장음표시 사용
251쪽
stimare partim ex rei ipsius natura,partim e purioris Ecclesiet consuetudine. Contractum hunc diximus mixtum esse,quoniam quate nus ad societatem humanam spectat, plane ciuilis est, ut reliqua hominum inter se
commercia: quatenus vero Deus expresse diacitur interuenire,& coniuges copulare, via de etiam hic mos est vetustissimius, itanc, ut arbitror, Apostolicus, ut publice in Ecclesia benedicantur qui hunc contractum ineunt plane diuitius est, Ecclesiasticus. Fluc accedit Millud quod in iis quiad ipsum
coniugi vinculii in attinent, ex uno Dei verbo cuius primaria est in hoc contractu auctoritas, decidendae sunt controuersiae verbi
autem diuini interpretatio rucul iubi administerium Ecclesiasticum spe fiat. Denique quum dissidentes coniuges sui offici ad monendi sua ex Dei verbo , , quoad eius fieri debet ac potest, reconciliandi, tum quoque quum iusta diuorti causa comperitur: quum denique satisfactiones Ecclesiastictu saepe iniungenda sitit, quod fieri absque causae cognitione nec pol cst nec debet ad quos alios,obsecro, haec cura potitis quam ad Ecclesiam, id est Ecclesipresbyteriti, illic quoque ubi Magistratus Christianus cst,pertinebit Et fuisse hunc morem totius veteris Ecclesiae etiam sub Christianis Ilia peratoribus ex Canonibus apparet, ex quibus proculdubio presbyterium, nulla cum Magistratus inauria, iudicabat, sicut vel ex illo incestuosi
252쪽
Corinthi cxemplo liquet. Vertim quaena illa
erant iudici, nempe mere Ecclesiastica siue spiritualia,nullis prorsus ciuilibus,sue pecuniariis siue corporalibus poenis sancita Absit enim ut sanctos Episcopos vel presbyteros usquam existimemus sibi vendicasse ullasciuilis Magistratus partes Mors enim Ananiaevi Sapphira excaecatio Elymae, siqua eiusmodi facta sunt,extraordua a lari singula ria fuerunt, neque in exemplum magis trahenda quam Phinees factum. Sed rursus quum
contractus iste, ut paulo ante dixi, vel maxime ad societatem humanam pertinear, plurimaque mere ciuilia in controuersis coniugalibus incidant, ut quae ad ius dotium, ad donationes mutuas id plurima ius modi spe- et aut atque adeo plurimum intersit Reipublica rite aut miniis rite ex verbo Dei colunctos, aut postea separatos, auctoritate Hoq; Magistratus, diuinarum etiam legum custodis vindicisque cognosci: iure suo certe non prophani tantum verum ctiam Christiani&religiosi Principes leges de coniugiis posuerunt passim extantes, ex iis ciuiliter iudi carunt, botiis Episcopis non modo non reluctantibus, veriam etiam hoc in primis postulantibus. Sit igitur haec moderatio,Vt, quum mixtus sit hic contractus, Presbyterium de iure conscientiae ex Dei verbo, Magistratus
de ciuilibus ex legibus bonis&aequis iudicet: qudd si diuortio sit locus, Presbyteri una quidem ex verbo Dei diuortium faciendum
253쪽
Pronuntiet, Magistratus autem ipsemet diri mat: ita ut nec illud delibet ullam Civilis iurisdictionis pirtem, nec Magistratus ciuilis quae Ecclesiastici ministeri s uni ad se pertrahat, quin potius Ecclesiae auctoritate sartam tectam tueatur. Itaque quod nolunt a nonici in foro conscientiae valete diuortia, nisi praeterit Episcopi iudicium praeerat autem Episcopus resbyterio, ex cuius etiam non autem ex sua unius sententia iudicabat in eo recte sentiunt. Sed quorsum hoc ad O
sciales, Promotores, Procuratores, totam
