Auctarium ad Alberti Halleri Elementa physiologiae corporis humani excerptum ex nova editione et adaptatum veteri ..

발행: 1780년

분량: 281페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

101쪽

ELEMENTORUM

PHYSIOLOGIAE CORPORIS HUMANI

cap. II. lin. 8 dele Repetitiones exosam mihi vitium dum facilia ea sint. P. III. l. 3. post inuentione adde me ibid. l. s. dele deque valvula coli. ibid. l. a . lege alienoue ibid. l. 27 delem valvula coli ignoscat excusat deteriora. p. IV. l. 19. dele Ceterum in his ipsis ad verum accedere possin.

EXCERPTUM EX PRAEFATIONE AD NOUAM EDITIONEM.

In noua editione pluscula mutata fuerunt, maxime in sectione secunda, in qua de sanguinis elementis agitur. Non potui de electrica materie, non potui de phlogisto silere, quam utramque materiem inter sanguini elementa praecipua, eaque numerant, quorum efficacia mortua alia humorum particulas incitat, vitaeque causa est. Breuiter equidem neque enim austis sum in re noua, mihi per propria experimenta non perspecta, iii minuta quaeque me diffundere, neque satis confirmata sunt, quae de utriusque Clementi phaenomeni prodierunt, et superstini, qui de ipso etiam nouorum Xperimentorum Uentu dubitent. Decalore, et eo potissimUm, quem in aere circlita posito corpus humanum cum vita superstite, ferre potest, noua Xperimenta Xtant, quae nostris prioribus subuenerunt, et coegerunt me, Ut ordinem sermonis mutarem, ne omnino similium testimoniorum nimia turba fieret. De globulorum etiam colore figura, fabrica, a Xtant' Primam huius tomi partem Aucto FELICI FONTANAE securidam AZAROS PALANEAN et tertiam Io HANNI VIVENEo dicauit. pag. ΙΙΙ. ad verbum praeuideram in x ruran. q. adde not. a Ea epistola inter amicorum epistola nunc prodiit. pag. U. ad numerum in eo: tu in II. ad is n0t. COME THOΜSIvS, cuius epi. stila propediem inter alias amicorum epistolas edetur.

102쪽

PRAEFATIO.

CXtant egregia nuper C. virorum experimenta, tantum ut aliqua a meis undique aliena sint, quae cum meis audiit se oportuit. Nihil autem inueni causae, Cur a prioribus meis effatis recederem. De duplici coagulabili lympha Anglorum noua est hypothesis neque enim mihi etiam in eorum descriptionibus causae videtur este fatis, cur duo clementa, undique sibi similia, et nullo alio discrimine separata distinguerem, praeter facilitatem paulo maiorem ad coagulationem, quam serum ab igne patitur, et cuius coagulabilis indolis limites putredinis initia, et calor externus, et cibi ratio, et mille aliae causae mutant C terum in his elementis multa non dubie parum plena, multa hiulca incerta tamen, et de quibus iustis dubiis stlocus, non puto superesse, agniturus si videretur. Analyses sanguinis nimis fere fusas deprecor: laborem exhauseram ponendorum calculorum, ut pondera elementorum fanguinis ad drachmas, librasque reducerem eum forte laborem neque totum, in noua editione desiderari hi non utile visum est, neque in aliquod compendium reduci posse speraui. Minus etiam ceterum haec mihi placent, quod nihil sit mei, nunquam enim ea mea fuit felicitas, ut inter tot alterna vitae osticia in chemici laboribus pro

ficerem.

Bemae d. III. Iul. lalaccLXXVII.

LIBER

103쪽

P. a. l. I9.psis adeo ad se uniuersi corporis p. 3. l. 6. ' i maximam adde vim p. . l. Ia. 6 euasit adri Haemorrhagia et et vltra librarum, cum placenta supra os teri adnata seces timet, EN REL '). ibid. l. is poli nares adde et quadraginta intra quatriduum SARTOR Ius p ibid. l. I 8 adde intra quatriduum Iesulta o libras amisit '). p. s. l. 9.pois passa est adde Librae I sanguinis intra annum amissae, teste lil.

p. 6. l. a . adde In diuturnis morbis sanguinis penus saepe ita exhausta, i pene nullus supersit p') GVILIEL MI III cadauer totum exsangue fuit p' ). p. 9. l. 1 3 adde Calidiorem nuper D Avi fecit o ) Magis animalifatum D. V ILso o cum sanguis arteriosus minus de animali natura haberet. ibid. l. 18.10 auctor est adde hinc citiu cogi, firmiusque dare coagulum. p. o. l. 6 deo et rubicundiorem et a de bere lymphae coagulabilis et colore differre Cl. ENT 1 f. Frigidiorem esse s ΤΕΡΠΕ so Ν ' λχ' ' .

ipsi

104쪽

pag. m. l. Vlt lege in altera p. 1 a. l. . ad de Obiscum Cl. PALANZANVS, qui pariter, ut ego, plurimum laborem in contemplando per Vitreas lentes sanguine posuit. ibid. l. ai. 4e uti I 69. ad 32. p. 13. l. 3. adde De carotidis sanguine dicemus g' . Negat de eo ipso sangui

ibid. l. s. Fos repugnat adde Nuper lil. PIEL MANNVS sanguinem venae cavae cum sanguine venae portarum comparauit. In Venae portarum anguine debilis liquoris, paulum alcatini, partes Ig fuerunt, I 6 alcatini, 6 fortiter urinosii et saturate alcatini olei pars 8s, salis volatilis δε, qui demum cum tartari sale tritus urinosum odorem spargebat; carbonis denique partes V , in eo serrum o sal lixiviosus. Contra in sanguine venae cauae liquoris alcatini partes erant a paulo plures omnibus computatis, quam in sanguine venae portarum olei empy- reumatici jur, siue pene si duplo adeo plus salis contra volatilis minima portio, non supra his, quam putes compensari per uberiorem spiritum alca- linum Cirboni tantum n , et dimidio minus. In eo perinde ferrum et sal liuiuiosus fuit. Quaerit vir Cl. an adeo plus sit salis, plus etiam acoris, in sanguine venae p0rtaruiri, minus olei de eo negat, ut potiu plus habeat olei. ibid. l. 6. 6 peculiari adde sanguinis in portarum vena ibid. l. o. Foy superante adde De Europaeo homine, alboque loquor; nam aethiopibus ab HELMONTIO li' nigricans tribuitur. Nuper annotatum est, aethiopis sanguinem emissum primum fuscum fuisse, cum admistis exiguis particulis nigris, deinde floridum et in centro placentae nigrum in ambitu fuseum. Non ergo niger est, nisi ob crassitierit laminae sanguineae si ' ). In diuersis animalibus aliquam in colore sanguinis diuersitatem se non repugnat, Vt vitae genUs aliud fuerit, et victUS; non quod ipse testem me dare queam, nam et iii frigidis animalibus rubrum sanguinem et concrescibilem vidi, ut in rana, inque bufone, et in calidis, et in pullo incubato. Logitamen in piscibus, anguillarum ad modum teretibuS, anguinem in corde nigrum

105쪽

SECT. I. DE SANGUINE IN UNIUERSUM.

grum esse et coactum, in cartilagineis rubrum et splendentem si '' equo saepe piceum et nigrum de vena incisia manare ); et in uniuersum ti-que in maioribus quadrupedibus viscidior est et densior, ut in equo vidi. In cana mihi magis glutino lus, et ad coeundum pronior visius est, in ovibus potissimum iunioribus fluidior Globulorum etiam magnitudo dicitur di ferre, quod discrimen in tabulam Ews Oxus ex variis animalibus expressit.

pag. 3. l. 17. post denique adde primis vitae horis ibid. l. 8. pol pellucet adri immaturo fetui humano pro sanguine flavum humorem in orta vidit Ill vir C. I. Hii Tum E R.

ibid. l. antepen. bis unguent ad Non ignoro haec nuper infiri nari, aque viris, quo magni facio. Uerum ea certe scribo, quae vidi. In minimis ramulis figurae venosae, tertio die, sanguinis purpura laeta est in magnis truncis; idem die siecundo rubiginosus fuit, ut appareat, hunc rubiginosum Colorem non esse a pellucente flauedine vitelli ea enim multo magis minorum Vasiorum ruborem a paucis globulis natum obruisset, quam maiorum. Nobiscum

p. 1 . l. 3. ps flavent adde Sola ex aeris insigni mutatione Europaei in seruidis Americae insulis continuo flavescunt, et a multa venaesectione pallor diu saepe ipsis adhaeret, aque febribus intermittentibus. ibid. l. q. pqst rubore adde per caeruleum et viridem colorem ibid. . . adde Non ignoro Ct virum, et quem plurimi facio, spΑLANE N v Mu' flavum colorem globulorum sanguineorum non admisisse, et flauedinem a me visam luci refractae tribuisse, qua ego usus sum. Verum lentis vitreae usus in colore certe mutando nihil potuit. Nam in robusto animali solitari globuli, unica serie mesenterii vasa percurrentes, ruberrimi mihi visi sunt, aut certe albi fulgidi cum laeto rubore, nunquam flaui languidi contra animalis glomerati globuli constanter flaui apparuerunt, cum eadem luce

uterer.

p. is l. . adde quae interim, uti legi, ita refero. Nam Cl. HvNTE Rus hylum auium et piscium pellucidum facit, crocodilo excepto, cui albus sit. ibid. l. 1 1. post fuit adde Lacteus albus humor de vena eductus CABALLI ). ibid. l. 14. adde et a lacte retento ' , pag.

nn enomen delia circulatioue. o Phaenom. med. P. M.

r ' Iourna de medec. 177o supplem. a. q. Si enim id lae per urinata et per diarrhoeam depositum fuit, utique in sanguinem redierat. Pag. S. Ol. l. q. adde ARTHUL IN P. 92. 93.

106쪽

pag. 16 l. i. os negent adde et ad serum quoddam reserant. Quod ego 'di, id euidentissime chyliis erat, ut etiam ex ductu thoracico in venam lub clauiam insundi viderim; ibi d. l. a. pol elabitur adde In Suecia equidem ' experimenta seri cliviosi aliquam seri a lacte diuersitatem demonstrant, a sero nempe a verum Xigila disserre copia olei et solidarum partium, quibus in magna ratione superetur ut i ad 6. Constare aqUa gelatina et corpore gelatinoso mucoso, quarum illa 4b, hoc sit mria Haec videntur omnia de chylo vera esse posse cum lympha animali coniuncto, quae in lacte decedit. Sed etiam Cl. HEwso v x '' album illud, quod sanguini innatat, serum esse globulos habere flavos '' ), neque aut chylum rus esse, aut unicea pastu reperiri, cum sero vero candorem ab adipe 's' communicari. Album etiam liquorem hydropicum I. L. ARGIo Nus vidit, cui nulli essent globuli, ). ibid. . . a de Tempus ergo aliquod est, in quo chylus conspicuus cum sim-guine circumluit. Humorem autem alium mucosum nonnunquam in sanguine contineri non repugno. Chylum esse nobiscum l. BRAM EI L-

ibid. l. 7. post loco adde Niger et foetidus atque serosus de naribus puellae decennis manabat et .

ibid. l. a. pol tingat a d tum in polypo, qui pulicem aquaticum deuorauit. ibid. l. post exhauritur adde qui carnes tingebat. ibid. l. 16. post commune est a , et ni fallor in omnibus animalium classibus constanter accidit, ut vitalis humor spissescat, et sanguis in fano homine continuo et .

ibid. l. penult pos delet adde A minutis septem ad II l. viri numerarunt, quibus sanguis egeat, ut in placentam Consistat. pag.

Σ ERLIIo variol morbili. p. 4O. e lit. tiam ill WICM MANNu curauit. pag. 16 hol si adde Coiitra sanguis in gradu Ias comitus fuit in vena ligata canis, HEwsi phil. Troius Vol l .X. ibi d. a verbum toti in textu lin. 6. Me Ot Diuersa est descripti a phaenomeni grum sanguinis.

107쪽

SECT DE SANGUINE IN UNIVERSUM. 9

pag. II. I. I. pois magis adde tum in calore, qui 9O gradus stiperat, ad Io gr.

ibid. l. 7. posse turgerent adde Non repugno frigefactum blidius coire calentem tener V n y tamen non eo processurus, ut calor amissis coagulationem tribuam ' ), cum frigidorum animalium anguis cogatur, de quo nullus calor decedit. Possis negare, a sola quiete in Coagulum abirem ), cum concussus coeat suilli exemplo, et in vitio homine coitiis te visius sit. Plurimum tamen quies ad coagulationem confert, siquidem sanissimi hominis sanguis, qui rapide per venas circumibat, et idem per aerem fluidus saliebat, coiitinuo cogitur, quam primum in patinam receptus quiescit. p. 18. l. a. po, subest adde Demum in febribus malignis sub initia mali saepius fere cogitur, etsi in posterioribus mali stadiis idem resoluitur quam quidein legem plurimorum et peritis limorum medicorum consensu confirmari video, et ab ipso etiam potissimum, V Euo. ibid. l. 8. post coactum vidi adde Uasa sanguinea coacto cruore plena in febre maligna merunt, quam o EDERER v morbum mucosum vocabate'). ibid. l. ead Sed etiam in variolis quod alias fusius repetemus lege Nempe in uniuersum magi magisque nunc confirmamur, febres acuta fere cum crasso sanguine incipere, ipsias etiam variolas f et Si amensem febrem flavam g), aliasque maligniores febres h), ut sanguis in peste et prae tenacitate venae inhaereat, et vix possit educi, tum in contagiosa lue armentorum l). Cum ipso vero morbi progressu, ut putredo in humoribus inualescit, ita anguis dis luitur, ut demum mihi ipsi in febre tertiana pulli sanguine vix cras sior de vena secta fluxerit, et in febribus malignis totus indiutus per Omnes corporis poros exsudet si ). Quare ipsi in curatione ad hanc theoriam acida sub initia damus, et cremorem tartari, aliaque tum putredini, tum spissit dini sanguinis contraria in progressu fere cardiaca, cum sanguinem dis lutum debilitas perpetua sequatur. Neque enim de dii luto sanguine desperari debet, quem certum sit, cum vita superstite natiuam densitatem recuperare. Et meo sanguini, cum aquosus et pallidus fluxisset, solida densitas rediit; et olim annotauit Fac AN GEL IN S I P. pag.

108쪽

pag. 19. l. 6. pos concretus erat adde Olim os ΥEL Lus in peripneumonia gluten' medullae simile extraxit, quod ad corallii modum consistentem arbusculam imitaretur '). In magnis arteriis a frigore sanguinem coagulari spi-

ibid. l. antepenuit. post esset adde Ill. MAENIVS uniuersas arteriaS, venasque Cho da polypos fartas vidit, et olim BECRERUS '), et o RG AGNUS et

P. O. l. I. lege Sed etiam in aneurysmatibus sanguis in grumos coactus reperitur, inque carni speciem h hinter duo vincula immotus coit thetc. ibid. l. 7. sui superesset adde Et in alio exemplo, Cum abscesssu cor pene totum exedisset, polypus ea ipsa sede annatus soranun obturavit, vitamque aegri produxit. p. i. l. 9 pol reperio adde Haec est lindulosa in corde Caro Es ALIO dicta P. 23. l. I. post relegatos adde etsi raro appareant. P. s. l. 7. θὶ sollicitare adde Cordis etiam extensa est amplitudo.

1ag. 9. l. I 6 a de Sanguinem e vena secta de vivo homine emissum frigidum fuisse, insignes testes adsunt, et ipse ORGAGNvS. Eum sanguinem credas alicubi quieuisse, ut nonnunquam ingrauibus deliquiis quiescit, et cum motu calorem amittit. Sed totum hominem dysenteria periturum friguisse vidi. In mure tamen citello, hyeme illasib sanguis insigniter caluit. ibid. l. o. post testudinis adde caluit. ibid. l. ad Sed etiam vipera dum vixit frigebat lege Aliquando maiorem calorem i. Hvrur Est in rana generari testis est, ut hydrargyrus ubi in os animalis dati per quatuor gradus ascendat, in ventriculum detrusi etiam vigenis θ. pag.

H lege Philos Transact. T. LXV. P. a.

109쪽

SECT. II. ELEMENΤA SANGUINIS. ii

pag. o. l. I. pol toleretur adde Numero apum tribuas, quod calorem gen

rent, quem neque vespae generant, neqUe CrabroneS. ibid. l. . a de An vero calor ab animalibus generatus fecerit, ut eorum aliqua,

