Gasparis Colinii Castellonii, magni quondam Franciae amirallii, vita. ..

11쪽

ID VITA G AS PARI srius. Consecutus est annus M D LI V quo

Carolus v. Germanorum Imperator,

Maria AngliaeRegina, coniunctis copijs bellum graue atque acerbum Hemico Galliae Regi intulerunt. Tantis hostibus, qui

consilio virtute resisteret, unus, omnium

bonoru co sensu,Gaspar delectus est. Itaque asperrimi formidolosissimque belli admiam stratio, quod ad Pi cardia maxima ex parte pertinebat. Amirallio a Rege mandata est: vi coactis copijs, Belgarum finibus praesideret.Erat ex coniunctis tantorum hostiucopi,,S Caroli V.opinione, quae per orbe terrarum peruaserat, Rege Vero tum a pe- , cunia, tum a ceteris rebus ad bellum du cendum necessariis imparatissimo, magnus passim custae Galliae iniectus timor, neque cuiquam dubium erat in tanta reru omniudifficultate , quin paratum Galliae exitium videretur. Quod cum Amirallius & Re

gi nuntiandu curasset, SI cu amicis comuni casset optimu factu iudicauit,ab inducijs remediu petere. Hoc ipsius consiliu cum MRegi At ipsius cossiliarijs magnopere probatu esset,eius negotij administratio ipsim adata est quod paucis diebus incredibili ordi-: num omniti laetitia,S grytulatione cofecit:

12쪽

summamque ex ea re, patriae conseruandae laude est aaeptus:cum earu induciarii conditiones patriae honestas& maiore in mo-

du utiles adhibuisset. Sub ide illud tempus Guisii e Lotha tingis orti, qui sibi SiculuNeapolitanu regnu deberi, suisq; maiorib. per iniuriam ab Hispanis ereptum dictit bant, Henrico Regi persuaserunt,magnam se superioribtis annis Neapolitanae nobilita tis parte beneficiis & pollicitationibus conciliasse per eos facile in illud Regnum adi tum futurum: si modo Rex copiarum suaru: l partem illis concrederet:breui tempore fore, ut illa regna sub ipsius ditionem nullo negotio redigerentur. Ita Guisiorum con- silijs induciae paucis ante mesibus iurataemagno gentis Gallicae dedecore violatae sunt: . quam perfidiam Amirallius grauiter mo-i testeque tulit: saepenumero dictitas, semper

I. exitiales istiusmod i perfidiarii exitus fuisse,

Deumque certissimu periuriorum ivltore

omnibus seculis exstitisse. Eo accedebat, quod Regis imperio cogebatur in sua prouincia contra pacem & fidem data bellicax consilia moliri.Qua ex re primum simulta- .in,post etia capitaliu inimicitiaru, quae inter illos exstiterut,initiu natum constat.ac-

13쪽

i VITA GAS PARIS

cessit etiam quod , duello inter duos nobiles in Picardiae finibus a Rege constituto,etsi tum praesens Guisius aderat, tamen Amirailius, quod in sua prouincia duellum illud committebatur, faciendum sibi putauit,ut ei praeesset. Illa praeterea Guisianici in illu odij caussa comemoratiar, quod

cum adolescentes summa inter se familia. ritate coniuncti fuissent, parique vestimentorum habitu amicitiae testandae caussa uterentur,Guisius Amirallium consuluit, quid

sibi videretur de Aumaliij fratris sui consilio & animo ducendae in uxore filiae S neschaliae valentinianae:cuius summa erat apud Henricum Regem gratia,sed no minor apud bonos infamia. Cui respondit mmirallius, Pluris se tantillum bonae famae, quam ingentes opes estimare. quod Ami-rallij verbumGuisius M Aum allius acerbissime tulerunt: quasi ad deterrendos a Iphiore potentia ta dignitate Guisios proh ullatiatum . Verumtamen ubi Regi nuntiatum est, copias in Belgarum finibus ab Hi

spanis cogi, exercitusque unum in locum conduci,Picardiaeque primo quoque tempore prouidendum esse: commodissimum

visum est, Amirallium, quem illi prouin-

14쪽

'ciae praefectum fuisse supci ius demonstra. tum est,eo cu aliquot copijs proficisci. Vix bidui viam progressus , ab exploratoribus certior factus est, Hispanis esse in animo, Sanquintinum quod est opidum Picardiae non ignobile obsidione cingeres multi que tormentis muralibus quamprimum oppugnare. Simul a Brullio Hanni e arcis praefecto litteras acc epit, ut primum ea de re ad ciuitatis illius incolas perlatum fui

set, tantam tota urbe trepidationem exortam esse, vi complures patresfamilias relictis rebus omnibus, cum coniugibus& Iiberis fugam compararent. Qua re Amirallius cognita , dissimulandum tamen apud suos ratus,summamque animi alacritatem

prae se ferens, magnis itineribus Sanquin, inum ire contendit. Cum ab hoc consilio Gernacus N Lusarcius s quem Amirallius equitatui pxaefecerat multis eu verbis deterrerent: demonstrare nique opidum illud

neque operibus munitum esse,neque frumento , ceteroque commeatu instructum: praeterea ciues terrore perculsos et magna

que hostium copias prius affuturas , quam quidquam ad opidi defensionem prouideri posset: satius esse, Sc ad laudem aptius,

