Disputationum anatomicarum selectarum : ad chylificationem

131쪽

Ιtat riter in diversum abeunti authores quibus λἰs resibeatur

revehatur, transpiret idem illo humor inneuo diaphanus' hujus nuώs tritioni ac humectationi destinatusta An per cornea poros', ' quaE vii mens est, quosque nihil aliud esse praetendit , quain orifidia sirorum ductuum excretoriorum, ei glanditia lacrymali oriundorum aab partivi excernatur in superficie in corneae eonvexam pro ejus perpetua humectatione , i partita per ver1as ad cori reveha i tu in communem humorum vi sanguinis massam per illa Fornea. plurima lauscub nova , secundum longitudinem decurrentia quae neque sanguiflua, neque ymphatica sint, quantumvis ymphaticordiri aemula d per quae juxta mentem &idescriptionem bbyreducatur humo aqueus, advectus per ductum Nuchli, 'vel aliut tignotum Probabile est magnain humoris hujus portionem e corneae 'poris transpirare ac difflari reliquam per vasa quaecunque revehi. Iris haec an lynphatica simpliciter appellare ac in advehentiam crevehentia distinguere An vero arteria atque venas hympstaticas, aut arterioso θmphatica, venoso nphatica tiominare' vasa praestet Non magni videtur interesse. Prima fatueri appellatio minus quadrat , quoniain unia lyn phatica, κατ DOMAB dicta, differunt ab his oculi lymphaticis structura valvulosa de motu lymphae, quae in illis redit e partibus, in his autem quoqtie ad partem advehitUr, scit in illa specie, quae laticem diaphanum advehim corneae. Denominationem evrolymphaticorum, quam diu in Tracst de circulari humor 'oeuli motir Xcogitavit, ' merito repudiat Hese a rus co insimulque inventionem h6rum valorum in oculo minimorum, quae sanguinem rubrum non, sed lympbaticum vehunt, Rushi vindicat

g. XII. Nervis, s horum exilissimis capillaribus fibrilli haud destituicorsie aes e ramis a. s. it paris nervorum, e medulla oblongata ad oculum progredientium ne non ipsius etiam interco alis nervi

132쪽

ramulis, tu quales quidem non adeo evidenter, quoad sertiones

in ipsam corneae rubstantiana hucusque demonstrati sunt, evincit parum corneae sensilit is, ad attacstum, vulnera, ulcera, medicamenta acria, festucas, spinulas, aliaque pungentia corpiiscula infixa partim phaenomenon turbationis quas caliginosae Waliqua- Iis subsidentiae brevi insequentium, aliquando iitra horam, Ostquam nervus intercostalis una cum incluso eidem capsulae in quadrupedibus nervo octavi paris, fuit dissectus in Iterutro imo utro que colli latere, prout plurima C repetita ejusmodi experimenta instituit indefessus ille Anammico-Medicus, et it. e binamvis enim laudatus vir, levem hanc tibi dentiam s. complanationem corneae in Loc experimento deducat a minore copia humoris aquei, post nervi intercos alis dissectionem , secernendi. unde per consequens cornea fibrae corrugari, nitor turbari, ipseque visus impediri debeant , Cum tamen intra breve adeo tempus,

quo vix supponi potest aliqua humoris aquei copia notabilis difflata 2

aut resorpta fuisse in vasa revehentia, illa contingant, phaenomeΠa, non abs re fuerit arguere sinu vitium e ramis nervi interrostalis dissecti ad corneam abeuntibus atque hinc paralyticis factis' pendens, ut sc tunica cornea spirituum animalium influxu e parte privata aron suo remiserit, o aliquantum subsederit. Omnis vero haec explicatio nititur Petit asserto, qui nervorum intercostalium originem e vertebralibus deducit, quod vero ripi hoc videtur experimento confirmari, dum nimirum e disiectis in collo intercostalibus nervis non solum partes Sc viscera, quae infra hunc discissonis locum collocantur, sedi oculus, qui supr illam ponitur p. n. affecta fuerunt. Simidiane vero discisso nervi octavi paris oeulo nihil importare videtur, quondam ex hoc nulli ad oculum rami deman

d Petit, Medicus, Memoir tere circiter e regione tertiae . .

