장음표시 사용
91쪽
reliqui ordine Praesides sitffragium ferrent. Res diu incerta, et obscura, ita discussa est, ut omnes eo ipse in consistorio sistis gium serrent: cum in oecumenicis conciliis id fieri selemne sit, tum etiam in causis grauissimis, quemadmodum InnocentiuQuartum in causa Federici Imperatoris, Clementem Quintdin Concilio Viennensi de re quorundam Principum maxima,
Pium secundum in canonizatione item beatae Catharinae S nensis, et Leonem Decimum itidem fecisse, cum Franciscum de Paula in sanctos retulit, ex actorum monumentis compe
tissimum sitit. Quia vero in eiusmodi consistorio ius staragam di praeter Cardinales omnibus etiam Antistitibus, ut dixi, pedimissum est: semipublici nomine illud appellatur in commentariis quotidianis veteribus rituum Pontifidalium . Id consist rium quinto Calendas Iulij,seria secunda, habitum est. Vbi a
tem omnes, filo quique loco, consederunt, Cardinales et item ceteri Praelati, qui frequentissimi aderant, miro silentio, cum rei grauitate, lociq. auctoritate consentaneo, tum Pontifex, amictu pontificio rubro, fimbrijs aureis ornato indurus, cum mitra simplici, auro contexta, e solio concionem habuit, semientiarum diuinarum pondere grauissimam, dominae uberi
te eruditissimam, omniq. argumentorum maiestate, et sapiemtiae admiratione maxime decoratam. Qua in concione a rei,
quae agebatur, magnitudine exorsiis, primo de potestate Pomtificis, auctoritateq. ecclesiae,quae a Deo tradita est, illuminate diuineq. dixit: tum demonstrauit et sacris litteris, et ration, bus,ex intima Theologia depromptis,omniq. argumentorum genere,Romanum Pontificem, verum successerem beati Petri Apostolorum principis, pro quo oravit Christus Dominus, ne eius fides deficeret,eundemq. verum caput ecclesiae, quae est firmamentum et columna veritatis, quaeq. a Spiritu sancto regiatur ac gubernatur, in sanctorum canonizatione errare, et falli non posse. Idque non modo pie, sed necessario, et certissima fide credendum affirmauit omnibus summis rationibus diuin, tus in medium allatis: cum illud etiam permicue manifestum sit, ecclesiae Pontificisue decreta, certa, et mma esse, quae ad fidem, aut morum disciplinam pertinentia,certis et firmis principijs fundamentisve innitantur. Pluribus cum eam in sentemtiam dixisset,ad horae Otiumconcionem durit:quam cuncti,
92쪽
sui intersierunt: semma attentione, atoue admiratione ameserunt, . Deinde Pontifex de beato Didaco, in sanctorum numerum ascribendo sententias dici iussit: tum suo quique ordine, Cardinales, postea Patriarchae, Archiepiseopi, Episcopi, Auditores Rotae, Protonotarij, Abbates, ceteriq. O nes , qui aderant, uno consensit, ac libere dixerunt, illum . cuius vitae sanctitas, ac miracula nota,et testata erant,dignum
esse, qui in sanctis ascriberetu . . Singulorum sententias via Pontifex benignissime audiuit, diem actus canonizationis
certum statuit ac decreuit vj. Nonas Iulij: qui dies beatissimae Virginis Mariae visitationis sacer, in sabbatum incidit. Hoc factia est a Domino . Quo enim die , nimirum sabbato ,
beatus Diticus e corporis ergastulo solutus, in caelum abhir postea tot elapsis annis, sabbato itidem in sanctorum numerum ponitur . Die praeterea, ex ecclesiae usu, atque ii tutis in venerationem escam Sanctissimae Virgini,Dei matri,quam ille in hac vita, ut narraui, eximia pietate coluit. Festo etiam die eiusdem Virginis, quem ab eius infantia coli coeptum est, ut ceteros alios eiusdem semper praecipue in honore cultui habuit . Omnes igitur Dei viro cum suffragati essent ad canoniZationis causam : mox fisci Apostolici procurator de summi Pontificis decreto, ac de assiensu Antistitum, Prot notarios praesentes rogauit, unas pluresve tabulas confici ad rei gestae iidem faciendamia . De Utica Vaticana S. Petri, eiul. somni apparaIu ad c
