Dissertatio inauguralis botanico-medica sistens systemata plantarum recentiora

31쪽

23 Ipse vero I IN TUS mira tranquillitate usis nulli harum con

sentio nui se immiscet, sed strenue pergit & novis' emendatis operibit rem botanicam beare. Qii inprimis no et systematis Naturae Generum Plantarum editiones beserimus illius decima editione Tomo II dc characteres generum essentiales fere,in specierum notae suffcientes exhibentur horum vero sexta eademque hactenus ultima non modo pilares sed re veriores charaeteres naturales exhibet. Postquam Manno 174 i. Archiater Regis Suectaein Professor Upsali ensis factus erat in totius Historiae naturalis ita praesertim Bolanices emoliuuentum Dissertationes hi rimas Praeses habuit, quas collectas, passim auctas, ab anno a 47. edidit titulo moenitatem academicartim, ce quibus jam amplius nil dico quum alibi sorte de singulis dicetur. 3 Majus interea otium naetiis, majora quoque molitus est opera cin primis, ne ea quae a Bolanicta aliena serito' aut ad extensionem ejus

pertinent ψ ψ), commemorem, anno IT I. PHILoso PHIA BOTANI-c ΛΜ publici juris facit, coin mentarium in Fundamentabotanica, X-cerptum ex iis qui a in separiatim exstabant, Bibliotheca, Classibus Critica, additum reliquis partibus, ita tamen ut plures paragraphi no-

. Vome nou sola mihi patefecit op ini fantae cte.

v. not. a. nostra raritiae&hie lociim habet. Nee eredibi Ie est pati eas illas plagulis alii id tiam vitigare fati in si ii mirum expertas esse, adeoque delitii isse ne in conspectum initae venisse eoias. χ

IT 7. . Hortiim psaliensem 7 8, quaeque Actis Holvit ensibusium latinis tum silecicis meruit.

32쪽

vo illlistrari potuerunt in Airceiiiit. acad. 'φx II. nid adeo inagiinio inenti vident ii quae ad varias Fund Bot inprinai circa nomina protulit Dubia Theoph. Em ab Haltero b quorum aliqua solvit Philosophia botanices aliquam etsi erus jam attulit, aliqua ipse innaeus enovavit scriptis post elioribus Majoris videntur quae CAR ALs Tos xp- ipsi objecit, in quibus aliqua prorsus solvi non posse videntur.

Hoc excepit quod omnibus maximi aestimatur opus p scills PLANTARUM *, cui multos annos impenderat, codem modo ut Hortus Clii sortianus conscriptum, sed plures plantas comprehcnddias it a novoque invento, nominumnelnpe triviali iura, ut dicunt, addito,eorum querelis obviam ivit, qui nomina Bauliiniana ct his etiam quin omnia Linnaeo antiquiora exsulare & excludi inique tulerant. Sic enim no-inen generi cum est cognoure adeoque primo loco ponendum ori vale praenome l. quo ab ejusdem cognominis plantis distinguitur, uec specifi- cuin denique descriptiunculae vices gerit Reiarmatas eas auctasque

tur Plantas, Fructificatione in sexti in re Characteres titillo Elei ventorii in Bolanices, alidiore Cl. DAv. DE GO, T in ardero U.

17 9. . additis gg. partium ex Horto Cliis. ct ipsa natura desinutis. Eandem Philosophiam botanicam nuper excerptain dedit ei. FRC. Jos Lir Vindob. 176s. S. titillo Enchiridit botanici, lii melius convenit in altera pagina postiis, De lineationis planta ruin, adspersis parca mani observationibus e litoris, millis Bibliotheca systematibiis Clitica Adiimbratione c. c. figuris ex adem desumtis ii ipse indicat H LL, Vlicatione postea dicetiir. idii Gattingae 7so M. forma epistolari ingratulandi causa scriptamina. ara Tirocinium botanici ima lini b. v. not. 37, v. c. definitionem plant nutriirrentum per humuin tenui mani, distinctionem omissam herbae ct arboris c. impugnat. quam a Cortice desiliuit, ingeniose magis qua ui universaliter vete exemplo enim Palma in refutante V. Adaias Famili T. II p. 2. Sextii insensior imicus forte in se convinci non passiis fit. v. not. 73b

Ioab Holiniae 1733. 3. Tolui II, continentes 3 Alph. 6. Plag.