denique illa in porcorum colluuiem quae Ecclesiam Dei antprideddu istat λquorsum hoc ad illa non Ecclesiae tantum Dodo Christia- Nar, ei timetiam uniuersi mundi dedecora illa vero quorundam ex isto grege vox, matrimonia iam non iure fori, sed iure poli gubernari nisi ita ut dixi inici ligatur, plane in tot crabilis est atque adeo Satanica si quidem Satanicum cst amotis, quos Deus ipse posuit, terminis, cofusionem in domum Dei introducere. Quaecunque igitur siue Ponti scij, sue Episcopales canones ciuiliter de coniugiis ut de rebus fer omnibus statuerunt, ea Christianorum omnium Princi pum munus est , vel suo nomine edere si iusta sunt, vel ut ab illegitimis legislatoribus sancita abolere nedum ut ibi instaurata est pura religio, vsso modo ferritam turpis tam manifesta, tam denique intolerabilis αταξία
obeat, quam Episcoporum ambitio ex
254쪽
xorsit,auaritia eorundem confirmauit, utramque iam aboleri no sinit. At en in dicet,quis piam, ubi constituta non est Ecclesia , neque
Christianus est Magistratus, quid agant mi' seria nempe quandoquidem harpya istae tri
bunalia Magistratuum inuaserunt, illas adeat Oportet quicquid poterunt impetraturi, potius quam temere quicquam audeant. Quod si adiri potest Ecclesia, adeatur sane potius audiatur. Sic enim olim fui se se, nitatum, 1 ta etiam Christianas ipsas mulieres suis infidelibus malitis nuntium remisse liquctc historia honestae matronae quam Apolo' getici prioris initio esseri Iustinus, ineodem repetit Eusebius nec Fabiolae ad uinquae flagitiosissimum maritum absque iudi'. .ij cio Ecclesiae videtur dimissse,in alteri postea nupsisse,aliterquam verae poenitentia te Hieron. instimonio,Hieronymus cxcusat epitapi, FaConcubinas vocabant Romani mulieres De eoncu- coeli bis unius consactu line contentas, mi binam ni me id tamen coniugali affectu inhioniam nec ulla crat facultatum coin municatio, noque in familia ius transibant, ideoque liberi ex concubina stas cepti, legitimi non censebantur Pellex vero dicitur quae nacu iusta uxore habetur a Graeco nomine παλλακὰ, quod vocabuli tamen Hebreae est originis. Sed qua H licet Ua d vocant, quales fuerunt Agar, Cc inura, Bilas Zilpa, aliae in Scripturis comem Oratae sciendum est nec cocubina nec pellicem fuisse,quales erat Romanis
255쪽
concubinae pellices,sed uxore, quavis nor eo loco .gradu quo matresfamilias haberentur. Vtcunque sit, Romanorum concubi ac multo magis pellices, crant meretri cum species,quas mirum non est ab iis tuisse palam toleratas apud quos scortari flagitium non erat, ut nec apud Giaecos. Apud He 'braeos vero fuit hic naeuus polygamiae, de V Qin altera tradiatione pluribus disseruimu Carteriam quum manifeste dicat Apostolu , scortatores non fore regni caelestis haerede , velit unumquenque suam uxorem habere,
dubium non est quin concubinatus pellic xiisque omnis sit in De Ecclesia intolerabi liβ: quo magis miruin , pcnem credibile est ipsis Iustiniani temporibus adhuc concubibatum licuisse qua etiam ex re patet non a lere eorum argumentum qui imperatorum legibus de diuortiis cxco volunt auctoritatem conciliare, quo, Episcopi non legantur eis reclamasse. Nam simili ratione concubi-Le Fou natum quoq; probare oporteret. Fuit igitur hic etiam eorum teporum naeu us,donec tur
pristum MChristianismo palam repugnat 't cm morem Leo corrigeret tanti est mon c-ti ex uno Dei verbo sapere. Sed oper re lium est qua Canonicorum fuerit hac in re quo lus religio indicare, ut eos tandem pudeat qui inde petiit Ecclesiet instaurationem, Concilia errare posse negant. Certe si legantur quae in concubinarios sparsim scripta sunt,& cum iis comparentur quae in digam ossunt
