장음표시 사용
201쪽
DE V A R I O L i s. I 8 γo longo anatona es, usu praestantium , ME ADI1 vide ,, licet , Hi LDANi, RUr ClIM , aliorumque com- , , plurium, quas ipse examine fortasse minus diligen- , , ti rejecit, suspectam ejus opinionem reddunt, quae, , oppugnari etiam Valide potest, non solum ex eo, se quod strenuo viro FERDINANDO MARCHES1N1o,, nostro contigit Videre, Verum etiam ex observatione quadam Mons pelli anno, ni fallor, 17 73. evulgata, ubi nata est infans , quae in ipso nascenis di momento apparuit con persa variolis perfectam is suppurationem adeptis, quin parens toto gravidi is talis curriculo obnoxia iis fuerit.
A vero etiam aberrant qui existimant, in no- τί μ' a bis , postquam semel variolis genuinis perfuncti ij iiis fuerimus , destrui habilitatem, sive diathesiim cor μη
poris , qua citi dictum est CLXI. ) ad eas
recipiendas idonei , aptique reddimur . Nam certissimis ex factis , observationibusque medicorum probatae fidei , & summae auctoritatis cognitum est, nen paucos, qui iam spontaneas , & naturales, aut insititias , artificialesque , & quidem veras , & legitimas pertulissent, secundo, & tertio in easdem incidisse . Atque hinc planum , perspicuumque sit, dia thesim . illam non semper
omnino post toleratas semel variolas in nobis aboleri , aut certe iterum suscitari quandoque posse. Et primum, ne qua de rei veritate dubitatio cuiquam supersiit, scire licet. DIE MERBROECTIUM Compi Ures variolis copiosis imis affectos deprehendisse, qui bis, terque intra semestre spatium in easdem reciderint sa). At, ne forte credas in his morbum repullulasse potius , quam ex integro redussse, animum advertas velim ad ea qua
202쪽
quae suppetunt ex aliorum observat sonibus nusialam dubitandi locum relinquentibus . CAisARMA REI OrTos de duobus pueris , quorum altersis, tet alter variolis laborarunt, mentionem P facit: Variolas autem in eodem aegro secUnda& tertia vice non ΠUnquam reverti cum ex sua, tum ex aliorUm experientia confirmat GUALTE-
Rus VON DOEVFREN . Ipse praesertim exemplum adducit propriae suae Uxoris , in qua his , tempore novem annorum interjecto, morbus erupit de testes appellat CAMΡERULI , GUMMERUM BR1LLUM , dc S YGH Usi ENIUM medicos oculatissimos. PUerVm quoque , qui anno II q. veris variolis correptus ab EDIMGio curatus fuerat , in easdem anno I 739. relapsum 6 commemorat . Demum profert aliud exemplum ex communicatione SπYGHUsIENi I 8lias mordicus v3riolarum reversionem negare se liti, quod ita invicte eum ab errore, in quo versabatur, revocavit, ut postea non amplius de variolis iterum redeuntibus dubitaret. Simile fatum subierunt puer quatuor post hebdomadis , quam prima vice variolis labotaverat , & bin e puellae , quae anno II 3. Caz perpessae erant, in easdem anno Ι76O., ut refert SERVANs VAN DE CODELLO πι, reciderunt. Meri
re , quae anno II 3. in Oc Ulatione variolas contraxit, iterum anno 176ψr hac lue correpta. Reditum item variolarum a se visum exponit in Collectaneis Soco med. Hau U. f) V. B. Aaskomius, qui alioquin de aliorum observatis valde dubitaverat . Malierem quoque variolis iterum affectam vidit THEOPHirus M Eet A u) cum BUCK ALDo, qui eam antea ab eodem morbo liberaverat . Demum testatur Rosa Niss ex historia a
203쪽
duobus is astribus medicis subscripta 1ihi constare 'quemdam variolis spontaneis prehensum, qui eas sibi inoculatas iam μ) persolverat . a) De Vario . O morbiIL Zabor. Hi or. Hist. I, p. 346. is Hist. 8.
b) De et arist. p. 128. e) De Vario . veris eumd. aegrum adgressis. mri T. XII. Comm. Soc. scient. Hartem. ad ann. I77o. itemque Comm. Lips Vol. XVIII. P. a. p. 386. d Comm. Societ. scient. Hariam. T. VIII. P. a.
