장음표시 사용
251쪽
iuersum Persarum imperium in Satra num destinatum, qui curam hos ritum reci- 'endorum gereret, iisque necessana omnia
procuraret. Post sequitur hospitalitas, quae magna est Reipub. virtus ac gloria, quamque Persae numinis instar religiose coluerunt, ciuiumque suorum animis institerunt, de sic Regnum sultissimiliti & florentissimum reddiderunt.
sicut de hoc Persarum instituto habet Plutarchus in Apophthegm. XXX. Perse magno apparatu funera etae
hant, cadaueraque non cremare, Nesrogo ιmponere, sed humare consueueram, ceraque ea obtinebant, ut quam maxine Luturna per
Sic de cura Principis circa vitam subdit rum; Restat cura circa mortem 5c sepulturas, atque adeo circa sepeliendi ritum, quem ex Herodoto lib. i. Et Cicer. descripsimus. Qui tamen Cicero lib. I.Tusc.quaest. notat, Magos diuersum longe humandi ritum a populi moribus obseruaue. cogorum,inquit, mos erat, o
humare corpora, asina 'u essem anis laniata. Et Iustinus testatur,eum morem postea Parthos quoque usurpasse, dum de iis lib. i 2. loquens
ait. Sepultura vulgo aut avium ast eanam laniatus
eut nuda iamum ossa una obruant. Quod idem Postremis Persarum temporibus in usu fuisse testatur Procopius lib.I.de Bel. Persico. Vide etiam de Persicae sepulturae ritibus Agathiam
lib. II . vestes autem Persas qua viros,qua mulieres in luctu scidisse, crinesque lacerasse testis est Diod. Sicul. lib. D. Curt. lib. . Her d. lib.3 . qui idem etiam ait cIo.eos dc seipsos de equos Eciumeta toro disse, quinimo Plutarch. in vita Alex. scribit, eos ob obitum Regis murorum propugnacula penitus euertisse. Cl. Cero 3. Tvlc. quaest. ridens hos barbarorum mores, inquit: Hinc illi Agamemnon Homericus in idιm Ausanus scinians identidem intonseam cstis mam. quo facuum i Lud Bionis: perinde stilp- stnum Regem tu luctu capi Eumsibi eue re,quasi eaI.
Q i es Prouinciaidistributum era quae seras hasebant Praefectos es Rectores, qui ex cio imperament, es silutem in iis publicam pro-
. Tantum de Cura subditorum in penere: 'neque grum plura de hae apud authotea inue. nio. Cura in specie praecipua fuit apud Persas
circa praefectos de Rectores prouinciarum, quos Princeps ipse constituebat, sed non nisi virtute insigni praeditos; magnamq; iis potestatem dabat, de qua ita Brissonius: Satrapis msi se officio manentibus integreque suum munus obeuntibus,mn fati sesuccessores Reges dabant, talicuiusummam potesatem concesseraut,ineorum ni- Luminus Sura pias aliquem ex viris Principi mis,1 vetur inflectorem mittebant. Soleban t autem hae M LSatrapiae filiis Regum plerumque d&erni,ut ex Herodoto patet lib. 7. De numero pora illarum non leuiter authores variant. Plinius lib. 6. cap. t 3. dicit Parthos, postquam imperio potiti sunt,Persarum illas Satrapias in duodeuiginti regna diuisisse, ex quibus undecim inferiora, reliqua septem iis superiora appellabantur. vid. Ioseph. lib. Io. Ant. Iud. Qiq. N lib.
rationesque a In rara muneris a praefectis regebant. Adeas Nero quas adeund nul δε-
batumacia Asidos legatos mittebant, qui ea rumflatum tesua explorarent,r squepos ea reuersi referrent.
Quo amplius est de maius imperium, eis maior quoque cura principi existit circa ossiciarios, quia in tanta latitudine, siquid committitur, id ad plurimos exundat,eoque deterius,quo latius malum: Idcirco Persae prouincias suas quotannis aut ipsi lustrabat, aut que-piam e6 velut inspectorem cum Imperio mitistebant, qui penitus omnia perspiceret. Quae salutatis fuit tam pro subditis i psis quam de praefectis institutio, nam εc felicius subditi re rbantur,nec ulla facile lacessebantur iniuria ectores vero ipsi, si ossicio fuerunt egregie perfuncti, ad maiores dignitates cum Iaude euehebantur, si a minus, corrigebantur, ne quod plerumque fieri solet,in priuatam potius lacunam, quam publicas felicitates oculos animumque defigant. Quod sane crebrior principis praesentia potest auertere, quae, ut prouerb dicitia equumselisissimes inat, or ope. rarii laborem promptis mepromouet. Plin. in Paneg. inquit: Principis officium ere, velocissimis ου-
- instar, omnia mullere, omnia audire, or undetum
que inuocatumstitim, velut numen adsistere.
