장음표시 사용
11쪽
Sedes industriam eorum non da-uar, qui est cord on.
Unisses, , ct Singulis, ad quos Ha Nosra pervenerint,
Ignis eamus cum Senatu. CHe sopra ristanete, ebe ci iurono laete da Niceolo Periana Stampator, e Librato Veneto ιianio disces a permetiergli Ia Mampa nesso Stato Nostro dei Libro intuolator Biblia sacra eum Notis ritνὶ, ed a concedere a tui solo, o achi avra causa da lui ad eselusione d'ognatim it Privilegio per anni Vinii principiati dat glomo presente delia stadetta Stampa, e respettiva vendita den Opera me- desima, cosi in questa Citta, come in qualunque altro Luogo dello Stato itastro a condisione che sta impresso in buona Carta, persetti Caralteri, diligente CorreZione, e bes Margine, e che siano presentate mlle Pubbliche Librerie di Veneria, e di Padova Ie solite Stampe. Res a percio a tuiti i Stan patori, e Librat, ed a quat sista attrapersona eosi di questa the di quilunque altra Citta dei Dominio Nostro, che causa, lo sacolia non avesse da eta PeZrana, proibito di stampare r Opera suddelta per detri Anni Vinii solio pena delia perdita degli Esemplari, e di Ducati Cinqueeento da eL ser applicati un terra ali Accusatore, 'altro tereto ali Aecademia de' Nobili alla Gi decca, ed it rimanente at Privilegiato. Sotio te stesse pene sta pure vietato ad ognunolper li espressi Anni Vinti di contrassare I 'Opera suddelta o in poca, O in molia quan-ltita, o sotio pretesto di correZioni, restrinioni, aggiunt e , mutaetione di litoto, e
forma, ed in qualunque altro estogitabile modo ni uno eccetauato, e sarne eseguire inestero Stato I' trione sotio 1' apparente Nome di Uenreia, e quella init Murre nello Stato, e venderia, Perilchὰ commettiamo tanto at inputato ait' est raditone de Libri
diale gane di non Iicenatare dalle medesime, o da altro tuom ove esistessero, queIli elie non lassem corrispondenti agit Vibiti nelle Pubbliche labrerie, quanto altario di non ruasciare Mandato, dovendo intender si tuiti perduit, e confiscati, edineorso it trasgressore nelle pene come inpra. Α Chiara intelligeriZa Sognuno vntia-mo inolire , che net principio , o neI fine dei Libro predetto sia in aggiunt a deuel lite Iacenpe posta Ia presente come sta , e glace. aquare aut horitete jus Consilii
mandamias, omnibus, ut ita exequi debeant.
Datae in nostro Durali Palatio die v. Septembris Indictione xiii. MDCCLI7so. 15. Settembre.
L Illustiissimi . ed Eccellentissimi Signori Ris,inatori dello Studio dio Padova in elecutione det Decreto deli' Eccessentissimo Senato hanno rissaltato at sopraddetto Niccolo Peraana a tenor desse Lingi it suespres
Privilegio. T. A viso Moreaigo 2. Ain.
12쪽
Ac Ro AH c τε in menica, Isaias , Ieremias cum Baruch, Ezechiel,& generalis Tridentina Syno- Daniel : Duodecim Proseaetae minores , dus , in Spiritu sancto legiti- id est, Osee, Ioel, Amos, Abdias, I mὰ congregata , praesidenti- nas , Michaeas , Nahum , Habacuc , So. bus in ea e1sdem tribus Ap lphonias, Aggaeus, Zacharias, Malachias: stolicti Sedis Legatis, hoc sibi perpetuo JIuo Mach orum, primus , de secun-
ante oculos p ponens , ut , sublatis e ldus . Testamenti novi r Quatuor Evania roribus, puritas ipsa Evangelii in Eccle- gelia, secundum Matthaeum , Marcum, sia conservetur. Lucam & Ioannem : Λctus Apostolorum
a Luca Evan ita conscripti l .atuo decim Epistolae Pauli Apostoli 1 Ad --manos, duae ad Corinthios , ad Galatas, Sacrorum vero librorum Indicem huiclad Ephesios, ad Philippenses, ad Colon Decreto adscribendum censuit , ne cui senses, duae ad Thessalonicenses, duae addubitatio suboriri possit , quinam sint,l Timotheum , ad Titum , ad Philem mi ab ipsa Sy o suscipiuntur. Sunt nem, ad Hebraeos : Petri Apostoli duae tvero infrascripti r Testamenti Veteris , Ioannis Apostoli tres t Iacobi Apostoli , inque Moysi, id est Genesis, Exodus,luna : Iudae Apostoli una r & Apocalyiaviticus , Numeri , Deuteronomium :lpsis Ioannis Apostoli . Si quis autem ii Iosue, Iudicum, Muit tuor Regum:ἰbros ipsos integros cum omnibus suis Duo Paralipomenon r Esdrae Primus, dcipWibus, prum in Ecclesia Catholica le- secundus , qui dicitur Nehemias : T Igi consueverunt , & in veteri vcigatabias Iudith , Esther , Iob , Psalterium'Latina editione habentur, , sacris &Davi seum centum quinquaginta Psal-lcanonicis non susceperit, & traditiones morum: Parabolae, Ecclesiastes, Cantica praedictas sciens , & prudens contemps canticorum , Sapientia , Ecclesiasticus ,irit, anathema sit.
13쪽
, Errorum quoque lingua re Chaliadaeorum testatus , qua Hebraeae m gna ex
in parte eonfinis est . Nam Se ipsi vae inti
duo elementa eodem cono, sed d vectis eharactet abiis. samaritani etiant Pen, n me uehum Moysi totidem litteris let imitant, figuris tantim Ae apta ibus dii crepanae . Ceriumque est metam scribam , leati s doctorem , post ea tam Ieros,lν mam de instraulationem templi sisti .i taba i , alias litia eras reperisse , nune utimur , eum ad illud us- emptis iidem Samaritan um at Hebraeotum charactem suerint . In libro quo e Numerorum , his eadem suom ratio, isti Levitarum ae saeerdotum Molu, mystice oste ditur . Et nomen Domini tetra zramnamu in qui s. an Graecis voluminibus . usque hodie anta ruix expressum litreris inve imus. Sed re PisImi, trist mus sextus , ct centesimus undecimui, te tentesimus undeeimus , ae centesimus decimus Octavus , re cemesimus vi adraste finius tua , quam an diverso scribantur metria . ta inen e uidem numeri texuntur alphabeto . Et Ieremia Lamentitiones , ae Oritio eius a Salomonis quoque in fine Pt verbia , ab eo liaco in q- ait a mulierem Nnteni quis inveniet , ii iadem xlphabetis vel incision bur supputantur . Porro min-que ii reera duplices apud Hahraeos sunt , Caph , Mem , Nun. De , Sade et aliter enim ter buntur per has principia medietatesque verborum , aliter fines . Unde Ae qui me apisti libri , duplieis aestimantur, Iamuel, Melacrum, crebra hasam in , Eiaras , Ieremias eum Cinoth , id est ,
Lamentationiblis suis. Q smino, lo ix tur vi emtia in elamen. ea si,m, per ictibimu Hebraieἡ ora ne quod loquimur, At eorum initiis vox humana comprehendi ur r ita viai tiduo volumina supputaretur , quit os quasi latetis Ae exordii , in Dei dosina , tenera adhue ac lactetis vita justa
Primus apud eos ii Me, toeatur terret, i quemn s Genesim diei v. . secundus , Veelle semcth et qui modiis appellatur Tertius, Ualtera, id est Levitieui. Quartus , Ua dis r , quem Numem πω uris . inius, Ella haddebarim , qui De
Hi sine quinque libri Moysi , quos proprie non Thora ,
id est Leon, appallam .seeundum, Prophetarum ordinem factuat 3 ' inet, int xl
Mittis , D IIU Metaehi ii , id est Regum , qui tertio
Melivi e mi ira est Dra Pu Melaehim , id est Rerum , quam n 2 m Mamlachi e , id est Regnorum eicere .
Non eniti mula rum rei titim describ:t regna , sed vix usIiraelitiei prim ili cui tribubus duo ecim continentur .
Tettius ordo, Hae Dei apbs et Milet.
verbia , qisae illi Mille , id est Nabo as appel
Quartus , n 'In Coheleth, id est. Feerosiaest .
dierum e m a fiamne antius . Chromeon totius divina historiae possunus appellare r mii liber apud nos Para
eca de La in duos libros divisus est.
Atque ita fiunt patester Veseris Iegis libri vieinti luo :id est , Moysi quinque , & Piophetarum octo, Ha ioῆ Phmum novem . Quamquam nonnulli Π I Ruthac Cinoe, , inter Harioara a ser γ itent nox libro
in suo putent numero supputandos et ae per hoc esse Pri-ltae legis libre,s vigintiqua uor : quos sub numero viginti. quatuor seniorum , Area lysis Mannis indiae it ad rantes A rium , cte e monas Las proli ratis vulti x Merentes rstantibus eoeam quatum animalibus , ocula is ante di r
tris , id est in praeteritu n re in futurum rela: eientibus , dita ri vaece di lata . sanctus , saniri, a sanctus ,
Dominus Deus imis potens , qui erat, R qui est , & qui
venturus est . Hic prologus , Scriptu)anum quis talea umprincipium , Omnibus libris quos de H braeo verti us in Latinum , Cori venire meest : ut scite . aleamui , quid ilexera hcis est, inter a acrypha esse ponen u:n. Ig tui sapientia . quae vulgδ salomonis inscribitur , Ae Iesu filii istae h liber , di Iudith , re Tobias, & Pallor , non sun ε m canone. Ma habeorum primum libriam Hebraicum reperi . Secu dux , Graecu est : quia ex ipsa quoque phrasi probari potest . Quae cum ita se habeant, ob erro te, Lector , ne labore i neum , reprehensonem existim ami qui rum . In templo Dei offere unusquisque quod pineil : lii aurem, ararentum , cte lapides pretim isti alii tismum Apurpuram ae coceum inmine Ae hraeinthum : nobis bene agitur , li ob uler: nius pel .es Ae caprarum pilos . Et famen Apostril e 'temptabiliora no ira magis necessaria iudieae . Unde & tota illa taberna li lchritudo , &per singulas species , Ee lesiae pratiniis inuraeque distinctio, pelli te itur & cilicii si ardorerique soli et re inmriaim imbrium ea quae viliora runt pruhisent . Mete ergoptimum , Samuel, de Melachim meam i meum , inquam, meum. Quid id enim erebridi .ertendo , de emendaudo sol ieitius di didicimus re tenetnixa , nostrum est . Et eis intellexeri quod ante nesciebas, vel interpretem me aeni. malo, si ratus es, vel Paraphrasten, fi inetratus , quam-Juam mihi omnino e seius non sum mutasse trie qui iam e Hebrai ea veritate . Cerae si ineredulus es , lege Grae- eos eo di ex . Re Latinos . re confer cum iis o eulis quae nuper emendavimus: ει ubleumque disere pare, i ter se videris . interemta quemlibet Hebraeorum inii imai aeeon
modate deleat fidem ι di si ucstra Maeaverit , pino MMeum non aestimes coniectorem , ut in eodem lacri meeum
similiter divitiarit . sed di tam as Christi rogo i quae
Doli tibi dileumbentis preticisi ini fidei myrrhia una it a ca- me , quae nequaquam salvatorem quaeritis in sepulchro , quibus diam a s Patrem Christus ascendita ut contra latrantes exue , qui adversuri me rabi ., ore desiviunt, ficiet meunt e vaeatem , atque is eo se doctos arbitrantur, si aliis detrahari. , Orationum vestrarum clypeos oppona tis . Ego sciens humilitatem n eam , illius temper ferarent ae meo b- : Dixi Rodiam uiax meas , ut tinn d linquam in ling 1a mea , posiai ora meo custodiam , eumeransisteret merator adversam me . obmutui , α lium ilia
FRATER A mi νε sius rua milia munus la perserent , detulit simi, di suavissimas Ut totas , quae t minci .
