Theologia moralis

11쪽

Para prima. s. I. I

prorsus muliere consuetudo suspecta. Itaque, in sest monet M. XIV. de Syn.Diom. l. 1 l. c. 4. n. 7.meretalis Innoe. III. regulam eonstituit universalem ommuniter obaereandam deeretum autem Nannetense . Greg. u. probatum ponit

regula limitationem in specialibus tantum quibusdam eventibus adhibendam. non V. Pontificis aliquid permittentis verba non liret adsensum trahere catholico dogmati repugnantem, aut ab obvio

verborum, quibus decretum illud editum est, sensu alienum. Contra hunc canonem peccant, qui Inn . I. Verba in epist.

ad Beeentium: Quod oleum aerum ab Episeopo consteιum, non solum sacerdotibus, sed et omnibus ut Christianis siret,

in sua, aut in guorum necessitate ad ungendum; qui, inquam, ita haec interpretantur, ut omnes christianos extremae sneti ni ministros Innocentius indietarit. Porro cum Maldonato, alliisque hienes. XIV. citatis de Syn. Disee. l. 8. c. 4. num. I. verisimillimum est, locutum fuisse Innocent de netione non activa, sed paraiva, hoe est de non collatione, ea de receptione sacramenti, quum essent, qui oleo saneto solo inungi posse censerentra quibus conficitur, sacerdotes certδIpsum verbum uti hoc indicat.

non VI. Si Pontifex aliquid concedat, quod prius negaverat, ex priore illa negatione , quid per ipsum deindylieuerit, optime intelligitur. Hinc quum S. Greg. Masnua lib. 4. Ep. 26. calaritanis presbyteris facultatem ungendi in fronte bapιizatos infantes concedit, quam iisdem Ep. s. denegav

rat, de unctidne confirmatoria locutum illum fuisse constat etiam Ep. 26. quum manifestum sit, eam unctionem prius

Ep. s. suisse illis DPontifice denegatam. Vidie Bened. XIV. do

Syn dioec. lib. I. cap. 7. n. b.

canon VII. Privilegiorum per Pontinoem universalis abrogatio non impedit, quominus alicui abrogata privilegia terum per alium Pontificem aut etiam per eumdem ono dantur. Hinc etsi eommuni Scriptorum suffragio post S. Pliri constitutionem Sanetissimus in Christo non lieet ullibi eel Mare missas in pervigilio Nativitatis ante mediam noctem, est ex vi praeredentium privilegiorum id olim in eclesiis aliquot obtinuisset tamen is mos etiamnum in quibusdam

Venetiarum templis licith perseverat, vel ob alia privilegia

12쪽

4 De romanorum Pontis secretis , te. posteriora agri, indulta, vel ob veterum privilegiorum mna mationem conser Benediet. XIV. de Syn. Dispe. l. 6. e. 8. n.o.

G- us. In Pontinetis onstitutionibus . quae aliquid laetendum meipiunt, notandum est eumprimis quos illae letant. tum in ad illud praeeipiendum rationes Ponti eem impulerint. conaretarium I. Ex deeretali nnos. III qua presbyt sapud constantinopolim constitutis distriet prohibetur ne

eonfirmationem eonserant nivi insertur irritam esse, illici-lamque confirmationem a graecis sacerdotibus collatam. Nam

Innoeentius de latinis sacerdotibus expressi loquitur. Vide

Bened. XIV. de Syn. Disec. l. 7. e. s. n. 5. Meetarium II. Graecis sacerdotibus universim non Iseere eonfirmationis sacramentum conferre etiam mali insertur ex

Nicola I eonstitutione Bulgaros hisaeerdotibus onsignatoalierum eonfirmari jubentis. Nam aliis omnino ad id duetus est Nicolava rationibus , quam quae id graeeis milibus sacerdotibus prohibitum efficiunt Bulgari nempe . inquit citato loeo Bened afri confirmationem Meperant . Meerdotibus . qui Photii errore imbuti eam contulerant iuro ordinari , existis IlIanies nimirum . potestatem eam eonserendi et Episeopis et sacerdotibus pari jure eompetereri praeterea idem sacerdotes delegali fuerant . Photi moeeho, et int More, uti loquebantur apostoliet legati, hoc est pseudopatriarcha, cui propicrea legiti in Patriar 'hae jura non conveniebant: tandem Bulgariale tinebat ad Patriaretium oceidentalem , alque ideo delegatio de qua est sermo a Romano Pontifice graecis presbyteris sive expressi sive laeti laeta, ministratidi eonfirmationem in Patriaretialibus Oi ientis, nequaquam iisdem presbyteris id ipsum in Piilguri peragere permittebat. Canon IX. Ubi Pontifices aliquam propositionem damnant, in sensu potissimum, quo ab Auctoribus edita est, damnasse illlam ensendi sunt.

