De arte rhetorica libri quinque lectissimis veterum auctorum aetatis aureae, perpetuisque exemplis illustrati auctore r. d. Dominico de Colonia accedunt etiam institutiones poeticae auctore r. d. Josepho Juvencio

발행: 1834년

분량: 359페이지

출처: archive.org

분류: 연설

331쪽

ZIo Instit. Poetic. Liber V. Paestos , Da elylos, aut Iambos , quia omnes isti pedes plus habent gravitatis i et dignitatis. Comici utuntur Iambicis perseclis , idque satis habent , si in fine sit pes Iambus ; et in aliis, locis adhibent promiscue Jambos, Spondaeos, Dactylos, Tribrachos,

Anapaestos, qui locum habent in Iamhicis persectis. Praeterea utuntur Amphimacro , seu Cretico, qui constat duabus extremis syllabis longis et media brevi , ut Pamphilum ambiunt. Interdum Proculeus-matico , sive duobus Pyrrichiis , hoc est quatuor brevibus , quia quatuor breves respondent duabus. longis, e quibus constat Spondaeus , cui locus est in Jambico versu. Exemplum Procelammatici habes. in Andria Act. I. Sc. I. sub finem et

Mala mens malus ansimus,quem-quidem Osi Selium . in hac enim scaena sunt omnes Senarii, Sive Trimetri . .

Itaque in secundo pede est Proceleusmaticus uem in eadem Andria Act. 3. Sc. I in primo pede . Tibi generum sirmum , et filiae invenies virum Utuntue etiam Comici versibus Ianthicis dimetris. il est, qui quatuor tantum pedes habeant nam antiqui vocabans duos. pedes , unam mensuram et interdum. Tetrametris , id' esL,. qui habeanb quatuor mensuras , sive qui constent octo pedibus ,. unde octonarii, et quadratii appellianturia Interdum toti quatuor, au sex , aut octo pedibus non constati illorum: versus , sed dhest aliiquando una syllaba in principio auL in sine; et ty versus, vocantur Calalecti , Sive desinentes , pendulii et semimutili: ub Musce Iouem cone ons v est dimeter calaleetus deesL enim ultima syllaba et item v Non - ebur- neque cureum , deest enim prima syllaba. Observandum hic tantum .est,. eum pedem , qui proximus est sIllabae relictae, et pendenti , Iambum esse oportere. Aliquando, deest unus pes , sitque Versus, Vocantur brachycatalecti, sive mutili, ut ,

est dimeter Brachycatalectus , . deest quippe pect quar

332쪽

Instit. Poetic. Liber V. 8Si deest prima syllaba. Quod si metiaris aliter, et Jelis deesse syllabam in sine potius quam in principio , facies Trochaicum versum, qui nempe Trochaeum pedem pro Iambo iisdem locis atque Jambicus, ponit

Sic in Adelphis, Act. 3. Sc. I.

Dividi etiam aliter potest prior versus , si ponatur amphimater in principio

os preeor silentum , etc. . D Et tunc deerit ultimus pes , eritque Tetrameter Brachycalaleelus. Quemadmodum illi versus Andriae, Aci, Sc. i. qui Muretum, Scaligerum, Erasmum, et cael eram eruditorem familiam adeae torserunt , dici commode possunt Trimeret Brachycatalecti.. Sic

Faeessant enim ii , quὶ ut suum quemdam, quem sibi fingunt ipsi, numerum i mensant se tollunt, mutant, vellaeant miseros versuu iratoi Terentio et veteribus libris reclamantibus., in quibusdan, siue i Dimetris , sive Tetrametri ae abiundat SIllaba ustat, o vel pes: unu&, vocanturquo Ηypercatalecit u sive Bypermetri, qui nempe hahent aliquid supeb communem, mensuram.. Ita longior est una Ullaba .