Perse nummis aureis Darii forma percusio
252쪽
E R s t a M vobis, Viri Magnisci & Amplissimi, ante oc los statuo: sed Persam, non Marte captam, verum alte in nostras adactam possessones. Rudera colligo; ad structuram iransporto. Structam cernite, iudicate. Patronos s nouum opus adoptat. Vos exoptat, viros in omnium Ο-ra de ore celebratissimos. Vestra est, qua nititur Virtus, vestra in luce exterorum locata authoritas. Vos animum in immensa regionum iniecistis; Regna Europae lustrastis. Tu, Procons Magnifice, etiam Asiae pleraque. Nec longe fuisti ab eo, de quo tractamus, Periarum imperio; dissimila quidem 6c cuspari illi vetusto. florente tamen adhuc Ec opulento atque amplo. Nec aliud nunc maius votum meum,quam vos mihi in uno Persas esse. Quid ita Tanta erat eorum animi vi tus ic facilitas, ut munera' quaeque sibi oblata gratiose deoscularentur. Quin quam etiam vola haustam. Hausi oc ipseMiquide Politicis atque Historicis fontibus,de inclusi huic aphorismorum vasculo. Quod vobis, ciuis vester, cum o seruantia affero. Vos,qua estis comitate aegratia in Scholam vestram,& eos qui in ea, accipite munusculum h oh Persica illa de serena fronte, 6c cum munere isto me ipsum, de animum hunc vobis imprimis deditum atque addictum, tum ossicio omni, tum voto: quod pro vita atque incolumitate vestra deuote ad D a v Mconcipio. Propridie Cal. Iulii, Anno M D C VIII. U. v f. Amplaud. obseruantissima
253쪽
X natura ipse riuilium rerum Prudentiae Civilis, doctrina bifariam n L partiunda sis; las
generalem nempe or oeciaum. Et rigam quidem, qua destatu publico absiluis atque iniuersim tractas, disputationibus ordinariis 'us bucurique persequuti. Ista vero, quae laudabilium Rerumpublicarum tam veteras,quam nostra μι itura oeclaram declarat,rfruamdasii extraordinanis operis. Guam nune adluia ducimus a Principatu Persico. Nam 'de Chaldaeorum aut Assyriorum Monarchia, ut in historiciae, ita Politicis tenui altem aifugatia videns ve-I a,vmque ad o Ensenda. Persis,Deo ducente, ad alias quasdam Orientis gentes, o ab his ad Graecos ibimus, instectura liges ac cometudines Principum, in ea gente Rerumpublicarum; Cretensium, Thebano. rum, Corinthiorum,oc. inprimis vero Spartanae ais Athiniensis. Hinc ad Italos transfretabimus; Romamma mam Ham Rerumpublicarum matrem admiraturi simulo lustraturi. Exinde Principatuum ae Remma
publicarum re etiam alluot formas contuebimari Imperii nempe Romani, Sue Regni Germanici, eis Galliae, Angliae,Poloniae Reipub.item, venetae ct abarum aliquot,seo locos Iempore nominadarum. uum hoc, irent multi institutum, ese Scholis huc que insuetum. Fateor, Sedcrmixorio doleo. Prudemna enim Politica vis tota ac perfectio non in generatibus sita es istam sterialibus illis ae particularibus Temporum, Locorum, resonarum. Loquar eam Seneca adpropossum meum paululum 1 exo: Ad prudentiam Epist. . ciuilem, longum ac dissicile iter est per praecepta: breue & essicax, per exempla. 'rexempla Hisco, praceZIi tu Iose adi ordinarie apphcantur. Architectura ingeniosam sitim peritia is eliciter con sequitur, qui pauca quadampraecepta methodiia doctus, na hinc inde mainorum Architectorum.qua pari,
qua bellistracta adflicta,veνa, machinas,moles sagaciter dissici se adumbram sibi aras obseruat. Ita Rest perprurinnam ciui idonee ais ex voto iLiparabantur, qui recaeordinatispraeceptis Politicis non nimis quidem
diu ed tamen abquandiu imburi continuo ducantur ad exempti RerumpuH. veteris er nostri aeui. Exempla, aio, ra ista o praeclara,ct in quibus imago expressata tissimorum Legislatorum aris simorsi Principum, prudentiss. Magistratuumeras eatismorum Consiliariorum; deuisor tractabitium ae forentium Abd ιο-rum. Verbo dicam: laudati simarum ratis aeque ae Bessi artium. Hoc .Eud est quod Aristot.monuiti In Politi- 1.poIccorum praeceptorum ordinatione im possibile est omnia minutim exequi:uniueris enim scribi Mnecessum est;at actiones sunt rerum singudarium. Audite hanc Philosophipolisitasteriam vocempolis rixa studiosi, e habitate: Per generalia praerepta prudentiam ciuilemactemon parari ; opus omnino essest a si ιnstituIorum ais exemplorum . lectione, obseruatione, raxi. Is, qui generalia pracepta nouit,ingemi-
ι Aristotelas alibi emote tantum siti or quas eminus i in singularibus vero versatusproprie es absiliare o ' 'μα i o ct velut eominus nouis. Et item. Sommes qui ad genus uniurasiumρertinent in Philosophia morali, Gad plerunque t ieiuni; quι vero explicam ressivulare iant reniores: idcirco longe plus tribuendum viro vni risi eruersio insingularibus quamplaribus aliis, qui υniuersalibus tantus tinnutriti Nec verbis ian ' ' tu id monuit avit remissent magnus hiem gistra; stedissem Vso aIas opere. Docuit. m. in schol a Gram.
