장음표시 사용
11쪽
Iaigna in silvam serre videbor, qiii rem tam saepe eXaminatam ut luo illustratam mihi Olegerim retractandam. Attamen in hac tam nota re nonnulla insunt, quae, quum adhuc Obscura sint, nova quaestione indigent, nonnulla vero etiam, quae quum errore Saepe repetito auctoritatem quamdam obtineant, corrigenda sunt. Quod autem ultimam opusculi partem attinet, complures erant causae, quae quominus silenti animo eam aggrederer, me
impediebant. Primum enim, quum tota Urbis t0pographia, quam dicunt, tum Triumphalis portae definitio, iram stomachumque vir0rum doctorum tantopere jam movit, ut, si quis in eam disciplinam incumbere velit, ne offendatur magis quam delectoturverendum sit. Deinde ego, quippe qui nunquam Urbem viderim,
astygraphorum pugnae me inserens arrogantiae crimen effugero viX posse videbor. Verumtamen quum nequo Bunsonii ab Ur-lielisio haud prospere defensam neque Beckeri a Prollero quodammodo tantum immutatam de porta Triumphali sententiam compr0barem, n0n poteram, quin denuo diversas de ea re opini0nes DXaminarem, sperans lare, ut, quoniam tota fore controversia everbis tantum veterum scriptorum dijudicari p0ssit, si minus invidiam, insolentiae speciem eVitarem.
Seripsis ollini Livonorum, Non. Decbr. MDCCCLIII.
12쪽
13쪽
Quamquam in plurimis quasstionibus primo loco nominis ortus respiei solet, quippe qui saepissime rei ipsius, de qua agitur,
origini aliquantum lucis asserat,' tamen hae nostra in re, cujus nomen quum ObSeurum, tum - ut statim dieam - adventicium
videtur esse, etymologiam, quam dicunt, in alium locum disseram. Apud omnes fere populos m0s fuit, ut victores e bello redeuntes honorifice a civibus suis exeipserentur sestumque reditus diem sollemniter agerent. At nusquam legimus ullius populi duces Romanorum triumphantium honorem adaequasso, qui Jovis ipsius Capit0lini rogumque antiquorum speciem prae se serentes humanae vitae conditionem excessisse videbantur. Itaque, quod a Romanis ipsis lini doorum inventio triumphi attributa est, mirari non p0SSumus. Baechus, Asiae victor, curru tigribus juncto vectus, a Satyris Bacchisque circumdatus, primum triumphi eX0mplum dedisso iis videtur. λ) Non solum Marius, cantharo potans, quod Liber Pater eodem poculi genere usus esset, victoriae ejus suas victorias comparare solebat, sed etiam Antonius Alexandriae, ut Cleopatrae triumphi spectaculum praeberet, de Artasasde Armenio triumphans, hederis redimitus, thyrsum tenens, cothurnis
14쪽
succinctus oundem deum imitatus est. Sine dubio ea opinio, quam jam antiquo temp0re e Magna Graesta ad Latinos translatam esse puto, Graecia demum ipsa capta apud Romanos increbruit. Tum enim seriptores Graeci, Romanorum doctores facti,
ut Graecos Romanorum institutorum et morum auctores sacerent,
maximam opseram dabant. Imprimis Dionysius in hoc studium incubuit itaque triumphalem quoque et Cire ensem cum similibus Graecorum pompis comparavit.') Sed non tantum a veritato ii mihi videntur abesse, qui pompam triumphalem ab Romanis de Etruria assumptam esse dicunt. Sic Appianus, Scipi0nis triumphum deseribens, β) citharistarum et ludiorum choros nominat
a Tarquinii Pr. y) tempore aureo curru, quattuor equiS, toga picta, tunica palmata usos esse. Neque quisquam infitiari potest, Etruscos multis artibus finitimos omnes ante colluisse atque multas eorum res in Etruseam sorinum redegisse. Deinde splendoris et magnificentiae studium, quo tenebantur, notum est; quid γ quod adhuc vasa exstant picta, quae manifestam alicujus pompae imaginem exhibent.') Ante quadrigam Lucumonis cornicines et citharistae sunt, nec lictor deest cum bacillo. Genius quidem, alis praeditus, qui facem tenens in equo sedet, suliebrem p0tius, quam triumphalem pompam indicare videtur, nihilo tamen minus Singulae picturae paries Romanae pompae satis respondent. Quod autem attinet ad vestos, quae in vasis illis jam discerni non possunt, non in triumphi tantum usum Romam translatae sed propria Etruscorum et Romanorum regum insignia videntur suisse.') Reperiuntur enim in cistis Etruscorum sun0bribus imagines princi- Dio Cass. XL. 51. Vellei. II, 82. ') Dionys. VII, 72. ) Appi uti. VIII, s 6. ) Flor. I. 5. eis. Strab. V, 2, 2. O. Militer, Etrusker, I, Pag. 37s.') Plutareti. Icoinui. c. 16. , O Mi illor, II. 1 f. 8. oorg. Donnis: , die Studio tuid Begrii biliss-plinige Etruriens , libers. v. Meissiter. 1852. II. p. 486. Micali, Italia av. Roman. tav. 34, 35. ', Priorum regum Romanorum vestis non picta sed trabeata toga suisse sertur, ea sue apud Latinos usitata. Maerobius Sat. I. 6.) Etrusca
iusignia jam Tullo Hostilio tribuit. Cis. Becker, IIandbuch, II. I. p. 337.