256쪽
III. 11sunt constituta, manis ste videbit quato minus illis displicuerint foedi sim quaeque, quam coniugiu quantumuis legitime ian cle repetitu ,ut quo spiritu ducatur hinc saltem perspiciatur. Quid plura cu digamo dispensare si illoru plerisque credimu ne di n , . At bolus qui lena possi, nedum Papa sed i qui ait, di-
mortua Vxore ex anci a plures filios habue- in rat, modo ne secundas nuptias se exper tus,bonus pontifex Pelagius, de grege paruce o valde scilicet solicitus, Subdiaconatum haud grauia te concedit, δε ostris, inquit, tempo
ribus quibus non merita tantum cxcipe merita
mortis aetern Y-do corpora defecerun nem p libidinibus exhausta, quarum iampridem exhalans foetor Sodomam, Gomorrham ii r 'plane iustificat. Afferunt tamen Scholastici oesibicia. rationem prorsus dignam quae ab omnibus secado.ς, cognoscatur, cur digamus sit quouis scortatorexconcubinario indignior qui ad sacros illos Ordines promoueatur,proptersacrameti repraesentationem, linquiunt, siue propter igni meationis deferiluxn, quia nimirum piscopus Chriseu niu Ecclesiae sponsum repraesentat, digamus
vero carnem diuisit, Deius bone , quae haec impudentia est ' Diuisit carnem qui unius tan-tΗm uxoris, siue primae sue quot secunq; emaritus est)non diuisit carnem quicus corio, cum concubina, cum adultera, voluta tus est ' Aptior est scortator , concubinarius, adulter ad Christum, repraesentandum
qu in castus, qua iis repetito ci illinc matri-
257쪽
3. dist. 4. Ita eitat spes alib. a.de eontinetia cap.
monio,vnius maritus 4 ab istis Catholicis cyncedis, liuorum vel Satanam ipsum iam pii det, expectabitur diutius Ecclesia instauratio 'An vero aliquid etiam amplius Ain Domini quadringentesimo Hispania, an ctissima inquisitionis parens, celebri conci 'lio Toletano primo, lecreuit utqui non habre
orem c pro uxore concubinam habet,a commuraron no reperitur, athm ut unius uberi , aut uxoris aut concilianae ut ii Dcueris sit coniuncitione contentis. Imo vae vobis impuri Pa tres, qui contrarium Paulo Euangelium annuntiatis. amplius 'Chii fiano, inquit Isidor us,non dica plurimas, sed nec uassi tu habere licitum est nis unam athm aut uxorc aut ceras uxoris loco si coniux deest concubina.Ergo tibi id ore anathema. Nam ex doctrina Pauli non potest quispiam se membrum scorti siue diaboli, membrum Chrisi.Ostende vero scortum non esse quae cum viro cuius uxor non sit consuescat id amplius Alexander III Clericum concubinam publice tenentem suspendi quidem vult d interdici sed ter quam maximo quam longissimo circuitu admonitum , ut sanctis simum ridentinum concilium monet Vo- nec sinistram a se suspicionem moueat re deuntem vero ad dimissam, ut etiam aliam
recipiente perpetuo vult excommunicari: no
tamen ad abiurandum compelli ne fraudis diabolicae instinct u in fornicatione relapsus, periuriiquoque reatuna incurrat. Quasi vero
258쪽
non satis super liue magno periurio se inuoluerit qui scorto ei addictus. At enicia, inquies,post excommunicationem non potest Ecclesia vlterius progredi.Concedo.Sed cur igitur illud de ui eiurando adiiciunt tempequia iam tum part c magistiatus ciuilis sibi vendicabant. Cur no autem pius Magistratus publicum scortatorem, MEcclesiae contemptore abiicere scortum cogat, ac iustis etiam p cenis coerceat' Sed quiduis nimiri illi potius quam eiusmodi Magistratum tulerint.
