Disputationum anatomicarum selectarum : ad chylificationem

141쪽

coeunte Pelli tilam mentitur magi8, quam constituit digitis, vel linteolo se patitur ubstergi facile aqua dilui. Et ipsa liae pelli cula concurrit ad nitorem oculi corneaeque obscuranuum, moribundis Uulgari nostra loquetia formula sic reddant: die Piugeniepiad 3ebro cfhen, oculi fracti iunt. Similem Danorum locutionem, qua ultimam vitae lineam imminere Gnificant, quamque gallico idiomate sic ster I flora, natione Danus, loc cit. Volla qui est fati, saeus fom crevest Strictius applicat idem laudatis. Author ad illam telam, corneis agonizantium superextensam, quam vel runaas egisse, vel ex octilo dehiscente humores effundi supponit fortassis iii hoc casu vulgus ignarum.

Sed non observatur haec tela corneae mucosa in omnium moriabundorum oculis, multo minus in illis, qui antino simquuntur, aute gravi ac diuturno morbo, haemorrhagiis nimiis &c languent, cum tamen ais omnibus oculorum naturalis splendo pereat, imo lipothymici, ut subito hunc admittunt, ita post lipothymiam citore caperent. ausum Unice non feferimus in corneam, sed a men hanc in partes causae trahimus. Nam vero est simillimum, in illis casibus partim minus subtilem generari rivmpham corneae, 9. o. partim stagnare dc magis inspis sari, partim minori copia secenti ac influere, partim fibras tubulosque corneae sub illa univer-s1 systematis nervbs debilitate, spirituum animalium debili undu latibne collabi nonnihil ac subsidere, sin vero undique' corne natarbari, obscurari. Oculus qui vocatur artificialis, s segmentum potius aut haemi sphaerium convexo convavum e vitri vel metalli lamina artificio. se fabrefactus atque pict. s. intra orbitam sub palpebras adaptatus ita nostro tempore concinnatur affabre dc in locum deperditi, vel collapsi naturalis oculi iubstituitur scite, ut fraudis hujus chirurgicae etiam conscium fallere possit: q) Sed tamen iviii res prodit

φρ' Risum, novit nuperrime mulier, Cui de morbo alterias ocu Praesita in aliquot Medicinae Stu li querulae, oculum talem arti li-diolis sim Jec quaedam ' rustica c talem

142쪽

d t indicio, ceu sorex, ut aliquandiu gestatus in athmosphaera interulenta turbetur ex atomis pulveruleniis illapsis adhaerentibus, quae nitorem obscurant plumimum, maxime si e vitro, ut solet, quonstructus sit. Aic me se demum d haec oculi naturalis praero-pativa cognoscitur, qui nimirum in athmosphaera utcunque pulverulenta vel fumossa nitore suo perennat. Rutio hae meni haec est oculus artificialis totΗs quantus es exsuccus, nulla humiditate propria irroratus Coriaca naturalis humore domestico est irrigua, politurami nitorem adaugente, . . io 14 ipsamque abstersionem impuritatum illapsarum adjuvante. Oculus artificialis quidem movetur aliquo Diodo, a reliquiis nihinaturalis oculi, in superficiem concavam oculi artificialis susceptis,3 musculorum principiis adhaerentibus, imo maliqualiter a palpebra superiores Ast cum longe magis, plenius atque liberius a sex suis musculis moveatur oculus naturalis sit, ut cornea magis amicetur ad tunicam palpebrarum Conjunctivam, ad glandulas sebaceas Melbomit . . atque sic magis abstergatur atque laevigetur. Imo ductus excretorii glandulae lacrymalis, qui hemisphaerium oculi naturalis anterius iugiter irrorant cla mundificant suo liquido . . in casu perditi, destructi, in exiguum globulum coninacti ac ad fundum orbitae retracti oculi, posthaec liquidum suum eo excernunt, a tergo oculi artificialis, per consequens hic non aeque