deTA ad des cienc. n. 727 quartae vertebrae Alter T. ab P. II. I. ω46. hinc horis est mortuus, alter se ee Id. b. ptirno demum die. 'id Merinoir. V Petit, medicus , una ea An. 727. p. a. Matius canis vi Vi iuue vice discidit binis canibus nervos eosdem in colli dextro li- lvj vrtam os nervor intercostalis te re primum , deinde pol qua-

133쪽

za Antequam corneae physiologiam adgrediamur, praemittemus aliquot obser vat toties Mexperimenta, quae Iunc toni ac morbis corneae illo tr is inservire poterunt: et Cornea infantum recens natorum, imo aliquot a nativitate diebus atque septimanis nondum gausset convexitate, pelluciditate atque splendore, quibus adultiorum ornatur: E contrario autem tanto est crassior 8.&, obiugossiatem, licet vix perceptibilem, inaequalior, observante Petito, qui hanc, simul humoris aquei paucitatem causas allegat, cur infantes clarod distincto visu destituantur statim a nativitate de aliquamdiu postqu) α Cornea in nonnullis hicrassescit, quando separatur is clerotica, ob fibras per naturalem elasticitatem se retrahentes, accurtatas atques1 crassescentes. In aliis levissime se contrahit 3 corrugatur, utrinque ero tanto magis opacatur, quanto sit piissior atque rugosior; Suam tamen pelluciditatem e vestigio recuperat, si expandatur si i-

per apicem digiti, vel aliud corpus globosum. Ex siccata cornea per inflationem totius bulbi 3 8 in fines atque sic in naturali sua

expansione conservata pelluciditatem conservat, a naturali, in status, vivo, non multum abluctentem, plus vero, si citra perpetuam sub

vdrantem horae pariter in sinistro

latere dissecuit. Canis expiravit quarto demum die. Transeanth: tanti per reliqua post hanc dissectionem observata phaenon ena-Tamdiu vivos superstites inde hos Canes mansisse miratur non sine ratione Carol. August. a Bergeni Disp. de nervo intercostali,quae prodiit Francofurti ad Viadr. n. 173 I p. 6. his verbis: Quando

vero scribit, is p. Petitus, J secanem vivum, paribus ora avis Mintercostalibus in colli utroque latere abscissis, in septimum usque diem superstitem servasse , fallit alios fallitur ipse quam maXime; quoniam ulcisque abscisis motus

. IV.

cordis brevissime cessarein canem

mori debere quisque perspicit. - Nos judicium hoc loco , quo plane tra stamus alia, suspendimus. ge Petit, Mem Oir. n. 17 27. p. 3 l. 9. Neqx rinalis ratio, cur haec ita obtineant , praetereunda nobis esse videtur Scit Deus hei sapjentissime providit, ne foe- tui, e tenebris maternis in lucem eludiato , haec plene in oculos

irruitura fieret molesta Mnoxia donec sensim sensimque adsuesceret illi. Ad ulti homines e longa& tenebricosa in arceratione alucem subito protraeri occat an tu P.

Supplicii genus fuit m c tyranno Dionysio familiam

134쪽

exsiccatione tensionem arescat, imo plurimum, si prius in spiritu vini macerata fuerit Idque propter fibrarum se retrahentium majorem acquisitam crassitiem, condensationem .pororum conini. Oionem. I, In aqua frigidas maceretur per aliquot dies cornea, si duplo circiter crassior, Sc tota quanta albi o- opaca: Propter aquae particulas in porosi interstitia lamellarum susceptas, ribrasoue tur gescentes, unde pondus increvisse deprehenditu ob poros

lucem transmittere solitos detortos, . compressos, ct ipsum denique natiiralem corneae humorem lentescentem P mucomm ille

