cr impera
eat actionem, quod idem Plinius paulo infra uerbis issis ostendit, Tria non amplius ut opinor absolute truduntur inscrtae Duplex pine- pta ille 'cit. Hoc in pastuis communibus, er deponentibus μ' in PM tapis eratis etiam duplici circuitione explicatum. Alterum, quo proxime praeteritum aliquid significatur, ut pransus sum. AIterum quo ulterius praeteritura, ut pratibus sui. non enim, fimodo
24쪽
D E V E RBO...do pransus sis, pransus fui, commode dixeris. Aliud plus Plus quam petquam pedictum, quod praeterilbe actionem, sed restectu praeis
teriti imperficti, perfictiωe significat. Futurum et quod rem Futurum in futurum gerendam significat:u Nascetur pulchra Troianus origine caesar. Hoc promisiuum modum uocarunt aliqui, 22. 2 μ' quod aliquado non tam plane futurum aliquid denuntiat, quum aliquid promittit, seu uere quid facere ostendit: ut Vergilius, Ibo, er chalcidico quae sunt mihi condita uersu carmina paris laris siculi modulabor auena. Et Ouidius,Ibimus o nγmphe,
mondratis saxa petemus. Huius aliud genus Acit Pompo. ' φώnius,nempe quod exactum uocat,ut videro,abiero. Quanquam ctim.
Donatus talia subiunctiva pro indicatiuis posita putat, ut in italis, Dictum Cr fictum, inuenerit aliquam causam, quam ob rem ejciat oppido. Et alibi, At si pergis,abiero ego. Invenerit pro inueniet,Cr abiero pro abibo. Hoc genus Graeci non habent,sed utuntur pro eo,participio praeteriti cum Aturo uerbi sim ris
Latine ut saltem huc quadret, sic interpretere, Q ni aliquid orimni inesse monstrauit, etiam alicui inesse monnrauerit. Demaphenes, θεάσεχ, υ πο mi mφλ miri Videtvrs ex praeterito Cr Aturo mactum, ut interpreis ditio indicat: sed Cr diuersorum modorum commune. lndicum liui: vi Vergilius, Suggere tela manu, non ullum dextera fruastra Torserit in Rutulos. Terentius, Sed si te equo animo ferre accipiet,negligentem 'ceris. Et interrogative: ut Vergialius in nono, Vnus homo,Cr uestris ὀ cives undis septus Aggeribus, αntas strages impune per urbem E dideriis iuuenum primos tot m erit Oreos Subiunctivi ut Ouidius, Sic ne perdia derisinon cessat perdere lusori cecit. Plin. ad Vrsum, Ero enim securior dum legam, stitimque timebo quum legero. Significat . enim sane, 16AU. De optatiuo nonsuccurrit σῆα
25쪽
1ε DE EMEND. s TR Vc T. L1B. Lplum, eos minus, quod nee simplicis in hoe modo futuri flesse
inuenias. Id euenit propter iso namon potentialis cum proin in tuo modo,siue uturo tempore,quorum utros significatur Grocinari uoluntas, uel debitum,ut in modis latius apparebit. Grocinus ut in omni literarim genere, ita in boe quoque curiosus, aliter tempora diuidere solebat. Not praesens,praeteritum, ex futurarum, fingula duplicia feci hoc modo, praesens impers ctwm,ut scribo:praesens persectum η πιον v Graece dictum, ut scripssit
hactenus cum Stoicis sentiens,ut ex Prisciano accipimus. Deinα defuturum imperfictum,ut scribam. Futurum exactum siue aba solutum:sit, scripsero. Rursus praeteritum impermum ut, scriabebam,perficium:ut, scripseram. M o D v s Latine, sicuti Graece ποσί inus patere ridetur, quam id quod Graeci ἔγMund uocant. Itaque nec mirum est veri teres,qui sub uerbi appellatione, quicquid agere,pati ue signia, sicut,intelligebant, etiam participialia, uerbo n moris adnum merasse: atque e gerundi modum, ut alium fatendi, alium ima' perandi appellasse. Nos cum Graecis uerbi uocabulo rectius eontracto,etiam modum ad εγMund contrahimus, quam ipsi sic dein
finiunt, ut sit volutans uel allectio animi per uocem significatu , ubi rectius adlignificata uel consignificata mea quidcin sentenatu dixeris. '- Ηune Graec Latinis in quinque,ad rimum sex diuistruti Indicativum, qui alias er finiendi, et intcrrogandi, ex Atendi.