33쪽

partibus dedit novem annis post, φε novimusque ex octiplete teste finita quam a in incepit 3 9 ematis Naturae editione iterum prelum subi- as esse Novas quas intei ea obtinet plantas digni sumo filio CAROLO INNAE describendas tradit. Q id mirum tanta merita digna sequuta esse praemii e quibus

receptio in numerum membrorum Academiarum Societatumque Regiarum fere omnium, praemium ab Imperiali Petropolitana reportatum quod illa sexum plantarunt probanti decreverat 'si), nobilitas a Rege suo ct ordinis equestris dignitas concessa haud minima fuerimi. Sed α alia eaque non spernenda sequuta sunt, potius luc recensenda, nempe Sectatores methodi, quos si non plures, aequales tamen istimer, auctoritate Tournesortio consecutus est, quique vel soli methodum hanc cognoscendi necelsitatem inponimi. Praeter discipulos enim ψὴ onuitum fere genti una aliquis eam recepit.

integi una reliqui Genera Linnae saltim magnam partem rati habuerunt, quidam S specifica, eaque sola o HENR NEP. CRANT Z.

. IL

io Pi 762. Holiniae; reeus Vindoboia cum inscriptioire editionis albeqtiae qui deii non est 1764. Est taliten correctior uaginae respondent archetysto. io; Prodierunt Decades II quantum novi, rarioriim plantarum, .ig. .eri incisis Holiniae 764. 176, sol. 126 Q iamvis enim alias Dieni bra secundum leges praemio excluderentur, hi ii tanten cominientationi obir stantiaua suani non denegavit, eandemque 76o. q. publicavit v. Cott. Unό. 76o. io ilippe a Rege Hispaniarum in suas regiones lignis promistis vocatus, patriam tamen praenilit, tumque hac dignitate auctus est. 1 8 Horum Catalogum videsis in syst. Nat edit. X. in initio ct spee. Plant post Praeiat que ni brevitatis causa hic nitito.

ios tot ii si hortia peculiari systemate usi sunt de iis agetur sigillatim.

34쪽

f. XII.

Antequam autem ab lioe systemate discedam, mihi te imparare notet fim, quin potica ad dana in eos, ii vario. modo illud rocitant. Ho- tum alii dissici leni re incertain dicunt aethoduin , quippe ex ipsius LiNNm consessu numerus spepe variet Sed nonne in plerisque, quae alleg: rei solent, Xeniplis cauti m est ne in errorem tiro incidat 3 Simul enim ac de Genere pilaniae constat, idque post de te flana classent primo quaeritur, parum te o bitur num . . Ginasium quoddana

, staminum Clasim indicare deberet, hic vero Cerastium in Pen an Adria, Ptiytolaccum alteram in Decandria, sic porro, frustra quae ram.' Hanc in operum LINNA: editionibus primis locuti habere objectionem non nego, sublatana pollerioribus esse a sexta inde Systematis nurae editione contendo, in qua plantae illae suis locis ad .duntur. Ergo perlectis chara fieribus generiana, in quibus sua ni non reperit plantam ablegatii tiro ad aliam classe in ubi alia certo reperiet. am vero hinc Iii occasonem sumunt increpandi Systema sexuale, 'quod ei rape ordines naturales prorsus divellat, v. e. ob munerum flaira inuin Cerastia Arenarias c. ab Alsinis separet. Quod quidem quantumvis exaggeretur, vanuin est illibet ni in au stor secundum sua ipsius verba dij idicandus est; magnuli intercedit discrimen inter methoduin artificialem dc naturale ar Si ego latraque necessaria est δ* ante omnia videndum nam viam ingrca sus sit auctor od si vero exissent ii, quoties Li NM Rus declis a-rit, non se s Tibere nanu alem scd octificialem meth dum sino non iecoquerent istas querelas. Quare ex sui systema is non o i ii

