Dissertatio inauguralis medica sistens partus naturalis brevem expositionem

21쪽

Hora ε. matutina patellam parturienticosi ea plenam praebebant; hanc autem mox insequuto vomitu eiiciebat Hora quinta frigore aliquantulum afficiebatur vomitus et frigus alternis vicibus succedentes signa sunt pathognomonica dolorum spasticorum , postea languore et debilitate quadam singulari, quibus dolorum efficacia minuebatur: hanc ob rem versus sextam horam iteratis vicibus aliquantulum liquoris anodyni sumsit, quo VireS restaurari videbantur. Sed hora septima frigus et

languor denuo exorta. Liquori itaque i 5-ao

Laudant liquidi guttulae addebantur, at

statim vomitu eliciebantur; Laudanum non in causa huius vomitus fuisse, testatur COL1 ea ante aliquot horas vomitu eiesta) nihilo

tamen minus VireS restauratae Videbantur;

quamuis partuS nequidquam Ulterius proce sisset, hoc solo excepto, quod orificium uteri nunc ad 1. pollic. diametrum expansum, caput magis versus pelvis exitum protrusum, iuxta velementa orifficio uteri proxime appositum reperiretur. Nunc chora 7 autem, cum doloribus simul ventris tormina ingruebant. Rebus sic stantibus, versus horam Octa-Vam rursus Is ad to Laudant liquidi guttas, cum sufficiente quantitate liquoris an Odynisumsit, neque amplius respuit. Sed loco

simplicium et efiicacium dolorum, Ventris tormina magis magisque aucta suere, et

cum quoui dolore lotium expellebatur, Languore iterum correpta est aegra. DOlQB res

22쪽

18 res vero isti, quamuis spurii, tamen nequaquam colici, sed sya sici erant, et quidem

partiales, Uteri parietem anteriorem et regionem Vesicae Vrinariae occupanteS. Cum in eodem statu maneret foemina, et partus neque promoueretur, neque retroiret, hora 9; nunc tertia vice quindecim guttae Laudant cum Liquore anodyno sumsit sed sine successu: et languor enim, et dolores spurii potius augebantur quam imminuebantur. Lipothymiae quidem non aderant, sed nihil minus debilitas ad summum gradum peruenta erat: ad modnm infantum mammam sugere non valentium, seu moribundo similis, cui deglutitio iam cessat, ne guttulam fere iusculi deglutire valebat. Desperatae sic quidem reS videbantur,

at reuera non erant. Cum enim praeter alia signa, calor non multum auctUS, et pulsus haud ita vitiatus maneret, minime dubium erat, quin debilitas ista praeter naturalis aliud quidquam sit, quam spasmus,

quo cessante melioriS notae doloreS exorirentur et simul ac VireS, nequaquam Compori ereptae, sed tantum spasmo sopitae

quasii seu suppressae, reuerterentur; et hoc modo partum praeter omnem spem et opinionem facilem euasurum. Hora undecima vehementia modo dictorum dolorum spuriorum ad tantum fastigium evehebatur, ut parturiens, quamuis summo languore et debilitate oppressa, t men alta voce eiulatuS emitteret.

23쪽

Certissimum quidem erat, Laudanum non in caussa dolorum istorum fuisse; attamen quum Vsus eius nullum fructum attulisset, quinimmo dolorum vehementia in- dies aucta fuisset, nihil amplius de isto remedio exspectandum erat. DoloreS Veroisti non erant spastici inversi ordinis, ubi orificium uteri rursus contrahitur. Venae- sectio non nisi cum summo parturientis periculo institui poterat: Clysma itaque anodynum praescribebatur ex Essenti Castor. cum Liq. C. C. suco. et pulvi altim Nitr. At cum haec agebantur. foemina inde a Ii ὁ ad Thoram se, dolores habebat, qu0S Va lide, et sine eiulatu sustinuerat. Post hos exploratione laeta compertum fuit orificium

uteri eximie dilRtatum , et velamenta lata, expansa: nunc digitis rumpebantur:

Sequentia impediebant, quo minUS ruptura ista artificialis citius institueretur: I. In lecto id minus commode institui, et in sedile transferri aegra non poterat. a. Antea ad nixus edendos, siue in lecto

siue in sedili id fieret in nimis debilis erat.