1actum. Tunica clerotica pariter tali maceratione spissescit, sed multo minus quam cornea. Si globus opuli in peripheria corneae digitis valde prematur, contrahit cornea statim colorem palino albescentem, v atque sic notabilein opacitatem, id quod in congelatione bulbi ac corneae multo fit magis ac evidentius: Sed remittente digitorum pressione redit confestim vel brevi prior pelluciditas, . et regelatione res stultu successive , licet non perfecte, litori transparentia. O Rationes horum phaenomenorum, ut de sequentium facile hauriunturi judicio lit . allato.

ἡ Acidi vitrioli Diritus corneae instillatus, vel penicillo illitus

inaculam albam illico eudit, constantem, sed . superillito oleo tart. per deliq tanquam aleat fixo fluido , successive S penitus ordinario a revatur iterum cornea, Tris inamque recipit pelluciditatem nitidam. Fibrarum atque canaliculorum corneae constristio ac crispatio , humorisque domestici incrassatio per acidum vitrioli spiritum inferunt condensationem lamellarum corneae pellucidarum atque opacam albedinem: absorpto autem per alcati superfusum acido cessat illa constrictio, hinc Qeffectus. Solum qiuus oleum rari per deliq. corneae inunctum, largiore etiam copia repetitis vicibus, nullam corneae inducit opacationem. Vidimus tamen aliquando in cornea bovina levem quandam caliginem hinc secutam. An ipsa epidermis s. extima lamella corneae jam una saccidior rugosior ulteriorem subiit incrassationem c condensatioὶ em ab imbibito tartari oleo , hinc superficialem contrari te- n. Iminciam albedinem i

135쪽

3. XIV.

Omnia hactenus recensita phaenomena, quae senetioncm corneae respiciunt, ad stabiliendam ejus P siologiani minc applicabimus. Corneue a situs est in anteriore parte oculi, ut lucem radiosque

ab objectis incidentes exciperet facilius pleniusque. Superscies convexa, Ob diametrum sphaera linearum s. I. ipsam

convexitatis rationem rum ampliorque facta majorem radiorum copiam accipiti transmittit, sicque visionem reddit clariorem, ob notabilem luminis admissarii copiam 3 objeclarum plurium, a lateribus positorum, simultaneam perceptionem essicit, licet n-

fusam. cinnexio validissima est cum scierotica, ut ambae globosam oculi figuram absolvant, nec ullo se modo divelli patiantur, quin unchim stabiles contentis praescribant limites si Substantia,

licet tenuis, robusta tamen est, ut nimiae expansioni ab humore queo jugiter in anticam ociili regionere redundante , ac corneae appresso per propriam ejus, quamvis exiguam, inpiam ' vitrei turgescetitiam', bulbi per rhusculos maxime rectos, Compremω1em metuendae resisteret sortius. Neque tamen adeo resisteret, ut ab αδ humore queo. subtus contento, renueret expandi aequaliter Unde humoris aquei portione per vulnus corneae in vivis ran

tuis effusa statim subsidet rugasque contrahit cornea e . Structura est porosa, rectilineis quidem magis instructa oris, ut liberiorem luci transitum praebeat. suoqtie domestico humor diaphano sedem Xitumque procuret, ' fortassis λω1ps humori aque transpirationem. Sed j lamellata es haec structura e lamellis arcte conneXis, n pelluciditati ac robori praejudicarent hae, vel claxiore cohaesione Rasin 3 decubitum humorum invitarent. Plures uni lamellae, mi laesa deitractaque ima alteraque , suppetias derant reliquae, novumque per consolidationem gignendum stratum subjacentibus adhaerere ac expandi posset facilius atque citius ' Valet id maxime de suprema mella, quam vocavimus epidermidem . Continua haec est cum oculi conjunctiva tunica , imo videtur ejui

productio atque soboles inde, quemadmodum hinc variam a Lem macularum , stases humorum, inflammationes si ipit faci- viris, ita etiam curationem hisce malispraestat faciliorem . selicio' in rem,