15쪽
pum miniatorum set bullis aureis ornatorum, qui similliini igitur sunt holuinibus triumphantibus; λ) ac tantum abost, ut nostraesententiae obstet, quod idom hic triumphalis habitus . ovis quoque ipsius Capitolini ornamentum suit, ut quasi retro nobis inde coneludere liceat, roges Etruscos, qui arctissime Chun Saeordotibus conjuncti erant, diis proNimOS in terra Versantes, Suas quas ΠΟ-verant augustissimas splendidissimasque vestes deo quoque Summo induisse. Accedit vero etiam cortum Dionysii testimonium, qui
lib. III. 62.) Tarquinii Pr. insignia regia ab Etruseis ei missa
μυνι Di Dro. Etiam lib. VIII. 47. Siccius de Volseis triumphans
iii ι ι εσ/ιενος ἐσθῆτι . - Libera autem ropubliea paullatim origo triumphalium orvamentorum oblivione est obruta, ita ut Romani, praesertim quum vestes triumphalos in Jovis templo reponerentur, Semper divinum tantumni ido earum honorem praedicaroni. U)Itaque ea, quae ad pompam Damandam, imprimis ad hal tum victoris pertinent, Ettrusca appellaru non dubito; at non in animo habeo, eandem ob causam triumphi ipsius originem Tarquiniorum tempori adjunget M. Parvi quidem momenti mihi ost Romuli iri umphus, a Plutarcho et Dionysio duscriptus, quorum uterque simplieissimum triumphi modum, tamquam a Romulo inventum, sibi mot ipse excogitavit. V ς) Etiam Livius isti iumphandi orbo non utitur, sed Romulum, ait, spolia ducis hostium caesi gerentem in Capitolium ascendisse. δ) Sed qualis Romuli, si unquam ipse exstitit, triumphus fuerit, n0que Plutarchi vol Livii potuit,
16쪽
neque nostro tempore poterit eserto definiri; habitos osse triumphos antiquissimo illo tempore, nequaquam negaVOrim. I inino rectissimo Ni ebulli ius, triumphos jam ante Romam conditam a Latinis aetos osse, consuit. λ' ) I tenim haud raro reipublieae t0mporibus fieri solebat, ut triumpho Romae donogato imperatoros in monte Albano triumphum haberont, laurum Di gratias reser n-tes .Jovi Latiari, clui soodorati olim Latii praeses, usque ad Oxtrema imperii Romani tompora Latinarum seriarun soli omnibus colebatur. Primus in illo monte triumphasso dieitur I apirius Maso de Corsis a. u. 523. Jam vero nemo facile sibi persuadebit, Papirium illum, qui ipso pontis ex suerat, cujus genti inde
a primo rege sacrificulo pontificatus pasene hereditato traditus erat, novum sibi honorem eumque eum deorum cultu conjunctum arrogasse. Nonne multo vori similius est, ut Papirius, quem e
pontificiis libris noverat, antiquum morem imitatus sit 3 Nam dum t ros Albanorum stabant, rex Albanus et saera Jovi fecit et triumphans montem ascendit; deleto autem Albano regno dictatoros Latini summum illum honorem sibi sumpserunt, donec Tarquinius Priscus, devieto L atio, se Latinorum patronum socii, fortasse
etiam primus Romae totum Etruscae pompae apparatum, quum Albanus mons saepius antea vi durat, Oxplicuit. Deinde rogibus exactis quum Romani per Cassium cons. a. u. 26 l. aequum cum Itintinis foedus inissent, procul dubio status rerum priori similis rediit. Nam quoniam n0qua praedae pars Latinis danda orat, suoniam ducos utriusque populi alternis annis eXercitui conjuneto prauerant, Τρ) Latinos imperatores, qui sorte victoriam reportassoni, non R0mae, sed in Albano monte triumphasse manifestum ost. Centum fore annis post Latinis simulaenim tantum aequi si oderis remanserat, neque tamen post prini ii Punicum bellum omnem pristinao conditionis memoriam abolevisso credibile est. I'apirius igitur Maso majorum morem renovans prolirie non consul Romanus sed imperator Latinorum sociorum triumphum ogit. Cete
17쪽
