장음표시 사용
91쪽
inquit siauere maiores,quod alio nomine aerea, his radines sunt,es pruinae,imbres,procella, turbines ventorum.Ex quibus omnibus sed ex sacris praecipue litetis SS.Patres id aperte docuerunt. Hic nymus in caput r.epistolae ad Ephesios. & in caput sextum eiusdem epistolae explicans illa Diui Pauli verba duersuspiritualia nequitiae in coelestiabus.quo in loco aliud quam aerem, coeli nomine intelligere contra nostram esset fidem. Bafilius
quantunuis contrariae videatur sententiae autor. Hexamer. Obseruauimm autem in multis locis eum, quem via Homit, , mus locum, coelum dici propter densitatem, cohaerentiamque a continuitatem aeris manifeste oculis m-stris subiacentis, ab eo quod consticitur, apud Graecos, Urani appellationem habentis,uelut quum at molaria.. lia coeli.Et rursus; Volantia iuxtafirmamentum coeli.
tale est etiam, scendunt usique ad caelos. 2Mo es h ne diceni tribum Ioseph a terminis coeli, ct roris aspitiis, ct coitibus Luna, ct a vertice moratis , ac sila pexpetuorum, tanquam locus circa terra m per moderationem in his fertilis reddatur. Sed ct in execrationibusUrael; Erit tibi,ai si per caput caelum aerem. A quidnam hoc dicens erfecta ccitatem, ct deferitum aquarum aeriarum, per quas foecunditasstu Iuum in terra exitii. cum igitur ex coelo ferri dicit rorem , aut pluuiam,de aquis accipimus, quas supernam regionem. obtinere ordinatum est. Late hoc demonstrat sanctus Augustinus in libris de Genesi ad literam de
Orihodon aliis.Diuus quoque Damascenus. Cosuetudo etia Fid. lib 1. diuinae scripturae est aerem coelum vocame ab eo quod est
K. sursum videri. Visus est & hoc sentire sarichus Gregorius, dum ita ait Homilia r 9. Sed aliud es
92쪽
ἡ eurium aethereum aliud aereum, coelum quippe aereum is terrae estproximum,unde ct aues coeli dicimus,quia eas et volitare in aere videmus. in coelum itaque aereum
Elias subleuatus est. quam etiam sequutus senteniti tiam Beda in Genesin. Qui certe loquendi mo- dus non Hebraeis,Graecis,&Latinis olim aed ho- die Italis , ac nobis valde est familiaris. Quibus o quidem me fecisse satis scripturae facrae autoritas tibiis existimo. Restat non minor dissicultas des sanctis Patribus contrarium sentientibus. Vnum
hoc constat,licet contrarium sentiamus,non esses errorem,cum disputatio de re naturali sit;Praete, rea quia pro nobis stant scholastici Theologi.qui
' magis ex professo hac de re sunt loquuti. Sanctio enim Patres saltem plerique ex citatis dogmate ii imbuti Platonico in eas luere sententias, neque admodum curaruiit hac de re exacte disputare in i qua nimirum Christianae fidei derogabatur nihil. η Secundo etiam constat nos habere alios SS. Pasi tres pro nobis, Hieronymum videlicet, & alios, is quos supra citauimus, imo & ipsum Augustinu, ii praesertim illo a. libro de Genesi ad literam , ubi recesita ad verbum hac nostra bpinione demum a concludit. Hanc ergo diligentiam, con siderarionem hi i laude dignissimam iudico, quod enim dixit neque con-ὸ tra fidem est.2 in promptu posito documento credi potest Quin & in libro de Genes ad literam impers secto contrariam videtur improbare senteritiam,
i aut saltem de illa dubitare. Fuerunt c ait ille qui
crederent has visibiles aquas, ct frigidas superficiem,l coeli superamplecti, ct documentum habere conati sunt, de tarditate stella unius de septem vagantibus, quae Α-
93쪽
