Tractatio de repudiis et divortiis / [Théodore de Bèze]

발행: 1591년

분량: 278페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

frui,&tenetur gignendorum liberorum de siderio.Concedo utrunque,sed si valeret haec ratio, lud tandem esset progredi cladian ZItaque frenandum est hoc desideri uni, do quod mirum n5 est Vlpiano fuisse incon pertum statuere debet qui sic exercetur, sese ad coelibat una vocari, tantisper dum a Domino liberctur. Sed Leo Imperator has profert rationes. Ait enim eiusmodi coniunci ionem aberrare a fine icopo coniugij, quoniam cum persona prorsus efferata non possit altera consuescere. Respondeo, in Dei manu potestate esse, quae ad aliquem finem recte institueramus,abo prorsus conuertere dece rc ver nos vicissim omnia tum prosperatain aduersa ex ipsus manu accepta sortiter ferre, quod certe non facit qui remedia quaerit extra ipsius verbum. At enim, inquit, si nemo sustineat vel ad breue momentum ciuempiam cum fera quapiam bellua inclutiam tenere , quae haec est saeuities, velle cum efferata persona quempiam perpetuo vitam

agere Respondeo, declamatorie potius ista dici quam uti se res habet. Quis enim coniuges existimet veluti una cauea esse inclusos3 quid impedit quominus quantumlibet su-xentem ita soleturvi subleuet altera persona, Vt de illi tibi ipsi consulat, tamen maneat vinculum quod solus ille qui adstrinxit suo tempore dis luat Praeterea sic colligit

L eo,Si propterfui rem superueniente ante contractum re ipsa coniugium, consulitur cuipiam

232쪽

ET DI VORTIIS A

11ὸ in tantam calamitatem incidat,cur ei nonnult magis siuccurretur qui iam in hoc ipso malo versitur Respondeo infinita sie quibus ne eueniant occulti possit, quibus tam en postea nulla ope hii mana mederi queas Rebus igitur, quod ad ipsam corporum coniunctionem siue sponsalium in pictionem attinet, adhuc integris supervcniente eiusmodi minpedimento , merito videtur Deus ipse quo miniis id impleatur intcrcedere at si rebus non integris superuenerit, res ipsa quidem ostendit Deum ii per longiorem nutuae corporum coniunctionis, unaci velle tamen ipsum propterea ut vinculum quod adstrinxit penitus dirimatur, praesumendum nobis no est, quum in verbo suo causam illam non

expresserit, nos autem exerceat quocunque

modo nouit expedire. Sed plurimaesunt, in quit, multo leuiores causae propter quas coniugia luuntur. Respondeo, in his quoque peccari , quod mox ostendemus ac proinde hoc quoque arguimentum nullius esse ponderisa

Stat enim ii id Domini dictum, uod Deus

coniunxit, homo ne parato quod quum imaginatur idem Leo tum demum valere spersonae in codem statu per seu rent in quo tum erant quum coniugium iniretur, plane vim facit Christi verbis: neque si ita res esset, vel dicendum fuisset Apostolis, Non expedit ergo matrimonium contrahere ' vel ipsi Christo respondendum , Non omnes capiunt hunc

233쪽

xtas.

Dio libr.

6.l. 27 C. de nupt. l. II. C. deleg.haered. status personae l.23.

C de nupt. I. . C. de incest.

inutil. nupt. Harm. In promptua-xio, lib. 4. xit. 2. c. quod autu,

diuorti remedium inplerisque dissicultatibus adhibere,si,ut isti putant,ea fuisset Clari

sti sententia. lod de aetate coniugum lege Papia cautum erat, nequa quinquaginta annis minor sexagenario nuberet aut hac aetate iunior quinquagenariam duceret, videtur saltem, quod ad posterius caput attinet, Optimara tione niti, quoniam alioqui videtur aberra ia praecipuo coniugi sene,' iam quinquagenariis maiores ad concipiendum ineptas esse constet. Itaque quan iis postea Iustinianus hanc legem sustulit, laudo tamen Magistratus qui tam imparia coniugia in sua iurisdiectione non ferunt verum semel inita dirimi non posse concedo. In genere vero interdicta illa de nuptus ob personae statum ni paribus, merito videntur a Iustinianori Canonicis sublata Coniugia vero inter tutorem S pupillam, curatorem adultam, praesidem prouinciae dc foeminam ipsus iurisdictioni subicetam, optimis sane de causis prohibcbantur, t&illud, ne coniugia ex rescripto Principum peterentur. Eouique tamen prohiberi certe nodebuerunt ut inutilia censerentur, vel semel inita dirimi possent, sed satis fuit poenis castigaridui hac in re delinquerent: quatenus

etiam Canonicorum moderationem maxime probo. In errore qualitatis, teste Harmenopulo,

puta, si vir nuptiarum tempore deprehederit fuisse

234쪽

fuisse stupratam ac de uliginata quam ut vir ginem dux ei a dirimi matrimonium censet Patricius: rectius id quidem quam Canonici, qui contrarium docuerunt, quum expressum Dei verbum etiam ut adulteram puniri iubeat, tua da re suo loco diximus. De seruitute ver adoptione cur nobis non videatur laborandum iam antea di

ximus.

