장음표시 사용
461쪽
mmm Minino in 'em ----- - uo de Imaginatione haerenda videntur, primo quae sint
praeviae Urpori motioneS, quibus in mente deae excitentur secundo, qua ratione, ex pluribus Ideis simplici-Dus in unum ae egati tertia quaedam Idea a componentibus quia buslibet diversa resultet. Quocirca, praemissis ordinis gratia Definitionibus, Postulatis Axiomatibus nonnullis, expedit hanc Distertationem in duas sectiones dividore, quarum prior sit de causis Idearum occasionalibus, posterior vero de dearum efformanda
Phantas, sue Imaginatio certa est animae assee io, qua quidpiam percipimus seu cognoscimus sine amrmatione .negatione. Simplex haec cognitio seu perceptio negationis Mamrmationis e Pers vulgato Ideae nomine in sequentibus designabitur. II. Ideae in varias classes solent dividi; nam Imo Ratione naturae aliae simplices sunt, quae unum quid individuum repraesentant ut Idea luminis, coloris, duritiei, doloris, o c. Aliae vero complaxae, quae res plures sub uno conceptu comprehendunt, ut Ideae quae hominem, lapidem, arborem, c. exhibent, seu substantias his ais qualitatibus S proprietatibiis indutas Priores nodales, quia solos modos posteriores vero substantiali dicemus, quia submittias Menti repraesentant.
462쪽
III. Ido Ratione modi quo obtinentur, aliae sunt communicatae ct simplici ser suum ministerio immediate exceptae, ut Idea lumi nis, coloris, hominis, lapidis, caeterorumque omnium objecstorum seu rerum, quae Liasibus iam ante usurpatae fuere Aliae vero factistae sinit, quae nullis quidem sensibus proprie obtinentur, sed
ex deis communicatis mediate resultant inoinponuntur, ut Idea Chimaerae, Centauri, Montis aurei c. 3tio. Ideae ratione modi quo res exhibent, aliae sinipartirs Iares, quae unum individuale objectum, ut Petrum, allium, c. Aliae vero univernales, quae unum quid pluribus individui rii mune repraesentant, ut idea hominis in genere.
ψω. Ratione luminis quo animam afficiunt, aliae sunt di sinctae Scul irae, quae animali P vividius, de fortius , aliae confusae, quae obscurius, c debilius percellunt. Pos TVLATA.
Cerebrum, quod functionum animalium inlisumentum est triplici diversa substantia componi. II. Suprema, quae cineraeei coloris est 2 Cerebri corticem cox11lituit, unde cineracea, Murticalis dicitur. III. Media, quae albicans& silprema lanior est, quapropter Callosa nun patur. IV. Infima tandem, quae interjectis albicantis de cinereae sub flantiae radiis sive striis variatur unc diriata Vocat T.
Corticali substantia, G per acinos glanditiosos, ut Mulpi ghio visum est, sive per ductus arteriis lateraliter hiantes, ut vult,
463쪽
Leeuwenlio claus, secerni a sanguine lymphaticum laticem tenuem, Spiritas ammaui nomine vulgo cognitum. vΙ. Secretum in corticali subflantia fluidum in rubjectam callosam substantiam deferri minutissimis plurimisque fibrillis, albicantibus, cavis, medullaribus, quae cima callosa substantia contiinuae&ejusdem naturae participe sent. v ΙΙ. Mediam hanc cerebri substantiam nullo fibrarum duc stu, nullove ordine distingui, sed uniformem, homogeneam, compressionis patientem, restitutionis capacem, sambuci medullae haud dissimilem esse quamobrem, nec inani coniectura, creditur constare cellulis innumeris invicem communicantibus, distinctis tamen interjecstu intercapedinum seu columnarum membranacearum, flexilium, elasticarum vibratilium, quae spiritibus circumfluae sunt, illorum quassationibus semper objecitate Fibras Cerebritam topere decantatas constituunt.
vIII. Spiritus a singulis cinereae substantiae punctis undequaque dentio jam descriptas callosae substantiae cellulas aequaliter replere inflare distendere, ac ne cui desiit loco, Non modo mutuis cel- hilarum aperturis, sedis mechanica cerebri structura perpetua inter se commercia habere, superiores cum inferioribus per septum lucidum, laterales cum lateralibus per latam cerebri commissuram, posteriores demum cum anterioribus per crura, brachiaque dices ornicis. IX,
Repletis semel hisce cellulis spiritus inde progredi in appensas continuasque medullaris substantiae strias , quae cinereae subis stantiae interjectae striatam cerebri partem componUnt.
