장음표시 사용
71쪽
quomodo enim animata in lucem rursus redire, quomodo conglutinari denuo, anima seueri, superasque euadere ad auras, ea sperarent posse corpora, quae vel combusta in cineres, vel humi defossa in puluerem, mari demersa, aut in Crucem acta in auium , vel piscium escam iampride' cessit sciat 3 cum praecipue contrarium didicissent ab ipsomet Graecorum Epicorum Principe, ac vetustatis veluti oraculo. sic enim ille.
Cum siemel eYcelsit, nunqua redit amplius intra Corporis humani testudineum sigmentum. qua de causa in Actis Apostolicis, Paulo Athonis ςyp 7 praedicante haec legimus. Quidam autem Epis ure Ur Stoici Philosophi disserebant cum eo ct quidam dicebant, quid vult feminator Oerborum hic incere ' ali
vero, nouorum Damonio um videtur annutiator esse, pila Iesium, ct resurrectionem annuntiabat eis. Et inserius. Cum audisssent autem resurrecilionem mortu rem, quidam quidem irridebant, quidam vero dixe runt , audiemus te de hoc iterum. Veruntamen neque omnino lumen veritatis in hac parte illos latuir ; in Orphicis enim carminibus haec inue- Stromat I. niri scripta Clemens Alexandrinus refert. Nam quos celarat. iucunda ad lumina cundios sRursus sollicitis sicro de corde remisit. Democritum Abderitam resurrectionem cognouisse corporum illum illudens refert Atheos Pli-l. .cap. 61. inius. Similis ct de aseruandis corporibus hominui Oh ibiti, osi r 'tu si immisi a Democrito vanitas. quino repraemio. e v xit irae: Chrysippus in libris de Prouidentia ii et . cet Stoicus haec apud Lactantium. uia A m ita str
72쪽
sit, apparet non esse impos bile, ct nos cum vitam*nterim ira, ruius vertiginibus certis temporis reuolutis in hunc tum n quo nunc sumus , restitutum iri. Sed neque Academici quidem hoc potuerunt ignorare, si modo ipsorum Magistro Platoni fidem adhibebat, ille enim in Dialogo, qui inscribitur ciuilis,seu de Regno,hominus post quasdacirculationes reuiuiscere mortuos,ac hominibus multa dicere de iis quae ante acta sunt,cuiuS verba Getibus ex ipsorum doctrina resurrecti ODQm i , probare volens apte adducit Arnobius, atque ad Ceilae, alium licet finem repetit Caesariensis Eusebius; l. n. de Prae sed illa Platonis doctrina fabulas inuoluens, Ue- parat. c. I S. rum solidior multo ea, quam sub Socratis pc sona argumentis astruit in Phaedone. Annon inquit) contrarium vivere dicis esse, atque moriὶ Equidem ct exse inuis feris ita. Ergo ex vivente quidnam sitis Mortuum. Uuid aurem ex mortuo' Aecesses confiteri vivens. Igitur ex mortuis, o Cebes, viventia sunt, atque viventes. apparet. Surit igitur apud feros animae nostrae. videtur. Nonne ergo, es generationum , quae circa haec siunt. altera manifesta clino xi enim manifestum est, nonneὶ Ita prorsus. Ouidnam 'itur faciemus 'Non reddemus vi sim generatione huic contrariam, sed hac in re duntaxat maincam dicemus naturam ese' An vero nece se est, reddere ei, quod mori est, contrariam quamdam generationem' omnino quam vero istam' Reuiuisicere.Nonne igitur,
i sire unificentia estprogre so quaedam haec est ex mortuisi ad viuentes ' Mi utique. Conuenit ergo nobis hac in f super ratione, viventes ex mortuis fieri nihil minus quo mortuos ex viventibus.Quam de resurrecti
73쪽
ne disputationem exemplo comprobat ipsemet Dr 1--6 i, Plato in libris de Republica. Equidem tibi non Alcinoi Apologum, sed praestanti mi viri Eri Arm ni genere Pamphili , reserabo. Qui cum occubuisset in
pratio siublatis decimo die cadaueribus caeteris iam cor ruptis , integer quidem incorrupto corpore repertu fuit, domumque delatus, ut sepeliretur duodecima iaab obitu die, dum inra impositus eset, revixit, er quae interim viderat, rettulit. Inquii ergo postquam anima fuisset a corpore sieparata una cum pluribus quendam in locum Daemonum peruenis : in qu o terrae duos pro ximos vidit hiatus: duos item alios e con ectu supera in coeli regione cori exit: inter hos vero hiatus iud
cessedere, qui postquam animos in arunt,iustos qui ' aem ad deYteram supra per caelam ascendere iubent, in aduersa insorum parte signa eorum , quae iudicauerint sulenἀentes: Iniustos contra ad sin stram in his, omnium qua fecerant in vita, post tergumsigna feretes. Cum vero ad iudices ipse quoque accessset, sitas aiebat restondis, redire eum hominibus nuncium de his, quae illic videat, oportere: iussisseque istum audire, Val. Μa . l. ct intueri quaeninque eis in locisserent diligenter. Haec δ' ille qui deinde in sexcentas prorumpit fabulas; LV sth ' es illo iamen idem tradidere Valcrius Moimus, 'l' '' Eusebiti, Caesariensis nec non Clemens Alexam