consectarium III. Quid damnaverit Alexand. VIII dum propositionem eonfixit, lentem non licere sequi opinionemem inter probabiles pro babilissimum , ex Sinniethio ex cujus

libro excerpta est, potissimum est desumendum. cauton X. Ex alicujus propositionis pontinera damnati onon ieet inferre dana nationem alterius , quae alteri omnino

rationi unititur. Exemplum esto. Damnavit clemens III.

13쪽

asserentes , Mere per sitisma , seu intemuralium exis aris adbamiti pereata saeramentaberer eonflim et ab eodem sis laat Mutionem obi Are Minantis tamen VIII. arm. 3632. non solum statuit valide impendi absolutionem Anamis aegrotus

eoram uno vel aliter teste signa contritionis exhit t. deinde superveniente eonsessario nullo externo signo onstendi v luntatem ostendit constat tamen ex reintu internuntii , par tum ostendisse signa contritionis et onsilendi voltiniatem rsed etiam deelaravit, id non repugnare deerelo clem. VIII. eum diremam eontineat rationem consule Bened. XIV. l. 7. de Syn. Disec. c. 15. n. 8. non XI. Ex eo, quod Pontinem aliqiiid sub anathematis poena prohibeant , non sit, illud semper de se grave esse pereatum. Si Gregor. II in conellio omnia ann. 721.

annitiemale perculit elericos comam nutrientes; undis eundum se ei halis criminis reusare durum est conseroned. XIV. de Syn. Disee. l. 10 p. 5. n. l. et sequmi.

non XII. Ubi Ponti siees aliquid prohil ent ad imumstantias attendere oportet prohibitionis IIue ira se dieta

non XIII. Si quid Pontinees prohibuerint videndum,

num vivae vocis oraculo ita mentem suam explieuerint ut Iocus non sit argii mentationi ad alitim omnino resum. Ita

plures Theol defendunt etiam post isti . constillitionem Betestabilis, licitum esse Triniim contracivmri ordinalis enim oletus, et cardinalis S. Sererina quibu3 unummam datum fuit a Sixto . omponen in legis, et busiae Det stabilis , syrmarunt P. Stephano Tuceis Theoloso oriat. Jesu , noluisse Sistum sua lege prohib/ri nisi injustos rem tmetua quare qui ante Dyem lutum j ti erant hiu immodi autem fuisse Trinum contraetum multi eonfirmani post totam quoque ieere, ut seribit doctus Ginuola respons.

Moral. lib. 5. u. 12. n. 5. non XIV. Videndum praeterea est num posteriores Pontistem latam h deeessoribus suis prohibitionem restrinx rint. Sic quum Sistus . inter erimina rnviora sub degradationis poena loricis prohibita uinerasset abortum scalas etiam inanimaii, vel per se, vel per alios proeuratum effectu sequente Gregor. XIV. ad abortum solius stetis animati Sixtinam restrinxit.

14쪽

6 De romanori ni Pontis deerelis est. non XV. t illud animadvertendum, num pontifieia Constitutio aliquid prohibens alicubi recepta non sit, quot de S. Pii V. eonstitutione cum onus, gravissimi Doctores apud Bened. XIV. de Syn. Disee. l. 10. c. b. n. d. narrant, in Gallia scilicet, Belgio , et Germania non esse illam receptam.

S. II. Pontiliosa deerata a Theologo morati prae aeteris

eo ideranda.

DAnNATAE AB ALEXANDRO PAPA l .

Ferid . di 24 Septembri 1665.

In congregatione generali sanctae Romanae, et universalis Inquisitionis, coram M. D. N. Alexandro Papa VII. maturδdiscussis infrascriptis propositionibus: . Homo nullo unquam vitae suae tempore tenetur elicero actum fidei, spei et charitatis ex vi praeeepthrum divinorum ad eas virtutes pertinentium. a. Vir equestris ad duellum provoeatus , potest illud a reptare , ne timiditatis notam apud alios incurrat. 5. Sententia asserens bullam coenae solum prohib/re absolutionem haeresis , et aliorum criminum, quando publica sunt, et id non derogare lacullati Tridentini , in qua de Oecultis criminibus sermo est, anno 629. Iulii in consistori sacr. Congr. Eminentiss. Card. Visa , et tolerata est. 4. Praelati Regulares possunt in foro conscientiae absolvero quoscumque saeculares ab haeresi oeculta, et ab excommunieatione propter eam incuria.

