장음표시 사용
31쪽
ar. Bibensque vinum inebriatus & nudatus iacebat in tabernaculo suo.
aa. od cum vidi isset Cham pater Cha
naan, verenda scilicet patris sui elle nudata, nuntiavit duobus fratribus suis foras. 23. At vero Sem&Japheth pallium imp
suerunt humeris sub re incedentes retrorsum, operuerunt verenda patris suu faciesque eoru aversae erant, ct patris virilia non viderunt. a . Evigilans autem Noe ex vino , cum
didicisset quae secerat ei filius suus minor, 21. ait : Maledictus Chanaan, servus servorum crit fratribus suis. 26. Dixi sue t Benedi eius Dominus Deus Sem, sit Chanaan servus eIus. 17. Dilatet Deus Iapheth, & habitet in tabernaculis Sem, litque Chanaan servus mus. 28. Vixit autem Noe post diluvium trecentis quinquaginta annis. 29. Et impleti sunt omnes dies ejus nongentorum quinquaginta annorum: de mortuus est.
Genealo a fili DN IO', a qtiibus d isae sunt genus ps aelum n. i. T AE sunt generationes filiorum Noe, 6 Sem, Ctiam, ex Iapheth r natique uni eis filii post diluviuiti. 2. I ilii Iapheth: Gomer, & Magog, & Madai, & Iavan, de Thubal,N Mosocli, de Thiras. 3. Porro filii Gomer: Asceno & Ripliath
. Filii autem Iavan : Elisa de Tharsis , Cetthim dc Dodanim. s. Ab his divisae sunt insulae gentium in regionibus suis, unusquisque secundum linguam suam & 1amilias tuas in nationibus suis. 6. Filii autem Cham: Chus,&Mesraim,& Phuth, de Chanaan. . Filii Chus e Saba , de Hevila , Sabatha , de Regma , Ze Sabat lia . Filii
Regma : Saba , dc Dadan. s. Porro Chus genuit Nemrod: ipse coe
pit esse potens in terra, 9. &eriurobinus venator coram Domino.
Ob hoc exivit proverbium: Quasi Nemrod
robustus venator coram Domino. ro. Fuit autem principium regni eius Babylon , de Arach , Ac Achad , de Chaunne, in terra Sennaar.
II. De terra illa egressus est Assur aedifieavit Ninium, & plateas civitat tu, Ze Chale. I 2. Resen quoque inter Ninivm de Chale t haec est civitas magna. II. At vero Mesraim genuit Ludim , S. Ananim, & Laabim, Nephthuim.
I . &Phetrusim, Ae Chasitim: de quibuenesi sunt Phili illim & Caphtorim.
Iy. Chanaan autem genuit Sidonem primogenitum suum, Hethaeum,16. de Iebusaeum , de Amorrhaeum , &Gergesaeum, 17. Et Hevaeum, de Aracaeum, Sinaeum .is. de Aradium , Samaraeum , & Amathaeum : de per hos disteminati sunt populi Chanameorum. 19. Factique sunt termini Chanaan venientibus a Sidone Geraram usique Garam, donee ingrediaris Sodomain & Gomorrham, de Adamam, Se Seboim usque Lesa. ΣΟ. Hi sunt filii Cham in cognationibus, Sc linguis, de generationibus, terrisque digeruibus suis. 2I. De Sem quoque nati sunt, patre Omnium filiorum Heber, fratre Iapheth maiore.
21. Filii Sem: li AElam de Astur, de Arphaxad, S. Lud , dc Aram. 23. Filii Aram 1 Us , & Hul , de G
ther, de Mes. 24. At vero Arphaxad genuit sale , de quo ortus est Heia r.
21. Natique sunt Heber filii duo : nomen uni Phaleg . eo quod in diebus Mus divisa
sit terra : N nomen fratris eius lectan .
χ6. Qui Iectan genuit Eli daa, & Saleph, 5e A noth, Iare,27. & Aduram, de Oal, & Decla,28. de Ebal, Se Abimael, Saba, zy. de hir, de Hevila, de Iobab t om nes isti, filii Iectan. 3ο. Et facta est habitatio eorum de Messa pergentibus usque Sephar montem orientalem i. Isti filii Sem secundum cognationes de linguas, de regiones in gentibus suis 32. Hae familiae Noe iuxta populos de nationes suas . Ab his divita 1 unt gelites in terra post diluvium.
32쪽
r. Tu Rat autem terra labii unius, & se
a. Cumque proficisceremur de Oriente invenerunt campum in terra Sennaar , dc habitaverunt in eo. Dixitque alter ad proximum suum: Vc. nite faciamus lateres , & coquamus eo igni. Habueruntque lateres pro saxis , debitumen pro carmento : . de dixerunt: Venite , laciamus nobis civitatem & turrim; cmus culmen pertingat ad coelum ' de celebremus nomen nostrum antequam dividamur in universas terras. s. inscendit autem Dominus ut videret
civitatem & turrim, quam aedificabant filii Adam , 6. Se dixit : Ecce, unus est populus , di
unum labium omnibus : coeperuntque hoc facere, nec desistent a cogitationibus suis,lonec eas opere compleant. 7. Venite igitur, descendamus, de confundamus ibi linguam eorum , ut non audiat unusquisque vocem proximi sui.
g. Atque ita divisit eos Dominus ex illo
loco in ' universas terras , dc cessaverunt aedificare civitatem.
s. Et idcirco vocatum est nomen ejus tibet, quia ibi confusum est labium universae terrae: de inde dispersit eos Dominus
super iaciem cunctarum regionum.
Hae sunt generationes Sem 1 li Sem
erat centum annorum quando genuit A
phaxad, biennio ' post diluvium.
