장음표시 사용
171쪽
Fig. VIII docet modum iacidendi vinculum sub lingua nimis
strictum loquelam , ut putant, impediens quod obstetrices passim ungue barbitonsores nostri imprudenter phlebotomo dilacerare solent,no raro cum magno sanguinis profluuio,&dolore. qui aliorum postea maloium causa existi,quae Hier. Fabr ab Aquap. cum annexo Chirurgiam hanc debite ad ministrandi modo, verbis sequentibus recenset. Praeter lingua depressiones, o detersonem, tertia linguae chirurgia est , ut administretur, qua udo subiectit in linguae vinculum inciditur,de qua antequam dico, vos admonitio velim de obstetricum ubique locoru temeritate,que passistm sine di erimine, in quocunque recens nato infame, digitis indicis ungue,que paratum lacutum ad id perpetuo gestant, incidunt, stib eorum m- sua ligamentum; quod incisionis opus nisi prestarent, possie in futuria loqui infantem nequaquam credere possunt quasi verynatiua raadmirabilemo nondia faris deploratam obstetricum ferὰ omnis inscitiamo non possit loqui homo, qui locutionem , tanquam hominis propriam aetionem,obstinet. sine alicuius fatuae mulierculari e
ra , quae ipsi auxilietur,4 praesidio sit. Et ego vidi insalitem nuperrime natum , qui dum diutius detinebatur, ut expectaret secundinas, neque plorabat, nec quicquam molestum persentiebat, postquam vero obstetrix vinculum sub lingua imprudenter indicit ungue, statim ex dolore plorauit. Sed hoc minimum est,illud certe lonage maioris momenti est, vides icet propter eam unguium Chirurgiam , inflamatione oborta saepe numero infantes pupillam stra trico vel nutricis ciauctae,apprehendere nequeunt, neque lac sugere, propter quam causam saepissime moriuntur infantes,aut lactantibus in . tumescunt mammae, quod adhuc longa pessimum est arentes eriam potius vel in partum immaturil ac discitem vel in simplice impotentiam apprehendendi papillam , vel in quocunque aliud ilium quam in veram obstetricis imperia culpam reiiciunt. Qu e cum verissima miror valde, quod lege sancitum cautumque non sit, ut prohibeatur infantum neces,ab obstetricibus sepissime iliata. Vos igitur
moneo, ut praecipiatis, ne unquam Obstetrices silios . prolemque liram aut aliorum etinguibus ad linguam attingant. Quod si vincula illud in lingua maius fuerit, poterit quocunque aetatis tempore e X- scindi , quod ligamento tamen huic raro , myrarissime , accidit, si a natura non hominem conderet adloquendum idoneum, nisi etiam instrumenta ad id aptissima , construeret concederet ue.
Quod si ex centum millibus unus nascitur in is, cum ligamento maiore, quod Chyrurgiam expostulet , nihil terest siue alimes parium siue post lactationis tempus sue postea, a Chirurgo exercitato incidatur . Quod si hoc eueniat , solemus praecipere , via:Ser
172쪽
aeger linguam extra dentes exerat , quam Celsus quidem volsellae dentata parte , sed nos forcipe apprehendimus . Interdum neque volsellae, neque forcipe apprehendere possumus, ut in infatibus aut pueris, qui lingua exerere aut nesciunt, aut nolunt, In his curandum ut plorent,deinde posito inter duos digitos,pollicem nimirum .indicem sinistrae manus,linteo quodam tenui aspero, quo lingua appreelindatur, foras trahatur, sursum reuellaturin incurvetur
Vt vinculum appareat, quod dextra tandem manu excidimus. Sumptoque no phlebotomo barbitonsoru vulgario inepto,sed stadpello
ad cuspidem modice recuruato vinculu linguae,' maius,quam parsit, transuerse secamus, semel, bis iterumque, donec uniuersum sit disiectum, magna cura adhibita, ne subiecta vasti quorum incisonε sequitur saguinisuxus,huneq; quis ocatio, aut ad minimu viriu , in tam tenerrima, lare,dispendiu violetur,quod sub perito Anatomiae Chirurgo euenire non potest, qui vasa sub lingua exaetissimi nouit,& scalpello falcato evitat. Huc usque Hier .Fabrit. ad Aquap. Fig. IX. docet, quomodo spina piscit, vel ossiculum angulatum, vel aliud inter comedendum faucibus inhaerens, nec in ventriculum