perior caeteris, er a Graecis φαεθων dicitur, ct triginta annis peragiis niserum circulum , ut ob hoc tardasse, quia e 'frigidis aquis vicinior, quaesupra corium sunt,qi opinio nescio quomodo possit apud eos defendi, qui subtilissime ista quaesierunt. Habere nos etiam ce tum est sanctum Epiphanium in epistola ad Ioannem Hierosolymitanum,est enim, aquas quae supra coelos sunt,esse illas cluarum defluxu apertis coeli cata actis factum est Noeticum diluviam. Constat autem illas fuisse ex aere , non autem ex coelo supra stellas, ni fathri velimus totum iblud coelum tunc fuisse perseratum, & vel datum esse vacuum in ea parte, v 'de illa: recesserunt aquae; vel Deum ibi loco earum aliquid aliud ad pauxillum temporis creasse de novo, dc peracto diluuio iterum illas ignis penetrata regione , &coelis iterum perforatis contra naturam in subibme ascendisse.In praedicto etiam sensu intelligendus est hymnus Ecclesiae citatus, ut scilicet voluerit Deus aquas esse supra coelum,id est si pra aerem ad temperandum syderum ardorem, non quem ipsa in 1e habeant, sed quem ciliciunt lumine suo in inferioribus . nisi enim terra nive, grandine, pruina, & statis pluuialis irrigaretur, proculdubio ardore syderum,praesertim solis ni nimis exsecata sterilescerui. Ultimo, quia Omnes fere illi sancti Patres exponi possunt aliquo modo.Nam Beda solum videtur dicere, posse dic ut extra coelum stellatum sint aquar,nihil tamedeterminat. ita&sa hin Augustinus;reliqui ita videri dicere scripturam assirmant duntaxat Pariquoque modo exponi potest Iosephus, quando
94쪽
quidem humidum, & finitate coelum dixit, non
enim ita analphabetos ille,ut e nubibus, non vero e coelo pluuias descendere ignoraret atque ita
nostra remanet confirmata, ut contraria refutata
sententia, quae nobis aliquid negotij potuit f cessere: expositio nanque illorum, qui per aquas superiores , Sc inferiores firmamento, A agelos bonos,& malos intelligunt, ut sensisse dictus est Origenes,satis est per se ipsam improbata, atque ita velut inanis ab Epiphanio primum in epistola praedicta ad Ioannem Hierosolymitanum , ac deinde a Basilio homilia tertia in Genesim deridetur : sicut nec approbanda eorum sententias magnorum licet virorum , Bonaventurae,s gia dij, Lyrani Tostati, Tite ani, Caietani,& C tharini, necnon Genebrardi damnantis eos, qui philosophicis ducti rationibus coeli nomine adrem , aquarum vero nubes intelligunt qui quidem nomine aquae supra coelos positae intelligi assi cmant in scriptura nonum coelum ab ipsis di- nam Crystallinum , siue aqueum, eo quod dia-phanum, & pellucidum cum sit, magnam cum aqua similitudinem habeat, nec non in frigidit te. Quam etiam interpretationcm pariter irridet Basilius ibidem his verbis. Nec vero quonia iuxta
communem 2 receptam opinionem ex aqua gener Monem habuisse videtur, aut aqua congelais simile esse . putatim est aut tali cuidam materia ex humoris per
coliatione principium accipien8 . qualis est crastadi lapidis,quem per excellentem aqua congelationem transmutari aiunt. aut peculariν lapidis natura in metallis concrescens.s intem lapis pellacidus peculiarem,e
95쪽
que purissimam trans arentiam adeptus, quisitumanaruramsincerus,'absolut infuerit repertus, neque putredine aliqua exesus, neque segmenta, ac strias in altum prodi has habens fere aeri luciditate μmilis eaestit. sit igitur horum firmamentum affines lamim puerilis enim reuera, ct simplicis intelugentusitate de coelestibis habere opiniones.& multis quidem talis conuincitur sententia; & quia vim Sciunt multi illiui assertores Moysis verbis custi in Genesis r. aquarum nomine primo intelligant
materiam primam, secundo nonum coelum, tentio veras,& naturales aquas intra deccm,aut duo