5. Quamvis evidenter tibi eonstet, Petrum esse haereticum, non ten/ris denuntiare, si probare non possis. 6. consessarius, qui in sacramentali consessione tribuit paenitenti chartam postea legendam in qua ad Venerem incitat, non censetur sollicitasse in consessione Pac proinde non est denuntiandus.7 Nodus evadendi obligationem denuntiandae sollieitationis est, si sollicitatus confiteatur eum sollicitanto . hic potest ipsum absolvere absque onero denuntiandi.

15쪽

Pura prima. S. II. 78. Duplieatum stipendium potest Meerdos pro eadem missa liciti accipere, applieando petenti partem etiam specialissimam fruetus ipsimet celebranti correspondentem, idque post decretum Urbani VIII. s. Post decretum Urbani potest saeerdos, ut missae e Iebrandae traduntur , per alium salissaeere, ossato illi minori stipendi , alia parte stipendii sibi retenta. 40. Non est contra justitiam pro pluribus saerifieiis stipendium accipere, et sacrificium unum offerre; neque etiam est contra fidelitatem , etiamsi promittam promissione etiam

iuramento firmata, danti stipendium , quod pro nullo alio

offeram.

l. Peccata in eonsessione omissa, seu oblita , ob instans periculum vitae , aut ob aliam causam , non tenemur in s quenti consessione exprimere.

32. Mendicantes possunt absolverei casibus Episeopis r servatis, non obtenta ad id Episcoporum saeuitate. 45. Satisfacit praecepto annuae consessionis , qui confitetur regulari Episcopo praesentato, sed ab eo injuste re- . Probato. 4. Qui Dei consessionem voluntari nullam, satisfacit praeeepto Ecclesiae. 45 Poenitens propria auctoritate substituere sibi alium potest, qui loeo ipsius paenitentiam adimpleat. 46. Qui beneficium curatum habent, possunt sibi eligere in onsessarium simplicem sacerdotem non approbatum ab ordinario. 7. Est lieitum Religioso, vel clerie calumniatorem graVia erimina de se , vel de sua religione spargere minantem oecidere , quando alius modus defendendi non suppetit, uti suppetere non videtur , si calumniator sit paratus ipsi Religioso, vel ejus religioni publice et oram gravissimis viris praedicta impingere, nisi occidatur. 48. Liret interficere salsum accusatorem, salsos testes, ac etiam iudiem δε quo iniqua erto imminet sententia , si alia via non potest innocens damnum evitare. 39. Non peceat mitritus oecidens propria auctoritate X rem in adulterio deprehensam. 20. Restitutio a Pio V. mposita benefietatis non recita

16쪽

8 De romatiorini Pontis decretis , ele. tibus , non debetur in eo eientia anto senientiam deelaratoriam judicis, eo quod si poena.

23. Bahens eapellaniam ollativam, aut quodvis aliud beneficium ecelesiasticum si studio litterarum Met, satisfacit suae obligationi, si siletum per alium recitet. 22. Non est contra justitiam benesieta ecclesiastim non conserre gratis quia collator conserens illa beneficia Mes fiastim , Meuni interveniente, non exigit illam pro collatione beneficii, sed voluti pro emolument temporali, quod tibi eonferre non tenebatur. 25. Frangens jejunium celesiae , ad quod tenetur, non peccat mortaliter, nisi ex eontemptu , vel inobedientia hoe saeiat, ut , quia non vult se subjicere praecepto. 24. Nollities, sodomi , et bestialitas sunt peccata ejus..dem speciei insimae, ideoque sustici dieere in onsessione

se procurasse pollutionem. 25. Qui habuit copulam eum soluta, satisfacit consessionis praeeepto, dicens: eommisi eum soluta grave pMeatum matrueastitatem, non explieando copulism.

726. Quando litigantes habent pro se opiniones aeqv probabiles potest judex pecuniam aceipere pro serenda sententia in favorem unius prae alio. 27. Si liber sit alicujus junioris, et moderni, debet opinioeenseri probabilis, dum non constet, reiectam esses Sede apostolica tamquam improbabilem. 28. Populus non peccat, etiamsi absque ulla causa non reeipiat legem a principe promulgatam.