a vieittatum, fidem mcitiatae iam fide. , & eret I an i. i- ae piae feribant . vera e m i:la necest nudo est, re Christi erutino copulata, quam nim utili ae rei ta .ilia .s, noth praesemia ramum ei r potum , novi sat dola & pa Ipam adulatio 1 sed Dei tinior, & Divinamim scripturarum studia ecit,cili int . Legimυτ in vel ribus histori .s quoslam lustra me provincias, luxum adisse D los, maria transisse ut ei s quos ex libris noverant , critam quoque vidererat . sic t inagra at Memph ticos valet: sie plato AEgyptum & rcliatam Tarentinum , eam ue oram Italiae , quae quo dam tria eria Craecia dicebatis , labo iotit Lme peracravit tui qui Athenis inae. ster erat , ct potens, cuiusque doctri- iram Academiae gymnasia person bare , fieret pere tinusniqis discipulus et ma ens al en a verecui dὰ discere , quiras a impudenter iacerere . D iitque dum i iteras quasi t surientes orbe perseq .itur, captus a piratis & verumdatus, et am tyrannε, cruderim M paruit , eaptivus , vi .ictus α evux ἔ tamen Mia ν ilia inphus , mahir emerite se fuit . Ad Tirum Livium lacteo elamentiae serite manantem , deum mis Hiipamae Galliarumque finibus quosdam veni ire mi- niles legimus: ω quos ad contemplati inem sui Riama vi traxerat , unitis hominis fama perduxit et Hi it illa aetasi auditum omnibu, taculis , eeletuandum miraculum , ut ui bem tarata is ingressi , aliud ex 'ra ut bera quaererent . Apollonius, live ille maeus, ut vulaus loquitur, sive philosephuc, ut Prta amici ei adunt, antravit Persas, pertia simi Caiit, iam, Allianos, Mychas , Massage: a, , op lei tissi na Indiae regna penetravit e S ad ex rei uin, lat. stimo si isora amne transmisici , pervenit ad Brachmanas , ut Hiarcham in throno sedenten auro , de de Tantali ioliae mean em . inier paueris discipulos , de natura , di m tihus 1idetv n , ae dierum cursu audiret docentem . Inae et alam taε , B ibylon o , Chaldae s, Mecos , Atliricis, Parthos, syrtis, PCoen ces , Arabes , Palaestimos , leve sus Alexandi lim , per exit AEthiopiant , ut Gyrosephi stas, re famosisimam Sol a menta in videret i . labia Io. I
venit ille vir ubi e quod discori, & semp.r scians, semper se n elicit seret . scripsit super hoe pleni si me e voluminibus Philostratus . id loquar ce laetuli hol ni bus , cam Apostolus Paulus , vas electi in x & mitister Gentium , qui de conscientia tami in se hospitis bitur Am ex timentum quaeritis eius, qui in nae loquitar Christus post Damaseum Arabiam De lustratam , a l, eodem Iero Iym1m s ut videret Petrum , ct manserit i
14쪽
a .l eum die ut Mutius m n Φ il ac enim ντ ν ierio filial -li p Putas e in elligis, vin let s/ re trux .e t Q .,m ct . , madis re sutinu, piadicator inserueritu Ip. is r , si aliquis me do rateiit e Eet , i ut de me hinax carit t. Ruriumque in ' annos qu3 Mordeei: , Ba' interim nee sanctior sim hoe Eunucho , nise iratis di Tuci , exstitietit Apostolia Evangelium a ne qui de AEthioma, id est de extremis mun i finibat , . te in vaeuun curreret aut cucurristet. Habet enim nescio nit ad te P ian , reliquit aulam re etiam et Re ran ax a rix quid istentis . iam ἐσt viva vox , ed in aures disci uti de ii r leias divi que sere arte fuit , ut etiam in vehi euli, le- auctori ore traμssu a , mraru nat Unde de AE.ehines et te Litteras laeta t de tamen eum librum teneret , 5 eum Rhosi exularet, de Ieteretur illa Demosthenis oratre, verba Domini cii itatione e nciperet , lingua volveret , III. quam ad verius eum hahuerat , mirantibus eurct s atqu lubiit personaret ἱ ignorabat eum quem in libro nese eri laudi retibus , sulat ans ait , Quid si ipsa n xulissetis .eneriba e . Venit Pli lippus , o, en lit ei Iesum , qaa am, sua verba re tonantem e Haec non d eo ,-m in clausui l Hebat in littera . o mira docti rit virium, eade nme aliquia tale , quod vel pis lis a me a dire , vel veli ra credit Funuchus , hamixatur , & si solis Ae tamdiu distere i sed quhi aritor t ut , re disceruli studium etiam1ta ut eii , ae maxiller de d stipulo, plus in deserto so ab que nrabit per se prol ari det eat . ingenium doeile , 5e 6- te Ecclesia, quam in aurato 1ν iagogae templo reperie. Hee ais. i, ne doctore laus abile est . N. Fn quid invenias , set quidl, me perstricta lunt breviter , t neque enim ep mdaris i quaeras consideramus . Mollis cera , ad tor man um 1a- indust a evagari L nx iis patiebatur ue intelligor ex te inellis , etiam ii artifiei de pIallae errent manus e tam ηIs .ripturis sacris, sine plavio de liinistratue semetam non virtute totum es quidquid esse meeit . Paulus Apiniati mise ingredi. Taceo de traininati eis , rhetoribus, phil ad pedes Canali. lis ierati Morti Ae Pr&phetas divite iseis,phis , muscis, geometris, dialecticis , ast Onomit , a. s. gl ,riatur , ut armatus spiritalibus teli plute, dice et strologia, medicis quotum scientia mortalibut vel utilin, confidenter : Arma n&strae , m n ea Dialia ioni , sedili ma est , At in tres partes sindi r , et. δε γυα , τουτ μ. potentia I eo, ad destructi eni munitio uim , consilia deis . Ad minore. ames vrniam , de q-sti uentes , Ae omnem a Ititudinem exollet rein te ad Wersiis non tam imma , qualia manu adma nil eantur . Aericota , a scientiam Dei . At capti ante rimnem intellectum ad ij - eamentarii , s m metali reum , ligni, uri Pie ea es, i I. c diendum Christo , de statari sibi gare o mae 4 intabed en natii quoque , ac taliones , fit ceteri qui variam si-ll . tiam. Ad τι notheu in aeribit ab infantia saeris i dieris eru- ctilem , re vilia omscula fabrie anter , ab:que doctore , lditum , Se hi Hatur ad shidium lectioinis, ne nealitat ηra- esse non possunt quod cupiunt. Qimi medicorum est . Pr tiam quae data si ei per impositi em manus Prea' yterii . mittunt med ei r tractant sabtilia fabri. bola scri utar a D. Tito prae pit ut cetera x virtutes Episcopi , queli. brevi ars est, quam fiat passi.n omnes vindicam. Scribi nus in- set depinxit , seientiam quoque In eo e ligat se tuis' diacti doctique poemara , passim. Hisc 'artula auus ν hanc I V. rarum t obtinentem, inquit , eum , qui seeuua in victri-i delira nex , hane in ista vettiost , hane universit nam est , fidelem semionem t ut potens sit oxhoriari in P aesumunt , lacerant , docent antequam discam. Alii 2di doctrina sana , cte et radieent ex revincete . Sancta ein Melducto sup teiltra, grandia verba trutinantes, inter uiuiter
trustieitas solism sibi pr est i ae quantum ae lisseat ex vitale uias de saetia Litteris philo phantur. Alii discunt, yr in erato Ecclesia in Christi , tantam nocet , si delirarent. si dori a seminis , quos viros doceant; de ne parim hoc. incra telistat . Malachias Propheta , i v δ per Aegium Do- tit , quadam faei litate verborum, imo aulaeia, ediiserunt milius, In enoxa , ait , Deerdores logem : in tantum si, aliis quod ipsi non intellione . Taceo de mei limilious , - 'irerdotis offitium est interriua iam respondere de Lege . qui ii fotete ad Seripturas lanctas post is lares litMrao vel Et in Deuteronomio legimus, Iutor oti pa reri tuin , Ac nerin , sermone composito aures p3puli nuuserint , quid astutilitabit tiba , seniores tuos, δe dicent tibi . Ire inal lq id dixerint, Me legem Dei putanti nee scire dignantur i, qui trietino deeimo octavci , Cantabile, niihi quid Propheta , quid Apinoli senserint a sed ad sens metant sustificationes tuae in loco pereerina ionis meae . Et suum ineongrua amni testimimia i quati grande sit , Acria is i. deserimi me natii viri . cum eum Davia arbori vite ,lnon viti stimum cendi genus, depravate sententias , Aet, iis. 4 ,' in P radiis a compararet, inter ceteras virtutesiad voluntatem suam , Scripturam trahere repugnantem. Et At hoc inrulit . In lege D-ini voluntas eiu , ae ici lineis non legerimus Homeroeentorias , de Virgili cera mas reris meditabitur die ae nocte . Daniel in fine saeratissi. ae non ue etiam Maronem sine Christo pissimus dieere me visionis ali iustos ibicere sieue stellas . M intellite n- Christianum, quia stripserit . Iam redit de virm , redeunt tes , id eri doctus ν quasi firmamentum . Videt quantur Saturnia regna et Iam nova progenies e celo dem Nivir alis , hista rusticitas , ae docta iustitia : Alii to , Ee ritiem I uentem ad Filium L Nate, meae vires νstellis, alii e o comparantur . Quamquam taetra H. a1- mea magna potentia Glus. Et postve ina Salvat et in cri cam veritavem ut ramque de eruditis missis intelli i . Ita ce r Talia petitabat memorans , fixusin manebat . P- Act. ν. enbra api' eos legit gi autem docti fuerint , suta filia sitne hM , Ae atreumlat omni Iudo similia , docere ne quan splena e tirmamenti , de qui ad ianitiam emis quia ignoteat imo, ut eum stomaeho loquar, ne hoc quil diurit multot , quasi stellae in portuas aeternitates . Curidem se ire quod Micias. dicitur Paulus Aposto Ius vas electionis empe quia te. Videt ieet mnifestissinis est Genesis, in qua de ereatura eis Et scripturarun sanctarum erat armarium . Pharisaei mundi, de exordio Reneris huriani , de divisione ter , UM ... stupem in doctrina Domini : de miran ue in perse at Io.dde eonfusione linguarum At gentium , usque ad exitum quomodo legena istant, et l iteras non didie et ine .lscribitur Hebraeorum.1... , - enim aliis e mirari, at quotidiana in ire e me- Patet Exodus cum doem plagis i cum decalogo , eum meatio tribuere solet , alIis hoc Sintimi sanctus surae re-in i meis di.inis e praeceptis . c- , 't, di NMa quod striptum est, Θμ- ., ouose- In promptu est Levitisus D e , in quo singula saevi ' , S: Io templci senex deleta, imo lingulae meis Syllabae. Se vestes Aaron , det quinam: a latis in rogam , malit docet dum prudem tui ordo Leviticus sperant coelestia sacramenta. ter interrogat. Niu Bith rusticum Petrum, rusti eum diei. Numeri oris , Mane totius Arithmeticae . re prophetiae I M. ι quorum uterque dicere poterat , Etti lim Balaam, quiaraginta iaciam per eremum nransionum my-peratus sermone , se tamen seientia . Ioannes rusticus ,isteria continem p Naxor ν indoctus ac uise illa vox oblecto, In primet- inuteronomium Moque secum lex , 8e Eringet cae lepio Verbum ν de verbiam erat apo Deum , ae inuit is pia