I I. Vixitq; Sem postquam genuit Arphaxad, quingentis annis: de genuit filios de filias. 32. Porro Arphaxad vixit triginta qui que annis, Ze genuit Sale . 13. Vixitq; Arphaxad postquam genuit Sale, trecentis imus annis: & genuit filios Se filias. I Sale quoque vixit triginta annis , 5e genuit Heber. I s. Vixitque Sale postquam genuit He ber, quadringentis tribus annis r de genuit filio, de filias. I 6. Vixit autem Heber triginta quatuor anniis, de genuit ' Phaleg. r7. Et vixit Heber postquam genuit Plia-leg, quadringentis triginta annis r dc ge nuit filios & filias.ls. Vixit quoque Phaleg triginta annis , de genuit Reu. 9. I Vixitque Phaleg postquam genuit Reu, ducentis novem annis: oc genuit filios de filias. 2o. Vixit autem Reu triginta duobus annis, de genuit Samg. 2 r. Vixit quoque Reu postquam gemit Samg , ducentis septem annis i Ac genuit filio, de filias. 22. Vixit vero Samg triginta annis, 3c genuit Nachor. 23. Vixitque Sarra postquam genuit Nachor, ducentis annis: fellenuit filios &filias. 2 . Vixit autem Nacnor viginti novem annis, de genuit Thare. 23. Vixitque Nachor postquam genuit Thare, centum decem de novem annis: & genuit filios de filias. 26. vixitque Thare septuaginta annis , Sc genuit Abram, Se Nachor, de Aran. 27. Hae sunt autem generationes Thare Thare genuit Abram , Nachor, de Aran Porro Aran genuit Lot
28. Mortuusque est Aran ante Thare patrem suum, in terra nativitatis suae in Ur Chaldaeorum.
29. Duxerunt autem Abram & Nachor uxores e nomen uxoris Abram , Mi ai r &nomen uxoris Nachor, Melcha filia Aran, patris Melchae, 3e patris Iescha. Io. Erat autem Sarai sterilis, nec habebat liberos
3 s. a Tulit itaque Thare Abram filium suum, & Lot filium Aran, filium filii sui,
Ze Sarai nurum suam, uxorem Abram filii sui, de edincit eos de Ur Chaldaeorum , t
ut irent in terram Chanaan : veneruntque
usque Haran ', de habitaverunt ibi. t 1. Et iacti sunt dies Thare ducentorum
quinque annorum, de mortuus est in Haran. ii Iudith
33쪽
Abram Dei mandato parens , premit apis accipiens, pamaretiIa, ro tante LMb, D mino in Sichem saceificavit. Inaee propter famem Plautum iurassis , uxorem suam vocat sororem; quam in damum regii sublusam, postea ditatus recipit.
i. Ixit autem Dominus ad Abram: fi I Egredere de terra tua , ' & de
cognatione tua , & de domo patris tui , veni in terram quam monstrabo tibi. 2. Faciamque te in gentem magnam , &benedicam tibi , 3e nragnificabo nomen tuuin, erisque benedictus. Benedicam benedicentibus tibi, di maledi- eam maledicentibus tibi, atqiret IN TE B MEDi CENTUR universς cognationes terri . . Egressus est itaque Abram sicut prae iurat ei Dominiis, dcivit cum eo Lot: septuaginta quinque annorum erat Abram cum egrederetur ' de Haran.
. Tiditque Sarai uxorem suam , & Lot silium fratris sui , universamque substantiam quam postederant, re animas quas se cerant 1 in Harant de egressi sunt ut irent in terram Chanaam, Cumque venissent in eam, 6. pertransivit Abram terram usque ad locum Sichem, usque ad convallam illust me
Chananaeus autem tunc erat in terra.
7. Apparuit autem Dominus Abram, dc di xit ei: it Semini tuo dabo terram hanc. Qui ae dificavit ibi altare Domino,qui apparuerat ei. g. Et inde transgrediens id montem, qui
erat contra orientem Bethel, tetendit ibi tabernaculum suu n, ab Occidente habens Be
thel, de ab oriente Hai: aedificavit quoque ibi altare Domino, & invocavit nomen ejus. 9. Perrexitque Abram vadens , & ultra progrediens ad meridiem. io. Faeta est autem fames in terrar ' de- Penditque Abram in Egyptum, ut peregrinaretur 'i: ptaevaluerat enim fames in terra. rr. Cumque profi es et , ut ingrederetur AEgyptum , dixit Sarai uxori suae : Nou quod pulchra sis mulier: 11. & quod cum viderint te AEgyptii , dicturi sum : Uxor ipsius est : de interficient me, dc te reservabunt. 13. I Dic ergo, obsecro te , quod soror mea sis: ut bene sit mihi propter te , Svivat anima mea Ob gratiam tui. r . Cum itaque ingressus estet Abram AEgvptum , viderunt AEgyptii mulierem quod esset pulchra nimis. I s. Et nuntiaverunt principes Pliaraoni , dc laudaverunt eam apud illum : de sublata est mulier in domum Pharaonis.16. Abram vero bene usi sunt propter illam: sueruntque ei oves & boves iade asini, Je servi de Dinulae, & asinae de cameli. i7. Hagellavit autem Dominus Pharao nem plagis maximis, & domum ejus, propter Sarai uxorem Abram. I 8. Vocavitque Pharao Abram , dc dixit ei: Quidnam est hoc quod fecisti mihi λ quare non indicasti mihi, quod uxor tua esset
r9. Quam ob causam dixisti esse sororem tuam, ut tollerem eam mihi in uxorem a Nunc igitur ecce con x tua accipe eam, de viae 2o. Praecepitque Pharao super Abram vi ris: & deduxerunt eum, de uxorem illius, Se omnia quae habebat.
