Iusti Lipsi De cruce libri tres ad sacram profanámque historiam vtiles, vnà cum notis

51쪽

36 C E CRUCEgae honestiores , inhonestissimo huic supplicio adtributa Flagra. Cicero illudens & cauillans in

Labienum: Porcia lex virgas ab omnium ciuium Grpore amouit; hic misericors lagellare tulit. Quomodo retulit Z una cum Cruce, cui haec adiun- et L. Dixi inhonestiora fuisse. Ita, & proprie sieruorum. Sic apud Terentium ad neccm operiere loris. s A N .loris liberi Exclamat & indignatur, ut in re insolenti, quod libero intentata lora. Et ab hac nota seruilem conditionem Menae Horatius opprobrat:

Secti flagellis hic triumuiralibus Praeconis ad fastidium Significata Triumuiris Imperium ijs & animaduersio in seruos caesum flagris publice idque sub

praeconis voce. Itaque & Macer Ic.tus scripsit ,

Ex quibus causis liber sunt ibi, ex his seruum flage

sis caedi. Et Impp. rescripsierunt, mulierem habere iustas diuorth caussas, si se verberibus, qua ingenuo aliena siunt, aspicientem maritum probauerit. Flagra haec ipsa intelligunt: quae cum ab ingenuis, tum a faeminis remota maXime. Atque ut nouum lc seuerum in Licinio Pontifice narrat

Valerius: quod ei virgo Vestalis, quiaparum dilue gens ignis aterni custos fuisse , digna visa est,qua D'

gro admoneretur. Flagella autem haec aspera. adeo

ut Vlpianus seripserit, mini trorum immanitate, multos;ἶbeiusmodi flagellis interi e . Et Horribile etiam id Horatio visum agnominare:

Rabi . per Adelph. Epod. Od.

vide Fabr. in Semestr.

52쪽

Quod magis fuit, cum ea insitis talis aut ossiculis exasperabant. Factum Romae,atque alibi. Eust, to D Lib. rara, Athenqum quispiam recenset, in Parthis optimates quoque dc Satrapas, ubi visum Regi, Eδοις eiμαειν άςγγαλωίῖς μειας;γοόαt: virgis loris mi-xistasis cadi. Apuleius agnoscit, oc Flagrum pe- Lib. xvii. cuivis ossibus cithen sum, scite appellat. Ille idem

Gallis Matris deum adscribit. Arrepto flagro, in quit, quod semiuiris i is proprium stamenes ontortis tantis lanosi velleris prolixe fimbriarum multiiugis talis ovium testiarum , indidem sese

ον μὰ μέ ρωαις κολα ci: Icec quilibera verberationis eaee, sed flagri illius taxillari, quo si algos aliquid ostiendentes in sacris Magnae matris coercerita. . An taIe aliquod flagri genus,quo civistis Christus etiam noster caesus Z imaginantur, aut e mpingunt per pietatem nonnulli. Haud ego assero: sed illud Euangelistae, caesum esse Sc quidem, flagro. Sic enim Matthaeus, corrupta ipsa Latina voce: TA 5 Iuέν φα ε'ώσας ταρβωκρι ωα ι α σωθ&.

53쪽

Idchristi

sciam.

Horribili Christi corpus rubescit habena.

Solitos ad Columnam verberari; arque alias per viam. De ipsa columna cui sacrum corpus

SEo obserua. Flagellatio haec non uno semper loco, aut tempore. Aut enim ante Deductionem utebantur, idque domi: quod in Seruatore faetiam. Aut in ipsa Deductione, per viam:

quod moris fuit magis prisei. Si domi, ligabant

sero ad columnam: Firmamenta huic ritui. non tam multa reperio, reperio tamen. Artemidorus ubi somnium narrat serui, qui visus sibi ab hero ὀ -α , deglubi turpiter Iangi'. addit, προσδε- Θίς κ πολλαρ ελαζε πληγὰς : columna alligatuου, multas accepit plagas. Phileas etiam apud Euse' inis bium, saeuitiam in Martyres, qui Alexandriae, re- 'ri 'ferens: A'οι ὁ ε κώειν Anz-λοι εἱοt A:

bj autem ad columnas vultibus inter se aduersiis, astringebantur: & de flagellationc sentit. An dc Plautum sic accipimus Z - Abducite hune intro, ars ad ingite ad columnam fortiter. Ego quidem: etsi ad custodiam modo id factum, aliquis pertendat. Sed de Seruatore nostro nos ambiguum, phs quidem & in religione antiquis. Etsi enim Euangelia non exprimunt: tamen secuti

54쪽

Nouo Testam. Epist. ad Eustoch. ibidem.

De Glori Mart.cap. a I. Lib. III. 8 1Iι. Lib. II. cap. I. De tarda Dei uin

cuti Patres. Prudentius clare, dc cum ritus quo- que prisci attestatione: - atque columna Annexus, tergum dedit, ut seruile, flagellis. Hieronymus Sc sitio aeuo exstitisse commemorat:

Ostendobatur illi Paulae) Columna, Ecclesiapori, cumsustinens infecta cruore Domini, ad quam vinctus dicitur flagelgatus. Indicat fulcri usum habuisse in aedificio tepli: quod ipsum Prudentius.