uratio , linarie sie ea habet quae prima Bot x MIerat V - γης enim Graece multa fianifieat i nam tamen nova sint omnia de veteribus Hucus e Moyses Litu , M at Oupputatio . Ar eatis, uniustu th usque Pentateuehus i qui a quinque orbI loqui ieiam. t. ivs sit ra quae subsistunt i qua uni. velle Apostolus in Beelesia chriatur. p. Versa recie ad iugums in inri o . Hoe dc erus Plato ne- Iob exemplar patienti , quae nori ni Retia suo sermonet. c. . o. ic, at s hoc Remoritim es eisquens ignoras te . Perdam , I inplectitur ν Rcisa in ei pit, vel a labitur , pedestri se a. . anquit 1 tapientiam 1 mentium, se podentiam prudentium movie finitur i onnesque letes I alecticae x propositi e , rem vera ramentia . Uri falsam sapientiam; delissumpe. one, eo ouatione , eo eliationet determinat . sin Damquam 1 t 1ini R Plaedicat vinis in mice sit , tamen Pa. lgula in eo verba plena lant sensi vis . Et ut de ceteri, lus istentim Ioquitur inter perfectos t sipientiam aut lipleam reser tectimnem corp Muri fic propherat, ut minu innis , quae de- de ea vel manifestius, vel eam inlcripserit. scio, inquit , Tuitur ea loquitur Vei sapientiam in mysterio ab eo Hiquod te uiditor me x vivit , de in novissimo die de terr ditant a Praed nimie Deus ante saeuia . Dei .lsuriecturus iun i ct turiam circumdabor pel .e mea x fle in uti L . m. Dei vimis, & carne mea videbo Deum quem vi intus sum em Ipse , fiem , sapie ma . s premi R in mysterio abs ridita est 1 deIncoli mei conspecturi fiant, ae non alius. Repotita est hoqua de ni Psalmi titulus praenotatut , Pro liis filii ,1 pes mea in sinu mea. in quo iunt Umnes thesauri sapientiae Re scientia Dei ab v veniam ad Iet i Nave, qui typum Domini non salum sconditi . ra qua in mysterio absconditus erat , pridem letinis , veram etiam nomine maerere . Ttanis Iordane n 3 inatus tu nte iacuis prae Iesta natus autem de praefigura. nolitum terna subvertit , dividit terram vinori popa
o .m r. 2 et . II ., θω Prophetae appellaba, se per singulas urbes , viculos, momes, flumina, inrumi. . , vi' 'iuvant eum s quem ceteri non vide. tes , atque e finia, Melesia coeleliisque Ierusalam Uini e re laeta trux est . Aperie. tualia rema de libit . Rem. ν. . 'ri,il pcce tora clausi eram. In Iidicvin Lbro quot primipes populi , me fimis A .. enim viritualis est, α revelatio. Ruth Moabitis, Isaiae exint varie tum , die lix: finitteu L 13. - ς' qcie Dei glo agnum , Domine , Dominatorem terrae, de petra deserti ad Apoealypsi se sietili, morium filiae Sion. ugnatu na tur a quem si dederis homini seienti ii te samuel ici Heli mortuo, Ae o iis saul, vererem irae -- L .e . ς me ix tibi . Non rigant i rina u, abolitam monstrat . Porro in Sadoe atque David , nomm Pinant se nosse littera ν, tenent si sacerdotii , novique imperii sacramenta testatur Possune x nisi ille reseraverat inuerim, id est totius de marius Regum liber, a Sa , 'E' P ῖ Di inr.tν ω nemo claudit ;llonione usque ad Dinoniam , de , Ieroticiam filio Nabat ' μ' ' In Actibus Amtolorum stilias usque ad Osee qua ductus est in Asirrios , regnum Iudadu cnira Mriptura e nomis se regnum destribit Israel. Si historiam respici bain imber', interrogatus a Phlia simplicia sunt i si in lutem sensim latentem in spe eris x
15쪽
Ecclesae paucitas , ct iuxtera Orom cci tria Perlesiam bella
Duodecim Prodihetae in uniux voluminis anetusti se ctati , inuho aliud, sonet in littera , P xii uram . Osee erebro nominat Ephraim , Sa oariam , Iiiseph , Je, xrahel, de uxorem se micariam , 5e s,rniearit .mx filio M dulteram eubicul, clausam nianti ε multia te pote sedere viduam . de sub vel e lugubri , viri ad se reditum Praest .
iiii . Ioel situ Phatuel deseribit retram duode eim trituum ,
eroca , bruel o , locusta , t tibicine vasta ite comtimptim : e post evertio e , prior. x populi , e fiuium iti Spiritum a ictum super fer o 13ei , ω anei Idis . id est super e mi uni viginti credentium muni in , cte effusum iri in cα eulo Sitan. Qui centum vigilui , ab uim usque ad q oinde . cim pa Iatim me inerementa surgentes , quindeci,n gra duum nutietum e vieiunt , qui in Pia Iretio mystice conti
Amos x Patar , de rusticut , de ruborum nina distrin. gens x paucis vel bis explicara non potest . Quin enam dzet in ex tiniat tria aut qua tu .r scelera Damaicii &Gatae M Tyri, Ac Idumaeae, se filii, uin Ammon Ne Noab i de Itiferi a 3 Ac Iavo gradu juba de IliaeI p H c loqui r a , accas pingu's, quae sunt in Samariae monte, Ae ruitura
r. iam mali ira in minis emque testatur . ipse cernit rict
rem ii eustae , de stantem Dominum super murum litum Veiada Pant tura , Ic uneanum pomorum , attrahentem sup plicia peetatori , de lamem in terram non lamem panis , nee tisim aquae , sed audiendi verbum Dei. At dias , qui interpretatur servui iaci , per rimat eunt . Edom ν Lankumeum , terrenumque hominem e si atris Ru et te Iacol, temper aemulum , hasta percutie sp titati. Iouas , eo uniba puleiie'ti l a , nauteacim suo passior e Pt .miini pia fietur ans , ii undum ad poenitentIam te vi cat zs: sub n im ne Nin .e , Gentibus saluteiri nuntiat. Miehaeax Ae Morasthi , coliares Christi , vastatione annuntiat sit ae latri,iis; de cinsidionem ponit contra eam quia maxillam petereasserit iudieix lsrael. Nahum , cons lator Oibri , increpat civitatem sa laui ni se Prast eversinnem illiut loquitur et Ecce super nitin. te evangelixantis , Ae annuntiantis, pacem. Habacue , io Iaror mitis & rigidus , stat iaper custodiam tua in , desilit eradum super munitima erat ut Clirastum in cruce contempletur , ἰk dieat r operuit emtos glori eius , de laudis eius plena est ierta . Glend. ,r eius ti lux e . , eotnaa in mambas ct ibi abscondira est su-
Sophonia , speculator, de area metam Dei eo nitor, audit clamorem a Poeta piscium, de eiulatum a secunda
eontriti mem a e&Ilibus . Indicit quoque ululariam Libitati iribus Pilae , quia eonticuit cininis pci lus Chanaan, d. pemerunt una versi qui in. Iuli erant argent . Arexus, testa vox de laetus , qui seminavit in laetν Mis , ut 'lin gaudio meter et i desitimum tempIun aedifieat , D'unque Patrem inducit lo uentem t Adhue unum milalicuim ,
e eam commovet eoelum de terram , di mare , fit ari. lam , S: movebo omnex gentes s cte veniet desideratus cuia ctis rei titra .l Laetarias, memor Domini sal, mihi pIex in pro aeriai
Jelum vestibus sordidis indutum , ct lapidem otia loram se-lptem , candelabrumque aureum eura totidem lucernis qu ἀ oculis , dua quoque Nivas a sinistiis iampadis cernit A dextris r ue p,st equo riter ri, rut in , at x, ω varicis, Adi dissipatat quadria ac ex Ephraim , de equum de Ierusalem,pa Petem regem vatia inetur, α praearcet , sedente. i superpullum si iv n asinae L.biugalis. Maiae hiis aperte , de ire sine rimium P pheta um, de abiectione istael, re vacat one Gruttio a , Nio est mihi , a I a voluntas in v is , diale Dominia, exercituum : S murius non siis. ipiana de Ociet vestra . Ab cireu enim talis ui ae ad te ea fium , maynum est Maien merum in Gen tibus t fle in timni loco Lacrificatur , de offertur noa, inime Iatio munda. Isaiam , Ieremiam , Extehielem , de Danii Iem , qui potest vel intelligere , vel exponere oram plinus nυ Mophetiam mihi videtur texere, sea Evan elium. Secundus virgam n eam , de ollam sue enixat , iacie aquilonis , de pardum spoliis urn suis e lora Mis , de qua diuplex divellis nietris nectit alpitabitum. Tertius principia Ne finem tantas habet ol, euritarit uriti voluta , ut apud Hebraec,s ista partes cum exordio Geneseos ante annos triginta 3 in Ie-tur. Quartus vero , qui de extremus 1 er Qui tuo Prei
tas , temporum conscius , 5e totius mundi et ' σορ lapidem praecis i .le mmite sine manibus , α regna Omnia subvertentem, claro ser nocte premunt at . David, sim laes noster , λndarus, .s: Aleaeus , Flaecus quoque , Catullos, atque Serenus , Ch ita n lyra pet- sonat, de in , e chordo pla helio , ab intem e citat resurgetuem
'it, naruram docet , Eceret iam sanati re Cliri Illam , D I iciarumque nuptiarum du e canit epithalamium. t i Esther , in Eccletiae typo , ν Pilum liberat de per cu lao ; at iri torsecti, Amara, oui iri:e γ m ue nimitas, pates cis Hai, de diem celebrem mittit iri Poller M. Paral: .n iti m l , 3. est instrumenti vetera 'Tret Mutat lux ac ratis ea , ut ab ae .lio si quis ic:ent: ani se l. Murarum sol vcduerit arrogare , scipsum irrideo. Per 1iis. tuta quappe non na 3runctura suer verborum , , praternit 1ae in Reaiam Iibris ean tantur historiae , cte ino ierat,ilas explicantor ΕWa lolii quae fiones. Es ira Nehemias , aciator videlizet , se e se, a tot .a Domno, in unum volu i ri coarctantur , instavrant templum , naros extruunt crvetatis , omnisque illa turba puli redeunt,s i i pa r. a.' , de deleti mici Iacerdotum , Levitarum , Israeli , protes torum , ac per li trulas tam ilia Marorum ae tu r. Mea d: visa , aliud in cori .ce prae ferunt, aliud relinent an medulla, i Cernit me Ser. ροι rarum amore radium , excessisse προ- . a.ii epillistae , A tai eii non implesse quod volui . Auda-ὐimus tari Lim , cuia More , quid curre debeamus , ut v nos quiaque p., sinu cere t Concupivit anima mea, tesserate iustiseatio aes tuas in omni remoti e . Ceterii millis Scudilati eum impleta1r in nobis , hocia it. .n scio , ςuod Ta istam & nnoti breviter Testamen um. Matthaeus, Mate ut, Lueas, At Ioanne , qsa riga D . nini , re verum Cherul am , quod interpretatiat 1 rei.tiae nullit ad. , per trituri evi pus tulati fiant , ieintillae emi. ea ne , discurrunt fiat ra , pedet habee rectos , di in iubii ne tendentes . te ga pennata ae ubi ae volitan ia, renent se mutub, sibique perplexi iant, Ae quasi roa iri r ta volvuntur , de pera mi quocumque eos status Spiritus sancti perduxe te. Paulut Aperi olut ad septem scribit Eee Iesiax r ava
Timoeheum instrvit ae Titum , 5e Philea onem pι tuai tuo famu Ira deprecatur . Super quias nielius Lacere puto , ' iam pauca scribere. Actux Apostoli m nudam quidem sinare videntur hi: loriam , ω naseentis Ecelesie itisantam texerer sed fi
laus est in vangelio, animadverte Pu pM.ter omnia vel bailliis , aniliae languentis eise medie inam.
