장음표시 사용
171쪽
ISVS sensuum acerrimus princep caeteros vincit objectorum multitudine. Innumera simul perspicit rerum discrimina. Ejus celeritas prodigio similis vix oculus ad objecta coiivertitur, illorum imago in retina depingitur, statina ad cerebrum usque impressio traducitur nervi optici opera. Ut visus relicmis praestat sensibus, sic ejus organum excellentiorem stru-
intram obtinuit. Non alia corporis pars tam mira humorum, V sorum membranarum compleXione adornatur. Oculorum se
clioni imprimis inserviunt tres, quos vocant, humore S Aquosus, Critia linus, Vitre Aquosus corneae proxime sitbjacet; aquae indolem refert, unde nomen Cristallinus perperam dicitur hu-1nor non enim dissiliis Quam habet mollitiem, facile dimittit arescendo tunc ex multis Lamellis constare animadvertitur, nulli videtur adhaerere parti, at tenuissima investitur embrana, cujus' auxilio caeteris conne titur partibus Uin sede firmatur Eum excipit vitreium corpus, quod quidem vitri sus Spis tudinem prima facie videtur aemulari. Nihil aliud est, quam membranarum mbrarumque pellucidarum conteXtus, cum in cellulis humor aquo-1 simillimus concluditur. Patet illud, ubi vitreum corpUS XDculo exemptum est brevi enim is e liquor undequaque diffuit, qui 'rehctis paulatitia membranis circumcirca colligitur. O tendit totus oeuli apparatus, ii radii ab eodem objecti puncto emissi, per illa media libere permeent, sic frangantur, ut in retina tan
uiam in fisco, tandem concurrant.
ΡHERICA aut ad Sphericam proxime accedens figura omnium est ad fractos radios colligendos aptissima. Corneam igitur ea donatam esse suadet ratio, nec sensus restagatur Non
172쪽
eadem est in omnibus corneae convexitas. Ut plurimum aeqtiat sphaerae conveXitatem, cujus diameter est septem, vel octo, vel novem linearum. Ad corneae figuram se se aquosus humor c. commodat. Hujus c aquae communis eadem videtur densitas. Cum ergo pluribus experimentis compertum sit, radios in aquam oblique incidentes sic refringi, ut sinus anguli inclinationis sit ad sinu in anguli refractionis, ut 4 ad . idem contingere necesse est radiis, qui ex aere humorem aquosum subeunt. . Hinc optice demonstrat, radios ac parallelos vi hujus refractionis coituros esse ad distantiam duplae diametri vonvexitatis corneae, hoc est sexdecim linearum intervallum, uti cornea est segmentum Sphaerae cujus diameter sit octo linearum. Paulo remotior erit concursus divergentium radiorum, qui ab eodem objecti puncto non multum dissiti prodeunt. Cum autem tanta non soleat esse distantia retinae
a corneari sive ab objecto remoto prodeant radii, qui ideo sint sca parum divergentos, ut paralleli supponantur, sive paulo magis
divergentes existant, retinae prius occurrerent , quam Unirentur, si
unica esset refractio. Idcirco adjectus est Cristallinus utrinque
conVeXUS, humore aquoso densor.