Clem. Aiex. drinus, qui Erum hunc Zoroastrem fuisse dicit, suom x i & ex eodem haec refert. Conscripsit Zoroaste m ni stius .ge=fere Pamphilus; in bello mortuus tarmesim apud inferos a Diis didici. Plurima etiam eo rum, qui elati reuixerunt, exempla adducit Plo. ' niun. iiij , scilicet, Tuberonis praetorij iri, δ' in ' Aristaei proconeiij, Epimenidis Gnoiij,cuiusdam
74쪽
Graecae sceminae, quae post septimum reuixit die, Capuani cuiusdam, Aquinatis alterius, Corfidij cuiusdam, & alterius equestris Corfidij, necnoGabieni Caesaris Classiarij. Plutarchum veris
Thespium Soleum tertio die reuixisse narrantem saperius retuli, ex cuius quoque I. libro de anima aliud exemplum resurrectionis Enarchi affert Eusebius. Laertius in Proemio ex Theopompo octauo Philippicorum, revictin os homines iuxta Magorum sententiam dicit, immortalesque futuros. Quod etiam plurimis comprobat Poeticarum fabularum exemplis Diuus Epiphynius . in Ancorato:hac tamen de resurrectione doctri nam pace aliorum dixerim nullus Antiquorum conciue nostro Seneca eleFantius exposuit. Sic enim ille ad Lucillum. suod si tanta cupiditas lon- l. s. Epist. s.
oris aeui te tenet, cogita nihil eorum , quae ab oculA istualeunt, Ur in rerum naturam, ex qua prodierunt, ac
mox processura sunt, reconduntur, consiumi: desinuisti ti,non pereunt, ct mors, quam pertime sicimus, ac recusamus, intermittit vitam, non eripit: veniet iterum, quae nos in lucem reponat,dies, qua multi recusarent,
etsi oblitos reduceret. Haec ille . ex quibus fatis apparet, non ignaros fuisse Ethnicos corum , quae vel mundo in sui exitu , vel hominibus in exitii aut post exitum vitae euenire debent Reliquum igitur iam est, ut unde illi isthaec didicerint, inquiramus; Et licet multi velint haec omnia ἡsacris codicibus didicisse Gentes, nam ante Phialadelphi Regis tempora versa fuisse in Graecam linguam aliquot sacra volumina his verbis apud
Eusebium Caesariensem 'ostendit Aristobolus in
75쪽
l. I. quem ad Ptolemaeum Philometora conscri- De Praep - pst. Apertissimum quidem est leges, ct disciplinam Lat. l. 3 ς 7 nostram diligenter fulse Platonem fecutum, non enim latet, si quis attentius eum legat, perlectam ab eo, es quidem diligenter scripturamfuisse. Scimus etiam omnes ante Demetri' PDalerei tempora, imo vero ante
Alexandrum, ct Persarum imperium quinque δε sis
libros in Graecam linguam, quanuis non commode re
difflasDisse. tota vero sicriptura nostra Demetri Ph lerei opera, ct Philadelphi Regis tui progenitoris tu sesu aptissime translata est. Cuius eaciem fere verba in interioribus libris adduserat idem Eusebius. l. 9 eap. . de Nihil tamen certe, quod ad mundi nouissima
P .pp x x aut animarum attineat exame,ex quinque Moysi libris potuisse Gentes mutuari, nemo non Videt. Sed neque aliqui ex iis , quos supra retuli Ethnicorum vetustissimis haec ex Prophetis,quibus fuerunt ipsi antiquiores, Vllo modo excerpsere. Vnde singillatim uniuscuiusque dQctrina,& quantum vel scriptis, vel coniccturis assequi possimus cuius hac in re sequutus si dogma, Dreuiter perstringamus.Trisi negistum certe, qui Prophetas Mosem excipio) aetate praecessit,non aliunde, quam Deo autore quae praedixit,percepisse,& Lactantius facit ut credam, qui qum saepe in suis libris inter Prophetas, ac Sybillas recenset, &ipsa vaticiniorum suorum profunditas , quae Daemonibus haud nota meo iudicio potuit esse. Neque est cur Ethnico homini concessum miremur vaticinandi munus, quandoquidem negatum non fuisse scimus Balaainoariolo,& iniusto sut inquit scriptura) aut etiam
76쪽
impio, & execrato, ut ait Philo, nisi mauis cum: Augustino Daemonum instinctii vera falsis mix- i ta in Hermetem, opinari. Porro Ma- Abia gos quibus fluxisse Gymnosophistas ex Clear- ami. cho , & ex aliorum sententia originem duxis e civit. Iudaeos Laertius scripsit non ex vi magicae artis, ' ''S'si
Ilus fg os eos filisse ex Aristotele ipsemet re- 'o