136쪽

rem, ob continuitatem scit vasculorum h). esluciditas tranq-itum concedit radiis luminosis, Objecto, intra oculuna non minus, quam extra illum constituto reflexis, ut ipse homo videre possit objecta extra oculum posita, proprias oculi sui internas partes opacas videre speculo mediante, aut alter, inspiciens in alterius oculum, hujus observet iridem pupillam , aut inhaerentia p. n. corpora solida in fluida i . Tenuitas corneae, ordinario 23 nonnisi in vel in lineae densitatem obtinentis , . 8. adjuvat pel-Ia Ia rluciditatem, pariter ut lamina cujusdam cornu, aut glaciei Mariae, aut charta, quo tenuior, eo est pellucidior, b radios copiosius at- 5 cute liberius transmissos sine magna vel reflexione, vel refractione Major vero corneae spi nitudo in recens nasis infantibus, hinus diaphana, minorem luminis copiam transmittit, . . 13. ipsaque cornea minus tenditur ob pauciorem ordinario, in proportione ad infantes, pueros c. adultiores, humorem aqueum Ipsa vero adultorum corneae tenuitas expansilitati, ciensioni subditus humor aqueus, respective copiosior, opitulantur lx Tersus nitor laevities, quibus, licet non exquisitissimis F. 7. gaudet superficies corneae, famulantur pelluciditati quidem eatenus, dum radii incidentes in linea recta magis transeunt Sed , quatenus omnia corpora quo magis polita sunt ' splendentia, eo magis refectunt, plurimoriam radiorum reflexioni ex ipsa superficie corneae inferviunt. f. Is Ipse vero hic splendor formae hominis non leve momentum, multis, amore illectis, lumina noxia fecit Humiditas corneae perpetuas. 11. nitorem hujus, pelluciditatem egregie auget, quatenus non solum pulverulenta aliaeve atomi, cum

aere ad superficiem corneae delata solicite ac jugiter absterguntiar, motu bulbi palpebrarum accedente, sed imperceptibiles etiam illae inaequalitates superficiei perpetim aequantur atque laevigantur humido suo domestico, in extraneo, e glandulis sebaceis Mibomiid lacrymalis. 7. n Substantia corneae evidenter multo cragor estae W Quamobrem radios, in medio tenuiore trajicientes per medium crassas, infringi necesse est, juxta leges refractionis, ad perpendicu em, hanc vero refractionem di, parumVe mutari in tran-

sin perhun. 4renni aveum, corneae hoc respectu fere homogeneum.

137쪽

o G1 exlias externa, ut supra it. b. superficiet augmento inservire laudata est, ita notabiliter majori radiorum res actioni ad perpendiculum favet, sicque majorem horum copiam determinat ad ingressum in pupillam,facitque ad distinctam&clariorem vis1onem licet nihilominus radiorum aliqui e lateribus in superficie iridis,

quasi absorbeantur plurimi vero refleetantur p). Protuberans autem corneae super circulum reliqui Oculi ccnvexisas, quae segmentum aemulatur minoris sphaerae , appositum segmento majoris sphaera g. 6. modo dictam radiorum convergentiam, collecti

nem, infraesionem ad perpendiculum auget b). Denique

a Sensilitas corneae, . a. a nobis Victa, atque contra lateri sententiam vindicata, ii non modo inservit tempestive percipiendis ad Winhaerentibus peregrinis atque stimulantibus corpusculis, hominemque monet urgetque, ut quantocili illa removeat, antequam

gravius inferant damnum sed etiam nervuli corneae, qui laujus sensilitatis fontes existunt, ad tonum pelluciditatem corneae s ciunt, juxta f. Ia praemisia.