Sed intermissis, brevitatis caussa, reliquis ex Alia Da-terorum testimoniis bene multis , pauca quaedam tantummodo nostratium adhuc perstringam , ne rum : nimium aliena, & peregrina conquirendo dome ''sticorum prope, atque inquilinorum videar ohlitus. Non rarum sane est, Ut ex SARCO Nio sa),
ei Mosch b) viris integerrimis accepimus , in
civitate Neapolitana eumdem hominem variolis , & quidem confluentibus secundo, 3c tertio conflictatum videre . Apud Florentinos eadem prorsus observatio obtinet; nam Io: ALOYsIUI TAR-Gio 1 Us c) scenaicam his variolis naturalibus comprehensam anno 1773. ostendit,& anno insequenti aliam histuriam variolarum secundo reversarum evulgavit. Tres sorores eodem tempore variolis laborantes curandas suscepit DoMi Ni CUSJUVANEtLi Us , quae alia vice .l ex eisdem pro
204쪽
Var ora rum differentia unde piso C A D. I X. Veris & genuinis a Medico, qui tum illis opem
tulerat, recognitis aegrotaverant . Duas parites historias omnibus numeris absolutas anno I 777. protulit HERCULEs LILI Us, quibus morbi hujusce e) reversionem con probaret . Cum his prope consentientem video GERMANUM AZZOGU1DIUM apud Bononienses publicum Medicinae professorem ingenii laude, cla doctrina praestantissimum , qui non contentus duos aegros his varioloso contagio percussos memorasset, ad vetulam illam se convertit, quae, ut narrat PETRUs BoNzLLUs uin,
annos octodecim supra centum nata ex variolis Octavo redeuntibus obiit ; nec prortermittit demum coronidis loco LUDOVICUM XU., cui anno aetatis decimo quarto primum, deinde sexagesim quarto haec calamitas obtigit. Possem MICHAELis GiRARDi apud Patavinos tunc de gentis observationisus editis h) rem confirmare, aliisque etiam testimoniis , nisii me contineret exorta paullo
post de illis non parva si) altercatio. a J Istor. de mali offertati in Vapoli p. I. p. 38. b) Differt. a. sub aria p. Io 6.
Certum praeterea est, constantique experientia confrinatum , in una , eademque epidemica con
205쪽
Dg VARio Lia. I 9 1si tutione, immo in eadem familia , & donas uti alios quoscunque morbos, sic qUoque vario. las multiplici ratione, symptomatumque gravitate variari. Multae enitu sunt , Ut postea clarius apparebit , earum differentiae, & varietates aut a
pustularum numero, forma, colore, aut ordine, modoque procedendi, aut periculi magnitudine ,
malignaque natura duclae . Hoc etiam patet in υari olis inoculatione progenitis, quae, etsi una eademque variolosa materies ad insitionem adhibita fuerit, non parum Quandoque inter se dis serre visae sunt . Immo ex consuentium , quas vocant, pure discretas & benignas ; ex discretarum , benignarumque contage consuentes, mariagnasque non raro procreatas novim Us , norunt
ingenui, atque a partium studio alieni Clinici ,
inoculatoresque . Hinc necesurio consequitur
venenum Variolossim Unum natura esse , & siquid interdum differat, omnes ejus discrimen in majore, vel minore virulentiae gradu consistet quamquam usu didicerim, ejus effecta pro quantitatis etiam ratione, aut Viarum, quibus recipitur, diversitate non pat Una intendi , & variari ;differentias vero vari OIarUm potissii Inm ex tem peramento aegrotantis, habitu , aetate , humorum indole, victus ratione, Vitae genere, haereditaria
labe , anni te pote, epide ica constitutione dominante , aut morbor Um complicatione manare . Quamquam CL- GATTI aliter, quod ad temperamenta , & habitum corporis attinet , sentire videtur, ubi scripsit, hunc morbum lebem , aut vehementem , perac Missum, aut benignum tam iurobustis , quam ἐπ debilibus , in macilentis, qκμm pinguibus , in temperamentis calidis, quam frigidis , in cholcri ιδ, quam phlegmaticis, in habitu
206쪽
humido , quam sicco indiscriminatim observari se .