Politicam,Generalem ae Perialem idcirc./uo in Ponticis magno discipulo Alexaud oposuefit, non μι-π- referre ba baras gentes, quam cultru se civiles vidisse, earumst ena ae leges notasse: ut in eius vita te-
sis in Ammonius. ει Cie.de Amb. Omnium tere ciuitatum,no G raeciae selum sed & Barba iariae mores ab Aristotele de instituta,& disciplinas; a Theophrasto etiam leges cognouimus. o. regit a metu Lector orastima, quod a te facere, Pantus omnibus Regnis se Rebuspub Ihesu sperien dum s ac Aristor .ae Theophrasti Specialia Politica perierant. Pauca,quo emesscrabo,ex ιu n bu reliqua in eca fere vila,quam qua exstant 1. Potitis.tibro,auro ob id cogemmis carωre Nobis iasatissit,magnorum 1 δε-- Positica doctrina autorum, utut vetustate obliterata,vestigiasectari, inre Sesolas velutpomiminio radem reducere hoc quos Aristotelu o rimaeuorum 'ripateticora istare insti Iutu,cumgenerali ista ae communi,Specialis, re τιμὰ m,magis actus Politica costianda. Sic enim disient ii,3uι civilemprudentia quarunt,uniuersiissingularibus recte aulicaνe, auexbu ista tam illustrare, tu firmare. Cognosent etia veram
ainructuosa eraermanat ratione;nec inperegrinatione asti speregrinabBur, 'asopo βο: Idquo lurimis sed acciau Mbitibus orignotitibus, Germaniam, Italiam, Galgias. Anglia, se alias regiones lagran tibus i magis adiactatione, quam ad usum Re . sesuum. δεά se clarior ae probatiorfutura est Urata in senuessaria iuris distinctio in commane se mumeipale,ut qua totvendet astatus publici ars adeo Politicapru- ἀοι- partuton qua dedimus in generalem obsteti em. Denique eressere hine possit Historiarum diame da issere atquei strari. Harum enim vis ais usus nussibi veleuidentior, velefficacior quamin Politica Spectasi. Id quia non tam a me odire atqH intelligere vos, quam reipse, benedicentestudiis vestras Deo,seu
254쪽
Et primo quidem de Statu eius pacato,
na,quique corporispulcritudine ac integritate membrorum emcineret. Neque metaltero oculo captum, et nasio auribus e mutilatum, vel Ma membrorum prauitate deformatum recipiebant. De Persarum origine δc denominatione audiamus Herod. l. 6. qui inquiti Hucabantur quondam Perse . Gracω Cephenes, a se etero ipsiuatque ab incolu Artaei. Verum postea qua Perseus Danaes eo Iouis filius ad Cepheum Beli filium commeauit & Andromedam eius filiam uxorem duxit, tulit ex ea filium, quem Persia appellauit, eumque illic reliquit,a quo nam Cepheus carebat virili prole cognomen Persae sortiti sunt. Horum Imperium coepit anno mundis 4 o F. quo tempore Cyrus, adempto Medis Lydisq; imperio, primus id in Persiam intulit, eamque florentissimam lc potentissimam reddidit. Eius iam penetralia secundum methodum in Politicis traditam, perlustrabimus: quae docet, uniuscuiusque imperii perspicienda prius sideliter fundamenta, si de tota eius structui a dextrum debeat fieri iudi
cium. Fundamentum autem, tomnis impe
rit,ita de huius vel primum est, vel Orium. Primum consistit vel in aptitudine imperandi; vel in potestate. Apritudo iterum vel naturalis est, quo pcrtinet sexus de pulchritudo corporis; vel acquisita, de qua postea. De sexu principis Persici aliud non reperio apud auto. xes, quam digniorem illum de masculum ad gubernacula adhibitum. Nec aliud commemorat Clarisi de Ob raram doctrinam fato meliore dignus, Barnabas Brissonius,qui terum Per- scarum materiam e vetustate nobis comportauit; quod grati agnoscimus ac praedicamus. Alterum aptitudinis membrum est constitutio corporis, quam unice Persae in regibus suis respexerunt,ic de qua Curtius egregie inquit lib. s. Plerisque tentibus ingens in corporu
maiestate veneratio ere, magnorumque operum non
astos capsces tutant, quam quoupecie egregi; δαι-mta natura Mnauis, raro namque in egregia fomma improbitas comperta est,inquit panormi tanus. De Indis de AEthiopibus Strabo refert, eos neminem Principem elegisse nisi forma clicorum; quod de Scythis etiam, aliisque in oriente gentibus historiae firmant. sane natu rati vi id nobis videtur quodammodo impressum, ut arctius eum multo animis comple mur, qui corporis pulchritudine praeualer, Scapes inquit Columella, eum sibi Regem assii munt,qui caeteris omnibus formofior est. et .
Cum post Cabadis Regis PerIarum mortem, orta ellet inter filios eius de regimine contemtio, Cabades Coirhoi fiatri, quem aetate superabat, postpositus est, propterea quod luscu esset,quo desectu Persae suos Reges immunes cupiunt. Interim mens praestat corpori & m gis respiciendum ad interna illa animi bona, quam ad externa corporis,quae deterrina is quubusque humani generis monstris scimus fuisse
. 1 l. perseeum Regem di ellebant qui lueris esset quam optime imbutus, aeprobe a Magis snstitutus, familiariterque cum ιis ante fuisset
Fuit aptitudo naturalis, sequitur acquisi videlicet habitus de virtutes tam intellectuales ruam morales: Intellectualem virtutem sita octrinam & eruditionem Persae in Regibus suis imprimis desiderabant, se iis selummodo scepti a committebant, qui diutius Magorum disciplina ac conuersatione erant informati, vi Cicero doeet lib. .de Diuinat. dum inquit, Nemo rimaram Rex esse potuis, quin amὲ Met rum plinam sitientismqueperceperas. Nimirum quod apud Persas fuit Magorum solentia hoc nostro tempore est studium philosophiae, ecinprimis prudentiae politicae, qua imbuti R ges ac Imperatores altissimum dignitatis gradum
255쪽
dum sic obtinent, ut diutissimὸ in eo floreant V. . ae contillant. Quod contra eoS facit,qui litς' Venatu etiamsepe exercebantur, ue rei
contrarium plane magnorum Imperatorum , . .