Abram LM AEnpto u egi, prae nimia opulemtia separantur ; LM Iordanis Des eti- gente, Asram habito in terra Ganaan : ubi rursum Des premssiones de miti iram do semine, terra ut possidenda accipit. Mendit ergo Abram de AEgypto, ipse de uxor eius, de omnia quae had
bat, dc Lot cum eo, ad Australem plagam . a. Erat autem dives valdd in possessioni auii dc argenti. I. Reversusque est fur iter , quo velami, pineridie in Bethel, usque ad locum ubi vi tu , fixerat tabernaculum inter Bethel de Hai: in loco altaris i quod secerat prius , de invocavit ibi nomen Domini. s. Sed de Ixit qui erat cum Abram, suerunt
greges ovium, de armenta, de tabemacida. 6. Nec poterat eos capere terra, ut habitarent simul: li erat qui ope substantia eorum
34쪽
multa, di nequibam habitare communiter.
gum Abram , Lotata autem tempore Chana. naus& Pherezaeus habitabam in terra illa. Dixit ergo Abram ad Lot: Ne quaeso hiluigium inter me & te , & inter pastores
meos , de pastores tuos: iratres enim sumus. p. Ecce universa terra coram te est: recede a me, obsecro: si ad sinistram ieris, ego dexteram tenebo : si tu dexteram elegeris, ego ad sinistram pergam .io. Elevatis itaque Lot oculis, vidit omnem circa regionem Jordanis,quae universa i rigabatur antequam lubverteret Dominus S domam & Gomorrha sicut paradisus Domini, & sicut AEgyotus venientibus in Segor. I i. Elegitque sibi Lot regionem circa Jor- sanem , dc recessit ab Oriente r divisiqueunt alterutrum a fratre suo. I 2. Abraham habitavit in terra Chanaan:
Iit velo moratus est in oppidis, quae erant
circa Jordanem , & habitavit in Sodomis.
II. Homines autem Sodomitae pessimi erant, dc peccatores coram Domino nimis.
i . Dixitque Dominus ad Abram, postquam divisus est ab eo Lot: ι Leva oculo
tuos, dc vide a loco, in quo nunc es, ad aquil nem de meridiem,ad orientem 5: Dccidcntem. II. Omnem terram, quam constricis, tibi dabo de semini tuo usque in sempiternum. I 6.Facianam; semen tuum sicut pulverem terrae: si quis potest hominum numerare pulverem terr emeri qum tuum numerare poterit. IT. Surge, & perambula terram in longitudine, re in latitudine sua: quia tibi da
I 8. Movens igitur tabernaculum suum Abram, venit de habitavit iuxta convallem Mambre , quae est in Hebront aedificavitque ibi altare Dcmino.
Devictis quinque regibus, ae spoliatis sodomis
Lot cum plerisque adiis captivus ducitur aquatuor rexιbus victoribus: quos Abram persecutus, omnes captivos spoliaque reduxit atque benedictione a Mel hedech accepta, cuncta regi Sodomorum reddidit.
Γ Amrat et rex Sennaar: de Arioch rex IJonti, de chodorlahomor rex Elamitarum, & Thadal rex Gentium,
a. inirent bellum contra Bara regem Sin Jomorum, S contra Bersa regem Gomor-ri .ae, & contra Sennaab regem Adame, de contra Semeber regem Seboim , contraque regem Balae, ipsa estiSegor. Omnes hi convenerunt in vallem Silvestrem, quae nunc est mare salis. Il. 4Duodecun enim annis servierat Chodorlahomo de tertiodecimo anno recesserui ab eo. . Iratur quartodecimo ' anno venit Chodorlanonior reges qui erant cum eo:percusiseruntque Rapha in Astaroth Carnaim, &ZuZim cum eis, & Emim in Save Cariathaim, 6. de Chorraeos in montibus Seir , usque ad Campestria Pharan, quae est in solitudine. 7. Reversique sunt , de venerunt ad sontem Misphat, ipsa est Cades: dc percusserunt
omnem regionem Amalecitarum, de Amo thaeorum qui habitabant in Asasonthamar. 8. Et earessi sunt, rex Sodomorum, &rex Gomorrnae, rexque Adamae, &rex Seboim, necnon Sc rex Balae, quae est Segor: & direxerunt aciem contra eos in valle Silvestri: ς. scilicet adversiis c hodorlahomor regem Elamitarum, de Thadal regem Gentium, &Amraphel regem Sennaar, & Arioch regem Pontit quatuor reges adversiis quinque io. Uallis autem Silvestris habebat puteos multos bituminis. Itaque rex Sodomorum, &rex Gomorrhae terga Verterunt, cecideruntque ibi: & qui remanserant, sugerunt ad montzm. II. Tulerunt autem omnem substantiam
Sodomorum , dc Gomorrhae , de universa quae ad cibum pertinent, de abierunt :12. Necnon & Loth & substantiam eius, s-lium fratris Abram, qui habitabat in Sodomis. II. Et ecce unus qui evaserat, nuntiavit Abram Hebraeo, qui habitabat in convalle Mambre Amorrhaei, iratris Escol; & fratris Aner: hi enim pepigerant foedus cum Abram.14. mod cum audisset Abram , captum
videlicet Lot fratrem suum, numeravit expeditos vernaculos suos trecentos decem Soeto:
35쪽
octo: & persecutus est usque Dan. r 1. Et divisis sociis, irruit super eos no-l cte: percussitque eos, & persecutus est eos usque Hoba, .ue est ad laevam Damasci. I 6. Reduxitque omnem substantiam , Stat fratrem suum eum substantia illius , mulieres quoque & populum. 17. Egressus est autem rex Sodomorum in occursum eras postquam reversus est a caede Chodorlahomor , & regum qui cum eo erant in valle Save, quae est vallis regis. I 8. At vero Melchisedech rex Salem , proserens panem ac vinum, c erat enim Sa
I9. benedixit ei. aut Benedictus Abram
Deo excelso, qui creavit coelum ac terram: χo. & benedicius Deus excelsus, quo printegente, hostes in manibus tuis sunt. Et dedit ei decimas ex omnibus. 2I. Dixit autem rex Sodomorum ad Α-bram: Da mihi animas , cetera tolle tibi . 22. Qui respondit ei : Levo manum meam ad Dominum Deum excessum possestbrem coeli & terrae , 23. quod a filo subtegminis usque ad corrigiam caligae , non accipiam ex omnibus quae tua sunt, ne dicas: Eaciditavi Abram: 24. exceptis his , quae cometerunt juvene M S mibus virorum,qui venerunt mecum, An r.