Rationi etiam consonum est , constitutiones .variolarum epidemicas, modo benignas, modo malignas magna ex parte deberi praecedentium tempestatum, aerisque ingenio; peculiari solidarum , fluidarumque partium statui; morbis stationariis , & quandoque annonae caritati, & calefacientium abusui, aut etiam ineptae medelae, & regiminis
si . MED1 C. Comm. Lips citat. Suppl. 2. Decad. . pag. 22 S. SYDENHAM. l. c.
Differen- E multis vero, variisque variolarum differen-ν .ufum , quas Scriptores statuerunt , praecipuae nunc a nobis enumerandae sunt, eoque ordine , qui opportunior videbitur, disponendae . De illa in ora se sporadicas, atque videmicas distinctione, utpote ἰὰhris ciana aliis quibusque morbis acutis communi, &
iam supra s*. CLXI. ) indicata, nihil attinet di
cere. Ad proprias earum, atque ex ipsa morbi Origine, aut natura petitas praestabit descendere. Itaque cum variolae vel sponte , sive natui aliter oriantur, vel arte, sive insitione procreentur , recte primum in spontaneas, sive naturales , Scin artificiales , sive insititias tribuuntur . De pri- nunc potissimum agi mos , de alteris postearia' ' seorsum pauca dicentur. Utraeque tamen conside- .PF randae veniunt vel ut vera , genuinae , & legitim t
207쪽
DE V A R 1 o I I s. 293 vel ut spuriae, nothae, si ve illegitim . Veras igi- Ur oportet prius describere , quam de spuris verba fiant, ut discrimen , quo secernuntur, clarius, commodiusque patescat. merae autem, sive Mera ae spontaneae sint , sive institae , rursus ex pustula Ρ μV μ
rum modo , sejunctione , cohaerentia , communi 'ra
Catione, & majore, vel minore ad suppurandum propensione dividuntur aptissime in discretas coherentes & consuentes . Illae dicuntur discre- Disperit , sive a inritae, quae , sive paucae, sive multa =' 'μφ
tae ita in t r se dissident , ut spatium in cute
vacuum Ic liherum inter singulas remaneat; χ-Junctaeque sic elevantur in exiguos tumores , Ut 1 Upra cutis Π emineant, ac protuberent . Pro maedi scretis sunt cohaerentes , variolae scilicet forma do, . di scietarum similliniae, sed ita attiguae & quasi
racematim hic illic congestae, ut multat cohaereant mutuo , re quosdam fere corymbos imitentur . Ubi vero pustulae hujusmodi discretis planiores , inoresque prodeunt , earumque complures in Unum coalescunt , & quasdam majores quasi vesicas forma, & figura varias, & parum exstantes, in primis faciem occupantes exhibent, confluentιum nomen acquirunt. Medio se habent loco inter discretas & consuentes, Ut patet, coh rentes , vel ad summum varietatem quamdam consuemco Mentium essiciunt , quae communior est cli nicorum opinio . Omnes tamen hae differentiae ,
di cr tae in primis , & consuentes etsi essentia sve natura omnino non discrepent , habent tamen quaedam insigniora symptomata, per quae facile ta) distinguantur & discriminentur . Discra tae atItelar , cohaerentes , & confluentes generatim cognoscuntur ex pustularum praecipue , quae intacie se monstra 't, numero , multitudine , iste' Tom. IV. N queri,
208쪽
C A p. IX. quentia , distinctione, contiguitate , confluentia ;atque hinc morbi majus , aut minus periculum b) desumitur.