tum exempla, tum felices per litteras succes- μ- elatque iterum,sed etiam saepius ussus edoceant. natum prosicscebantur, mediam custodiam III. Eorporis partem secum ducentes. Fersarum Reges legibus planesiluti erant, Pertinet & ad recreationem & sanitatem
e quod libebat licebat, nec ab asi
quam corrigebantur. Inter virtutes morales primi occurrit Iustitia uniuersalis, ac legum obedientia,qua Petasarum Reges penitus fuerunt exempti, ueta. que pro placito & arbitrio administrabant, ut Plutarch. inquit in lib. de tribus Rerum publ. generibus: Περ- meo τῆ--υπὰ θvium Et Herod. i 3. docet Cabysem, cum aliquando ex iuris Persuum peritis percontaretur, num qua lex esset, quae filiat volentem cum sorore contrahere matrimoniu, hoc responsum tulisses nultam σa: dem eiusmodi ab alio quo- principis venatio: qua tamen intemperantius
nonnihil Persarum Reges utebantur,ut historici docent. Ipsa sane venatio in se conside. rata, si modum habeat, non cst improbanda; propterea quod, ut ait Patri t. similitudinem quandam cum re bellica teneat, nec paruam fortitudinis specie prae se ferati Non emmiamι--weri sues , inquar Plin. in Paneg.ia arefas i ..tin, excutere tubιιbu feras uperare ιmmensa mon- νωι . d. tium iuga, Gr horrentib- 'pulis gradum Inferre, utillim manu, nulta vestigio ad Mum.. Hinc ni in . evmirum nullo exercitio impcsius Princeps de- I νη--
lectatos legas quam ist0. Alexander Macedo, - . .. o ubi ab armis oc acie quies aliqua aderat, eam segemmaemra, quastinars i . . cere se rems assiduae , enationi inanendebat. Persae tantam τι Mism murim re rara, qua tuear R Pram in venationibus voluptatem captabar, vin incere quicquidis, eat. Huc pertineς ista grauiβ in solum i
Politicis quaestio, ' E U ae tur, orum cibariis ouatuor magni viciatm-μ min; quae fusius in Syit. PObt dςciditur buebatitur, teste Her .lib. i. sed etiam, vile I V. gibus fuerit interdictum, sagittam in feras co-
aeterea locorum amoenitate ni opera ξυxqvςyς , P siquam Rex primam emiserit. Reges capiebantur, palatu P borra rei ve alidum leo adortus esser, eumque Me-bediant applicitos, in agros consiptos, Alige gabvetus in pedes sese aduersus Regem erigenterque consitos, quos paradisus tingua sita tem, iaculo occidisset, indignatus Rex, eum' vocabant,m in quos animi laxandi s remitia decvllari iustit, quod feram caedere occupas
tendi causa secedere consium aΠt. Hobe, t admodum Ctesias in Persicis resert. Simileis sua thenotropb riuana, qu M si plane exemplum habet Petrus Bizarus hi- Ie insigniter obiecitabant. stor. rer. Perclib. 7.de Basilio Rege,cui cum in
Inter virtutes principe dignat numeratur Venationς ceruus quidam ferina facie freme-πι- πι-- --tatesὲ quae qualis in Pet bundus O ur eret, C erectis in eu cornibustarum regibus fuerit, testatur praesens apbori otium, R vero gladium vibrans; zonam mus, que dedimus ex Cicerone,qui in lib.de quὶ induebatur 'li utar eius ramo implica , que dedimus e senethrestatur adeo locorum amoenitate Petasas fuisse captos, ut Cyrus Minor Sardianum Paradisum manu sua laboriosa conseverit, quod & Elianus lib.a.deanimal; C. ys. asserit Xenoph. in Oec n. ait, Rex Persatum quas. Quoque regionex incolit, studiose operam dat, .ut horti sint omnibus referta, quaecunque bo-- ει pulchra de terra pronasci possimr, inque his magna ex parte ipse versatur, cum anni
tempus id fieri non prohibet qui etiam dona
iis clargitur,qui agris bone coicias suam op xam nauiter praestanti
retur,quida illico ense stricto,zonam abrupit, quo solutus Rex in terra procidit. Verum ipse ei propterea ingratus dc iratu S, a puramPuta re iussit, quod nudum in se entem strinxerit. Sed mox diuina subsecuta est vitio, let haliter primo sauciatus aceruo qui cornibus violento impetu in imum ventrem adams, cum c quo excusiit paulo post expirauit.
Fersirum Reges crebra conuiuus Usilemnitates publice in foro peragebant: inprimis
256쪽
vero natale di Arem magna pompa'thea reo celebrabant, quo strenas populu es dona
elargiebantur, tantumque sis uiatati eius Heindulgebant, ut quae ab iis tum peterentur,ea denegare nos merent, exoratorvique πί-
rem,qui oratores accesserant. Retei tur hoc axioma ad magnificentiam principis conuiuatoriam publicam; in qua ta men modii Persae excellerunt conuiuiis, sum ἀptuosissime&ambitiosissime paratis de effusi Ditina in populum indulgetia, quae inprimis nataliciis diebus exerebatur ; cuius natalitii coulvii memin t Herod. lib. o. quod sermone Persico D D, Graecis vero πλει is nuncupatur, id e Itie sesu. quod ex apparatus magnificeti adcomnibus nu.ncris esset perfectissimum. Qui quide in os eo tum tepore firmiter inualuerar, Ostro non usurpandus seculo, Obvarias quae oriri hinc possunt, incommodirates. ut enim sumptuum profusionem taceam, periculos csimum est vii im dari tempus, quo subditis quicquidlibet petere, & ferre liccat,cu&in. dignissima ca esse pollini, & cu publico dano
coniuncta. Quemadmodum memorabiliter refert Herod. de Amestre,qui eo die natalitio Malistis uxorein a Xerxe dono petiit. Xerxes obstupefactus uxorem Germani dona dari, precibus tamen Ec instituto euictus annuit. insistes iratus eam noluit dimittere. Ibi tum Amestris accitis Xerxis satellitibus, uxorem Masistis vi raptam excarnificat, mammillas praecidit, easque canibus abiicit, detruncat
nares, aures, labra, linguam, atque ita misere excarnificatam,domum remittit. Masillas ubi sic uxorem vidit mutilatam, vehementer ex inarsit, habitoque cum liberis consilio, Bactra abiit. prouinciam eam ad defectionem inducturus, plurimumque mali Regi impositurus. Quod cum facere in si ituit, Xerxes missis ad uersum eum copiis de ipsum di liberos,copiacque in itinere trucidat. Tantam lanienam fecit nimia illa Regum tu natalitiis suis festiui.