3.Orificium uteri non erat susscienter apertum, neque velamenta satis protrusa. His peractis aegra derepente tanto Virgore reuiuiscere coepit, ut caput primo post aquarum emtaxum exorto dolore validissime protrUderetur, et tempus sere deficeret eam in lectulum ad parturiendum adaptatum

tranSportandi, ubi perpessis quinque vel sex doloribus cadeoque ante et post velament B a rum

24쪽

rum rupturam I3 - 15 dolores omnes has

mutationes emciebant enixa esset puellam sanissimam et valde robustam. Clysma ergo non applicatum fuit . Placenta facillimo negotio insequuta. Puerperio tranquillimo, et ne minima

Partus naturalis hisoria. Priusquam me ad tertiam dissertatiunculae meae partem accingam, necesse videtur quaedam admonere, quae vel ad meliorem intelletium, vel ad arcendas has illasve alienas interpretationes seruire possunt. Memores igitur sint lectores mei, hoc loco solumniodo de partu naturali et in illope- sermonem esse; itaque omnia, quae conuenientiae et nexus gratia hic illic interspersa sunt, et vel ad grauiditatis symptomata, et tempuS, Vel ad partus theoriam, vel ad casus praeternaturales pertinent, pro alienis habenda esse. Deinde non aegre ferant, ubi omnia sermone minus prolixiori et breuibus tantum prolata reperient. Nam hac in re

exemplar mihi quasi imprimis proposui, H

ronymum Dauid GAVDIVΜ , cuius breuitatem in dicendo, couiunctam cum subtilitate summa, si cui attingere liceret, illum ego mihi virum egregie doctum laudauerim me ipsum autem ne ex longinquo quidem attigisse, omnium Optime noui ipsemet ego. Interim vero periculum secisse non piget:

25쪽

enimuero peritia sum habeo, id mihi maximo usui fuisse, et illum tantummodo dot trinam

suam habere ab lolutam, qui eam tam subtiliter, clare, accurate atque solide explicare posset, uti modo dictus medicorum primipila. Neque hoc ut tempori parcam ieci, quum de certo assirmare possum, negotium mihi multo facilius fuisse, si quod

Vna plagula exposui, quatuor vel quinque conscripsissem. Tandem ingenue rogo, persuasum habeant, ubi sorsan huc illuc a viris ceterum celeberrimis et doctissimis dissentiam, id nulla omnino alia ex causa, nisi veritatis studio factum fuisse. Nihil enim magis in votis habeo, nisi ut, si errauerim, a iudicibus meis meliora ediscam. Sub finem decem circiter mensium lunarium inde a conceptionis tempore foemina gratijda tandem parit, i. e. infantemper 28o dies in sinu gestatum, in lucem edit. A variis varie diuiditur partus: sue enim est naturalis, siue praeternaturalis; siue facilis, siue dissicilis, et sic porro. At omnes hasce diuisiones et distinctiones enumerare heic non nostrum est, quamuis cunctarum, praeter eam sanae rationi contrariam distinctionem, ubi partus naturalis s. persecte, in imperfecte naturalis iterum audit v. HAGAN's neues Lehrgebatid)Vtilitatem rite agnoscamUS. Nobis naturalis partus - cuius unicum tantum genus existit - omnis ille audit,

26쪽

a a quo foetus solas per naturae Vires, nulla

adiutuS arte, eXVtero materno eX pellitur,

vel saltem expelli posset, nisii obstetricanti

varias ob causas melius visum fuerit accelerandi expulsionem istam. Quemcunque partum naturalem aeque az praeternaturalem Signa quaedam praecedunt, scitu perquam necessaria, quibus

imprimis edocemur, num partu S reuera

instet, et qualis futurus sit.

Signa partum naturalem, tres, quatuor, ad octo et plures dies praecurrentia, plUS minuS conspicua, quandoque, at raro, plane irnperceptibilia: pro diuersa aetate, constitutione, temperamento, subinde aliquantulum diuersa, haec sere sunt: Foemina inde a tempore primae conceptionis circiter ducentos et octoginta dies numerat: mucus solito maiori copia secemnitur albus, crassuS, Viscidia S, emollien S, lubricans, praeparata S, subinde tam copio sus, ut vagina effuat: molestia et ponde- ris sensus in infimo Ventre, cum frequentiori mingendi cupiditate a sensim sensimque tentata atque incepta eius dilatatione originem ducens: abdominis forma mutata, tumor eiuS plerumque delapsus, cum par turientis faciliori respiratione, et magno totius corporis levamine: tument labia magna uti et parua, emollita; hiat vaginae introitus: vagina ipsa paulatim dilatata, rugis plicisque evanescentibus. Notas

27쪽

23Mtas hasce probe' perspectas habeat

iuuenis obstetricans, ne aliquando, de instante partu interrogatuS, errorem committat, famae suae perquam nociturum. Signa ista citius tardius excipiunt δε-lores Vehen, Labour-painS douleurs i. e. sensationeS molestae, ortum trahentes a contractionibus uteri, ab onere suo se liberare tendentis. His natura utitur tamquam instrumentis ad partum perfficiendum. Diuiduntur dolores isti siue secundum eorum naturam, siue secundum eorum Vehementiam et tempus quo in partu occurrunt. Quod attinet ad naturam, sunt vel spurii vel veri. Dolores spurii haud ab uteri contractionibus oriuntur, sed tantum dolores colici sunt et tormina dolores veroS et partum appropinquantem mentientia. Partum autem neqUaquam promouent et sublata caussa statim cessanti etsi antea satis molesti suerint Dolores veri nonnisi instante partu et averis uteri contractionibus, profficiscunt r, foetum ita propellentibus, ut a partibus superioribus inferiora versus dire tiae sint contractiones. Hi, priusquam infans sit in lucem editus nulla arte sedari possunt. Sunt vel praeternaturales, Vel natu