Eschol , 3e Mambre: isti accipient partes suas.
Deus Abrae de posteritare desperanti ilium' mittit, cui credens Abram Iustimatur; ἐγ in signum nomisae terrae , praescriptum Domina offert sacrifoum, auditque suapisteritatis raturam peregrinatisinem. r. Tala itaque transactis, factus est sermo
I 1 Domini ad Abram per visionem di
cens: Noli timere Abram , ego protector
tuus sum, merces tua magna nimis.
a. m crue Abram: Domine Deus, quid dabis mihi Ego vadam absque liberis: & filius procuratoris domus mes iste Damascus ElieΣer 3. Addiditque Abram : Mihi autem non dedisti semen: & ecce vernaculus meus haeres meus erit.
q. Statimq; sermo Domini lactus est ad eum, dicem: Non erit hic haeres tuus: sed qui egredietur de utero tuo, ipsum habebis haeredem. s. Eduxitque eum seras , & ait illi i l Suspice coelum , & numera stellas, si m-tes. Et dixit ei: Sic erit semen tuum. 6. t Credidit Abram Deo , dc reputatum
T. Dixitque ad eum t Ego Dominus qui eduxi te de Ur Chaldaeorum, ut darem tibi terram istam, & postideres eam. 8. At ille ait: Domine Deus, tinde scire possum, quod possessurus sim eam λς. Et respondens Dominus: Sume, inquit, mihi vaccam triennem, Capram trimam, de arietem annorum trium, turturem qu que & columbam.
o. Qui tollens universa haee, i divisi ea
per medium , dc utrasque partes contra se altrinsecus posuit: aves autem non divisit. II. Descenderauitque volucres super Cadavera, de abigebat eas Abram. I 2. Cumque sol occumberet, sopor irruit super Abram , dc horror magnus & tenebrosus invasit eum. II. Dictumque est ad eum: Scito praen scens quod I peregrinum suturum sit semen tuum in terra non sua, &su iciem eos servituti, de affligent quadringentis annis. 'Iq. Ueruntamen gentem , cui servituri sunt, ego judicabo: dc post haec egredientur cum magna substantia. Is. Tu autem ibis ad patres tuos in pace, saeuitus in senectute bona. I 6. Generatione autem quarta revertentur huc: necdum enim completae sunt iniquitates Amorrharariam usque ad prisens tempus. 17. Cum Ergo occubuisset sol, facta est caligo tenebrosa , dc apparuit clibanus sumans, &lampas i is transiens inter divisones illas.
13. In illo die is pepigit Dominus scedus eum Abram, dicens: iamini tuo dabo te ram hanc a fluvio AEgypti usque ad fluvium magnum Eimhraten ,ry. Cinaeos, de Cenera os , Cedmonaeos bao.de Hethaeos Q Phere1aeos,Raphaim quoq; 2I. & Αnrorrhaeos , dc Chananaeos , di Gergeseos, de Iebusaeos.
Agar a domina Sarai traditur Abrae inrer quae usi concepisset, atque ob id Zominam con-l
temneret, ab ilia Ulucta, suam init e sedis su Angeli eidem submida, parit Ismaelem
I. TGitur Sarai, uxor Abram, non genue-L rat liberos r sed habens ancillam AS-lgyptiam nomine Agar , a. dixit marito suo : Ecce , conclusi me Dominus, ne parerem: ingredere ad ancilialam meam, si sorte saltem ex illa suscipiam filios. Cumque ille acquiesceret deprecanti, tulit Agar AEgyptiam ancillam suam, post annos decem quam habitare coeperant in terra Chanaan: re dedit eam viro suo uxorem: . Qui ingressus est ad eam. At illa concepisse se videns, despexit dominam suam dis. Dixitque Sarai ad Abram: Inique agis contra mer ego dedi ancillam meam in sinum tuum, quae videns quod conceperit, despectui me habet. Iudicet Dominus inter me dc te .l6. Cui res ndens Abram: Ecce, ait, ancilla tua in manu tua est, utere ea ut libet. Auli aente igitur eam Sarai, sugam iniit. 7. Cumque invenisset eam angelus Domini juxta sontem aquae in solituo re, qui est in via Sur in deserto , 8. dixit ad illam e RPr ancilla Sarai , lunde venis 3 dc quo vadis quae respondit: A saei e Sarai dominae meae ego fugio. p. Dixitque ei angelus Domini: Revertere ad dominam tuam, de humiliare sub manu illius.
ro. Et rursum: Multiplicans, inquit, multiplicabo semen tuum , ac non numerabitur prae multitudine. II. Ac deinceps: Ecce, ait, concepisti,& paries filium: vocabisq; nomen ejus ilinael, eo quod audierit Dominus afflietionem tuam. Ia. Hic erit serus homo , manus elubi
anni reis runtur acoennia illarias per
36쪽
contra omnCs, de manus omnium contra
eum : & e regione universorum statrum forum figet tabernacula.
II. Vocavit autem Agar nomen Domini tui loquebatur ad eam : Tu Deus qui vii isti me. Dixit enim t Prosecto lite vidit,osteriora videntis me
14. Propterea appellavit puteum illum
Puteum Viventis , vulentis me. Ipse est
inter Cades & Barad. II. Peperitque Agar Abrae filium : qui vocavit nomen Mus Ismael. I 6. Octoginta S: sex annorum erat Abram quando peperit ei Agar Ismaelem.
Abrae repetuntur pro misoras, ipsus fisarai n mina Immutantur, circumcisio praeci ur,filius ex Sarapromittitur una cum Juecessu Ismaelis. ν Abraham circum fiorisp aeceptu exequit .
L norum esse coeperat , apparuit ei Vo. minus t dixitque ad eum: Ego Deus omnia potenx: ambula coram me , di esto persei fus. 2. Ponan que foedus meum inter me &ω, 8e multiplicabo te vehementer nimis.