potest per oculi mechanteam abstergi, sed digitis manuque debet purificari

Superiunt duo phaenomena, rariora quidem, e vitio corneae peΠ-

lentia aliquando quum objecta alius coloris aegro apparent vel flavacialem Iupον reliquias globosas dignoscere: Ipsa cro patiens ar alterius, dudum destructi M. col rectis auribus hoc miraculum per lapsi oculi sic applicuit, ut socia cipere, attonita stare, ' OV suo quaedam alia seminat cuneli Phi oculo quaquaversum dispicere, tan-liatii prelatores mirarentur omni dem suspirans c exclamare Sed Ceam cum altero aegrae oculo ego tamcn nihil vitiis , Quam in-

naturali similitudinem, ut dissici su lsam hoc sapit obligationem ad res fuerit. supposititium Morio . impossibile.

143쪽

flava, vel rubra, vi toni, itaque vel flavae, vel rubrae. Illam ii tericis ordinarium faciunt e Galeno plerique etiam recentioram ex dicorum, contradicentibus licet jam olim Mercuriali atque Semrerto. Nec etiam Praeses in tot clericis, quos Clim tractavit, Hachronico flavo ictero cujusdam feminae, cui actu medetur unquana his aegris visionem obtigisse flavam meminit. Maculas rubras atque vasa rutilantia in corneae superficie convexa plus semel quidem vidit Ipse, sed absque rubra visione. Unde jam nuper declaravit 1 4 Sanguinem, nisi aequaliter uenuiter effusiis sit inter corneae a. mellas, non parere visionem rubram. Nempe vascula corneae tam angusta statis subtilia, ut quemcunque liquorem, crassioribus vel sanguinis purpurae, vel bilis particulis tinctum non facile admittant, nis1 diameter illorum canaliculorum magis magisque per varias dilatetur causas, atque crassioribus particulis januam aperiat, quemadmodum frequenter satis fit in tunica oculi conjunctiva, quae naturaliter is potior albicat, in ophthalmia vero rubet atque rutilat. Fieri tamen ictericis posse visonem favam, ut a priori non absolute repugnat, sic aliquando etiam confirmat experientia, quemadmodum Exces noster Di1. Prof&D. Hul ann observavit in vidua, plusquam quinquagenaria, Rothenburgensi, quae per plures jam septimanas ictero assecta flavo exhibuit per ossiduum fere flavescentem non modo utriusque oculi corneam, s seda visionem nacta est flavam, ut omnia, maxinae alba, objecto flavo colore praedita 3 esse judicaverit. Quod vero symptoma evanuit una cum toto ictero, Musa corticis peruviani.

Atquerry Praesid diis de maculis aqueum excitari. In hoc casu

corneae p. 22. autem corneae flavedo distinctens.ssy visio flava non statim de latur. in eodem colore imbutus vitio corneae testatur. Posset haec quoque fuerit humor aqueus, non naturalis perstare, Quis tamen constat, meque nostra quicquam

nava propter iactum humorem refert in praesentiarum t

144쪽

At ne hie jam Iubsisti in is Enumeratione in F et urna, quos cornea p. n. incurrit, s per de nau8 obse attonitin anatonaico physio gicaram ulteriorem a I palliolo Iam a flae aera piam applicationem sagaci relinquimus lectori. Cetera referim is partituald disis lationes de hoc themate jam editas, porrGqae conis scribendas, partim ex te trinatione praecervisa deprecamur.

QUAE

145쪽

M SYLVESTRO ANTONI LE MOINE,

equite, doctore medico, praeside.

