Institutionum medicinae practicae

11쪽

tionem possent, identidem, & passim con memorari non laterent . Pauca haec erant

Quod ab Auctore Finexus straefactum est de m-

12쪽

TOMI III. CAR I.

De morbis exanthematicis febrilibus generatim. pag

cant .

De exanthemate urticato.

VIII. De Morbillis. II IMDe Variolis.

15쪽

DE MORBIS EXANTHEMATICIS FEBRILIBUS ' GENERATI M.

3. I. A VERBO AE a εω, nempe effloresco, autemn - ' Exsu po ducta est: Vox άρανγ ια , qaasi effore' hisbis . scentia, aut eruptio . Proprie ad papulas, sive pustulas, quae ad cutim erumpunt, & supra eam elevantur , aut eam inaequalem quodammodo reddunt, denotandas a medicis adhibetur. Minus vero prO- Qμφ e prie, & Iaxiore significatu a viris etiam summae HI. - auctoritatis sa extenditur ad eas cutis maculas, quae colorem ejris dumtaxat permutant , deturpantque , & planae omnino sunt , nec eam Et- tollunt , nec asperam faciunt . Itaque , ne Vi- quo tio , quaeso , vertatur nobis, si utroque sensu& latiore modo vocabulum istud sumimus , eo- ρ σαν que comprehendimus quamcumque eruptionem , quae in exteriore corporis , cutisque facie pro

siliat , sive elata , & prominens sit, sive plana , S. tactui insensibilis , sive exigua , & minuta , T cm. IV. A sive

16쪽

sive amplior, & voluminosa, si ve rara, si ve frequens , sive unica , sive multiplex , dummodo elias generis fuerint, quae, quoniam febrilem aliquam accessionem subsequuntiar, aut febrem plus minus sociam habent, aut concitant. febriles dici possint quaeque oliin a plerisque febrium nu

FERN. L.. PathoLI. I. cap. 8. , I. 41 ca 18..IE TENE an aphor. Boerbaad. ad 723. f. ΙΙ. De his bigitur dum ad dicendum aggredior P sis in . memoriam i evocanda primum est perneces j -- facta & perutilis distinctio , qua exanthematam prImaria, sive , Ut ajunt , essentialia & infecundaria, sive essentialia tribuuntur . At de feeundanis , sive non essentialibus, utpote quae ad febres, aliosque morbos , Uti symptomata aut epige nomena , aut accidentia , verin nectarct alias diximus , satis , atque opportdne a nobis alibi jam actum est: ad hunc vero locum prImarra , sive essentiatia non inepte, ni valde fallimur, servavimus, cujusmodi sunt Variolae , Morbille, Purpura scarlativa, Exanthemata ur-eIcata, interdum Miliaria, & Peticulo, sepissi

17쪽

, ne Erysipelas , aliique id genus morbi . Quia

vero exanthematicos bosce morbos febris , quod minime inficiamur , modo antecedit tantum , modo & comitatUr,' modo s . irimodo subsequi-taer, ut deinceps ostenda: n ; idcirco febrales appellari eos utique decuit , non vero febres . Caussam a Utem , cur a febribus proprie dictis cum plerisque veterum , dc recentium Nos OlO-gorum eos sejunxerimus , pluries indicavimus alibi , sed praecipue tum , cum Febrium diυisio nes, ct diserentile expolitae aὶ sunt, apertivas, pleni Usque aperuimus . Atque illud in primis 3 nimadversum ibi fuit , interdum febrem nec 3ntecedere, nec comitari quod in Variolis beni

themate urticato, in Peticulis, in Miliaribus so )non rarum est; & praeterea , quando febris antecessit, plerumque evenire , ut ea , e Xanthemate ad cutim penitus protius o , desinat , aut certe plurimum minuatur , dum interim eXanthema , sive morbus princeps permanet , suum, que curriculum nihilominus , prout ejus natiara fert, prosequitur , donec eo, quo finiri consuevit, perveniat. Id maxime perspicuum est in Erysipelate simplici & benigno , in Variolis discretis, Sc mitissimis , in quibus scilicet febri ,

que antecesserat , de deinde post erumptionem desierat , non revertitur , nisii nova er Uptione futura, aut quae jam facta est, ad suppurationem

tendente .

de Dariol. p. I'. et O. IS, quem aetate jam graVem , sed facilem , humanum , dc ab omni eruditione paratali linum adolescens audivi, quatuor casus, in quibus A a se-

18쪽

CAp. I. DE MORB. Ex ANTH. febris abfuit, unum ex MARCELLO DONATO , alte-itum ex PHILIPPO INGRASS1Α, & binos ex propria experientia adducit. c) MEZA com. med. practic. Fasc. I. cap. XVJI. G) DUPRA' DE LIsLE Dissertat. fur Ia fur. miliatae de fenim. en couchs p. 7. dc I 8. qui testatur miliaria alba puerperarum saepe sine febre erumpere , & ferme sine febre etiam miliaria rubra benigna. QRod & nos pluries vidimus. Sed de his suo loco plura.

