Auctarium ad Alberti Halleri Elementa physiologiae corporis humani excerptum ex nova editione et adaptatum veteri ..

발행: 1780년

분량: 281페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

121쪽

SECT. II. ELEMENTA SANGUINIS. a

ibid. l. ad Non absque ratione frigida animalia quae meos veri cupidos oculos fugerunt sege Dum enim tenuem liqUorem Continuatus motu demonstrat, quando uno globulo ex quiete in motum acto, alius longe distans globulus, et demum plures globuli in motum reuocantur, quae Continuitas Communicati motus locum habere non posset, nisi primus globulus cum secundo per inuisibilem liquorem coniungeretur Mecum sentit Cl. PALA,

Hos globulos in propriis riculis meis saepe vidi, quando ciliis lumen candelae excludebam. Tunc enim in opposito linteo, vel in charta, et Cylindrica vasa , et globuli per ea vasa celeriter moti nudo oculo conspiciuntur. Eosdem etiam globulos vidi, cum per exiguum foramen inspicerem. Haec experimenta fuse et ornate Cl. 31 EIS TE Rus descripsit. Sed sanguinem de vase eximere, aqua diluere, inter duas alci laminas recipere non placet his enim artiriciis nativa globulorum figura mutari potest. p. pr. Decima paragraphus in noua editione ita orditur In horum globulorum historia oportet sollicitis et lentis passibus progredi. Cum enim nuper plures insignes viri in cruoris globulis micros copio contemplandis versati fuerint I. Maria a TURRE, F. FONTANA GAE HEWSON, Lazarus DALA AN v et alii, mirum est, quam diuersa sint, quae quisque horum clar. virorum vidisse se putat, ut neque inter se eos conciliare possim, neque cum meis numerosissimis certe contemplationibus. Commune nouiter reperta

rum Cet.

P. a. l. a. Me et attractione UtUa non egent, ut in globulos figurentur. p. 3. . . adde In chylo et lacte globuli etiam sunt, assinis cum sanguineis

naturae.

ibid. l. 18 . Ego quidem et in rigidis bestiolis, et in calidis has particulassum contemplatus, et quidem plum lucenties eas vero semper cet. p. s . l. I. p0 pallescant adde quod idem et Cl. Eis Τguus vidit, et

II E SONUS

ibid. . . ois percipiatur adde l. demum viri, et quibus plurimum tribuo, L ωS PALANZΛNVS, et Felis FG, T AN A , et Cl. ME ISTE Rus pariter sphaericas viderunt et Caes. o ZZ1

ι ' Huc spectant noxae t et u pag. SO.

122쪽

pag. s . l. I9. adde Ch vero Vir I. Maria a VpRE, microscopiis insignissime

augentibus usus, Vulgaribus quidem vitri S pariter ut nos, sphaericos vidit acrioribus vero et diametrum S 6e et demum Io 6oes augentibus omnia alia e perit. hi se nempe sacculos membra nosOSMUo globulo vocant, Complanato S, y:nphae plenos, qui ipsi fiant ex tribus ad sex usque particulis Oblongis quae particulae et ipsae vesticulae sint, quae in maiorem annularem sacculum abeunt, et vicis rin discedunt et separantur. Integra vero vesicula, quam globulum vocant, plana est et ouata.

Quae causa sit huius a nobis, et fere ab omnibus aliis incisoribus hiensus, nondum intelligo, nisi illa ipsa nimis acris vis micro scopii mutatis umbris Cl. viro fraudi fuit, qui interim, dum mediocribus usus est vitris, similia vidit

Inde Guillelmus AEusso N simplices quidem particulas dixit, tamen ut planae sint, et vesiculae liquore plenae. Memorabile vero est, quod in aqua sphaericam figuram recuperare fateatur. Nunc globuli sanguine perpetuo in aqua natant, parUm ab aqua vulgari diuersa, et is status iis naturalis est, quem l . viro teste in aqua induunt. In nonnullis etiam animalibus sphaericos vidit, et eandem crastitiem in medio sphaerae, perinde ut nos. Ut omnino de soli conclusionibus, non vero de re vilia, inter nos discrimen esse putem. Legi et cum ea fide, quam Claris viris debemus. Neque tamen possum de mea sententia discedere qui numerosissima eiuSdem semper euentus experimenta fecerim, et Consentientes viro Peritiit imos habeam FoNΤΑΝ Α ,

ibid. l. 3. lege iisque sere frigidis.

p. s. l. I. poli a stirmat adde Cl. PALANZANVs in salamandra duorum generum globulos facit, oblongo alios, minores alio et sphaericos, ceterum in omni animali aequales Cl. HEwso aliam, aliamque in diuersis animalibus molem facit, minorem in cete, quam in piscibus frigidis, in rata sinate maximam, in pullo maiorem, quam in gallina. ibid. l. ea d. psi experimenta adde discutienda ibid. l. 1 3 adde nihil tamen vidi, quod suadeat, inaequali esse magnitudine. ibid. l. s. post habeat adde Noningentesimae parti pollicis aequalem diametrum

Cl. a TVRRE facit. p. S6. l. S. exponendo ge experiendo ibid. l. antepen iidem die eaedem.