rum tritim illius illo Albanus placidiore ni in usque bellicosa forma videtur suisse; myrto enim, Veneris Victricis fronde, non lauro redimiti triumphabant imperatores. δ')Quae quum ita bini, reliquum est, ut Albani sivo Latini triumphi sontem indagemus. Reperiri is p0test in ipsis populorum m iribus. Quamvis enim cavillatio illa jocique intemperantia, qua non solum milites in triumphis sed etiam cives et inimi, in pompa Circensi, quin in funeribus utebantur, a gravitatu et Severitatu reliquae Romanoriun vitae diserepent, tamen OX eo quod antiquissimo jam tempore talia ludibria exercebantur, δ') colligore dub0mus, illud studium fuisse Latii p0pulis proprium atque innatum. Jam vero si de antiquo triumpho splendorem Etruscum, postea additum detraxeris, nihil restabit nisi simplex victorum roditus ot introitus cum acerba illa et petulanti militum licentia conjunctus. Quidni igitur triumphandi morem in ips0 Latio ortum essu putemus 3 N0n desunt quidem n0stro qu0que tempore, qui Magnam Graeciam matrem pomparum Romanarum nominent, qui igitur triumphum o Dionysiorum ritu natum esse censentat. Sed quamvis concedam, antiquissimo jam temp0re multiplex Latinis et Romanis cum Graecis, imprimis Cumanis λ') commercium fuisse nonnullaque ejus vestigia et in cultum deorum ot in linguam transiisse, tamen similitudine Sollemnium non probatur Graeca eorum origo. MOX Sane Graecorum Aio σος cum Libero patro, Sabinorum Loebasio confundi coeptus est neque salso, Dionysi cultum jam a. u. 255. Romanis bene notum misso, vel ex eo coneluditur, quod Liberalibus, quae illo anno instituta sunt, adolescentibus fausti ominis causa toga virilis data est. Dionysus enim apud Campan08 i. e. matura juVentute florens, appel
Praecipue auctumno, vindemiae tempore, agricolae veteres gaudio exsultantes prosuso j0candi generi se dedebant, pers0nati veste mutata choros ducebant, versibus incomptis et Bacchi laudes canebant et sese invicem rusticis opprobriis cavillabantur. Τ') Hesster, Gesch. der lat. Spr. p. 55.
18쪽
osso corio tradit, ab illis triumphi inimis, quos Appianus gy) otiam
D. y60ς nominat, nihil disserunt. Foriasse igitur votorum Latini, rum juvetios inimicos chor is ducentes impuratoribus suis pra0ibant. ludiis autem Etruscis accitis, cXcultri eorum arie sup0rnii ot caliti rom iis concusseruiit. fud du tota hac re ne duratiusistriin communiationis parte agetur.
Unum adhuc restat, do quo mihi dicendum ust, nomon ipsum iriumphi, quod p0stquam in tris originem Latio reddidi, insignia
viciorum Etruriae ascripsi, non possum n0n Graeciae adjudieare. p tonim, quum satis antiquo tempore Latini Graucorum hominum et morum cognitionem haberent, quum vindomitii uni ludibriis si mili soro modo delectarentur, etiam a Latinis inotau illao Dionysi invocationes: 'oorti M. Iu ε. et aliae nuditae, deinde usurpataoosso possunt. ' Sicut autem CX acclamationibus multa ipsius Dionysi cognomia orta Sunt, ut in Ut Lotis . ita apud Romanoso laoto illo clamore pompa etiam ii imen ducere potuit. Videturonim illud Baechi cognomen apud Romanos moX propriam signifieationem amisisso nihilque nisi gaudii signum mansisse, id quod ex antiquissimo illo Arvalium fratrum carmine apparet, in quo extremo quinquies Verbum triumpo r petitur. Fratres nu-t 'in post sollemne precationis Carmun eam vocem odentes quasila iam sidue iam exprimere videntur; nisi sorio alia do vorbi nostri origino Sententia Vera ost, quae isti tum lilio easdem syllabris, i ias primitivas grammatici dicunt, ac tripudio tribuit, ut proprio sit saltatio fratrum Arvalium tripudiantium, indeque saliatio triuii si h lis et ipsa pompa triumphalis. At primum in isti i-uinptiose vocabulum istorum primitivitur sepud , quod in isti ipudio apstrie elucet, ita oXtenuatum est, ut vi X OX unius litterae vestigio agnosci possit. Deinde fratres Arvales inter saltandum ipsum' ) II, p. 1: 7.