IL L v D in more iamdiu positum est, ut, cum Romae Pontifices manent, in sacroselicta basilica Vaticana beati Petri , Apostolorum Principis, actus canonigationis ab ijs cci bretur : quemadmodum celebritatum eiusmodi, quae multis abhinc aetatum saeculis ritu selemni actae sunt, commentari; rituales veteres demonstrant , . Eam basilicam Sanctissimus D. N. SI X Τ v S. I N T vs ex antiquissimo instituto delegit , ac decreuit, ubi maxima illa selemnitas ageretur: quaerite religioseq. celebrata, exemplum eX omni parte praeclaris
simum attulit mirificae pietatis . Pontifex enim, qui omnia L cogu
93쪽
sa S. DIDACI CANONIZATIONI s Ac TAcogitata, optata, et facta ad gloriam Dei, ecclesiaeq. amplitudinem dirigit, eius rei recte conficiendae curam ac faciat tem Cardinali Gesualdo dedit, quem paucis ante mensibus sacrorum rituum congregationi refeceraO . Is, ut vir est silmma ingenii selertia, et prudentia magna , ad Pontificis mandata exequenda attentissimus, nihil non egit egregijs consultationibus , ut canonizationis, cuius ilicitudo in animo Pontificio insidebat, modus et actus ad exitum perduceretur, qui maxime a pijs omnibus expetebatuo . Sed ut ea res, plena mysteriorum, et sacris referta ritibus, ex Pontificis voluntate in primis succederet, omnemq. selidae, ac persectae laudis cumulum haberet: nihil Cardinalis consiliauit , aut deliberauit, quod ad Pontificem non retulisset: ex cuius non selum voluntate, sed sapientia singulari, qua diuinitus excellit , amo omnis gerenda eratis . . in basilica igitur primo suggestum, firmissima contignatione , et opere amplissimo, decor . extructium, intra mediam illius navim continebatur': quae pulcherrimam se mam ac speciem, asp:ctu iucundissimam prae se ferebat. Lomge id patebat pro mensurae Romanae ratione, palmos sex et
nonaginta, late septem et quadraginta . A pauimento autem altitudine erat cubitorum circiter quinque : totum constratum decentissime pannis colore viridi: a parte vero
ubi solium Pontificis collocatum perspiciebatur , stragulo
Super suggestum a fronte, quae ianuam primariam basilicae spectat, altare egregie extructum cernebatur, in quo Pontifex Missam selemniter celebraturus erat. Haec fiaggesti paravndique splendescebat ornamentis, et aularis, peristromatiSq. conchiliatis, auro argento intextis, ac pretiose opere confectis: quae, duplici orvine appensa, erant praeclara ad aspectum . In media laac parte extabat peripetasina, mirifico asetificio contextum, Spiritus sancti, tisar linguarum ignis, per Apostolos aduenientis, memoriam et imaginem repro sentans, maxime insignem, canonizationis actui apte riteo
Super altaris illius umbella,crucis amplissimae signum emianebat, textili stragulo expressum, clavibus duabus, lumine
94쪽
PAxs III. 83 artificiosi elucescentibus hinc inde ornatum, praeclarissimumas muti exhibens . Proxime autem sub hoc ornamentum pendebat culcitra, holoserico purpureo amicta, crucis item magnae imagine auro intexta, qua beati martyres olim se petiebantur, ut ex veteri perpetuaq. traditione constans est opinio . A quattuor suggesti lateribus sitspensa erant vexilla toti. dem: quae singula,sancti Didaci effigiem exhibebant, S I x Τ IPonti is, et Philippi Regis insignibus ornatam . Tum v xo , cum uniuersus clerus, supplicationis causa ad basilicam Procedens , aduentauit, quintum , ceteris quattuor Iomge maius, eiusdem im nis ornatu splendescens, in medio suggesto quam