장음표시 사용
61쪽
biseito equi conscendendi potestatem accepisse non conStaret, tamen e paueis illis Naevii versibus apparere videtur dictat0rem qualibet do causa in ipso Circo currum conscendisse. Foriasse inter ludos Circenses id factum est. Tum Bunsonii opinio in dubium vocatur, si ad ipsa et muriot Ciret Max. condendi tempora redimus. Idem enim reX, cui sine dubio R0ma urbs maximam moenium partem debuit, Ἱ'arquinius Priscus, etiam Circo locum suum designavit. Quis autem sibi persuaderi velit, rem sic ab eo institutam esse, ut totam Circi Maximi vel Murciae vallem a parte urbis inter Capitolinum set Palatinum montem sita sejunxerit 3 Nulla ei causa aderat, nisi forto parsimoniae causa unum pro duplici muro secit. Unum imprimis locum Bochorus 'semel iterumque Urliclisio exprobravit: Liv. XXVII. 37. quo pompa quaedam Virginum Carmentali poria per vicum Jugarium in forum indeque per Vicum Tuscum et Velabrum in forum Boarium, secundum Bunsonium porta Flumentana) ot in clivum Publidium in Aventino sporta igitur Trigemina) processisse narratur. Itemque triumpho, Siquidem Carmoniali porta intr0iorat, por Velabrum Flumentana suisset emigrandum rursusque Triumphali porta ingrediendum, via prosecto satis torta. Etiam Plutarchus Romul. 5.) et Dionysius
V. 36.) inaniter Tuscum vicum et Velabrum τὴν εω r0ν ἱπποδρομον έρουσαν ἐξ εἰγορας παι οδον Vel διυδον appellarent, si Velabrum duobus muris a Circo seelusum fuisset. At neque suis neque omnibus aliis argumontis indigebat Beelioriis ad refutandos ad- vel Sarios, quoniam tantum abest, ut murum urbis cum Circo Max. conjungere p0SSimus, ut nullum plane murum intor Capitolinum et Aventinum montem . secundum Tibserim fuisse cortissimum sit.
Nam etiamsi firmum Dionysii testimonium non haberemus V. 23.)
a Porsenna obsessae historia II. 10.) sufficeret. Quom0do enimis dicere p0tuit: halia muris, alia Tiberi objecto videbantur tuta , si tota urbs muris septa fuerat γ Porsenna a regione D) CD. Liv. XLV. 1. Dionys. V. 47.
62쪽
Janiduli montis veniens ad ulteriorem fluminis ripam castra posuerat et tum domum naves undique acciverat c. 11.) ad commeatum arcendum et ad praedatores trajiciondos. Parsennam autem fluvium transire posse, R0mani bene sciebant, muris igitur tuta esse maxima urbis pars iis videbatur; quid securitatis vero pars urbis Tiberi proxima iis praebere poterat, itidoni murocincta P Prima sellieot fuisset set opportunissima hostibus ad oppugnandum, praesertim quum iste Bunsenti murus satis magnum cis amnem spatium his relinquereti Neque possemus tum Horatium Coelitona intelligore, Janiculo capto vocis orantem, si transitum pontem a tergo reliquissent, jam plus hostium in Capitolio Palatioque soro, quam in Janiculo. Eamdem ob causam Romani inter comitia centuriata, rubro veXillo sublato praesidium Janiculo imposuisse mihi videntur, νοβουμενοι, ut ait Dio Cassius
Removenda igitur ost una cum muro Tiburino poria Triumphalis in circo, ac removenda ob ultimum quoque testimonium, quod pro ista sententia est pr0latum k ) ex Memorabilium libro. Cap. 24.: isIn summitate triumphalis arcus qui est in capite Circi Max.) stabat quidam equus aereus et deauratus, qui
vidobatur facere impotum, ac si miles Vellet currere equum. In alio arcu, qui est in fine, stabat alius o tuus aureus et deauratus. Quibus verbis quod portum Triumphalom in Circo volunt confirmari, non possum non mirari. Duo Circi aditus momorantur pariter ornati, qui merito nominantur arcus triumphales, quia pompa triumphalis seinper per eos ducebatur. An primum tantum eOnim arcum triumphalem crudam γ Non repugnab0; atqui nihilo secius diserimon retineo, quod inter arcum est et portam triumphalem. Jam porro Beckeri sentotitiam audiamus. Is autem fines ipsius urbis a sinibus triumpho dostinatis distinguens, Triumphalem e numero portarum urbis sublatam in confinio Campi IIariti otCiret Flaminii pr0pe Pompriana opera collocavit, ut arcus Sit ') Urlielis, Topogr. in Leipa. I. p. 88.