19쪽
8nitationis modum num 'ronim causa vocantos nequeo Sino risu
mihi cogitaro. - Graecam autem vocabuli originem nullus scrupulus olymologicus - ut ita dicam - impedit. Anto Ciceronis enim notatum aspirationem litterae p demisso Cicero et Quinctilianus testantur τ' ) ot praetor carnion illud Arvalo pol multi nummi
0stendunt. ' Praetorea notum est, priscos Romanos duriores litteras consonantes resinuissu, ut seberbor pro risorvere φ, hadvocapit pro hadvocavit . Deinde eodem modo Graeca littera a Somii 'ος)in ii a Romanis mutata est, quo 'L καβ i in Hecubam.
Itaque apud Romanos idem saetum esse videmus, quod Graecis aecidit. Hi primum Dionysum duum Omi υβοι nominarunt, POStendtii cognomen in hymnos dei celebrandi causa cantos, et pompasol aetas transtulerunt; illi eandem lautam acclamationem assumpserunt Padumque imperatorem rodeuntem saliutantes deindo ipsi viet0ris pompae idem nomen dedoriant. Eodem modo otiam hovandi nomen, quod Plutarchus inepto ab ovo in Capitolio mactata ducunditan osse putat Marcoli. 22.), ut Graecorum ἐοί m. laselo clamori originem suam debet. Etiamsi enim verum osset, quod Plutarchus dicit, imperatorem ovantoni nequo cantu noque neelamatione honoratum esse, tamen illud vocabulum non cum ipsa ovatione ortum sed primum ampliorem significationem habuisso, doinde ad triumphum minorem translatum DSSe potest. Ceterum postea quum R0manno littorno Graecarum auxilio soror iit, Triumphus rursus divina specie indutus ost. Nummi
enim inveniuntur Triumphi dei caput promissis et cincinnatis crinibus ostendentes, imprimis in Papiae gentis nummis prauior lupam saeum ore gerentem et aquilam caput Triumphi lauronti expressum est. Donique id0m sibi v0lunt notissimi hi H0ratii
Tuque dum procedis, Jo Triumphe, Non semel dicemus Jo Triumphel Civitas omnis dabimusque Ilii is Tura benignis. ') Cic. orat. 45. Quinet. inst. I. 5. g. 20. y , Basche, lexic. rei num. V. p. 154. CD. Κlausen, Aeneas u. d. Penat. p. 777.
20쪽
l 'licos Romani post allatam hostibus cladum satis magnam a
ut senatum per tabellas lauro redimitas de victoria sua certiorem saciebant, Simulque, ut Suo nomine diis immortalibus publiea supplicatione gratiae agerentur, petebant. λ) Supplicatio autem vel gratulatio, si Ciceroni fidum habemus, nunquam ulli imperatori denegata est ab senatu, nisi T. Albutio et a. u. 6: 8. A. Gabinio, scelerato Syriae proconsuli. β) Ante Camilli tempus supplieatio spatium quattuor dierum non eXplevit; Livius enim Camilli qua triduum commem0rans sequot dierum , inquit, isnullo anto bello. ')Sed jam a. u. 45s . quattuor dierum supplicationem videmus') ot Ciceronis tempore semper sere quattuor vel quinque dierum supplieationus decernebantur.' ) Jam vero dominatione ingravescentu
λ) Republica eversa nonnunquam ab Augusto et Tiberio nomen imperatoris clabatur: Tacit. Ann. III. 4. -Tiberius id quoque Blaeso tribuit, ut Imperator a legionibus salutaretur. Prisco erga duces honore, qui bene gusta republica gaudio et impetu rict0ris exercitus conclamabantur erantque plures simul imperatores nec super ceterorum aequalitatem. Concessit quibusdam et Augustus ut tum Tiberius Blaeso postremum.