pronuntiatium dicitur. Imperatiumn siue imperandi,Ηγpoaetbeticon, quem cum imperatiuo coniungunt. Optativum, siue optandi subiunctium,sive subiungendi. Et infinitum,quem Otium alii ucrbum infnitum, Gestus Indefinitum vocat. Stoici ' nome potius uerbi putarat,quod nec solui ut uidetur in aliud, ε scut reliqui modi posit,nec uoluntatis ullius,aut abctionis fit adlignificativus, caeteros omnes SIncategoremata Cy sγmba mea dicunt. Noba alium hιs adqcere usum est,in quo est Laris - . r. niscr
26쪽
ni sermonis non solum lepos, sed eum compendiam,cin quod
alias pe debeo,uet,possum,est interpretandis,una voce rixisa se sices,ut mox ostendema Est igitur indicativus, qui rem ut indicatam narrat sue segniscat. ut, Nos patriam Agimrus. Hunc Cr per interrogati ne Cr dubitationem sepsime usurpamus. is, Quis leget haere An in astu veniis Hic modis omnia recipit tepora,discretis etia , Mocibus,ut in ipsortim temporum exemplis palam scimus. Imperativus est, qui rem ut imperatam iussam uesigniscat. Huic ex personis prima non datur,quod nimirum cum imper tio sine secunda consistere non positi, nemo bi ut laquenti coismode imperet. Tertia tamen datur, qua in absentem imperari aliquid significetur. Nusquam tamen fine secundae consortio, ad quam uidelicet imperatio fat. I nterdum per tertiam peri octo tantum significatur. Vnde per filius modus dicitur. Ex temporibus ueia mea quidem sententia Iuturum hiem dM non habet,quod ad gerendum aliquid, opinione saltem imperantis, semper sit imperatio. Itaque etiam Iuturi temporis adverbijs coniungi omnibus suis temporibus potest, ut scribe nunc,uel cras : nunquam praeteritis. non enim dicas, scribe, aut scripseris beri. Sed nee Graeci, propria saltem uoce, futurum in hoc modo habent. Fuits breuetus opinio, ut Apollonius ipse fatetur, qui tametsi aliter sentit, mihi tamen ratione ulla non persuadet. Reliquorum temporum id quod constat pr. sens Cr praeteritum recipit: Cr praesens quidem duplici uoce: sua, praeteritum una er eum subiunctivis communi. PraerisAELut Vergilius, - Nudus ara. Item, Primus binum fodito, primus deuem cremato. Item, Laudato ingentia rura, Exim quam colito. Horatius. Non satis est pulchra esse poemata,duticia sunto: Et quocuns uesent, animum auditoris agunto. cur enim bus voce quae in tritor,tote exeunt, utura se uelint aromatici psi uiderint. Ego certe non video qui eas coniuno
27쪽
,s DE EMEND. s TR Vc T. LIB. I. a s eum alteris uideam,quas sitentur praesentis esseCut Prope tiM,Aut si es dura,nega: sin es non dura,venito.vergit Tiore dum redeo breuis est uia pasce capellas. Et potum pultis age Tiore,Cr inter agensi, Occursare capro cornu serit illoc veto. Sed nec Porphγrio,qui iam positos uersus enarris,sunto, inquit.Cr agunto, sint Cr' agant significant. Nee seruius ut uidetur qui super illud Vergilij, Nullus amor populo,necfoedera sunto.sunto,pro sint interpretatur,et eum forma a tertia plurali praesentis indicatiui deduci ait, o litera metri causa adiem.