sed .secundum omnes Logicae regulas recti stiri, Cei assium, Arenariam, pergulain ab Al sine divi iliit neque nescivisse eum, ordine . Q rati has convenire, ipsarum Fragmenta, quae dedit satis ostendunt, I ecterro Esse aliteri necessaria ambas non est quod ii te demonstrem legas quaeso

35쪽

cte etiam Passi ram a Pentandriis, ubinatam contra a CompsitIs separavit S sic in reliquis, neque enim ut supra dixi, pag. i 7 not. 4. e solo numero systema constat. Cur vero non ea Genera divulsit quae nu- se mero Variant, . . Verbenas, Valerianas, Polygona, alia 3' Ratio

in promtu es , nempe omnia Genera esse naturalia, adeoque inconstantiam partis unius ejusdemque quod probe notandum i non susticere ad ea dirimenda, principia vero systematis, qualia sunt ordines

a pistillo desumti, itique ideoque Cerastium pistillis s. gaudens ab

Arenaria quae 3 habet, itemque Lychnidem a Silene cinnumera alia separari. Non ideo contendo omni absolutum esse ex parte hoc yste ima, adeoque nec ex hac, alias Garidet a Geth Pisis quae forte plura sunt non peculiaria constituissent genera. Si his probe pensitatis conceditur, in classibus primis facillimum osse Systema sexu ale λι):

non video cur reliquis absterreatur tiro, v. c. Gynandria, Monoecia&e.

quum sat ampla explicatio cujusque eidem in omni Gencrum Plant. editione praefixa sit, adeo ut si me ipsum in exemplum citare fas si, paucis plantis harum classium examini subjectis isticientem earum cognitiostem adeptus sim Non tamen nego saepius me optasse, ut periit. Viro placuisset Cl. XXIII. Polygami se inter duas praeeedentes, has vero liter reliquas dispertiisse, ita ut v gr. Acer in Oetandria subjecto ordine Monoecia constitutum fuisset , - Sed ex a

terra Ipso An Auso Nio id constente, quamvis addata uia is si ijet a inditi re et erretir, parce tie nombre des en res petivent se ra- porter galemen d la iere, et de ct in classe, aes a me cli ni , , d la me de sine a laci;mes 1onae. Sed eo ipso indicat vel inos altim aberrare stamine, vel proportione, diipla pleriimque, contineri. iis Aliud exemphitii idque majoris momenti afferam , o GR. WEiNMANN qii in Diss . Plantas patriae urbi vicinas Retilli agenses sisten te se philosophiam Lot inii sine praeceptore didicisse sicit. Te rit Cl. Op silpra citati is not. oo. sibi omnium Deilliniuin sestem Linnaeamini visum fuisse. ti in Consi illo se id non secisse periit. Auctor dicit in charactere Polyga. miae Gen. l. 1 6 . p. 73 confusionem metuens an Vero ea sectitiira fuisset dubitamus, itum meli. LUDWio motis, ejusmodi methodo postea ex parte usi sunt.

36쪽

te voto satisfacit, quod hartim inprimis Classitim elavi ea addidit genera, quae vel ex praeredentibus vel subsequentibus eo pertinere visa

sunt.

f. XIII.