quibus sanguis sponte frigere videtur, a frigore non occidantur Uidit idem

I HUNTER Cyprinos calori tantum generasth, ut non possent rigescere, et

tum demum murem occisum, cum humectatis pilis, calor ab eo generatus diminutus esset ' .f. II. constanter maior almosphaerae calore ). Quando de calore agitur regionis, non attinet eum nam e qui perpetuus sit, idemque mediocris, et qui passim in calidis regionibus non maximus est, neque ad 86 gr. ascendit, ut Iamaicae Curactauiae Cuduliari, in Antillis insiu lis, Batauiae nouae, in Capite Bonae Spei, in ipsa aestuosa Arabia, in qua aestus per aestatemras et so et paucis locisos graduum Falir fuit. Eae regiones nobis feruidae videntur, non quod adeo enormes earum ardores sint, sed quod ii toto anno parum diminuantur, et noctii etiam parum decrescant, uti Cuduturi totum discrimen fere ad 77 gr. fuit. In tropica regione Berbice calor non infra o descendit, neque ultra 96 ascendit. Qui vulgo recensetur calor, is in umbra mensuratur, et multo, quarri ad solem, minor est. Haec diuersitas insignis est momenti; nam in umbra 7 gradus in Ole Io fuerunt, et ego Rupe cum in umbra calor infra IOO esset, ali aDIIT, alias 1 o gradibus hydrargyrum secundum album murum solem reflectentem ascendisse. Mai0rem etiam vidit IE Δ Α MEL, ut in sole ad murum fuerit 167 graduum Monspelii, cum in umbra esset gr. 3o, in sole fuit 6 gr. Reau-mur omnino ut in priori annotatione . In cubiculo οἱ via soleoo 6 r. fuit apud Giu A DI M. Condultari constanter per Is dies gr. fuit 97. 98. et in soleio i). Sed etiam Mon spelli, si fidum est experimentum l. e Bois, cum in umbra calor esset graduum 31 Reaum in sole fuit 8o. In insulis Antillis in umbra adi , in sole ad Ita Sed etiam in Carolina calor solis fuit Ia n, a et

.v' Philo Ansact. T. LXU P. 2. Cum secunda et tertia paragraphus, notaeque ad eas spectantes iri noua editione admodum mutatae lint, ita ut vix ulla periodus alicui veteris editionis periodo exaete respondeat, utramque para graptium simul cum notis verbolenus, ut vocant, describendam censui, veritus, ne, si secus facerem, eademque, qua in aliis para graphis usus sum, ratione et hic vellem uti, taediosissimum Lestoribus imponerem laborem t. edit hvi auctu .

110쪽

et Ia 6 o gr. calculisque recte postis 1 o. ad fluuium Senega calor ad sa, et in sabulo ad 191 adscendit.

De eo nunc ergo calore quaeritur, Ut sit summus, quem homo tolerare possit Eum utique non oportet in Septentrione quaerere, ubi non solum breuiori tempore aer calet, sed etiam minori gradu, ut omnino non intelligam, quomodo sint, qui scripserint, Calorem in uniuerso terrarum orbe, omnibuScomputatis, summa totiu anni inita, fere eundem esse. Etsi enim nonnunquam aestiui calores in borealibus ad solem ioci, et paulo ultra graduum fuerunt,

in Isiandia, Petropoli, in sinu Hudsoni in tabulis tamen nuperorum itinerum marinorum p ' sub gradum calor summus fuit a gr. Falirenti. Borgesiandi in Norvegia non superauit 7 gr. ' . Et qui balaenas in summo Septentrione

persecuti sunt, media aestate gr. fere a Falir repererunz. Mosiambicensen aut Suaquensem calorem nimium credas, in quo sigilla liquescant '), plumbeaeque glandes et calce torreantur, et cuti decedat s). Neque tamen penitus fabulosas vel istas historias dixerim, quoties eas cum Venti Samiel, aut Harmatian violentia comparauero, qui in desertis Circa Euphraten fluuium, Iamaicae et alibi subito mortales occidit t), etiam una die ad Coo, et pecora, quae deprehendit, necat, faciemque amburi rubra tumeat, quasi ab ebulliente aqua percussa, et aquae calorem eundem imprimat, qui sanguinis est,). Ipse iam sirocco ventus talis molestus a a gr. thermo metrum coegit adi I ascendere, et denique languorem facit, aegre tolerabilem futui um, si diuturnus esset q). in Carolina calor 88 gr. somnum aufert et gradu iam 9 vel 98 aegre fertur. Deinde in ipsa mea patria non rarum est ictus solis subito aut graues Capitis morbos facere, aut ipsam mortem Peliingi intra unicum diem, cum calore tantum I O graduum plurimos mortales interiisse lego. Demum

9 BRYDONE A ponenses calent set gradu: si eaumuriani sunt, erunt gradus ah r. I 3 . ANDELLI dissert. p. p.

SEARCH

MENU NAVIGATION