v I l. Persarum Tex raro bia copiam popula faciebat istia ulgi consie udis, epenuus rem ventur; quo maior esset bominum euasi obseruant , nec assiduo conspe Iu ausatis
Sequitur inter virtutes virtus conuersatrix,
de qua memorab Ie est, quod authores naris rant, Reges Persarum rarissime se populo in
conspectum dedisse, ne sorte apud quemque
in contemptum venirent. Idetred nulli, ne uxori quidem. regiam ingredi absque suo iusti permisisse ; quin etiam hanc ipsam circa pelli- At si .ces Cura adhibuis te, neὶ quoqua in urbe conspicerenturi sed quoties ad Regem deduci de bebant, lectica operta gestaretur, cuius velum alleuaIe. nefas ducebatur. Quae quide omnia utut augustam faciunt Regis faciem , tamen subditorum animos nimis exasperat. Etenim obseruantia ex amore profluit, amor non nisi ex sensu firmissime roboratur; eum enim a dentius deamanaus,queὶ ipsi met oculis usurpauimus, cum ignoti nulla esse possi i vel cupiado. vel firma dilectio. ut taceam variarum suis spicionum semina hine pro nasci, dum ita anceps hqret subditorum de Rege cogitatio, laee ullum esse ad fraudes technas expeditiorem modum. Quemadmodum qui deni de Coma. rade Mago historiae fide faciunt. eum pro Metagide, cui regnum post Cambusis fratris motatem cesserar, oro pastrem fratrem suum substituisse,nec tamen dolum subesse,quenquam suspicatum,nec ut maxime suspicaretur.dcte-gi a quoquam potuisse, propterea quod priuatis sese parietibus assidue Rexeotineret. Bod. lib.6.C. s. Persarum hoe institutum s imissime approbat,dum suadet, consulium esse, ut Rex subditorii eospectui sese subducat,quia sic maior eius maiestas futura est. Quod fac ita esse, minor tamen futura est subdito tum in Regem obserua ntia, sine qua imperium nequit consistere.Tutius est de salutarius consilium Valerii
Max. qui non quidem conspectu, sed humili& trita conuersatione vacuum oportere esse.
censet, quicquid in excelso fastigio positu est. v I H. Ter arum regnum morte parentum, i se
ris obuemebat, ita et, nam mammus aetat scpriuilegio, sibi id vendicaret; quod ius es, ordo nascendi'natura i agentibus dabat. Pr se tamen masicuti non superstite, aut adprox mos deferebatur,aut adeo qui non ala quam
Vidimus. quantum materiae ratio tulit . de
aptitudine imperandi quae fuit in Persatum
Regibus: Sequitur,ut potestatem dc Commisissionem imperii consideremus. Vbi confirmatur canon hic politicus: In L Marciata unius,
quas Principuimperium continia successione debere
per Iusm, nec electioni id ac epuliFuffragiis cani mittendam esse. Ita ergo etiam apud Persas extincto Rege nouus illico in locu successit, nec ulla facta fuit regiminis interruptio. Sin ma
scula rei icta proles, ea sceptrum sumpsit i sin
257쪽
minus, ad propiorem deuolutum est,ut de Da. rio scribit Diod. Sic. lib. 17. eum post Ochi de Atiis eius filii caedem,cum nemo ex liberis O chi luperesset,regnum Bagoae Eunuchi beneficio adeptu est e. Id tame hoc loco notadum, Persas imperio neminem prςposuisse,qui none Regia eslet stirpe oriundus, nec vel peregri num ullum aduocasse, vel filium siue nothum, sue patre nondum Rege natum. Vnde orta aliquando inter Ariamenem, eu,ut alii vocant, inter Artabazanem & Xerxem Dacii filios,de
regno controuersia, arbiter ex compromissio sumptus Artabanus,communis utriusque patruus, litem iecundum Xerxem minorem na- να tu dedit, propterea quod hic ex patre iam Rege, ille ex priuato adhuc susceptus esset,ut He- s. e. rod.docet lib.7. ec Iustin.lib 2. De uiarunt ta men a veitisus maiorum tandem Persae, & eo delapsi sunt, ut regnum non tam lcge, quam
suffragiis procerum fuerit delatum, toste Procopio lib. i.de bello Persico. IX.
Reges Perfrum per iniebrem,n est, aera nam Solis numensebitu iurabant,u quem de iam Lia dextra obstringebant,quae simisanissimumsidet Pur ab Ommbas ore ta.
Etiam apud Persas commissio principatus eun firmabat ut solennibus signis, videlicet iuramento de inauguratione. Hoc enim interest inter Imperi u patris in liberos,oc interius ma-fistratus. quod Imperium patris primo abso
utoque iure naturae confirmetur, nec requirat iusiurandum quod interueniat. Potestas au- λει tem Principis in subditos, etsi a iure naturae o. o. riginem ducat,tamen pactis conuentis Ecquidem utrinque iuratis confirmanda sit. Iura
-- bant ergo subditis Reges Persamin, idque da-- ta dextia. quam fidei arrham omnes credide. θε runc, quia quod dextra semel promittebatur, , id tutius detrahere scelus erat ac religio.
eerdotibus mittam es mariurari solebant Mentu. Fuit belgicae Dea siceitam,quamosinem uam quis coiecturasesse auguretur, Egia Ro
ου priuatus actuc πιι consueuerat,induebat.