Cogit me necessitas ut mentionem hic saciam de Methodi naturali sat agnientis a LiNNAE o propositis, ne separatim de ea posthac dicendi in sit , quum plurini qui sequitiatur auctores sit sylleniata vel ad liae fragmenta composuerunt vel propria naturali quam si nil

lima esse contendi in t rinuim Mi illim in hoc in Bolani ea desidii - 1im Methodus naturalis, allicuit INN EUM, ut diu circa estin laboraret, quumque perficere non potuerit, Fragmenta eliis c omni-

bb; datis systematibus collegit anno quidem amor; . quae ordines sis efficiunt, de quibus tum quidem praeclare sensit ipse si).

Sapienter autem impares monet, ne hisce mutandis pnum admove-

snt. 3i7 Sed quum caeteris,'i ae vel descripsit vel ordit avit primus, nomina eaque plenim que aptissilio imposuit nescio quo fato Ipsi hie aliter visum fuerit quippe solis numeris distin flos, ordines recenset. Nemo hos vel eminus est aggrcs iis, nemo imitatus ), territi sorte monito supra telo, fortes Obscuritate quum vix decimus quisque, ne nominibus quidem positi divina e potuerit, quis sit praecipulis huj is vel illius ordinis Cliaracter cur haec vel illa planta huic, non olii ordini sit inserta Tredecina antiis post ' ex illis 6 . fecit, aliis novisii; Qitare non est, cur ADAN soNH s T. I. p. 47. operose indicet, in ledesii niti situ tui se enim se eos dicit Clas . l. p. 8s, 3. non fabiicatum esse. ii 6 I. e. o Plantas has fi conjim xerit Methodus nati iratis ali iis , nee se peregritias inanii sciterit, digna est methodiis siro ii ornine; has si se, paraverit contra. Ipse tamen de iii sat mi illa miliavit, quilin diem dies octierit. iis Ioe cit. . II. iis io non contradicit ei, quod dein GVεττAsnvu suas ad hos composuisse observationes dica in Is enim ad Phyllogialia nil na Osexanimavit, non ad orati diicium Floram quanda in ut horti imith scribit.

37쪽

vli tet octis, aliis contractis, singulis nomina Imposui, sed nil ultra recensitis in sine generibus iar quae vaga reliquit, in Classibus Plant vix uno alterove commena orato. Aliquot liorum characteribus donavit Z IN us, sed nec omnes nec satis amplis δὴ p)Totidem annis praeterlapsis, quum Generum novorum XL accessio numerum inserendortim ad CCLVII. auxerat, Lithopliytis jam ante Irsi exsulare iis is ), tam tam iis operam adhibuit, ut non plures quam CIV. Vaga relinquere opus habuerit. Hos ordines ultima Generum editio 1764. numero S. exhibet, iterum solis nominibus, nullo haraclere insignitos, nulla descriptione quare in iis, hi meris exoticis aut plurimis quoque mixtis rarioribus Europaeis, constant, dissicile admodum sit divinatu, quae conjungendi aut separandi causa sue rit Provoco ad Scitamineas, Putamineas, ei reculas, Coadunatas si Aliorum nomina talia obscura sunt ut vix quid sibi velisit eruas; v. c. Preciae, O menta ces'.

Singulos eXaminare me non decere novi, quippe opus es et ii ronis vires mirum quantum sit perans , quamvis in aliquibus horum haud levia sint iae ex demonstrationibus iraelectionibus sagaci fami Bii Taevsi1 quem nulli in hoc studio secundum esse, perpaucos pares liabere plures, etiam extranei, iique summi viri norunt monere possem. Sed his jam non immorabor, quum spes si hujus iacin parte latores aliquando cum orbe olani o conuaaunicatum iri. ordiistisib Nisi quoid β. 6s in ordinibiis VIII exponat, quomodo characteres habituales quos dicit, confici pos lint; sed hi non sollim brevissimi, sed ' notissim omini fere ordinimi exempla lint. vi nivis aedit. Gen. l. Halensi 1 s . ad liti iii sint, tamen ea ad primam anni 737. expressa soliim est, ni illa imitatione. Do Ni illuni v. c. nomen hahet ordo II Classis III in ii Seleranthuu Daphne, Chryso splenitim jungunti ira nil illim characteiem ordo I. ejiisdem Classis, e precillae Linnaei. Et ii id illud est Characteris ordo C. , Plantae ariae arboreae, et iovilius multum n f ios, a-τio tamen modo auo utitur 'Fai v. c. quia in item dicat Hederaceam, quae Cucii rhi tacea Pistotiscam prope ab inarantho collocet Sol anacea Minhely.imcimae