Quid amplius Z Valde quidem inuitus Basili η-β i
nomen his sordibus pernatae tum vide, quoniam nihil unquam tale ipsum cogitasse cxistimo quale est quod ipsi affingitur sed tamene hoc quidem stilissimulandum. Scortatio, inquit,non erit matrimonium, nec matrinoni initium. Quare fifera possit ut qui per cortationem cρmunguntur,separentur,id est melim. Sin auteeis omninopticeat, ortium, ortationis quide poenam agnoscant: ne separenta autem, ne quid deterius accidat. Ego vero inter scortatione matrimonium concedo tantum interesse quantum inter luccm tenebras posse tamen elui subsequente matri intonio sordes' idς ζ concubinatus, ad c concedunt ipsi Cano ean irritanici, ut etiam iubeat Clemei, tertius ridi UR,4ς cule tamen fortassis ad rem tonore pede ito rum proficere ι quis vel publicas mulieres e uia panari duritas uxores duxerit. Et qui in vim
illatam virgini cius quiddam esse constet fimplici scortatione, duci vero fidi ver
259쪽
bo possit a stupratore, li parente consen serint, puella constupratari viderit auctor Canonis illius Basilio inscripti, cur non potius concubinarios vel ad coniugium hortetur , vel si hoc impetrari non possit, penitus separari saltem a Magistratu velit, quam ut eos pergere in ista turpitudine, nescio cuius
poenitentiae praetextu,patiatur. Quid enim ipsis possit deterius euenire, quum scortatores non sint regnum Dei possessuri Sed de his plus satis. De Eanu De eunuchorum falso coniugio dixi quid
aliquid antea: nunc vero quid sentiam semel aperiam Rogatus aliqualido a quadam Ec- clesia, quid de eiusmodi hominum matrimo ni os modo matrimonium cst existimarem irespondi siue hoc ab initio resciverit mu- lierin te minus, sue conqueratur, siue in eius imodi coniunctione acquie cat, eiusmodi co ii unditionem non modo prorsus nullam esse, iid est,indignam sancto dc honesto matrimoni nonuite, sed tiam in omni bene constituta Ecclesia prorsus intolerabilem. Prinntinenim nulla ex iis causis propter quas ordinatum cst a IDeo matrimonium, in eiusmodi colundi ione locu habet. Nam
quod ad generatione attinet, quae si prima-Da a Deo instituti matrimoni ratio, non modo n. llus homo sc generatur, sed etiam horrendo quodam modo plurimi homines per duntur, quum eiusmodi vir muliebre semen inutile reddet, adedit no modo pro scorta
260쪽
tore, sed etiam pro homicida eiusmodi horninem habeam .Etsi enim in scortatione magnum vitium inest, tamen in ea simpliciter
contra naturam non piccatur, sed tantum ita
αταξία. Deinde quod ad alteram matrimo nij causam attinet, nempe ad remedium aduersus ustionem de incontinentiam, dico nomodo non sic extingui chementem illii maffectum, sed etiam incendi quam maximo, tum ex assiduo obiecti mouentis conspectu, tum etiam ex eius usu, quem effectus nullus consequatur. Praeterea quod nonnulli domestica officia praetexunt,etsi colore aliquo non
caret,iam evanua inane esse res ipsa demostrat.Qiu enim probabile est eiusmodi vel virum vel mulierem sic una posse simul consuescere,perinde acsi continentiae dono es sent praediri λItaque uulae tres sint causae legitimi matrimonii, quaru nulla in hac de qua idisserimus co iunctione locu habeat,cosequi tu nullum esse ipso iure eiusmodi matrimo-ntu:&quod ii tanta turpitudine, atque itacu tam immani scelere homicidiiconiunctu est, plane intolerabile merito iudicari. Nam si quis obiiciatne in sterilitate quidem alterius aut utriusque partis primariam illam causam locum haberes, respondeo primum, sterilitatem esse vitium intrinsecum,& quod sensu non percipimur,sed usu potius experientia.Deinde addo, sterilitatem, quan uis non semper sit re ipsa medicabilis, merito a lmen medicabilem praesumi Dico praeteris