An obliqui oculorum musculi retinam a crystallino

147쪽

UMINE nihil sensui clarius, nihil mente obscurius. Noa

paucae tamen eius assecetione duce experientia detectae. e. cundum lineam rectam diffunditur. Eandem semper insistit viam, nisi reflectatur corporum durae opacae molis objectu, aut diversae raritati media trajiciendo frangatur Anguli incidentiae 4eflectionis sunt aequales. Cum lumen e medio rariori in densius oblique transit, refringitur accedendo ad perpendicularem ubi e medio densiori in rarius commeat, illius refractio sit per recessum a perpendiculari Pr varia mediorum raritate aut densitate, juxtaque diversam radiorum luminis inclinationem plus minusve refringitur lumen. In iisdem mediis eadem est ratio sinuum angulorum inclinationi ad sinus angulorum refractorum Quodcumque objecti aspeetrabilis punctum quoquo versus inimam ros luminis radios mittit, eosque divergentes. Qui ex eodem puncto emissi pupillam ingrediuntur, conum efformant. Dum oculum pervadunt, varios offendunt diversae densitatis humores Soli perpendiculare radii irrefracti viam pergunt, caeteri in singulis humoribus franguntur, sic fiunt convergentes, ut sese in puncto non ita remoto intersecent. Post ultimam refractionem alio mconum efformant, cujus vertex et punctum concursiis. Ex hiqduobus conis, directo scilicet ' refracto, componitur penicillus opticus. A divers punctis diversi oriuntur penicilli, quibus objectuin in retina depingitur. Haec si penicillorum apici occurrat, distineta est imago si vero ultra eorum apicem sistatur, vel scrΡ9ayino sit vicinior, quam radiorum coalitus, confusa es objecti delinea-

148쪽

delineatia: tum eniin radii, qui ad diversa objei mimi impert111ent

concurrunt m adezm parte retinae, qui ex eodem inrcto emanant, diversas retinae partes afficiunt. Radii ex eodem Dei vicinae puncto emissi, magis divergentes sunt, quam qui ab objecto remotiori proficiscuntur: hi ergo propius crystallinum, quam illi coalescunt; ideo si retina sit ad conspiciendas res diffIta apte collopata, tit proximae videantur, eam a crystallino removeri necesse est.

II. ratio evincit radio se loco remoto profectos ad minorem distantiam, post refractionem Uuiri, i tuam qui e vicino prodeunt; cita illud multiplex experientia demonstrat. Si vitro convexo chartam duplici foramine pertusam glutine assixeris, ex Uua parte objeceris facem, ex altera vero radio per foramina naiectos exceperis charta alba patebit eos ad majorem, vel minorem a vitro distantiam coalescere, prout fax propior, Vel remptior fuerit. Convertatur oculus artificialis ad objec turi aliquod Illustre proximum, oci sic retina colloc tur , ut ejus distin ψha iii imaginem excipiat si postea dirigatur iste oculus ad alluc obiectum remotius, hujus im1go confuse delineabitur in retilia, nisi ipsa ad lenticulam vitream in oculo conclusam admoveatur. Idem in hominum . culis accidere probant malo suo fato Presbytae ac Myopes Hi m vicinas dis ineste vident, remotiores confuse id vitii pariunt. Cornea, aut crystallinus convexior; tu in enim radii nimiiim milectinitur, propiusque crystillinum coeunt: Unde .cmo Objecta Iem tiora spectant Myopes, retina non potest usque ad radiorum coalitum accedere: specillis concavis uti solent, i quoruna ope radii disper, gantur, c ita longe a crystallino concurrunt, ut si ab objecto uticino proficiscerentur Contrarium es areisbytarum Nitiuin i lentinus spectatas cernunt distincte prsipinquiores non item In illis vel crystallinus hum o non satis turgetic majori sphaerae segmenta aemulatur, si vel exsiccatis fibris trahuntur introrsum ioculi. Hinc radii ab objecto vicino profecti longius a vittallino coeunt,q Iain ut ad eorim conchiri Bua removehi stilli retuna ilibus crauit

149쪽

dita Magno sunt ipsis adjumento perspicilla convexa, quibus r dii efficiuntur minus divergentes, adeo ut tam prope crystallinum colligantur, quam si ab objecto remoto prodirent. Eodem visio

laborarent caeteri homines, si immota sisteretur retina, ubi concurrunt radii ex obiecto ex pedibus v. g. distante manantes; tum enim

radii ab eo, quod dictatoribus aut quatuor digitis, profecti, non. nisi ultra illam concurrerent: objectorum autem plusquams p dibus dissitorum radii ad eandem fere distantiam coalescunt. Uterπo res proximae conspiciantur, retinam esse oportet remotiorema crystallino, non quidem hujus accessione ad pupillam, cum ad eam quantum satis est accedere nequeat, sed retinae a costallino recessu.