decentillime pendebat: ita ut omnia quinque simul, inter se ordine reondentia, speciem prae serenen mirificam aspectu . Ascendebatur suggestiun commode aliquot gradibus: imgressim. eo fiebat ianuis duabus, quarum una in immis, altera in imis gradibus, ab Helvetijs pciesidiariis militibus cmstodiebatur, ne hominum, o uorum ingens concursiis fuit , turba illuc prae Octaculi delatario irrumperet. Erat autem stiggesti locus undique ornatus, atque instructius omni sacra supellectile, veste, et ceteris rebus selectissimis ad reni conmciendam necessarijs . A dextera altaris Pontifici , nimirum a latere Euangelij, loco editiori collocatum erat italum Pontificale, umbella, ut moris est, in celeberrimo achii ornatius contectum . Quo de selio Pontifex fiinctiones, ad canonia tionem pertinentes, ceterasq. actiones executus est: quas ibIum, Misse sacrum taemniter celebrantem, exequi taemne est . A sinistra, nempe a latere Epistolae, positum cernebatur
setium humiliori loco: viais, Misse sacrum iactitrus, sacris vestibus, de more, indutus est . Undique a senesti partibus
disimsita erant sebsellia, aulaeis inmucta, atque adornata ad Cardinalium consessum: a quorum tergo sedilia extabant, quibus Archiepistopi, Epistopi, et reliqui Antistites considorent . Extriniecus autem Clerus Romanus omnis, qui sitam quisque candelam cerae albae, manu gestabat, locum cum crucibus habebat, e quo selemnem actum spectaretia . Prope ianuam, quae in sumno stalaegrata erat a sitbselliorim ter-
95쪽
' s. s. DIDACI CANONIE AT IONIs ACTAgo , iii quibus Cardinales considebant, instracta hiena exti
tit pretiosis donari', quae offerenda erant, . Basilica amplissimo ornatu , apparati . longe omnitam
sumptuosissimo mirifice filuebat, luminibus ubique densissimis, et funalibus cerae candidae, a superiori parte ordine col. locatis, undique praelucentibus . Proxime autem ornamentum , shbterilia erat, phrygiano opere pulcherrimum, palmos aliquot longe latcq. patens, praeclare intextum, insignishus iancti Didaci, S I x T I Pontificis, et Philippi Regis maxime decorum, topiarijsq. floribus, partim pictura, partim herba adumbratis, assectum praebebat iucundissimum Ab
hoc phrygio ornatu ex omni parte pendebant aulaea, artificio admirabili contexta: a latere autem, ubi sanctissimum Sacramentum asseruatur, stragula spectabantur ,opere attalico, talisq. aureis collucentia , . Omnis denique tum basilidae, tum suggesti apparatus, ut ex commentariis quotidianis rerum Pontificalium perspici potest, omnes alias canonietationis e Iebritates, vel apparitissimas, ante actas, longe stiperauita .
ne procesione, ac sensi me somnL X IV REous his omnibus recte apparatis, pridie Sei canonia
rationismaximus factusest concursiis ingentis multit dinis et quae prima , secunda, tertiaq. noctis vigilia , et semitio
mane Dequenter confluens, non tantum basilicam , sed porticum, atrium, limina, forum q. Vaticanum amplissimum , undique repleuerata . Immovia Alexandrina, quae recta ab arce Adriani ad Vaticanum ducit, conferta erat undique hinminibus omnium orditium - Magna frequentia concurrit , mirificiq. etiam non Qtum ciuium Romanorum, sed peregrianorum coetus, fuerunt canonigationis voce excitati, aliun
tam sedemnem frequentab mis. Omnia spiritalis gaudii plena , ut parietes ipsi prarbetitia gestire viderentuita . In tanta
autem,t q. innumera hominum turba, quae sepenumero , vel lauissimis commota rumusculis , maximos tumultus derepente alias concitare aliquando consueuerat et sine ullo m tu ac perturbatione, immo vero sinama tranquillitate sun ina, ransactam 'ta , ia Postridie igitur . qui dies canonia Zationi