b Icri Laertius , sed ex syderalis scientiae peritia, Vbi supra. qua ipson et Aristotele teste, pollebant, futuram 4 cognouisse resurrectionem simodo id naturalio scientia Praeuideri potest in non omnino absurdu inet assirmare : quandoquidem stella duce ad
I honorem Deo recens nato exhibendum Magi etiam olim ab Oriente in terram Iudae Venerunt.' Seneca quidem noster Berosum cursu syderum s fieri terrarum inundationem, & consa ratione ρ sensisse refert, quin dc tempus utrique astignasse. N, i, stil adeo quidem linquit Seneca id assismat, ut co rauaest. l. . c. grationi, atque diluuio tempus a gnet arsura enim 29. terrena contendit, quando omnia Odera, quae nunc di s uerses agunt cursus, in Cancrum conuenerim, sic sub eodem po sita vestistio, ut recta linea exire per orbes om-
niumpossit: inundation futuram , cunearim 1γ- aerum turba in Capricornum conuenerit. Modera
tus Columella in libris de re rustica. lolios enim
ram memorabiles autores comperi persuasium habere,s longo aeuisitu qualitatem coeli, statumque mutari, co-
rumque consultissimum Astrologia professiorem Impi pa tam prodidisse, tempus fore, quo cardines mundi Ioco mouerentur, &c. Vero similius tamen est V - gos haec de resurrectione ex l1bro Iob didicisse, qui & antiquissimus extitit, S Syriaca colas cri-
77쪽
l. g. in vita. I. si de Praeparat. c. 3. l. Io. de Praepar. c.2.
plus lingua , ex qua in Hebraeam a Mose fuisse conuersum alibi diximus. Pythagoram autem, siue a Magis,sive ab ipsis Iudaeis mutuatum doctrinam citra controuersiam. esse debet, cum Laertius cunctis fere Barbaris,Graecissique myst riis initiatum eum fuisse dicat umeniusque Pythagoricus in s. volumine de bono apud Eusebiu haec de illo,nec non de Platone. Plato,atque Pythagoras, quae Brachmanes, Magi. AEgyptij, ludaeique inuenerunt . ea ipsi Graech exposuerunt. quod etiam alibi affrmat Eusebius. Platonem autem Sanctus Augustinus libro octauo de Ciuitate Dei cap. I a. retractans ea, quae in a.de doctrina Christiana dixerat, nimirum Platone in AEgypti peregrinatione Scriptura sacra abHis in mia audiuisse, plane ipsum plurima ex suis do gmatibus sumpsisse ostendit ex sacris literis,quas ut erat Merrimi stud ij,per interprete didicisse novane su spicatur Augustinus. Denique Platonem sacras non ignorasse literas, Iustinus Martyr, MTheodoretus asseruerunt. Democritii Π etiam peregrinatum octoginta annos, Babylonem,Perias, & 2Eξyptum distiplinarum causa petiisse, testatur ex ipso Euscbius, ct sic velat Magis, vel ex libro Iob,& Prophetarum halic potuit didicisse doctrinam. Stoicos porro ,& Heraclitum, aliosque philosophos vel ex praedictorum assertionibus, vel, quod certius est, ex S ybillae Erythreae versibus, qui futurum exacti stime depingunt iudicium, ac mundi finem, quos qui legere Voluerit, plures enim sunt, quam ut hic apponi possint, inueniet vel apud Diuum Augustinum,
78쪽
a qui eos non ineleganter in libris de Ciuitate Deis Latinitati redditos affert, vel apud Eusebium, Caesariensem in Constantini Imperatoris vita, ii vel apud Panuinum in opusculo de Sy billis.Ery- threa vero haec Sybilla slicet quinta numero in- ter Sybillas antiquissima quidem fuit, quippe ii quae iuxta Lactantium Firmianum Graecii Ilium' petentibus Troiae ruinam fuerit vaticinata, Homerumque mendacia scripturum, quanuis eam, Solinus paulo post Troiana tempora floruisse, , Eriphilamque appellatam dicat , Eusebiusque eam in primam urbis Romae aetatem ac regnum Romuli reserat. De qua siquis plura scire cupiat; u consulat commentarios LudoviciViues in librosa Augustini de Ciuitate, Onuphrium Panuinum in opusculo citato, & no nnullos alios;Senecam Vero, Lucanum Plutarchum, Omnesque eos ii qui post Christum passum de nouissimis mundivgerunt, quicunque non ab Antiquis duntaxat, ii sed a Christi asseclis, Apostolis videlicet Petro , , de Paulo , aliisque hanc fitisse edoctos scientiam 3 affirmauerit, is ut puto neutiquam errabit: valde enim credibile est, in rebus hisce, quae ab ipsoruo vatibus,& philosophis decantatae prius fuerant, o sin minus in aIlis, Christianis fidem adhiberes Ethnicos volutile ; quo magis miremur orno, bium, & alios Christianos philosophos , noxiO-31 rum aniwas inferorum igne tempore proceden- consumptum iri existimantes.