erunt, tar i mr ficat, qu&m 1 uecinctas , fit breve pariter lye Ionetas: breves in ve ' is, Ionox in sente ditis: ut rariislsit, qui non in earum I ctu,ne ea uetia .i Apocalypso Ioannis, tot habet sacramenta , qudit vertra . Pamm dixi , & pro merito vidum inis laus omnis inferiore t . In vertis singula x ritu: p-ce, latent intelligentiae . Oro te , frater e narissime, nter hae vivere , i latati, nihil aliud ncise , nihil q1aerete. Nonne tibi vid vir iam hie in tetra regni caelesti habitae ultim γ Noti, ,stenditis n scripturis sana x simplicitate , de quasi v:litate veri rum , aviae vel v. io Iliter pretu ri , vel de indo-ltria si ' pii lata sunt , ut rial Mara ecine itineri facili lit instruere iit , dein lina e .atmqui' sementia aliter didictus , liter audii et iridi cta, . Non iam tam p:tulans , 'e kerbes , ut hae me no se μοῦ licear , de eo: um flectus cape, re , quo um radices in coelci fixae iacti r sed velle sateor sedenti me pratero , ma illiun renuens , comitem spondeo. Perenti datut , puriami aperitur , quarens invenit . Dile ma, n terris , qao: uni scientia nobis pei ceveret iri caelo. vita te manibus exeipiam , de tui inepte a Iiquid, ae de is e vagorae tumiditate effutiam γ quia quid qua- fieri , te eum scire e ab . Habes hie am,mismum tui fratrem Eusebium , qui li- trarum ditarum mihi Aratiam duplicavit , restrens hiantia ita em morum tuoruo , euntemptum L. tili , fidem amicitiae , anis rem Christi . Nam prudent ιan 6e eloquii ven stitem etiam absque illo ipsa epistri a piae erebat. Festina , qu is ie , Ad haerentis in salo naviculae sumem magis prae. ide , quari solve . Nemo renum adurus saeuiri belle potest vendere , quae contempsit ut Neodet et . Qitu quia in suit m s de tua tuleris x pto luem coum a. Antiquam dictumstr Avare, tam deest Quod liabet, quaa qu. a non fialis , edenti r itas mundus civitiarum est: in Melit aurum etiam obolo in diem . sie vivamus, tanquam nillil lia tites . Sonnia D dentes. Victus A: vestitus . divitiae Christiano. rum stat. si habes in patellate rem tuati , vende r. v nonhxl es, protice . Gilenti truoi ea .n , Se palliu a te linquendum est . Miliae et, nisi tu , semper recrastinans, Ac diem de die trahens , ea ule ela pedetentim tua s possessi intula, Ventideri, , non habet Christus unde alat pau res sums . tum Deo dedit , qui te ipsum Gitulit . Apostoli navemam n de retia reliquerunt . vidua duo aera misit n gari phylacium , de pretextur Cristi divitiis. Facile e utem. ii. omaia , qui la sempct ecgitae e se motituri
16쪽
EsIDERII mei desideratas acee emstiara, qui quodam praelatio sutur
tum , cum Danitae sortitus est nomen , sectantis , ut translatum in Latinam linguam de Hebraeo sermone Pentate chum, nostrorum auribus traderem. Phrieuli,simi opus certe , 5e ob lectatorum meorum latrati l x parens: qui me asserunt in se a. tima Interpretum lusitationem nova m oleribuscudere, ita intentum q-si vinum probantes: cum egoispissime testata, sin , me Uo vitrii pinione in tadto euis Dei offerre quae possim , nec opes alterius ali tum pauperiate findara . in s ut auderem , Origeni, me studium p: civ exvit, qui editioni antiquae translationem Theodotionis miscuit , asterilao re obelo opinomne distinxirent i dum aut eluce re facit quae minus ante fuerant , aut superflua quaeque suetulat α eonfodit maxim quae Evangeliitarum de Apostoloruim auctorita promulgavit . In quibus naulta de veteri Testament iecimus, quae in nostris codicibus non haberitur: ut est illud , Ex AEgypto vocavi strum meum et &, ouiam Naxataeus voeabitur 1 &, Vidibunt in quem compunxerunt: N, Flumina de ventre e his fluent aquae viva: e , iae nee oculus vidit , nee auris audivit , nec ineor hominit ascenderunt, quae praeparavit Deus diligen. tibus se: & multa alia quae proprium συνταγμα deside rant. Interrogemus ergo eos ubi hae set ima uni t de
elim dicere non tuerint , de libris Hebraicis proselymus. Himum testimonium est in olae , secundum in i aia , terarum in Laeharia , qua tam in Proverbiis quintum aeque in Ita a. multi ignorantes , ap eryphorum deliramenta sectantur : & Hiberas nania, libris aut Lentinis praeserunt. Caulas erroris nim meum exponere . budaei prudenti factum dicunt e eontilio: Ne Ptolemaeus unias Dei eultor , etiam apud Hebraem duplicem divinitatem deprehenderet , in sinaxim idcirco faeierant , quia in Platonis dogma cadere videbatur. Denique ubicumque saetatum aliquid scriptura testatur de alat te es Filio Ae spiritu sancto aut aliter interpretati sunt, aut omnino incuerunt et i Ae regi satis aectent , de arcanum fidei non vulgarent Et flelato quis p imus auctor septuagima cillulas Alaxandriae mendacio sito eWruxerit , euibus divisi eadem uripti arimi cum Aristaeus eiusdem Ptolemaei in saσα --ς , re mul: o post tempore Iosephus, nihil tale rei ierint i sed in usta basilio congregatos, eontulisse scribam, non prophetasse. Aliud est enim vatem , aliud est esse interpretem et ibi spiritus ventiara praedicit :hie et lato&verbor in copia, ea quae intelliitit tran ieri. Nisi sorte putando, est Tullius, Oeconomicum x oopho uis . Flatonis mora. am , de Demosthenis pro Ctt iante orationem altatus rhetori eo spiritu transtulisse. Aut aliter de eisdem libris per septuaginta Interpretes, auro petr Minc Ios vir tus sanctus te stamonia te me ut quia illi tacuerunt , hi serimum eis. mentiti sint . id igitur dam mus veteres Mini in E . sed post priorum studia , in domo Domini quod possumuν laborat s . Illi interpretati sunt ante4dvearum Christi, de uuod nesciebant, dubiis protulo te sententiis i nos vero post passionem de resurrecti nem eius, non tam mphetiam quam historiam scribrua t al1ter enim audita , aliter visa nariantur i quod lius inreuiximus, melius I pri,serimus. Audi iei tui aemule, obtrecta or ausculini non damno , nora reprehendo septuainta et sed confidenter cuncti, illis Ap, stolo pexi ero . Per istorum os iratii Clitisus sonat , quos ante Propli tas inter *itualia charismata posito, uao i in Mibus ultimum pene padum Interpretes tenetu. uma livore torqueris λ quid imperitorum animos contra me cincitasὸ si bi in translatione tibi videor errare , interroga Hebraeo , divertarum urbium magi-itios eonsule. LUM ina habent de christo, tui eodice, on habent. Aii d est, si contra se poste, ab Apost
lis uiurpata tomitatorita probaverum , de emendat roraitarit exemplatia Latina quam Graeea , dc Graeca quia Hebraica . verum Laec contra invidos . Num te preeor, Deside ei ebarissime, ut me, quia tantum repus stabile secisti , N a Genesi exordium capere, orat onitus nives r mio misim eodem spiritis quo scripti sunt ituri, ut Latinum eos trissiarie senuonem.
TAndem finito Pentateucho Mors, velia grandi
oeniare liberati , as Iesum fit a m Nave manum
mittamus , quem Hebraei Iaz ra idest Iosue
filium Nun, vocant i de ad Iudi in librum , quem
a tanti ad Rut l, quoque de vidit , mitis
eisdein nominibus esserunt. Miti emusque lectorem , ut lilvam Hebrai eorum cominum , Ae distinctiones permem a divisia , diligens ieriptor conservet: ire. Snosint labor, de illitis studium pereat. Et ut myrimis, quia tape testatus sum, serae me nun in reprehensa inem veterum nova eudere , sicut amici nati criminan. turi sed pro virili Dite Oferre linguae mea hom: ni bus os tamen nocua delectant γ ut pro Ctae serum EΣααγιοῦς , qua de sininu Ae la re maximo indigent, editionem nos rim habeant . Et sietibi in antiquorum volum. linia lectione dubitarint , haec illis conserentes, inveniant quod requirunt et maxime eum apud Latiis licis tot sint exemptatia, quot codices , Ac unusquisque pro arbiti io suo vel addiderit vel subita rit cord ei vi um est: di utique non possit verum esse quod dii ιμ iat. Unde cesset Meuato vulnere eontia nos inhil gere storpius, de sanctum opus venetrata carpere lingua , vel suαipiens, si plaeet ; vel ecme:nnens , si dii pii
davit ma Ilitia, c. lingua tua concinnabat dolos . sederis ad verius fratrem tuum loquebaris , S: ad verrus sithim matris tuae m,nebas icandia i r haec fecisti , de laeui . Existimasti inique quia eio tui similis t 3 goam te, de statuam contra saciem tuam . Quae enim auda eniis vel laxentis utilitas est . nos laborando sud te, M alios detraliendo laborare λ dolete Iudaeos quod eas uriandi ei, de irridendi Christianos iu ablata o ea fio ; Ae Eeelesa ta,mines id despicere , imo taeerate , unde adversarii torqueantur Quia si veru ei, tantum interpretattici pIacet , qua di milii non di Iieri , ct nihil extra recipiendum putant , cur ea quae sub asterilai, At o lis vel addita sunt vel ampu: ata , legunt , at negli uia st Q are Danielem hixta The dc ionis tran lationem , Ecelesia tu perrum roiigenem miran iis , ae Eusebium Pamphili , eunti seditiones fimiliter disserentes ' Aut quae fuit uultitia apostquam vera diraerim, proferre quae salsa sunt Uimee autem in novo tena mento pria are poterunt assumpta te simonia , qua in libris veter. bus nim habe tur Hae dicimus , ne omnino calumniantibus tacere videamur . Ceterum post sanctae Paulae demutionem , cubas vi a virtutis exemplum eii , de hos illa is quos Eustochio vii nil oristi negare noci potui , deci vimus dum inruus hos rea: e artus , Prophetatum ea- planationi ineum re . Ae omissum iam dua opus , quasi quodam postliminio , repetete , praesertim cum admirabilis sanctiisque vir Pammachios , hoe idem litteris flagitet ; Ac noa ad patriam testinantes , mo riseros creaarum cantus surda debeatntia aure transire.
