Francisci Ferdinandii de Cordova cordubensis Didascalia multiplex. Nunc primum in lucem emissa. Cum quinque indicibus necessariis

발행: 1615년

분량: 481페이지

출처: archive.org

분류: 로마

321쪽

l. t. cap. 6.

cta ὶ nihil enim ibi in hac Elegia praeter Tarbella Pyrene, repondendum censuit. Rursus in eadem Elegia ipsemet Tibullus.

uantus 2 aetherio contingens vertice nubes Frigidii intonsos Taurus alat Cilicas. Arat,pro Alat,plurimi habent codices: hanc lectionem tueri contendit Scaliger, credo ut Paradoxos videatur, triplicemque hic figuram committi a Poeta,duas nimirum synecdoches,& una hypallagen .Gerionem dicas,ni Chimeram malis.

Taurus inquit Sunedochicos pro ipsis incolis, Cilicas altera Synedoche,pro Cilicia. Metonymiam dicere debuisset, ita enim figuram hanc vocat Quintilianus,Hypallage Cicero;Synecdochem praeter Scaligerum nullus. Hypallagen demum esse ait,Taurus arat Cilica pro Cilices arant Taurum nonne grandis error legi velle,&vt intonsi Cilices quantum aetherio contingent vertice nubes frigidum arant Taurum 3 Sed ecce tibi nouissimus error peior priore, exemplo id confirmat Vergiliano Talem diues arat Capua.

Rem profecto acu tetigit iam.Sed quis,quq o bone vir, dubitabit Capuam ibi pro Capuanis in , tonymice sumtZ quemadmodum. Vbro Asiam magno Pelopea ad moenia belu

Id est sentcs Asiaticas , & non regionem ipsam.& in illo.

ilia inclyta Roma Imperium terris,animos aequabit Ohmpo.

Id est Romani, quod hodie ctiam frequentissi-

, mum.

322쪽

multiplex. 279

mum. Caeterum non hysteron proteron in exemplis , non. ordinis inversior exemplum igitur extracalcem.Neque obstat Scaligeri,ut Grammati-lbe obiectio , non conuenire dicentis subiun- lituum, alat,nultu enim ego inconueniens reporto,ac si forte in Grammatica foret aliquis error,nnilius esset momenti,nam ut multis probat A.

Gellius maior habita est ab eleganti stimis scri

ptoribus cucasoni vocum, atque verborum Iucundioris, quam regularum Grammaticae discnplinae at praeter Missis aliis suavior est vox alat, quam arat; lartiano enim autore L .lingua,palatoque dulcescit; R .vero spiritum lingua crispante corraditur. Iure igitur miratui Muretus inuentos fuisse,qui scripturam defenderent,in qua arathgeretur, hypallagenque dicerent esse. Ulterius. Alba Patiginosancta colum a Dro. Omnes agnoscunt Codices in hac eadem Elegia, Scaliger nescio cuius ope uo, pxo λ ,legendum dicit;quemadmodum enim nec Celta Gallus,neque Romanus Latius, ita nec Syrus inquit Palaestinus dicendus. Solus cucurrit Scaliger, sua omnis lis erit: Palasinum Syrum esse fatendum est Palaestina enim Syriae, quae latissima olim, plurimissique distincta nominibus, pars proculdubio, testibus Ptolemaeo, Mela, Plinio,Martiano,Scxto Victore,& aliis θ Syrisque sacras & inuiolatas columbas, ut Xcnophon, Diodorus, &

Lucianus tradidere, ex eo nimirum quδd Semiramim in hanc mutat in auem fabulose crediderint, ita referente Diodoro , quod & significare voluit Ouidius.