Illa vero strias angustiores , tenuioresque factas extra ceu bri superficiem prominentes prima constituere Nervorum prin-
464쪽
cipia, pulposa mollia, quae nacta ibi vaginulam geminam apia matre unam, alteram a dura, foras emergunt e calvaria nervosque jam proprie dictos efficiunt. XI. Proinde Nemo constare fibris teretibus, firmis, compres-sbilibus, e inino involucro non distractili munitis , quae intus ineludunt substantiam calloiae substantiae continuam, perinde medullarem cellulosam, spirituoso fluido. plenam, eidem umdique perviamis permeabilem.
Cerebellum iisdem substantiis eodem ordine dispositis conflare hoc uno discrimine, quod subflantia corticalis, quae incere bro in gyros contorta est similes intestinorum flexionibus, in cerebello in lamellas varias stricte densatas compingatur.
Objeela sensifera nullas alias corporis partes movere praetessorgana, in quae agunt, Callosam cerebri substantiam , quacummota organa motionein per nervos commimicant. Patet ex Dis sertatione de Sensatioue.1I. Spiritus, quia motis organis ad Callosam cerebri substantiam refluunt, directo primoque impetu, quo fibras obvias quassant, sensationem excitata. Probatur ex Dissertatione de Sensatione. III. Callolamierebri substantiam sensoriuin internum se, cvariis motioni is fibrarum, quibus constituitur ex offulato VII. sensationes virias in Anima immediate excitari. Demonstratum
fuit Propositim m. Dissertionis de Sensationeo
IV.Fistram unam quamlibet cerebri uni tantum sensationi demnari. quet ex Corollam Propositionis X L Dissertationis de ρη- satione. -
465쪽
Corpora vibratilia, quo magis tensa sunt, eo sortius vibrari. VI. Chordam sive fibram quamvis vibratilem meadem perstet longitudine, crassitie, tensione, eodem Vibrationum numero agitari intra idem teinpus, seu quod idem est eumdem motionis to
VII. Tonum inccussionum, quibus fibrae cerebri quassantur, mutandum toties se , quoties fibrarum illariun tensio vel longi tudo quantumlibet immutatur.
Animam ideas elicere nullas nisi pro diversis corporis dispo- sitionibus.
Docet Experientia Animam quandoque eas ideas, quas maXIme vellet, nequaquam obtinere. Si qui ab ortu Caeci sunt, nec de lumine nec de coloribus possunt quidquam imaginari. Docet quoques perientia Animam interdum praesentes habere ideas tristitiae v. g. Oloris, mortiς, ὸ Q. Fas minime vellet. Docet denique Experientia in Maniacis ideas menti Obversari absurdas, ridiculas, nec Animal ullatenus dignas, in quam utpote spiritualem neque morbus neque perturbatio ulla cadere potest. Inde ergo manifeste arguitur Animam in imaginando a corpore pendere, ac ideas nullas elicere, nisi pro diversis ejusdem dispositionibus. q.e p. I AEGIMI IT DOMI
Dispositiones Has, quo M ideas in Anima excitandas pram reapuiruntur, esse motiones determinatis corpo
466쪽
Certum est ex praecedente, animant ideas elicere nulli nisi pro variis corporis dispositionibust, Sed praeviam uullam dispositionem concipere possumus in determinatis corporis partibus, quae ita mutabilis sit, ut plures ideas diversas suecesuve excitet, praeter varias motiones partibus ipsis successive impressas. Sequitur e go praevias dispositiones, quae requiruntur, ut ideae in Anima excitentur, esse motiones certas determinatis corporis partibus in pressas. q. e. p. PROPOsIΤI III.
Moniones aevires, quae adideas in Anima excitandas requiaruntur , in collosae sub antiae briu eri.
raro. Patet ex Axiomate III Callosam cerebri substantiam sensorium tuternum esse, c variis motionibus fibrarum, quibus constituitur , sensationes varias in Anima immediate excitari. Hine i ergo pronum est lationi consentaneum inferre motiones, quae ex parte corporis ad ideas excitandas requiruntur, in eadem substantia fieri. II . Id evidentius demonstratur ex eo quod vis objecsta diaversas interdum ideas in Anima revocent; nam evidens est ex praecedente Propositione objecta ideas nullas in Anima posse ex citare nisi eas concutiant partes , ex quarum determinatis motionibus determinatae ideae in Anima producuntur. Sed objecta nullas alias eorpori partes conQUtiunt ex actiomate I. praeter organa &Gallosam cerebri partem Motiones ergo, quibus ideae in Anima revocantur a visis objectis , in alterutra ex his
parte fieri debent. Sed non in organis, quibus nullam cumAnt..-a communionem esse probavimus, Dissert de Sens Superest ergo ut in Callosa cerebri substantia fiant, in variis videlicet fibris, quibus eam componi statuimus, ex postulat. VII. PRO Pos ITI, IV.