descendes, conuenientibus instrumentis extrahatur, vel in ventriculum depellatur . Eximuntur haec extranea varijs modis . Si sint in cospectu, volsella ab. IV. Fig. I. recta apprehenduntur, 3 et faucibus extrahuntnr adhibito interim oris speculo.Quod si spina, ossiculum,uel alia, hiante orein lingua speculo oris depres ,in conspectum non veniant, cum altius in guttur descenderint: tunc volsella recuruata ab X. Fig. I.apprehensa vero instrumento Tab. X. Fig. II. saepius gula immiti mpacta educantur. Alij, a cibo, ventriculum digitis,vel pennis oleo amygdalarum dulcium inunctis,&in fauces demissis, ad vomendum irrirant, Vt una cum cibo spina, Vel quodcunque extraneum peros expellatur . Vertim cum dictis modis instrumentis, saepe frustra spinarum issiculorum extractio tentatur, Hieron. Fab. ab Aquap sumit candelam,ex cera alba ad crassitiem digiti minimi consectam in nonnihil incuruatam patietis tradit, ut ipse eam in fauces demittat,donec impulsum eorpus
extraneum in ventriculum descendat.
Nonnulli, in eundem finem,maiores deglutire bolos iubent. Aliqui globulum plumbeii filo sortiter alligant quo saepius deglutito
retracto illud quod gulae firmiter inhaeret, in venrriculum detruditur . Cum res gulae infixa nec instrumentis per os eximi, nec aliis modis in ventriculti descedere potest, Fabritius ab Aqua ex Paulo Leonide,totum negotium naturae4 tempori committit.
175쪽
Tabulae XXXRVIT. Deelaratis has
De inustione narium in orana praesertim pos excisionem polypio
ratione infrituendi paracenthe thoracis Paulinam Hippocraticam dilatandio curandi vulnera thoracis, pectoris abdominis, atq; prouocandi villas lactantium FIG quomodo nares exulceratae solum, vel cum corruptione ossis, ferramentis candentibus, se cannulas immissis, adurantur, docet His adrangantur ea, quae supra Tabul. XI. Figur III. IV. V. ωVI. dicaa sunt. Curati sartorem Patauinum Zoena Gallica domi detentum, quae etiam, post internum decocti ex ligno gua iacino sum, per duos annos continuos, a barbitonsore eiusdem loci primario, fuit tractata medicamentis ex antimonio & mercurio praeparatis. His tamen nihil conferentibus, patiens per chirurgum, D. Spigeli consilium& operam peti jt. Spigetis autem eo tempore valetudinari US,domo exire,aegrumque visitare non potuit, Vnde me Chirurgo illi ordinario adiunx it,mihique praecepit, ut tu rundam ex linteo puro conficerem, eamque nari laesae immitterem, ibique per diem naturalem relinquerem , ut oraenae situs, quantitas dc qualitas addisci posset Mandatis obtemperaui turundam extra-αi,quam sere in apice,ac in dextro latere , velut in orbem maculata,
summeque scelentem inueni, ripigelio monstraui, qui hanc subiis id atque vidit, dixit ulcus esse in summo sere naris loco, supra scilicet partem cartilagineam, idque in latere dextro, non adeo quidem magnum, sed cum ostis corruptione coniunctum, quod inustionem postulet. QuFrenti rationem dictorum,dedit sequentem a quia tu-runda sere in apice est contaminata, ulcus situm habet tu summitatenaris: quia eadem exterius est solum commaculata, neces ario sint strum duntaxat latus at ficitur pulcere non adeo magno, quoniam macula est parua cum osse tamen corrupto, quia turtanda est nigra ,
valde sortet; Chirurgia opus habet quoniam huic affectui usque in praesens tempus, medicamenta talia suerunt incassctum adhibita , que si os corruptum non fuisset, ulcus iam pridem ad cicatricem duxissent. Quam chirurgiam,seu inustionem naris, per cannulam mihi perficiendam reliquit, utpote facilem, quae mearum operationum prima uit. Quare cannulam elegi varias enim habebat Spiget ins)idoneam, eam scilicet,quae in latere foramen habuit Tab.VII .Fig. IV. delineat illamque linteo , quod vino nigro austero erat expressum, pro illaesarum partium defensione, inuolui, ac nari exulceratae immisi , visoramen dictae cannulae ulcus a quaret praeparata: nari immissa cannula,recepi ferrum, Tabul. IX.Figur.