Pt Tabula

noris expeditione. Dio.L3. 24. Lucian in

Ioue Tra 'cedo. Diod.vbi supra

323쪽

Metam .l. . An magis ut seriptis istius filia pennis, Extremos altis in turribus egerit annos' Verum si bene memini bone Scaliger P iniuriarum tecum iure agere poterit praedictus Tibulli versus, cum illam in eo exprobres loquendi formulam , quam in aliis autoribus vel laudes, vel non improbes necesse est .Livius. Cum hoc exercita uanis Liguribus ut bellum inferrent. & inferius In eum cum traducere Ligures Apuanos vellant. Ouidius. Dardaria quot Graio Troia siub hoste tulit. Dardania vero,& Dardanus Troadis prouincia, ciuitas Straboni. Florus. Galli Senones gens nar turaferox; Idem. Quippe iam Ligures, iam Insubrestricti.& ide.Galiis Insiubribus,2 his accolis Alpium. Festus Pompeius. Senonas Gallos Verrius ait existi mari appellari. Plinius Iunior. Mox cum Galli Senones relictis obsterilitatem agris suis Clusium Hetruri obsiderem .Quod si modicae in Latina lingua autoritatis praedicti videantur autores, ecce summus in omnibus vir Caesar. quaesecuta e t hyeme , qui fuit annus Cn. Pompeio, a Crasso Of. Vsipetes Ger Mani, ct item Tenchtheri magna cum multitudine ho minum men Rhenum transierunt. Videbere ergo iam ex his 5 Scaliger Patraecione calumniosior. Sed cyatho mare metietur, qui tuas cnumerabit

De gestis

De viris It lustribus. he bello Gallico. l. 6.

324쪽

multiplex.

' Goaspis fluminis aqua. Festin Auietion us ofer reprehensi

Tibulli duobus in locis , in senius explicat L APUT XXXI.

E laudatissima Choaspis fluminis aqua multa quidem autores,ex quibus visum est referre aliqua : licet an prius, aut potius delicatissimas illius aquas laudem , an Medorum, Persarum, ac Parthorum Regum nimias vituperem delicias dubius sim. Sed tamen haec de Choaspe. Oritur fluuius hic teste Aristotele ) ex Paropamisso maximo Asiae monte, qui iuxta Plinium, & Arrianuidem cum Caucaso est, squanuis perperam in aliquibus Aristotelis Codicibus pro Paropamisso, Parnassus legatur,ni forte legendum Parachoatro, huius enim nominis mons in Parthia Mediae proximus Straboni, & Ptolemaeo : in Asia enim nihil minus,quam Parnassias mons siue ab Uxiis,

qui ut strabo Mediae sunt populi ; Mediam

praeterlabitur, ac Susianam, quae in sacris literis Arphassia Ariae Montano, nec non & Persiam, in Tigtimque demum influit, ubi nomen perdit: ita Herodotus, Strabo, Plinius, Solinus, Ammianus, & Isidorus. Meminisse etiam Choaspis

l. I. Meteo rol. sum. 4.

c. I. l. s. c. 2O.

325쪽

I. etiam II.

De gestis

In orbis

terrae destri

Prolemaeu in Mediae descriptione sub Eulaei nomine putat Ortelius in stio Thesauro , sed fallitur ; ille enim Eularum in Tabula Asiae quinta noin Tigrim quemadmodum Choaspes, sed in sinii Persicum defluere satis ostendit, non longe a paruulo Sino,quem ille senosum vocat; Quod si Choaspis fluminis quod in Cophena influat, alia quando meminit Strabo, aliud esse ab hoc nostro intelligcndum cst prope Indiam , ac Nyssana

urbem, cuius etiam Curtius inciationem fecit: Vnde miror certe Festum Avienum , ac Dionysium Afrum longe diuersa a praedictis de Cho spe protulisse , ille eum in Indicum pelagus d

fluere dicens, hic vero ex Indo fonte oriri, cum procul ab India oriri Choaspem hunc, de Tigriadis aquis immixtum ab Euphrate in sinum Persicii deferri certo constet. Sed tamen sic Avienus. Plurima praeterea percurrunt fumina terra Persidis, ct rigidas curuant lambentia ripas, Arva secat Cyrus, perrumpit rura Choastres, Indica prouoluens procul aequora Sic vero Dionysius a Prisciano Latinus factio. u ue tenent populi diu os Persidis agros, Amnibus haec multis recreatur, ct ubere pingui, c Hinc Coos immen in profunditur, inde Choastes Fonte cadens Indo. qui stringit urgite Susas. nisi forte ex fonte aliquo, Indo nuncupato, oriri somniarint hi autores, de quo ne per somnium quide Antiqui. Huius igitur Choaspis MLa adeo erat suavis, dulcis, levis, ac potiri accommodata , ut Medorum, Persarum, ac Parthorum Reges ex ea duntaxat bibere. secumque quocunquQircitr