Mandasiuus Idem Diomedes arit,eτ Nandatiuu a nonnullis uocatum est. - ' praetctiti exemplum sit illud ciceronis ad Atticini,sed ama bo te nihil incommodo ualetudinis tuae ficeris. Et Martialis, Dic quotus es,quanti cupias coenare,nec ullum Addideris verribum, eaena parari tibi est. I ia, Viue uelut rapto, agitiuas ga dia carpta Perdiderit nullam uita reuersa diem. E t pasiua illa, quaesitetur Priscianus praeteriti esse, licet activa neget, dictum fit, terminatura sit. Et Quintil. Institui. De puerιs inter quos educabitur ille bule stet de linatus, idem quod de nutricibus diaetum sit. I dem etiam de praesentibus annis praeceptu sis,ne quod is discendum est, sero dis aere incipiat. E t periinfluerut Verrigibus, si sine pace tua,atq; inuito numine Troes Italia petierire uant peccata,nec issos I uueris auxilio. Quibus cimen ominnibus praeteritistrinis,siquis penitus insticiat perfectio,absoluintios potiusquam actio ulla praeterita significatur,ne quis non Pluiqαὶ per gerendum aliquid imperari putet. Ego uero Cr plus quam perebrium imp v --μlte permisiue, apud nos quos non minus,quam 4pμ4 Graecos, legere uideon ut in illo V ergilii in quarto,Verum anaceps pugnae fuerat βrtuna: fuisset : Qnem metui morituras 'pothesie . Ηγpotheticos,qui aliter Authγpotactos dicitur,est cum nos una eum alijs ad aliquid subeunLm sunt itimus. Hic primam perasonam multitudinis duntaxat recipit: ut,Eamus,er in media aruma ruamus. Hunc nonnulla ratione Latini cum imperativo cona
28쪽
iungunt: er quod ut gerendum semper aliquid significat, erquod sine secunda persona adibibita non consistit. Tempora ui detur habere posse eadem,quae imperatiuus.
Quae optandi modo a grammaticia tribuuntur voce remuere optandi mo.
luti optatam significant,nec restri sim ne sit,an fat,an facietast quod posteriores ueterum nrit incerta tamen es ei, qui
optat, omnino uidetur. Itaque Graecis nullo tempore deficitur: sed nee Romanis ante Donatum, ut Priscianus in v i r I. restri. I s enim primim levifima ratione inductus, praesens er praeteriat sustulit, quorum tamen usu stequenti, inivis. cuius Priascianus cum non est ignarus, mirum est contra tum Graecos, tum Latinora ueteres,unum Donatum sequi uoluilbe, nec exemplo saltem,quod ipsemet ex Lucano protulit, admoneri potuisisse, -Dis uota secundent, Et fibris sit nulla fides, sed conditor
artis Finxerit Uti Tages. I n quo quis praesentis exempla non uidet Quis uero ueterum lectioni aibuetus,ut Priscianus sui Dre omnium huiusmodi temporum non ubiq; aduertais Praesentis ne signo: ut Terentius,Dii illum perdant: r,Dii te erudicenti Et cum signo: u Vtinamsic sint, quinabi male uolunt. cieraro ad Atticum, Atque utinam ipse Varro incumbat in causanti Impescti: ut Terentius Vtinam ii huc uerbum ex animo diaceres. Perstcti: ut, Vtinam hic surdus, ut haec muta secti Plusquampescti: ut, O' utinam tunc cum Lacedaemona classe petebat, Obrutus insanis est adulter aquis. Vergilius,Fecisa senis utinam. De Iuturo sua praesertim Cr propria voce marigis est incertum: quanqua Priscianus in illo Vergili:,Ηde Troaiana tenus fuerit fortuna sequuta: uerbum, fuerit,iam praeteriti,
quam futuri ait es pop. Quare istud Ηγήργles ad Iasonem,
credula res amor est,utinum temeraria dico, criminibus f sinsimulasse uirum. Et ciceri ad Atticum, Est mihi praecipua causa manendi,de qua utinam aliquando tecum Ioluari cum se
milibus,ad praesens potentiae,quod saepe ut citrea est dictum futuro
29쪽
so DE EMEND. s TR Vc T. LIB. LIuturo est iso namon,rejciendum:quae res multis 'nasse imposivit,qui idcirco putarunt elamori uoces esse Iuturi
potentiarimo Potentialem vocamus, quem Graeci per is coniunctionem