123쪽

SECT. II. ELEMENT SANGUINIS. as

pag. 76 l. vlt post rubescant adde ut plusculis l. viris visum est, ut rari flavi visit

p. 7. l. 3. post insidere adde ut mecum vidit ill Felix FONTANA, et ΡΑ-

ibid. l. 8. os inhaeret adde verus tamen rubor inest. ibid. l. 12. a de non decet dissimulasse Cl. ΡALANEANUM, Cui merito plu-- rimum tribuo, flavum quidem globulorum colorem vidisse, sed ad refractarn lucem reiecisse Uerum mihi quidem, si ulla oculo fides haberi potest, de flavedine globulorum certisti me constat. Uide quae dixi a ). ibid. l. vlt ad de Non vero unquam vasa animalis vivi fere inania esse, facile dederim, et pelluciditatem liquoris, quo permeantur, eum inconsipicuum reddere. Nam in eiusmodi vasis, quae vacua videntur, solitarii et longe a se inuicem remoti globuli tamen celeriter mouetatur, et noIIa a corde acceptas succussiones sentiunt, quod quidem fieri non posset, nisi cordis impetum liquor aliquis ad anteriorem globulum perferret. p. 8. l. 3. ad e Sic in pullo, qui ouo continetur. ibi . . XU. lege Figura num nauabilis stp. S9. . . adde et f. n. UAE RAE, ibid. l. s. os addidit adde porro Cl. R EI MI LI V M, et L. PALANZANVM unico fere in exemplo, et Felicem FONTANA Μ. ibid. l. 1 . lege alterna. ibid. l. 18. os Sed adde neque . HEwso figuram mutari vidit, neque CAL

ibid. l. vlt a demenique Cl. MEIS TE Rus globulos in proprio oculo saepi si1- me repetito experimento cum conspexisset, neque figuram variabilem reperit, neque magnitudinem. p. 6o. L 8 pos distinximus adde multo, quam globuli rubri, maiores, quos etiam L. Si A L A N TA N V s vidit. p. 61. Paragraphism decimam sextam excipit

Noua est sententia Cl. viri L Henrici LANC E qui globulos sanguinis pro glomeribus filorum habet, in figuram globosam ita compactis, ut alio o fine in centro Coniungantur, altero se per ambitum diffundant ''). Eam sangui nis fabricam putat in morbis acutis mutari, ut globulus in suas fibras disibi

Vatura' Vid. Lib. V. Sect. I. g. VII. et audiar ad hunc locum P. p. - in Remed. times P. I s. I 6 Nou. erit. P. 46.

Fasciculus II. D

124쪽

vatur ' ) Uerum ea fila neque ego unquam vidi, neque quisquam Cl. virorum, qui in globulorum natura indaganda laborauerunt. pag. 63. I. O lege sanguineum p. 6 . l. . post HALEs adde Seri flavos globulos vidit etiam Cl. LEDER MEL

ibid. l. Is adde Huc reuoces L. Mariae a TVRRE Yperimentum, qui annulares suas vesiculas in particulas illas minores oblongas, quibus constant, quotie S motus sanguinis acrior urgeret, dissiluisse vidit. P. 6 s. l. vlt lege et voluminis aucti, globulorum maiorum vera sit, quales EEV-

p. 66. l. a. adde Nuper demum Cl. ΡALΑNZANV et Felix FONTANA et coalitum particularum unius globuli reiecerunt, et dissilitionem, tum Cl.

ibid. l. I. deis aut quod solitari apparerent, aut, quod magis probabile videtur, p. 7. l. I. quae lege ob quam P. 68. l. aa. adde I. Maria ΤvRRE idem se vidisse existimat, quod vidit LEE WEΝΗΟEL 1us, nempe unum globulum, qui dissipatus fuerit. S. XX liqua cum globulis facta experimenta. Cl. HER SON globulos cum variis liquoribus et aquis composuit. Ab aqua diximus intumescere, et in siphaerulas turgescere, et demum diliolui, quod pene incredibile videtur, qui natiui aquosi seri hospites sint ab acore non acerrimo pariter dissolui: non ab alcati ab alumine, spiritu vini et vitrioli Corrugari, a putrefactione asperos reddi, et demum diuidi. Nihil ego huius modi vidi, neque figuram aut ab aceto, aut a spiritu nitri etiam fumante mutatam, tantum ut terreum, luridumque colorem ab his acidis liquoribus contrahant.

P. 69. l. a. lege ab elutis ibid. l. 3. adde et Cl. RONAVERibid. l. vlt adde Demum Cl. v ΥΤ de sanguine rubram portionem eluit, ita massam albam superesse reperit firmam et tenacem, quae sit pars fibros sanguini S. p. 7 o. i. q. adde Cl. DΑvI ES sanguinem in aquam emissili fieri docet in reticulum fibrarum albarum, et similes fibras obtineri, sanguine in phiala concusso, albas eas, glutinosas et elasticas. pag.

125쪽

SECL. II. ELEMENTA SANGUINIS. a

pag. I. l. 6. grauitatem lege gracilitatena ibid. . . quemque lege quamque ibid. l. It vivo lege viui ibid. l. et . aliqua lege pleraque

P. a. l. o. quam lege quem

ibid. l. 1 . lege neque eos viatu generis ibid. l. Is rubrumque lege cubicumque p. 73. l. 1 o. adde Nihil nos, dum valemus, a sanguine vasa nostra percurrente patimur, quum continuo incommoda percipiamus, quamprimum puri sales cum sanguine circumfluunt. Cum salem polychrestum sumsissem, bis formicationem in pedum plantis, manuumque votis per aliquot horas, inque lingua titillationem percepi, cum interim urina acri manaret. P. q. l. antepeR. ad de Putredini potenter resistita ). Saliebrisugus svLv11, et in uniuersum fales neutri ex alcati minerali, et acore compositi putredinem adiuuant gy'. p. 76. l. q. adde in cane etiam magis ibid. l. 1 . adde Non facile explices, ut CAELI vs AvRELIANus scripsille potuerit, gelatum ab aceto solui. ibid. l. se post Alumen adde aliter et aliter egisse videtur In Cl. Tost vii experimentis sanguini liuorem impertiit atrumque colorem secundum alios solutum sanguinem cet.

p. 77. l. Ia post aluminis adde et sulphuris

P. 78. l. 6. Vena lege membranas

ibid. l. antepen. adde in Caesarei ora I experimento etiam subito et anguinem coegit

P. 79. l. I. 0 missus adde canem P. O. l. vlt adde Alia in BovRGELAΤΙ experimento in floriditate nihil

mutauit.

126쪽

pag. I. . . sege Putredinem a sale dae augeri PE e ), et porro avolati i-

p. a. l. 3. dele neque grumum sponte sua factum et adde Ceterum siles ex lixivi enati non quidem semper, ut scriptum est, aliquando tamen, et in febribus potissimum, urinosum spiritum affusi de sanguine coegerunt ascendere. p. 83. pos reddit adde Uenena ex plantis sumta, in venas vitii animalis iniecta, fere sanguinem fluidiorem reddiderunt, gummi guttae, occuli, nux vomica, aqua lauro ceras. De sale vipera est' legi, cogere sanguinem, apud scriptorem non satis certum HydrargyrUS Vtique, Confirmato euentu fanguinem dissoluit Uisus est sanguis, cui crusta inerat, serumque nullum adfuerat, post usum vesicatorii confestim serum habuisse absque crusta ' ). ibid. l. 3. Neque enim certo experimento lege Neque enim f. cq Uenter ibid. l. vlt adde In quo tamen asthmatico reperio Vtique sanguinem violarum syrupum colore viridi tinxisse apud Cl novir GELAT In morbo mucoso nnorue equorum sanguis cum spiritu vitrioli fumat, et odorem edit urinosum. In febre maligna urina alcatinam naturam indu Xit, cum non plures tribus horis stetisset Plura alias. p. 8έ l. 7. pos ferueat adde Ut praeterea et anguis ' et niuersum corpus

ad citam putredinem, promta in alcatinae natUrae Volutionem, Xponatur.

In febre acuta aliquot sunt exempla de manibus cineribus clauellatis elutis f)spiritum urinosum ascendisse. Qui vero sanguinem in morbo acuto negant putrescere, ii in verbo ludunt, et id solum negare volunt, esse perfectam, dum vivimus, qualis in cadauere est, putredinem Bilem po EDERE Rus solam

negat alcalescere.

ibid. l. 1 . deis Haec ideo paulo curiosius moneo et alcatinum.

ibid. Inferenda es f. XXVIII Songuis putrescendo Da cit.