Cecidit Abram pronus in faciem. . Dixitque ei Deus ἔ Ego sum , dc ρο-i Leeti. 1inam pactum metun Iecum, eritque pater multarum mntium.' ue voeabitur nomen tuum Abram: sed appellaberis Abraham: quia patrem multarum gentium constitui te. 6. Faciamque te crescere vehementisti me, te ponam te in gentibus , regesque ex te egredientur.
7. Et statuam pactum meum inter me de te, de inter semen tuum post te in generationibus suis, scedere sempiternor ut lim Deus tuus, & seminis tui post te. 8. Daboque tibi de semini tuo terram peregrinationis tuae, omnem terram Chanaan iri possessionem attemam, eroque Deus eorum.
.. . 9. Dixit heriam Deus is Abraham i it Etto ergo custodies pactum meum, & semen tuum post te in generationibus suis. to. Hoc est merum meum quod obseri abitis urier me&vos, & semen tuum post te: Circumcidetur ex vobis omne masculinum: II. dccircumcidetis camem praeputii vestri, ut sit 3 in simum scederis inter me de vos.
- L .i Insam octo dierum cucumcidetur in v dis, omne masculinu in generationibus vestris: tam vermculuς, quam emptitiuέ circumcidetur , & quicumque non fuerit de stirpe vestrai 3. Eritque pactum meum in carne vestra in foedus aeternum. 34. Masculus, cujus praeputii caro circumcisa non laetit, delebitur anima illa de populo suo: quia pactuin meum irritum fecit. II. Disit quoque Deus ad Abraham: Sarai uxorem tuam non vocabis Sarai , sed Saram. I 6. Et benedicam ei, & ex illa dabo tibi filium cui henedicturus sum, eritque in natione, , dc reges populorum Oriuntur ex eo. 17. Cecidit Abranam in faciem suam, derisit, dicens in corde suo: Putasne centenario nascetur filius 3 de Sara nonagenaria pari et Fig. Dixitque ad Deum : Utinam Ismael
rς. Et ait Deus ad Abraham: t Sara uxor tua pariet tibi filium, vocabisque nomen ejus Isaac, di constituam pactum meum illi in ste-dus sempiternum, & semini e)us post eu na. ao. Super Isinael quoque exaudivi te , ecce, benedicam et , & augebo de multiplicabo cum valde: duodecim duces generabit , &faciam illum crescere in gentem magnam. 1 I. Paetum vero meum statuam ad Isiae , que pariet tibi Sara tempore isto in anno altero. 22. Climque finitus esset sermo loquentis cum eo, ascendit Deus ab Abraham. 23. Tulit autem Abraham Ismael filium suum, oc omnes vernaculos domus suae runiversosque quos emerat, dc cunctos mares ex omnibus viris domus suae : Sc circumcidit carnem praeputii eorum statim in ipsa die, sicut praeceperat ei Deus. M. Abraham nonaginta de novem erat annorum quando circumcidit carnem pra putii sui. 21. Et Ismael filius tredecim annos i m. pleverat tempore circumcisionis suae.
26. Eadem die circumcisus est Abraham de Ismael filius ejus.
27. Et omnes viri. domus illius, tam ve
37쪽
naculi, quam emptarii & Hienigenae , pariter circumcisi sunt.
CAPUT XVIII. tu si ab Abrabam bospitis sisse pii, filium
De Sara promittunt: quae ob id ridens , corripitur. Sodo rarum eversio praeduitur ,
pro quibus Abraham sepius d precarini. A Pparuit autem ei Dominus in con-α . valle Mambre sedenti in ostio ta bernaculi sui in ipsi3 servore diei.
a. Climque elevasset oculos, apparueruntiet tres viri stantes prope eum et quos Cum vidisset , cucurrit in occursum eorum de
ostio tabernaculi sui , & adoravit in terram. g. Et dixit: Domine , si inveni gratiam lin oculis tuis , ne transeas servum tuum: . Sed asseram pauxillum aquae, & lavate pedes vestros, & requiescite sub arbore. s. Ponamve buccellam panis , de conser- tate cor vestrum, postea transibitiis; idcir- eo enim deesinastis ad servum vestrum Qui dixerunt: Fac ut Iocutus es. 6. Festillavit Abraliam in tabernaculum ad Saram, dixitque ei: Accelera, tria fata similae commisce, de lac subcinericios panes , T. Ipse vero ad armentum cucurrit, & tulit inde vitulum tenerrimum 3c optimum, dedit-lilue puero : qui festinavit & coxit illum. 8. 4 ulit quoque butyrum, Sc lac, & vitulum quem coxerat, & posuit coram eis: ipse vero stabat Iuxta eos sub arbore. 9. Cumque comedissent, dixerunt ad eum ubi est cra uxor tua illa respondit: Ecce in tabernaculo est. xo. Cui dixit: Reveretem veniam ad te tempore isto , vita comite , & habebit filium Sara uxor tua. mo audito, Sara risit post ostium tabemaculi. II. Erant autem ambo series, provectaequc talis, 3c desierant Sarae fieri muliebria. I 2. Quae risit occulte, dicens: Postquam consenui, & li dominus meus vetulus est, voluptati operam dabo II. Dixit autem Dominiim ad Abraham: Quare risit Sara, dicens: Num vere Paritura sum anus
14. Num d Deo quidquam est dissicile
l uxta condictum reveriar ad te hoc eodem tempore, vita comite, & habebit Sara filium .ry. Negavit Sara dicens , Non risi : ti--are perterrita. Dominus autem: Non est,
inquit, itar sed risisti. I 6. Cum e reo surrexissent inde viri , di
rexerunt oculos contra Sodomam : dc Abra-liam simul gradiebatur, deducem eos. 17. Dixitque Dominus r Num celare pintero Abraham quae gesturus sum :i8. Cum futurus sit in gentem magnam, lac robustissimam , & BENED1CENDAE sint in illo omnes nationes terrae
I9. Scio enim quod precepturus sit filiis uis, Ac domui suae pori se, ut eustodiant viam Domini, δc faciam iudicium de sustilitari: ut adducat D immis propter Abraham omnia quae locutus est ad eum.1o. Dixit itaque Dominus: Clamor Sod llhaoruin α Gomorrhaeorum multiplicatus est, loc peccatum eorum a ravatum est nimis. 21. Descendam & videbo, utrum clam rem qui venit ad me, opere compleverim: an non est ita, ut sciam. 22. Converteruntque se inde , dc abierunt Sodomam: Abraham vero adhuc sta. bat coram Domino.
