장음표시 사용
51쪽
promittit: Itaq; fideiussor non alias tenetur, quam si se quid daturum, facturuimue promittat. Nam reum principalem daturum vel facturum aliquid frustra Promittit, quia factum alienum inutiliter Promittitur. Laut.de elusi Si quis promittat nomine Titij se soluturum vel d iturum, fideiussor non est, sed tantum so lationis causa adiectus videtur. γ iras
pulatuuefuero. .I. de verbor. oblig. dc adiectus appellatur .l.vit . . vlt. de ver b. oblig. is ita
sipulatu sim desolution. Fideiussor itaque ut dictum est suo nomine, & de se, & de sua persona promittit, sed alieno nomine
non obligatur. Sicuti pignus datur creditori, ut in tuto ei sit creditum. s. n. δε- si tui.quibus modis re contrah.oblig. Ita ab eo, quem proprio nomine obligamus alios accipimus, qui eadem obligatione tene antur, ut quod in obligationem deductu
est, tutius nobis debeatur. d. l. I. g.verbis-ἔ- LPignus vinculum est restituendae rei d.l legata.in .desipellectili legata. Fideiu ser vinculum est soluendi eius, quod ita obligationem deductum est. Dicitur vero n&iustar teneri eadem obligatione,
quia in eandem rem, in pecuniam eande,
52쪽
in illud ipsum, quod principali obligatio
ne continetur , ipse tenetur, sed non tenetur e dem specie obligationis. Reus Principalis proprio nomine obligatur: si- deiusser nomine alieno. Duae itaque hic sunt distinctae obligationes,eadem iamcnnihilominus obligatione fideiussor tene- ' tur,qua reus principalis d.l.I.s.verbis.verseadem obligatione. h t. n. His stibiungit Ca- 47. ius ΙCtus quaedam de inutilibus stipulationibus. Inutilis est stipulatio, si id quod dari stipulamur, tale sit, ut dari non pos- i . sit. Et quidem tunc naturali ratione inutilis est stipulatio. d.Li. g. id quod dari sti- putamur.h.Ln. Veluti, si hominem liberum stipuler, aut eum qui iam mortuus sit, vel si stipuler ardes, quae iam deustae sint,inutilis est stipulatio. Et non solum inutilis est stipulatio,si sciam, hominem quem sti- pulor liberum esse,aut iam mortuum esse, aut si aedes ipuler,quas deustas scio: v rum etiam inutilis est stipulatio si ignorauerim hominem liberum esse, vel ardes deustas eo. d. Li. g. id quod dari stipula
mur An verbis inter eos qui ignorauerunt.h.t.n.
Idemq; Iuris est, si locum sacrum aut re-
ligiosum mihi dari si ipulatus fuero. d. g. si id quod dari stipulamur. l. inter stipula
53쪽
3 CApuae ΡRIMuM remo. . acrat .lsimpuler. de verbonsiliat. ι.liber homo. Eodem. st docte Iustinianus in Institutis de inutilibus stipulat. in prine. SL cuti furiosi est, legare hortos Augusti t. cum serum. s. ali. de legat. .ita furiosi estrem sacra & religiosam stipulari Nec inb nus inutilis est stipulatio , si quis rem si am ignorans suam esse stipulatus fuerit.