cuatuor Ante vero e re sere existimo illud, quod ali--riq/ ' V XI. traditum est , in mentem revocare, Aa videlicet quatuor distincta tempora generatim in variolarum morbo constitui . Primum a SYDEN-HAMio nuncupatur separatronis sa), ab aliis simpliciter apparatus exanthematum b), aut satus Contagii sc), aut ebullitionis , aut esservescentiae d ) aut germinationis sa j . Id comprehenditur toto illo tempore , quod antecedit eruptionem , initio facto a prima febris accessione . Interdum tamen incertum hoc stadium est , & ta-pe deficit , quod sine ulla notabili febre , aut alio incommodo contagii tempus transigitur , &morbus mox ab ipsa variolarum eruptione e exorditur . Alterum communiter dicitur stadium eruptionis , itemque infammationis sf) , idque modo altero morbi die , modo triduo exacto , modo serius, primis se pustulis prodit. HAENius vidit puellam inter variolas laborantes diu , noctuque versatam , quae febre , symptomatisque Contagii quatuordecim dies conflictata ante fuit, quam pustularum eruptio g se manifestaret . Quamquam igitur generatim certum tempus, quo eruptio exspectanda sit , definiri nequeat, illud tamen perpetuum est , secundum stadium tum incipere , cum variolae in facie, & reliquo corpore
209쪽
pustulae inflammantur, increscunt, qua de caussa nomen obtinet suppurationis h), vel maturationis si). Absoluta demum suppuratione, sive pure confecto , si tamen variolae ejus sint generis, in quo suppuratio locum habeat, exsiccantur, in crustas abeunt, de sensiim decidunt, & tum quartum stadium, cui ex si cationis, aut declinationis l), aut prolapsus sm) nomen est, morbi finem facit.
g. CXLVIII. Discretae, sive distincta g. CLXVII.) VariO' Di .ialae a plerisque reputantur benignae, & regulares; e
contra confluentes mali uae , atque anomalae , Regulares autem vocant eaS , quae con et Um , mi- .
tioremque ordinem servant; anomalas quae ab eo 'tam febre , eruptione , & natura pustularum , quam colore , crustis ipsis , majoreque symptomatum malignitate recedunt , &. stadiorum tempora multimodis , atque inordinate a P per M'tant . Primi generis variolas observavit Londini anni 1667. 68. & 69. SYDENA Mios ib) , ις cundi anni 167o. II. 7 a. & diligentissime ad
210쪽
i96 C A P. IX. caturae exemplar eas 6 expressit . Verum sedula , attentaque Clinicorum indagine coivpertψm est , discretas interdum perniciossiores ipsis cono fluentibus id); malignioresque existere, neque a
nomalis ita confluenti Una proprias esse, ut in discretas aliqUZndo non cadant , aut ab ipsis confluentibus abesse non possint i, quod ubi incidit , benignae quodammodo, & regulares apparent. Itaque melius utrequie subdividi possunt in benignas,
s V. ut appellat MEA Dius se) simplices , & in
malignas . illar , eodem MI ADIO docente , cum
febre simplici , ct cito desinente prorumpunt , facile maturescant, in pus sincerum post paucos dics Nertunttir, ct in crustas tandem decidunt . Haecum febre maligna ' se ostendunt , aegre ad mataritatem perdieniunt, re prorsus non suppurant , aut si aliquatenus id eveniat, calore febrili nunquam se remittente , non sne magna molestia incrustulas abeunt ''. a) ΗΑΕN. Ditis febr. p. 91,9'. b) Oper. Oct. g. cap. I. sc) Sessi. s. cap. a, i Differt. Epist. ad Gul . COLE . d; MEA D. de Varion cap. z. HAEN. I. c. e) ΜΕΑD. ibid. HAEN. I. c. p. IOO.' Animadvertendum est , NIE ADIUM hic febrem
ut a variosis distinctam sumere, atque ab ejus malignitate malignitatem variolarum deducere dum contra res se habere videatur nam probabilius existimamus a variolarum malignitate febrem ipsamessici, & produci.' ' Malignas variolas in universum describens TI8SoΤIUS , Fit satis , inquit, summam debilitatem , pulsum minimum , febrim indesinentem , , anomale
exacerbantem, DTe, sed continuum delirium , pustulas minimes , aquosas, ichorosas , nigras , macu Ias cutaneas , haemorrhagias ubique pororum , , cori