63쪽
per quem imperatores triumphantes o Campo Martio Circi Flaminii regionem introierint. Nequo multo sociis Prollerus Τ' ) de ea re judicavit, arcum Beckeri paullo propius urbi admovens, ut juxta Villam Publieani templumquo Bellonao positus sit. At anteroliqua haud facile mihi persuadobo do discrimine illo inter triumphi et urbis fines reperto. Etenim locum, ex quo homines triumphantes progredi coeperunt, nequaquam initium triumphi
dicere velim. Initium sane erat pompae sed sine propria triumphi notione, quae tum demum accedit, quum currus triumphalis in urbis pomoerium invehitur, quum imperator revera redit in spatium diis, quibus grates acturus erat, dedicatum. Quae causa
quamvis a nullo Romanorum Scriptore commemoretur, itaque
a Beckero vehementer repudietur, ist) tamen sufficero mihi videtur ad negandum Triumphali portae quemlibet locum oXtra pomoerium situm.
Sed accedunt alia n0n minus. gravia. Antiquissimo tempore, quo neque Villa Publica neque Septa erant, totus p0mpae ordo ante p0rtam Campo IIartio pr0Ximam institui potuit. Circi Flaminii enim regi0nem sive prata Flaminia tunc ne publicum quidem agrum sed in manibus privatis fuisse, deserta igitur neque aedificiis c0nsita, neque hominum multitudine frequentata notum est. Quum autem et Beckeri et Prollori portae ad Flaminiam
regionem spectent, illo temp0re ne existere quidem potuerunt, nisi sorte pompae triumphales sine ulla causa duorum saltem millium passuum iter usque ad Carmentalem portam per agros secerunt. Anno demum u. 533. Flaminius circus exstructus est, quo laeto nonnunquam praesertim splendidiores triumphi per
hunc quoque Circum ducti sunt. Quid igitur 3 Num, si unquam fuit, ante Circi Flaminii tempus exstitisse Triumphalem portam
negare debemus 3 Immo certe fuit jam Tarquinioriun aetate. Attamen propius res intuenda est, ut Videamus, quam ob causam Beckerus, vir diligentissimus, tam miram opinionem in
64쪽
quo non solum Beckeri conjectura fluxit, verum etiam, quia unicus locus est, qui rei obscurae aliquid lucis asserat, unaquaeque de p0rta Triumphali sontontia derivetur necosse est. Neutiquam enim c0ncedo, Josepho, ut homini peregrino, in hac re fidem negandam esse, inq) quia non cum Vespasiano demum is Romam venit, ibique reliquos vitae annos transegit, sed jam adolescens a. 63. Neronis tempore Romae fuit, itaque procul dubio et linguam ut mores et locorum situm nominaque calluit. Is igitur. do bello Jud. VII. 5. 4.) narrat, 'VespasianuIn cum Tito, quum pr0pe Isidis templum pernoctassent, manu ad porticum Octaviae se contulisse, ibique acclamatione militum accepta
θρίαμβον δια r ων θεαroo ν διεξελαυνοντες. Quo loco rectissimo Bochorus
semper urgebat significationum rodeundi vel regrodion di, quae sine fraude a verbo αν - ειν sejungi nequit. Itaque quum eo tantum rediisso imperatores dici possint, unde venerant, D cessario, prope locum, ubi pernoctaverant, triumphalem suisse portam ratiocinatus est. δ') Quid igitur 3 Nobismet ipsi repugnemus 3 Minime. An critica manu adhibita unam litteram mutantestinvo on scribamus γ Multo minus. Etiam nunc omnibus sere concessis hunc arcum reprobare non dubito. Etenim regressus quidem corio ost Vospasianus, id est: oadem via sese re copii, qua Venerat, in eamdem regionem ubi pernoctaverat. Quum autem e Septorum regi0no ad Porii rum Octaviae brevissima via inter Capitolium set Circum Flaminium fuisse videatur, quidni Vespasianum hac via regressum ad urbis poriam se contulisse putemus,quao esset inter Capitolium ot Quirinalem collem γ Non nova quidem est haec sententia, sed a Beckero, cui, pompam trium q) Urlielis, Top. I. P. M. V) Simul hae conclusione vulgaris Italorum Nardiui, Nibbyi, Caninae) sententia ad irritum cecidit, qui eam tuter Carmentalem et Flumeu-tauam fecerant mediam.