176쪽
ehium, idem qua statim retraxit, repetendo ityli candentis immimois De mi retradisonem ad summum quater vel quinquies quam citis; nia tamen , unde ad minimum duo ferramenta ignita, ut loco citaro monui requiruntur Post inustionem natura mitigato prius dolore, eschara ablata. medicamentis adiuta, intrara . dies particulam os.ssis separauit, ulcus, applicitis exsiccantibus , ruit cicatrice obdu
Hanc chirurgiam posthac in pluribus felici cum successu expertus si a. quamuis Germani, praecipue Vi menses, ab inustio albus
quibusvis maxime abhorreant utroque egrotantium oculo,ad euitandum instrumenti ignit aspectum,gossipio,& fascia clauso. OZaena narium, cum vel sine venereae luis suspicione, absque tamen ossis carie,si medicamentis curari nequit, exposcit cannulam omnino solidam Tab.IX.Figur.V. quam tamen nunquam,ut verum fatear,adhibui neque unquam adhibere Vidi Mihi autem narrauit studiosus quidam Mediolanensis, se inustionem per cannulamim
nino solidam ab Excell. Hieron .Fabrit.ab Aquapiadhibitam selicissimo successit admi sisse. Modus absque dubio fuit iste.quem Author ipse describit. Immittenda cannula serrea, Omnino solida.Tab I x. FQV. nec linteo inuo tuta, sed ribumine oui probe agitato oblinira. tam longa, ut viceris. Iongitudinem adaequet, nariumque cauitatem anDuletur in percipis.sam serramentum candens indendum, quod tamen non nisi cannii Iam attingat. Sic fiet ut ferrum candens calefaciat cannulam.& haec nares χZamam molo autem, ut nares ex hoc calore doleant, sed locus exulceratus citra dolorem calefiat,ad bonam laborantis tolerarutiam,qua perspecta,tunc cannula e nar bus e vestigo eximenda .rur . sumque immittenda totiesque serramentum candens, quod tantum calefaciat, repetendum, quousque exsiccata sumcienter pars extite rit ex pluribus enim iteratis vicibus fit, ut sine dolore iterata cales a. cstio suppleat vicem adustionis,partem scilicet exsiccando, corroboraudoin tumores digerendo, atque ita ulcus sanando
Fig. II ostendit costas thoracis detectas, ut ea,quae infra de perso- ratioti thoracis dicentur,chirurgiae tyrones melius intelligant 2. igitur locum Paulmum Θ Paulmo inferiorem;&It Hippocrat Locis enim assignatis thorax in quavis epyematis specie solet aperiri. Fig. III. I. monstrat filum triplicatum,quo Paulinus ipsoque inse- Iior lociri inuenitur 6 incisionem solius cutis supra musculos intercostales,quae fit σκολιπομαχα ἰω Figur. IV. monstrat 1 quomodo in Vulneribus in thoracis cauitatem penetrantibus, sanguis per canalem A. Tabul. XII. Figura
IX. defc iptam, extrahatur i. Quali filiost sectionem thoracis .
177쪽
eannula B. Tab. XII. Fig. XII &c. pileoltis argenteus 2. Tab. Xula Fig. VIII. spongia D.& sipho pro iniiciendis in thoracem idoneis Lquoribus necessarius si Tab. XIII. Fig. II. sit adhibendus. 3 Quo
modo thorax perforandus,&quid post thoracis apertionem, si uelatilinam, siue Hippocraticam agendum . Ante apertionem vero thoraiscis quatuor consideranda sunt. I. An Chirurgiarii facienda nec ne rL. quo tempore. s. quo in loco. quo pacto . Ansit facienda significabunt quatuor, t. morbus, L. anni tempus, 3. vires a tri,M . magnitudo mali, seu quantitatis humoris euacuandi I. Morbus si scilicet in capacitate thoracis, vel pus ex vomica per praeumoniae aut pleuritide, vel bihostis ictior ex erysipelate pulmonum, vel aquosus humor exavdrope thoracis, vel sanies cruenta loturae carniurn limilis , vel sanguis ex vulnere in thoracem fluens.
Hanc collectionem materiae dignoscinius primo ex respitation O , quae tanturn est difficilis in inspiratione,ob pulmones libere, propter
materiam collectam, sese expandere non valentes: non ver,in expiratione, cum materia suo pondere pulmones comprimat. Secundo ex pulsibus celeribus vehementioribus,frequentibus, paruis, inaequalibus, cinordinatis tertio ex praegres a febre, cum accia entibus vehementioribus. Quartao,ex decubitu in sanum latus distici li,quod materia peccans pulmonibus incumbat in eos gravet, ne libere hue vel illuc moueri possint. Q into ab inundatione in thoracis cauo percepta. Quibus sexto addi potest iustis, quae tamen non est semper in omni empyemate, sed tunc saltem . quando materia in brancnijs pulmonum continetur, quae interiorem asperae arteriae tunicam αeius caput Drtes exquisito praedi a se , sua vel copia vel acrimoailia irritat, atque ita tussim excitat.
II anni tempus Hippocrates solstitium hyemateri aestitium euitare iubet, quod i is temnoribus maxima quasi repentina fiat aeris permutatio vel cum semper post sectionem aliquid aeris thoracerri
ingrediatur, praesertim vero dum euacuatur materia per vulnus re cens factum tempora dicta quantum postibile erunt fugienda. 1 II. Zires Nisii enim vires bene aut mediocriter constent, internu talenda erit haec manualis ciperatio ne scilicet nobi hssimum alias per forationis praesidium , aegro mortuo, diffametur . vires autem me
'tiuntur Medici plerumq;a pulsibus,qui tarnen illos in hoc casu decipere positant , quod talis materia in thorace collecta pulsus iaciat paruos celeres frequentes& inorginatos. Certissimum autem eatum, k 'ustant Lignum est, cum aegri veli dere. Vel ambulare queunt,be- nescio naturae beneualentis, atat subsid o scipionis alicuius. IV. Quantitas'. Si enim patica materia in thorace fuerit, non Opus at apertione. Natura eniim ipsam aut diseret,qui per utinarias gas, i ali aquς
178쪽
aliaque loca, secernet Si vero copiosa, iue morain incunctanteria stituenda est apertio,ne quantitate materiae suffocetur aeger, aut eius qualitate praua corrumpantur pulmones
sed quo tempore Z Id nobis insinuasse videtur Hippocrates l. 6. MDid .s 7.text. 9. Inquiens hydropicos in thorace Θάσσον secare oportet,iabescentis eris αυτεκα rere. Interpretes utrumque vocabulum
verterunt statim, sed θα-ον hic mus significat,quasi Hippocrates
8icat hydropicos minus cito, tabescentes vero citissime statim secandos esse, aut Vrendos Ratio est, quia Hydropicis, cum materia colligatur sentim in thorace, non opus est, ut ab initio statim fiat operatio quia tum demum nocet collectio illa, ubi in magna quantitate fuerit At tabescentes empyematici, materiam unico clumsi tractu rupta vomica,colligunt, undi statim thorax aperiendus. I. ne patiens suffocetur propter dilatationem pulmonum,a materiae puru lente quantitate, impeditam. . ne ab erodente pure, vel in pulmoni.