79쪽
Aquas in Coelo nullas esse, declarati alia quot Scriptur acrae loci , nec non
mp. Genes Beda in Ge. nesim. Lipom. in Catena in Genes. icseph. Iuis
Omplures ex sacrae Scripturae interpretibus,ac Christianis Philosophis in ea me runt sententia, ut posuisse Deum aquas supra coelum in ipso nascentis mundi exordio, liceat Vergiliane loqui) & existimauerint, Scscriptis testatum reliquerint. Huic opinationiansam praebuisse visum illud Genesis i. Dixit quo ne Deus, fiat firmamentum in medio aquarum, ct diuidat aquas ab aquis, ct fecit Dei firmamem tum , diuisuque aquas, qua erant sub firmamento ab his, qua erant super firmamentum, ct fallum est ita rvocausique Deus firmamentum coelum. quod etiam plane confirmatur illis Regij vatis verbis ; tendens coelum sicut pellem, qui tegis aqv superiora eius. Et illis. Et aquae omnes, quae super coelos suu laudent nomen Domini. Nec non illo Danielis. Benedicite aquae omnes, qua seper coelos sunt, Domi no. Huic sententia: Sanctorum Patrum subscripsere grauissimi iustinus Martyr, Basibus, Ambrosiusiugustinus Jheodoretus, Beda, Geona dius, S Seuerianus citati a Lipomano, ac nota nulli alij in ea etia visius est fuisse Iosephus. Pori hic inquit secunda die coelum super omnia col ca-
80쪽
uit, illudque ab aliis distinguens in semetipso constitu- cum costpraecepit, ct ei cr allum circumsigens, humidian eum, ct plui talem ad militatem, qua sit ex imbribus terrae, congrue fabricatim est. Ex prophanis Antiquis si philosophorum commentis aures praebeamus) in hac necessario fuerunt sententia Democritus, Anaxagoras, Xenophanes, qui licet de materia coeli inter se non conueniat, in hoc tamen stestibus Plutarcho , & Laertio)quod Lunae orbem planicies, montes, Valles , urbes, oppida,& consequenter sentes, ac flumina in se continentem ponant, recte conueniunt. Ex recentioribus vero huius fuere opinionis Viues, Oleaster, Cassaneus, videtur & fuisse Titel- manus , licet addubitet, quae, aut cuius naturae iste sint aquae. Causas vero, ob quas Deus si in Dei operibus causam licet perscrutari supra coelos aquas posuerit, has reddunt huius opinionis assertores: nimirum ut earum pondere coequm urgeatur, ac prematur deorsum, ne crebro, ac violento ventorum impulsu concussum huc, illuc agitetur: sed praecipue ad immensum tot tatorumque syderum ardorem sua refrigeratione, ne illo omnia penitus consumantur, mitigandu, atque temperandum, quae quidem ratio ab omnibus huius opinionis sectatoribus' magni habetur, ac suo iudicio hymno, quem frequenter canit Ecclesia, recte confirmatur. is sic. Immensi coeli conditor, Firmos locum coelestibus, - ui missa ne confunderet, Simulque terrae riuulis,
qua fluenta diuidens, Vt unda flammas teperet, Coelum dedisti similem, Terra solum ne dissipei.
Plutarch.de Placitis, Laertius invitis. Viuesine ment. in Aug. Oleaster in Genesina. Cassan. in Catalag. glor. p. 2.