PR EFATIONEM EIUSDEMS. Hierosmi in libros Regum supra r
peries, iso in principio positam , quod
librorum facrorum Crdixiem commeat. Imscribitur autem, Prologus Galeatus.
Ejusdem in Librum Paralipomenon' praelatio.
SI struas nia Interprerum , mra , d. ut ab eis in
Graecum vel est, editio permaneret, luper ilia. me Clitomati Episcoporum lanctissme atque doctissime impelleres , ut Hebria tibi volumina Latino sermonetratu errem . enim semel aures homi uim occupaverat , ae naicentis Melecta res,oraverat fidem , , tum erat etiam nostru sientio comprobari . Nune veto cum pro varie te testionum vivetia serantur exemplaria, d. remana ina antiquaque translatio corrupta ut, atque violata 3 nostri arbitrat putas, aut e pluribus is leare mill v m sit , aut novum opus in ve
17쪽
PRAEFATIO S. HIERONYMI IN ESDRAM.
, Τι opere ccidere I tu emibusque Iudais, releum ε- die tur s. oculua configere . Alexandria α Septuaginta suis Helychium laudat auctorem . stantino lis usque Antiochiam , Meiam ma tyris e emplaria probae . Mediae inter has Proviaetae must-- eodices lemni , quos ab Oratene elaboratos E larius de 'riphilus uulta verrunt et totume ori is hae inter se tritaria varietate compugnat . Et ee τε orig thes iam enemula composint maeuoe editionum , e regi ae mimia verba de tabem ι ut unot disientiens, inter se e sentientibus x xsatur e sed , EL , mamrix audaciae est , in editione septua inta Theo Ioet is edit: onem miscuu , avitiseis delian metuae minus luerant , de vireulis ex sumi quo videbantur a potita . Si igitur aliis Ileuιt non tenere quod susceper xnt ἔ α post Septuaginta tenalis , quae vulati sine auctore jactantur , fingulas cellulas aperum re , h que in Ecclesiis legitur quod s-ptuaginta ne tarer inti est me non suscipiant Latini mei, qui invi ιata editione veteri , ita rerivam condidi , ut laborem meum Hebrais, de , quia hi malas est, Apostolis au-- ribus comprobent δ Seripsi nuper librum de ope imo Nere interproandi, ostendens illa de Eτ angelio , Ex. α ν vocavi filium meum i Re , Q ari iam Naxaraeus, ' , videbunt in quem e npanxerunt i dc. i,ina AP noli, iniae oeuliis non vidit, nee auiis aud hominis ascenderunt , quae praeparavit Deus di igentibus illum: ceteraque hix fimilia, in H b aemum libris inveniri. Certe Apostolidi Evangelistae, Septuaginta Interpretes noverant : Ae unde eis hic λ-R In septuagiliis Inter i s non habentur H-ltus I ominus noster , utriusque Testimenti e insitor , in Evangelio ieeundunt I annem , Mai eredit , inqui , in me , sicut dicit scriptura , fiumina de venere ejus intuent aquae vivae . Utique scriptum est , quod salvat ricrimm esse testatur . Ubi ur ptum est seruagintan m habent i apocrypha nescie Eeelesta . Ad Hebraeos tur revertendum es , unde ae Domitius 1 aquitur , de disci Ii exempla praesumunt . Haea pace heterum t qaor , c rectatoribus meis tantum respondeo , qui canino sente me rodune , in pubi eo detrahentes , α aegentex in angulis, iidem Se accusit: res re de sensem , Ciam In aliis probent qu-d in me reprobant: quasi vi tus de vitium non in rebus si , sed eum auctore mu- etur. Ceterum memini editio iem Septuaginta transl - .rum x olim de Graeco emendatam triba: se me n M. vi nee inimicam debere existimari eorum . uos irastinum semper edissero. Et quod nunc a P ideli Uetha dietum , interpretatus ti m et Macι eis Iec . Ut inexterea bilas morat, oe silvam nominum , quae μν pto ira contula sani vitici , sensuumque barba-rtem ν aperitu re per vel suum eola digerer a , mihi metipsi cte meas rudita Isaieniam eanent , si aures tardae
Uiisnodo Greemum historias maxit intelligunt ,
qui Athenas viderint, se tertium Vira: ni librum qui a Tetrade per Leueaten , de Re Meraunia , ad D e lia n , Ac inde ad hialia Tiberis navigaverint , traianctam scripturam lucidios intuebitur . qui Iudaeam oeulix eontemplatus sit , de antiquarum urbiun metri rias, locom naue vel eadem voca la, vel mutata eo ei Duerat. Unde Se nobis curae late , eum eraditissimis Hebraeor it hunc laborem uillite et in erreum iremus p. ovinci in , quam universae Christi Eecletiae sonant . ελπω ν enim , mi Domniora die Rotariane charissimi , nuta quam me in divinis voluminibvis , propriis vir: buacredidisse, nec halraisse opinionem meam et sed ea etiam de quibus scire n e arbitrabar, intertisare me si liis et quamb magis de his super mi s anceps eram ZDenique elim a me nuper lateris nagitassetis , ut vobis labrum Paralipomenon Latinci sermone trans trem , de Tiberiata quemdam leg:s Doctorem , qui apud Hebraeas adnisat oni habe itur , assiampli et de contuli eum eo a veretice , ut aiunt , usque ad extremum unguem a re sic confirmatus , ausus tum latere quod jubebatis . Li re enim v lx loquor , ita in G ela re Latinis e die Δ is hie non inuri libee vitiosus est . ut non tam Hebraea quam Barbara quaedam , fle Sarmati m n una comiecta arbitrandum sit . Nee hoe Septuaginta Interpretibias , qui sp ritu sancto pleni , ea quae ver luem transtulerant, sed scriptorum culpae a. scribendum , dum de eniem alis inemendata seraptitarit: re saepe tria nomina , tu, tantis e medici sillati s , in unum uocabulum eo rit, vel e regione unum en i propter latitudinem suam , in duo vel tria vis vita dividum . Sed Se ipse appellationes , eis ri homines , ut plarique existi inane, ted urbes, de regiones , Ee sarutas , At provincias finiatit , de oblique sub interpreta inne de figata eorum , quadam mma itur hilto lae , de qui Lus ii, regnorum libro dicitur, Nonne ecce haec s. ima sunt an Libm verborum dierum terriri Iuda ursa udique in nostris codicibus non habemur . Hoc primam selendum , quod apud Hebraeos , Iiber Paral - , unus fia : Ee apud illos voerius , n 'Π 'ad . idest verba die in o qui propter m g Hud ne ii , aput nus divisis est . ncinnulli etiam in Bruto , CNemnis di loto factu .e, ut eum in trex Pat-tet lecerit, cum umas , luri auocire sit eo tus . Der ueetiam illud acies aendum , quod treque Ier nomina ,
non vocabula hominum , sed re1um , ut dixi , si nis- eantias smant . Ad extremum , quod o nnis eruditio scripturarum in hoc eontinetur , de historiae quae vel natet muta sunt in silla loeis , vel pertiricta levit et , die per quaedam verborum compendia explizentur . rationum itaque vestratum adiutus auxilio , misi ii-btum benevoIis placiturum tamen invidis displieit rum esse non ambigo. opitina enim quaque . ut ait Plimius , malunt eontemnere plerique , quam distere . si quis in hae interpretatione voluerit at quid repte. hendere , interroget Hebraeos , sitam conseiertim recolat s videat Oroinem textumque sermonis i te tuti enotum labori, si potuerit, detrahat . Ubieumque eret asterilaeis, idest stellas, radiate in hoe volumine videratis , ibi se latis, de Hebraeo additum , quod in Latinis e teibus nori habetur. Ubi vero obelus, transversa sellieet vireta , praeposta eli , illic Mnatur quid Seruaginta Interpretes addiderint, vel - d eor. ra. tiam, vel ob Spiritus sancti auctoritatem , licet in Hebrais voluminibus non lex tui.