decim duntaxat lineas; & quia tempore Moysis
nonum coelum nondum erat manifestum , aut
certe fuisse non constat,longo enim post tCmpore,Hyparchi videlicet, vel Ptolemaei fuit deprehensitim. Deinde quia, si nonum coelum ob perspicuitatem,& frigus crystallinum appellatur,iure etiam 8c hoc nona ine appellandus erit Saturni Orbis, quippe qui totus praeter Saturni astrum sit pellucidus, cum praesertim ipsum Saturni sydus frigidissimum quo ad operationes secundum Astrologos,quod & testantur Poetae. Vergilius. in Frigida Saturni quo D stella receptet. ii ' Pontanus de stellis. ens de . Saturno. lib. c Vltima sene senex loca possidet,vltimus oras
Ambit,or aeterno contristat frigore terras. Laurentius Bon in contruS. De rebus Saturπ' faciente gelu.eoelestib. l. 3. Neque est quod dicas cum quibusda apud Diuulocis citatis de Genesi imperfecto, , tale frigus, δί consequencer motus taxdita
96쪽
i tarditatem prouenire Saturno ex aquarum vici- nia;Respoderi enim primo potest, id esse in quar- . stione,ac nos negare vicinas illi esse aquas.Deini de respondetur, motus tarditatem non illi a fri- gore prouenire sed a maxima tui orbis mole;quo, enim sirperiores orbes, eo sunt maiores , ac tari dioris motus, excepto primo mobili ' Vt experii mento docent Mathematici. Frigus vero ob im i gnam a sole distantiam inter reliqua errantia illi, inesse assirmant multi, quod & videtur asserere
i Et merito est id sedes a sole remota, Lumine quod careat puro, Phoebique calore. vltimo haec videtur reiicienda sententia, quia . quomodo illi deprehendere potuerunt coelum . nonum esse crystallo simile,diaphanum,& frigi- dum, aut ex quibus operationibusὶ & clim aliud sit coelum nono superius sempyreum semper ex
cipio quod & sit primum mobile,& diaphanum,
& instellatum, ut astrologi probant,qua de causa i ex duobus cadis diaphanis & instellatis unumi potius, uam alterum crystallinum,& aquis simis; te ipsi dicuntὶ& de hoc,neque de alio scripturam
loquit omnes itaque sententiae praeter nostram,si rationi,ac se bus obtemperare velanus,improbandae merito erunt.
97쪽
An prius aes in usu fuerit, quam serrum,
. an Heroum arma aenea suerint, de
& alia huiusmodi a nea etiam antiquitus fuisse probentur, ita Coelius Rod inus, ita Nicolaus ' Leonicenus, & alij. Et quidem vetustissimus Hesiodus haec de aere, cuius verba Graece VPOriere libuit,ut vocum Xαλκος,& discretaria in
e re vero operabamur, nigrum autem non erat ferrum. Lucretius. . .
Arima antiqua mamu, Des dentesii fuerunt, G Dpides,ct item fluarum fra mina rami.
98쪽
Et stamae,atque ignest quasunt cognitaprimum. P eriiuferri vis esὶ arisque reperta: . i. Et prior aris erat,quam ferri cognitus Uus: i Ouidius idem visus est sentire. Prima Ceres homine ad meliora alimenta .cat' pastor . Mutauitglandes utiliore cibo. Illa iugo tauros collum praebere coegit :s Tunc primum soles eruta vidit humus. Es erat in pretio, abbis iam magaplacebat. Heu,heu perpetuo debuit ilia legi. Caeterum aenea fuisse Heroum arma multis probatur veterum testimoniis .Hesiodi in scuto Her- Iculis,Homeri utroque in opere Vergilii plurimi hin locis, ubi aereum ensem, aeream galeam, aera s & io. tam securim,aere cavo clypeum, scurum aereum, l. l. Iol.7. aeratas peltas, loricam ex aere, aeratas acies, flo- l l.7 rentes aere cateruas dixit. Naso Achillis cly '7 Wi peum ex aere, & bouino confectum corio affir
Dixit,ct haesurum es et cumamine telum Metam.α. IMisit in . aridem, quod ct proxima rupit. Terga novena boum,decimo tamen orbe moranu est. .