Fragiditate ante coitum apparente,5 qui ,

dem insanabili: cui cognoscenda Iustinia io .&deinnus primum quidem biennium, deinde vero .

triennium conitituit disto lili non tantum ni repud. da sponsalia, verum etiam contudia iam a Nouell. delioqui si copulam excipias lenitus contra pre occa-cta, redi e constitutum fuisse antea diximus. MVerum quid si qui antea vir plane Vir citet, liceat ma- morbus iste inciderit Z Hic ver rebus iam DE viae. non amplius intcgris, haec quoq0 cala ita eii, ab altera valente persona ferri constanter de-

bet Vires autem ab eo frustra non flagitabit i. ij. a quo statuere debet sese ad Celibatum Vocari, ut qui remedium quo utebatur ipsi ade

m erit, nec tamen inter diuortij causas imorbum numerarit.

Idem de paralysi, Maliis id enus quibus Paralyss

cunque morbis constituendum, qui comi genus mox

seratione non poena digni sunt. Sed quid si, i inquies, probe prospiciatur aegrotanti, ipse etiam consentiat Respondeo, non esse lucnobis aliunde quam ex vel bo Dei sapicdum,

qui pronuntiat non alia ratione quam ob P, iij.

235쪽

August. de

ser honeDontini inmote, lib. I. Exilium damnatio

nes.

vnicum adulterium matrimonio iam videlicet re ipsa consummato diuortium faciendum. At cur non possit quispiam, dices, ius suum alteri cedere ρ lino vero nullis etiam humanis legibus id facere licet alterius praeuiudicio. Alter autem ille, Deus ipse es , contra citius voluntatem non possunt de suis corporibus statuere qui ab eo sunt inter se demum coniuncti, ea videlicet lege, alter alterius corpore teretur quandiu ipsi Domino liberet,non autem ut illud alteri utendunt tradere posset ' od si propius considerasset August inus, hanc quaestionem aliquatenus in decisam non reliquisset.

inibus poenis quispiam seruus afficieba

tur, iis quoque coniugium, utpote quod inter seruos constare non poterat, iure ciuili solii batur. Sed hoc postea recte mutatum est Iustiniano, rectius etiam Canonici coniugia inter ipsos etiam vere seruos inita censuerunt irrita non esse, modo videlicet 'et tacitus vel expressus domini consensus interuenerit, vel nihilominus seruilia munera domino praestentur. Hodie igitur xiiij poena , vel damnatione ad triremes coniugium minime dissoluetur. Nam neque deportatio neque interdictio aquae Mignis iam lim matrimonia dirimebat, quod aperte san- ciuit Iust in ianus.Nam Consi antinus hac addita conditione, Si casus in quem incidit maritus, mon mutet uxoris afferitionem, videbatur

' oris arbitrio liberum id tacite relinquere. Iam

236쪽

ET DIVORTII S.

uorti quas ipsi mpcratores Christiani tu sis.ciderestas esse decreuerunt. Istas igitur enumerant 'pTheodosuis, Valentinianus, propter quas Nouen ut Uxor virum possit repudiares quibus alij po Psiea,nempe Leo austinianus, quasdam adiunxerunt:

Adulterium. Homicidium. Veneficium. 4 Molitio contra imperium non indicata, Si crimine falsi damnatus. Sepulchrorum dissolutio. Sacrilegium. Si latro, vel latronum susceptor, vel abactor, vel plagiarius. Si familia vel xore inspiciente cum impadicis mulieribus coetum inierit. Iorai uxoris vir fueriti tisidiatus, vel insidiari volentes sciens non indicauerit,nec ulcisci secundum leges statuerit. ii Si verberibus ingenua indignis uxorem affecerit. 12 Si uxoris castitati insidiatus, aliis etia eam adulterandam tradere tentaverit. r Si adulteri,intentatam actionem no probauerit.

Viro autem vicissim is cause tribuunt potestatem uxoris repudiandae: Adulterium. Venescium.

Homicidium.

p. iiij

237쪽

Pelagium. Sepulchrorum violatio.

Sacrilegium. Si latronum fautrix. Si viro ignorante vel nolente conuiuia ex. traneorum appetierit. Sic ignorante sine iusta causa foris pernoctarit.

Io ccxtra viri voluntatem ludis xspectaculis inhaeserit. ii Si vitae mariti insidiata sit, aut insidiantes sciens non indicarit. i Si ducrsus imperium molita. i Crimen falsi. 1 Ii manus audaces viro iniecit. a Si ab ortum sponte secerit. 1 Si cum viris voluptatis occasione lauetur. 17 Si vivo marito cum aliis de suis nuptiis sit

loquuta.

tri&auia . quam in iis non sibi semper constant. Iusti

Noti. iii mitti marito. At Leo causas quasdam alias commemorat ob quas soluta tioque fuerint coniugia, nempe mariti prodigalitatem, religionis diuersitatem si quae promissa sunt non persoluantur,etiam per inopiam. Istis porro etsi non legimu Episcopos expresse intercessis tamen longe aliter fuisse in Ecclesia iudicatum, tum ex veteribus a nonibus, tum ex Patrum scriptis liquet idq; sane merito. Nam si ista valeant, ubi Christi verbum