. LII. .is. ' Accedit quod febris, quandodumque cum lit-

ob iam sce morbis conjungitur, nullum certum ordinem,

Chi ἡ. Πυllumque perpetuum typum Observat, ut ad aliquod genus peculiare ea redigi plerumque possit;

nam modo continuae continentis , inodo remit tentis , modo a nomalae , 8c vagae , modo intermittentis periodicae speciem, Jc morem induit ;hocque postremum frequentissime cernitur in Periculis , & Exanthematibus Miliaribus, in quibus inter initia tertianam intermittentem mentiriperispe visa est . Quas ob res proxime quidem post febri lana recensionem , .sed seorsum ab iis morbos hosce natura , incessa , & phaenomenis non parum disti miles pertractare aequius , satiusque censuimUS . f. I U. ψ Febris Videtur ergo ita his febris esse motus quidarri;M,u plus D inus necessarius , quem excitat pecialia re mentum, illud heterogeneiam, qUOd, ut nervis , & cor- in s. di , arteriisque intolerabile , a cunctis secerni eretpri humoribus & extorsum ad cutim protrudi debet , eoque motu natura Utitur , quando natu.

19쪽

FEBRILIBUS. ' talis sanguinis circuitus per se satis non valeat , Ratio D ad quamdam veluti criticam excretionem mo-yu i. ' liendam , cujus tamen effectum moliminis certa , Sc constanti fere lege in ipsa tantum cute terminetur , quaecumque demum sit hujus singularis , constantisque phaenomeni caussa . Quod ii omne illud noxium , quod naturam irritabat , ea febrili commotione secretum , in cute universiim consederit , nec malignae admodurq indolis sit , facile intelligitur, febrim desinere oportere . Contra si pars ejus tantum Odo secesserit , & natura adhuc irritari pergat , aut venenata , & perniciosa heterogenei illius principii vis totum sanguinem insecerit, aut ejus plHrimum sibi assimilarit, illud necessario consequitur , Ut febris etiam post pustularum eruptionem assidua persistat , aut inordinate , & per

circuitus redeat, remittatque . aut , pro Ut virus evolvitur , extricatur , irritatque , accessiones suas subinde repetat intermittentium instar , de

partitis vicibus illud expellat , nec ante decedat , quam tota humortim massa omnino repurgata fuerit; sicuti luculentius apparebit deinceps, ubi de singulis ejusmodi eruptionibus sermo ha-hebitur .

I. V.

Cum vero malignum , & henagnum per epe Divisio ad diversum morborum plerorumque ingenium , aut elia racterem significandrum usurpari soleat , m60 dque in exanthematicis quoque differentiam. ' non levis momenti faciat , praetermitti haud petes'. altera exanthematum opportunissima divino in benigna, & maligna. Maligna ea viden-

20쪽

6 CAp. I. DE MORB. EXANTH. De his tur SAUVAGEsto ta), quae sub exiguis primum pulsus , caloris , & urinae mutationibus , qUU- sentia. dammodo latenter decipiti ni , deinde repente , & praeter expectationem multo graviora sibi adsciscunt symptomata , quam qUae ex pulsuum magnitudine , ac vi metui Ullo modo poterant . Sed haec , ut libere dicam quod sentio , aliorum omnino morborum, qUi maligni dicuntur , com- quae ma- munia sunt . Distinguit porro idem doctissimus 2I 6 auctor a malignis ea, in quibus pulsus , & uri- p,odias na , & calor sanis sit miles deprehenduntur , ita ut aegri vix sebricitare videantur , dum viribus tamen maxime languent . Haec non maligna , sed trphodia vocare illi placuit . Ex malignis denique , vel Ophodibus conficit tertium genus

pH D-- Psileuitialium, quae nimirum epidemice grassan W- ε tur, atque ita perniplosa sunt , Ut majorem partem enecent aegrotantium . Monet praeterea. , malignum differre a gravi morbo, quod hic symptomata habet vehementiora , & per caussas mechanicas , perspicuas , intelligibilesque facile explicanda : dum contra malignus symptomata profert , quae a caussas OCCUltis , veneficis , putri

dis, gangraenosis , ct colli quantibus proficiscan.

uidsen- Nihil tamen , ut ego quidem arbitror , Ve- ah bis, tat , quo minus erUptiones, quas in malignas , vas si & typhodes SAU VAGEMUs distinxit, Uno maligna-,uis, rum nomine complectamur . Id enim a compluribus aliis factum est . Quid vero nobis maligni m