장음표시 사용
691쪽
udum, Eadem sanguinis quantitas intra datum tempus idem,aortae ramificatione omnes, c arteriae pulmonalis propagines
situm. Observavit Halaeus, sanguinis vel ocitatem ies ranae pulmonibus quadragesies majorem esse, quam inmortae capillamen
4tum. Sanguis per venam pulmonalem rediris ad cor sinistrum coccineo colore rutilat, multoque fluidior est cruore in arteriam pulmonalem propulso. stum. Sanguinis exsolutio, seu ua minores moleculas diviso respondet Latterenti, quae respondet velocitatis quadrato, caeteris ali de paribus hoc edocemur experimento, demonstrant su1gDi-
tione in phiala conclusum, in minimas partes dividi, surpurascere. Halae haeinast.
6 tum Lympha sanguinis successive passa gradus caloriis o, clo, o, S, ad thermometium Reatimurianum, in hoc ipso transitu coagulatur, proindeque gradu ignis infra ebullitionis gradum posito, elem physiol clarisi. rofess in Savvages NO. ΙsI. e Boerhaavio sanguis incipit coagulari gradu post centesimum Io ex therm0- metro faterihelitiano quo metiente sanguinis in homine robusto calor adia gradum ascendit. mumit. Eadem fluidi quantitas per tubos amplitudinis divor ne intra tempus idem ut duat velocitas 11 illis tubis debet esse in amplittidinem ratione invertar lio est, eo maior quo minor tubus, eo minor quo erit amplior , docent hydraulicii 8num Calor sub pari tubulorum, in quos propellitur fluidum, resistentia, velocitatis qua Crato respondet, tu pari velocitate proportionalis est resistentiae quam experiuntur impulsa fluida. 9num. Unde hoc eruitur, calorem scilicet inductum uido tranant quemcumqtie lubum, caeteris paribus, hoc est pari densitate, sarticularum ignearum quantitate , esse in ratione composita ex duplicata velocitatis almphae resistentiarum. Haec deducuntur ex Hi Deo paucis tamen mutatis quae depromuntur e Her
692쪽
romum Calore narescunt omnia corpora, frigore constringuntur, eademque ratione de calore duo perdunt, qua reliquis fit. gidioribus eum communicant.
XL. Ex iis liquet, e corde dextro in arteriam pulmonalem impul si
sum sanguinem moveri multo velocius eo, qui e thalamo sinistro cordis per ortae ramos distribuitur in omne fere punctum corporis, si analogiae locus esset, illius celeritatem deductaremus ex HMIae XXXIX. 3o.), sed ponamus dumtaxat vaQrum pulmonis sanguinem transmittentium summam vigesies Qquinquies ' minorem esse, ramusculorum Uriae sanguinem pariter trans nitientium summa, iamper erit evidens ex postulato o. o sanguinem per pul mones actum vigesies 3 quinquies maior1 velocitate gaudere, quam oui per ortae ramos progreditur, eritque proinde vis atterens calor huic respondens ex postillat. o. motus sanguinis intra ramin:-cationes ortae genitus, ad vim atterentem calorem, sanguini
per pulmonalia vasa moto impertiendum, ut 1 ad as posito quod resistentiae in pulmone, in reliquo corpore sint in ratione inversa velocitatum ergo sanguis per pulmonis textum in pulsus tanto magis in minimas particulas solvi poterit, secum ideo facilius miscendas. Sed eadem opera multo plus rarescet in ratione forte adaucti caloris, quam in ulla alia corporis plaga. Hinc victere est mutationes, quas patitur sanguis per arteriae pulmonalis ramos protrusus, reduci ad majorem Olecularum cras. sorum divisionem, miscelam omnium partium intimiorem notabilioxena multo rarefactionem.