Dein earicissi cubus passis vesiebatur,tbe . rebinthi etia aliquid erodendo absumebat, crdevis; ovgalae, seu acida lactispreuia exhauriebat. Hisperactis C aris Diademaque e
Pra enu imponebam csi vomIUMmutatione. AR A PRIMA. 7 Haec Plutarch. in Artaxerxe, & ex eo Missonius. Quid aute per ceremonias quas adhibuerut Per sq,inumbraucrint,de eo nihil aeudauthores reperio: fortassis per veste deposita,&Cyri,hominis adhuc priuata.aslumptam. pe ibi a Regem exuere, & humillitatis memoria investire voluerunt. Caricae,quas comedebant,animum sincerum, ac nulla saeuitate su D fusum denotanti e quo omnem fraudem de malitiam virtutis exercitium, velut e scu te. nuiores spiritus solis lumen extraxerit. Terein
byntha gustauit proptet ea, quod ut ipsa odore naribus sortissimu etia longe absentibus af- fiat, sic ipse imperii dignitate velut terebyntho, illi iratus omnibus populi nationib. citius innotesceret. Oxygalae deniq; exhaust pocia tu, ut gustus curaria variar u, qui acris ei & peris amarus futurus est, voluti primis labris imprimeretur,ne postea mole lata inopinato obruistus deficeret. Illud vero mirari hoc loco licet, nomina Reges mutare tui sie coactos,queniad. modu de domanno Iustin. scribit, eu a po- Laho. pulo Rege electu.& Darii nomine honoratum esse : Vbi tamen ratione addit dum inquit, de
3uid Regia a Destiti deest. Darius . n. Rex perindulgentia patris adhuc vivi faetiis gratitudinis immemor, patrico sipiratione cu fratribus habi a.insidias parat,mox in facto deprehesus poenas parricidii iustas dependit. Regni haereditas ocho traditur, post cuius morte Codo mannus Rex nomine Darii constituitur, nast. Regia Darii maiestas ita sordide prostitue retur , sed in hoc velut simulachro quodam altius elucesceret. XI.
Vestitus es ornatus Regum perstrum hissem,capitis insigne erant aut e criniti es ea piluti in tiara eaque recta sin tona elata,quae Ugorum lineua Cidaris avrigatur,myrrha stayeto deuut ac Diademat quam candidam quandam fascia esse, authores notant, praecincta. a,Vestem purpuream ad talos is
que demissam gestabat, o solatι incedebant, tumia insuper,qua Cady n appetula quod
que comune cor postis tegmen erat murice es c chylla tinctI, manib. extra mamcas protesis Hrebatur. I, Inaures ex aure dextragestabat. 6Zona gladio accincti erant ι or denique Abraebiu assaminiab. eora crura Nelabantur.
Inaugurationis considerandς sunt tum patates, videlicet proclamatio,coronatio & publica acclamatio 1 tum Connexa, ut epulae di spe.
ctacula inaugural ia i tu denique insignia,ut fasces,sceptru,gladius,habitus de amili=:de quo
258쪽
latius autores veteres, & ex his Barnabas Bris- scimus, qui triplicem t aram apud Persas in vase ditisse ii adit Prima fuit recta ex sursum crecta, quMn solis r gibus gestare ius erat. Alle. ra erat prona, & deorsum vergens: quaeque m frontem quasi deducebatur, qua omnes pro vicue utebantur. Tertia erat in anteriorem partem capitis Proiecta ac prominens, cuius
usu septem petitae Magorum perculibres , iceorum posteri fruebatitur,scq: qui dignitate distinguebatur, etiam vestium discrimina Obseruabant. Quae sane salutaria sunt Rei p. in. stituta, tum aci Coercendam inferiorum luxuriem , tum ad tuendam superiorum dignitate. Diademate vero etiam Persar um Reges praecinctos fuisse Xenophon N Plutarchus aflerunt ; ubi notandum, Diadema nihil aliud este quam fasciam candidam, qua Regum frons circumdabat ui id quod tum alii aut horis plurimi, tum impi imis Valer. Max. memorabili Regis cuius latri quem alii Antiochum. alit,ut Stobaeus, ,-II ouaui vocant faeto di dicto probat, qui cum Diadema sibi esset traditum, priusquam capiti imponeret, retentum diu considerauit, di dixit: Onobilem maris, auam felicem pannum quem si quis penitus cognostar, quam multis soliuirudinibvi opιnculusis refertus,ne humi qκιῶ iacentem tollire dignare uri Quod vero ad tunicam,quae Candu vocatur, attinet, sciendum est
eam amiculum fi sie Ch miluum suspensum ex humeris,& prolixum ultra brachia, usq; in
primores manus ac prope digitos. Ouale vo
liuingenus Romani, tuoru tunicae substrictae crant, dc circa humerum desinentes, molle censebant ac probro arbitrabantur, propterea quod manus viri fortis non debeant esse opertae. Sed tame nec Persae Ic ines manus velabat, sed eas extra tunica, i, citcndebant, quod reli-
lii μ . . quis fuit illicitum vi ltitia declarabitur. Veste autem eiusmodi regiam induere Persis capitale fuit, ut N i egiae sella insidere, quod Curtius notat lib. d. XII.
uersarum Tetti Deorum bonoribus Uuὐ colebantur, quos non flum capitolixo es, de
misse, humi prostrati manibus m tergum
re utrissalutabant in adorabant. Nec comInus modosed P eminus co esto Rege proni cernuo capite in terram decidebant: 'Tegeque tropia accedente, manus manicis in rebant.
Nn es Babylonem ingredientibus aurea Regiis imago 'oposita era quam n adora rant, aditu es ingressu Wbuprohibebantur.
Vidimus hucus Q fundamenta Monarchiae Persea primat sequitur ortum. videt licet ius Maiestatis, quod est vel despoticum, siue ius dominandi, vel dispensatorium, vel obligatorium, quo subditos habet obligatos ad hono
rem & Dbedi entiam. Honorem,inquam tale, qui non excedat rem honoratam, qui non si peret lium anae naturae pretium ac dignitatem.