96쪽
zationi deeritus erat, hora octaua Cardinales, sacris vestibuli pro sito quique ordine induti, in saccellum Palatinum, quod
SI X TI nomine vocant, . Dequentes conuenerant: col iteruloci praesto erant Patriarchae, Metropolitani ceteriq. Antistites, mitris et pluuialibus vestiti: Poenitentiarii basilicae sancti PetriMassilis amicti tu subdiaconi,et Rotae Auditores rochetis, et superpelliceis: Protonotarit, ut moris est, cappis et rochetlS. Tum Pontifex, ab aliquot Cardinalibus, Legatis Principum, Romanis viris primarijs, et Praelatis familiaribus deductus in sacellum descendit: ubi in altari vestes sacrae Pontificiae, quibbus indueretur, apparatae crant : utpote Amictiis , alta , cingulum, stola , et clamys purpurea Pontificalis, opere textili aureo, fimbrijs item aureis . In qua clamyde ab Vna parte assuta erant insignia Pontificis, ab altera Pnilippi R gis'. Ijs vestibus decore indutus cum esset: tum in corona Cardinalium astantium, a Petro Dega Cardinale Histiano , q iem is iusserat , in oratoris locum, praesto esse Regio nomine ad canonigationis actum , tres cereos colore albo a
Cepit , eo . auratos , atque claboratos signis Pontificin , et Regiis . Horum duo Praegrandes erant, quorum Vnurn oratori Reipublicae Venetae, alterum item Oratori Ducis
Sabaudiae, tradidit, tertium , qui tenuior erat , in Proces sione manibus ipse praetulit . His rite gestis , Pontifex e Orsiis est hymnum , AvE MARIS STELLA, quem non modo, propterea quod dies sestus Visitationis beatae Mariae Virginis erat, sed quia ob canonigationis celebritatem ita supplicationis, processionisve initio cani, ritus postulat. Π-nibus flexis ad altare sint, dum hymni versus primus est abs lutus, inde surgens, mitran retiosam accepit, in sellaq. M- statoria sedit, quoad processionis ordo e S I x T I sacello ad palati, ianuam Pontificiam directus est . Interea. pia tacita suptilicatione omnes, et Elemni modulatione cantores hVmnum prosecuti sui M. Pontifex autem , qui est religiosis imaretate inflammatus, qui q. in seraphico ordine tamdita caele-iumiliarum contemplationum curricula praeclare consecerat , secum animo rerutam canonisationis actum, quem c labratur erat ,omni mentis cogitatione ad supplicationern attentissimus, tum in processione, tum in omni canonizati
97쪽
6 S. DIDA CI. CANONIZATI NIs ACTA nis ossicio sanctissimam illam pietatem, vereq. Pontificiam:
quam cordis sita visceribus conceperat, non modo resigiosis precum vocibus, sed vultu, qui animi imago est, facie, ore, oculis indicauit: cum lacrymarum, quas prae eximia sita erga Deum charitate expressit, sint plerique omnes spectatores, ac testes . Omnis autem Clerus Romanus tum iacularis, tum re 'laris, cuius maxima stequentia erat, in atrio palatii amplissimo morabatur : ubi vero primum procedendi signum accepit, e ianua primaria ordine egressus, totum forum V ticanum processione circuivit, hymnim. et canticis, litanijs, omniq. sanctarum precum modulatione supplicando,demum venit ad atrium et porticum basilicae sancti Petri: ibiq. pro riatus ratione constitit, dum Pontifix, qui sella gestatoria de more, selemniter euectus, sequebatur, in eius medio ad eamdem basilicam processio . In actu processionis mirum silemtium fuit , miraq. omnium verae ac selidae Romanae pietatis significatio . Res enim ita administrata est, quo diligentius tumultibus prouisum esset, ut ad suburbium Vaticanum, quotem ris spatio canoniratio agebatur, curribus, pilentis , quadrigis, estedis vehiculisq. cuiustumque generis, ac iumς iis omnibus aditus undique praecluderetum . De ordine proce nu . A V.