Ad inveniendum, quoque, numerum ti mi corum versuum juvabit observare quae sequuntur. I.. Saepissime litteram S, elidi,. 3ta ut Iegendum sit magi, pro magis; sali , pro satis , etc Sexcenta sunt exempla , immo interdum extrito S , vocalia praecedens eliditur.. Sic in Andria 2 . . . 6 num ingemium norem adole sceniis t optimum ita ut scensis ops Spondaeus sit scenes' op , nisi malis Amphimatrum ponere .. In eadem Andria Semped enim: dictae est ejus atque habita est soror..

333쪽

33 1 Instit. Poellet Liber v. Quo in versa voces est j vi, sunt tres longae 3

Sed quid opus est verbis pSed quid op' est verbis

et . Voces quasdam dissyllabas in unam syllabam eonerescere , v. g. fuit, set, puer, fel , ecto, meua , tum Suus , suo , deus , eli Sic metire versum Andriae , Scena I Act. LLOe- ius o pendi, fuit Pole lus , netm cn-να Nonnulli volunt esse Amphimalium in voce liberius, in quo duae mediae syllabae coeant in unam , quasi si esset Librius : alii Daciditum, si expungatur S , Libris. Sic illum in ejusdem Comoediae , qui est in

Oi mosis visis a-llanis atque ex iuram-m A. in Dudeat, duae ultimae syllabae m unam brevem coalescunt , quasi gaudeas , legeretur , in alienis duae mediae concrescunt in unam longam .. Sic verba, quiesci , melius , potius , ' pro dissyllabis eouuntur , misisse ulo i pro trisyllabo ita Via gilius vocem Mellio diasyllabam posuit. noratius iraim trisyllabam Contra vero voces quaedam monos lyctae in duas vllabas porriguntur ut jam quasi esset j-am s. 3. Saepe vocales non elidi , cum in sequenti voce occurrunt a iis neque iitteram M. voces illvmi, illam , eccum iuram, etc. alictum

do primam habere brevem, quia olim unica uitterae L , et C, scribebantur, itum , ecum. S. M. et R. in media dictione intri dum elidi . Sie in Andria, Aet. P. So. 3. Enim uero, Dare, nihil loci est segnitiae, Primus pes anapaestus est: Littera vero M. in sine interdum eliditur ante consonantem. In Andria ,

Cerle enim scio non solis me pernossi , etc. ubi primmus pes dactylus, Cert' eni. s. vocales quasdam corripi, quae non eliduntur , v. g. in Andria Act. . Sc. s. Reliquit me homo atques abi-il.

334쪽

Instit. Poetic. Liber V. 333 ubi me breve est, quia non eliditur more Graeco. Et

Sc. G. Quae se in hone-ste vict-pti, etc. voces illae quue se in . . . Dactylum efficiunt. Nonis

nulli ut hiatum hunc effugiant , addi volunt, Plautino more , litteram D. Reliquo med homo I. Fota , ego , hem , et alias quasdam id genus

interjectiones , extra metrum aliquando censendas , neque, cum metiri voles Vm sum, annumerandas aliis vocibuS.

S. II. De versibus Lyricis. Lyricorum vatum poemata vocantur odae , quae vox Graeca significat cantilenam , quia Odae ad Lyram , sive citharam vulgo canebantur. Odae istae proprium quoddam carminis uenus habent, immoeonstant aliquando e tribus Plane diversis. Ab inventoribus vulgo nomen sortiuntur. Sic Ode Alcaica dicitur , cujus auctor Alcaeus , Poeta Graecus A Sapphica , quam invenit Sappho , et singula Odarum , et Versuum , e quibus componuntur , genera breviter

Percurro.