Uerum haec omnia sollicite debent exponi, cum nuper alii l. viri putredinem ab alcatina natura separauerint in eo quidem consentiunt omnes, et in febre acuta statum putredini et naturae alcatinae similem nasci, et a morte. Neque alcati a putredine destrui, quod dictum est, constat et omnino placentam sanguinis die O, o, o spiritum perinde alcatinum dedisse, et fortius

127쪽

fortius die 16 et et , quam primis diebus et ); et debile alcati nasci, quando

sanguis in principiis est putredini8, multo Vero fortius, quando putredo longius progrella est. Mature tamen in tabescentibus partibus animalibus

putredo nascitur, etiam quando neque Cum acore feruent, neqUe OerVleos succos viridi tingunt ). Auget adeo naturam alca linam putredo f), quam primis diebus fermentatio acida morabatur. Qui negarunt alcati nasci, aut certe nasci in libero aere, ii nimis pauca experimenta contemplati

pag. 8 . l. a a Me leutem p. s. l. . adde Huc possi referre ob frequentiores pulsus, quod iunioca animas celerius putrescant '). Sanguis et uniuersum corpus animale sibi permissum in aere atmosphaerico non frigido putrescit eo celerius, quo maior calor est, ad gradu fere OO, Cuius Certa experimenta habeo, maiori enim calore serum diis patur, neque cruor nunc putredinem concipit. Sunt, qui sanguinem minus Celeriter, quam carnes, alant putrescere, ut et mihi in disiectionibus quandoque visum est; sunt, qui celerius, ut prius foeteat, tunc caro, inde serius bilis et urinad' '). Cum foetore ergo serum sanguinis, sanguis, humores uniuersi eam naturam induunt, Vt cum acore compositi ferueant, ut 'rupum violarum viridi

tingant, ut igni subiecti ante ipsam aquam salem volatilem edant, Vt alca- lini sint. s. XXIX Putredinis phaenomema. Accuratius vero speculanti progressius putredinis apparuit, foetidum Vaporem exhalare, validissime sit in vase angusti colli putredo sedem habuerit.

Post eum vaporem putridum foetorem, naturamque alca linam minui et evanescere, et, quod reliquum est de putrescente animali, in terram fatuam, insipidamque abire. Una resoluto omnium partium neXU, membranae Primae et viscera in tabum soluuntur, et denique terreum pollinem sui reliquum faciunt. Putes adeo putredinem cum alca lina natura coniungi.

128쪽

Negant alii, tunc maXimam alcesinam vim in putrescentibus esse, quando putredo summa est. Non nasci, addunt alcati in aqua marina putrescente, etiamsi foetor nascitur, et vapor inflammabilis. Videri ad alcati generandum pertinere, Ut multum sit in putrescente corpore phlogisti, et eo in statu minus olei picei supersit. Ceterum ita intelligo putredinis progressum, xt imcipiat natura alcatina gigni in sanguine, inque putrescente materia animali: ita expediri primo alcatinos vapores una magis et magis adipem resolui, et putridum eum vaporem praeualere dissipato adeo et alcati volatili et phlo gisto consumto inertem materiam superesse siccum pauciori phlogisto missum acidum Calem alcatinum odorem spargere phlogisto vero uberius resoluto foetorem putrem ascendere, qui proximae alcatinae materiae destructionem praecedit. In animalibus cursu nimio ad mortem cet.

pag. s. l. 18. pos erumpit adde In malignis febribus frequenter foetet I ). ibid. l. ai. sol laborant adde Sudor cadauero si foetoris in febribus exitialibus halat '). p. 86. l. a. dedisse adde et Cl. ASA No teste Neapoli in exitiali febre olfaciebant, ). In febre inficiente miseri se contagium recepisse sentiebant, cum ingratum terrae odorem iri ventriculum descendentem perciperentp' '). ibid. l. Is ps puris adde igne subiecto halans ibid. l. 6. sos prostrauit adde Sanguis foetidus, niger et fluidus portares, ingiua S, aliperam arteriam, aluum, aliasque per Via erumpens in febre variolosa ). ibid. l. 7. pol est adde Undique gangraenae, sanguis diolutus, faeces foetidissimae ' . ibid. l. 8. adde Haec confirmantur ex acidi sudoribus, quos morbo iam remittente, in petechiis obseruarunt Cl. STRA K, ROSEN GRAINGEst, aliique, signa fram domini alcatini. Huc etiam referas, quando satis repetito

ea experimenta confirmata erunt, Cl. TICH memorabilem annotationem;

in urina nempe febricitantis, sed ad crisin dispositi, hominis sales angulosos

mediae naturae se offerre, qui nulli generantur, quando putredo dominatur, et effectus funestus est futurus. Inde enim, non certe improbabiliter arguitur,