AD basilicam Vaticanam via, quam proxime dixi, pr
cessum est hoc ordine . Primum familia Pontificia,vestrubus rubris amicta, antecedebat edeinde Secretari; Mosolici: post, Advocati Consistoriales, vestibus violaceis, indutiinc d bant: tum tubicines, qui certis satis locissimul inflantes, sitaui tubarum sono canebano . Proxime sequebatur procurator Generalis obseruantium ordinis Minorum, homo Hisjanus, sacerdos, planeta albi coloris vestitus: qui insigno vexillum, sancti Didaci efigie religiose praeclare ornatum, Drebata . Hunc prope consectabantur quattuor eiusdem ODdinis sacerdotes vestitu albarum . His propinqui erant Camtores et qui varijs modulate,numeroseq. canendi modis, ac pio hymnorum cantu, omnium animos alliciebant ad spiritale
Saudium . Mox procedebant Abbreuiatores, Molyti Apin solici,
98쪽
ΡAns III. grstolici, Auditores Rotae, Subdiaconi item Apostolici, omnes
superpelliceis et rochetis vestiti . Erat in ijs autem Subdiaco
nus eodem ornatu, crucem Pontificiam praeferens: cui minustri duo virgae rubrae aderant, unus a dextero, alter a sinistro latere . Crucem Pontificiam prope comitabantur Poenitet
tiarij basilicae sancti Petri, deinde Abbates: tum Epistopi, d inceps Archiepiseopi, Patriarchae , Praelatiq. Sanctissimo
D. N. assistentes, pluuialibus et mitris ornati. Iis proxime Cardinales Diaconi incedebant, dalmaticis, et mitris: moXCardinales presbyteri, planetis, et item mitris : post Cardibnales Epistopi, pluuialibus, itidemq mittis induti. Hos st tim sequebantur Diaconi Cardinales tres, quorum unus erat Ascanius Columna: qui, quoniam muneris siti ictio tunc erat, Euangelium legere, medium inter alios duos locum tenebat , quorum unus filii Cardinalis Ssortia, alter Cardinalis Montalius, ambo tamquam Pontifici assistentes. A lateribus eorum duorum Cardinalium progrediebantur Oratores duo, unus Reipublicae Venetae, alter Ducis Sabaudiae: qui vis que cereos illos duos praegrandes manu portabat.
I is omnibus ordine praecedentibus, seminus Pontifex, sella gestatoria, sublimis euehebatur stib umbella: quae primo ab Oratoribus, restabalijs Principibus, tum ab alijs primarijs viris ferebatur, qui vicissim hoc munus sibiemno . Sequebantur deinceps Cubicularii intimi duo Pontificis, qui praesto essent ad assistendum: in horum medio erat Seraphinus Olbuarius, Vicede nus Rotae: qui Decani absentis vicem gereret ad mitrae Pontificiae finactionem. Vltimo loco erant ri tonotarii eodem, ut stipra, vestitu atque ornatu: tum praete ea frequentissima multitudo ciuium Romanortim, et ali , rum nobilium virorum . Α Pontificis et Cardinalium laterisbus praesidiaria Helvetiorum cohors magna praesto erat ad si mouendam repellendamq. tam infinitae multitudinis tu bam. Totum autem serum Vaticanum,quacumque parte supplicationibus procedebatur, praetorijs equitum turmis era
undique septum et communitum .
Pontifex autem,Cardinales,Patriarchae,Archiepiscili, teriq. omnes Antistites, qui in processione frequentes aderant, cereos albos accenses manu gestabant: quos eorum unicuique
99쪽
s. DIDACI CANONI 2ATIONI s Ac TA ro dignitatis ratione large liberaliteri. distribuerant miniafri Philippi Regis, cuius rogatu celebritas omnietationis
Vbi ad Basilicae porticum Pontifex venate ei Canonici, cle- . rusci. illius basilicae uniuersus , obuiam fuerunt suavissimis micae modis ci cantibus.