cuin i maea Aggregatis iuerest, Rubiaceas , Hei ieriam quae cum

Lauro

38쪽

o dine hos quales a. 737 proposuerat sero, tentavi Cl. GUETTARD qui, quatiavis e Phylologia in eo per magis eti-

am quam de Bolanica meritus sit, tamen ideo, hie celebrandus, quod ejus observationibus constitit, ordinum aliquot vere naturali iuri plantas etiam in minutissimis illis struetur organicae partibus, quae pilorum tomenti notnine veniunt, inter se convenire in aliis scrupulum injici suspicionem, aliter conjungendarum aut separandarum. Sed id praetermittere non possum, quod optinio consilio, ii varias, ob partium haruin convenientia in in unum ordinem conjecit a Linnaeo aliis insertas, peculiari nomiii hunc donasse , ut inani ubique id fecisset Tabulam quoque harum assinitatumin ordinum non immerito desideres. Dubitanter huc refero LUD GERARDina, ne nisi Λdansonii auctoritate fretus se, licet extensionein Bolanices magis quam intensionem promovit, ea tamen ex parte citandus, quod Orcines ejus plantas mere Et opaea contineant, adeoque demonstrent quantum ab exotici exspectandum sit ad methodi naturesci perseelione ni Quareis excusandum est, quod aliquos uno aliquos duobus aut tribus generibus constantes admiserit ne quas vagas relinqueret nec in radii parvo laboribus licet sat amplo teste praesitione plures coor-diliandae suppeterent. methodus, judice Cl. LuDWi Gio - non ab

si in alia. Observations sit les Plantes, e Paris 1 47. Tona. Ι. II. Ira iniippe is Gerardiim ad Fragmenta innae stio ordines coiisecisse dicit, T. L p. 8 ipse vero in Praes videtur potius Cel BERN JUs- iistis esse consiliis. Nec ex con paratione einertim sit ord nibus militantiit in judicare licet, an proprios cotididerit nee - negQilippe notiores ordines naiubus si in iidem , magis ignotoriani pauca genera adsunt. Edidit illos in Arama Provinciali ea uiconibus a reis xa speciem uri Paris 1761. 3.12M v. c. s. eriticos qxiem Berberis, Sarmen.tyae quem Vitis. LSphendo irae quem Acer constituit. Sic Heli copiae o Cucurbi- tacere, set Glaucusel icte dii obus tantum quilibet constant. radi is Coauu Lips ad annum 176 P.

39쪽

Iolute quidem, suo tamen modo nova dicenda. Nec dijudieare possuri. an onanium familiarum inter se nexum quaesierit, nec- ne quum nubium ejus vestigium praefatio habet, temerarium essetie conspecta illud cogere, aut ubi non apparet carpere velle. Sed vix ignosci erit auctori claris uno nullos, ne noviter quidem a se telorum ordia nulla, chara fleres exhibitos esse. Quantas laudes Flora haec qua talis nae reatur non est hujus loci ut dicanti Stridie Gerardum secutus est Jo. CHR. ULF in Iora Boruissica denuo es porescente Regiom. 76 S. Sed inermi Catalogum exhibet, longeque relinquitur a Gottschedio licet antiquiore.