Ab) Plurimas curio states anatomicas atque dioptricas suggerunt

tunicae corneae variorum brutorum is insec torum maxinde Ast seposuimus illas hac vice, ne limites diisertationis transiliamus. duo tamen breviter recensebimus phaenomen o Alterum tunicae corneae in noctua : Alterum in corneis insectorum plurimorum ;Noctuae cornea multo magis prominet, in monticulum quasi conveXum elevatur. Ideo forsan, ut avi, cibal noetu vel sub crepusculo quaerent , pauciores inten Ebris dispersi luminis radii a. gis colligantur postquam trajece. re corneam Magnae in se: orum parti convexa corneae superficies

in distinetas copio filiis nas elevatur sphaerulas, ali hexagona cohae. rentes singulas, e cujus sulcis setae pilorum subtilissimae erigun

liorum palpebrarum Iust rure putat. Hoockius in uno Libellae, vel ei lae Moulati , oculo supra decem numeravit quatuor millia talium insectionum. An toties unum haec insecta videant objectum , quot cornea distingitur vi

tris convexis , atqia sic numero.

sissimis luxurient rellis , is quae interior oeconomiae organi visus sit ratioci ab humano diversissimi, neque locus, neque tempus dis. quirere sinunt' id Pob. Sciuam. merdam Biblia naturae T. l. p.

9c si in fol. Leyd. 737. ii Fel Platerus durissimam in sentibjlem esse corneam statuit

Obt L. III. p. 7.

138쪽

Expedivimus itaque functiones istis corneae non modo, sed rationem reddidimus jamjain plurimorum physico- dioptricorum phaenomenorum Supersunt vero horum adhuc plura Θμο-

mathemati co, medica, quorum potiora nunc sub incudem breviter vocare tentabimus Si corneam aliquis propriam acie versus fenestras directa, adspiciat in speculo,aut adstans alius inspiciat oculum alterius 'ersas fenestras directum, observabit reflexas atque repraesentatas a cornea figuras vitrorum fenestrae distinctas clarasque. Quoniam scit cornea non perfelte diaphan est plurimos quidem transmittit radios . sedia non paucos reflectit, pariter ut vitrum pellucidum, nullo colore tinctum reflem colorem, figuram, literasque chartae cujusdam, inter illudis Oculum sic collocatae, ut oculus, a latere chartae, vitrunt intueri possit. Unde reflexio Corneae notabilis est tam ratione pelluciditatis imperfectae, quam po- 9liturae 3 14 lit. I. accedit, quod iris substrata, ceu corpus opacum. aut choroidea, tanquam pariter, imo multo magis opaca, c ad nigrum fuscumve colorem ordinario vergens, licet corneae non substernantur immediate, nihilominus priorem illam ad uvent augeantque reflexionem.

g. XIV. Sed praeter hasce diaphaneitatis imperfectae Ῥ0liturae rati0nes,

aliud ex ipsa convexitate corneae momentum accedit, Vi cujus cornea

fungitur vicio speculi convexi ad a erem, quod e foco suo admodum luminoso, trans corneam constituto, repercutit magnam k minis copiam 3 propriam inspicientis imaginem, unde inspiciens alienum oculum non potest distinguere objeeta, licet opaca fundi oculi. Si vero oculus vivi animalis, uti in cato fecit MVus experimentum, ii sit aquam aliquandiu mersi, inspiciatur pertranSVersum ambientis aquae, tunc distincte percipiuntur e fundo oculi reflexae choroidea tunica, ac nervi optici insertio quoniam in hoc experimento supernatans corneae aqua, quae binae b