Primum genus odarum est earum, in quibus sunt omnes versus Choriambici Aselepiadei Teirametri , qualis est apud Boratium Od. I. Lib. i. Maecenas alaris , etc. vocantur Choriambici, quia in illis praecipuum locum obtinet pes Choriambus, qui componitur ex Chora eo sive Trochaeo, et Iambo , id est, Ionga et brevi , et brevi et i iuga. Asclapia dei vocantur ab auctore et inventus enim sertur iste versus aluodam Asclepiade. Tetrametri, denique , quia pe-es c. habent, quorum est Spondaeus, a. et g. Choriambus , . P yrrichius , constans e v. brevibus.

Porro cum Ode unius generis versibus ita constat, vocatur Monocolos : quae vox Graeca tibnificat, es-5e partes omnes unius formae ac speciei. Quando

duplicis generis sunt versus in Ode, vocatur illa Dicolos et quando triplicis , Tricolos a quadruplicis ,

Rursum , quando versus iidepi et eju5dem generis

335쪽

ZZ Instit. Poetic. Liber V. recurrunt, si alternis id fiat. id est, si post alterumquemque versum i vocatur Ode Distrophos . quae vox Graeca id significat: si post tertium quemque versum , Tristrophos : Si pοst quartum , Te irastrophos: quia ille ordo versuum , qui identidem revertitur , Graecis est Stivis. Denique si pes nullus , nulla SI aba desit, aut Abundet , versus vocatur Acatalectus et si desit una syllaba , vocatur Calaleetus S si pes totus desit , Brachycalaleelus : si abundet unus pes, Iluercatalectus: A IIypermeter. . II. Genus Odarum est earum , in quibus primi quinque tres versus sunt dendecasyllabi s hoc est

undecim syllabarum i Sapphici a Sappho invenit

A catalecti, Sive quibus nihil deest: Penta metri, sive quinque pedibus conblantes, quorum I. est Trochaeisus , Spondaeus. I. Dacvlus , . et S. Trochaei. Quartus autem quisque versus est Adonius (ab Ado. ne inventus Dimeler , hoc est 2. constansipedibus , nempe Dactylo , et Spondaeo. Talis est ove et . lib.

I. apud eundem II oratium: Iam sa-tis m-ris NioA-otque dirae. Similes sunt duo sequentes quartuS :

Tola Dde est Dicolos Telra Strofios. III. Genus . Ode Dicolos Distrophos, in qua primus quisque versus est Choriambicus Glyconius s ab Glycone inventore Acala lectus , Trimeter , id est , peues ternos liabens: quorum primus est Spondaeus,ti. Choriambus , 3. Drrichius. Secundus vero quisque versus est Asclepiadaeus , de quo dictum est in primo genere odarum. Talis est Ode d. lib. i. Sic Ie Dipa polens Cipsi, e fra-bes Aele-noe-licida sideria. IV. Ode Di colos Distrophos : in qua primus quisque versus est Dactylicus, Archilochius, nepiameter. Dactylicus dieitur, quia in eo maxime regnat pes Dactylus Arch lochius , quia iiuventus , et usurpalus ab Archilocho Poeta Graeco Lyrico: Beptameter, quia

. constat pedibus , quorum primi sunt Dactyli ,

336쪽

mixtis lamen ad abii rium , ut in versu Beroico sit, Spondaeis, tres postremi semper sunt Trochaei et Secundus vero quisque Versus, sambicus, nexameter , Calaiectus constans sex pedibus , dempta una syllaba. Primus est Spondaeus, Tel dambus , 2. Iambus ,3.Spondaeus, S.et G. Iambi. Talis est Ode . Lib. I. Dilur ceris , Anems gra-la Pice peris et Favoni ,

Secundus versus aliter explicari potest, nempe interposita in medio versu caesura et sic tres pedes ultimi erunt Trochaei e

V. Ode Ti, olos Tetrastrophos: in qua primi quique duo versus sunt Asclepiadei, qualis est in primo genere explicatus. Tertius autem quisque , Pherecratius ab auctore Pherecrate sic dictustΗeroicus, quia videtur esse pars versus II eroici , seu II exametri . Trimeler , quia tres pedes habet, Spondaeum, Dactylum , Spondaeum. Quartus quisque est Glyconius et de quo dictum in I. genere. Talis est ode 12.