JO. NT SCOPOLI iisdem aperte ordinibus usus, δ' si) phlares saepe in unum contraxit, ne uno saltem gener aliqui constarent forte forte ut revera tisses natiarales ex fragmentis ordinum constitueret. Sic Bryoniam heso Loni cerae mediam constituens. Cucurbitaceas nullas nominat Ericas, o taceas. Luridas, Precias innaei nomine BLA ΥΤ ARIARUΜ jungit minus vero On- donanduin quod Multi Riquas cum Hyperico, ilia, Tamarice Rusco. Rhoe incere notia in As CYRO ID ARUM combinat hic certo non classem naturalem, sed chaos crurendo Prare hoc non esse naturalissimam ipso fatetur. Habet suorum ordinum tiaraeteres, at nimis bre vca. Ratione Florae egregium opus, exeniplar liod cum plerisque certet.

. XIV.

Iam tandem a Linnae discedentes, invenimus ADRIANUM DAN OΥEN rinnuti ab eo esse qui novum proposuerit Systema

I 26 3o. ANT. Si via plora Carniollea in iob. i so. p.rar mane pii trium ordinum combinationem praetervidis videtii Cel. A DAN so quum T I p. 8 dieit, non nisi a. ordinum Linnaei adhibitisse illum, nippe hie mi merus quidem assium illius est, sed exempla allata probant, plures ordines uni cla Ili inesse. ιas Primitii hunc dico a Linnaeo, neque enim schematum alioriam δε- stematirna mentionem facio quae nulla secuta est expositio , v. e. Sigesheckii duo in Bolano pii ver scia gr. quae Adaiasonius quoque excerpsit T. L p. 38 39. seditschi in Hiis Berotinens. nisi doneentipe intcgrii in ederet; neque ipsius Liuiae propositi a qθω sy

40쪽

seina' innitim praecedentium inventa in suo risus transtulit, adeoque veterritu divisione plantarum in o - o coli se Ana pri- oraria facta, singulis dein membris singulam partem addidit Calycem hi omni Classe, Fructum in i partibus, scilicet ab VIII ad XX. Sta, milia in dimidia, ab X-XIX. horumque Situm in V XI. Pro. portionem vel inter se in XII. XIII. vel ad petata aut calycis segmenta in UI-XVIII. Nexum denique in XIV. XV. Sic totum Vegetabile Regia uita connectit idque solis fruistificationis rartibus, sed sylleniati de s ut loqui amant, artificialiter. Obstat enim, itio iunus ablolute naturalis dici possit desectus combinationis latium in ter se si singulae singulis Oinparentur. Non enim assines sunt Ameu- taceis Umbellatae Cl. 4. 4. ne Aggregatis Tricoccae, Cl. 7.&80 nee Calycissoris Ringentes Cl. ii ia. sic porro, quamvis quaelibet harum separatim sumta naturalis sit. Ceterum Genera in chaia fieres ex Linnaeo cognitos supponit, Speciesque ejus verbis describit.

Praeter O. E. ME LINUM vere φ) M. G. CH ENCK1UM se statores non secutus est, Commentatorem autem hujus fratrem PHIL.rRio G ME LINEM i* qui ordinum characteres uberius exposuit.

I. V.

Paulo post ALBERT A HALLER vir nostra laude major, alia usus est in ethodo. Edito nempe insigni Enumerationis stirpium Helvetiae opere δῖ' non solum extensionem Bolanices de promovit

3: Flora Sibirica , Petrop. 4. iijus operis Classes tantuni absolitias prioresesse dolet res pii blica botanica. Reliqnae Stae maniis obstetricias adlui exspectant.130 Catalogiis Plantariin officinaltim Hagae Comitum 17set. . 332 Η. R. MELi Ni Otia botanica, qui biis definitioniblis ' obser vatiora ibit illustratii in reddidit Adr Royen Prodromiam c. Tubing. 76 . .a33 . Enumeratio mellio die stirpium Helvetiae indigenarum, ita omni-rium brevis descriptio ct Synonyuita, compendium uiuua naedi a