III. UM ergo radii ex hoc in illam incurrunt, iterum frangiu1tur 3 ad se se mutuo accedunt. Tandem ubi vitrei corporix concavam superficitan offendunt recedendo a perpendiuulari refringuntur, unde sic ad se invicem inclinant, ut in retina colligantur Hinc ejiis fibras validius impellunt. Impressio ad intimam usque cerebri substantiam transmittitur, modo vigeat nervus opticus. Illud est visionis artificium. Si radii sat multi in singulis retinae punctis praecise concurrant, nihil ad distinctam visionem oculo deesse fili minus, vel omnino nulla, vel saltem confusa visio. Quscum, que data corneae convexitate, modo ad hujus diametrum duplarii rationem haberet distantia retinae a cornea solo humore aquoso fracsti radii colligerentur in retina. Inutilis ergo foret Cristallinus lnisi gravia inde exsurgerent incommoda. Ubi multum convexa
esset cornea, non adeo accurate objectorum imago exprimeretur;
vel enim pupilla pateret amplitudine consueta , sicque ejus diameter multo pluribus gradibus convexioris corneae responderet,&ideo
173쪽
qui radii ad plures, quam expedit gradus ab X corneam penetrarent, retinae illaberentur, visionemque turbarent: Cum aliis enim radiis minus remotis in eodem puncto non uniuntur. Uel pupillae foramen esset solito angustius : tuncque pauciores radii retinam attingerent, unde mollior impulsus, visio debilior. Ubi Cornea parum convexa esset, longior distantia retinae, aequo ana-jorem oculi globum, orbitamque ampliorem postularet Iis occurrit incommodis adjectus Cristallinus servata oculi mole, minores corneae conveXitas. IV.
UAMOBREM cum hujus diameter in plerisque hominibus circiter octo linearum sit, distantia retinae a cornea longe minor est, quam sexdecim. Si deesset cristallinus, vicem ejus impleret vitrum apte convexum, cita dispositum, ut radii corneam ingrederentur satis convergentes. Illi rursus per aquosum humori rem fracti magis ad se invicem accederent, do in puncto sui concursus a retina Xciperentur. Necesse non esset, ut corporis vitrei pars cristallini locum occuparet, ejusque figuram imitaretur. Cum enim aquosi humoris vitreique corporis sere aequa sit densitas vis refringens, nulla contingeret refraces io, dum lumen ab illo in hoc ingrederetur. Utriim vis igitur in Crist lini locum succederet,
quamque indueret figuram, perinde ferme esset. Rationi suffragatur experientia, depressi enim ad tollendam suffus1onem Cris allino, non aboletur visio, sed apparent omnia magis aut minus
ARTES organi non sunt omnes ejusdem necessitatis aliae si ad adtionem conducunt, ut sine iis nullatenus edatur aliae eam utilitatem habent, ut melius perficiatur. Hujus generis est Cristallinus. Is non mediocriter confert, ut in retina radii precise concurrant Attamen absque ejus auxilio possent utcumque colligi. Imo si naturae errore convexitas corneae sit in aliquo major quam par est, ita ut ejus diameter sit, exempli gratia, quinque linearum distantia vero retinae a cornea sit decem, visioni nocet
Cristallinus radii enim, qui semel humore aquosi fracti in retina uniri deberent, interventu cistallini iterum atque iterum fracti Tom. IV. X col-
174쪽
colliguntur, priris quam retinali attingunt, sicque oculum Myopiae vitio laborare necesse est Tunc igitur sublato Cristat in juvaretur visio. uiri oculus rite conformatus est, pluries fracti succe sive radii ita ad se invicem accedunt, ut in retina uniantu . Si deesset tillat linum, radii non satis infringerentur, c nisi vitrum occurrere convexum, Nitra retinam radii coirent. His astipulatur observatio depresso enim in ullusione Cristillino, ad distinctain visionem plaerique aegri vitrum maxime convevum adhibent, illudque ita collocant, ut ab eodem objecti puncto radii profecti oculum ingrediantur convergentes Quod si ita facerent ii, quibus inest Christallinus Docali partes ex naturae Lege constitutae sunt, omnia ipsis prorsus cons asa apparerent. Oportet enim, ut in horum oculos radii illabantur divergentes Verum Myopibus aliquando profuit sitfusio, iis nempe quibus erat cornea justo convexior Cum enim antea perspicillis concavis opus haberent, demisso per operationem Cristallino objecta nudis oculis distincte satis conspexerunt.
Ergo flare potest visi absique Cristallino. Proponebat parisiis ΡET MARCELIM, Matisconensis, Doctor Monspeliensis, Saluberrimae Facultatis Medicinae Parisiensis
175쪽
Ph. M. hys Mathematumque P, P. DEFENDET
177쪽
tius unquam aut qgitavit aut scripsi Bebbus
Latinorum alias Aristotelis Interpretum tantum non ingeniosis us, quam cum de Visu duobus Libb. ex proseLso agens, Lib. I. cap. VIII id in Aristotele suo, tanquam egregie factum, asseetu coeco maXimopere laudavit, quod diligentem oculi se construm is ejus declarationem apud eum nullibilegamus, licet oculus ex luribus humoribus ct pluribus tunicis, aliisque partibus mirabili structura atque artifici constitutus sit, nec aliud quicquam de oculi fabrica ab eo scriptum habeamus, his eum queum esse debuisse, non quidem aquam puram, sed excessu aqueum. Cum enim Aristoteles praecipuam oculi partem respexerit, quae sit humor crystallinus, in quo tanquam in vero visus instrumento hecies coloris recipiaturi ab anima judicetur hunc igitur considerare satis habuisse, o dicere organum visus esse corpus aqueum reliquas oculi partes Medicis considerandas reliquisse, quum illarum 1 1 tum non sit videre, sed inservire crystallino, ut in eo fieri viso possit S c. II. Nihil certe prudentius, nihilo consideratius haec ab homine praesertim hilosopho dicta simi, ac si quis admirandam horologii in horis minutisque horariis c indicandis actionem declar turus, sussicere putaret indicem, tanquam organum istius indicii praecipuum di immediatum considerare, eumque ligneum esse aut
178쪽
metallieum dicere; reliquas auteni partes, quorum officium nousit iudicare horas, 1ed indici servire, ut officium suum rite faciat. aliis considerandas relinquere: aut in molendini operatione, explicanda, satis esse crederet, molariam lapidum, tanquam organi molandis granis praecipue destinati, saxeam naturam attenditae, caetera mechanicis aut fabris lignariis spectanda offeIre. Sane, quam laudabiliter rutiliter iste fabricae ocularis neglectus in explicanda visionis genuina ratione fuerit adhibitus, pudendo suo errore statim comprobarunt Aristoteles ac Labanella, quo visionem in humore crystallino fieri absurdissime censuerunt prout in progressu erit mamfestissimum. III. Itaque Labarella nequicquam repugnante, prima nobis ac praecipua cura erit cum Ρhvsicis recentioribus oculi partes fabricam curiose soliciteque lustrare, aque perspecta id praecipue tum
rationibus, tum vero experimento oculari demonstrare, quod oc
ius nihil aliud sit quam parvula portatilisque Came' obseura; 4 deque ex phaetioinenis artissesalis canistrae obscura, illa Naturalis ubique sinit linia declarare, ' hoc pacto non soli1 1 generalem Uisionis rationem quasi risibiletis exhibere, sed etiam, quomodo
reruta corporearuin sic ura, magnitudo, distantia, situs, umerus vel unitas motas aut quies Sae videndo percipiantur, eXperimen, tis ocularibus ipsi qiua 1 solis hieo' licinare IV. Quandoquidem ausonet videndi nodus tripla hactenus inno,
tuit primus ordinarius S familiarissiinus, Directu Sc Simplex dicendus, quod Visibilia recin a1ite oculimi constituta, solo aerei11termedio intuetur, sesundus, Reflexis appellatus, quod visibilia pone oculum quoque aut ab ejus latere posita, faepe dire Ista vitione incoiispicua, mediantibus speculis in eodem aere obviis, per ainbages NaesseXo8 radios oculo conspicietida ob teli; tertius, Refrassius nunc pandus; quod visibilia ante oculum e institutavit iidem saepe tanten aut iii mi sua exilitate aut nilnia vel distantia vel vicinia directe iunipliciter iliconspicua, mediantibus specillis microscopiis, teles copiis ec.
per radios luminis varie refractos conspicua reddit tota haec opera nostra circa Directae seu prisnuriae visionis naturain, Pseclioneis diphaenomena occupabitur,illa omnia interim obscurae camerae artia
ficialis experinientis illusisatura,& ad causas suas scientifice deductura.
179쪽
Camerae obscurae artificialis fabricam et usum, oculis ipsis subjiciendum, generaliter e Onens.
bscurae camerae nomeu nihil aliud in unplieissima sua significatione denotat, quam locum undique clausum cobscuratum , unoque solo, eoque parvulo, foramine patulum, ei quod externarum rerum, e regione dicti foraminis positarum, ve propria sua luce fulgentium, vel mutuatitio lumine resplendentium species vel imagines in Chqrtam aut aliud eandidulum objectum transmitti, suisque in eo coloribus utcunque depictae dignosci spectarique possunt. Ubi specialius paulo seqq. notandae circumstantia : I. Qito clausus magis ac tenebricosior locus fuerit, eo vividiores istas pingi imagines a. Foramen digiti auricularis ad summum, aut minorem adhuc, pisi forte majusculi, amplitudinem postulare: . Chartae huic foramini intus directe obiiciendae distantiam adeo praecisam quidem haut deposci, intra duas tamen aut tres pithamas praeterpropter commodissime statui: Pietas in charta imagines everso situ omnes exhiberi. II. Atiniin vero multum vivacitatis Maccuratae opressionis, tuin quoad colores, tum quoad ipsa lineamenta, his imaginibus accedit, ubi foramen notabiliter ampliatum lentem vitrosin, vel utrinque eonveXam, Vel conveXΟ - planam, intus aut extus decenter sibi applicatam receperit adeo enim vivide, adeo exacte lineas omnes, singulos hominum ante camerae foramen propius adsuntium capillos c. depingit, ut nulla pictoris etiam consummatissim industria 'an assequi possit elegantiam, quodque cumprimis mirandiun est
180쪽
Marti penitus inimitabile, perfectissimas hasce hominum v. g. praetereuntium picturas nobiles etiam exhibetin quasi viventes. III. Ueriusque generis obscurae camerae phoenomena Messecta cum pro per equentissimo auditorio exhiberemus magna cum voluptate spectanda, inter illa posterioris quod ad scopum nostrum magis facit, uti postea videbimus,sequentes observavimus, ac attendendas probe inculvavimus, circumstantia : i. quod hic etiam, ut in simpliciore genere, imagines omnes eversae compareant, sed quod jam dictum mirum quantum vivaciores ac distinctiores, adeo ut saxa quadrata singula in opposito Collegii pariete,
tegulas singulas in tectis aedium ac turris angularis, non numerare
solum distinctissime, sed lineamenta omnia mirabiliter expressastyli ductu sequi accuratissime licuerit ah Quod objecta lenti vitreae pingenti directe ac e diametro opposita omnium vivacissime ac distinctissime, a latere vero utrinque, vel altius humiliusve posita sensibiliter obscurius confusiusque depicta, ideoque gyneςessum fuerit, ad ista omnia successive pariter distinguenda, lentem itream ob
hunc finem globo perforato . intra matricis cavitatem in Omnes
partes volubili insertam nunc dextris, nunc sinistris, nunc sublimioribus, nunc humilioribus, obvertere 4x Quod ipsa illa dire- et ac diametraliter opposita, imaginum suarum illam distinctissimam expressionem non absque omni discrimine reddant, sed chartae vel plani picturas excipientis desinitam aliquam praecisam a vitro ingente distantiam requirant, qualis praecisio in obscurae
camerae primo genere haud deposcitur eamque pro remotioribus objectis externis minorem, pro vicinioribus majorem prout experimento non no edocti fuimus: s Quod haec eadem distantia utrobique tanto minor postuletur, quo globosior est vitri pingentis
conveXitas, . e. e sphaera minori quas resecta tanta major, quo depressior est, aut ex major sphaera quasi resecta, illa convexitas :Quemadmodum 6 imagines aut picturae ipsae in casti priore multo minores. in casu posteriore multo majores exhibentur. IV. Et haec sunt palmaria obscurae camerae , etiam persectioris phaenomena, quae hac vice quidem enarrare beapse spectanda exhibere scopo nostro congruum erat, reliquis in alias Occasiones interim reservandis Hoc unum quod in portatili quidem