Perstat adhuc templum gerit veneranda columna. 'Etsi Bedae tempore in medio Ecclesiae fuisse, ipse testatur. Meminit huius quoque, & miraculorum peream, Gregorius Turonensis. Haec do

mi flagellatio, & ad columnam: quid per Viam, sub furca id factum, de qua in ' loco dicam.

CAP. V.Crucem suam tulisse, aut totam, aut eiuου parten . AD Deductionem venio, in qua duo obseruo, Ludibrium Sc Tormentum. Ludibrium, quod ipsi coacti crucem sitam ferre,aut certe eius partem : vivere esset illud quod dicitur, Suositis reboi. iumento malum. Artemidorus: βα ιν - άν

προτερον πιυρον βοα eci: ferre aliquem Deorum inferorum, malefico quidem id videnti Crucem prodicit. Similis enim s Crux morti; qui in ea figendus, prius eam portat. Plutarchus etiam comparatione quadam vidi: Κοα τύ s. σίμι Δ τίν κο-

55쪽

rum Um essen Crucem et malitia autem crucia-

tuum quemque in ,ex se, gignit O fabricatur. Bene hoc & salubriter Plu tarchus: Dijddi ait quispiam) quam male est extra legem viventibusZ

quidquid meruerunt, semper e in L. Sed reporricii no me in gradum. Ferebant Crucem. Atque ita Iohannes de Christo: U 'rab υὐοψά - ηλθυ ἀς ρον λεγόμενον κωνίου τὰ γ: baiulans HamCrucem, exiuit in locum Caluariae dictum. Qua sola caussa vetera quaedam Vaticinia aut imagines rara re- Doctores nostri ad Christum trahunt. Vt Ter- η μ' ' tuli anus hoc Isaaco Cum, inquit, Isaac o pa

tre hostia ducererur , s lignum ipsi sibi portaret,

Christi exitum iam tunc denotabar, invictiman concesii a Parre , lignum pasioni ua baiulaniis. Idem in Isaiae verbis istis: Cuius impertu actum est super humerum ipsius. Solus, ait,nouus rex Chri

stus noua gloria potestatem σ sublimiantem in hu

mero extulit, id est Crucem. Et Christus sene totam plenamque Crucem tulit. Ni fecisset, quid opus erat auxiliatore & subsequa,qui adlevassetὶ Alij non semper totam: atque ideo caute praedixi, eius partem. Nam qui ritu veteri sub furca caesi ducebantur' serebant non nisi istam. Imo interdum nec istam . Pone in arbore aliqua crucifixum, & subito: prosecto, praeter se, nihil tulit. C A P.

Petron. SviIr. Cap.1I1. Aduersus Iudaeos cap. x.

Eod. libris. Vide lib.

I II

56쪽

LIBER sECUNDUS. IC A P. VI. Deductos cum vexarione, Stimulu etiam actos.

TORMENT ubi etiam in Deductione: quia riam mirahere, diuexare,& stimulis agere per viam μ' .. ' solent. Dionysius de tractione: Κίορ- ρωρον μια ογου μον ΑελLM ελ ιν : per forum flagellarum ipsum, trahere eos iussi. Nec dubium est quin impulerint, deiecerint, erexerint, perseeuitiam aut per lusum. De Stimulis etiam non temere addo. D stim & aperte auctor adfirmandi Plautus, apud quem construo seruus: Monesi x. O camis cinum cribrum'. quod credo fore, Pυ-tinii

Jm te forabunt paribulatum percia, i Stimulis, si nocter huc reuenerit senex. Habes Stimulos, idque in Pasibularo ad furcam

astricto) & per vias. Iungit iterum cum Cruce hsi' Plautus: S timulos, Laminas, Crucesque . & a lias meminit, sed sic ut seorsim eos fuisse sciamus inter cruciatus & tormenta, sicut laminas & ignes. Pictores nostri nec heri, aut hodie) asserculum siue tabellam imae Christi vesti appingunt, quae clauis praeacutis consita pedibus Calcibusq; cuntis illidatur: nunquid alludentes ad hanc Destimulationem Z quae tamen stimulis alijs facta. quos oblongos, siue o sudibus praeacutis, siue & ferro praefixis gestabant ad hunc usum. Sumptum a bubus, quos sic exstimulabant. Sed nisi ea Pictorum mens, ipsi vidento: ego inventiculae eius nec auctor sim, nec interpres.

57쪽

C A P. VII.