Sed inquiri potest eo loci, quomodo ventriculus dexter, textu ac satis debili donatus, sanguinem in adulto tanta velocitate per pulmones agere possit, qui in Ioetu non nisi portionent hujus exiguam, per easdem vias trudere poterat, eur gradu caloris notabiliter adaugendo ex dictis, sanguinis lympha, aut sanguis ipsemet a coagulatione immunis servatur cur demum tenuissima vasa pulmonalia non crepant, expansiva vi sanguinis multo majori facta. Attende ad effectus aeris spirati, responsionem facilem dabunt quaesitis; nam. D. Vi
693쪽
to Vi aeris inspirati dilatabuntur cellulae aereae CXXV ad
finem. , explicabuntur rugae interiores VII. vasorum circumpositorum inde facilior in inspirante per pulmones sanguini via quacri in foetu, ubi collapsae vesiculae vasaque summe rugosa reddunt uti monem impervium toti sanguinis quantitati, quae agitur in truncum arceriae pulmonalis, cui itaque hanc ob rationem paratum est diverticulum, scilicet canalis arteriosus. asto. Aer spiratus quandiu vitae sustentandae par est, multo frigidior es sanguine, uti docet thermometrum ergo sanguinis columellis exilissimis vasa cellulis circumjedia tranantibus ferme imis mediate contiguus, ob si immam membranarum tenuitatem, ipsum refrigerabit simulque condensabit uti XXXIX. Io.); unde reducetur hoc pacto sanguis ad temperiem requisitam, ut fluxilis maneat Coagulationis expers eadem ratione obviam iri responderi ultimo k hujus quaelito, evidens est. 47 sq. Vi qua nitita in cellularum parietes aer, forte dici posset
fulcire ramorum tenuissimorum circumpositas membranas, proinde hac per crepaturam aliquatenus impedire ex nimia sanguinis expansione pertimescendam quem usum aeri inspirato primus, sed
aliis insistendo principiis ingeniosissime adscripsit celeberrimus meis
dicinae professor. Ret es vid Consp. n. mech.
XLII. Inde sequetur XL. XLL), posse dici sanguinem in pulmonibus condensari laresieri, incalescere refrigerari, prout attenditur ad esse stus, quos secum infert magna Velocitas qua sanguis pulmonalis agitur, vel solitarios vel cum aeris effectibus non minus demonstratis combinatos. Verum numquid sanguis aeris actione dum pulmonalia vasa transmeat, majorem patitur condensationem, quam quae sit in ratione dumtaxat expansionis superadditae propter velociorem ibi sanguinis motum uno verbo, numquid sanguis per venam pulmonalem redux, densior est sanguine per arteriam pulmonalem moXa corde propulso sic entit claris. He letius act. Aes d. aris ann. 1 38 sed pace tanti viri dictum silex ea sententia quid minus verisimile sequi nobis videretur, scilicet sanguinem e pulmonibus reducem frigidiorem extiturum eo qui per
694쪽
ipsos propellebatur a ventriculo cordis dextro; nam si aer vi frigo risienset est videtur esse opinio clariss viri), eadem vi refrigerabit quoque unde si sanguis enosus pulmonalis densior actione aeris factus supponatur, frigidior itidem admittendus est, ideoque tanto 48 parcius calefaciendus a vi sinisti cordis Marteriarum quae sunt aortae propagines, s quibus tamen solis viribus calor restitui posse videtur inde post per paucas circulationis vices des luctum aut sumiamopere imminutum iri sanguinis calorem sequeretur; qtiae quident consequentia vi ac laevi quidem propugnari posset. Neque favet nimis huic opinioni auricularum bentriculoriam cordis inaequalis capacitas VII ), nam ipsona et docente clariss Helvetio sinus venae pulmonalis sinu venae cavae minor esI; unde, posito qnod eadem sanguinis quantitias, eodem volumine per utrumque sinum transire debeat intra idem tempus, necessario sequitur CXXXIX. o.), majorem debere concipi celeritatern sanguinis moti per sinum pulmonalem quam per iniim venae cavae, indeque tanto majorem vim impetituram parietes auriculae mistrae, quae utcumque minor deprehendatur in cadaveribus tamen adaucta vi dilatante ad hunc usqne pansionis gradum in vivis deferri poterit, Ut totam sanguinis quantitatem, neque densatam, cavitate sua capere queat quod si auricula haec fortius distensa supponatur quoque agere majori vi quam auricula dextra habebitur iterum vis quae verosimiliter sussiciet ad expandendos ventri, culi sinistri parietes eo usque, ut par sit continendae sanguinis copiae ad ipsum translatae ex venis pulmonalibus sic re1pond. clarisi Mi beluitus Epistol. ad celeberr. Fontenellium data, quam quidem responsionem dare non dubitamus, utpote nullis argumentis quod sciverimus confutatam ab eruditiss. Helvetio.