65쪽
phalem statim initio per forum in Tuscum victim perreXisse non placebat, paene neglecta. λ') Quid vero ipso do suo triumphi itinero statuit 3 is Velchon Wog man von da Porta Carment.)nus genommen, Wird nichi ausdruchlich gesam, teli mi clito aborglauben, dasS er kein andrer geWesen sei, ais der des obenomalinteii Festgugs der Jungsrauen; numlicli dureli don Vieus Jugarius bis gum Forum, danii an demselbon hin sub Vetoribus) und durch den vicus Tuscus, das Velabrum und Forum Boarium in don Circus. Nam ipso indo a Carmoniali illam virginum pompam imitari cogebatur loco Suetonii Caes. 37.)hGalliei triumphi die Velabrum praetor Vehens paene curru excussus est axe diffracto ; quoniam si recta via a Carmoniali porta iriumphus ductus esset, Velabrum tangi non potuisset. Equidem sateor, honestius, ut ita dicam, mihi videri, trans forum
sub Capitolio imperatores vectos esse, quam e Jugario in Tuscum vicum per brevem illam fori partem quasi irrepsisse. Praeterea huc nostra via tamquam conSecrata thensas deorum in Circum o Capitolio ductas esse Scimus. At, ut ad poriam revertar, locum ejus jam video designatum Ratumenae portae, adeo vero incertae, ut Bochorus' ') dubitaverit, num proprium h0c alicujus p0rtae nomon, an alius fuerit sueundarium. Non destruendum igitur mihi est, quod nondum stat immotum; fortasse Ratumena in ea parte muri orat, cui Tra-jani serum deinde impositum est, soliasse juxta eam fuit, sed Capit ili , propior. gy)Itaque haec poria triumphalis, quum proxima sit Campo
Marito, ut antiquorum triumphorum conditioni accomodata ost otcum J0sophi vorbis c0nvenit. Tum etiamsi ipse non magnam arcubus triumphalibus auctoritatem tribuam, non tamen praetereo,
quod in ipsa illa via, qua a Batumena poria ad forum itur fArgentarius clivus appellabatur, hodie: Salita di Marsorio) duo ar-
66쪽
cus nominantur in ordino Romano anni li43. apud Becker. not. 717.): Ascendit Papa) per Pineam juXta Palatinam, prosiliens ante sanctum Marcum PalaZZo di Venegia), ascendit sub arcu Manus carneae per clivum argentarium inter insulam iisdem nominis et Capitolium, descendit ante privatam Mamertini scarcerem), intrat sub arcu triumphali inter templum satale Janum) et templum Concordiae e. q. s. Bunsenius hunc arcum Secundum, cujus opera caelata adhue in ecclesia S. Martina reservantur, Marci Aurelii fuisse putat. Mihi quidem in mentem Venit, primum arcum, qui Manus Carneae vel Panis
aureus Bech. p. 359.) dicitur, Marco Aurelio dedicare, littorariun formas inter se comparanti:
Diis autem, quos Josephus r ῆ πυλν nominat, certe adnumeranda est Fortuna Redux, cui Augustus aram et Domitianus templum in Campo Martio dedicaverunt. Omnino saepiussornicibus triumphalibus locus Fortunae sanis proximus videtur osse electus, ut ab eodem Domitiano in campo IIartio, a Stertinio in foro Boario. ' ) Quomodo autem triumphus per Circum Flaminium ductus, ad portam triumphalem pedes refleXerit, ejus rei nullum habemus testem, neque offendi debemus triumpho quasi in orbem acto, quoniam porta sine dubio prior exstitit
Postremo si quaeritur, quid de eorum Sententia sit consendum, qui p0rtam triumphalem nonnisi triumphis patuisse statuunt, semper puto eam incertam soro. Non enim confirmari poterit Ciceronis verbis sin Pison. c. 23.): Quasi vero id aut ego scire debuerim aut vestrum quisquam audierit, qua tu porta introieris; m0do ne triumphali, quae porta Macedonicis Semper proconsulibus anto te patuit, ubi Cicero sepatendi impr0prietate, quam grammatici dicunt, eadem ratione usus osse potest, qua Livius
') Sic porta quoque Aurelia aetate quae dieitur media, Aurea voeata est. Vid. Prelier, Reg. p. 223. ) Martiat. VIII. 65. Liv. XXXIII. 27.
67쪽
hclaudondi libr. XJLV. 39.: hL. Paulli triumpho portan claudentur γ Deinde ut porta Carmentalis etiam Triumphalis praeter modium sernicem maXimum duos quoque Janos habere poterat. Si vero circum MaX. contemplamur, qui quamquam ipsos deos immortales intra parietes suos videbat atque triumphis pompisque celebrabatur, tamen non sollemnibus tantum diebus patebat, verum semper pervius et frequentatus erat, non e Romanorum sentiendi ratione fuisse videtur, honorem triumphalis portae quotidiano usu imminiitum esse. Alia quoque res est intrare, alia involii urbem, id qu0d nunquam reipublicae tempore cuiquani licuit praeter imperatores triumphantes. Loeo igitur muri investigato, quo triumphos pomoerium transiisse, verisimile saltem est, multo facilius reliquam eorum viam in urbe ipsa persequi possum. Pompam a porta per clivum Argentarium ad sorum, deinde per vicum Tuscum ot Volabrum in Circum perrexisse, jam supra demonstravi. Sed inter Velabrum et Circum parva quoque seri Boarii pars tangenda erat, quae sub Germalo, doclivi illo Palatini montis latere sita videtur suisse. Ibi Onim Hereulis Triumphalis signum stabat, quod triumphorum diobus triumphali veste ornari solebat. η ) Ejusdem autem Herculis sanum cum ara Maxima conjunctum fuisse Tacitus testatur. -β) Itaque quum ara Maxima a Servio: q) sepost januas Ciret
dicatur, quum praeterea a Tacito fines Romae quadratae ita designentur, ut ara Maxima muro Palatinae urbis contineatur,
rectissimo Prellerus ') cum Beckero arae Max. ot Herculi Triumphali l0eum suum in angulo seri Boarii qui sub Palatino ostroddidit. Haud dubio igitur pompa triumphalis Herculis sanum
) Plin. XXXIV. 7. 16. isHercules ab Evandro consecratus, ut produnt in foro boario, qui triumphalis vocatur atque per triumphos vestitur habitu triumphalia. Annal. XV. 41. seMagna ara sanumque quae praesenti Herculi
68쪽
praeteribat, id quod Hercule ad Trigeminam portam posito ')
'fieri non potuit. Denique non desunt, qui hunc Herculem fuisso signum dei in aperto stans arbitrentur. At primum Simulacrum Evandri in aede dei positum commemoratur, tum etiamsi duo dei signa ibidoni fuissent, statuam dei extra aedem magis honoratam esse quam ipsam cultui sacratam, minus crediderim. Jam vero ingressus Circum Maximum triumphus per alterum Circi arcum exibat ot vallum inter Coelium et Palatinum montes emensus, Sacra via in forum doseondebat. Certissima ea trium
phalis vino flexio sit his Horatii versibus Epod. VII. T.)
Intactus aut Britannus ut descenderet Sacra catenatus via.
se Concines majore poeta Plectro Caesarem, quandoque trahet seroees Per sacrum clivum merita decorus Fronto Sygambros.
Nam inde a Titi arcu, qui est medius intor Metam Sudantoni ot Fabium fornicem, g) sinum propriae Sacrae viae, revera
descondendum orat usque ad Forum, quoniam locum illius a reus summam totius viae partem suisse eamque ob causam Sacrum Clivum appollatum esse inter omnes constat.
Tum per Augusti arcum, qui juxta Caesaris aedem stabat,
) Maerob. Suturp. III. 6.: -Cornel. Balbus ait. apud aram maximam obsorvatum, De lectisternium fiat. Custoditur in eodem loco ut omnes aperto capite sacra faciant. IIoc fit, ne quis in aede dei habitum ejus imito tur, nam ipse ibi operto ost capite. Non possum hic tae ore do loco illo obseuro Trobollii Pollionis apud. Salonin. I.: se Fuit denique hactenus statua in pede montis Romulei, hoe est ante Sacram viam intra templum Faustitiae advecta ad arcum Fabianum. Beckerus, postquam de mur. p. 37.) locum emondaro noluit, tamen postea iIIandb. I. P. 2ll.) conjecerat scribendum esse: .intra i. e. intra latitudinem) templum Faustinae a Vesta ad arcum Fabianum eunti)denique in supplem. coirexit: -eroeta. Equidem me eorum sentontiae esse fateor, qui mirabili vi praepositionis hintra offonduntur; itaque puto scribendum esse: intra tem litum Faustinae ac Vesta o ad arcum Fabianum. Fabianus enim sornix revera medius orat inter utrumque templum, neque minus igitur Statua ad fornicem posita.
69쪽
rursus sorum intrabant et eo quidem in latero, quod issub Novis appoliabatur itonique usque ad clivum Capitolinum pars Sacrae viae erat. In foro ipso magistratus in rostris et subsolliis δ) sedentes imperatori triumphanti assurgebant. Clivus ipso sub arcu Severi ad laevam ascendebat, quare pompae ubi huc usque venerunt, flexae esse dicuntur. μ) Eximiae pietatis exemplum Caesar et Claudius dederunt, omnes Capit0lii gradus genibus
) Sueton. Caes. 78. Triumplianti ot subsellia tribunicia praetervehonti sibi unum o collogio Pontium Aquilam non assurrexisse adeo indignatus est e. q. s. Sueton. Tib. 20. A Germania in urboni post biennium regressus triumphum - ogit - - - ac priusquam flecteret, descendit e curru, seque praesidenti putri ad genua submisit. CD. Dio Cass. XLIV. 11. δ') Tib. 20. Cic. in Verr. V. 30. se Cum de foro in Capitolium currum fleetere incipiunt.