326쪽

irent, in eum usum ferre solerent, optimas diuersorum fontium aquas aspernati. Herodotus de Cyro exercitum in Babylonem ducente. Por- I. I. sive ini*μrilem aqua ex fumine Choaste Susa praeessen- G ' te, quo uno ex omnibus fluminibus Rex potat. Cuius Choastis aquam decoctam, ct in argentea vasa disti Amferentes permulta carruca qr intuor rotarum mulis trahentibus assidue comitantur quocunque illinc ci citur. Athenaeus. Inducitur ab Hererito libra pri- ς-p

Persarum Rex ex Choaste apud Susam fluentequam bibens rex quo etiam solvi bibit, quem plurimi

frus quatuor rotarum a mulis tram huis modi a

serentes in vasis argenteis sequuntur. Declarat Cresa, Cnidim quomodo aqua hac Regia sequebatur, o quomodo in vasisposita asserebatur, eam ct leuismi esse inquiens ct suavissimam. Ex Latinis Pli- l. r. cap 3. hi s. Parthorum Reges ex Choaste,ct Eulaeo tantum bibunt, or eae quanuis in longinqua comitantur illos. Plinij assecla Solinus deCydno ages .m C nu cap. II. Ei praecipitari Tauro, ali derivari ex alueo Choastisi tradiderunt. sui Choastes ita dulcis est , ut Persici riges quandiu intra ripas Persidis fuit , solis bi ex

pocula bendicarint. Θ, cum eundum foret peregre, Clo vas eius secum vectitent , ex illi igitur parente οὐ mentem t nus mirum trahit suavitatem.Isidorus noster. -- lexandrinu fluuius Persarum vocatus eorum lingua, quod P d*gψγs miram aquae dulcidinem habeat: adeo ut Persici re- 1 o et si qua diu inter ripas Persidis fuerint ,si ex eo ii. pocula vendicarint. Haec ille. ex quibus intelligen- us aperte venit Tibulli locus, dum cultissimus ait Poeta. , Nec qua vel Nilim, vel Regia limpha Choastes lib.

327쪽

In elaris urbibus.

α34 Didascalia

Profuit. nimirum quia Regum duntaxat potui erat desti nata, quamuis male in aliquibus Tibulli codicis bus etiam a doctissimo viro Mureto recognitis pro Choaspe, Di yes legatur, nescio quo iure, sicut & in aliis Hidaspesb cuius etiam rei mentione secit Ausonius de Burdigalensis urbis amne

agens.

Hunc cuperes Rex Mede tuis coniungere c , , Elamina consumpto cum defecere meatu.

Hui in fontis aquas peregrinas ferre fer urbes, Vn; per cunclausolitus portare Choal em. Vbi animaduertendum obiter est Medi Regis nomine Cyrum intelligi debere, & non Xerxem Persam, flumina licet Graeci e dicatur consumptae, Cyrus nanque ex Mandane Meda Astyagis Medorum Regis filia, & Cambyse Persa natus,

unde semiasinus, aut mulus dictus est. Hic vero flumina consumpsit, cum enim Babylonem peteret , Gyndem rapidissimum amnem, eo quod quendam Soli sacrum equum vorticibus absorpsisset suis , ab exercitu per totam aestatem laborare iusso, in trecentos & sexaginta riuulos diuidi fecit, sicque eius pene consumpsit aquas. Rern- 'L. t narrat Herodotus ; Et hinc etiam intelligitur al-ἰ ''' ' iei Tibulli locus supe tori connexus.

Eodem. L . -aut rapidus ori demeutia Θndes. Bonitatis porro huius aqua: Choaspis ea esse causam puto , quod per Achatis lapidis venas fluat, cuius quidem gemmς maxima este miracula,maximamque contra venena vim, late ostendit Pli- lib. 37.c. io. nius. Dionysius Aser de Choalpe agens.

328쪽

multiplex. 28J

In cui in ripis praecla fulget Achates. Festus Avienus etiam de Choaspe.

Incola fau ntem' is sectatur Achatem. Nam cum brumali ceciderunt f)dere nimbi, Imbribuι or coelo fusis furit austior amnis, Hos lapides late fumen trahit. Achatem po A eandem esse cxi imo cu ChoasDpite viridi, & fulgoris aurei gemma , I flumine t Plinius vult ita dicta. Nam stodem teste, Achatem viridem plurimis in locis reperiri certo

scimus.

id sit Luna silentium. Vergilii locus

explicatus.