Motiones fibris collosae substantitae impressas, quibus ideae
excitantur in Anima, vibratorias harum
467쪽
Haec propositio iisdem rationibus probatur, quibus similern de sensatione demonstavimus, Propos XII. Disseri dedens.
Succussiones vibratorias, quibus ideae in Anima excitantur, fibris cerebri communicari a spiritibus qui in has incurrunt nec enim ex se possunt succuti, nec aliud quidquam est praeter contiguos undantes circumquaque spiritus, quod his succutiendis Compar sit. CORROLLARI vis II. Spiritus cerebri fibras impetere, iisque succus iis Menti idem refricare, triplici de causa imo. Solo Voluntati imperio do Inte-nino motu, cluem obtinent dum in Emporio tumultuantur. 3sio EX-trane refluxus motu, non dire sto tamen primoque impetu, tun enim veras sensationes eaecitarent ex Axiomate II. sed facta prius re-
nexione a fibris, in quas e sensoriis renui primo impegere:
Eo vividiores ideas in Anima excitari, quo fortior est fibrarum cerebri succussis.
Docet experientia vividiores ideas inAnima excitari corpore sano , quam corpore languido, sed status corporis sani a statu corta oris languidi in eo tantum differt ratione interni sensorii, cujus motione idea producimtur , quod in illo sensorium spuritibus copiosius secretis magis turgidum sit, sic hujus fibrae magis distentae impressis spiritinim motibus fortius .facilius moveantur per Axmma V. Sequitur ergo vividiores ideas in corpore sano excitari, ni fibrae cerebri facilias ct fortius tunc succutiuntur quam o Pore linguido. Licet ergo Deus Opt. Max. Animam corpori uniendo decrevisse potuerit se ex leviori cerebri motione vividiores,, ex octiori vero debiliores ideas in Anima excitaturum, constat tamen M steriori per experientian, Eum contrariam prorsus legein saritisse, 6 ex lolioribus fibrarum cerebri motionibus seviores debiliores Animae de . vividiores vero ex fortioribus producere.
468쪽
COROLLARIVD I. Ideae distinctae ct clarae, quae Animam vividius percellunt, quam confusae ex definitione . a vehementioribus ac fortioribus Dbrarum cerebri succussionibus produci debent. COROLLARIVΜ. II. Vehementia succussionum, quibus deae excitantur, tum ex impetu, quospiritus in fibras incurrunt,tum ex fibrarum dispositione 3 ad vibrationem aestimanda est, a compositam proinde utriusque rationem habet. COROLLAR IvΜ. III. Eo clariores ergo ideae futurae sunt, quo caeteris paribusnaajor erit spirituum fibras succutientium impetus, aut major fibrarum ad vibrationem dispositio. COROLLARI v IRMajor est fibrarum dispositio ad vibrationem, imo Quo major est earum tensio per Axioma V. et Quo frequentius jam vibra. tae fuere, iterata enim succussione nexiliores fiunt ac facilius A., de obviis spiritibus obsequuntur. COROLLARI vis V. Hinc est, quod ideae rerum, quae jam ante sensibus saepius objectae fuere, aut imaginatione exceptae, clariore sint magisque distinctae, quam ψrum dςae, quae sunsibu α imaginatione raro perceptae sunt, P Ropos ira VI.
Fibras Cerebri easdem , sensibus se ideis rerum earumMm excitandis desinari.