gare , needum statui r nam neque vobis aliquid imperantibus abnuere , selemia est, re mamitudo ili imposita ita ecrvi s prem t , ut ante sub hi Druendum sit , quam levandum. Reeedunt ad hoc invidorum studia , qui omne ira d seribimus, reprehende dum putant i de interdum crintra se coli lentia remis gnante , publice laeerant quod Meulte legunt i in o- tum ut ei amare crimpellar, Ae dicere: Immi- , ii ra animam meam di labiis iniquis . oe a linqua dotata . Tettius annus est qad semper seribi is a que rescribitis, ut Esdrae librum & Esther , vini et de Hebraeo trania feram: quasi non habeatis Graea de Lettina volumi aut quidquid illud est quod 1 nobis veretrur , non uatim ab omnitas conspuendum sit . F ultra alarem , ut ait quidam , niti , neque aliud satigando nisi odium quaerere , ex te trae demensiae est. Itaque i lacro vot , mi Do naion Ae Rogaticine e harissimi , - iva a lectione contenti, libros non esseratis ira pia iei , nec listidiosi eibos ingeratis , v tetisque e-um rupe tellum, qui hilleare tantam de aliit , Ae ipsi facere nihil timuerunt. Si qui autem fixti uni sint , quibus nostra non ut Iieent, his mi uatis exemplar , admonentes ut He braea nomina , quoru n grand in hi e volumine eopta est , distincte Ae per interva ia transcribam . Nihil enim proderit meadasse librum , niti emendatio , it-brario m diligentia , conservetur . Nee que u in moveat , quod unus a nobis liber edimu est θ nee ap eryphcrtim tertii re quarti s antis delectetur ἐν quia re apud Hebrros Esdrae Nehemiaeque lemn nex in unum volumen e arctantur t 8c quae non habemNe apod in Ios , nee de vigintiquatucir senibus sunt , procul a t-cienda . si quis autem Septuaginta vobis opposuerit I te pertes, nurirum exemplaria vatietas i pia laeerata de inversa dem. nstrat ἔ nee pieteli utique verum asser, quoa divellum est 3 mittite eum ad Evangelia ἔ in quibus multa ponuntur quasi de veteri Testamento , quae apud septuaginta Intei pretes nora habentur , velut illud t niam Narat 1 voeabitur I ae , Pa AEgyri vocavi lilium meum ἔ de , vidHrunt in PT comm xetunt , muli que alia , quae latiori opeta reservamus ;Se quaerite ab eo ubi seripta sint, chmque proferre no potuerit , vos legite de his exemplari ε qiaae nuper ambas edix , maledicorum quotidie linguis em divitur. Sed ut ad eram penda um veniam , certe quos ill turus iam , aequiis itum est . Edidi xi quid mod non habetur in Graeco , aut aliter habetur quam a me verissum est , Quia interrietem laniant ν interrorent Hebraeos , de ipsis auctori x, translationi meae vel am aent vel derote ne sidem. Porro aliud est , si clausis , qui a dicitur, oculis mihi volunt maledi ae , Ac noni initantur Graecorum studium ac tenemIemiam , a Semi a trita Translatores , iam Christi Ε.angelio G tuscante , Iudaeos de Hebronitas leg a veteris Ditem pretes, Aqu talis videlicet , di Symmachum , de The doetionem, de curiose legunt , M per Origenas laborem in hexaptis, hecie liis diatearunt . Manto magis intis ni grati esse deberent , quod exultantem cernerent Giae eiam a se aliquid mutuati Primυm enim magnorum suinptuum eli ae infinitae dissieultatis , exemplaria pone habere omnia r deinde etiam qui habuerint, re Hebraei serm is ignari iunt, magis errabunt , istri tantes qui,
e multis veruas dixerit. Q fod etiam lapie .utiliario cui-da nuper apud Graeeos accidit , ut interdum Seri in sensum relinquens, uniuscuiusque interpretis secueretur errorem . Nos autem qui uehinae lin ae laltem parvam halcimas scientiam , de Larinu meis incura que sermo non deest , de de aliis magis inissumri 3ui i-care. Si ea quae i ii intelligimus in nolita 1 in a me mere . Itaque urae hydra tibi ut , victorque Simon idieri dia numquam meum Chri lis , luebi ei Numire , etiam praecisa lingum bat, mei . Legam qui votiant , qui nolunt ab letali: . Eventilent apices , iιt inra ealum mentur ἔ magis verita charitate provia a- t a1 nudiu n, quam illorum detractione α ωlio de
18쪽
ΜIrari non desino exactionii vestiae insuntiam . Exigitis enim ut in ii breui Chaldaeis sermonec uripum, ad Latinum stylum traham ι librum utiaque Tovin , quem Hebraei de catalogo divinarum Seti-wirariam'sceantes , his qua hariographa memorant mane partitit . Frei sitia desideris vestro , non tamen meo si id M. Arguunt de nos Hebrotrum stlata; de ii pinna nobis , contra suum canonem Latinis auribu
ista transserte . Sed melius eiu iudieam Phari mirum displicere iudieio, de episcoronim iussionibus desera ire, institi ut p. tui . Ex Ga vieina est Chaldaeorum lingua sermoni Hebraico ι utrivi e ii cui petitisti iniunso uacem reperiens , unius diei laborem arripui , Ac quidquid ille mihi Hebraicis verbia ex ei sit , hoe ego acetici notario , sermonibus Latinis exposai . Oravi nibus vestris mercedem peria compensabo , elimeratum vobis didicero, me, quod iubere estis dignati inplesse. nunc verba , nune semus , mine simul utrumque resem bit. Obliquus emim etiam apud Hebrata totus liber te tur 5e imicus r ae quod Graeca rhetores vocant , ε ματισμένας , dum qui aliud loquitur , aliud aetiti ut svelis an ruillam vel murenulam strictis tenete nranibus. quantin inniax messeris, tanto ciuis elabitur. Meminam ob intelligentiam huius voluminis , Lyddaeum quemdam praeceptolem , qua apud Hethraeos petimus haberapinabatur, non par tis redentisse nummisi euius doctilianaan ai. quia prole tim, nescior hoc unum sein, Mom utile me interpretati , nisi quod ante intellexero .
A principio itaque voluminis , usque ad verba Iob , Ioba 'id Helaraeos proia oratio est . pinio a veibis Iob ,
in quibus ait; Pereat dies in qua natari iam , de nox in qua dictum est . conceptus est homor usque ad eum iocum , vi ante sinem Mamin s teri mitra est . Idei eo ipse me reprehendo, & aro poenitentiam in saviila Ae einelei hexametti versia rein: , dactvlo spondeoque cutientes et Ae prcpter linguae idi ina crees, reeipiemes
APud Hebritos liber Iudith inter Malographa I gitur; cuius auctoritas ad roboranda illa icosuerat em veniunt , miniis idonea iudieatur . Urai, daeo tamen sermone constripeus, inter his itas coorporatur. Sed quia Lunc librum Synodus Nierna in nucie. to caructarum seripturarum texitur computasse , aequi vi postulariotii vestiae , imo exactioni r ae se tui, o cupati nibus , quibus vehementes arctabar , huic unam lumbratiun Iam dedi . magis seniam e sensa ,
ex verbo verbum tiansti rem . Muli tum c tulicum va,
fietatem vitiosissimam amputavit scita ea, qua ituerii. gentia introa in verbis Chaldaim inve ire petat , La expressi. Accipite Iudith viduam , e tatis eoum, de triumphali Iaude perpetuis eam praeconii, arate. Hane enim non soliun seminis , sed α viri imitabilem dedit , qui institatis eius remunerator ν vi tutem ei talem tribuit , ut iii victum omnibus hominibus vinceret, εe insuperabilam superater.
Librum Esther variis tramIaioribus eonstat ece
tiatum quem e eo de ambiviis Hebraeorum roselari, , verbum o verbo expressas transtilli . Quem librum editio vulgata , laciniosis hine inde verborum finibus trahit , addens ea quae ex tempore dici poterant se audivi et sicut istarum ea st horam . dii iplinis , sumpto themate . exet altare quibus verbis uti potuit qui intuitam patias est , vel .a iniuriam secit . um autem , is Paula N: Eust hium, quoniam fle biblioth ea, Hibraeorum ti uistis intrare , de interpretum ce tamina eo rebariis , tenentes Esther ueta licum libram , per singula voba notiram translationem aime te , ut possitis a stere : me nihil etiam augmentasse addendo , O tideli testimonio simplieiter , ilaut in Hebraeo habetur , historiam Hebrai eam Latinae lingua tradidisse. Nec amminus laudes hominum, nee vit
perationes expavestimo. Deo enim placere curantes , minas hominum penitus tinn timemus . qu niam in iis
Adde alios pedes , non earumdem syllabarim , sed rem dem temporum . Interdum quoque a thuriis ipse dulcis Ac tinnulus sertur nummis pedum silutis et quia in trici malis quam si a plaκ lector intelligunt . A seradicio autem versia usque ad finem libri , parvum eomma' remanet , Prosa oratione contexitur . Quia is eui videtur ineredosum, metra stille et esse apud Hebraeos, de in morem nostri Flacci , Ut Hique Pindari , Ac Alcaei , α Sapphus , vel malterium , vel Lamentatione Ieremiae, vel .mnia sermE Scripturat uin cantica comis
ebet i; lerat Philonem, Iosephum , Origenem , Caesariensem Eusebium , Ac eorum testimonio me verum dicet e comprobabit . Audiant quapropter eanes mei , idcirco me in Me volumine laborasse , non ut inter pretationem antiquam repreherederem sed ut ea quae in tua aut ιιχura sunt , aut iunissa , aut eme ript tum vitio depravata , inani seniora niora interpreta. . Vt Hebraeonam sermonem ex parte
didicidinus, ex in Latinci pane ab ipsit cunabulis inter Grammatiem de Rhetorea oe Philosi pho, detriti s inus . inod si apud Graecis , Septua inta editi neni, rim Chri lii Evaneelio coruonte . Iudaeus Aquia & Symmachas ae Theodotio , Iudaitantes haeroi sulit re et pei , qui multa ni steria Salvatoris sit olla interpretatione celarunt , at tamen in F εκα ο7t ha bentur am Ecclesias, re expiariantur ab Eeelesiasticis magis ego Christianus fit de parentibus christianis natu' ν δ: vexit: um Queis ira mea fronteporia es , cuius studiunt suit omissa repetere, depravata corrigere, fit Meramenta Ecclesiae puro fit Deli aperire stimone, vel a fastidiosis , vel a mallenti l --
Des reprobari Habeant qui volime vel res libros , vel in membranis purpureis auro argent que deseri os , vel uneia libari, ut vult 6 aiunt , litteras onera magis exarata, quam codices: din i seis rhi, meisque perminant pauperes habere schedula nora tam dilahi a ccidices , quam emendatos . Utraque mem editio , & Seruastima iuxta Graeces , & mea vixta Ilebraeos, in Latituim meo labo e translata est .
Elirat unusauisque quod olet de studiosim me maris , quam malevolum probet. diat viri eorum qui hominibin placere desiderant ire semidum Apossum , Qui erusmodi sunt . servi tristi esse non possunt. Rutilam , in libro Esther a phabe n ex mim u e ad Teth litteram stelinu, diversis in iocis , volentes sellie et Sept alma inde plerum orilinem per hoc insinuate studi do Lectori .
Nos enim iuxta morem . uebraicum ordinem prosimi etiam in septuaginta ed Nione malia mus.
Pυμ a Mor per singulos Seriptum divinae libros adorsari rum responia re maledictis , qui interpretationem meam, reprehensionem septuagirca interpretum criminantur: msi non de apud G - Aquila. ummachus, se Theodinio, vel verbum e verbo, vel lenium e sensis, vel se ut ue eommimum , Ae medie temperatum genus translationi x ex esset init de om ita interit tanti menti volumina Oriones elis asteristisque disi irexerit: quo, vel adducis , vel de Theodotione sumptos , transitationi antiquae inseruit, probans deicisse quod additum est. Dileam irrue obtrectatores mei recipere in tuto , quod in partibus su perunt, aut interpretationem meam eum aster istas uiis radere. Neque enim fieri νωθ' , ut quos plura intem tui se suste perint , nora eo dem etiam in qui fiam errasse sate rur, praeeipue in Jobi eui si ea quae sub astetistis addita sunt, ii ax iis ν Parnm xim detruncabitur, e. hoc dumttaxar apud Graecos. Ceteram amd Latinos ante eam translati nem, et iam iubastetistii Re obelis nuper edidi is, princenti sero aut octingenti versus deiunt; in deo latus di laceratus e nos liber, ditatem sui p. blice latentibus p at . Hae autem transiuio rivi u ri de Maeribo, sequitur Diterpretem sed me aps ilebraico , A abi me sermone , de interdi
DEMSI aut fistellam laneo texerem , aut palmarum sollacomplicatem , ut in sudore vultus mei comedetem pariem , de ventris se s soliaeita mente periram- rein millus morderet, nenis reprehenderet . Nunc a tem qu: a iuxta sementiam Salvatoris, volo operari cibum qui non perit , at antri ni divinorum voluminum viam sentibus vir sultisque purgare erior mihi remianua infii itur: corrector vitiorum , taliartu diem , ocer res n' austrae , sed serere . Tanta est enseri vetustitis e suetudo, ut etiam consessa plerisque vitia placeant i dum magis pulchro, habere volunt e Mes , quam emendatos. mapropter , o fratres dilectusimi , unteum litatis oe bumilitat: s exemplar, pro fla. bello, calathis , spm euilaue , mu lauris monach mum , spiritalia haec de mansura dona silaip te ς ae l. tum Iob, qui adhue apud Latinos facetae in iter re, de vermibus lavebat errorum , integrum imma latumque laudete . Quomodo enim pin malitionem a me victoli Mn , doricia sint ei universa reddita ; itae M in lingua nostra , ut audacter loquar , stet mi habere . quae amiserae . Igitur de vox ν ω unumquemque lectorem stam praesMione commoneo , 5e in re cimis librorum eadem semper annectens, rogo, ut ubicumque praecedentes virgula ν videritit, si latis ea qua sint , in Hebraicis voluminibus non haberi , Porro ubi stet Iae sinam prasi serit 3 Hebraeo in se mone nostro addita iunt . Nee non de illa me haberi videbantur , & ita e trapta erant ν ut sensum ieetentibus nulerene, oranti x vobis maeno labore eorum i imagis utile quid eae otio meo Meie sis Christi vent
19쪽
PRAER S. HIER. IN PSALT. SALOM. ET PROPH.