129쪽

SECT. I. ELEMENTA SANGUINIS. t

arguitur, alcatinae naturae in anguine victoriam id omne clatum delere, quod urinosam naturam temperabat, salesque sanguinis ammoniacis similes reddebat. Apparere vero sales medios, quando victa putredine nativus acor rediit, et cum alcatino elemento in medium fatem restituitur. Ob auolans

putridum foeditissimi sudores in febribus salutares fuat, ut vulgo notum est a ' , et in pestem' .pag. 86. l. Is dese Putredo aliunde nata putredinem generauit f. ibid. l. antepenuit pol l corrumpantur a de uti vicissim glacies putredinem moratur; et cadauera Occisorum, quos nive obruerant, totis sex mensibus incorrupta supersunt, quoad aestatis rediuiuus repor putredinem accersat ' . ibid. l. penult des neque multo blandius aer febres nascuntur e). p. 87. l. 9. adde Nihil autem potentius humores nostros corrumpit, quam ipsa putrilago h), utcunque in corpus recepta, cibus putridus, animalium lue

Vapores cadauerum foetidi et coemeteriorum, et acerui putrescentis brassicae, et musicorum margariti ferorum tabescentes cumuli pestiferas febres

excitant.

Similia patrat aer praegnans exhalationibus hominum Copiosioribus, qua sola ex causa aliquoties in Anglia, et non ita dudum, iudicum, aliorumque adstantium frequentes mortes acciderunt. In ergastulo, in quod crudelitas principis Indici numerosos Anglos stipaverat, plerique intra paucas horas perierunt. Vapor carcerum e tubo propius receptus ac haustus perniciosissimas febres Ciuit et par est veneni potestas, quod vapores spirant ri aquae in sentina corruptae. Chirurgi, qui carbunculos, bubonesque pestilentes curant, medici, qui perspirationem morientium inspirant, frequentissimas patiuntur ex simili morbo mortes. Nili aqua, cadaueribus repleti, pestilentem norbum genuit, qui vDOVICI IX exerciturn destruxit. Iniecta inuissimalis venas aqua putrida cito funesta fit. Putrida auis carne ungus et Bartiti sagittas suas inficiunt iis leuiter laesa animalia pereunt, et celerrime et ipsa putres Unt.

130쪽

Ffiectus putredinis variis modis admissae pol sit muni sunt summa v rium et irritabilis naturae destructio, cum simili suae causae in humoribus nostris putredine coniuncta. Sola cadauerum nimia consuetudo multos incisiores ante diem abstulit. Memini ALA1Nubi grauissima febre erysipelacea insectum, allo Est HAAVIO fato su si ereptum Memini proprii morbi miliaris, et innumerabilium sere febrium continuarum, quas Gottingae pastili sum, cum inter cadauera se X fere ita annum mensibu viverem. pag. 88. l. I. adde et sildor cum aceto efferbuit at)ibid. Tricesima parographus in noua editione inscripta es: Aer expeditur et incipit Una cum foetore pUtredo se demonstrat. Nemo putredinem accuratiu cet ibid. l. vlt factorem hge foetorem p. 89. l. io adde Hae e tempore vera erant, nam postea Cl. IGNA, --vIER, CRELLIVS aliique magi Chemice de putredine scripserunt i ). ibid. l. 1 a. post aerem adde qui de animalibus inflammabilis prodit '' , idem que iterum resorbetur ). IS aer, Cum auolante phlogisto inebriatus sit, flammam concipit et f), et Cum ardeat, aufert alcati volatile et ' T), quoad perfecto stadio stimo putredinis nullum supersit. Ut enim a putredine geni ratur, ita ardendo minuitur, et denique, postquam ad ac men peruenit, consim- tum inertem massam relinquit. Haec causa est, cur in amplis vasis apertis alcati minus generetur, in vasis angusti colli magis, hic enim vapor foetidus

lentius aUOlat.

ibid. l. 13 post aqua a de mersos ibid. l. ic .p0 refert adde et in morbis putridis eam euolutionem locum habere, etiam intra ipsi vasta, nuper ostensum est ' . Quare et in cadauere prius secedit, Uain signa aliqua putredinis se esserant. p. o. i. a. adde et cerebrum intra cranium in putrilaginem abiisse.

SEARCH

MENU NAVIGATION