hus,vel in alia thoracis parte Vlcus aliquod nascatur,quod aut dissie illimae, aut nullius postmodum sit curationis. Ωuo loci Debet esse locus talis, in quo tutissime apertio fieri potest. Loca autem sunt multiplicia, anterius, posterius, ad latus, inserius,& superius. Sed anterius posterius neque bene neque tuto fit thoracis apertio, propter musculum pectoralem. musculos dorsi admodum neruosos,qui valde periculose inciduntur argo restat, ut apertio instituatur ad latus, vel superius vel inferius, nam in hoc musculi pectori non ita adhaerent. Anterius tamen aliquando, in re-pione scilicet sterni si materia inter mediastinum suerit colledia,fie xi solet apertio . Paulus ergo lib. 6. c. - .in superiori lateris parte ;Hippocrates vero lib. a. de morbis in inferiore thoracem aperit. Insuperiore quidem inter 1.ω6-costam numerando a supernis. Tabul.
XXXVII .Fig. II se in inferiore interes,& 3.numerando ab infernis,
Paulus locum suum inuenit, numeratis vertebris thoracis,a supernis incipiendo, inter s. ω6. vertebram filum imponit in apice spinae dorsi,& ad medium sternum deducit: deinde tertiam fili partem, eaque a sterno ad spina demetitur,& quo extremitas fili triplicati per tingit, locum atramento signat: qui ita signatus rectam ierpendicularem cum papilla amarum facit lineam ab .XXXVII. Fig. III.
Hippocrates inter 3. costam pectus aperit numerando ab insernis causa est, quia hac ratione puS, aliaque in thorace contenta materia, melius e fifluita Mehgit locum , ubi est eminentia illa sexura costarum . quibus musculi adnascuntur, non tamen super il- Iam,aut retrouersus deorsum, eo quod ibi musculi neruosi apertionem impedian , sed paulo anterius versus sternum Tab.XXXVII.
179쪽
Tabulae XXXVII Deelaratio is 3
Fi . II. V. Videtur quidem in hoc loco periculum esse propter duriphragma, ne laedatur, nullum tamen est,quia diaphragma, ubi costis adhaeret. tam alte non ascendit copia enim materiae ae primitur is claedi possit. Vbi ergd materia collecta suerit, ibi apertio molienda est Si in parte sinistra, in latere sinistro aperiatur thorax si in dextra, in
dextros si 'troque .utrobique . Ex nis tamen recensitis locis, Hippocraticus eligendus, quod pus vel aliena materia in thorace colle ista,ob decliuiorem apertionis ii tum, melius evacuetur,quam in Pau lino.Hic tamen non simpliciter contemnendus, siquidem si re paulo
diligentius considerata,in latere dextro sit administranda apertio, i cus Paulinus Hippocratico preserendus,quod in dextro latere hepat
gibba sui parte diaphragma sursum pellatue in sinistro vero Hippocraticus,quod diaphragma,ob humiliorem lienis sedem,in copiam materiae,ad inseriora detrudi possit; Unde Hipp. libri de ser, inquit,
optandum esset, ut in sinistra parte materia evacuanda semper decuberet, vel Paulino inferior, scilicet inter costam s. 3 7. O. Tabula XXXVII. Figur. II. In vivis namque non ita alte ascendit diaphragma, ut in mortuis. His igitur in locis thorax aperitur sine offensione pericardin pulmonem, depri transuersi. Modus autem hic est. Thoracas spertio fit vel sectione,vel ustione, vel perforatione. Sectionis ostionis mentionem facit Hipp. 1.ct. 7. h. 7Aum inquit, quicumque suppurati uruntur vel secantur,in