Sed de Heroum ad Thebas pugnantium, anti-
quiorum nempe arma pariter aenea futile test si tur non uno in loco Papinius. Flammeus aratis Lunae tremor errat in armis. ara teretes galeas magnorumque area secuta l Theb.3. Thoracum. Hos agitat, pulchraeque docet virtutis amorem Arduus Hippomedon,capiti tremit 4rea cassis Uuattuor indomitis Capaneus erepta iuuencis
Terga superil rigens iniectu motis ahenae i
99쪽
Versat onus. Temporibus nuda arasedent. O peum I per area terga
lib. II. In Laconiiscis. Loricae.
De Theseo etiam. Srea pilluereapenitus sub o fide ducens. Erea denique & non ferrea Heroas omnes Se stasse arma assirmat his verbis . Pausanias. Sed θHermm arma omnia pariter fuse ariea Homeri mina testantur, qua Pisandri securam describunt, stMerioni agittam. Quin etiam hanc opinionem tam
firmat Achillis hasta Phaselide in Mineruae te b. - ρ pensa: ct apud Nicomedenses in lap3 A
. Memnon machaera, in qua custis, ct manuis foris i stilus, ct ipsa machaera tota est ex arefacta. 2M
quidem scimuου ita sese habere. Hars ille. Sed & arvira , de falces , & alia rusticana instrumenta aerea pariter atque arma suille priscis temporibus, V iustissimus poeta asi eruit Lucretius. si e resolum terra tractabant, areque belli
υ fiebant fluctus, ct volnera vasta ferebant. O . Et paulo inferius. 'ε- r Hersaque in opprobrium species enalcis abera. Hunc ut videtur secutus Isidorus nosto, ita d
aTe. APud antiquos autem prius aris, quam se cogit i et sua: aere quippe prius scindebant terram, di certamina belli gerebant. Illud adde, vetustos n0 ut orbis accolas quorum aliqui indigenas sese ν Hil cile plicet falso , affirmabant , quanilis eorum origo & ipsis, α nobis paritcr sit ignota post i Nocticam terrarum inundationem) aureis, at gcnteis , ligneis, lapideis, aereis denique semper v ses
100쪽
Hos fuisse armis,ut & scriptorum testimonio,&Cxperimento certo scimus; cum tamen ferri venas illis in regionibus reperiri affirment no spernendae autoritatis viri & icriptores, & quidem in Insula Hispaniola Gonsaluus Fernandus de Oviedo se refert audiuisse , Ferdinandus Corte-sius in noua Hispania, in Prouincia Tacho dicta ex alieno testimonio, quod & quidam eius familiaris auerisit. In Pcrumis vero regionibus etiam reperiri tenet Frater Gregorius Garcia, retulitque mihi nobilis admodum, ac bonarum literarum studio deditus vir Garcias Lassus Inca, Vocarique ab incolis communiori seu Regia seruanorum lingua, Quella, Quod quidem x
centioris in orbe usus ferri, quam aeris non leue videtur argumentum. Contrarium tamen huius sententiae tenent multi, posteriorem scilicet te-D Ore aeris usum, aut saltem non pilorem usu fer-xi extitisse asseuerantes, quod validis etiam scriptorum probant autoritatibus, nec non rationubus:quanuis enim aliqui affirmarint autores nodum fuisse ferrum inuentum , quo tempore aeScrat in usu ; Argumentum certe, quo praecipue isthaec fulcitur opinio, nimirum aerea fuisse olim,& non ferrea Heroum omnium arma,nullius es se momenti vel ex eo conuincitur, quod in eo- .rundem sententia ferrea quoque arma gestasse Heroas ex ipsorum liquet verbis. Hesiodus Her