2I. Et appropinquans ait: Numquiae perdes justum cum impio 2 . Si fuerint quinquaginta justi in civitate , petissiunt simul λ & non parces Ioco illi propter quinquaginta justos, si filevit in eo
23. Absitate, ut rem hanc sectast &occidas iustum cum impio, fiatque justus sicut impius,non est hoc tinime qui Iudicas omnem terram, nequamin facies judicium hoc. l26. Dixitque Dominus ad eum : Si invenero Sodomis quinquaginta 3ustos in medioleivitatis, dimittam omni loco propter eos. 17. Respondensque Abraham , ait : Quia semel coepi, loquar ad Dominum meum eum sim pulvis & cinis. 28. Quid si mimis quinquaginta justis quinque fuerint delebis , propter quadraginta quinque, universam urωni Et ait: Non de-lIebo, si invenero ibi quadraginta quinque. 29. Rursumq; locutus est ad eum: Sin autem quadraginta ibi inveuti fuerint, quid facies lλit: Non percutiam propter quadraginta Io. Ne lueso: inquit, ind eris Domie, si loquar: Quid si ibi inventi fuerint triginta λ Respontat Non faciam, si invenero ibi triginta. Quia semel, ait, coepi, loquar ad D minum meum: Quid si ibi inventi fuerint viginti Ait: Non interficiam propter viginti. 32. Obsecro, inquit , ne irascaris Domi-ine, si loquar adhuc semel: Quid si inventi suerint ibi decem λ Et dixit, Non delebo propter decem. 33. Abiitque Dominus , postquam cessa-lvit loqui ad Abraham: 6c ille reversus est in locum suum.
Lot, auesis Mupitis susceptis, a Sodomitis vim
patitu : cum uxora utraque sitia a S rivulico ereptata incendis , inorem in Tia omisse tandemque inebriatur, cum utra Imia incestum ignorans commisit , uni ortum babuerunt Moabitae , O, --onis er T Eneruntque duo Angeli Sodomam V vespere, sedente Lot in soribus civitatis. Quictim vidistitem,. surrexit, S: ivit obviam eis: adoravitque pronus in terram , a. & dixis: Obsecro,. Domini , declinate in domum pueri vestri, & minete ibit lavate pedes vestros , de mane proficiscemini in viam vestram. Qui dixerunt. Μinibi me, sed in platea manebimus. 3. Compulit illos oppido ut diverierem lad eum ; ingressi sque domum illius secit convivium , de coxit Wyma , ct comederunt. 4. Prius autem quam irent cubitum, viri civitatis vallaverunt domum illius a puero usque ad senem, omnis populus simis. S. Vocaverioque Lot , 5c diminuit et : ibi sunt viri qui introierunt ad te no te
38쪽
educ illos huc , ut cognoscamus eos. 6. Egressus ad eos Lot, post tergum Occludens ostium, ait r7. Nolite, quam , 1ratres mei, nolite m tum hoc facere. 8. Habeo duas filias, qua necdum Ugnoverunt virum: educam eas ad vos; dia
timini eis sicut vobis placuerit , dummodoriris istis nihil mali faciatis, quia ingressiiunt sub umbra culminis mei. . At illi dixerunt: Recede illuc. Et rursus: Ingressius es , inquiunt, ut advena; numquid ut iudices λ te ergo ipsum magis quam hos affligemus . t Vimque faciebant Lot vehementissime: 1amq; pro erat ut effringerent fores. Io. Et ecce miserunt manum viri, & inu duxerunt ad se Lot, clauseruntque Ostium II. N eos , qui ioris erant , si percusserunt caecitate a minimo usque ad maximum, itaut ostium invenire non possem. Ita Dixerunt autem ad in t Habes hieuempiam tuorum 3 generum, aut filios, aut lias, Omnes , qui tui sunt, educ de urbe hae :rs. Delebimus enim locum istum, eo quod increverit clamor eorum coram Domino , qui misit nos, ut perdamus illos. I . Egressus itaque Lot , locutus est ad 3eneros suos qui accepturi erant filias erus, ir Sumite, eg imini de loco isto:
quia deIebit Dominus civitatem hanc. Et isus est eis quasi ludens loquiis. Cumque esses mane , cogebant eum Angeli , dicentes : Surge , tolle uxorem tuam, re duas filias quas habes : ne & tu pariter pereas in scelere civitatis.16. Dissimulante illo, apprehenderunt manum ejus, & manum uxoris, ac duarum filiarum eius, eo quod parceret Dominus illi. Eduxeruntque eum, & posuerunt extra civitatem: ibique locuti sunt ad eum, dicentes: Salva animam tuam: noli respicere post tergum, nec stes in omni circa ruione: sed in monte salvum te fac, neditu simul pereas. I 8. Dixitque Lot ad eos: Quaeso Domine mi. I9. Quia invenit servus tuus gratiam cinram te, de magnis casti misericordiam tuam suam secisti mecum , ut salvares animam meam, nec possum in monte salvari , ne ' Hrte appreliendat me malum, & moriar.
ao. Eii eicitas lane juxta, ad quam postivi
fugere, parva, de salvabor in ea: numquid non modica est, di vivet anima mea a I. Dixitque ad eum: Ecce etiam in hoc suscepi preces tuas, ut non subvertam ur. bem pro qua locutus es. 21. pyestina&salvare ibi: quia non potero facere quidquam donec ingrediaris illuc. Idcirco vocatum est nomen urbis illius Segor. 23. Sol egressus cst super terram, re Lot ingressus est Segor.
