장음표시 사용
21쪽
et utrum fit peccatum accipere usurampropia
α utrum liceat pro eodem quamcumque com
s utrum aliquis teneatur resis uere d, isquod de pecunia usuraria iuso lucro iucratus 6 utrum liceat mutuo accipere peeuniam sub
De duabias partibus quasi integralibus iu- quae sum 1acere bQnum a..& declinare a malo.
a utrum duo praedicta sint partes, Ustitiae. et strum transiressis fir speciale peccatum. 3 utrum omissio sit speciale peccatum . 4 de comparatione omissionis ad transgressi
De partibus psi in ibus iustitiae, scilicet
suae virtutes iustitiae annectantur,.
, De singulis virtutibus . iustitiae annexis.
Et primo de religione Ac dum si .
22쪽
a sumn reii ο sit virtus. 3 atrum ressio si una virtus . utrum religis fir sperialis virtus . ' s utrum religis fir virtuae Theolo isa. ε utrum religio sis praeferenda aliis virium
bus moralibus. utrum reii is habeat exteriorer Us. 8 atrum religio sit ead- es sanctitare .
De actibus interioribus religionis. Et primo de devotione. t utrum δε-eu sie spretatiae is r.
a atrum devotio sit actus religionis . 3 utrum coniremptaris, seu meriturio si ea
De Oratione. 1 atrum oratio sit actus appetitivae . viris iis, vel cognitivin. a utrum miseniens sit orum. 3 utrum oratio fis actus religionis. 4 utrum solus Deus sit orandus. I utrum oratione sit aliquid determinalepia
ε utrum orando debeamus temporalia Ietere . I utrum pro aliis orare debeamus. 8 utrum debeamus orare pro inimicis. ν δε Ieptem petitionibus oratioxus Dominicae. Is utrina σrare sit proprium ratis iis crem
23쪽
a I ανrum sancti in patria Ut pro nobis .etet atrum oratio debeat esse vocatis. 13 utrum attentio requiratur ad orationem. I utrum orasis debeat esse diuturna.
Is utrum oratis sit scax ad impetrandum , quod petitur.
16 utrum oratio fit meritoria. speciebus, orationis . a
De actibus exterioribus latriae. Et Wimo de adoratione, per quam aliquis corpus suum ad Deum
venerandum exhibet. t strum adoratio sit inius iatriae. a Mirum adoratio imponet actum interiorem, vel exteriorem. g utrum adorario requirat determinationem laci. I
24쪽
SUMMAE THEOLOGICAE ANGELICI DOCTORIS S. THOΜIE AQUINATIS VOLUMEN SECUNDUM.
Et eius hoe quaeruntur octo. Primo . Utrum de charitate sint danda praecepta . Secundo. Utrum unum tantum, vel duo. Tertio. Utrum duo lassiciant. Quarto. Utrum convenienter praecipiatur, ut Deus ex toto corde diligatur. Quinto . Utrum convenienter addatur , ex eo mente , &c.
Sexto . Mirum praeceptum hoc possit in vita ista impleri. Septimo . De hoc praecepto, Diliges proximumum, scut teipsum. Octavo . Utrum ordo charitatis eadat sub praecepto.
praeceptum. 3. coni. e. D6. ω II
AD Primum sie proceditur. Videtur, quod de thainritate non debeat dari aliquod Praeceptum. Ch Tom. IX. A ritita
25쪽
Titas enim imponit modum actibus omnium virtuis tum, de quibus dantur praecepta; cum sit forma viris tutum, ut supra dictum est:
modus non est in praecepto, ut communiter dicitur. Eruo de charitate non sunt danda praecepta. a. Praeterea. Charitas, quae in cordibus nostris per
Spiritum salictum diffunditur, facit nos liberos, quia tibi spiνitus Domini, ibi libertas , ut dicitur a. ad
Cor. 3. Sed obligatio , quae ex praeceptis nascitur , libertati opponitur ; quia necessitatem imponit. ENgo de charitate non sunt danda praecepta. 3. Praeterea . Charitas est praecipua inter omnes virtutes, ad quas ordinantur praecepta, ut ex supra dictis patet . . I. a. q. a. a. oe q. IOO. a. a. Si erisgo de charitate darentur aliqua praecepta , deberent poni inter praecipua praecepta , quae sunt praecepta decalogi : Non autem ponuntur. Ergo nuda praecepta sunt de charitate danda.