Ex iis iterum deducitur, cur sanguis per Venam pul an monalem redux colorem coccineum vividiorem prae se ferat; siquidem illud phaenomenon facili negotio peti potest ex divisione sanguinis in minimas moleculas, quae fit adtione pulmonum mechanica grumus sanguinis trescens fricetur inter digitos, sicque in minores particulas redigatur; hae videbuntur illico coccineae
695쪽
cineae sanguis itidem venosus ater ferme XXXIX. so phiala
conclusus succutiatur valides hac conquassatione partes divisae comminutae purpureum induent colorem quidni ridem essectus sequi poterit, ex comminutione sanguinis intra pulmones velociter moti attriti summum est discrimen inter illam divisiodem mechanicam, eamque, quam facit sal alhalinus fixus mixtus sanguini in patellam excepto, physice agens proindeque immutans sorie intimiorem partium textum, in quem nulla vis est actionis mechanicae ; unde non satis recte quidam videntur deducere velle
divisione sanguinis' lis sit in pulmonibus,rubedinem intendi non posse, ex eo quod idem solutis salibus aikalinis fixis nigrescat
Neque tamen omnino sumus ab eorum opinione qui vividiorem sanguinis colorem rubrum adsicribunt aeris actioni forte pendenti a vi quadam ipsus nondum determinata; certe praeter egregia quae habet Helvetius ad act. Acad. aris ann. 171 8. hanc 5 sententiam comprobantia, non inutile forsan erit annotasse phaenomenon, quod quibuslibet anatomicis inter dissecandum obviuiri est; siquidem musculi tegmentis denudati, subpallidi aut subrubri saepius apparent intuitu primo, sed simul atque per breve tempus liberum aeris attactum experti fuere, colorem rubrum multo intensiorem exhibent; quod quo modo explicari possit, nisi admittatur in aere vis quaedam huic esseetui producendo suffciens, vix intelligere datur. Itaque duplici de causa sanguinem e textu pulmonum reducem intensius rubere censebimus, scilicet, propter partium comminutionem, lattactum aeris ferme immediatum, ut supra diximus XLI. 29.).
Cur sanguis venae pulmonalis intensius rubeat huc 'ite vidimus; sed an eodem mechanismo explicari potest chyli albidi in liquorem rubrum cruoris nomine cognitum susscitne ad hoc praestandum, partium chyli prius separatarum numero senario secum invicem adunatio, ut plurimi deducunt e observatis Leeu enhoe-kianis, theoria ιχtoni determinantis crassitieiu lamellarum sub Rrr a pari
696쪽
pari genuitate, ut radios rubis reflectere queant 3 an potitus edd dendum est, alicubi corporis secretionem fieri purpurei laticis,qui mixtus intime vi vasorum, imprimis, si lubet, pulnaonalium, rutina quibasdam chyli partibus, ipsis coccineum colorem impertiat Certe 1 attenderimus in Oetti, dum otiantur pulmones, produci sanguinem Iubrum ex materie lactescente, quae sola ad plum fertur ex matre, uti docent separationes placentae in variis animalibus J, retiam in ipsis mulieribus b), absque vel minima quandoque sanguinis rubii eruptione, dum interim pressa lacteum humorem affundit, de hoc vid Blondet differt physic de vi imag.
Si revocemus plures observationes dari sanguinis albi procliis nec acescentis aut in cremorem abeuntis uti commune est lac sti extracti e venis in quibus proinde actio pulmonum reliquorumque vasorum mechanica summe vigebat forte non respuemus eorum opinionem qui contendunt, in quadam corporis plaga secerni materiem illam rubicundam quae tinctura sua iniiciat reliquam humorum massam quacum immiscetur; forsan hujusce secretionis organum non inepte reponetur cum is celeberc. Daverno in gla dulis, quas ipse detexit in ventriculis elephantini cordis copiosiores in dextro ventriculo quam in sinistro, saltein huic conjectationisiimme favet eorum observatio, qui progressus conceptionis' de industria Gaminavere, nimirum ea constat, sanguinem rubrum non apparere, priusquam micuerit punctum saliens seu corculum nis
XLV. Praeter usus adscriptos huc usque aeri thtra pulmones ducto,
scilicet circulationem sanguinis expeditiorem reddere, refrigerare,. condensare languinem, etiam ipsi vividiorem impertire rubedinem, avidereturne alia commoda oeconomiae animali praestare posse, sese
insinuando intra ipsius pulmonis vasa sanguifera, miscetaque proita exactissima cum ipso sanguine demuni aer subitne vias sanguiferas Q raas de mulier org e Drali. Bea bid. Chamber. Dufficinar S adverb. blood sanguis. H Senaac. Act petropol de gland cordiS.