139쪽

guam crassitiei differentiam physice homogenecte supponuntur, essicit, ut superficies corneae convexa, speculi conveX munere alias nefa in aere, considerari debeat, tanquam plana aquae superficies, atque sic per transversum corneae Videatur, quod per transversum aquae Videretur vim Fieri debere ac solere reflexionem imaginis propirae inspicientis in O Oculum alterius, gutta erena simplici laborantis, atque sic caeci hominis, allatae supra rationes evincunt aeque, ae Xperientia confirmat. Vana igitur spe tum se ipsos lactant, turn alios, qui sedicioris guttae serenae curationis hinc capiunt auguriums Turpis lime vero falluntur, qui reflexam hanc e oculo imagunculam, integrivistis indicium infallibile reputant. Id quod suo experiuntur damno, qui affectum gutta serena equum, oculis splendentem, sed

talpa caeciorem,habuerunt atque emerunt pro lynceo, Ex hac convexitate corneae potissimum, radios transeuntes admodum infringente, hancque ipsam refractionein continuante queo humore deducit Petit, Medicus Mitioimn Cur superficies uveae anterior, Diris, appareat intuentibus convexa, quae revera tamen sit

plana 3 multisque experimentis Machinis ingeniose confirmat. nn g. XVII.

Cur excavationes superficiei corneaepraetera turales, separatae, numero plures, quae in variis ejusdem Ulculculis .excoriationibus frequenter occurrunt, objectum unum non referant multiplex, instar polyoptrii Ratio videtur esse partim in Xcavationis irregularitate ac minore profunditate, partim superficie aspera, inaequali, opaca, immunda. Unde per has corneae inaequalitates excavationes visus modo plane nullus est aegro, modo nebulosus, Odo alias consasu S. An cornea per exilem longam citatricem, albidam pacam, e Nilnere rellectam in duas partes divisa, vel distincta potius, visionem usticiat unius objecti duplicem, eo scit oculo, quod praetendit mol-bu ubi atque cornea sic assecta duplicet objectum, uti polyedrum,

m. Mons de la Hire sic ex - nn Petit, Me moir dei Acad. plicat geniose haec phaenomena, de Scienc An. 7a 8, p. 3 6 dans ei Memoti . de 'Acad. des

140쪽

polyoptrum multiplicare sistent Litem facile dirimit vel sensitatis iplanaque observatio, sine operosa strictiore dioptrica demonstratione, quando vitrum sive planum, sive conveXO- concavum, quale

refert cornea fissuram egit, aut linea quadam opaca divisum est in duo segmenta, ter illud adspiciatur quodcunque objectum, hoc minquam comparet duplex, sed eo saltem tractu, qui fissurae aut opacationi vitri respondet, visui saltem subtralaitur, quia radii per illam linearem fissuram aut opacationem non post uni trajicere. Sic pariter ex Catoptrica constat, fragmenta speculi, vel plura specula

integra, in eodem plano collocata, objectum nonnisi semel referre. Unde qualiscunque corneam obnubilaverit cicatrix, vel macula, una pluresve, non multiplicant objectum, sed aliquam untaxat ejus partem occultant, quoniam radii ab illa objecti parte, in macularia incidentes, ab hac repercutiuntur, atque ad internum organum vi-siis primarium trajicere, sicque videri nequeunt.

g. XVIII.

Singularem annuae exfoliatiouis corneae speciem exl11be11tserpentes, quae cum reliqua senecta, seu exuviis, Xtimam cornea lamellam s. epidermidem . . quotannis abjiciunt. oo utarunt olim eo tempore serpentes videre deterius Sentit cum his Fabricius, dissentit Arytoteles Distingue tempora, concordabit scriptura. Brevi ante secesi fui, paulatim fientem, hujus cuticulae, visu obtusiore serpentes affici necesse est, quod successive laxior facta rugas agit, Asiccatur, & ceu velum obtentum radios interci 3 2pit Post separationem vero tanto vident acutius, quo nitidior nova corneae superficies Xsplendescit. Alia ratio est pelliculae, seu telae potius mucoso-fbrosae, quam in moribundis observavit instovius p similemque in demortuorum corneis aliquando vidit Praeses obducit haec tela superficiem corneae convexam, caliginosam reddit minusque diaphanum Oriturque ab humore corneae naturali, lento, glutinose, sed jam . sub agone mortis, e corneae poris expresso crassescentes in telam

coeunte