Propos. 29. In die jejunii, qui saepius modieum quid eorum dit, etsi notabilem quantitatem in fine eomederit, non frangit jejunium. 50. Omnes ossiciales, qui in republiea orporaliter Iah rant, sunt exeusati ab obligatione jejunii, noe debent se eae tineare, an labor sit eompatibilis cum jejunio. 51. Exeusantur absolute praeeopto jejunii ames illi qui

iter agunt equitando, utcumque iter agant, etiamsi iter Mee Sarium non sit, et etiamsi iter unius diei conseiant.

17쪽

Pars prima. . . Oct. Non est evidens. quod eonsuetudo non eomedendi ova et laetieinia in Quadragesima obliget. 35. Restitutio fruetuum ob omissionem orarum suppuri potest per quoscumque eleemosynas . quas ante benesteiarius de lavetibus sui beneficii sederit. 54. In die Palmarum reeitans ossicium paschale mussaeit

55. Unico omei potest quis satisfacere dupliei prae pio

pro die praesenti, et crastino. 56. Breulares possunt in laro conscientiae uti privilegii. suis, quae sunt expresse revocata per conellium Triden

unums57. Indulgentiae eonem Regularibus, et revocatae . Paulo F. hodie sunt revalidatae. 58. Mandatum Tridentini laetum sacerdoti saerifieanti ex necessitate eum peeeato mortali, eonfitendi quamprimum, est consilium, non Praeceptum. 59. Illa particula mi vamprimum, intelligitur, eum saee dos suo tempore eonfitebitur. 40. Est probabilis opinio , quae dieit, esse tantum veniale omnium luibitum ob deleetationem carealem, et sentibilem, quae ex seulo oritur, secluso perieulo eonsensus ulterioris, et pollutisms. - . Non est obligandus onmbinarius ad distendam eon-eubinam, si haec nimis utilis esset ad obieetamentum on-mbinarii , vulgo Resais, dum , defieiente illa, nimis aegre ageret vitam, et aliae epulas taedio magno concubinarium virerent; et Iia famula nimis diiseil inveniretur. 42. Lieitum est mutuanti aliquid ultra sortem exigere, si se obliget ad non repetendam sortem usque ad certum tempus. M. Annuum mutum pro anima relictum non durat plus quam per decem annos. 44. Quoad forum conseientiae, reo eorreeto, eiusque eo

tumaei remante, cessant censurae.

Q. Libri prohibiti, done expurgentur, possunt retinεri, usque dum adhibita diligentia corrigantur.

Idem Sanetissimus . re maturε eonsiderata, statuit, et d erevit, praedictas propositiones, et unamquamque ipsarum, minimum tamquam eandalosas esse damnandas, et Prohibendas, leui eas damnat, ae prohibet ita ut quieumqucri n. X. 2

18쪽

40 De romanorum Pontis decretis, ela. illas alit oriunetim, aut divisim docuerit, defenderit, ediderit, aut de eis etiam disputativε, publies, aut privatim tractaverit, nisi forsan impugnando, ipso laeto incidat in exeommunicationem. qua non possit praeterquam in articulo mortis ab alio, quaeumque etiam dignitate sulgente, nisi h pro tempore existente Romano Pontifice absolvi. Insuper distrieth in virtute sanctae obedientiae, et sub interminatione divini iudieii prohibet omnibus christi fidelibus cujuscumque conditionis, dignitatis, ac status, etiam speciali et specialissimo nota dignis, ne praedictas opiniones, aut aliquam ipsarum ad praxim deducant.

PROPOSITIONES

Feriai dies Marti 1679.

l. Non est illicitum in aeramentis conserendis sequi opinionem probabilem de valore aeramenti, relicta tutiore, nisi id vetet lex, eonventio, aut periculum gravis damni incurrendi. Hinc sententia probabili tantum utendum non est in ollatione baptismi, ordinis sacerdotalis, aut pN scopalis. 2. Probabiliter existimo, iudieem posse iudicare iuxta opinionem etiam minus probabilem. I. Generatim , dum probabilitate sive intrinsetii, sivo extrinseca, quantumvis tenui, modo h probabilitatis finibus non exeatur, confisi aliquid agimus, semper prudenter agimus. 4. Ab infidelitate excusabitur infidelis non credens, ductus opinione minus probabili. b. An peecet mortaliter, qui actum dileetionis Dei semel tantum in vita eliceret, condemnare non audemus. 6. Probabile est, ne singulis quidem rigoros quinque nil per se obligare praeceptum charitatis erga Deum.