697쪽
ra In pulmoniam textu 3 si de aere elastico eontroversia excitetur, negative respondendum esse suadent Io experimentum Boerhaa ii docentis e sanguine, ad eundem caloris gradum quem habet in vivis calido, Libanthlia neumatica reperito, non prius ullas aeris bullulas erumpere quam quinque viginti partes ponderis atmosphaerae sublatae fuerint, quae quidem imminutio nunquam observata fuit in aere nostro. 2o observatio Iurini demonstrantis cruorem in antlilia pneumatica inclusum non dilatari etiam spectatum oculis micros copio armatis, quod certe impossibile foret 1 intermisceretur elastica
Sed si quaeratur utrum partes quaedam aeris inspirati suo elatore orbati in fluidis, vel ipsi innatantibus, vel humanis soluti intime, vias pulmonales subeant quaestio erit btutu difficillima, tit- cumque probabilior videri possit mrmans sententia, uti comprobavit Ichediasmate inter ac sta acad. reg. Monspei referend. celeberri de Guvages medic professi
lam mutationes quae sanguini per textum pulmonis impulse accidunt satis perspectas habemus ex XL XLL), harum necessitas ut cuivis demonstretur, attendat ad indolem sanguinis per cavam 33 reducis ad cor dextrum, crassus ille est, viscosus, commiXtus rudite cum lympha mox ipsi reddita in transitu per subclaviam, illisce de causis minime aptus ut fluat per exilissimosaorta eraIDOS,materiemque secretionum huc devehat ac stum esset igitur cito de oeconomiae animalis integritate quae stare potest solum illibata circulatione, peractis rite secretionibus), nisi praesto esset in hu-imano corpore organum, cujus actionis ope pristina sanguini fluiditas redderetur miscet par tum rudis exactior fieret porro pulmones illud esse organum, ex dic his satis superque demonstratur; unde altioni liorum necessitas Musus, quaecum sultententur solius aeris inspirati aut exspirati auxilio, uti ex praegressis colligere licet, patet, quisnam sit usus virium respiratoriarum, in prima parte hujus dissertatiunculae Xpositarunt.
698쪽
Ilio locus esset inquirendi, utrum actio pulmonum mechanica atterens tempore exspirationis potius quam inspirationis celebre tur; sed cum rem ita est e dudum, nude tamen proposuerit Pitcarnius, non ita pridem egregie demonstraverit invictis ratiociniis in peculiari distertatione clarisi Herrein noti est cur diutius immoremur in actis agendis Itaque qui hanc circa quaestionem erudiri volent, adeant praelaudati viri thesin in qua inc uirit, an actio mechanica pulmonum tempore exspirationis; nos autem solutis pro modulo exiguo problematibus propositis in initio hujusce theseos, jam claudere aua iuvat arvaeani problamatis solutione, quam pol sqliciti sumus dio. XVI. ).Sblutio problematis harvaeani de Respirotione.
Eruditis olim Harvaeus in tractatu de generatione proponebat, solvendum problema quod nec ipsemet solvit; inquirebat nempe quomodo embryo post heptimum mensiem in utero matris persederet, cum tamen eo tempore exclusus flatim respiret imo vero sine respiratione ne horulam quidem superesse post . in utero autem manens ultra nonnum mensem absque respirationis a miniculo vivus ianus Qui aut plaxius qui sit ut foetus in lucem eritus ac membranas integris opertus etiamnum in aqua sua manens per aliquot horas citra sufocationis periculum superses sit, idem tamen secundinis exutusssemel aerem intra puia mones attraxerit, postea ne momentum quidem temporis absque eo durare possit sed confestim moriatur.