2 ll Igitur Dominus pluit surr Sodomam &Gomorrita sulphur ει igne a Domino de e lo :23. de subvertit civitates has, & omnem circa regionem , universos halutatores u bium, & cuncta terrae virentia.
26. a Respiciensque uxor eius post se versa est in statuam salis.
27. Abraham autem consurgens manu ,
ubi steterat i prius cum Domino ,
28. intuitus est Sodomam & Gmnorrham , de universam terram regionis filiux vidum ascendente favillam de terra quasi fornacis fumum. 29. Cum enim subverteret Deus civitates regionis illius, recordatus Abrahae, liberavit Lot de subversone urbium in quibus
3o. Ascenditque Lot de Segor, de manstin monte, duae quoque filiae eius cum eo timuerat enim manere in Segor, & mansii in spelunca ipse, & duae filiae ejus cum eo II. Dixitque mamr ad minorem : Pate id noster senex est , & nullus virorum reman. sit in terra qui possit ingredi ad nos iuxta
32. Veri, inebriemus eum vino, dormi musque cum eo, ut servare postimus ex patre nostro semen.
v. Dederunt itaque patri suo bibere vinum nocte illa: Et ingressa est maior, do
mi vitque cum patre: at ille non sensit, nec quando accubuit stia, raec quando surrexit. 34. Altera quoque die dixit maior ad minorem : Ecce dormivi heri cum patre nico enau, ei bibere vinum etiam hac nocte, de dormies cum eo, ut salvemus semen de patre nostro. Dederunt etiam & illa nocte patri suo si
39쪽
bibere vinum, ingressaque minor filia, IT. Orante autem Abraham, sanavit Ueus ni ivit cum eo: & ne tunc quidem sensit quan- Abimesech & uxorem, ancillasque esus , do concubuerit, vel quando illa surrexerit. & pepererunt : ne erunt ergo duae filia: Iot de Id. Concluserat enim Dominus omnem patre suo. vulvam domus Abimelech propter Saram 37. Peperitque ma r filium , & vocavit uxorem Abrahae. nomen e us Moab: ipse est pater Moabita- m a D xx π V V rrum usque in praesentem diem. 38. Minor quoque peperit filium, &voca-1Nastitur ha- , , ablactatur ; Ismael veravit nomen ejusAmmon dest, filius populi mei: eum matre domo pellitur in Edenis vixu- ipse est pater Ammonitarum usque hodie. νus. Abimelech cum Abras in surdus medio
Abratae in Geraris peregrinanti uxor a rege tollitur ; quae ad Domini Iugum cum magnis donis intacta redditur, Abrabam orante salus domui regis restituitur.
tr. T Rosectus inde ' Abraham in terram L australem, habitavit inter Cades N JSur: de peregrinatus est in t Geraris.1. Dixitque de Sara dixore sua: Soror mea est. Misit ergo AbimeIech rex Gerarae, & tulit eam. 3 Uenit autem Deus ad Abimelech per somnium nocte, & ait illi: En morieris propter mulierem quam tulisti: habet enim virum. 4. Abimelech vero non tetigerat eam, Nait: Domine , num gentem ignorantem iustam interscies λ . Nonne ipse dixit mihi: Soror mea est i &ipsa ait: Frater meus est λ in simplicitate cordis mei, & munditia manuum mearum, seri hoc. 6. Dixitque ad eum Deus: Et ego scio quod simplici corde seceris: &ideo custodivi tene
peccares in me,& non dimisi ut tangeres eam 7. Nunc ergo redde viro suo uxorem, qui: Propheta est: & Orabit pro te, & vives :si autem nolueris reddere, scito quod morte morieris tu, di Omnia quae tua sunt. 8. Statimque de nocte consurgens Abimelech, vocavit Omnes servos suos: & Iocutus est universa verba haec iri auribus e rum, timueruntque omnes viri valde. 9. Vocavit autem Abimesech etiam Abra
ham, & dixit ei: Quid fecisti nobis 3 quid
peccavimus in te, quia induxisti super me
Se super regnum meum peccatum grande
qtiae non debuisti sacere , secisti nobi . Io. Rursumque expostulans, ait : Quid vidisti, ut hoc saceres D. Respondit Abraham : Cogitavi mecum, dicens: Forsitan non est timor Dei in loeo isto:& interficient me propter u Orem meam t
a. alias autem di ii vere soror mea est, filia' patris mei, & non filia matris meae L& duxi eam in uxorem. 13. Postquam autem eduxit me Deus de domo patris mei, dixi ad eam: ll Hanc misericordiam facies meeumr in omni loco, ad quem ingrediemur, dices quod frater tuus sim.r . Tulit igitur Abimelech oves & boves, de servos & ancillas , & dedit Abraham freddiditque illi Saram uxorem suam , IS. & ait: Terra coram vobis est , ubicumque tibi placuerit habita. 16. Sarae autem dixit: Ecce mille argenteos dedi fratri tuo, hoc erit tibi in velamen oculorum ad omnes qui tecum sunt, di quocumque
perrexerix : mementi que te deprehensam.
I. TIsitavit autem Diis Saram sicut pr V miserat :& implevit quae locutus est . l2. Concepitque de ii peperit filium in sene-ille ute sua, tempore quo pGdiXerat ei Deus .l socii . 23. Vocavitque Abraham nomen filii sui, νι ι ι . iiquem genuit ei Sara, Isaae ' : Μ . de circumcidit eum Octavo die , sicut Anti onil praemiat ei Deus .
. Cum centum esct annorum: liac qui' io. pe mate patris, Iratus cst Isaac.