lib. g. x

VI. Ode Di colos Tetrastrophos. Primi quique tres versus sunt Asclepiadaei, quartus Gliconius. Talis est Ode S. Libri. Seriberis Vario , etc. VII. Dieolos Distrophos. Primus Tersus est Rex a-meler i secundus est DaclJlicus Alcmanius , Tetrameter. Dicitur Dacificus, quia frequentiores in eo sunt Dactyli: Alcmanius, quia inventus ab Alcmane Grae- . eo poeta S Telrameter , quia . habet pedes , nempe similes . ultimis versibus Reroicis Eexametri. Talis est Ode G. Lib. I Lauda-hunt omi ela-xam Rhodon ovi Mur-lenem , Aul Ohmum , bima-rispe C rinthi , est. VIII. Ode Dieolos Distrophos. Primus quisque Tersus est Aristophanius, Dimeter, constans e duobus

337쪽

336 Insiis. Poetie. Liber v. ipedibus , nempe Coriambo, et Bacchico. Pes autem Bacchicus ita dicitur, quia in hymnis Bacchi saepe

adhibebatur : constat ex una brevi, et a. longis. Talis est versus Ode I. lib. I. dia die per Omlira. Aristophanius appellatur ab auctore illius Aristo-Phane , poeta comico , apud Graecos celeberrimo. Se Cundus quisque versus est Alcaicus , ( ab Alcaeo inventus Tetrameter, q uia c. pedes habet. Primus est Epitritus, a. et 3. Choriambus, . Bacchicus Te Deos o-fo Sibarim cur Arveres O-mmdo. Porro pes Epitritus ita vocatur , qui supra d. syllabas , unam habet. Quadruplex est et q. ex sambo, et Spondaeo compositus , ut uola vies. I. ex Trocheo, et Spondaeo , ut ioncitatas , 3. e Spondaeo et Iam-ho , ut comunicant. . e Spondaeo , et Trochaeo , ut evectare. Potest hujus Odae primus Versus aliter

dividi , nempe:

Lidia die pet omnes.

IX. Ode Alcaica Tricolos Tetrastrophos. Dicitur sAlcaica , quia inventa fuit ab Alcaeo , Lyrico poeta lclarissimo. Primi quisque duo. versus sunt Iambici Senarii Brachi catalecti , qui appellari quisque possunt Dactylici Pentametri Catalecti. Constant illi ex Jam-ho , vel Spondaeo , deinde Jambo , postea Spondaeo, tum Anapaesto , denique Iambo. Si aliter metiaris , ac esse Dactylicos velis , constabunt ex Iambo , vel QSpondaeo , tum Iambo , caesura , duobus DactJlis.

Tertius quisque versus est Iambicus dimeler i sive ld. pedibus conflans et ( nam in versibus Jambicis unae imensura duos pedes complectitur 3 hipercatalectus, sive abundans una syllaba , post c. pedes.d Anae laborantes Sela-que. Quartus quisque versus est Dactylicus Alcaicus constans peuibus quatuor, duobus Dactylis , et duom thus Trochaeis. is lamina consule-rint a-culo.

338쪽

X. Ode Monocolos: ia quo sunt omnes versus Choriambici Alcaies Pentametri; qui constant e Spon daeo, tribus Choriambis, et Pyrrichio. Talis estode io. lib. I. Tu ne quesieris scire nefas quem mihi , quem sibi. Potest etiam dividi versus iste aliter, caesuris interpositis et Tu ne quoesie-ris scire nedos-quem mihi--em tibi. XI. Ode Dicolos Distrophos; in qua primus quis que versus est Iambicus dimeter Catalectus, constat enim Z. pedibus A sed una syllaba deest, nempe prima. Talis est Ode IS. lib. di. Non ebur neqv' cureum. 'Si velis pendulam , et abundantem syllabam in finem versus rejicere , facies ex Iambico Trochaicum, et sic metieris e