er urebum duplicis modi, alias indicatiui, Elias opintiui expliacunt,quo minus illis modum unum stituere licuit. Nobis, quiabus id non obmi quippe qui optatiui uoce tantum utimur ruatio unum modum stituendi non defiti Cy alioquisite sciamus ori portet,nisi conjundere diuersifimas affectiones uolumusquales sunt huius de quo nune agimus, Cr optatiui siquidem in altero indicatio est potentiae debiti uti aliquando uoluntatis: in Hieroeant signiscatur optatio. Rursis isse per interrogatione saeispe usurpatur,sicut etiam optatiue aliqua , ut paulo ante distamus. hic per interrogationem accipi non potest. Nee est ut arabstror quod aliquem torquea quo minus bie duos esse modos . concedat,propterea quod unaisit utriusq; uox,non magis quam tibi optutuum er subiunctivum duos scit, quorum non minus, ni clare Iique una est vox. Haec ucro nostra sententia cui placebit, potest, si uolet, hunc, quem nouamus modum, potentialemi appellare. cui diuersa sententia erit, siue optatiuum esse conis tendat nam subiunctivum esse, ut Priscianus non recte censet,
nulla ratio efficit siue uoces quinque temporum, quae publice subiunctivo tribuuntur, triplici significato donet, optandi, pora, tentiae, subiunctivi boe autem est indicandi, eaeterum sub altora uerbo subiecti,ut post dicetur dumodo significationis ipsius
Cr usus admonitus, Latinius loqui incipiat,me certe non osnadet. caeterum,quo melius hunc quem uolumus, quasi de frie agnosci exempla per singula tempora ponemus. De praesenαti huius rationis. Cicero de praetura urbana, siquis noui quid, instituerit, is non omnia, quae ante acti fiunt, rata esse patiatur.
id est,non debet pati rata esse, ut Priscianus ipsi interpretatur. Plinius de Aesopo histrione, filio rius, Non sit tamen cut um
Arear Acile inter duos iudiciis turpitudinis. Vergilius, Quicquid
30쪽
Quiequid erismam te nee sterent indira regem, Nee tibi reis gnandi ueniat tam dira cupido. Vbi, sterent, possunt sterne, Cr,uenia potest uenire ignificant. iuuenali Expectes eudema si mo minimos poeta. pro potes expectrare. Quintilianus, Non expectes, ut statim gratias agat, qui sanatis inuitus. pro debes expectarari columella, Non enim dubiam est Marsici,surrentinis. Cr Albani,ati; cecubi agri vires,omniam,quas terra
sustinet, in nobilitate uini principes esse: 'cuncti ab ijs foristi desideretur. Huius perpetuo modi est,er quod in illa fg
ra legitur. Terentius, Nihil est adhuc quod uerrare clinia. ciis cero ad Quintum statrem, N ihil est quod verear de eius eruditatione. Idem, Quod labores nihil est . pro debes laborare. Ilo ratius, N on est quod multa loquamur. Et per interrogationem. Vergit An memorem portus Lucrinos addici clauctras Idem, Qua cladem illius noctis,quis *nera Ando Explice aut posa sit lacomis equare laboress Vbi simul interpretatio huius temporis esti Horatius, Spectatum admisi risiam teneatis amici. Liuius, Quis enim rem rim ueterem pro certo affirmets Et sub infinita particula. Cicero Attico, Ex eius nuntio Maeq. meis ditabor, quo modo crum illo loquar. Quintillanus, Ego dubito, . an id proprium potius appellem. De imperficto:ut Terent. -Diceret, Quid strisquid commerui, aut pecca ui pater pro poterat dicere. Idem,Fundam tibi nune nimis uellem dari, ut idos procul hine eaederes ex occultorficerent fugam pro deberent,aut vellenisicere. Vergilius,Pr geniems d enim Troiano a singuine Dei Audierat, TFriMolim que uerteret arces.pro deberet vertere. Et per interrogaanonem. I dem, Quid βcerem neque seruitio me exire licebat. De praeterito perficto. Horatius, I tam er patris erediderint
sui stetisse ceruicem. Terentius in Andris, Vbiuis scilius pasesus sim, quam in hac re me diludieri pro possim credidisse, err lum pagus es: Ictin is Heora, Denique hercle auIugerim.