6. Dixitque Sara: Risum secla mihi Deus: an. squicumque audierit, corridebit mihi. λάπM7. Rurisumque ait: Quis auditurus crede-lmpret Abraham , quod Sara lactaret filium , IV
8. Crevit igitur puer , di ablactatus est : ,' secitque Abraham grande convivium in
die ablactationis ejus. im, Ce-9. Cumque vidisset Sara filium Agar AE gyptiae ludentem 1 cum Isaac filio suo , dixit ad Abraham :ro. Esice ancilla hanc,& fili urius: non enim ιει. Αὐαerit haeres filius ancillae cum filio meo Isaac. II. Duru accepit hoc Abraham pro filio suo. Ιχ. Cui dixit Deus : Non videatur asperum super puero, & super ancilla tua:lni a fir- omnia quae dixerit tibi Sara, audi vocem ejus: quia in Isaac vocabitur tibi semen .ldi,in ex iij I . Sed di filium ancillae laciam in
tem magnam, quia semen tuum est. nandi .
I 4. Surrexit itaque Abraham manu, & wllens panem & utrem aquae, imposuit scapulae e3u tradiditque puerum,dc dimisit eam. Quae An LM.ctim abiissct, errabat in solitudine Bersabee. ry.Cumq; consumpta esset aqua in utre bi cit puerum 'subter unam arborum lue ibi erat. Noti I6. Et abiit, seditque e regione procul quantum potest arcus iacere , dixit enim rimo, Non videbo morientem puerum: de sedens j contra, levavit vocem suam 3e flevit. rare in I7. Exaudivit autem Deus vocem pueri: vocavitque Angelus Dei Agar dec Io, dicens: Quid agis, Agar noli tinarae: exaudivit enimicit u Deus vocem pueri de loco in quo est.28. Surge, tolle puerum, &tene manum illius: quia in gentem magnam faciam eum. 19. Aperuitque oculos e)us Deus r quael videns puteum aquae, abiit , de implevit utrem, deditque puero bibere. ao. Et fuit cum eo : qui crevit, de morat ut est in solitudine, lactusque est at venis sagittarius.1 r. mbitavitque in deserto Pharan, & accepit illi mater sua uxorem de terra A gypti. 22. Eodem tempore dixit Abimeleel, , de Phicol princeps exercitus e us, ad Abraham:
40쪽
Deus tecum est in universis quae agis. 23. Jura ergo r Deum, ne noceas mihi, &posteris meis, Hirpique meae: sed auxia mise
ricordiam, i quam seci tibi, facies mihi,
& terrae in qua versatus es advena.
2 . taxitque Abraham i Ego iurabo. as. Et increpavit Abimelech propter putein Taquae, ciuem vi abitialeram servi ems. 26 Responditque Abimelech: Nescivi quis secerit hanc rem: sed &tu non indicasti mihi, & ego non audivi praeter hodie. septem agae illae, quas stare fecisti seorsum
3 o. At ille: Septem, inquit, agnas accipi e de manu mea: ut sint mini in testimonium quoniam ego fodi puteum istum. 3I. Idcirco vocatus est locus ille Bersabee quia ibi uterque juravit. 32. Et inierunt Redus pro puteo Iuramentiret. Surrexit autem Abimelech
princeps exercitus ejus , reversique sunt in 21. Tulit itaque Abraham oves & boves, &dedit Abimelech percusserimique ambo stilus. as. Et statuit Abraham septem agnas gre- seorsum
Firis i , ob dientia Abrahae in fuit sui prae repta im nolutisne probastir , sed ab imia immolatione probibetur ab An eo, promissi nesque ei confirmotur, is silii Nachor uera
I. Uae postquam gesta sunt l, o tentavit
iis Abrahamo dixit ad eum: Abraham, Abraham. At ille respondit: Adsum. r. est illi: Tolle filium tuum unigenitum, quem diligis, Isaaς, de vade in terram visi riis, atque ibi offeres eum in holocaustum super unum montium quem monstravero tibi. I. Igitur Abraham de nocte consurgens. stravit asinum suum, ducem secum duos linvenes, FcIsaac filium' suum: Cumque concidisset ligna in holocaustum , abiit ad loeum quem praceperat ei Deus. q. Die autem tertio, elevatis Oculis , vidit locum procul f y. Dixitque ad pueros suos : Expectate hie
cum asino ego de puer illuc usque properantes, postTam adoraverimus, revertemur ad vos.
6. tulit quoque ligna holocausti, di imposuit λper Isaae filium suum: ipse vero portabat in manibus ignem & gladium. Cumque duo remerent simul, T. aixit Isaac patri suo: Pater mi. At ille respondit: id vis, fili Ecce, inquit, ignis& ligna di tibi est victima holocausti sibi victimam holocausti, fili mi. Pergebam
ergo Pariter, 9. & venerunt ad locum quem Ostenderat ei
Deres, in aedificavit altare,& desuper ligna composuit: inimque alligasset Isaac filium suum,posuit eum in altare silper struem lignor ELIO. Extoiditque manum, de arripuit gladium, ut immolaret filium suum. III Et ecce Angelus Domini de coeIo clamavit, dicens r Abraham, Abraham. Qui respondit i Adsum.12. Dixitque ei e Non extendas manum tuam super puerum, neque facias illi quidquam: nunc e novi quod times Deum, de non pepercisti unigenito filio tuo propter me I 3. Levavit Abraham oculos luos, viditque post tergum arietem inter vepres haerentem Cornibus, quem assumens obtulit ho locaustum pro filio. r . Appellavitque nomen Ioci illius, D minus videt . Unde usque hodie dieitur In monte Dominus videbit. ly. Vocavit autem Angelus Dornini Abraham secundo de coelo, dicens rro. Per memetipsum iuravi, dicit Dominus: quia fecissi hanc rem, & non pepe cisti filio tuo unigenito propter me: 17. benedicam tibi, & multiplicabo semen tuum sicut stellas coeli li, &-ut arenam quae est in littore maris: possidebit semen tuum portas inimicorum suorum, 18.&t BENEDICENTUR in semine tuo
ixit autem Abraham: Deuς providebit' omnes gentes terrae, quia obedisti voci listae