Hae propositio tantam verisimilaudinis speciem prae se fert, ut ex se sola Postulati instat ure posset assumi. Cum cuim seri.-tire imaginari Animae affectiones sint ejusdei a prorsu naturae, quae solo acumili seu viuiolate disierepa, Videantur, satius est stabuere Deum simplicitatis sui Dq mantem sentiendis inaginandis
469쪽
nandis istem objecti easdem fibras assignasse, quam inutili profusione diversas duas fibras sensu linam , alterana imaginationi earundem rerum, praefixisse. Ne tamen morosior Lector hujus propositi veritatem aegrius admiserit, id sequenti methodo, licet operosiosiore, demonstrandum censu iiDUS, Certum est, posteriori constanti Xperientia ideas rerum quarumlibet, quae sensibus saepius objectae fuere; vividiores esse ac clariores, quam deae rerum quae sensibus raro ' perceptae sunt. Fibrae ergo his ideis representandis dicatae vehementius debent succuti ex Praecedente. Sed vehementior fibrarum succussio producitur per Corollarinm Praec Prop. vel a majori spirituum incurrentium impetu, vel a majori fibrarum dispositione ad vibrationem. Ab alterutro ergo repetenda est fortior haec fibrarum fuccussio Uerum non avehementior spirituum motu. Minc enim caeterae quoi que fibrae eidem impetui obviae vehementius quassarentur atque adeo ideae omnes inde excitatae vividiores forent, quod contra experientiam est, qua constat immittatis reliquis, solam tantum intendi ideam rei quae frequenter sensu excipitur Debet ergo vehementior haec succussio in allato casu a majori dispositione ad vibrationem deduci. Fibrae alitem vibrationi magis disposita sunt ex Coroll. IV praeced. vel quia sunt magis tensae, vel quia frequentius vibratae, iteratis succussionibus, flexiliores stini Sed in isto casu major fibrarum dispositio in majorem tensionem refundenda non est: nam fibrae cerebri non tenduntur nisi ab uberiore bicit Um quantitate, quae circum quaque cumulata sit. Uerum in allato casu spiritus versus determinatas fibras nec copiosius fluunt pa ticulari Voluntatis imperio, quod tunc nulluin supponitur; nec copiositis ibi cumulantur , qua tiberius secreti cellulosa callosae totius 1ubstantiae ergastula magis replent, totumque cerebri meditullium magis tumefaciunt; ann enim non una tantum, sed omnes simul
cerebri fibrae deberent distendi, omnesque deae vividiores redden rentur Haec ergo major dispositio X e repetenda superest, quod fibra haec frequentius jam vibrata ob repetitas sensationes facilius incurrentibus spiritibus obtemperat. statuendum ergo spiritus, qui ab Organis reflui sensum producunt, fibras quoque Vibrare ac con- Tom. IV. Mium cutere
470쪽
cutere, quae imaginandis iisdem rebus dicatae sunt. Has autem fibras concutiunt vel directo altu primoque impetu, ut in fibra A;
vel saltu tantum iterato , nempe a fibra A, cuius motiones sensuria
exeitant, reflexi in fibram alteram B. Sed posterius experientiae repugnat nam inde post excitam in Anima rei cuiusquam se sationem ex percussa fibra Λ, re ejusdem idea seu imaginatio ue cellive semper excitaretn ex quassata fibra altera B a spiritibus, qui ex fibra A illuc necessiario resilirent. Evidens est ergo fibram hane, quae rei cuilibet imaginandae destinatur, primo impetu reflui spiritibus concuti. Sed ex Axiomate V. fibra cerebri, quam reflui spiritus primo impetu feriunt, sensu excitando dicata est. Fibra ergo, quae rei cuidam sentiendae inservit, eadem es ac fibra, quae rei eidem imaginandae OInparata est. PRO Pos Iae 1 UIL
Fibrarum succusesones , quisus Imaginattos, debi res esse T
rarum succussionibus, quibus Sensitio excitatur.
o. Anima, dum imaginatur, debilius afficitur, quarudum sentit. Cum ergo vividitas lacumen assectionum animae sequatur vellementiam, qua succutiuntur fibrae, quarum moti ne fiunt, ex Propositione . consequens eli fibras' ad Imaginationem debilius succuti quam ad sensum. ado. Spiritus post unicam reflexionem majori motu moventur, quam cum duabus aut pluribus reflexionibus vis eorum fracta est. Sed spiritus reflui a Sensoriis sensum producunt, fibras impetendo post unicam tantum reflexionem, quae in parte solida Cerebri facta sit , per Lemma III. Dis errationis de Sensatisne ideas vero menti excitant post duas pluresve reflexiones uti accidit dum visa res quaepiam rei alterius antea visae deam menti refricat. Sequitur ergo spiritus fibras impetere adsensum majori motu quam ad Imaginationem. Sed ex Corollario re Propositionis V quo major est spirituum incurrentium impetus, eo major est vehementra succussonum fibris impressurum. Evidens est ergo fibrarum succussiones, Ι 8 quibus sensus inducitur, vehementiores esse succussionibus ibrarunt earumdem, quibus Ideae excitantur. seu Imaginatio fit. q. p. e.