Ab Harvae temporibus auctores celeberrimi quam plures hujus problematis solutionem aggressi sunt, inter eos eminent Borurelius, Me Ius, inson, Pitcarnius; verum ut ingenue loquamur, non magis arrident ab illisce viris clarissimis datae solutiones, pit- carniana tamen eaecepta quam ipsis olim arriserant eae quas ab antecessoribus exceperant Lorellus Me 'tisque supponunt seris misce-lam cum sanguine necessariam esse, si vi spirularum elasticarum, qui-bUS Componitur, alternate mutatarum, actione vasorum dyastolica
est systolica, solidorum motus, humorumque fluiditatem conservare s
699쪽
possit quae si defuerint conditiones in oeconomia animali, brevis clum este de machina norunt omnes quandiu placentae interventu matris utero adhaerescit foetus, fluida aere impraegnata maternae respirationis auxilio iuxta eos auctores, recipit ope venae umbilicatis ultimarum propaginum, eadem itaque ab illo aere commoda percipit, ac si plum hausistet immediate; verum hoc aeris vectigali simulatque orbatur, soluta cum utero connexione sibimetipsi propria aestione debitam sussicere debet fluidi aerei summopere necessarii copiam, quod quidem ni renovetur assidii cito nullius est usus hanc porro renovationem institui in pulmonibus, spirulas aereas inter respirandum sanguini suppeditantibus, existimant; ex qua quidem opinione haud arduum est intelle sim, quo modo expli
cetur mors inelucu abilis animal si psrvωnimia illam ob cri CXterni commercio libero arcetur, post solutos cum matre sua nexus omnes jam alibi XLV. probatum est, ingressum aeris elastici per
vias pulmonum sanguiferas nullis propugnari posse rationum momentis, ita ut hoc ipso solutionem expositam corruere necessum sit, sed&si hujus hypotheseos basis non subverteretur, tamen minime ex ea deductam explicationem esse uincientem inde pateret, quod foetus satis diu superesse queat incolumis, a matre separatUS, modo membrani integris operius sit, quam quidem Problematis conditionem neglexere praecitati clarisIimi viri. 35 Triplici observatione suam hanc sententiam confirmari contendit sevus ach Acad. h. o. pag. 38O Prima constat, brevi perire foetum adhuc in utero materno cones usurn, si quo placentae adhaeret, funis umbilicatis fortiter Comprimatur Secunda demonstratur, umbilicati fune utcumque valide presso nihilominus incolumnaem perstare foetum, modo capite extra uterum posito , libere per Maerem ducere queat. Tertia tandem evictam fuit, foetum perire, etiam liberis a coni pressione vasis umbilicalibus, si capite semel extra uterum emisso, praepediatur quocumque modo aeris externi usura frui. Ex prima deducere conatur clariss ille anatona aerem foetui per
umbilicalia vasa suppeditatum, absolute necessarium esse ut hujus
700쪽
vita foveatur, quo nimirum fluere impedito propter compressionem, illico tollitur; sed evidens est, resistentiam in allato observationis casa sanguini exiturienti e corde sinistro oblatam, compressis arteriis umbilicalibus, illiusque ad dextrum cordis thalamum vena itidem angustata umbilicati, praepeditum refluxum circulptioni humorum satis magnas nectere, moras ut mors subsequi possit, quo tempore potissimum per pulmones collapsos nulla est
via humoribus paranda versus sinistrum cordis ventriculum. In observatione secunda viae per pulmones OVae cuduntur, queis ventriculus sinister repleri queat sanguine, dein distribuendo ad omnia corporis loca, quo fit ut in ea circumstantia funestus umbilicatium vasorum pressionem flectus haud sequatur. Si ad
obscvvationi torti circuitas antias quis attenderit certe mirabitur Iin gratiam opinionis meryanae citatam fuisse; nam quaeri potest cur aeris spirulae, quae supp0nuntur foetu stippeditatae per umbiliucalem funem, eo libero, non sufliciant vitae foetus sustentandae, inde si ut nobis videatur hac observatione penitus subverti, nedum firmetur, clariss viri opinionem Trason totus in suo des espiratione tractatui, in demonstrando aerem tantummodo prodesse quatenus circulationem sanguinis expedit, ex hac hypothesi sua problematis solutionem eruere satagitat. Supponamus inquit, foetum semel respirasse, tunc ipsius pulmone explicati novos canales aperiant curiata faciliores sanguini, quem propellit cor dextrum, inde mutata quae prius erat circulationis conditione, ille non fertur per canalem arteriosum. Supponatur iterum foetum aeris externi libero commercio orbari, denuo collabentur pulmonalia vasa, an guini ideo iter praeclusura hinc in magnis vasis congeretur, tandemque motus ipsius ex toto sitfilaminari poterit. Summam quae adversus illam explicationem urgere potest dissicultatem praecenserat quidem optime clarissi Thrasion, sed quantumcumque illi solvendae insudaverit, videtur optato successu caruisse nimirum viae quibus in foetu circulatio peragebatur apertae manent etiam longo post ortum tempore cur ergo dum pulmonibus collapsis per eos adigi nequit sanguis vias easdem, quas in foetu non relegit, sicque circulatio vitae necessavia non conservatur 3