Dad se uniata odit --- eo υκι ,ri fatra. v alant, despierunt. Sciens er o re prudens inmitto manum; & nihil minus hoe a fastidiosis lectori-ibus preeor , ut quoni o Graei post Septuaginta transi latores. Aquilam Ac Symmachum fie Theodotionem le- eum, vel tib studium doctrinae suae, vel is Sepeu ginta Psa terivim Roma dudum postiti meoda rami δe toria matri eκ ecillatione eorum inteli ni ἔ sic de Septuagint Interpretes , tieet eursim , maena ta- t m unum μ' priores harere dixi en ur Inte prereria .men eae parte correxeram . mod quia iuriam adetis ,1Legant prius. ει postea despielant ne videantur, Dono Paula, dc Eustochium, strinorum .itio depravatum, ex iudicio, sed ex odis malumpti ne i qnma omna. pilasque avtiquum etiorem, quam novam emendatu nem re . Prophetavit autem l alas Ierusalem 1 M in tu valere me c itis , ut veluti quia aut novali , seissum eaea ν necdum aecem tribubus in eaptivitatem audiis, am arumn e erceam , S Ohis quis Minis renascente, ae de imoque regno, nune commillam, nune separari inas eradicem, aequum esse dicentes, ut quod crebro texit oraculum . Et cum latet dum ad Paelenim resp)aχ Pullula ex crebrias sue ei danu. Unde eor, ueta να. eiu him,riam , cte poli Babyloniae captivitatem redi ne commoneo tam vox, quibus sistio labor iste de tum populi lignificet in Iudaean, vn s erusint ne commoneo tam vox, quibus solio labor iste de tum populi iunificet in Iudaeam men omnis Ous sudat, quam eos, qui exeniplaria istius ini habere vo. eusa de voeatione Gentium , di mei luerint, ut quae diligenter emendavi, eum tura de di-l em quamo plus amatis , o Paula re Euthoc ritum , ligentia transtribantur . Ninet sibi unusquisque .el D ltanld magis ab re petite, ut m rectatione P te centem lineam , vel radiantia rana a idost obelos, . eriti, qua me imis sinenter aemuli lanianis 1 pis mini me
asterit eos. Et ubie umque viderit vir aulam pracedentem, cedem restituat in ivtu P i 22
asterit eos. Et u eumque viderit vireciam praeedentem, e edem resticitat in luturo qui kὲt me odi hoc inb ea usque a a duo puncta , quae iii pressi num , letae i. rrinae linxυα erudita me tundasse , ne Iudaei de tallta te septuaginta translatoritata plus haberi. Ubi autem mi- Sreipeuiarum Ecclesias eius diutius inruitarent. exerit stella similitudinem , de Hebraeis volumini bu . . . - -
additum noverit aeque u ue a duo ncta, hixta The M EI UsDEM IN IEREMIAM PRAEFATIO,
dosonis di taxat editicinem, qui simplicitate sermonis . . . .
a Septa ginta Interpretibus non distordat. Hae et o < Eremias Pr pheta , eui hic pro oeus vovis re studio cuique Gisse me inieris, noriandi ols mone qui deni apod Hebraetri Naia re olee Itos sore, qui vel invidia, vel iamrellio malint e Ibusdam aliis Prophetis videtur esse rusticior, feci leni temnere videri praeclara , quam diisere i cte de tui -lbus par est , quippe qui eodem spirat' propneta Verist lento magis rivo, quam de puriginis fonte potare. P to simplieitas eloqυ, ea Vomultos fore, qui vel invidia, vel iamrellio malinteori busdam aliis Prophetis videtur esse tunicior, leia lentis temnere videri praeclara , quam diisere i cte de tui -lbus par est , quippe qui eodem spirat' propneta Verist lento magis rivo, quam de puriginis fonte potare. Porto simplieitas eloquii loco ei in ateidit. Fuit enim Anasiloth te , qMi est usque hodie EIUSDEM PRAEFATIO IN LIBRos vitulas, in via ab Ierosolymis distans in sabus, sacerdin au nix. ex sace1 dotibus, de tu matras sa tacti fie tu , υιτε: nitate sua Eeaei e Picum virum Christi E cletia deditans. J Ungat Epistola, quos iunetit sacer lotium: imh ehanal Hie vatieinati exorsus est maer ῆ Ac non dividat, quos Christi nectit amor Commenta io, a que Iudaea , non solum spiritu , sed re in Osee, Amos, Zachariam , Malaehiam , quo sei- intuires est. Iam Meem tra x IIrael As νm in Medos is, scripsissem, si licuisset prae valetudine. Muti ix s. M transtulerant . iam terras earum, colo at Gentrum 'ulat a sumptuum: notariox nostros, cte librarias sustent, ileebant . Unde in Ioda tan iam , Se in Benia In printis, ut ut bis potissimum nostratu desudet ingenium. Et phetavit: & e vitatis sua. in s ii ecce ex latere Demens turba dierasa poserentiumr quasilphabeto, quod nos mensurae mem, verit utque milia et aut aequum sit, me, vobiς esurientibus, aliis laborare: mus. Praeterea ordinem vi nonum , qui aut in ratione dati de aeeepti , cuiquam praeter ψω ,ILatinos omnino eon usus est, ad mlmnam H M Ius sies. Itaqare longa ae rotatione , ne ire 1κ'm im . Librum ainem Baruch notarit e u qu nitus hoc anno reticerem , ae apud vos mutui essem, Hebraeos nec leῆιtur nec b betur ν--: ..tridui opus nomini vestro e seeravi, inre pretari emthis omnibus maledicta ab aemulis Praeumantes , videt ieet trium Saleminis voluminiim i qua, ne necesse est per linaula o lauta resin diere . Et rauebr i. Parabolas, vuleata autem editici Proist na v lpatior; quia vos me cogitis. Ceterum ad eTyndrum eat: nbam quem Graeee Eeelesi 'sten. Latine eonci lmali , rectius fuerat modum natorem possimus die ere Dra νοῦ quod irinos talponere, quam quot die novi aliquid lati irantem , ami ingua vertitur Canticiam Canticorum. Fertor At Pan -1vidorum insaniam Pro Oza ea feto, Iesu fi Iii Siraeh 1 ber e re allus p depi raphus, --m is v qui sapientia salomonis 1nser Imitur . iorum peiorem, EI UsDEM I E T E V ri 1 n Hebraicum reperi r noen Eeelesiastieum , ut amia L iu Pνς ιιν.
si stes Ac Canticum Canitota iam a ut similitudinem sal Π Zeehiel Propheta eum Ioachin monis, non stilum librorum numero, sed etiam materia-la a duci it eli in Babylonem , ibique iis tum Lene e coaequaret. Secundus apol Hebraeos nusquam eaptivi luerant , prophetavit , pernatentibus 'et aa Is est ἔ quin Re ipse striis, inmam eloqueri am rodolet ;ltemiae vatiet nium se ultio 'se nni nulli seri orum veterum hunc esse Iudaei Philonis viderent adhue urbem Ierosolymam stare ν '' assirmam. Sicut ergo Iudith, fle Tobiae, Oe Machabam exsuram esse praedixerat. Tristesimo aeratast e. z. rum libres lagie quidem Ecelesa , sed eos i mer canoni- - , de ea miritatis quinto , ess cax seri moras non reeipiti fie de haee ccci volumina le- loqui. Et eodem te ex ii II irat ad aedifieationem plebis, iron ad auctoritatem Ecela- dae , Ieremias in . siast leorum dogmatum confirmandam , si cui sane Septua- nee satis disertus a nee adna dum , ne inta Interpretum macis editici placet, habet eam 1 -- utroque medio impera s, ri, bis olim emen latam. Neque enim nova ite eudimus, uilJeremias: prine pia voluminis Sc n - . vetera destruamus. Et tamen eum diligentissimi leaerit, obleuritati,s involuta . sed & VM AMRI ..i sciat maxis n stra seripea intelliat, quae non in tertium multim d. stat ab He 'fςmst L ia vas transsuis e tuerint, sed statim de praelo purissima eaula extiterit , υδ si e Me commendata testae, suum saporem servaverint. mus interpretes in Vt ς ik ;riri estiri. stulerint. Dei te igitur Ac hunc iuxta traris lationem n . AD PAULAM ET EUsTOCHIUM IN q-oiam per erila s. irius ac ma '
stiorem te entibus sensum tribuit . si autem amici mei vhune subsannaverint I dieite eis quod nemo eo com rellat in se ibant. sed vereor ne illud eis eveaiat quod G-dice sitnifieantias dieitue : ut vocentur Φαγ γε δε δε NEmo eam Prophetas versibus viderit esse deseruiquod est manducantes sannas. μοε , metro eos existimet apini Hebraeos lig . . . . . . mum D v x TIO
entium prouidentes , interpretationem rimam a n VP Themimont ed y ri.3. Auibusdam seribendi genere disti imas. Ae priorum de I ara sciet 1 ι e enim gis fediit , niauerant dum , qu in sermone sim dilanus sit : quippe M p ις i;--, Iiti eam in itania nobilix de orbana eloquen tae, nee habens Midquam 'I'HV Ri tim , b ilio nescis ieribendi genere disti imas. Ae primum de Itala sciem sive enim qui dam , quM in sermone sim dilanus sit i quippe ut vir proprietatibus a nostro elemo cucre Inobilis de urbana eloquen tae, nee habens maidquam In septuaginis eloquio rustie rati admixtum . Unae accidit , ut prae latione serv3re sio ivb- M. nobilix de orbana eloquen tae, nee habens mi aquam n Septuagin An π ' itio heseis
iam Pro et, dieendus sit, quam Evangeli ita. Ita enim anum mst'' et ridum qui universa Christi, Eeelestiae ad pio
20쪽
PRAEFATIO S. HIER. IN EVANGELISTAS
secto, ibin , ut desperatione trabe in neri labor vere te V leti diibat Testamento , , s muaginta se- en, voloerim contemnere. veri ath ma te me tori u in c. xeam Iina Iam verit in , tertio gradu ad Hebrae , se illud mihi crelmus in sua lincua inner rite , u que permenit . N n νω quid Aqui a , quid SynL, inr imprimi onania vincit i re qui mihi videi ae stit arathus sapiant : intare Theodotio i inter novos fit vete ei tui, inter Hebrinis coepi rursus esse discipulu Chaldai u edius incedit . Si' illa vera interme alli, qua .ri ApEt ut vennia , usque pratentem diem ma p l p timaveritat . I e Nilo nume litabar Testamentis: qui liam sermon in Chaldaicum legere fit i lenitere,quam is ale. Graeci m essem nora dubiu.n st excep Apost iiii Ma thae, . Hae ideirco rei et , tit diis culiare via is Danielis ste ui primu in Iu xt R. nete iam, CHRIsTI Hebra it derem qui apud HeMaeos nee Sulari ae habet historiam, nee litteris edidie . Hoe eerte est ii in mitra sermone d: seo hν innun trium Userarum, nee MIit ilex Oriisque tabi las Ileat , & iri diverset moloium trimites dueit , uno A. qua ii , quia in toto rarbe dii per ae G t , vero anteposi. .nte q1aerendi m est . Ilae ei. iitro em eoarces , quti, a o, easque tuetulante, subiecimux: ne videremur apud in i clam de Hesychio nuneupatoa , paveorum ti minum petit in inagnam p riem villum iri: driruricasse. Audivi eaoLsserit Pet eis a content , qu utique nee in toto Veia quemdam .le praecepti)ribu Iuda tum , eum Susannae deri- eri testamento post servant itx Interp eret emendare quideret historiam , re a Graeco ne seio quo eam diceret emel: reuit , nec in Novci prosim eme viasse , eum multatum eo. fictam, ii Ioa opponere qum d origeret qu-ue Asrieani dentium linauis serimura arie translata , doce, salsa opposuit , et vinologia l η - του σχί- νυν a xis. ω π sse quae ad 4 ra unt . Igitur hae praesens praesi ii neula mi του προ ιη , de Graeco ter nene descendere . C ira litetur Martior tari ima Evangelia , qucitum mire est iste, rei nos intellitentiani nostro hane missumit dare t Ut v Mattha x. Minu , L eas, 1 n es 3 e lietam Grrem uue. dieamus de arbore ilice dixisse eum, illico peteas fit me nil ta collati. ne, sed veteri , quae ne muls i in I l a lentisto , in lentem re comminuat antelio i vel in in ira 'lonis Latinae consuetudine di creparent, ita ea lamo tem lente pereas r aut lent ut, ideli flexibilis dueatis a a mor. .eravi inus , ut his tantum quae inrisum videbantur muta- em r sive a l. va quid ad atholis tu men e venieris . re eo recti a reliqua manere patet imur ut L erant . Cario inde tantum tu .sse Otii tribus pueris ea villabataer, ut in ca aries quoque , quot Eusebius Caesarien is Episcopυ Α'exat mino aemiantis incendii metera luderent e re me ordinem irinus lecurus Ammon tum , in deeem nurierin e linavit ,