Sed Contra: Illud , quod Deus requirit a nobis , cadit sub praecepto: Requirit autem Deus ab homine , ut dilivat eum , ut dicitur Deut. Io. Ergo de dilectione charitatis, quae est dilectio Dei, sunt damda praecepta
Respondeo dicendum , quod , sicut supra dictum
est, V. 16. a. I. Ο l. 2. 99. a. I. praeceptum importat rationem debiti, In tantum ergo aliquid cadit sub Praecepto, itaquantum habet rationem debiti. Est aurem aliquid debitum dupliciter : Uno modo per se :Alio modo propter aliud . Per se quidem debitum est in unoquoque negotio id , quod est fimis ; quia habet rationem per se boni . Propter aliud autem est debitum id, quod ordinatur ad finem : sicut meo dico per se debitum est , ut sanet ; propter aliud autem, ut medicinam det ad sanandum. Finis autem spiritualis vitae est, ut homo uniatur Deo ; quod fit per charitatem : & ad hoc ordinaκ- iur , sicut ad finem, omnia quae pertinent ad spiritualem vitam. Unde & Apost. dicit I. ad Timoth. i. Finis praecepti est charitas de corde puro , ω conscientia bona, oe fide non scta . Omnes enim viris
tutes, de quarum actibus dantur praecepta, ordina tur vel ad purificandum cor a turbinibus passionum,1icut virtutes, quae sunt circa passiones I vel saltem ad habendam bonam conscientiam , sicut virtutes , quae sunt circa operationes ; vel ad habendam rectam fidem, sicut illa quae pertinent ad divinum cultum: Et haec tria requiruntur ad diligendum Deum. nam
cor impurum a Dei dilectione abstrahitur , propter passionem inclinantem ad terrena et Conscientia ve-
26쪽
rri mala facit horrere divinam iustitiam , propter timorem poenae : Fides autem ficta trahit affectum in id, quod de Deo fingitur , separans a Dei veri tate. In quolibet autem genere id, quod est per se potius est eo, quod est propter aliud . Et ideo malximum praeceptum est de charitate , ut dicitur Matia
Ad primum ergo dicendum, quod, sicut supra diacium est, i. Σ. I O. a. io. cum de praeceptis ais geretur, modus dilectionis non cadit sub illis praeiaceptis, quae dantur de aliis actibus virtutum d puta sub hoc praecepto, patrem tuum, oe matrem tuam, non cadit, quod hoc ex charitate fiat Cadit
tamen actus dilectionis sub praeceptis specialibus. Ad secundum dicendum , quod obligatio praecepti non opponitur libertati , nisi in eo, cuius mens ais versa est ab eo quod praecipitur ,' sicut patet in his, qui ex solo timore praecepta custodiunt: Sed praeceptum dilectionis non potest impleri nisi ex propria voluntate. Et ideo libertati non repugnat. Ad tertium dicendum , quod omnia praecepta deis ealogi ordinantur ad dilectionem Dei , & proximi.& ideo praecepta charitatis non fuerunt connum randa inter praecepta decalogi , sed in omnibus includuntur.
Ex art. habes primo i quomodo per rationem x stendas, merito insinuatiim suisse a scripturis quod de charitate debuerint dari praecepta. I ii sinua. tur autem per hoc, quod dscitur Deuter. IO. Et nune Urses, quid Dominus Deus tuus petit a te, nisi tit, Scc. diligas eum 8 Id vero, quod Deus petit, & maxime tam intensissimo desiderio, quod illa Deut. I quendi phrasis ostendit, cadere debet sub praecepto. Alioquin non inquireret maximo desiderio illud - ut ratio naturalis dictat. Adde, quod de his, quae non tam principaliter , ardefiterque inquirit a nobis, sicut est de honore parentum , de non furando , M.
dantur praecepta, ut patet E is. 22. ergo multo maispis de eo, quod sibi magis est eordi, idest de dilectione , debuerunt ab ipso dari praecepta . Secundo vides: quomodo, Sc. A a a AR-
27쪽
4 QUAEST. XLIV. ART. II. ARTICULUS II. et a Nirum de charitate fuerint danda duo praecepta.
AD Secundum sic proceditur . Videtur , quod de
charitate non suerint danda duo praecepta. Praecepta enim legis ordinantur ad virtutem , ut supra dictum est: cari. praec. arg. 3. J Sed charitas est una virtus, ut ex supra dictis patet. cqti. 23, a. SQ go de char Ita te non fuit dandum nisi unum prae-
Christ. c cap. aa. Θ 27. to. 3. Charitas in pioximo non diligit nise Deum:Sed ad diligendum Deum suta
scienter ordinamur per hoc praeceptum, Di iges Dominum Deum tuum. Ergo non oportuit addere aliud Praeceptum de dilectione proximi.