bor.obligat. ct tradit Iustinianus in principis de inutili bus stipulationibus in Institui. Etharum rerum omnium ne quidem a strumatio debetur, sicuti res sacra non recipit aestimationem l sacra. infine.de rerum diuisione. Ita etiam liber homo aestimatio . nem non recipit. Res quidem mea aestimari potest,& valet stipulatio, si pretium
siue aestimationem rei meae stipuler. l. n . moremfuam. de verbor. obligat. At rem me- atri etiam ignorans meam esse non recte
stipulor, quia quod meum est, amplius meum fieri non potest. s. sic itaque. δε- scretis. Institutu de Actioribus. Possum tamen rem meam sub conditione strupulari, si mea esse desierit. l. si rem , --am . l. existimo. de verborum, obligationi cEt in hoc stipulatio rei meae differt astipulatione rei sacrae , religiosa: α libe-ὶ rili
54쪽
giosam, aut liberum hominem sub co ditione si res sacra aut religiosa priuata facta fuerit, aut liber homo seruus fuerit effectus, recte stipulor. d. t. inter stipulantem. s. sed haec di similia sunt. Lcontinum. s. cum quissub hac conditione. de verborio ligat. s. at nec statim. Institutis de inutilia
bin stipulat. Ratio est, quia neque ciuile
neque naturale est, ut expectemus tam tristem casum, tamque aduersam fori nam, ut res sacra, vel religiosa profana fiat, vel ex libero homine fiat seruus. d. I. Interstipuianteno. s. sed haec di milia sunt,. de verbor. obligar. At contra ius natura- Ie vel ciuile non est; ut res mea desinat mea esse, quia vix unquam Comparaturea animi destinatione , ut perpetuo mea
sit. Nec his quicquam obstat l. & libe- ori. I. qui officis s. I. & L liberi. de comtrahenda emtione: ubi liberi hominis& loci sacri & religiosi emtio intelligiatur, si ab ignorante ematur. Nam ignorantes liberum hominem, locum sacrum& religiosum emimus: At liberum hominem, locum sacrum, & religiosum ignorantes non recte stipulamuro Di
ferentiae ratio est: In stipulatione id D a agimuλ
55쪽
agimus, ut liber homo, res sacra, vel heliasiosa nobis detur,li. e. ut liber homo,res sacra,vel religiosa nostra fiat , quod esse non potest. Ideoq; stipulatio non valet,etia cum ignorantes liberu homine, rem sacram,vel resigiosam nobis dari stipui mur. At in emtione & venditione non agitur, ut liber homo mihi detur , vel ut o. res sacra vel religiosa mihi detur : Vei ditor ad dandum non obligatur, sed ad
tradendum tantum l. exemto. de actione emti. Emtor dare & nummos accipientis 3I. facere debet. l. 1. de rerum permutam. Rursus non obstat l. a. C. de patribus , qui filios suos distraxerunt; ubi parentibus permittitur propter nimiam paupertatem egestatemque, victus causa filium filiamve sanguinolentos vendere. Nam e l. cum dicimus liberum hominem scientes
non recte nos emere , casus paupertatis
egestatisq; est excipiendus. Et parentes possunt propter nimiam paupertatem egestatemque victus causa liberos suos
sanguinolentos, hoc est, recenter natOS,
adhuc sanguine uteri materni co spersos vendere. Accursius verbum fanguinolentos ad parentes refert , quasi parentes qui liberos vendunt, sint iam . - . suin
56쪽
VNns OELIGAT NAscANY. 37guinolenti, id est, digni sanguinis supplicio; Sed ea expositio probanda non est. Videamus de impossibili conditione,st, putationibus adiecta. Et Caius in d. l. r. s. item sub impostibili. h. t. n. inquit; Sub impossibili conditione factam stipui
tionem constat inutilem esse. Et Maecianus ICtus assirmat, nullius momenti esse
stipulationes impossibili conditioni qpplicatas in l.non solum.Κ t. n. Ibi Marcianus quoque docet, non solum stipulationes sub impossibili conditione non valere, e sed etiam caeteros contractus impossibili conditione interposita , veluti emtioneS,locationes aeque nullius mometi esse.
Aliud dicimus in heredum institution, bus, legatis, fideicommissis, & libertat,bus s. postibilis Institui.de hered.instituend. Ibi Iustinianus Imperator inquit: Impossibilis conditio in Institutionibus & lega- 'tis, nec non in fideicommissis, & libertatibus pro non scripta habetur. Differem s3.