Secundus versus est Iambicus Trimeter Calaiectus, constans G. pedibus , dempta una syllaba. Mea reni et in domo locu-ην. XII. Ode Di colos Distrophos: in qua primus quisque versus est Beroicus B exameter , secundus quisque est Dactylicus Di meter. Ilypercatalectus , conmstans I. Dactylis et sJllaba. Talis est Ode S lib. c. . Di -gere ni pes, rede-tini jam Gramina comis ,

XIII. Ode Dieolos Distrophos et in qua primus Te sus est Iambicus Trimeler , sive sex pedibus constans et secundus Iambleus dimeter, duabus constans

Aliud quod da in genus est huic simile , in quo proversn primo Jambico , ponitur IIeroicus nexameter et Mollis i. neni, eus fon-lam dij fuderit imis

XIV. Ode Dicolos Distrophos; in qua primus

quisque versus est IIeroicus flexameter , secundus vero Archilochius flexameter IIIpereatalectus , con-

339쪽

338 Insfit. Poetie. Liber v. stans c. Jambis, a. et una syllaba. Talis est Ode

Aliter est Dactylicus Archilochius : de quo dictum

in duodecimo genere. - Aunc mare nimc si rattiuic amne est generi aliud , in quo Dactylicus Archilochius praeponitur dambico Dimetro : et iutrimo loco , pro Reroico nexametro , ponitur dam

Ita quo genere , quidam duos illos versus in unum

constant hoc modo. Scribere persicu os iam re per-culsum gruis.

XV. Ode Di colos Distrophos, cultis primus quis mque versus est deroicus Secundus vero Iambicus. Talis est Ode II. lib. Epod. . '- Astera jam ieri ur hel-lis ei-ruitas a m 3 it ef O-sa Roma pi-ribus ruit. Ultimum genus est earum , in quihus sunt omnes versus Iambici Trimetri. Talis est Ode s . lib. Epod. Iam jam es coci , est. S. III. De aliis quibusdam usitatiorum versuum generibus. Ex lib. IV. Prosodiae Bononiensis , Jo. Baptistae Ricciolii. Anapaesticum Archilochium carmen est constans quatuor pedibus , quorum quilibet potest esse Ana- .Paestus , aut Spondaeus primus vero et tertius etiam dactylus. Sit exemplum Ex Seneca ire Berc. fur. ch. i. Turbine magno spes sollicitae Urbibus errant , trepidique melus. Ille snperbos aditus Begum Durasque fores expers somni lColit, ac nullo sine beatus

340쪽

Distit. Poetic. Liber v. 33 3 Componit opes garis inhians , qEt congesto pauper in auro est. Qui quidem Seneca admisit secundo Ioco. sed raro. in Tertu da 1 in une dactylum Sic et Non erat usus, Nondum Pleiadas..hsi. 'x' drum dem Medeae separatum Adonium

Constat spondaeo et dactylis duobus. At Seneca choro . Oedipi tricies

1mo Seneca aliquando 2. loco posuit spondaeum. reeipit tamen primo loco Spondaeum ac anapaestum

O ter , quaterque felix , 'Cicada, quae supremis In actorum viretis, Roris parum ut bibisti, Cantare dulce gaudes. stat AcataIecium eonarat quatuor i ambis 3 recipit tamen primo ei tertio

ubi lambis trimetris subiicit dimetos sic: 'Beatus ille, qui procul negotiis,

prisca gens mortalium. Paterna rura bobus exercet suis dolutus omni foenore, etc.

ad vesperas avexilla regis prodeunt, Fulget Crucis mysterium, Quo vita moriem pertulit, Et morte vitam protulit. iambicum IAponustum constat quinque Dedibita

dissyllabis, et una in sine syllaba : quorum seiundus P a . '

SEARCH

MENU NAVIGATION