Dolores veri praeternaturales semper spa stici generis sunt: ab aetate, constitutione, temperamento, animi affectibus, nimia uteri

28쪽

a distentione in foemina delicatula, primi- para , si tu foetu S peruerso , nimia irritabilitate et sensibilitate parientiS, DecibuS al-vinis s. lotio diu retentis, primarum Viarum impuritatibus, mala relui S conformatione, peruerso obstetricis auXilio, anni tempescate, temperatura cubiculi, cet. originem trahunt. Alternantibus quidem vomitu et frigore, facie iam a primo partuS tempore rubra, inflata; pulsu celeri, exili, contratio, duriori; dentium mox stridore, mox Valida cona pressione, subsultu tendinum, crebri SLipothymiis, languore, inefficacia, eXplorationiS ope, praecipue autem eiulatu parturienti S et ex eo dignoscuntur, quod fere semper exhibitis a nodyniS et optutis cessant, Ut m.

e contrario dolores Veri naturales nullo tanquam remedio sedandi sint. Coetorum secundum caussarum diuersitatem diuersimo- de iis medentur. Quodammodo et dolores tergiuersantes, cum languore et insigni torpore parturientiS coniundii, huius loci sunt, quum ab iis partuS praeter naturam tarduS euadat.

Sed inprimis ad scopum nostrum pertinent dolores veri naturales, quum unice in

illo solum partus genere, quod mihi paulo a z-

curatius depingendum proposui, Occurrant. Hos secundum diuersa partus tempora, quibus superuenire solent etiam multum inter se disterre, neminem rei obstetriciae vel tantum non ignarum, latet.

Quod discrimen ita magnum reperitur, Vt

29쪽

ab eo, additis nonnullis aliis phaenomenis, sudiu quaedam partus clare nobis fingere possimus. Haec distin filo tam in enarranda historia partus, quam inferendo progn0stico multum commodi affert. Sunt atatem stadia ista numero quatuor. Nonnulli auctores tria tantum agnoscunt, ita nempe, Ut tertium et quartum haud distinguant: Id quod vero perperam sit, cum omnino inter se differunt, etiam a natura ipsa distincta esse videntur, veluti ex iiS quae sequentur, patefiet. Decursum itaque dolorum istorum eo modo enarrabo, ut, quae simul obseruantur phaenomena suo loco inseram, sicque Uno filo totam partuS naturaliS historiam

comprehendam.

Dolores praesagientes. Stadium Primum. Nostris Necher, s. Γυfer, GalliS mou-cheS audiunt, quum nouae in his malis foeminae saepe iis fallantur, et partiam propius instare putent, quam reuera est. HORIeue dolorum genuS iniucundum magiS, quam vere molestum, foeminam grauidam inuadere solet, praesentibus iis mutationibus externis suora commemor3tiS.

Omnibus quidem horis, attamen praecipue circa tempus Vespertinum primi sentiuntur. Plerumque I 2 - 18 horis finiuntur, interdum Vero etiam per tres ad sex dies protrahi possunt; quandoque duas ad tres tantum horaS perdurant, in sueminis primi-

30쪽

nis. Incipiunt horripilatione, vomitu, Vrinam mittendi desiderio, capitis doloribus, inquietudine et praecordiorum anxietate; superueniunt mox dolores ipsi, tensionis et ponderiS sensu, in lumbis exorto, qui nunc per latera abdominis ad regionem pubis descendit, conspicui: rarius, i. e. singulis dimidiis horis, s. horae quadrantibus inuadunt, minus molesti, et foeminam, nisi primipara sit hilarem relin- Uti sub quouis passu, ita etiam in partus negotio , admiranda nobis naturae tua ubique lex ac solertia occurrit, propter quam omnia

quae fiunt, tam diuersissimis modificationibus subiecta sint . ut singulis, sub quibus fiunt, conditionibus, aptissima sint. V. gr. in primi paris genitalia & vagina plerumque

adhuc angusta, firma, tensa , . elastica & ad dilatandum non tam apta sunt, quam in multi- paris. Idcirco etiam dolores hi, apud primi paras omnium longissime durant, et vehementiores omnino sunt: quo fit, ut pedetentimet sine magna molestia partes in eum statum: ' commutentur, qui ad partum commodissimus st: cum e contrario, ubi id non fieret, partus valde protraheretur, foeminaeque multo maiores et vehementioris cruciatus afferret. Superuacaneum itaque . ciet nullius utilitatis censendum auxilium eorum , qui in partu naturali, digitorum ope , partes genitales dilatare et hoc modo naturam iuuare modo plane erroneo somniant. Cum eos fugere haud deberet, naturam id solam, et nulla adiuta arte, efficere, et quidem longe alia ratione, ea

nempe, Ut legibus inuersis, in aperiundo uteri orificio obseruandis, utatur, et ab interioribus nimirum ad exteriora progrediatur: