De obligationibus et actionibus tractatus vtilissimus, coeptus à Iohanne Borcholten, ..

21쪽

nes fiant. Quarto quomodo

extinguantur.

De his capitibus ordine dicemus. Deus pace nobis lamgiri, Spestem ab hac schola,

totaque ditione clementer a

tes&discentes spiritu suo sancto regere velit, Vt quae grata

ipsi, Ecclesiae, scholis &Reipublicae salutaria

sunt,faciamus.

Vnde Obligationes nascantur ΘSummari uuid sit obligatis a. Viae illi itis dicatur vinolum L

22쪽

. Explicatur Isub hac conditione.de O. c .F. Explicatur l. apud ab initio. de R. I. . Explicatur l. messimis. : .de M. O.

7. Expressa nocent, tacita non nocent.

t. Duplex in Iure ect vinculum. p. Pacta quodnam vinculum habeant, ctatis,

an naturale i

io. Explicatur l. naturatos. de O.ct A. iii Naturalis obligationis essetiIus explicantur. Ia. Explicatur l. legitima. de paritis. u. Quomodo ex obligatione pupilli naturali actis oriatur fr 'de obligationes oriantur 'IF. Libri aureorum quinam fuerint 'IG uua nam obligationcs ex vardis causim Aguris oriantur' i . um it contractin' I. Obligationes ex contractu quomodo fanti p. ExplicaturJ.non gura. de O. est A. ao. uuomodo re contrahatur obligatio RI. Ouae res mutuo dari possint raa. Explicatur Lnde condi Z.triticari ai. Cur insola quantitate mutuum consistat,

non etiam in corporibus 8a . In mutuo dominium transfertur. . . Mutuum In abusu consistit. ' , ac. Mtituu rei aliena datione o contral

23쪽

da sit r

ar. In contractibus initium is itur, non implementum. ap. In mutuo a valeat conuentio, etet ali

restituatur 'so. Is, qui mutuum accepit, an casis fartuito a restitutione liberetur 'st. Explicatur L contradius.in fine, de R. I. a. Depositarius quando periculum rei deposita pro stet 'u. Explicatur l. si plum. . . depositi s . Ad quid commodatarius, ct depositarius

teneantur '

06. Explicatur L sim certo. F. custodian . Commodati. 37. Commodatarius interdum de dolo

tantum teneatur r

ss. Depositarius an teneatur de culpa leni, leus a rv. . Creditor, qui pignus accepit, ad quid to

neatur Z

o. uua sit ratio disserentia inter deposita rium, Commodatariumst creditorem, , qui pigrim accepit ' i. uusmodo obligatio verbis contrahatur'

a. Stipulatis quid sit '

24쪽

VNDE OphtGAT. NAscANT. 3 3. Inter actum , ct contractum quana tdisserentia Z - . Quatenus ex interrogatione, ct re obsitone verborum obligatio contrahatur ' s. An proprio tantum nomine quis ex interrogatione, ct responsione obligetur 'M. Fideiussor quid promistere debeat t r. Quanamstipulatiosit inutilis ' S. An rem propriamia recte quis stipulatur ' p. Explicatur L liberi.de contrah.Emtio. io. Menditor ad quid teneatur em fori: ct contra 'si. Explicatur l. a. C. de patribus, qui in suos distraxerunt. sa. Impossibilis conditio an stipulationem viatiet 8 13. Cur i sibilis conditis vitiesquiali

nem, testamentum non item '

F . An Driosin sipulari psit 'FF. An pupistin stipulari psit '

it . Pupillorum quot sint gradu 's . Mut m an psit stipulari Z Fδ. Surdus an verbis obligari ρην 'io. Quanam obligationes consensu tantum contrahantur '

25쪽

. cuis directa, quis. item contraria negotiorum gestorum adtione teneatur 'σα Cur negotiorumgestis vocetur contractvi 'e . Explicatur l. culpa e 3 de R. I.

M. Obligatio ex tutela descendens cursit ex Masi contranturo. uuam Atilionem pupillus habeat adue

sin tutorem' o. uua actione tutor experiatur pri. uuo iure heres teneatur legat rys 3 a. uuaenam Aelio legatario competat aduersus heredemt . Indebitum accipiens quare ex quasi co traftu teneatur ἐγ . uuaenam obligationas oriantur ex quasi

delicto ' s. Quando dicatur Iude litem Dari

cere '

6. uuaenam sit secunda obligatio ex quasi

26쪽

, UNDE OBLIGAT. NAsCAin. 76fusumve est, quod alteri nocuit '

o. cuomodo exercitor nauis teneatur ex

quasi contra tu tto. uuaenam Actio DO exertatorem etat, ' tr. Refelluntur quadam argumenta, quibus probatur,obligationes quasdam esse,qua. nesex contra fia et quas,ne1 ex maleficio,vel quasi oriantur'ibi argum. I. δa. Argumentum secundum.

t Explicatur l. obligam ιride O.ct A. δ . a cuinam hareris sint necessar3 ῖ

1 explicationem accedamus, breuiter definitionem obluc gationis praemittemus. Obligatio est Iuris vi I. culum, quo necessitate astringimur alicuius rei soluendae, secundum nostrae ciuitatis iura.His verbis Iustinianus Imperator in Instit. in titulo de oblig. obligationem definit, nec alibi, ut puto , definitio obligationis extat Dicitur obligatio vin-aculum a vinciendo siue ligando, & inde Horatius libro a sermon styra. 3. ICtos, qui

obligationibus contrahendis adhiberi

27쪽

solebant, nodosos vocat, & catenas ad- dere dicit, his verbis:

Adde Cicutae Nodosi tabulas centum, mille adde eatenas, Giet tame haec sceleratus vincula Prothem.