Vid sit luna silens,seu lunet silentium, multis quidem satis constare aridantiquos, mihi vero bona illorum pace dixerim) vix, aut ne vix quidem videtur. Et certe Marcus Cato grauissimus aequὸ ac vetustissimus autor sic de stercore agens. Eue- ito sin a it luna silenti. 8c mox, Ficos, oleas, mala, Inna, vites instri oportet luna silenti post meridie. De ali nique. Prata primo vere silercorato lima silenti. Qui- 1 bus in locis., licὰt quid lunae silentis nomine intestigatur, ipse non explicet,certum tame est hoc nomine

Inperleges. In descripti Orbis. ubi supra. ubi supra. I. ae Re Ru

stica.c. 29. c.

329쪽

Iib. x. de Re

l. Carm. 2.

nomine significare ipsum voluisse tun, coitum sconiunctionem vulgo dicimus) ex iis, quae tali tempore fieri debere certo scimus: quemadmodum & Columella Silente salto luna fabam vectar ante lucem. Apertius affirmauit hoc Plinius, dum de roboribus caedendis agens haec subdit ; Inter omnes vero conuenit utilissime in coitu eius flemi, que diem alj interlunium, ali silentis lunae appellant. Midem. Silente luna noctu, aut si interdiu plena. Itaque recentiores communiter sere lunae silentium idem esse quod interlunium, aut lunae coitum ex praedictis locis asseuerant. Sic Rhodigimis , sic Calcagninus, sic Robertus Stephanus, ante Omnes vero politissimae literaturae vir Politianus

qui illud Vergili j.

-- Tacita per amica silentia lunae hoc interpretatur modo. Verum contrarium videtur docere Plutarchus in quaestionibus Centuriatis Romanis Gallem secundum Cruserij tras. lationem, Xilander enim omnino hoc tacuit neque quis rectius verterit ob Graecorum Codicuinopiam potui iudicare. Is enim de lunae varie tatibus agens haec inter alia. Primam , cum occultatur coitu cum Sole: Secundam, quando esse is Solis radios, ac primum ad Occidentem nitescit. Tertiam , pleno orbe eius in plenilunio, nominant silentem luna, ct interlunium. Haec ille. nisi Gruserius & vim, Jeverba intulit textui ; & hoc etiam forte voluit Horatianus interpres Acron, satis a Politiano de risus, dum ad enucleandum illum Horatij locia, Dum Capitolium Scodra cum tacita Virgine Pontifex.

330쪽

i Vergiliana utitur autoritate, tacitamque ac si- lentem lunam pro clara, ac splendente accipienti tam putat. Sed quicquid sit de Acrone, nostium, hoc in certamine interponere iudicium, non ingratum fore humaniorum literarii studiosis con-

fidimus: itaque primum de luna silenti in communi, peculiari deinde examine de Vergiliano 's agemus loco .Et significari silentis Lunae vocabu- lo lunae coitum, nulli dubium esse debet in do-il ctrina eorum,qui tractationem de re rustica uni ggressi: id enim satis perspicue ostendut praedi ste Catonis, Columellae, ac Pliij autoritates,&i h eleganti quadam tralatione ab auribus ad oculos, ut bene in hac parte ait Politianus ut nimirum tunc dicatur silere , cum nullum oculis offerat lumen. Quod vero attinet ad Vergiliani l interpretationem loci, valere i ussa Servi j Philologia , ut parum ad rem de qua agimus, pertinete, Vergilium dico silentis lunae, seu silenti j lvj dae nomine, contra quam alij, plenam lunam in- telligere voluisse : & hoc duplici de causa, de utraque meo iudicio validissima. Primo, quia dii ci equit saltem in Vergilij doctrina accidisse Troiae casum in lunae coitu qua enim nocte Troi ia capta est, lucebat luna ex ipso Vergilio, ' ι-Oblati per lunam 'pani D ma que. ', ergo luna non erat in coitu, duin enim in coitu Eodem i. est, nullum emittere potest lumen. Neque est ' quod dicas cum Politiano,fuisse tunc proximam coitui, sscque cum a Tenedo profecti sunt Danai , nullum emisisse tunicii , deinde vero emisis- L. Quod prius tetigerat Donatus, non enim hoc admit

SEARCH

MENU NAVIGATION