13 Summus Pontifex statuit et decrevit sequentes propositiones et unamquamque ipsarum, sicut iacent, ut minimum tanquam scandalosas et in praxi perniciopas esse damnandas et prohibendas, sicuti eas damnat et prohibet.

19쪽

Pars prim. s. II.

7. Tunc solum obligat, quando tenemur justifieari, et non habemus aliam viam, qua justificari possimus. 8. Comedere et bibere usque ad satietatem ob solam voluptatem , non est peceatum, modo non obsit valetudini, quia Ilait potest appetitus naturalis suis aetibus Dui. s. Opus eonjugii ob solam voluptatem exercitum, omni penitus aret culpa, ac desectu veniali. 40. Non tenemur proximum diligere et interno, et formali. 41. Praecepto proximum diligendi satissaeere possumus per

solos actus externos.

2. Vix in saecularibus invenies, etiam in regibus, supe suum statui. Et ita vix aliquis tenetur ad eleemosynam, quando tenetur tantum ex superfluo statui. 5. Si eum debita moderatione saeias, potes absque e eat mortali de vita alicujus tristari, et de illius morte naturali gaudere, illam inemeaei asseetu petere, et desiderare; non quidem ex displieentia personas, sed ob aliquod temporale emolumentum.

44. Licitum est absoluto desiderio cupere mortem patris, non quidem ut malum patris, sed ut thonum cupientis, quia nimirum ei obventura est pinguis hereditas. 5. Licitum est filio gaud/re de parricidi parentis his inebrietate perpetrato, propter ingentes divitias inde ex her

ditate consecutas. 36 Fides non ensetur cadere sub praeceptum specialo, o secundum e.

37. Satis est elum fidei semel in vita elicere. 38. Si h potestate publiea quis interrogetur, fidem ingenuἡ

eonfiteri, ut Deo, et fidei gloriosum consulo tacere ut peccaminosum per Se non damno. s. Voluntas non potest esseere, ut assensus fidei in seipso sit magis firmus, qutim mereatur pondus rationum ad assensum impellestarium. 20. Hinc potest quis prudenter repudiare assensum, quem habebat supernaturalem.

21 , Assensus fidei supernaturalis, et utilis ad salutem, inteum notitia solum probabili revelationis imo eum formidine, qua quis formidet, no non sit locutus Deus.

20쪽

I De revis rum Pontis decretis, ele. 22. Non nisi sides unius Dei nee saria videtur Meessitate medii, non autem explieita remuneratoris. 25. Fides tui diei testimonio ereaturarum, similive in tivo ad justifidationem sussicit. 24. Vocare Deum in testem mendaei levis, non est tanta irreverentia, propter quam velit, aut possit damnareis

minem.

25. cum ausa lieitum est iurare sine animo iurandi, sive res sit levis, sive graVis. 26. Si quis vel solus, vel oram aliis, sive interrogatus, sive proprio sponte, sivo mereationis causa, sive quocumque alio sine uret, se non laeisse aliquid quod reveris sedit, intelligendo inire se aliquid aliud , quod non feeit, vel aliam viam ab ea in qua seeit vel quodvis aliud additum verum,

ver non mentitur, nec est periurus.

27. causa iusta utendi his amphibologiis est quoties id

necessarium, aut utile est ad salutem Orporis, honorem. res familiares tuendas, vel ad quemlibet alitim Virtutis actum, ita ut veritatis oeculiati censeatur nunc expediens et studiosa. 28. Qui mediante eommendatione vel munere ad magi- iratum, vel ossietum publicum promotus est, poterit eum restrictione mentali praestare iuramentum, quod de mandato regis a similibus solet exigi, non habito respeetu ad intentionem exigentis, - - tenetur lateri erimen occultum. 29. Urgens metus gravis est earum iusta sacramentorum administrationem simulandi. 50. Fas est viro honorato oceidere invasorem, qui nititur ealumnium inferre si aliter haec ignominia vitari nequit ridem quoque direndum , si quis impingat alapam, ei sustepereulint; et post impactam alapam, vel ictum iustis fugiat. 5 . Regulariter occidere possum lurem pro eonservationstunius aures. 52. Non solom ieitum est defendere defensione occisiva, quae et possidemus , sed etiam ad quae jus inchoatum habemus, et quae nos pomessuros spernmus.

55. Lieitum est tam heredi quum legatario eontra iniuste impedientem, ne vel hereditas adeatur, vel legata soruvantur, se aliter defendere; sicut et ius habenti in eniti dram , vel praebendam eontra earum possessionem injusthimpedientem.