Et quidem obligatio non tantum vinculum est, sed Iuris vinculum, hoc est, ciuile vinculum, quod affert necessitatem' soluendi, ut in definitione additur. Haec est substantia obligationum , l. obligationum substantia. h. t. n. & hae sunt propriae vires, quibus obligationes consistunt, i. obligation&. h. t.n. Vbicunq; igitur iuris vinculum non est, nec obligatio est afferens necessitatem soluendi. Vt contractus imaginarij etiam in emtionibus iuris

vinculum non obtinent. l. contractio, h. t.n

deo non obligant, quia pro non factis sunt nec necessitatem soluendi habent.

l nuda ct imaginaria. te contrah emtione.l. 2

ui sub imagine. C.de distrare ορ'. Imaginarsi contractus sunt, cum fides facti si nullatur, non intercedense veritate .d. l. 3 cquiratit v. h. t. n. Vel; Imaginarij contra-4qs sunt figmentum veritatis, quo non' exxinguitur obligatio. l. iobligathm in fise C.deIolution.&librarat.Hj contractus etiam in elutionibus iuris vinculum non obtru nent.

28쪽

UNDE OzLIGΑΥ. NAsCANT. stient. ael. contra Bu. kt. Ideo etiam,inquit ICtus, in emtionibus,quia olim imagin ria venditio erat vinculum Iuris, & oblia' gabat,s praeterea. Instit. quibus modis rus p testat oluitur.s. i. Instit. de testam. ordinandis

sed hodie secus est. Sic fideicommissal primis temporibus nullo Iuris vinculo

continebantur. s. i. sistit. de Meicommissis heredis.ct ad SCtum Trebellianum. Et ideo fideicommissa nulla necessitate soluendi adstringebant , sed tantum pudore e rum, qui rogabantur, continebantur. 3. Instit.desdeicomm . hereditatibuι. In ve dentis quoque vel ementis voluntatem conditio comparandi collata, iuris vi calum non habet, & ideo non obligat, nec necessitate soluendi astringit. l. io

vendentis.C.de contrahenda emtione. stipui

tio item in rei promittendi arbitrium

collata conditione, vinculum Iuris no habet, &propterea non obligat, nec necessitatem soluendi adfert. t upuiatis non valet.I.a Titio. s.finali de verb. obligation. Si

ergo tibi sub hac conditione, si volam, promisero, nulla est obligatio. yro non dicto enim est, quod dare nisi velis, cogi non possis. Isub hac conditione,h. .nSed - Α stare videtur, quod ΙCtus ista d. l. sub hac B s condit.

29쪽

condit. . . dicit; heredem eius promisi foris, qui nunquam dare voluerit, non teneri, quia haec conditio in ipsum pro- mis rem nunquam extitit. Ex us verbis intelligimus, heredem eius, qui promisit dare, si volam , teneri, si conditio in ipso promissore extiterit, si promissor, priusquam vita decederet, dare voluerit.Haec

igitur promissio, dabo, si volam, Iuris vinculii obtinet. Sed respondendum est; Promissionem hoc modo factam, dabo si

volam, ab initio Iuris vinculum non obtinere sed nullam esse, quemadmodum in initio d. l. ub hac conditione.h.t.n perspiacue ostenditur. Verum promistor ex post facto, antequam moreretur, suam voluntatem quod dare vellet, declarauerit, tunc utilis est stipulatio, quia condi-

tio in ipso promissese extitit, & idcirco

heres ipsius tenetur d. lsub hac conditione. is h. rin. Nec obstat regula Iuris, Quod inbtio vitiosum est, tractu temporis non conualescit. I.quod ab initioIlenuit.de regulis Iuris.Ea enim regula Catonis est, ad legata pertinens & institutioties, non ad icontractus. Et in contractibus nouu non

est,ut, quod ab initio non valet, postea vires assumat & subsistat. Si enim maris

30쪽

UNDE OBLIGAT. NASCANT. IItus fundum dotalem alienauit , alienatio non tenet, toto titulo defundo dotali. g. I. Imstitutis. quibus alienare licet, vel non. Si tamen defuncta in matrimonio muliere dos mariti lucro cesserit, alienatio cos firmatur. l. cum vir. de usurpat. ct Uucap Rursus non obstati centesimis. g. fin des verbobligat. ubi dicitur,lianc stipulataonem, cum voluero, ita demum inutilem. esse , si antequam constituam , moriar. Nam respondendum est, differentiam esi se inter, si voluero, & inter, cum voluero. Haec promissio si volam, aut voluero, statim ab initio nulla est. d.I. 6b hac condia none. h t.n.Illa cum voluero non item;propterea quod his verbis, si volam aut vQ-luero, expresse conditio in meam volun talem consertur: Verbis, cuim voluero, tacite duntaxat. Ideoque illa promissi non valet;haec valet .Expressa nocent, ta . . cita non irern Lexpressa.de reg. uris. Ea nonnunquam con tingit,ut quaedanominatim expressa ossiciant, quamuis omissa tacite intelligi potuissent,nec esset offutura.l. nunquβ. de condi .ct demonstT enim pacta iuris ciuilis vinculo non continetur sed vim culo naturali, siue, quod ide est,aequitatis