15쪽

io vi TA C ASPARIS patentibus locis bellum gerere,quam moenibus inclusos de sua salute cogitare. His illo tu verbis nihil comotus Amirali ius,in suscepto cosilio perseuerauit: cu &quati mo metiopidu illud ,ad Hispanoru impetua patriae interitu propelledu.&prouinciae suae salute:& quanta mutato consilio sermonii ansam inuidis ac malevolis praebiturus esset,illis demonstraret.Postridie perlatu est adeu, magnam eorum militu partem, qui et Regis mandatu , ad opidi defensione attributi fuerant,qubsque una nocte confirmandoruopidanorum caussa praecesserat, metu pei territos ire proximas se siluas abdidisse , idomumque deuijs itineribus reuertisse. Itaque illo die non plures CXX secuti sunt, quos alij postri die pari numero sunt subsecuti.Qua rethoitibus per expIoratores nitri

tiata,Celeriter ad opidu aduolat, distrigutisque operis illud circuuallare institu ut. Cum ordicula quasda in suburbijs occupasset, ac iam sinuosis secturis fossae propinquassent, Amirallius eruptione sices sarmentaque in aedes illas inferri,easque incendi iussit:quo incedio logius hostes propulit.Postridie omnibus in circuitu opidi partibus ci cumspectis: ubi nulla propugnacula, nullos

16쪽

: COLI N II, Isin iit aggeres, nullas munitiones animaduertit, diffidere opido, ac longinquam oppugna- iti'nem vereri coepit. Veruntamen quandolia sortis suae ratio ferebat,ut vel opi tu tue- ri, hostiumque impetum a patriae interitu propu liare,vel pro patria fortiter occum- ibere cogereturiquantum cura, labore, vigiliis eniti atque efficere potuit, nihil in mu- initionibus exstruendis,fosis fodiendis, aggere undique comportado praetermisit. atque ut clitibus,militibusque,& euocatis nobilibus,qui una venerant,industriae ac labot iis exemplum praeberet, primus ipse operibus faciendis manum admouebat, neque

unquam ab illis discedebat.Tanta solicitus dine affecto,repente ,praeter expetationem hunciatum est, An delotium ipsius fratrimsdeiquo superius mentio facta est in opidu

introiisse,secumque circiter quingetos milites adduxisse.Simul Rex ab ipso gertior fa

quantum in . scrimen opidum illudi adductum videretur, Comestabulum cum aliquot equitum inrmis eo proficisci iubet, commeatumque introferre, & praesid io ma iure opidum munire.Hunc Hi ani magno Germanorum equitatu, magnisque peditu copiis sircunuetum, Praelioque superatum

17쪽

Ceperunt eiusque copias seagri si illam fiaebhuti is in intEt em Galliam 'tepisserunt.Quo nuncio in opidum perlato , latus omniviti animos inchssit timor ut null

retur locus. Hoc doldres isermotu .& taintripatriae periculo pereulsu concionem adiuocat.demonstrat maiorem patriar: quam vitae rationem duci oporterer ciueisque' ac milites omnes iustiiradiissi adigit'. siquis de deditione verbu facetet,capitale Asedi, iii Pu neque interfici liceret. Princeps ipse in ei verba iura Hispanr tanta

per clies xx. ab ea tormentis verberandil dssisti ini: aurasque in a nfractu ni Amos nia d8ducimi, quibus,tecti acribis tassas accedetent. Vbi csnti mist ille hebrum ictibus, magnatrii muri arten Hersem Amirali ius animaduerin adi sim, isera urbem pam o, alii re ho stes inibi lege, ut talia ictum erent edisti,tatus milites, ut num impetum si Elidis venent,si eum propul sa ssent, licistoen d faci-M mini nam iterum tent uros: quem maximum ae latissim sim aditum esse vidit. ad effainiatus constitit liquas urbis partess-

18쪽

cqnspicati duabus aliis ex parti vn sum Per* coeperunt,qqqd ubi Amirallio tu est,rclictis in illa statione ii quibui ni a-

gant habebat fidem,ad proximam fici

m adolescens nobilis,quem domi

ric puer nobilis,qui spiculum ferebat,quos L i β ponte aliquot Hispquorum cohortes, turicto circumueniunt: agnitumque Amih do oo-

puriorii religionis Verss pie'

cist aureorum quinquaginta millium, pro capite,dissoluto, d*mu p8stii mimo reuer-

19쪽

uerissus, ac iam tum de religione serio ed- tans permisti Regis praefecturam Gallici peditatus Andet wico fratri tradidit: pro ulti- iam insu i ae Franciae consobrino suo Mares

deponere: videret cui eam m

l i am :qu a d e c aureiu m in v m apud Myem gratiae atque auctbritatis locu Gmsiiuni o tin Ebaliti regnumque Angliae, quod ad millain cognatam pertinere affirmabant,ali, quoties ei ostentabat: iamque Regis aulin

20쪽

culi palam in Arum rivo stantur. Cum illirum ingentu Amirallius. crudele, bar ars,t culentum nosset, videretque nunquam illosa turbulentis consiliis temperaturos,imprimis autem religionem acerrime vexaturos,ad pristinum suum cosilium rediit: prouinciamque deponere statuit.Itaque Ludovicum Borbonium Regij sanguinis Princidipem, Condaeum vulgo dictum; qui sororivsuae filiam in matrimonio habebat, de suo consili o certiorem facit: hortaturum ut prouinciam illam a Rege pexat. Ita curis solutus Amirallius, negotiis pq qnqmpirum berat , quae piumsino animuma religio nis studio abducebant, domi se i in stellonia c5tinebat:eo lubentius, quod cyniugem Aabebpti Carolim Lavaturum, illustri atque antiquo, genere prognatam, det quod ille suminum Dei beneficium deputabat religionis midio mirifice deditameve etiam virum suum ad superstitiones t i, dolorum cultum abiiciendu,Christianam ei eligionem toxo pessore amplectedam hortaretur. Vbi Amirpilius illain pidius ac sinus eadem de re agere anim ueri ita semel quoque ipse cum illa serio ggere instituit,Itaque multis verbis ei demonstrat, te Baij.