vonuntur: Sed non peccat aliquis Praetermittens dialectionem proximi, si non praetermittat dilectionem Dei : quin immo dicitur Luc. I 4. Si quis venit ad me, oe non odit patrem Dum, oe matrem suam, non potes metis esse discipulus. Ergo non est aliud pra ceptum de dilectione Dei,& de dilectione proximi.
diligit proximum, Iegem implevit : Sed non impletur lex nisi per observantiam omnium praeceptorum. Ergo omnia praecepta includuntur in dilectione pro-αimi . Suffcit ergo unum praeceptum de dilectione vroximi. Non ergo debent esse duo praecepta charitatis. Sed Contra est , quod dicitur I. Io. 4. me mandarum habemus a Deo , ut qui diligit Deum, dii gar oe fratrem stium. Respondeo dicendum , quod , scut supra dictum
est, O. a. q. 9 I. a. 3- ω q. 94. a. a cum de praeceptis ageretur, hoc modo se habent praecepta in lege, sicut propositiones in scientiis speculativis ; in quibus conclusiones virtute continentur in primis principiis: Unde qui perfecte coguosceret principia secundum totam suam virtutem, non opus haheret ut ei conclusiones isorsum Proponerentur : Sed quia non mnes, qui eognoscunt principia , lassiciunt considerare quicquid in principiis virtute continetur , necessς est Propter eos , ut in scientiis ex principiis
28쪽
eonclusiones deducantur . In operabilibus autem, in quibus praeoepta legis non dirigunt, finis habet rationem principii, ut supra dictum est. cada. ω q. 26. a. i. ad i. Dilectio autem Dei finis est, ad quem dilectio proximi ordinatur. Et ideo non solum opoνtet daνι praee eum de diu-ctione Dei, sed etiam de dHectione proximi, propterminus enaees , qui nou de facili considerant tinum horum praeceptorum sub alio contineri. Ad primum ergo dicendum , quod licet charitas sit una virtus ; habet tamen duos actus , quorum unus ordinatur ad alium sicut ad finem . Praecepta autem dantur de actibus virtutum . Et ideo oportuit esse plura praecepta charitatis. Ad secundum dicendum , quod Deus diligitur in proximo, sicut finis in eo quod est ad finem: Et tamen oportuit de utroque explicite dari praecepta, ratione iam dicta. c in cor. adit. JAd tertium dicendum, quod id quod est ad finem,
habet rationem boni ex ordine ad finem: Et secundum hoc etiam recedere ab eo habet rationem mali, & non aliter.
Ad quartum dicendum, quod in dilectione proximi includitur dilectio Dei, sicut finis in eo quod est
ad finem,& e converso: Et tamen oportuit, utrum
que praeceptum explicite dari , ratione jam dicta .c in σον. art. 2APPENDIX. EX arti habes primo; quomodo per rationem dea
struas haeresim Aetii, Eunomia , ut refert Pra teol. tit. Anomi, dicentium , quod Deus nihil aliud a nobis requirit , quam , ut ipsum solum cognosca mus . Per hoc enim quod data fuerunt duo praec. charit. a Deo, ut hic conci . fuit , patet, quod Deus a nobis aliquid aliud requirit, quam, ut ipsum cognoscamus, immo , & quam ipsum diligamus. Constat namque hinc: quod requirit etiam a nobis, ut proximum cognitione affectiva cognoscamus , idest diligamus. Secundo habes : quomodo per rationem Ostendas : illam haeresim merito damnari a I. Joari. o. Hoc mandatum habemus a Deo ; ut qui diligie Deum, diligat oe fratrem suum. Ac si apertius contra illam dicat. Decrevit Deus, nobisque notificavit: neque ad salutem esse lassiciens, neque ipsum requirere solum a nobis , ut sese cognoscamus, & diligamus. Item habes ' quomodo per rationem ostendas, eamdem merito damnari a Veritatibus aureis super le-
29쪽
Eem veterem, lib. Gen. 2. conclus. 6. N eap. q. eon: Hus Io. & cap. i7. concI. S. Item Numer. H. concitis α. Damnari & ab Elucidat. pri. par. quis. I. art. δαTertia vides 2 quomodo ex iis, &c.
Utrum sussciant duo: praecepta charitatis.