tiar ratio inter contractus & vltimas vΟ-luntates eleganter exposita est a Marci ino in d.l. non solum. h. t. n. & ratio haec est: In ea re, inquit Marcianus, quae ex duorum pluriumue consensu agitur,omnium. voluntas spectatur,t quorum procul du- γ
57쪽
33 CApvΥ PRIMvM. bio in huiusmodi actu talis est cogitatio, vi nihil agi existiment, apposita ea cO ditione, quam sciunt esse impossibilem. His verbis Maecianus ΙCtus hoc dicit: Contractus non fit ab uno, sed a duobus
aut pluribus. πνοαΜαγώα εἀ δυο η - πλειονων inquit Theophilus, hoc est, coim tractus est duorum vel plurium. Et noni est verisimile, quod uni ex contrahent
bus exciderit conditio impossibilis, qui
alter statim non animaduerterit aut eX' ceperit, & cum id fecerit, mox non correxerit. Itaq; si alter conditioni inapost, bili ab uno ex contrahentibus asscriptae, assensum praebuerit, aperte contrahen- res ludere videntur, Illorum talis est cogitatio, ut nihil agi existiment apposita
conditione impossibili. d.l n wβlum. , Ex contrario igitur Maecianus significat, aliud dicendu esse in re,quae ex duorum consensu non agitur,Vt sunt testamenta, legata,vel fideicornmissa,quae in testame- tis relinquuntur. De uno homine,& praea. sertim moribundo cogitari non potest,
quod agere quid voluerit. quod sciat,ad. effectu perduci non posse. Itaq; si in testa- . mentis coditio impossibilis fuerit scripta,non videtur coditio illa hac cogita
58쪽
VNDR OBLIGAT.' NΑsCANT. Nilane asscripta,quod nihil testator agere voluerit,sed conditio impossibilis videtur per errorem testatori excidisse.Conditio impossibilis in iustam elis asscripta censetur esse mendum siue vitium quod exciderit testatori. Et sic mendu dicitur inra.de eondit.institu. & ibi Florentinae recte, sub alio mendo, male in Noricis libris,modo,& vitiu est conditio impossibilis sicuti vitiu est,cum hereditas ex die vel ad die datura hereditaι.de hered.institu. Et hoc colore quasi impossibilis conditioi tanquam mendu siue vitium testatori exciderit impossibilem conditione detrahimus,& voluntatem defuncti conseruamuS,quemadmodu etiam in Institutis . Nosibilis, de hered. instituend. expositum est. Et hoc in dubio dicimus. Alias ciun apparet, testatorem non habuisse animum dandi legati, aut fideicommis,i r linquendi, vel non habuisse animum dat , dae libertatis, idem in legatis , fideicommissis & libertatibus dicimus, quod in stipulationibus dictum est. Si ergo testator seruo libertatem dedit, si heredi millies, hoc est, millies centena millia nummorum dedisset: Aut si te-.
stator iussit, seruum esse liberum D cum
59쪽
s C ArvT PRIMUM cum moreretur, quae conditiones difficiles imo pene impossibiles sunt; seruus liaber non erit, quia testatori animus dan dat libertatis non fuit, sed potius animus eludendi seruum. l.chm heres. s.1. de statu N-1 u. Superioribus tandem Caius qui stipulari non possint adijcit. Furiosus ergo neque stipula tur, neque stipulanti recte promittit , idque natura , inquit Caius,
manifestum est.d.l. I.s.friosum. h. t. n. At
quomodo natura hoc manifestum est. Respondeo, ad stipulationem & promis fionem requiritur voluntas, requiritur consensus. Nisi enim stipulatio itemque promissio consensum habeant, nulla elistipulatio, nulla promistio I.1.3.M. de pactis. At furiosi nulla est voluntas. l. in nego omnia, & in omnibuς absentis, quieicentis, dormientis & igi orantis loco habe
voce. Osee,de REIuris. l.ι. s. furiosus, ibi si uis dormienti, de acquirenda possessi. . de di- uorijsct repudiys. & mentis ad omnia caecitate laborat.Cicero' in s. Thusulan. quaest.
Natura igitur ip sa docet, furiosum non
60쪽
VNDE OBLIGAT. NAsCANT. M' recte stipulari, neque recte promitterςν quod tamen de furioso , qui continua mentis alienatione omni intellectu carςt I.Dium Marem. de s licio praesidis qui perpetuo furiosus & mente captus dicitur-
I. cum Prator. de iudictys.l. ρ. C. de impuber.
ct ali'substitutionibin; non etiam de furioso, qui interualla furoris babet. lscunia
dotem.g.simaritus.sioluto matrimonio, vel intermissionem furoris. larita testamentosne furiosin. qui resumenta Dcere possunt. O.C.dς bcontrahenda emtione. & interualla insaniae, ut Caius inquit in a. Institui. titulo a. ualet ligendum est. Hic enim eo tempore, quo furor eius intermissus est, recte stipulai tur, recte promittit, quia sensum habeti& consentire potest. Imo potest testamentum facere s.friosi. Instit. quisim no est permissum scere testamentum . & quoucunque alios contractus celebrare . de quo non ambigitur d.l.a.C. de contrah. Holve ct vendit. Furioso proximus cist, qui eius aetatis est,ut nondum intelligat,quid
est, pupillus proximus est furioso. Ideoq; & Imperator noster Iustinianus in Instit. de inutiis . postquam tradidit suriosum . nullum negotium gerere. possc mox O