1H. IvERIARumpartim elegantissima compage contexitur oculus omnes ad ejus functionem conspirant, sed non ex aequos unde non eaderra est illarum utilitam dignitas. Primum locum sibi vindicat retina, quae ex nervi optici interiore substantia quasi expania constat, irimarium visionis instrumentu in censeri debeti Proxime sequuntur humores , aqueus scilicet crystallinus xvitreus his radii luminis franguntur, ut in retina concurrant,&Ob jectum delineent Membranis continentur humores ne dissiuant. Praeter retinam tenues illas, mae crystallinum vitreum hi

morem involvunt, tres membranae recensentur, adnata sive com

junc stiva, clerotica choroeides. clerotica a parte anteriore ob pelluciditatem cornea nuncupatur. Choroeidis pars anterior, etiam mutat nomine, appellatur livea in hu)us medio foramen est pupilla dictum. Suos habet musculos ad motum oculus se in hu-mBΠΟ nUmerantur, quatuor recti δc duo obliqui. Fibris musculosis instructa est livea, quae pupillam modo contrahunt, modo dilatant. Ex oculi motibus quidam observantur, quidam ratione tantum deducuntur. Conspicua est axium opticorum

versus diversa objecta directio, qua esscitur , ut horum imago se magis distincta Patet etiam pupillae dilatatio, ejusque constrictio ad plures, vel pauciores radios, pro vario objecti fulgore admit- Iovi. Im S tendos.

150쪽

tendos. Quicunaque alii motus oculo, e eius partibus tribuitibuetur sub aspectum non cadunt talis est assertus retinae a crystallino recessus. Hujus ausam si requiras, partes oculi recensitas expende nulla praeter oblivos visculos ita omparata est , ut nunc motum possit edere ipsi vero structuram habent ad illum essiciei dura maxime accQmma latam neque aliud quidquam eos praesta, re existi laveris.

' rem oculi angulum exoritur per infimam partem delatus ad angulum externum tendit alter major vel trochlearis icctus prioris est antagonista originem durit ab oculi fundo, dein recta fertur versus majorem canthii , per trochleam trajectous,ad parteiri supremam oculi reflecstitur, desinuque ultra musculi recti attollentis tendinem. Contrahuntur simul hi duo musculi, - oculus, quem constringunt, in longum producitur, imminuta latitudine, atque adeo retina a crystallino removetur. Non in alium usum facti videntur isti musculi: nam quod junt, eos seorsim agere , ita ut

alter ad angulum internum , alter ad externum oculos in gyrum circumagant, commentum est: si enina per hunc motum intelligant oculi agitationem circa axem opticum, fictilius est hic motus, Oculorum functioni omnino inutilis, nec ulla unquam attentione observandus nunquam enim ad latera deducuntur supremae infimae oculorum partes si per hunc inotum designetur axium opticorum directio in gyrum, vera haec Mest conspicua neque

enim integrum modo gyrum, s*d plurimos quoquo 1ecundum eandem deteriminarionem perficere oeulus animadvertitur; sed manifestum est hunc motum a musculis obliQuis non produci neuter eorum, etiamsi solus ageret, per circuitus mediam partem oculum posset converterea, a quatuor musculis rectis dependet iste motus hi ducunt originem a margine foraminis, per quod orbitam ingreditur nervus opticus r eorum tendines lati, tenues in corneam inseruntii , si seoxsim agant, axem opticum oculi sursum,