3. coni. e. H6. oe Ii7. Et vir. q. a. a. 4. ad 6. Eo Rom. I 3. Iesi. I. Et GaI. S.Iect. 3. AD Tertium sic. proceditur . Videtur , quod non lassiciant duo praecepta charitatis. Praecepta e nim dantur de actibus virtutum : Actus autom se cundum obiecta distinguuntur L Cum ergci homo quatuor debeat ex charitate diligere , scilicet Deum, seipsum , proximum , & corpuS proprium ut e supra dictis patet, et S. arr. 32. ρο qu. 26. JUidetur , quod quatuor debeant esse praecepta charistatis: Et sie duo non lassiciunt. 2. Praeterea . Charitatis actus non solum eli di- Iectio, sed gaudium, pax, beneficentia: Sed de Melibus virtutum sunt danda praecePla. Ergo duo praecepta charitatis non sufficiunt ΚΞ, Praeterea. Sicut ast virtutem pertinet facere borium k ita & declinare a malo et sed ad faciendum horium inducimur per praecepta amrmativa; ad Clinandum a malo per praecepta negativa . Ergo charitate, fuerunt danda praecepta non solum alia semativa , sed etiam negativa Et sic duo praeceptα Praedicta charitatis no a lassiciunt. Sed Contra est , quod Dominus dicit Matth. 22 In his. duobus mandatis tota lex pendet , oe pro Respondeo dicendum , quod charitas , sicut iupra.
dictum est, cq. 23. amicitia quaedam . A micitia autem ad alterum est. Unde Gregor. dici quadam Homi I. c sc. i7.rn eιν. princ. 9 coo ritas. minus quam inter duos habers nora ' f. ' Quomodo autem ex charitate aliquis seiplum ait Igat, supra dictum est. c as. Cum autem dilectio , & amor sit boni , bonum autem sit vel finis, vel id quod ς' Distiis
nienteν de eharitate duo nietis quidem, quo inducimur ad Deum , is
snem: Aliud autem, quo indu m*ν Pproximum propter Deum , scut propter δε-
Ad primum ergo dicendum , quod , sicut o P
30쪽
dicit in i . de doctri Christ. e. 23. in princ. rem. 3. cum quatuor simi ex ebaritate diligenda, de secundo,oe quarto, ides de dilectione sui oe corporis proprii
nulla praecepta danda erant . stuantumcunquc enim
homo excidat averitate, remanet illi dilectio fui, in dilectio eorporis sui. Modus autem dili Rendi praecipiendus est homini ; ut scilicet se ordinate diligat, & corpus proprium: quod quidem fit per hoc, quod homo diligit Deum , & proximum . Ad secundum dicendum , quod alii actus charstatis consequuntur ex actu dilectionis , sicut effectus
ex causa, ut ex supra dictis patet. 28. a. 4. γε. 29. a. 3. Unde in praeceptis dilectionis virtute includuntur praecepta de aliis actibus . Es tamen propter tardiores inveniuntur de singulis expliciiqpraecepta tradita: De gaudio quidem Phili p.;Ga dete in Dominσ semper: De pace autem ad Hob. I 2. Pacem sequimini cum omnibus : De beneficentia a tem ad Galat. ult. Dum tempus V abemus, operemur bonum ad omnes . De singulis beneficentiae partibus inveniuntur praecepta tradita in sacra Scriptura; ut patet diligenter coli sideranti.
Ad tertium dicendum , quod p us est operari bonum, quam vitare malum. R ijeo in praeceptis a firmativis virtute includuntur praecepta negati Va . Et tamen explicite inveniuntur praecepta data contra vitia charitati opposita : Nam contra odium dicitur Levit. I9. Ne oderis frasrem tuum iu corde tuo: Contra acediam dicitur Eccles 6. Ne acedieris in vinculis eius et Contra invidiam ad Galat. 5. Non siciamur inanis gloriae cupidi, invicem provocantes ,1nvicem in υidentes : Contra discordiam vero I. ad
Corinth. 3. Idipsum dicatis omnes , Θ non fnt iuvabis schismata: Contra scandalum autem ad Rom.
a , Ne ponatis offendictilum fratri , vel scandalum.
Ex art. habes primo : quomodo per rationem mstendas, merito fuisse insinuatum a scripturis , quod praecepta charitatis fusticiunt . insinuatur a tem per hoc ,' quod, narratis duobus praecepti Scharitatis, subiungit Dominus Matth. ar. in his duobus mandatis tota lex pendet , ω propheta. Ac si dicat apertius . De charitate duo ista praecepta dari , fuit lassiciens , & non tantum lassiciens pro charitatet, sed etiam pro tota lege , atque prophetis inqua tum ex his duobus universa pendent . Id, quod Α-Postolus aliis verbis expressit dicens . I. Tim. r. 5-