In ipsa Fixione nudi in crucem dari: an altam, an in terra depositam Z id quisitum, vrrumque

ΙS T A sunt quae A nte fixionem: nunc quae Iim ipsa. Tria considero, Sulpensionem, Astrictionem,JUcristionem. Suspensio praeit, dc ante illam is, A. Qxi m Nudatio. quia simul ad crucem ventum , Mi. spoliabant hominem, S sic in eam dabant. Receptum hoc in plerisque supplicijs, velut Naturae suasu, quae nudos induxit in vita dc educit: etiam

limis ent crucifixus: noxium vero diuiti, quia nudi crucifiguntur. In Christo factum hoc obstrues: quem Euangelistae narrant recepisse vestes post flagellationem iam deducendum, & positisse ite-nνο δε rum deductum. Ergo nudi dati in crucem: sed a. i. '' Iacentcin an Erectam Z Pro Iacente, A cta vetera a. de Pionio Martyre: Ultro vestimentis Joliauit, N in Gum fusticiens ac Deo grarias agens iuper lignum seipsum extendit, militique tradidit ut clauis consigeresur. Satis Clare: atque etiam mox clarius : Sum igitur ligno fixum erexeruns . Dici nihil potest, quin fixio hic in Iacente facta fuerit, quae post erecta. Et ratio etiam aliqua suadet. Nonne enim facilius hominem sic assigere supinum Minctia

58쪽

LIBER sECUNDUS. inclinatum: quam tollere in erectam, pendulum, labentem, fortasse & reluctantem λ Videtur. Ἀ- pra su

men quod in Erectam, plusculi adfirmant testes. - Ι' Cicero in G auiana cruce describenda: PYΡdattinuit , cum emamertini more seque instituto siuo

Crucem fixissent pos urbem in via Pompeia, te linbere figere in via qua Rhegium Oectis 2 Et verba

dc rei seriem vide, obseruabis fixam primo crucem, & tum in eam datum. Idem in Rabirianae

In campo em artio Crucem ad ciuium supplicium defigi constitui iubes. Stabat iam defixa, dum

caussa diceretur, & cruciarium suu exspectabat. Car.is. Galba apud Suetonium, cuidam inclamanti se ciuem Romanum esse, multo praeter creeras altiorem in dealbaram crucem strues iugit. Statui actum Iosephus de Iudaeo quodam a Romanis Capto: O a Sάπος προ οξε κοιὼ γκαια τι- περι ν UMO Γαροκ 2Iasius iugis defigi crucem , tamquam sta rim bullen rus in earis ,=. i. Soacarum2. Denique dc libro Esdrae: Ut omnis homo qui hanc mutauerit iugionem, tollisur lienum de domo ipsius, erigaturis configatur In eo trΟ-bique hic erectio, fixionem antecedit. Nec video

quid obduci possit: nisi istud infirmum, statutas ''quidem, sed sub aduentum noxij iterum demiseias. Quis credati aut irriti laboris quae ratioὶ Abnuunt etiam phrases Veteres , quas scimus plerumque adsimiles rebus ipsis: Dicunt enim T. ore, Agere, Ferre, Dare in crucem: quae omnia, ui F a. clati

59쪽

Moan ipsa

Tra dis Gerura

4 DE CRUCE elationis sunt aut molitionis. Item in ipsis sontibus, Ex rrere, Apendere, Satire in crucem: quae mihi videntur conuenire non nisi in Erectan L. Priorum phrasium exempla nota atque obuia, sunt: posteriorum cape ista. Plautus: Ego dabo ei talentum primus, qui in crucem em Mostellis.

cucurrerit.

Crux ista nostra est, nos paribulum ascendimi. Credo hercle adueniens nomen mutabit mihi, ημςhM Faciet s extemplo Crucisalum me ex CD alo. Sed & testes,in ipsa narratione, pro Erecta. Nonnus de Christo:

In lignum quadratum, altum, teriaque leuarum,

Rectim extenderun tia.

manus fixas: denique speis ad stipitem defixum.

Atque

60쪽

De vita beat. cap. Illa

Apud La.ctant. lib.

Lib. II. cap. Lum. Contra Mid. Lib. II r.

Atque ista pro Erecta. In dissensu autem nos quid definimus 3 consensum, qua licet. Dicimus utrumque u serpatum, sepius tamen hoc postremum. Imo interim necessario hoc postremum. Pone enim in arbore suspensos stape factum: quomodo demitti ea potuit, dc tunc attolli ZC A P. VIII.

Clauis figi solitos, interdum funibus adpringi. SE O iam ad Adctrictionem transeo; quae facta

clauis, aut funibus, sed plurimum illis. Seneca nominat: Cum refigere se crucibus conentur, in quas unusequisique sve trum clauos seuos ipse adigit. Ita legendum, non a it. Illi, inquit, conantur tollere se de crucibus suis: vos contra, magis magisque assigitis,&clauos adigitis in lignum. Meminit Sc Apollo in oraculo quopiam, de Christo:

Clauis id palis mortem erantiauit acerbam. Loquitur de hac eius morte per crucem: quia, ut Artemidorus ait, γέγον ο ςαυ-6ς: ex lignis s clauis crux conseriti e R. Atque ab hac re G raecis passim ipsa crucifixio, αυ λωως dicta: quasi dicas claui xio. Vlpianus in Demosthenem explicat apta λούθου, λουδηλοις : cruci a gi clauis. Et fortasse co respexit Strabo cum de Cantabris dixit, otiosa γ νς eta ον si fixos in crucibus. Ergo de clauis cer-