Sicut quidem Persarum Reges, cum nil nisi homines essent, plus tamen quam homines coli volebant, abominabili plane fastu s peibia, de qua docer, praesens aphori simus. Merito Persas tanquam fracti & abiecti animi viros insectatur Isocrates, quod Diis debitos immortales honores mortali Regi attribuant. Quamobrem Sperchies le Bulis Spartiatae, is p. in Xerxis potestatem dediti, cum adorare co- istanter recusarunt, quod a moribus de institu- tis patriae alienum esse dicerent eam deuotionem mortali cuiquam iniungere. Et Athenienses Timagoram ita ter ossicium salutationis Darium Regem more gentis illius adulatum,
capitali iiipplicio affecerunt. quod aegre ferret unius ciuis humilibus blanditiis totius urbis sitae decus Persic ς dominationi submitti, teste valer. Max. lib. 6. c. s. Sed&ludaei hanc non minus veneratione sunt aduersati, ut de Mardochaeo testatur historia Esther, qui Amone C s. Regcm adorare praefracte ignitebatur. Em
gium vero hoc est quod de Pelopida ex Plu tarcho refert A lianus, qui legatus a ciuibus suis ad Artaxerxem missus, cum aliter ei regis adeundi facultas non daretur, quam si ipsum adoraret, clam dolum inuenit, quo fucum oculis Pei strum facerer, & stimi ac in Resis conspectum venisset, annulum digiti sensim delm liticumque mox de terra sustulit,istoque corporis gestu quasi venerabundus procubu- iiset,visus est patrio Persarum mori ac institu-
toparuille .cum tamen nihil indecorum com
militiet. Qiiod vero in aphotisino dicitur Per
Ius in eo riuu Regis mauus extra manuas non ex
reuis, id luculen ter Xenophon probat, lib. iI. 'εί -. ubi dicit. Antosacem de Michaeum a ro Minore propterca interfectos, quod ei ob.
uti facti manus intra manicas non contraxi cssent, quae reuerentia solis, inquit, Regibus exhibebatur. Hoc interim memorabile est quod habet Geors.Tγctander in suo itinere persi. co,quod iustu S.C.Maiest. Anno I 6 o a. ad Abateiri Persarum Regem legationis nomine, una cum nobiliss. Steps Κohosch. suscepit, ocIegationem postea solus hoc in itinere de ii-
cto, biat, miliaqui in ea memoranda anno-
intuti; hoc inprirnis, quod Persae Regem sibi
259쪽
Ex TRA ORDINARIA PRIMA obuium, nunquam capitis detectione honorare sint soliti, divi tio ibidem habitum,si alter alterum nudato capite consalutaret. Aliud insuper obseruantiae argumentum prodit Herod. l. s. quod cum aliquando Xerxes naue vectus in Asiam transmitteret, exortaque ἀ- pestate ac naue nimium vectoribus onusta, indiserti en adduceretur, ita tuos sit allocutus: Cum in vobι , Persae, Regu me bi num sita sit fusus, quama vebu ea cura sit,iam demonstratet lilicisse- rosique eum veneratos iu mare prosiluse, ac Regem praesenti litur e periculo. Sed videamus nuc alia Persici fastus dicam,an mancipatae seruitutis UMImma
XIII. io flamo verberibusve Regis iussu ead batur, ei gratias agebat, optet ea quod te. rus homacto Rex esset, si eius memoriam non
Refert hoc de Persis ex Nicolao Damasceno Stobaeus serm. 41.& ex hoc Bristonius. Si- aeut autem mores plerique alii, ita hax etiam seruilis consuetudo a Persis translata in Pariathos, Scythas, rearos,& in Moscouiam Persae ab ortu conterminam:de cuius simili more scribunt tum alii, tum imprimis eximius ille Baro Sigismundus ab Herberi et n. Qui idem addit, v tes aegerrime ibidem ferre, si a viris non aliquoties dedolentur ac depalmentur, ex quo indicium amoris maritalis capiand
lud pertinet, quodnatales Tigum dies Fersisses uerint,anniuersari qμsacras in publica
laetitia celebrati; Sed G ex more gentis Nigiles
i iustitia elicitatemque Regis quotidie
eanoris vocitas extolgebant. Plato in Alcibiade R Ammianus Marcell. lib. 1 .Et huc praecipue respexisse videtur Isocrates oratione ad Nicoclem,ubi monet i Persarum res in tantum magnitudinis potentiaeque fastigium evectas, non virtute dc viribus, sed quod unius imperio libenter & cupide Omnes paruerint ι Regiam quodq; maiestatem prae caeteris summa semper obseruantia coluerint. Quam Virg. etia in Georg.his versibus
X v. Lueta regiis xulia obsignatis nemo apud Tersu auribat cotradicere Mea quaepost
labantur continuo essectus mandabant. Fundamentum Imperii ortum est vel primarium, videlicetius Maiestatis dil aut horitas Regia,de qua antea a vel secundarium, videlicet auIhenna Sc valorsigilla de quo aphorismus dicit, apud Persas ea, quae sigillo regio essent obsign.ua nullo modo potuisse fieri irrita, id 'quod etiam ex historia Estheris cap. 3. disertὸ
XVI. In eo a Pers-- Ε ἀ- Satrapa prouinciarum praesides adbsiebantur libemtate tame consilia penituό adempta,quippe βω- per aureo latere flare consilia ae rubebatur,
simulta honesque Fuasisset, latere donabaturi, si contraraama Age tulisset sententia,
Hucusque fuit fundamentu ingiminis Peria sici 1 sequitur iam officium Principis Persici, siue ipsa gubernatio, eiusque causae adiuuares, sue administri,qui sunt vel directi iique vel ad insormandum visunt consiliarii, uiris csit illi,& historici,vel ad expediendum & seruiendu, ut officiarii, aut indirecti, de qui b. paulo post. Quod igitur adc6siliarios, de iis recitauimusinaphori sino verba AEliani lib. I 2. Ex quibus apparet, non tam cosiliarios habuisse Persata Reges, quam viles seruos ac mancipia.itaniis miru Xerxes cum adhibitis Asiae principibus
bellum esset Graeciae induruirus ,-M er,ina qui timeo tantum 4s-consilio vos conuocaui. Cau- ει λ
rum mementote parendum nragis vobis esse, qaam 3 suadendum. Cruda haec nimis oratio,siquidem non eo fine in consilium veniunt consiliarii, ut pareant, sed ut suadeant; alias rudissimus quisq rerusticus, dexterrimus sciret consili rius, si in parendo, non consulendo consiliarii ossicium sit constitutum. Libertas certe conis silii ipsa est eius vita & essentia,qua erepta, coissiliu evanescit Consilia aure Persae inter vi nu& pocula plerumque iactabant, teste Strab. lib. Is .eaque firmiora multo habebant, quam quae in sobrietate capiebantur; siquidem emistimabant fomitem tunc esse & incitamenta ingenii virtutisque, si mens Δe corpus hominis
Interim isti quales quadra Consiliarii Te
gum arcana miraside celabat. Pon metu M
260쪽
lpo. Vocem, quά proderentur ebciebat. mι-rum vetus dis ima Tegum, silentium vitae pari culosanxerat,b uaq;grauius castigab tur, quam rigum Proseum: nec magnam rem
tam si tinerin si credebant ab eo,cum tacere grauesi quod acissimum bomiai voluerit esse
Haec Curtius lib. q. Sanctaque ista in Persirum in Regem suum s ac laudistiis taciturnitas, qua omne regnum, vetat optimeo tur11simo vinolo, ab interitu asseritur. De Hispanis quoque veteribus Trogus Pompeius testatur, eos Citius toris mentis pro siletio rerum creditarum immoris tuos, quam ut quicquam turpiter effutirent, adeo illis maior taciturnitatis quam vitae cura.