ustionis vero lib. 2.de morbis. In omnibus tribus modis consideranda sim aegri decubitus. respirata , instrumenta operatio . uod de- cubitum attinet, aegri corpus Dbrachium lateris aperiendi mediam habeant figuram, ne musculi nimium contrahantur: Ade in modo Pauli supinus iaceat aeger,in Hippocratis autem promas. Respirationem quod concernit, in modo Hippocratico aeger debet expirare , pulmones concidant Lin Paulino autem spiritum continere , ut dia phragma deprimatur. Ingrumenta pro diuerso operandi modo variant In sectione Hippocr. utitur scalpello Tab. II Fig. I. descripto, spatha dicto Paulus vero thorace aperit σκολ&roμχαaρρὶ gladiolo scilicet longo,& ad cuspidem paulum recuruato , Tabui XII, Fig. I. Recentiores utroque scalpello. In ustione vero Hippocrates v surpat serrum oblongum nec ad modii crassum,eo quod post inustio. nem foramen maius nat,quam instrumenti est crassities . Hippocrates etiam costam terebra caua, in cochleae formam fabrefacta non solida qualem habenisutores, dum perforant calceorum soleas ad
lum trajcienduιὰ perserat.Hς tres operationes, pro diuersitate male rite in thorace contentae sunt adhibendae,ma cum alia materia crata fit. alia tenuis:illa foramen maius,haec vero minus requirit. In
180쪽
mucia, veluti in hydrope thoracis, vel ustione musculorum vel per, sorat orae costa pectus aperiendum censet Paulus ' Hippocrates. Recentiores ustioni ter rationi praeserunt sectionem, quam minorem faciunt in h78rope thoracis, maiorem in suppuratis,& maxi .mam in materiae pituitosa collecstione Sectio thoracis ita pera itur: inuento loco atramentoq; notato,aeger in medio collocetur iit deinde cutis scalpello ab XII. Fig. I. Tab. huius Fig. III. I, oblique posteriora luperiora versus incidatur: hinc ic adpellus 1 ab. II Fig. I.ὶ panniculo albo obligatus it ut summa ipsi ui pars saltem ad unguis magni digiti mensuram expedi-sa Destet,ne altius,quam par est intromissa aliquid Iadathmusculis';
intercostatibus execrnis adhibitus sensim paulatim adigatur, donec In cavitatem thoracis penetret . ab huius Figa V. es Q iod sit vulnus hoc praeter spem angustius fuerit,& materia crauior, tu velit ud calpe.lo, Tab. XII .Figd. ab huius Fig. V. L. quod pulmones propte opstaculum in extremitate positum offendere neqvit,dilatadum vel aut mater a liquidior reddatur, aqua mulsa per siphonem,Tab.huius Fig. IV. infundenda est methoracem .Factaseaione, emittatur quiuem materia in thorace contenti non tamen tota unica vice ne vires aegro deficiant,aut maius malum succedat. Si nica vice vel smu Seuacuare, tunc natura, collecti ae materiae quasi aD
saeia, praesentit aliquod vacuum, pro quo euitando, in sublidi uim
Iniit1 omnes in toto c0rpore coletos humore S unde maius empye-Ina,quam fuit antea,orietur) uoti l ad j vj vel xj, vel quantum
viresserunt.Hac materiae quantat te emilia, vulnus eurunda ex stup
pa, vel lino crudo consecta, cito alligata, singulis diebus optxireturusque tu decimum diem ubi materia fere omni quacuata est , per quinqued se vinum Moleum tepefaέ tum per fistulam Tabul. huius Figur. IV. infunda tui;ne pulmones humectari soliti de repςnte exsiccentur,ueinde cannula argentea ab huius Fig. IV. R indatur,
ut liquor, mane vel vesperi iniustis,emitti possit: quodianim mane in rheraeon insunditur id vesperam evacuetur,quod vero vesperi, ma ne Post decimum qumtum lectionis diem,cannulae argenteae substituatur tur unda ex linteo cera alba oblinito caua ue vulnus in fistulam immedicabilem degeneret, aut materia in thorace remaneat. Quando thorax omnino exsiccatus est, penicillus ex linteo inceratoeauus, in crassit levi longitudine quotidie minuatur, donec u hausi carne replet una, cicatrice possit obduci in materia tamen aquosa, vel pure tenim statim post apertionem thoracis,foramini imponature annula exacteae spondenS, cannulae penicillus filo allignus, ne a lua yelius tenue niueisina es fluat, aegri moriantur monente
Hipp. scit. 6. artior . sed ri tantum materiae,qualitum Himn