238쪽

verbum illud , uod Deus coniunxit, homo ne separato Magna porro pars eorum scelerum quae ibi enumerantur capitalia quum sint, ann Oia,Obsecro,Imperatorcs oportuit nihil hic statuere de diuortiis, sed potius ossicium facere,&si illa euenirent, iusta mortis poena coniugium inire Qu9d si praepostera misericordia uti malebant, an non satis fuit peccare ei parcendo luem Deusis ipsa me eo rum lcges capitis poenas luere iubent, nisi etiam coniugia contra exprcssum Christi intei dictum dirimendo, ad crimen adulterii miseros pellicerent3Alia vero quaedam causae huc spectant ut adulterium ex iis probabiliter praesumatur. Et sane difficilem esse

adulterii probationem constat, quam etiam Cauonici veluti studio quodam videntur magis ac magis obscuram ac perplexam reddi disse neque iis assentior qui illud Hii Tabularum, ι Θρα - θροις a οντας,pcrpetuo requirunt.Non esse tamen ex coniecturis quantumuis probabilibus in re tam graui iudicandum res ipsa clamat, nedum ut non bene probato crimine, coniugium tam cia dissoluatur,quod sane & absurdum Miniquum est. Cur non igitur potitis officium sacit Magistratus, arrepta amplioris quaestionis ex probabilibus coniecturis occasiones, ut Veritate comperta ex Dei verbo iudicetur Ex causis

Vero a Leone enumeratis duae tam sunt leues

Vt vix mihi persuaserim unquam sub Chri

stianis Imperatoribus serio valuisse, sed ab

239쪽

canones quidam Ambros lib.epist.si

co potius commemoratas ut causa seruiret.

Unica causa superest, nempe haeresis siue manifesta impietas , aut falsa prorsiis religio, de qua quid constituendum istuno verbo tam perspicue declarauit Apostolus, ut qui contra sentiunt prorsus indigni sint qui audian

tur,quamcunque tandem vel milem vel Ecclesiasticam authoritatem praetexant.Sed nos de hac re antea plus satis. Iam autem placet Canonicorum praeterea

quaedam excutere. Ac in primis quidem quaesit eorum de incestuosis quibusdam coniugiis sententia quum suo loco disseruerimus, iis nunc placet opponere quae hac de rediserte scribit Ambrosus, ut ex hoc saltem liqueat quo iure isti soleant auctoritatem Patrum praetexere. Sic igitur Ambrosus ad Pa ternum quendam amicissim uiuum scribens: Paterni quidem unanimis mei lutationem e gi sed consultationem haudquaquam paternam, ut velis si neptem eo ocare ex flia. Et mox,suid tu consula quaeso tecum retra les, nc.Tu copulare paras filium tuum ct nepte ex lia, hoc est ut accipiat roris uoliam, diuersa licet a tre quam crim editin. Interroga nominum religionem:nempe auunculus iste issim, ida huim nepti vocatur. Nec ipse te reuocat seni nominum quum hic auum resinet, illa hoc nomen ad a- nunculum quod ad auum referat quanta dei de etiam reliquorum confusi vocabulorum iduaum o socer vocabere ea quoque tibi neptis norm diues nomine ncupabitur Mutuabun

240쪽

m etiam fratres diuersa vocabula,ut i a foc si ratri,ille gener rari, subat avunculo suo nept , s immaculatorum pignorum charitas ille cebroso amore mutetur Super hoc igitur meamasancto viro Episcopo vestro expectari senten'tiam non opinor nec arbitror. Et mox V utra ideo licet quia bon estprohibitum)Minime, in terdictum est enim natura iure , interdictum est g quae est in cordibus singulorum interdicitumen inuiolabili praescriptione pietatis, titulo necesssitudinis. Ego autem 2 prohibitum assero, quia quum leuiora interdis Iasint, multo magis hoc quod arctioris plenum est necessitudinis inier- dictum arbitror. Item , Oportes ab ea disceda intentione quae etiam si liceres , tamen tuam familiam non propagaret. Debet enim tibi lius nostern potes , debet uiam neptis chari sim pronepotes. Haec ille, nec tam ille pro 'fecto quam ipsuis naturae, pietatis honestatis, im Dei ipsus pl. .iximi vox. Sed iri 'g' ill id expendamus quod constituunt si tib hol- quis eam duca quam pri his per ad ille tum possuerit. Huius facti quaestio duplex est Aut enim quispiam ιγαμος alienam

Uxorem 'corrumpit quam pollea , marito ipsius mortuo, ducit aut quispiam iam a litus cum alia solutarem habet, quam postea vel mortua uxore sua , vel etiam adhuc vitrente ducit. In illa igitur priore specie

volunt conita rium separari Canonici, si mo Vide 3i in clo ea de qua liceritur vel suo marit , vel titulum.

uxori eius cum qua adulterium commixtiti

SEARCH

MENU NAVIGATION