ad Iaudem mi omnia eleme a pro vorarem e aut quod neue in Graeco habentur , expressiimus . Quot si qais i miraculum , divina e aspirationis indie tum , . t drae euri s voluerit messe , quae in Evandes, as , vcl ea lem , .n interfectum ossa pieit , vel lacerdotum Belit ma/hi-dvei vieina, vel sola sint , eorum distincteolae eo: ω.le enas deprehensas; quae magis prudentia soleriis viri , mimi taenus liquidem hic in nristris eodi tib et error in v.eva , prophetali enient spiritu perpetrara Cin vera ad H,ba- tum qu ad in eadem re alius Evans listi plus civit , ineve Qeniret , de de Iudaea in Chaldaeam ramum di se ph latio nuta minuet pina Perim , addiderunt . Vel du ri evmiarum lectitaret; quaerebat exempl.m . ubi legissemus in t - dem lentum a Irus aliter expressit, ille qui unum e quuuorto veteri Tellam to , quemquam ranctorum gravi volasset rimu.n Deterae, a l esua exemplum ectercis quoque exi- corpore , de iii muncto horae tanta terrarum spatia itan si lii ima verit emendandos. Unde accidit , ut apud nos mi se . Cui eam quidam e nostris satis ad loquendum mm- ea sint oinnia , de in Mario plura Lmae atque Liatthai , multa , Exechielem adduxisset in medium , re direret eum .ursum in Matthaeu plura Ioannis Le Marei ; & iri eeteris de Chaldaea in Iudaeam suisse translatum i derist homi , eliquorum quae aliis propria sunt , invenian ur . Cliti ita nem , ct ex ama volumine demonstravit Et ehielem in aue canimes Ieperis qui subie. hi lant , ei in usitanis roret spiritu se vidi me transpositum . Den que Ne Api,stolum re mi oblato , Ae similia minium sei es , M sine alit sui quaeqiestinim videt rei ut eruditum v:rum , Aequi legem ab Hebrais est tues. In eam ne mimo eranc , dant quatit , Muli s, dicit ei rei 1 non luim ausum assiemare se raptum in cor ,- Marcus , Luca , Ii annes . In seeundo tres Matthaeus ,re, set dixisse r sive in corpore , ti. e extra eo put, ne L Mareus, Luea . I tertio tres , Ma thau , Lueas , , aricio ; Deus seit . His Ee talibus argumentix apocryphis io nes . In quarici tre , Matthaeus , Mareus , Ioannex . I libiti Meleta fabulas atauebat . Super qua re lectorix ara uinto duci , Maratios, Luea . in sextri duo , Mitthmis, bitrio iudicium de et infens , illud admoneo , n n ha- MN est . In te mimo duci, xla: thau , I rint . I octa Moberi Danielem a pad Hebram inter Pro Mas , sed interiduo, Lueas, Marcus . In no o duo , Lueas, Ioan ier, I ei qui ha Iostra plia e scripseriant. In tres siquideat pa 3 lecimo, propria cuique que nren habemur in aliis , edites omnis ab ei fi Seriptura dividitur et In Legem, in Prophealerunt . Singulit veris Evanaeliis , ab utri ineipiens usqueras, ae in haa grapha r ilest in quinqae , Ae octo, in, a fiuem libroriam , dii par numerus acereteit . Hi et nigro undecim Iibros et de quo ricin est hum temporis dularere roscite deuriptus , sub te hal et ahun ex Minici dite ammae autem ea hoc Propheta , imo contra hune librum , fera numeruin , qui ad decem usque procedens , indicat Porphyrius obficiat, testes iam Methodium , Eusebius , s prior numeros in quo iis ea ne requirendus . Cum ergo Apidi inamus i qui mittis versuum milli re ei at velaniat perici ecidice , v. gr. ut in sive illo captusan se ire viam te spondentes , nescio an euries, lectori sitissererint. Un- lueris cuiax emon et sit , statim ex subs cto numero dod .le in ecto vos , , Paula re F in ,e, tu ri, su eatis pro nati. eris , fit tecti rex ad prinei p. a , in cui tris ea nonum est
ad Dominum pree ex et ut auamdiu ia K e cor stulo sum id initiet a conteste , erademque istarim canone ex titulo lwnstrixam aliquid gratum viadis, utile Eeeeliae , dignum po-ltim inventre, illum quem qua rebas numetu. N, emsdem EWanllet. . . Praesenti ut i quippe rudieiis inlatrantium nriri sat elisi e qui Ac ipse ex inseri lint sirnitur , invenie ; at- moveor r qui in utra etae pariem, aut amore labantur, au aetur e vicino emem rum tramiti is νn P eris ν π s nu .ne- odio. os e regione habeant, anni tibi : Ae eum se ierit, reeur- x ad volumina sit guinum ,& si Pe tis L nrae
dem vel vicina o ixerunt. Ses duri tamen ne quis ignarum
IIII IDEM IN XII. PROPHETAS PRAEFATIO.
Non est idem ordo duodecim Prophetarum apud H - ex simili mine numerorum error it volvat , quod sicubio. aeos qui est apsit nos. Unde secundum id qiod ibit in Libri. ati e carii nuri distincti tu ri , in canone quolit, ur , his quoque di prasiti sunt . Osee comm ritus cst ilite. Evangelist et i, i , ter vel quater , aut erram an pliu de quasi per sementias loquens. Ioel planuet in m ne ip. st ii leum leni numerauri per ordiriem habueruot anncitatum , feti e Obscurror. Et usque ad Malathitam , h em singuli p-Jqsati ut e contrario , discrepan e , evior id tres illi in arietates suat , quein Estram scribam , legisque doeto eo loco semel d:xerint , quartus toties in eo pote volu-rema Hebraei autu nant. Et quia foretum est hune de omni- n nis sui ponat , quoties diversi numeri in et x ea n me bus d .cere, hoc tantiim vos, A Paula Ie Eust hium, a 4- γositi R. t Gntra praed ctorum num rorum emti via a monitas volo , unum librum esse duodetim P phetarum It 1imilitudines . Item ii in rurim quolibeti Cor t Teia in Ae Osee ιν chronon Icatae r Malaebiam oro Aeeael de Ti. ruinas idem in canone numerus bis , ter , de quater die haria sui in temporibu et In quibus autem tempu non praeter-liut eo amplias reperiatur in ordine colloca: us, cte di- ur in titulo ι tub illii diri regitius propbetasse , sub qui-llpare invectari ut in ceteri dub um non et ζ , quin bus le hi qui ante eos habent titulos , pri phetaverunt. id q:od illius illorumve canonis numerus bis , terque bus le hi qui ante eos habent titulos , pri phetaverunt. id q:od illius illorumve canonis numerus bis , terque repetu ri ab his in v talumine semel dictum e le tale EI UsDEM IN Ev ANGELI ITAS AD 4,t , alter alterius eorum tot lex uno arque e lem se cla
Novum opus me saeere coetis ex veteri, ut post exe leoliatione seri abitur . Ceterum iri decimo qvim iam Plaria scriptura um toti, Drbe disperis , quasi quid .n propra singuintum tantummodo continentui noti potestam: ter te deam i quia ia et se variane, quae sint illa qua linis v id comparatio esse quos totum est . opto ut in eum G Rea eon n iam verit ate , decerna n . Pio labost ,ICliti in valeo, de memineris mei, Papa beatissime. sed periculo a prae unptio , sudieare de ceteris , ipsum at nibus iridiea duri, se is mutare linquam , de eanesten. EI UsDEM EX CALALOGO SCRIPTORUM tem iam iii duar xd initia retrahere pxrvulorum . Qi , Erat s. 'corum aeni, dractus, pariter vel indoctus, euna in manus volume assum plerit, de a saliva quasi semel imbibit , viderit es L in AuIus Apost Ius , qui an e Mulus x extra natinerum crepare Al lectitat , non statim erumpat in v em , me T duodeeim A stolorum , ee mbu Beniamin re oppilere pare qialia lectitat , non statim erumpat in duodeeim Ap stolorum , ee mbu Beniamin re oppi-lsa uarium , me et ii, itans esse sarrilegum , qui au leam ali. do Iudaeae Gi eualis fuit quo , Rinnanis capis , quid in vetoibus libris addere, mutare , eotrigere ρ Ad . parenti e suis Tariam Cilicia commitravie t a quibus vetaut quam invid am duplex causa me eonsolatur di qυorleb stu si a se is millia Ierosolymam, a Gamaliel vim d ac tu qui fiam ius lacerdos et , fieri tu , t cte venum recin . . etinis Lucas meminit , eluditu est . Cum autem esse MDil oriat , etiam maledicorum tellimomo e pro linterini 1see neci martyris Stephan s de accept. 1 a P iratur . Si enim Latinim exemplaribus siles est adhibenda, risee templi epistolis , ad persequensos eos qui Christo respondeam quidius a toe enim iant exemplaria poe 1e , quo terediderant , Damaleucia perge et I revelatione in pulcodices. Sin au: em veritas est maerenda de pluribus , euilius ad fidem , quae in Actious Apostolorum scribitur , non ad Graecam Urietinem revertentes, ea quae vel . vit ., in vas electionis de persecutore translatus est . Cuinque is interpretabiti ma I. redditi, ve I a pia summoribus imp l primum ad praedi eationem eius Sergius P lus inoco litis emendata perversiux , vel a liluariis dormitantibui ais ut Cypri eredidim , ab eo quod eum christi s. ei ddita iant , aut inurara , corridimus Neque .ero e ecit best rat , sor itus es nomen Paulus et re insi