De canoni ionis. x VI. BA si LICAM Pontifex ingressiis, suggestum, canonizationis causa apparatum, ascendit: tum e sella gestatoria descendens, in lal sistorio genibus flexis, ad altare versus uit. Inde solium Pontificium, excelse loco risitum, conscendit: in ovo, ut moris est, Cardinales obedientiae munus. ei. praestiterimi. Qua absoluta re, Franciscus Mocantius, caere- .moniarum magister, Cardinalem Deqam accersivit, qui cum iArrigonio Advocato ad Pontificem venit. Ambo ubi debitam Pontificiae maiestati reuerentiam adhibuerunt: tum Cardina' lis stabat, aduocatus autem genibus flexis, ac supplex paucis verbis dixit, Degam Cardinalem praesentem, id regio nomisne summopere rogare, atque obsecrare, ut beatus Didacus, . in sanctorum numerum me ascriberetus . Tum Buccapadu- .lius secretarius Pontificio nomine, grauite, reui respondit, IN lud negotium maximae deliberationis su e: eamq. ob rem diuturnis necessarijs consultationibus fligenter a Pontinc
tractatum: et cum, quod ad canonizationis actuin Dertineret isatis probatum esse videretur, tamen quia oratio iusti assidua multum apud Deum valet,Pontificem hoc maxime ooptare idixit, ut omnes una precarentur, quo naassis, res auxilioratulano inclioata, adiuuaretur etiam diuina trux bςni ix Haec ubi Secretarius respondit, continuo e talo Pontifex ad Aldistorium descendit: ubi genibus uiti interim sacrae litaniae in choro canebantur, et aliae preces dicebantur . . Quibus ab lutis, ad selium re itis .
Magister autem caerimoniarum iterum Cardinalem D cam cuin aduocato ad Pontificem euocauit: ad quem confe-Gm cum ambo accessissent, itidem iterum summopere insi runt. Apposite et breui secretarius dMit,rcin m P unpt
100쪽
stulare ut ardenti iterum oratione preceq. imploretur auxiliuet gratia Spiritus sancti, ut in re grauissima suo diuino lumine eum dirigat , . Tum rursiis Pontifex e selio in faldistorium
venit adorandum, ut supra, genibus flexis, et item mitra adhibita . Mox autem Cardinalis Ssortia Diaconus, ad populum versus, alta voce dixit: ORATE . Ilico mitra e capite Pontificis deposita, ceteri etiam omnes Cardinales et
Antistites deposuerunt: genibusq. flexis simul cum Pontifice taciti orarunt summa intimi animi prece, quoad Cardinalis Montalius Diaconus, a sinistra Pontificis stans, alte pronum
ciauit: LEvATE. Qua voce pronunciata Pontifex, Cardinales, et reliqui surrexerunt . Libro tunc a Praelatis assistentibus allato, Pontifex inchoauit hymnum : VENI CREATORS P IRIT v s . Statim ad genuflexionem redijt, itidemq. omnes fecerunt, tamdiuq. in ea permanserunt, quoad primus versus finitus est . Tunc ad selium Pontifex inde abijt, cet ri steterunO . Hymno ab luto, Cantorum chorus cecinio versum : EMITTE SPIRI Tu M Tv v M. Postea dixit Pontifex orationem hanc : DEvs Q v I CORDA FIDELIU M, et cetera. Qua pronunciata oratione, Desa Card, natis una cum aduocato, Philippi Regis nomine tandem te tio instetit, summeq. efflagitauit, negotium canonizationis confici. Res,3ndit Secretarius: Pontificem credere Dei v luntate , ac benignitate id fieri, propterea deliberasse, M tum Didacum, vitae sanctitate, et miraculorum splendo clarissimum, in sanctorum numerum referio .
De canonigations decreto. XVII.
AL L A T v s est confestim ab assistentibus Praelatis liberi
de quo canonizationis sententiam Pontifex, in selio tadens, mitraq. ornatus, pronunciauit verbis grauissimis, m
ximeq. significantibus . Is illa Pontificia sententia beatum Didacum in sanctis Confesseribus constituit,et adscripsit: d crevitq. propterea ab omnibus illum veneratione coli: diem eius festum pridie Idus Novembris officio sancti Confectris celebrari: ecclesias, et altaria, quibus Deo omnipotenti s crificium fiat, illius nomine inliticari licero . Indulgentias, Μ et Ub