X v I 11. Habebant in Persirum Reges suos bimi L
eos, qui annales condebant, actis manda-i bant,ac in commentarios reserebant, quaecu-
iusque Plagii temporibus memoratu digna
rebantur. Quos libros retia exigente, Teges
msuciebant, Usilutaria quaeque indepram
bant consilia. Ex cap. 6. lib.Esther constat de ista PrincipuPersicarum laudatissima maximeque salutari consuetudine, qua videntur nonnihil eluere maculam, quam Principatui suo asperserunt, per iniquam illam consiliariorum mancipationem , quam prae dcti aphorismo descripsimus. Nec satis dici potest,quantum ad felice gubernationem momenti habeat Historicum hoc munus atque informatio. Possint exemplum capere Principes omnes. ab Ahalucro, qui& se S: Regnum suum & gentem Iudaici seruauit,sola illi annalium suorum salutari recognitione, quae citato illo capite dis in te r
XIX. sum itidem publicum primi Fersarum
Reges instituerunt, quo mutatu ad celeritate equis per Neredarios, breui temporis momento
tertiores fierent omnium quae in remotissimis, is longo locorum interuasio disiunms mundpartibus gererentur: aut quae a Principe eo E
ferenda erant. Informator rerum praesentium est rerum vel intra, , et extra regnum; quem posteriorum Persae pec ullari nomine L fetarum liue Asiandam,nostri veredariam appellabant, per quem Omnia mundi gesta, quam citissime principes QTI A SpECtALis valet resciscere. Hos autem Astandas, siue o redarios primus Periai ut ex Curiis instituit, iisque ecitas itinerum mensuras& stationes praefixit,quae Paralis gae Persico sermone vocatur,ac triginta comprehendunt stadia,de quo Cyri instituto Xenoph. hb 8. x vix memorabiliter inquit: Diamatis arddam exto uasse Cyrace ouimus,laodadmagnitudinem imperi extinet de quo cederater ivulgeret, qui etiam rerum longe remotarum latusesset. Cum emis considerasset, νά- tum uineris equus agnatione diurna comere viribus integris esset, equorum abuti parari Myaxit, quatam uniam Marent, ct in his equos consuis, cxmissis, qui eorum curamgererent. Ordinauit de qumlibet loco quendam, qui tum ad recipiendum literas allatas,tum ad tradendum eas aliis ido. neus estet,quique defatigatos equos & homines exciperer, S recentes summitteret. Atque hoc in i tinere, ne noctu quidem interdum cecsabatur, sed oportebat nuncio diurno noctu num succedere. Quaecum ita fiunt,aiunt no-
nullos iter huiusmodi gruum volatu celerius conficere. Quod si vere non dicitur,saltem hoc mani testum est, omnium itinerum, hoe velocissimum esse, quae homines conficianridee. Haec Xenoph. cui attestatur Herodotus lib. 8. inquiens: His nuciis nihil pernicius traCcurrit in rebus humanis: quod negotium huc in modum est a Persis excogitatum: Quot ex diebus tota via constat, totidem equos ac viros ferunt esse distinctos ad singulorum dierum iter faciendu,quos neque imber, neque aestus, neque nox detinet, quin propos tum sibi cursum celerrime conficiant. Quorum cursoruprimus mandata tradit secundo, siecundus tertio & sic deinceps illa mandata in alium atque
alium pertranseunt. Hanc equorum cursitati.
onem Pcriae Adiabaton appellant: fuitque hoc apud eoς munus gloriosum & honorabile: siquidem Darium eo ipso saepius apud Ochum& Arsem Reges desinetiam, Plutarchus non uno in loco prodidit. Caetcru Romani hoe
Persarum utilissimum institutum non unitatitantum 1 unt, sed & auxerunt atque amplificarunt. Quod si non aliunde, saltem ex nummo Neruae imperatoris liceat discere; Nam quod ab om nibus historiographis omissum est, nullaque ratione ad nostram memoriam peruenire potuisset, hoc aduersa pars monetae siue numini Nerviani nos docuit; nimirum Imp. Neritam vehiculationem,siue equos vectarios per totam Italiam remisisse. Vehicula enim de
equi vectarii certis locis dispositi semper ad mandatum Principis operis coactis parati esse debebant,quod maxime pro populo cractu